'Aquino in greep van het
leger en de geldschieters'
y tS(- .Ai*
NAVO zal niet overhaast reageren op Gorbatsjov
Nu elke woensdag wake van Vredeswacht op Binnenhof
PAGINA 2
DONDERDAG 8 DECEMBER 1988
l x
Interview
Vakbondsleidster ziet geen verbeteringen sinds vertrek Marcos
LEIDEN - "Een aantal landen in Europa geeft jaarlijks
de Filipijnse regering ontwikkelingshulp. Weet de Eu
ropese belastingbetaler wel waar zijn geld in werke
lijkheid naartoe gaat? Niet naar onderwijsprojecten of
sociale voorzieningen voor de Filipino's, maar naar de
militairen die het geld weer gebruiken om hun doodses
kaders op te leiden".
JDit zegt Loretta Rosales, voorzit
ster van de overkoepelende federa
tie van Filipijnse vakbonden,
Bayan. Zij is een paar weken in Ne
derland om namens meer dan een
miljoen leden verschillende orga
nisaties op de hoogte te brengen
van de toestand in de Filipijnen. In
Bayan zijn verschillende vakorga
nisaties ondergebracht, zoals die
voor onderwijzers, vissers, landlo
ze boeren, doktoren, medisch per
soneel, advocaten, vrouwen en et
nische groepen, de zogenaamde
Negritos.
door
Marjolijn in 't Hout
Ondanks de machtswisseling op
de Filipijnen - dictator Marcos
maakte na verkiezingen plaats
voor oppositieleidster Cory
Aquino - is er volgens Rosales niets
wezenlijk veranderd. "Aquino zei
tijdens haar beëdiging als presi
dent van de Filipijnen: 'Ik beloof
gerechtigheid voor de ontelbare
slachtoffers van de schending van
de mensenrechten'. Aquino doelde
hiermee op de schendingen van de
mensenrechten tijdens het Marcos-
regiem. Sindsdien is er niemand
aangeklaagd, is er geen enkele mi
litair veroordeeld".
"Onder Marcos was het leger
zeer machtig. Iemand die tegen
Marcos was, werd als communist
gedoodverfd en was zijn leven niet
zeker. Wij verwachtten, met
Aquino aan de macht, dat aan dat
soort toestanden een einde zou ko
men en de daders voor het gerecht
zouden worden gesleept. Maar het
tegendeel bleek. Het aantal schen
dingen van de mensenrechten was
het eerste halfjaar van 1988 al ho
ger dan het totaal van het jaar daar
voor". Rosales illustreert haar be
toog met kille cijfers: werden in
1987 in de periode januari tot en
met juni in totaal 902 mensen gear
resteerd en gevangen gezet, een
jaar later waren dat er in dezelfde
periode 1.726.
Landhervorming
Ook andere beloften zijn tot op he
den niet nagekomen. In juni 1988
nam het Filipijnse parlement, na
een jaar debatteren, de Wet op de
landhervorming aan. Binnen tien
jaar zou 5,4 miljoen hectare grond
over 2 miljoen landarbeiders wor
den verdeeld. De landeigenaren,
een zeer machtige groep in de Fili
pijnen, zouden elk niet meer dan 5
hectare voor zichzelf mogen hou
den. Hun kinderen zouden genoe
gen moeten nemen met slechts
drie hectare, waarbij de voorwaar
de werd gesteld dat zij moesten
aantonen dat zij inderdaad die
grond zouden kunnen bewerken.
Het probleem was echter de uit
voering. Hoe ging Aquino, die zelf
ook zeer veel land bezit, deze voor
aanstaande groep landeigenaren
vertellen dat zij voortaan maar met
minder moesten doen? Er werden
'verzachtende' omstandigheden
aangevoerd. De eigenaren zouden
een schadeloosstelling krijgen van
veertig procent en konden zelf be
palen welk stuk grond zij wilden
behouden. Bovendien werden de
allergrootste plantages vrijgesteld
van landhervorming, omdat het
opdelen van de grond een te grote
aanslag zou doen op.de produktie.
Met andere woorden: van de be
loofde landhervorming komt maar
weinig terecht. "Men moet ook niet
vergeten dat in het parlement zeer
veel landeigenaren zitting hebben,
daardoor grote zeggenschap heb
ben en dus het hele programma
trachten te traineren. De boeren
zitten in de weg, zijn zogenaamde
communisten en moeten daarom
Bayan-voorzitster Loretta Rosales.
van hun grond worden gejaagd",
zegt Rosales. "Het gevolg is dat he
le dorpen door militairen worden
bestormd, uitgekamd en tenslotte
worden geconfisqueerd".
