Kenizé Mourad licht tip Islamitische sluier op KLASSIEK Emotionele danssolo's Gouden Bach Kerstrepertoire Missa Criolla Mahler-fan Alwin Bar slagvaardig invaller Verscheidenheid bij KSFL ZATERDAG 10 DECEMBER 1988 KUNST PAGINA 37 Haar vader is een Indiase maharadja. Haar moeder was de kleindochter van de laatste sultan van Turkije. Zelf werd Kenizé Mourad (49) in Parijs opgevoed door pleegouders en nonnen. Over het tragische leven van haar op negenentwintigjarige leeftijd overleden moeder schreef zij een lijvige en meeslepende roman: 'Uit naam van de dode prinses'. In Frankrijk is het boek al maandenlang een absolute bestseller. Sinds kort ligt de Nederlandse vertaling in de winkel (De Boekerij). Gesprek met een schrijfster die haar lezers door middel van een vlot verhaal een kijkje wil bieden achter de Islamitische sluier. Kenizé Mourad: 'Ik had mij als een romantische tiener vastgeklampt aan het idee dat ergens aan het andere eind van de wereld iemand op mij wachtte. (foto gpd> is boeiend genoeg om die clichés voor lief te nemen. Kenizé Mourad heeft vier jaar aan haar debuut gewerkt. Ze praat te met allerlei mensen die haar moeder gekend hebben, raad pleegde (familie-)archieven en las kranten uit de beschreven periode. Ook met haar vader sprak ze over haar moeder. In het vliegtuig naar New Delhi was ze de eerste keer zo zenuwachtig dat ze tijdelijk blind was. "Ik had mij als een romanti sche tiener vastgeklampt aan het idee dat ergens aan het andere eind van de wereld iemand op mij wachtte. Tegelijkertijd was er de angst voor een enorme teleurstel ling". Afwijking De kennismaking verliep voor spoedig, maar veel over haar moe der kreeg Kenizé niet te horen. "En dat is altijd zo gebleven. Voor mijn vader was het natuurlijk een pijn lijke herinnering en hij wilde er lie ver niet over praten. Toen deed ik op een gegeven moment iets wat een dochter in India niet hoort te doen: ik vroeg hem of hij wel echt van mijn moeder gehouden had. Hij keek mij langdurig aan en zei toen: 'Liefde is een afwijking van de geest. Ik bewonderde haar en respecteerde haar en dat was we derzijds.' Daarna zweeg hij. Een In diase vriendin omschreef mijn moeder als een bloem in de woes tijn". Na verloop van tijd kon Kenizé Mourad volledig in de huid van haar moeder kruipen. "Soms leek het of de woorden gewoon door mijn moeder werden gedicteerd. Een soort telepathie. Ik voelde hoe LEIDEN De ambassadeur van Egypte, A. Ezzat Ab- dellatif, ontving gistermiddag uit handen van M.J. Ra ven het boek van Willem de Famars Testas (1834-1896). De enige Nederlander uit de negentiende eeuw die van zijn Egypte-reis zowel een dagboek als schetsen en teke ningen naliet. Zijn reisjournaal en de vele brieven die Testas naar zijn ouders stuurde, kwamen terecht in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Daar werden ze onlangs teruggevonden. De Leidse egyptoloog Maar ten Raven stelde uit de brieven en het dagboek een lo pend verhaal samen en zocht hierbij de reisschetsen en tekeningen van Testas, die in de verschillende prenten kabinetten terecht kwamen. Resultaat: een boek en een tentoonstelling onder de eensluidende titel 'Reisschet sen uit Egypte'. Het rijk geïllustreerde boek en de vele aquarellen, prenten, foto's op de tentoonstelling geven een beeld van een bijzondere reis langs de Nijl, de Isla mitische culturen en de kunst van de 19e eeuw. Voorstelling: Dansgroep Chiisztina de Chétel met Shower Power van Karin Post/Dries van der Post/Frederic ANTWERPEN - Een hotel in de oude binnenstad van Antwerpen. Kristallen kroonluchters, glim mend zilver op tafel, tapijten waar je tot je enkels in wegzakt. Zelfs het toilet is behangen met fluweel. Obers als knipmessen. Wijn uit gla zen met de omvang van een bloe- menvaas. Even waan ik mij een sul tan aan het Oosterse hof. Een beter decor voor een ontmoeting met Ke nizé Mourad is nauwelijks denk baar. De schrijfster ziet er voor haar leeftijd opvallend jeugdig uit. Een mooi gezicht met expressieve ogen. Haar naam doet ze alle eer aan: 'Kenizé' betekent in het Ara bisch 'kleine schat'. Ze is vriende lijk en spreekt Engels met een zan gerig Frans accent. 