'In Voorschoten moet
ik me koest houden'
D66 sloopt heilige huisjes met takenplan
Feestelijke Kerstpagina's
en Nieuwjaarswensen in uw eigen dagblad
ZATERDAG 3 DECEMBER 1988
Hoe linies maakte PVDA/PPR het Voorschotense college?
VOORSCHOTEN -
Voorschoten heeft geen
progessief blok, geen
taakverdeling, geen
gezamenlijke strijd, laat
staan tijdig overleg. Pas in
openbare
commissievergaderingen
merkt de collegepartij
PvdA/PPR wat
oppositiepartij D66 ergens
van vindt (en vice versa).
door
Paul van der Kooij
In het verleden was dat anders: van
1974 tot 1978 vormden PvdA, PPR,
PSP en D66 het PPV (Progressieve
Partijen Voorschoten). De combi
natie had, dankzij het systeem van
restzetels, vijf raadsleden: drie
PvdA'ers, één D66-vertegenwoor-
diger en een PPR-man. Vóór de
verkiezingen van 1978 stapte D66
eruit. Een krappe meerderheid van
deze partij riep dat "compromissen
in de raad gesloten moeten worden
en niet in de fractiekamer".
De twee jaar daarna maakte de
eenmansfractie van D66, J. Aikens,
het fractie-overleg mee van de
nieuw gevormde driemansfractie
PvdA/PPR. "Eveleens zei dat hij
l ook onze wethouder is en het con-
tact was erg goed", kijkt Aikens te
rug. De definitieve breuk kwam
toen de PvdA/PPR het eerste
kunstgrasveld wilde financieren
uit grondreserves. "Daar horen we
niet bij thuis", zei Aikens.
De PSP intussen, noemde de
PvdA in 1981 'links-liberaal en ver
re van progressief. De partij wilde
alleen samenwerken als haar verte
genwoordiger tweede op de geza
menlijke lijst zou komen. De PPR
eiste hetzelfde en kreeg, moppe
rend, haar zin van de grote PvdA.
De PSP haakte af en scoorde zeer
mager tijdens de zelfstandige ge
voerde verkiezingen: in 1982 haal-
de de partij de helft van de kiesde
ler, in 1986 nog niet eens eenderde.
Vervolgens hoorden de partijen
er niets meer van. "De PSP heeft
zich vrijwel opgeheven", conclu-
deert G. Both, het PPR-lid in de
PvdA/PPR-fractie. Zijn eigen par
tij kreeg bij de laatste verkiezingen
geen tweede maar een vierde
plaats op de kieslijst en moest ac
cepteren dat Both, wanneer hij tus-
l sentijds vertrekt, een PvdA-opvol-
i ger krijgt. Gedachte hierachter: de
kleine PPR is hooguit een halve ze-
tel waard.
In de praktijk blijkt de PPR-man
zelden anders te stemmen dan zyn
PvdA-collega's en het kost Both
1 moeite die uitzonderingen voor de
geest te halen. Na een korte pauze
herinnert hij zich dat hij bij de slui
ting van jongerencentrum De Lin
dehoeve "een andere inschatting"
maakte en dat hij het niet kon ver
kroppen dat de gemeente het vast-
recht voor elektriciteit wilde ver-
hogen en de tarieven verlagen.
"Dat stimuleert grootgebruik en
staat dus haaks op een verant
woord milieubeleid". Voor de rest
wil hij nog wel eens polariseren tij
dens vergaderingen: "Maar dat is
meer een stijl, geen ideologie".
Ander kamp
J Aikens (D66) beziet hét huwelijk
i van de twee progressieve partners
met een glimlach rond de mond en
meldt dat zijn partij niet is opge-
richt om samen te gaan met een an
der. Het zou zelfs slecht zijn: "Het
is heus niet zo dat een progressief
geluid beter klinkt wanneer je ge
zamenlijk optrekt. Het is juist beter
wanneer argumenten uit twee ver-
schillende monden komen".