Op dit moment zijn er 200.000
mensen in de Filipijnen uit hun
woonplaatsen verjaagd. De rege
ring geeft als verklaring dat zij
vluchtelingen zijn voor de strijd
tussen het leger en de opstandelin
gen, de New Peoples Army (NPA).
Vooral de culturele minderhe
den, de zogenaamde Negritos, met
hun eigen gewoonten en tradities,
blijken het slachtoffer te zijn van
de verdrijvingstechnieken van het
Filipijnse leger.
Vigilantes
"Onder Marcos was er ook al spra
ke van het oppakken van burgers
en het uitkammen van dorpen,
maar dat gebeurde anders. Het le
ger viel dan zo'n dorpje binnen,
schoot iedereen neer en brandde
het dorp plat", aldus Rosales. In de
huidige situatie schrikken de vigi
lantes, de door het leger opgeleide
doodseskaders, niet terug voor het
bombarderen van dorpen, zegt de
vakbondsleidster. "Vanaf 1986 tot
heden vonden er 25 geregistreerde
bombardementen plaats - geregi
streerd, omdat soms niemand het
meer na kan vertellen. De militai
ren voerden deze op veertien ste
den uit". Loretta Rosales geeft een
voorbeeld.
"Een arts, die het overleefde, ver
telde het mij. In mei/juni 1988 vond
er in een bergdorpje in noord-Min-
danao, in Agusan del Norte, 37 da
gen lang een bombardement
plaats. Het dorpje werd met ruim
achttien bommen bestookt en
2.000 mensen vluchtten de nabij
gelegen bossen in. Toen wij van dit
bombardement hoorden, lichtten
we de pers in en werden er Kamer
vragen gesteld. Aquino antwoord
de door te zeggen dat dit slechts
een exces was. Zé zou er wat aan
doen en spoorde ons aan dergelijke
voorvallen te melden aan de men
senrechtencommissie'
"Dat deden we dan ook. Braaf
vulden we de papieren in. Toen we
er achter kwamen dat er niets ge
beurde, voelden we ons behoorlijk
JW
J
Een soldaat houdt de wacht bij opstandelingen op het strand van Polippo, 200 kilometer ten zuiden van Manila.
Volgens mensenrechtenorganisaties heeft het Filipijnse leger nog steeds vrij spel bij de jacht op mensen die door
gaan voor "communistische rebellen". (foto anp>
bekocht. Daarbij kwam nog dat de
mensenrechtencommissie zei dat
ze niet veel kon doen, omdat een
clausule in de wet is opgenomen
die bepaalt dat militairen uitslui
tend door hun eigen rechtbanken
mogen worden vervolgd. En dan
houdt het op, want die houden el
kaar de hand boven het hoofd", al
dus Rosales.
Kampen
Het gevolg is, aldus de voorzitster
van Bayan, dat er in 28 van de 75
provincies op de Filipijnen al
vluchtelingencentra zijn verrezen.
De situatie in die kampen is schrik
barend. Er heerst honger, kinderen
zijn ondervoed en ziek. Rosales:
"Ondanks de hulp van vrijwilli
gers, het Rode Kruis en de kerk
kan men niet meer voor hen doen.
Ze verblijven in kerken, scholen,
loodsen of in het ergste geval in de
open lucht. Veel kinderen gaan
niet meer naar school. En intussen
gaat het ontwikkelingsgeld niet
naar deze mensen toe, maar naar de
vigilantes. Die vervolgens de hulp
verleners in de vluchtelingenkam
pen tegenwerken, omdat zij 'com
munisten' zouden zijn".
"Die vigilantes zijn zogenaamde
vrijwilligers die door de militairen
worden geronseld. Doe je niet mee,
dan wordt je huis opgeblazen of in
brand gestoken. Maar wat zijn nou
precies communisten? Ben je com
munist als je voor de landhervor
ming bent? Ben je communist als
je tegen de huidige regering bent?
Op de Filipijnen sta je al gauw als
communist te boek. Daar steekt
veel meer achter dan domme angst
van het leger voor oproerkraaiers".