'Uit naam van de dode prinses' is het debuut van Kenizé Mourad. Op meeslepende wijze vertelt ze hierin de levensgeschiedenis van haar moeder, prinses Selma, die in 1911 aan het hof van Istanbul werd ge boren als kleindochter van Mourad de Vijfde, de laatste sultan van het Ottomaanse rijk. De macht van de sultan is in die jaren tanende en Turkije wordt het toneel van oor- Bach: Weihnachtsoratorium. Gundula Ja- nowitz (sopraan), Christa Ludwig (alt), Fritz Wunderlich (tenor), Frans Crass (bas), Münchener Bachkoor en -orkest o.l.v. Karl Richter. Archiv 427 236-2 (3 cd's). Helaas ging mijn hoop hier een uitzonderlijke nieuwe opname van ofwel het Weihnachtsorato rium ofwel de Messiah te kunnen signaleren door een technisch misverstand de mist in. Van elke nood valt echter een deugd te maken en in dit geval betekent dat de kans om de schijnwerper te richten op een inmiddels 23 jaar oude opname die enkele we ken geleden als voordelige cd- uitgave op de markt kwam. Natuurlijk is de Bach-interpre- tatie in de afgelopen decennia enigszins geëvolueerd, maar dat neemt niet weg dat de opname onder Richter nog steeds mag gelden als een stralend voor beeld van homogeniteit en stijl gevoel, een indruk die door de doorzichtige klank nog versterkt wordt. De koren klinken ietwat massaal en veraf, maar de fraai verzorgde orkestklank heeft de tijd met glans doorstaan en zal deze uitvoering bij menigeen nog steeds als voorbeeld van een met liefde gekoesterde Bach-stijl doen gelden. Onovertroffen is het kwartet solisten met Janowitz en Ludwig nog op het hoogtepunt van hun jeugdige stempracht en met de sonore bas van Franz Crass, een zanger die veel te snel een punt achter zijn carrière moest zetten. De onbetwiste ster is echter de jonggestorven Frits Wunderlich, die hier met zijn zilveren timbre de tenorpartij vertolkte op een wijze die sindsdien door anderen zelfs in de verste verte niet is geë venaard. X. door Gerlof Leistra log en revolutie. Selma vlucht met haar moeder naar Libanon en wordt na een verboden liefde uit gehuwelijkt aan een Indiase maha radja. Ondanks de weelde waarin zij zich door dit huwelijk weer kan baden, is Selma niet bepaald ge lukkig. Ze blijft een buitenstaan- Kathleen Battle (foto pr) 'A Christmas Celebration'. Kathleen Battle (sopraan), New York Choral Artist, Boys' Choir of Harlem, Orchestra of St. Luke's o.l.v. Leonard Slatkin. EMI CDC 7475872 (cd). Onder de kerstplaten van dit jaar bevindt zich een uitgave die vo rig jaar net iets te laat werd uitge bracht om volop te kunnen mee draaien, maar die wel met kop en schouders boven de meeste an dere uitsteekt. Sinds zij twee jaar geleden meewerkte aan het Nieuwjaarsconcert onder Kara- jan, behoeft de Amerikaanse so praan Kathleen Battle geen na dere introductie meer, maar toch zal zij met deze uitgave - me nigeen verrassen. Zij zingt hier een aantrekkelij ke mengeling van bekende en minder bekende kerstliedjes uit alle windstreken, alle overwe gend in de oorspronkelijke taal, en doorweven met composities die niet tot het echte kerstreper toire behoren, maar wel binnen der en weigert zich te schikken in de onderdanige rol die voor haar als vrouw is weggelegd. Vanwege dit verzet tegen de eeuwenoude traditie wordt zij door haar man verstoten. Ze vlucht naar Parijs en bevalt daar van een dochter: Keni zé. Vlak daarna sterft ze onder kommervolle omstandigheden. Hoewel