Voorwaarde is dan wel dat de
partijen in hetzelfde kamp zitten:
samen in het college of samen in de
oppositie. Het is er niet van geko-
men en de PvdA/PPR-combinatie
geeft toe dat ze als collegepartij
concessies moet doen in hardheid,
tempo en stemgeluid. Hadden de
partijen het anders moeten spelen
bij de college-onderhandelingen?
"Geen van ons betreurt de eigen
keus, hooguit betreuren we de
keus van de ander", reageert Both.
"We hadden meer bij elkaar willen
zijn". Breunesse denkt daarbij
vooral aan de collegebanken en
j heeft het over "de winst die je bin
nen kunt halen door water in te
wijn te doen".
December is een echte feestmaand. Jn zowel het Leidsch Dagblad
ais het Alphens Dagblad is dat goed te merken. Adverteerders
-zoeken hun weg naar de lezers, o.m. om ze een voorspoedig
Nieuwjaar toe te wensen. Lezers fcoeken hun weg naar passende
kado-ideeën - feestelijke attributen voor de woonkamer, de
- kerstboom, het diner en/of kleding - èn natuurlijk smaakvolle
diner- en uitgaanstips. De speciale Kersttips-, Kerstmenu- en
Nieuwjaarswensenpegina's van het Leidsch/Alphens Dagblad
helpen u overzichtelijk op weg.
Bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen werd de
Voorschotense raad een pietsje progressiever. Ter
wijl de WD terugviel van acht naar zes zetels en het
CDA.bleef staan op zeven zetels, pakten de fracties
van PvdA/PPR en D66 allebei een zetel. "Er zijn nu
drie blokken: een liberaal blok, een christen-demo
cratisch bloK en een progressief blok", sprak de
lijstaanvoerster van de PvdA/PPR, M. Breunesse,
toen ze ontdekte dat haar partij op vier zetels en
D66 op twee zetels kwam.
Zijn haar progressieve dromen uitgekomen? Is er
een nieuwe, progressieve macht opgestaan? Een
ronde-tafelgesprek moet het antwoord geven, maar
bij het afspreken klinkt voorzichtigheid door.
"Geen gekat of negatieve verhalen. De samenwer
king is niet zo halleluja, die moet niet verder ver
slechteren", zegt M. Breunesse 2,5 jaar na de verkie
zingen.
deren. De partij is een collegepartij
maar zou ook als oppositiepartij
rustiger moeten zijn dan fracties in
andere gemeenteraden.
Koesthouden
"In Vodrschoten moet ik me koest-
houden. Verdergaande ideeën zou
den hier geen enkele weerklank
krijgen. Als je al te vaak tamboe
reert gaat dat tegen je werken", be
toogt Breunesse. Dat geldt ook
voor 'buitenparlementaire acties',
waar linkse partijen lange tijd in
gespecialiseerd waren. "De alge
mene tendens is, dat er niet zoveel
gebeurt", vertelt Breunesse. "Ze
bellen je niet meer op van: we zijn
met een groepje bezig, breng het
eens in je partij. En éls je een actie
aan een partij partij ophangt, ver
liest het aan .effectiviteit".
D66 merkte dat heel sterk toen
het mensen mobiliseerde tegen het
bebouwen van een dierenweitje in
het centrum. Het CDA had het over
'volksvermaak' en constateerde
dat de oppositie uiteindelijk toch
met woningbouw instemde op het
weitje. D66 ziet zichzelf als een
waakhond in de kennel en trapt er
af en toe flink op los: "Als je hard
schopt krijg je de ambtenaren ach
ter het college achter je. Als je het
uit harmonie wat rustiger aan wilt
doen, blijft het in tassen hangen".
En inderdaad, hij vindt de Pvd
A/PPR te rustig. "Vaak zijn we het
eens tót de stemming. Dan kiest de
collegepartij over het algemeen
tóch voor het college", merkt Ai
kens. Both bekijkt het van een an
dere kant: "Wanneer de oppositie
partij iets te berde brengt, wordt
dat met-welwillend tegemoet ge
treden".