Zo zouden de zogenaamde Neg
rito's, een etnische minderheid, uit
hun oorspronkelijke woongebie
den worden veijaagd omdat ze rijk
zijn aan ertsen of mineralen. Of ze
moeten verdwijnen omdat bijvoor
beeld een Amerikaans bedrijf een
radarstation op hun gebied wil
neerzetten en geen pottekijkers in
de buurt kan verdragen.
De onafhankelijke mensenrech
tenorganisatie Task Force Detai
nees stelt in een rapport: 'Vooral
deze groepen hebben te maken
met regelmatige bombardemen
ten, bewust uitgevoerd door het Fi
lipijnse leger of 'per ongeluk' door
een Amerikaans vliegtuig op de te
rugweg naar Subic Naval Base, een
marinebasis van de Verenigde Sta
ten op de Filipijnen'.
Geldschieters
Rosales voegt er aan toe: "Dat de
Verenigde Staten eerst Marcos, en
later Aquino steunde, is algemeen
bekend. Dat Amerika ook zeer veel
belang heeft in de twee marineba
ses op de Filipijnen en al enige tijd
onderhandelingen met de Filipijn
se regering over het verlengen van
het contract voert, is ook bekend.
Zowel bedrijven als het Pentagon
hebben dus belangen op de Filipij
nen, die zij niet willen opgeVen. De
regering-Aquino zit met een enor
me buitenlandse schuld en zal de
grote financiële geldschieters niet
gauw dwars zitten. Want met dat
geld houdt zij een leger op de been.
Een leger dat zij hard nodig heeft,
wil zij zich tegen de oppositie
staande houden".
De Bayan-voorzitster herinnert
er aan dat Aquino in maart 1988
nog zei dat de regering zich zou be
perken tot sociaal-economische en
politieke zaken en zich niet zal be
moeien met het leger en "de 'totale
oorlog' die moet worden gewonnen
op het slagveld en niet in het Con
gres of de regering".
Een week later verklaarde Ri
chard Armitage, speciale afgezant
van de Amerikaanse regering voor
defensie en internationale veilig
heidszaken, dat de Filipijnse rege
ring op volledige steun van de VS
kon rekenen, "en vooral het Fili
pijnse leger". Volgens de Filipijnse
senator Tanada lag de ware reden
van deze steun bij het feit dat in
1991 het verdrag tussen de VS en
de Filipijnen omtrent de militaire
bases afloopt. Volgens Tanada heb
ben de VS intussen vooral kerk-,
zakenmensen en leden van het Fili
pijnse Congres aangezocht een
standpunt in te nemen ten gunste
van de Amerikaanse bases.
Doordat de Filipijnen met geldpro
blemen kampen, is de hoop op wat
meer onafhankelijkheid van het
buitenland bijna een luchtspiege
ling. Rosales: "Het is een structu
reel probleem. Wij stellen de vraag:
hoe ver je moet gaan met het ver
werven van buitenlands kapitaal?
Wij hebben niets tegen buitenland
se investeringen en leningen, maar
die moeten dan wel het volk ten
goede komen. De enorme kloof
tussen arm en rijk bijvoorbeeld,
kan niet eeuwig zo blijven. Die
moet zo snel mogelijk worden
overbrugd".
"Wil je een land ontwikkelen,
dan moet je het land verdelen. Zo
krijg je ook een meer evenredige
verdeling van de welvaart. Als
Aquino zulke uitspraken al com
munistisch noemt en daardoor de
vigilantes vrij spel geeft in het mee
dogenloos wegvagen van dorpen
en plegen van massamoorden, zal
zij nooit aan haar belofte toe ko
men: gerechtigheid voor de slacht
offers van de schending van de
mensenrechten. Dan is haar demo
cratie gewoon een facade".
BRUSSEL - Er kon de laatste ja
ren geen NAVO-vergadering van
ministers van defensie of buiten
landse zaken voorbijgaan, of in het
slotcommuniqué werd bezorgd ge
sproken over het enorme over
wicht van het Warschaupakt op
conventioneel gebied. Van echte
ontspanning in Europa kon pas
door
Hans de Bruijn
sprake zijn als aan dat overwicht
een einde zou komen, was steevast
de conclusie. Een geluid dat na het
akkoord over de middellange-af-
standsraketten nog sterker klonk
dan daarvoor. Nog maar twee we
ken geleden publiceerde de NAVO
een rapport vol verontrustende cij
fers.