ze zich in India volko men thuis voelt, zou Kenizé Mou rad daar nooit voor langere tijd kunnen leven. "Daarvoor ben ik te veel op mijn vrijheid gesteld. In In dia heb je als vrouw weinig te zeg gen. Ook in Turkije ben ik een vreemdeling. Daar kwam ik voor het eerst toen ik achtentwintig was. Samen met andere toeristen bezocht ik het paleis waar mijn moeder haar jeugd had doorge bracht. Op een gegeven moment vertelde de gids iets over een sul- tan dat niet klopte. Ik corrigeerde hem en hij keek mij met grote ogen aan: hoe weet u dat? Ik zei: omdat die sultan mijn overgrootvader was! De man knielde voor mij neer en kuste mijn handen. Ik huilde van geluk en voelde mij plotseling weer een Turkse. Maar al snel stond ik weer met beide benen op de grond: ik hoor daar niet. Ik spreek de taal niet en heb een veel te Westerse instelling". Sissi In Frankrijk zijn van 'Uit naam van de dode prinses' inmiddels ruim 400.000 exemplaren verkocht. Overal verschijnen vertalingen. Toch is Kenizé Mourad niet echt verrast door het succes. "Ik wist dat het leven van mijn moeder een fantastisch verhaal was. Het was als een roman. Met mijn boek wilde ik een zo groot mogelijk publiek bereiken. Ik wilde beslist geen boek schrijven voor een kleine kring van intellectuelen. Daardoor nam ik het risico dat critici mij zou den afschilderen als een soort 'Sis si, de Keizerin'. Maar gelukkig zien ze dat mijn boek meer te bieden heeft dan louter een spannend ver haal". 'Uit naam van de dode prinses' is inderdaad meer dan uitsluitend een spannende biografie van prin ses Selma. Het boek beschrijft te vens een roerige periode in de ge schiedenis en geeft een boeiend kijkje achter de sluiers van de Isla mitische cultuur in Turkije, Liba non en India. Regelmatig bedient Mourad zich daarbij van streekro- man-achtige clichés in de trant van 'zij verdronk in zijn ogen, terwijl de tranen van geluk haar over de wan gen stroomden'. Maar haar verhaal het geheel passen. Het belang rijkste is echter dat Battle daar bij zichzelf blijft en niet op de po pulaire toer gaat. Haar voor dracht is muzikaal, uitmuntend verstaanbaar en vol kleine nuan ceringen, terwijl de technici haar zilveren timbre tamelijk intiem en tegen een bescheiden achter grond opnamen. Koor en orkest krijgen weliswaar meer ruimte en het slot met 'O Come All Ye Faithfull' krijgt met orgel, trom petten en koor alle grandeur die erbij hoort, maar het wordt ne gens kitsch en het komt er zelfs niet bij in de buurt. Een witte raaf! Ramirez: Missa Criolla, Navidad en Vera- no, Navidad Nuestra. José Carreras (te nor), Coral Salvé de Laredo, Soc. Coral de Bilbao o.l.v. José Luis Ofcejo en Damian Sanchez. Philips 420 955-2 (cd). Is dit klassieke muziek? Zolang we niet exact kunnen definiëren wat klassiek inhoudt, kan die vraag ook niet worden beant woord. Menigeen zal hem echter intuïtief ontkennend beantwoor den en ook ik heb sterk de nei ging dit tenminste tot het rand gebied tussen klassiek en popu lair te rekenen, het begeleidende boekje spreekt zelfs onver bloemd van "populaire geestelij ke muziek" en dat is inderdaad de beste omschrijving voor deze in het Catalaans gezongen mis op een door de Zuidamerikaanse populaire muziek beïnvloede toonzetting. Afgezien van het geografische verschil ligt de po pulariteit die deze mis ooit heeft verworven enigszins in het ver lengde van die van 'La Flüte in- dienne', maar deze mis heeft kennelijk standgehouden. De opnamen waren de laatste die Carreras vóór zijn ziekte heeft gemaakt en de uitgave valt vrijwel samen met zijn voorzich tige terugkeer op het podium. Opname en uitvoering hebben iets weg van stereofonische slag room, maar veel mensen vinden dat heel lekker. De hopelyk ge heel herstelde Carreras is het succes