Voorstellen van PvdA/PPR-wet-
houder J. Visser vallen beter. "Als
we niet in het college hadden geze
ten en niet bij ieder bouwplan had
den gevochten, hadden we een an
der woningbouwprogramma ge
had, waren dingen weggedrup-
peld", stelt Both. Voor stralende
successen zouden de marges te
klein zijn, maar ook by het ver
keersbeleid ziet hij resultaten: "Al
die fietspaden van de laatste tijd, in
de vorige collegeperiode gebeurde
er niks. En dat buurthuis Bosch-
geest/Bloemenwijk. Het had er an
ders niet gestaan. Bij de kinderop
vang is er, mede door ons, een prin
cipiële doorbraak gekomen".
Er zijn ook wrijvingen. Toen CDA-
wethouder Marselis tot het laatst
wachtte met het presenteren van
Donderdag 15 december:
KERSTTIPS
kerstgeschenken - kadotips - sfeerartikelen
kledingsuggesties - wat eten we thuis?
Alles bij elkaar en feestelijk vormgegeven.
Reserveren en opgeven van advertenties:
071-161393
Vrijdag 16 december:
KERSTMENU'S
wanneer?
wat gaan we eten, bij w
kan ik nog reserveren?
De speciale restaurant-pagina's geven
antwoord op deze smakelijke vragen!
Opgeven van advertenties: 071-161393
Zaterdag 31 december:
NIEUWJAARSWENSEN
bedrijven die hun cliënten, maar
odk alle lezers een voorspoedig 1989 willen
wensen, kunnen met één
telefoontje ruim 267.000 lezers bereiken!
Bel voor informatie: 071-143545.
Voor de verkiezingen, in oktober
1985, zei Both dat de progressieven
zich een verbrokkeld optreden
'niet kunnen permitteren': "De in
houdelijke verschillen zijn niet zo
groot en de machtsbasis gering".
Tweeëneenhalf jaar later staat hy
daar nog steeds achter ("we mogen
elkaar nooit verketteren") en op
pert hij dat de partijen snel rond
hadden kunnen zijn bij de college
onderhandelingen: "Op vrijwel het
gehele welzijnsterrein kunnen we
elkaar moeiteloos vinden, we zijn
het eens over het financiële beleid
en ook op het gebied van ruimtelij
ke ordening kunnen we elkaar vin
den". Verschillen zouden er zijn als
het op dorpsbeheer aankomt, zoals
het slopen van Leidseweg 33 en het
volbouwen van het centrum (het
dierenweitje incluis) zonder het ou
de bestemmingsplan te herzien.
Aikens vindt deze laatste ver
schillen "zeer wezenlijk" en ziet
nog andere euvels. De PvdA/PPR-
wethouder zou te lang hebben ge
treuzeld met de vervuiling bij de
oude Zilverfabriek en de fractie
zou te vaak belastingverhogingen
hebben: "Ik zou daar geen verant
woordelijkheid voor willen dra
gen".
Links
Volgens Aikens heeft de PvdA/P
PR het van het begin af aan ver
keerd gespeeld: "Met jullie beleids
programma kun je alle kanten uit.
Progressieven brachten een aantal
punten in, maar je weet nooit of je
krijgt watje wilt: het college kan de
punten zo hoog en zo laag zetten als
ze wil. Dat geeft onduidelijkheid,
ook naar de ambtenaren toe". Vol
gens Both kan een collegepartij
nooit de garantie krijgen dat haar
plannen werkelijkheid worden,
volgens mevrouw Breunesse is het
in het politieke leven voor een klei
ne fractie soms meer geven dan ne
men.
Tijdens de begrotingsbehande
ling koppelde ze deze verzuchting
aan harde taal. Ze constateerde be-
leidsarmoede en stemde tegen be
lastingverhogingen zolang het toe
gezegde minimabeleid op zich laat
wachten. D66 verwierp de belas
tingverhogingen en stemde tegen
de begroting.
Zijn de partijen links? "Ik voel
me met de term links niet aange
sproken. Hier ben ik links, maar als
ik in de Haagse schilderswijk het
zelfde zou doen, zou ik daar rechts
heten", zegt D66-leider J. Aikens.