Maar door de ook voor NAVO-in-
siders verrassende toespraak van
Sovjet-leider Gorbatsjov zullen de
NAVO-ministers van buitenlandse
zaken, die vandaag en morgen in
Brussel bijeenkomen, nu plotse
ling met iets anders moeten ko-
Gorbatsjov heeft eindelijk datge
ne voorgesteld wat de NAVO al ja
ren vraagt: onevenredige vermin
deringen. Eerdere voorstellen van
Gorbatsjov (in 1986 en het afgelo
pen voorjaar) gingen steeds uit van
gelijke verminderingen door
NAVO en Warschaupakt.
Door de korte tijd tussen Gor-
batsjovs rede en deze NAVO-raad
zal de officiële reactie van de bond
genoten noodgedwongen echter
vooral terughoudend zijn. De
NAVO zal zich nu zeker niet tot
overhaaste positieve reacties laten
verleiden.
Scepsis
Zij zal zich, zoals secretaris-gene
raal Woerner gisteren al aangaf, te
vreden tonen dat de Sovjets nu ein
delijk zelf ook toegeven dat zij een
enorm conventioneel overwicht
hebben. Maar er zal nog veel op de
voorstellen gestudeerd moeten
worden en de scepsis zal dan ook
overheersen.
Scepsis of Gorbatsjov inderdaad
in staat zal zijn zijn plannen uit te
voeren. Bovendien moet de con
crete invulling van de voorstellen
nog worden tgemoetgezien. Want
er blijven na de VN-rede van de
Sovjet-leider volgens Brusselse
NAVO-kringen nog heel wat vra
gen open.
Hoe zullen de Sovjet-militairen
reageren? Chef-staf en vice-minis
ter van defensie maarschalk Sergei
Akhromejev is inmiddels al afge
treden. Waar haalt Gorbatsjov het
half miljoen troepen weg? Bij de
parate eenheden in Oost-Europa of
bij eenheden in het achterland?
Wat voor tanks worden terugge
trokken? Duizenden van de toch al
zwaar verouderde T-55'.s of ook van
de veel nieuwere, betere genera
ties?
De ministers van buitenlandse
zaken zullen van hun collega Geor
ge Shultz voor het laatst in dit
NAVO-gezelschap uit eerste
hand horen wat Gorbatsjov in New
York aan president Reagan en ko
mend president Bush heeft gezegd.
De rede van de Sovjet-leider
komt net nu de NAVO-bondgeno-
ten het eens moeten worden over
een gezamenlijke opstelling voor
de onderhandelingen die dit voor
jaar in Wenen gaan beginnen
over.... de vermindering van de
conventionele bewapening.
Stroomversnelling
Die 'Conventional Stability Talks'
iCST) moeten een vervolg worden
van de al jaren aanslepende MB-
FR-onderhandelingen en van de op
zijn laatste benen lopende Confe
rentie over Veiligheid en Samen
werking in Europa (CVSE). De
NAVO-landen moeten daarvoor nu
hur uitgangspunten formuleren,
onder meer over de aantallen troe
pen en tanks die zij aan beide zij
den aanvaardbaar achten. Die dis
cussie is nu door Gorbatsjov in een
stroomversnelling gebracht.
Twistpunt binnen de NAVO - en
dan vooral tussen de VS en Frank
rijk - is of de CST-onderhandelin-
gen gevoerd moeten worden tus
sen de zestien NAVO-landen aan
de ene en de zeven Warschaupakt-
landen aan de andere kant.
Frankrijk wil dat de ontwape
ningsbesprekingen deel uitmaken
van het CVSE-proces, waaraan ook
de twaalf niet-gebonden landen in
Gorbatsjov (toto i
Europa deel uitmaken. De reden is
dat de Franse strijdkrachten niet in
de NAVO zijn opgenomen en Pa
rijs wil dus de NAVO niet over de
omvang van die troepen laten on
derhandelen.
De ministers krijgen ook een eer
ste voorlopige versie op tafel van
het "globaal veiligheidsconcept",
een rapport dat uiteindelijk de to
tale behoeften aan kernwapens en
Pas als dat concept er is kan tot
verdergaande modernisering var.
kernwapens worden besloten. De
definitieve tekst, waarover binnen
de NAVO nog grote meningsver
schillen bestaan, moet in het k*.
mende voorjaar op tafel liggen.