gegund. "N Mahler: Symfonie nr. 2 (Auferstehung). Be- nita Valente (sopraan). Maureen Forrester (alt), diverse koren, London Symphony Or chestra o.l.v. Gilbert Kaplan. IMP-Red La bel DPCD 910 (2 CD'S). De Duitse televisie noemde het deze week "de opmerkelijkste uitgave van het afgelopen jaar", de BBC besteedde er een tv-do- cumentaire aan en de muziekwe reld is met stomheid geslagen. De Amerikaan Gilbert Kaplan is in feite helemaal geen dirigent. Maar een uitgever die bezeten is van Mahler en diens Tweede -Symfonie. Hij heeft echter een soort jongensdroom kunnen rea liseren en nadat hij directieles had genomen, heeft hij uit eigen middelen een concert mogelijk gemaakt. Daarbij had hij zoveel succes dat uitnodigingen voor concerten elders volgden en uit eindelijk zette hij dit werk, het enige dat hij dirigeert, ook op de cd. Bij dat project werden kosten noch moeiten gespaard. Een En gels toporkest, twee uitmunten de solisten (van wie Maureen Forrester mij een beetje tegen viel) en maar liefst vijf koren werden ingeschakeld, terwijl voor de speciale klankenwereld van Mahler gebruik werd ge maakt van o.a. een vijf en een hal ve ton wegende klok alsmede het Newberry Memorial Orgel van de Yale University. Het resultaat mist iets van de individualiteit die we horen bij 'echte' grote dirigenten, maar be hoort zeker tot de betere opna men van deze symfonie en bezit daarbij een gegarandeerde authenticiteit. Kaplan speelt een volledig partituurgetrouwe Ma hler en om dat te onderstrepen gaan de cd's vergezeld van twee uitmuntend verzorgde boekjes (Kaplan is tenslotte uitgever) met artikelen en brieven. Dat ge voegd bij de fraaie opname en de uitzonderlijk lage prijs (vijftig gulden) maakt deze opname een must voor de echte Mahler-lief- hebber, maar ook een goede eer ste keus voor wie nog geen opna me van de Tweede Symfonie heeft. Rzewski; Vortex van Chrisztina de Chè- tel/Andrew Poppy; Heaven can wart van Robbert Rappange/Jovan Stoljikovic; Blue Pacifica van Robert Kovich/John King. Gezien op 9 december in het LAK- theater alwaar nog vanavond. LEIDEN - In het nieuwe pro gramma Blue Pacifica van Dansgroep Chrisztina de Cha- tel zijn twee solo's opgenomen die, elk op hun manier, tot het mooiste van de afgelopen tijd behoren. Vortex van De Chatel zelf, is een choreografie "gebeeld- houwd"op het lichaam en de motoriek van danser Oerm Ma- tern. Ieder spiertje op zijn lijf is zichtbaar en De Chatel heeft dit gegeven gretig uitgebuit door via zogenaamde isolaties de aandacht te concentreren op bijvoorbeeld de nek of de schouder. Matern schudt en schokt, draait en knakt, ver- het geweest wa£ Dan leek het of al le grenzen tussen ons vervaagden. In feite heb ik vier jaar haar leven geleefd. Na publicatie kreeg ik van alle kanten brieven van mensen die zeiden: ja, zo was je moeder pre cies! Met dit boek wilde ik mijn moeder weer tot leven brengen, haar alsnog iets van de glorie geven die ze in haar leven gemist had. Nu het echter af is, moet ik haar verge ten om iets anders te kunnen doen. Ik wil niet mijn verdere leven wor den aangesproken als de dochter van de dode prinses. Misschien dat ik later nog eens over mezelf ga schrijven, maar mijn volgende boek wordt een roman die speelt in het Midden-Oosten. Ook in dat boek wil ik door middel van een meeslepend verhaal iets over de geschiedenis vertellen". Oorlog Voor haar tweede boek kan ze put ten uit eigen ervaring. Kenizé Mou rad werkte jarenlang in het Mid den-Oosten als oorlogscorrespon dent voor de Franse krant 'Le Nou- vel Observateur'. Ze schreef onder meer over de val van de Perzische Sjah en de burgeroorlog in Liba non. "Het is prachtig werk, een groot avontuur. Je hebt er hele maal niet zoveel moed voor nodig, ja fysieke moed misschien. Verder niet. Je