Hij voelt zich betrokken bij dat
deel van de burgers dat hem nodig
heeft en voert een 'eeuwige strijd'
tegen verhogingen van de gebrui
kerstarieven van de ogb, riool- en
reinigingsrechten en het keer op
keer vooruitlopen op nieuwe be
stemmingsplannen. "En dan heet
je links te zijn". Hijzelf ziet dat an
ders en gelooft meer in een verschil
tussen onverschilligheid en be
trokkenheid.
De PPR-vertegenwoordiger in
de PvdA/PPR-fractie, G. Both,
heeft het over gedrevenheid. "De
gedrevenheid is groter bij mensen
die dingen willen veranderen, be
paalde onderwerpen koesteren",
zegt hij. Zijn combinatie maakt
zich druk om het minima- en wo
ningbouwbeleid, milieu, verkeer
en kinderopvang. Maar ze ziet ook
duidelijke grenzen: "Je kunt niet
zomaar zeggen: we bouwen geen
vrije sectorwoningen meer in
Voorschoten". Hij heeft het over
democratische spelregels en de an-
Zeven maanden
cel geëist voor
reeks diefstallen
en insluipingen
DEN HAAG/LEIDERDORP - Te
gen een 32-jarige Leiderdorper is
gistermiddag voor de Haagse
rechtbank tien maanden gevange
nisstraf geeïst, waarvan drie maan
den voorwaardelijk. De man heeft
een reeks winkeldiefstallen en in
sluipingen bekend.
De Leiderdorper, die jarenlang
verslaafd is geweest en nu al zes
weken clean zou zijn, moest voor
vier zaken terecht staan. Twee in
sluipingen bij de Leidse universi
teit, waarbij hij een portemonnee
en een portefeuille buit maakte, en
twee winkeldiefstallen in zaken in
Leiden en Delft. De man stal aller
lei zaken om in zyn drugsbehoefte
te kunnen voorzien.
De rechtbank besteedde veel
aandacht aan het feit dat de man nu
zou zijn afgekickt. Sinds zes weken
gebruikt hij niet meer, zo verklaar
de hij. Hij is vrijwel zelfstandig van
de drugs afgeraakt.
Officier van justitie mr. Klopper-
Gerretsen was positief over het af
kicken. Zij wees er wel op dat er
vaak sprake is van een terugval en
meende dat er met het verleden
moest worden afgerekend. Daar
om eiste zij voor alle zaken een ge
vangenisstraf van tien maanden,
waarvan drie voorwaardelijk. De
Leiderdorper, die geen advocaat
had, noemde die eis zwaar.
Over twee weken volgt de uit
spraak.
'Raadsleden van 'restaurant' Oegstgeest zijn meer ober dan kok'.
OEGSTGEEST - "De gemeen
te Oegstgeest is een restaurant
en de raadsleden zijn tot nog
toe meer obers dan kok ge
weest. Een ober noteert de
wensen van de klant, in dit ge
val de achterban, en geeft die
zonder commentaar door aan
de kok. Zo wil D66 niet wer
ken. Wij willen de chef-kok zijn
die de klant, in dit geval de bur
ger, goed gedoseerde, zorgvul
dig afgewogen én smakelijke
keuzemenu's voorzet".
door
Wim Koevoet
D66-voorman M. Poelmans en -
raadslid H. Vissers hebben de
meest treffende vergelijking te
pakken. In hun pleidooi om het
collegeprogramma (het regeerak
koord) te vervangen door het ta
kenplan rekenen de twee af met de
politieke cultuur die Oegstgeest nu
al weer veel te lang in een houd
greep zou houden. Ze houden ern
stig rekening met een "drastische
wijziging van de politieke verhou
dingen".
"Als straks elke partij zijn menu
heeft gemaakt dan zou het wel eens
afgelopen kunnen zijn met politie
ke verhoudingen die zijn geba
seerd op de stereotype etiketten
'links' en 'rechts'. Dan kan het wel
zijn dat we de WD niet zozeer
'rechts' vinden maar verstandiger
dan de PvdA. De verhoudingen
zullen duidelijker zijn. Nu moeten
de partijen kleur bekennen", aldus
een enthousiaste Poelmans.