Omstreden
Tot nog toe zijn alleen de algemem
hoofdstukken over de oost-west
verhouding klaar. De töksten over
de ontwapeningsplannen en de wa
penbehoeften zijn nog erg omstre
den. In het voorjaar zullen de lid
staten dan ook naar verwachting
niet verder gaan dan zich uit te
spreken voor modernisering zon
der dat zij zich op aantallen, soor
ten wapens en tijdschema's zullen.
Het ligt voor de hand dat de nieu
we voorstellen van de Gorbatsjov
hun invloed op die discussie in de
NAVO niet zullen missen. De lan
den die tegen modernisering zijn
zoals Westduitsland en België
zouden zich erdoor gesterkt kun
nen voelen.
tel. 071-171441
De wereldwijde bezinning in
veel kerken op vrede, gerechtig
heid en behoud van de schepping
is voor de Rooms-Katholieke
Kerk een belangrijke oecumeni
sche gebeurtenis. Meedoen daar
aan past in de zendingsopdracht
van de kerk om getuigenis af te
leggen van haar geloof in Chris
tus.
Zo verklaarde Nicolas Buttet
waarom het Vaticaan heeft be
sloten de Wereldraad van Ker
ken te helpen bij het organiseren
van het wereldberaad in maart
1990 in Seoul. Het Vaticaan heeft
Buttet (27) en de socioloog pro
fessor Patrick de Laubier aange
wezen om de Wereldraad hierin
bij te staan.
Buttet, die een rechtenstudie
achter de rug heeft, was de afge
lopen dagen in ons land op uitno
diging van 'Pax Christi Neder
land' om zich op de hoogte te
stellen van de activiteiten in het
kader van het proces. Zo sprak
hü met hulpbisschop
Lescrauwaet van Haarlem, voor
zitter van de coördinatiegroep
voor dit bezinningsproces bin
nen de Nederlandse RK Kerk, en
vertegenwoordigers van de Raad
van Kerken.
Buttet is er, evenals velen bin
nen de Wereldraad, niet gelukkig
mee dat het wereldberaad (offi
cieel 'wereldconvocatie' ge
noemd) al in 1990 plaats heeft.
Maar hij beklemtoonde dat deze
bijeenkomst geen eindstation is,
maar een mijlpaal in het hele pro
ces. "Het proces zelf is belangrij
ker dan vergaderingen en deze
bijeenkomst. De bezinning op
vrede, gerechtigheid en behoud
van de schepping moet ook daar
na doorgaan".
Geen recepten
Veel aandacht krijgt het proces
tot nu toe in Noord- en Westeuro
pa, maar het kan nog nauwelijks
op belangstelling rekenen in
Zuideuropa en Noord- en
Zuidamerika. Van het Vaticaan
kan niet worden verwacht dat
het de belangstelling bij de bis
schoppenconferenties aanwak
kert, zei Buttet. "Het Vaticaan
schrijft geen recepten voor". Hei
laat de uitvoering van richtlijnen
over aan de bisschoppenconfe
renties, die veel beter op de
hoogte zijn van de specifieke si
tuatie in een bepaald land".
Hij noemde als voorbeeld de
houding van het Vaticaan tegen
over apartheid. De paus wijst
apartheid af, maar de bisschop
pen en andere gelovigen in Zuid-
afrika moeten uitmaken welke
maatregelen het geschiktst zijn
om de val van het systeem te be
spoedigen.
De uiteenlopende kerkopvat
tingen van de RK Kerk en de pro
testantse kerken zijn voor de sa
menwerking binnen dit bezin
ningsproces geen probleem, ver
klaarde Buttet. "Integendeel, de
katholieke kerk en de kerken
van de Wereldraad kunnen el
kaar goed aanvullen. De protes
tantse kunnen veel leren van de
rk sociale leer en spiritualiteit.
De RK Kerk kan veel nut hebben
van de bereidheid tot actie in
protestantse kerken. De RK
Kerk heeft ook een traditie van
opkomen voor gerechtigheid,
maar vaak stond bezinning bo
ven actie".
Buttet legde er de nadruk op
dat deelneming aan dit proces
gebaseerd moet zijn op geloof.
Hij waarwschuwde er daarom
voor, ook niet-kerkelijke bewe
gingen erbij te betrekken. "Men
sen moeten als christenen aan
het proces deelnemen".
Vredeswacht
De Franciscaanse vredes
wacht, die in mei met haar stille
tochten en wakes in Woensd-
recht stopte, komt weer in actie.