hebt gewoon geen tijd om na te denken over het gevaar dat je dagelijks loopt. Ik vind het leven in Parijs zwaarder. Het is gek, maar ik voel me beter onder benarde om standigheden. Blijkbaar heb ik die spanning nodig". Toch kleven er ook bezwaren aan het werk als oorlogscorrespon dent, zegt de schrijfster. "Al snel vond ik dat ik in mijn verhalen niet diep genoeg kon gaan. Je geeft de feiten weer, maar voor het waarom heb je meestal geen tijd. Daardoor begrijpt niemand wat er echt ge beurt. Ik denk dat romans heel ge schikt zijn meer over achtergron den te vertellen". Hoewel Kenizé Mourad gepokt en gemazeld is in de oorlogsjourna- listiek, ziet ze haar toekomst in de literatuur. "Na verloop van tijd zei het leven mij niets meer. Ik ging helemaal op in dat werk, met alle ri sico's vandien. Als schrijfster heb ik echter een nieuw doel in mijn le ven gevonden. Het is nog te vroeg om te sterven als je nog zoveel plannen hebt. Eerst moet ik alle boeken schrijven die ik nog in mijn hoofd heb". Gelijke kansen voor jong muziektalent DEN HAAG (ANP) - Het Genoot- schap van Directeuren van Neder landse Muziekscholen gaat met in gang van 1 oktober volgend jaar in terprovinciale concoursen organi seren om eem bredere basis te krij gen voor het jaarlijkse Nationaal Concours van de Stichting Jong Muziektalent Nederland (SJMN) in Den Haag. Zo krijgen alle jonge musici in ons land gelijke kansen voor het concours in Den Haag. Dit heeft voorzitter Christian Timm van de SJMN bekendge maakt. krampt en wervelt zich aanvan kelijk op de plaats maar lang zaam aan verovert hij met ver gelijkbare bewegingsfrases de hele ruimte. Die bewegingen zijn wat je typisch 'De Chatel' zou kunnen noemen: abstract, strak, sterk repetitief èn tegelij kertijd los, toevallig en bijna theatraal. Deze combinatie geeft aan Vortex een ongekend emotionele lading. Het contrast tussen de heldere opbouw en de worstelende persoonlijk heid van Matern, is oogstrelend en aangrijpend. De tweede solo is gemaakt en wordt gedanst door groepslid Robbert Rappange. Op de op zwepende en melancholieke blazersmuziek van Jovan Stol jikovic, beweegt hij zich (of staat stil) introvert in een klei ne, met theatertape gemarkeer- Recital door de pianist Alwin Bér met werken van Bach. Liszt en Rachmanin off. Gehoord op 9 december in de kapel zaal van K O. LEIDEN - Gisterochtend kreeg Alwin Bar een verzoek: "Maijes Benoist heeft een blessure en kan vanavond niet optreden. Kun je nog iets regelen? Geluk kig had hij nog wat repertoire achter de hand, niet alleen ro mantiek maar ook verrassen derwijs de tweede partita van Bach aan het begin van het pro gramma. Alwin Bar paste zijn speelwijze aan de stijl van de muziek aan: beheerst en ingeto gen maar toch met de contras ten tussen de verschillende dansvormen. Aan het eind geen gigue, maar een vernuftig driestemmig capriccio in een soort fugavorm, waarin alle stemmen helder uitkwamen. Als tegenhanger volgden de so- netten 104 en 123 van Petrarca, die pianistisch verwoord zijn door Franz Liszt. Alwin Bar speelde ze gevoelig maar zon der zwijmelarij; de ene keer vol en zangerig, de andere keer in het uiterste pianissimo aan het eind van het tweede stuk. Na deze subtiliteiten barstte het ouderwetse pianogeweld los in de "Tarantella di bravura", eveneens van Liszt, een collage van populaire melodieën en ch romatische virtuositeit. Ook na de pauze was er warmbloedige romantiek en wel van Rachmaninoff, eerst nog ingehoudnen in de pre ludes op. 23 nr. 1 (in fis) en op. 32 nr. 12 (in gis). Alwin Bar ver tolkte alles op zijn eigen wijze: met de nodige vrijheid maar ook evenwichtig. Breedspraki- ger zijn de volgende stukken die van Rachmaninoff gespeeld werden, de prelude op. 32 nr. 13 (in Bes) en zijn tweede sonate (op. 36). De pianist beeldde de gevoelens uit die varieerden van melancholiek en hartstoch telijk tot grimmig en grillig. Om tot rust te komen kwam er een heel bekende toegift; Liesbe- straum in As van Liszt. Alwin Bar bleek vertrouwd te zijn met de vleugel en de ruimte omdat hij al vaak hier optrad in zijn Chopin-programma's. Ook aan staande maandag is hij er weer, deze keer met (alle) drie sonates van deze componist. FRANK DEN HERDER de cirkel. Aarzelend zet hij klei ne loopbewegingen in om op het laatst over zichzelf door de ruimte te struikelen alsof hij dronken is. In Heaven can Wait schept Rappange een mysteri euze eigen wereld die dank zij zijn persoonlijkheid zeer over tuigend is. De twee laatste choreografie ën van het programma, Shower Power van Karin Post/Dries van der Post en Blue Pacifica van de Amerikaan Robert Ko- vich, vallen by de solo's een beetje in het niet hoewel ze be paald niet onaardig zijn. Mocht u zin hebben in een ruziënd stel bij de douche of een exotische hoelahoeladans met een knip oog, dan verzeker ik u een meer dan aangename avond. VAN FRANKENHUYZEN Derde aflevering van het KSFL. Gezien op 9 december in het Microtheater aan de Oude Vest. LEIDEN - Het open podium, dat het KSFL (Korte Stukken Festival Leiden) aan allerlei 'theater-enthousiastelingen' wil aanbieden, geniet nog steeds voldoende belangstel ling. De derde aflevering gaf met zeven bijdragen wederom een grote verscheidenheid te zien. Niet alleen het genre maar met name ook het niveau van de afzonderlijke programma onderdelen liep sterk uiteen. Dat mag en kan allemaal in dit kader, het is immers de opzet van het KSFL! Kwalitatief de meest sterke bij drage kwam ditmaal van de Leiderdorpse Balletschool. Het straalt er gewoon vanaf dat de ze groep al over de nodige podi umervaring beschikt. Elegant en verfijnd brengt men volgens de programmatoelichting een gedeelte uit het divertisemento uit 'Paquita'. Bewonderens waardig, dat zelfs een choreo grafie voor tien danseressen op het vrij kleine podium over zichtelijk blyft. Door vijf Alphense vriendin nen wordt er ook gedanst: op cowboyklanken uit Texas, op Zuidamerikaanse ritmen en vooral op Spaanse muziek. Een geheel ander genre dus; minder discipline maar wel spontaan. De dames hebben koffers vol kleding meegesleept om het showaspect vooral niet uit het oog tc verliezen. Er is veel werk van gemaakt, waardoor onvol komenheden worden gecom penseerd. Het dia-stripverhaal (door de groep Gangk) over de tweeling Puk en Pik zal ongetwijfeld eveneens veel tijd hebben ge kost. Maar hier is het resultaat aanmerkelijk minder. Wat leuk bedoeld is, is veelal flauw en soms erg platvloers. Ray Broersma komt in zijn sologe vecht met een aap als onderdeel uit 'Het spook van de opera' niet veel verder dan een uitpro- beersel voor een publiek dat welwillend reageert. 'The Smokers' speelden enigszins een thuiswedstrijd, want achter deze a capella- groep gaat een aantal mensen rond Imperium schuil. Een aar dige bijdrage met repertoire uit -de jaren vijftig en zestig. Een voudige arrangementen, zodat men verstandig niet te hoog grijpt. Als er sterker op het rit me wordt gelet en de arrange menten inventiever kunnen worden, zijn The Smokers' voor herhaling vatbaar. De toneelvereniging uit Ha- zerswoude bracht met behulp van drie bandrecorders en één acteur als luisteraar een tekst van S. Beckett. Een intrigeren de opzet, die echter helaas (me de om technische redenen) niet blijft boeien. De docenten van het Pieter Groencollege sloten de avond af,met 'ouderwets' on- derwijscabaret. Hun teksten zijn voor de buitenwereld her kenbaar, maar toch lééft de pro blematiek meer binnen de on derwijswereld. WIJNAND ZEILSTRA.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 37