"Het takenplan kan er zelfs toe
leiden dat leden van B en W van
portefeuille zullen wisselen. Dat de
WD bij voorbeeld financiën gaat
doen. Nu zijn de portefeuilles ver
deeld op grond van persoonlijke
mogelijkheden. Zo van: laten we
mevrouw Blom (WD) maar wel
zijn laten doen want zij is vaker in
Oegstgeest en kan dan meer con
tact met de instellingen hebben
dan een Van Veen die het zo druk
heeft op de Erasmusuniversiteit in
Rotterdam. De vraag moet zijn:
De D66-raadsleden M. Polemans (staand) e
partijen kleur bekennen".
i H. Vissers: "Nu moeten de
welke portefeuilles willen de poli
tieke partijen hebben en welke
mensen kunnen ze daarvoor leve
ren. Ja, er zullen heel wat heilige
huisjes worden gesloopt. Dat is
maar goed ook, want hoe meer je
onbespreekbaar verklaart, hoe
zwaarder de last is die wordt ge
legd op de dingen die wel be
spreekbaar zijn. De marges worden
dan erg klein".
Poelmans en Vissers zijn goedge
luimd. Dat is begrijpelijk want de
door B en W als lastigst
fractie, heeft het nu toch maar
mooi voor elkaar dat er een taken
plan komt. "D66 heeft forse winst
geboekt tijdens de algemene be
schouwingen. Iedereen ziet er nu
de noodzaak van in. Een jaar gele
den nog werd dat takenplan als een
hersenschim van D66 be
schouwd".
Voor het verstrijken van dit jaar
al moeten de fractievoorzitters de
eerste bouwstenen (op papier) heb
ben aangedragen. Welke gemeen
telijke taken willen ze laten vallen,
welke juist behouden en welke
kunnen minder intensief worden
uitgevoerd, zijn zo wat vragen
waarop een antwoord moet komen.
Tot nog toe, "heeft politiek
Oegstgeest altijd om de hete brei
heengedanst", zegt Poelmans. Bij
de behandelingen van de gemeen
tebegrotingen lag er volgens D66 al
die jaren veel te veel van tevoren
vast. Terwijl er miljoenen ómgin-
gen in de begrotingen, spraken
raadsleden slechts over enkele
tienduizenden gulden. De zoge
naamde 'beïnvloedbare posten'. Te
veel is de gemeente "een doorgeef
luik" geweest, vindt Vissers, "van
financiën en regelingen van het
rijk". Nu het rijk ophoudt zogehe
ten doeluitkeringen aan gemeen
ten te doen, hoeven gemeenten
niet langer geld uit te geven vol
gens rijksvoorschriften. Poelmans:
"Misschien moet in Oegstgeest wel
het geld voor jongerenwerk aan ou
derenbeleid worden besteed om
dat hier de problematiek van 18- tot
22-jarigen die rotzooi trappen niet
speelt en er ondertussen te weinig
voorziéningen zijn voor de steeds
groter wordende groep ouderen".
Te veel besluiten zijn geboren uit
automatisme, vindt de partij. "Het
meeste geld gaat altijd naar open
bare werken. Dat hebben we al die
jaren logisch en goed gevonden
maar ik zou best eens willen dis
cussiëren over al die luxe ingerich
te straten in Oegstgeest met veel
soorten steen en al die 'in het ge
vang' geplante bomen. Je kan het
ook doen met een plak asfalt en
twee stoepranden en klaar is Kees.
Ik weet wel: dat is het andere uiter
ste maar ik stel vast dat het veel so
berder en goedkoper kan".
"De raad plaatste tot dusverre al
lerlei posten buiten haakjes, daar
mocht je niet aankomen. Toen wet
houder van Veen over bezuinigen
begon, gilde iedereen: van de stich
ting welzijn ouderen Oegstgeest
(SWOO) afblijven! Niet omdat ze
de een of andere afweging hadden
gemaakt maar omdat de SWOO
raadsleden had bestookt met brie
ven en de achterban op zijn wen
ken moet worden bediend".