Van gisteren af wordt elke
woensdag op het Binnenhof in
Den Haag een wake gehouden
tegen plannen van de Navo tot
modernisering van de bewape
ning. Na de wake volgt nog een
stille tocht naar het ministerie
van defensie aan het Plein.
Volgens de franciscaan C. van
Vliet uit Leiden wil de vredes
wacht in ieder geval tot Pasen
volgend jaar met de nieuwe actie
doorgaan.
Werelddiakonaat. De Gene
rale Diakonale Raad van de Ne
derlands Hervormde Kerk heeft
drs. Rita Rahman benoemd tot
hoofd van de afdeling Wereld
diakonaat en secretaris van de
commissie Werelddiakonaat. Zij
volgt drs. G. Boer op, sinds 1 ok
tober algemeen secretaris van de
Generale Diakonale Raad.
Rahman (36) werkt nu als stu
diesecretaris en hoofd bureau
beleidszaken bij de protestantse
organisatie voor medefinancie
ring ICCO. Zy is lid van de Evan
gelische Broedergemeente en zal
uiterlijk 1 maart bij het her
vormd Werelddiakonaat in
dienst treden.
Overleden. Op 79-jarige leef
tijd is in Epe ds. W. L. Tukker
overleden. Van 1951 tot 1978 was
hij hoofdbestuurslid van de Ge
reformeerde Bond in de Her
vormde Kerk, waarvan tien jaar
voorzitter.
Van 1959 tot 1964 werkte ds.
Tukker die als predikant acht
gemeenten diende in Katwijk
aan Zee. Na zijn emeritaat ver
leende hy onder andere in Was
senaar bijstand in het pastoraat.
Jaren maakte hij ook deel uit van
het (toezichthoudend) college
van visitatoren-generaal van de
Hervormde Kerk.
Zaterdag is de begrafenis in
Hoek van Holland na een rouw
dienst om 1 uur in de hervormde
kerk aldaar.
Hervormde Kerk: beroepen
te Barneveld P. van der Kraan
Bleskensgraaf.
Gereformeerde Kerken: be
roepen te Vreeland (Utr.) voor
Samen op weg-gemeente van
hervormden en gereformeerden
M. J. Aalders Woubrugge.
Katwijk aan den Rijn. Ko
mende zondag zal ds. Z. de
Graaf, gekomen van Hazerswou-
de, intrede doen in de hervormde
gemeente van Katwijk aan den
Rijn. Hij volgt ds. Aarents op, die
met pensioen naar Ommen ver
trok. Dr. S. Meijers uit Leiden zal
ds. De Graaf in de morgendienst
van 10 uur in de Dorpskerk be
vestigen. De intrededienst be
gint om 3 uur.
Verbod
Aartsbisschop John R. Quinn
van San Francisco heeft leden
van de rk homo-beweging 'Dig
nity' verboden eigen eucharistie
vieringen te houden. Na een der
gelijk verbod voor 'Dignity'-af-
delingen in New York, Chicago
en Seattle was San Francisco
nog de enige Amerikaanse stad
waar de beweging wekelijks ho
mo-vieringen kon organiseren.
Quinn nam zijn besluit "omdat
'Dignity' openlijk de zedenleer
van de kerk afwijst". De 350 le
den van de plaatselijke afdeling
zijn nog steeds welkom bij de
avondmis in de St. Bonifatius-
kerk. Maar die viering staat niet
meer onder auspiciën van 'Digni
ty'.
Schadevergoeding. De
Zuidafrikaanse regering heeft de
vroegere secretaris-generaal van
de Zuidafrikaanse rooms-katho-
lieke bisschoppenconferentie,
Smangaliso Mkhatshwa, een
schadevergoeding van f. 25.000
toegekend. Dat deelde de minis
ter van wet en orde, A. Vlok, hem
Mkhatshwa, die nu een insti
tuut voor theologie in Johannes
burg leidt, werd in 1986 gearres
teerd. Hij zat bijna twee jaar zon
der vorm van proces gevangen
en werd in die tijd enkele keren
gemarteld, zoals getuigen beves
tigden.
Mkhatshwa verklaarde tegen
overjournalisten dat de regering,
ondanks de toekenning van de
schadevergoeding, geen verant
woordelijkheid voor de martelin
gen aanvaardt. Daarom zal ze
ook geen strafvervolging tegen
de folteraars instellen.
I