"Dat soort processen is nu voor
bij. Nu moeten de politieke party
en in het openbaar afwegen: moet
er vaker vuil worden opgehaald in
Oegstgeest of moet er wat gebeu
ren voor licht-dementerende be
jaarden. Iedereen is gebonden aan
'nieuw beleid voor oud beleid'. Je
mag best wat willen maar je moet
er direct bij zeggen wat je ervoor
wilt laten.
Vuilnisbak
Het collegeprogramma, op basis
waarvan het college van B en W is
samengesteld en dat door datzelfde
college en de raadsleden, die het al
len hebben onderschreven, als lei
draad voor het bestuurlijk hande
len dient, kan volgens Poelmans de
vuilnisbak in. "Een collegepro
gramma is niet meer dan een wille
keurige rij van extra's. Er staat
nooit in: we stoppen met iets. Er
wordt op voorhand vanuit gegaan
dat wat er op dat moment aan ge
meentelijke taken en activiteiten
is, er ook zal blijven. Het is vol
strekt onsystematisch en boven
dien halverwege de rit al achter
haald".
"Het wordt op een paar avonden
na de verkiezingen in elkaar ge
draaid. Had jij nog wat, wordt er
dan gevraagd. De grootste partij
mag het meeste zeggen en WD-
fractieleider maakt er wat wollige
en vooral vrijblijvende zinnen van.
Je ziet ook dat van de belangrijkste
kwesties die er nu spelen in Oegst
geest er niet één in het collegepro
gramma aan de orde is: het nieuwe
gemeentehuis, Oud-Poelgeest,
Endegeest, het buitenbad van het
zwembad dat dicht moet en de ver
plaatsing van de gemeentewerf
De twee zijn zich ervan bewust
dat een takenplan ook grote gevol
gen voor het Oegstgeester ambte
lijke apparaat kan hebben. Als de
raad zou besluiten veel meer
milieutaken ter hand te nemen en
het op welzijnsgebied wat rustiger
aan te doen, wordt gemeentesecre
taris F. Willeme opgescheept met
een tekort aan milieu-ambtenaren
en een overschot aan welzijnsamb-
tenaren. Poelmans en Vissers vin
den dat dergelijke problemen met
omscholing en bijscholing moeten
worden opgelost. "Of met natuur
lijk verloop. Maar nooit met ont
slag" bezweert Poelmans.
V.l.n.r. M. Breunesse (PvdA/PPR), J: Aikens (D66)
enkele zaken die voor de PvdA/P
PR zeer gevoelig liggen, sloeg de
fractie op tilt. De voorstellen, van
kunstgras tot zwembad Het Wed
de, moesten er toen in hoog tempo
doorheen worden gejaagd en Breu
nesse had het in een interview over
"een regentenmentaliteit, arrogan
tie van de macht en slecht be
stuur". Tijdens de begrotingsbe
handeling blijkt de loyale college
partij daar nog immer zeer pijnlijke
herinneringen aan te hebben.
Volgens Aikens valt ook raadsle
den veel te verwijten: "Men is hier
beter in koppen tellen dan in het
luisteren naar argumenten. Je
moet hier niet de illusie hebben dat
je er wel komt met gedreven argu
menten". In de gevallen dat er wel
naar de minderheid wordt geluis
terd, lijkt het vaak op checken: wil
men al wat de meerderheid wil?
"Vooral Marselis zegt vaak dat raad
en college samen de gemeente be
sturen. Dat is niet zo en dat hoort
niet zo", klaagt Aikens. Hij wil dua
lisme en stryd en gelooft dat partij
en zich dan veel meer kunnen pro
fileren. "Raadsleden moeten actie
ver worden".
Nu heeft hy vaak het gevoel dat
dingen voorgekookt en bedisseld
zijn, al dan niet by het haardvuur
van een bedompte achterkamer.
De twee anderen worden een
beetje appelig van dergelijke beto
gen en hebben het niet graag over
oude uitspraken van Visser. Toen
die nog fractievoorzitter was, sprak
hij uitgebreid over 'het web': de in
formele contacten tussen de partij
en. De fractie maakt zich juist sterk
voor 'open voorstellen', waarbij
partijen kunnen kiezen: "Nu ge
beurt dat nooit".
