WIE
WEET HOE DIT
HUCT!
Likud willigt
meeste eisen
van Peres in
Botha's politieke verrassingen zorgen voor optimisme
NG
Toch nog kans op coalitie
Argentinië levert Duitse
SS'er Schwammberger uit
one
VS niet tegen verplaatsing VN- vergadering
Wapens Zuidafrika voor Mozambique
DINSDAG 29 NOVEMBER 1988
Yo
rerde
IISTOFLE
een
raaie met
kristallen
hitterend"
kadover-
£}oüt
TEL AVIV (GPD/AP) In Israël is de kans op een kabinet
van de Likud en de Arbeiderspartij gisteravond aanzien
lijk toegenomen. In een gesprek met de socialistische lei
der Peres heeft kabinetsformateur en Likud-leider Shamir
de meeste eisen van de Arbeiderspartij ingewilligd. De Li
kud gaat nu akkoord met Peres op financiën of buitenland
se zaken en met een gelijke verdeling van de macht binnen
het kernkabinet.
Binnen de regering als geheel wil een bijeenkomst van de ministers
de Likud een zetel meer dan de Ar- van die partij. In een verklaring
beiderspartij. Volgens het voorlo- werd gezegd dat de Arbeiderspartij
BUENOS AIRES (GPD/ANP) -
Een rechter in de Argentijnse
hoofdstad Buenos Aires heeft be
sloten om de vroegere SS'er, Jo
seph Schwamm berger, uit te leve
ren aan Westduitsland. De Argen
tijnse autoriteiten hebben echter
nog steeds geen concrete stappen
ondernomen tegen de Nederlandse
oorlogsmisdadiger Abraham Kipp.
Woordvoerders van de Neder
landse ambassade in Buenos Aires
beweerden eind vorige week dat de
Argentijnse politie de woning van
Kipp had omsingeld. De arrestatie
kan op elk moment plaatsvinden,
zo heette het, Kipp zou geen kant
meer op kunnen.
Maar ondanks alle diplomatieke
druk vanuit Den Haag is de ex-NS-
B'er, die in 1949 bij afwezigheid ter
dood werd veroordeeld, nog altijd
vrij. Naar het heet, hechten de Ar
gentijnse autoriteiten groot belang
aan de vraag of Kipp al dan niet op
legale wijze het Argentijnse staats
burgerschap heeft verworven.
Ook de Schwammberger-zaak
heeft lange tijd op dat punt vastge
zeten. Reeds in 1983 vroeg West-
duitsland om zijn uitlevering. Bij
dat verzoek werd ook gewezen op
de toenmalige verblijfplaats van de
vroegere SS'er, die verantwoorde
lijk wordt geacht voor de moord en
deportatie van duizenden joden in
Polen. Schwamberger werd echter
pas vier jaar later, eind vorig jaar,
opgepakt.
De met het geval belastte recht
bank in Buenos Aires acht het nu
bewezen dat de inmiddels 66-jarige
Schwammberger "minstens ver
schillende honderden moorden"
op zijn geweten heeft. Daarom is
besloten om hem uit te leveren aan
de Westduitse justitie. De advoca
ten van Schwamberger hebben
aangekondigd dat zij tegen dat be
sluit in beroep zullen gaan.
Intussen reageerde politiek Den
Haag op de mogelijke uitlevering
van Kipp. Het WD-kamerlid Wie
benga wilde dat de minister van
justitie zo snel mogelijk officiële
stappen zou nemen om te zorgen
dat Argentinië de oorlogsmisdadi
ger Kipp uitlevert. In schriftelijke
vragen aan de minister wees hij op
diverse berichten in Nederlandse
media waaruit de bereidheid van
Argentinië bleek om niet werkloos
toe te zien.
De Argentijnse minister van jus
titie Paixao zei onlangs voor de te
levisie dat Argentinië er geen trek
in heeft wijkplaats.te zijn voor oor
logsmisdadigers. Hij getuigde van
de politieke wil ze uit te leveren
door hinderpalen uit de weg te rui
men. Zo zou de Argentijnse rege
ring bereid zijn te bevorderen dat
in dit soort gevallen de Argentijnse
nationaliteit wordt ontnomen. Ook
is de regering bereid het uitvoe
ringsverdrag van 1893 aan te pas
sen om uitlevering mogelijk te ma
ken.
Wiebenga wijst erop dat Kipp in
middels is ondergedoken, maar dat
de opsporing niet van de grond kan
komen, omdat er geen verzoek tot
uitlevering ligt. Volgens een be
richt in het Haarlems Dagblad (dat
eerder Kipp opspoorde in Argenti
nië) zou de openbare aanklager ter
plekke verklaard hebben dat Kipp
onmiddellijk gearresteerd zou zijn
als de Nederlandse regering in een
vroeg stadium om uitlevering had
Wiebenga geeft de regering in
overweging bij Argentinië aan te
dringen op aanpassing van het uit
leveringsverdrag. Hij denkt ook
aan de opsporing en uitlevering
van de vermoedelijk eveneens in
Argentinië verblijvende oorlogs
misdadigers J. Olie en A. Ripha-
gen. Verder vraagt hij hoe het staat
met het de Kamer toegezegde ver
slag van de landelijk officier van
justitie voor de opsporing van oor
logsmisdadigers.
huisari
IG
BER
groep I
j pige voorstel zal het regeerakkoord
in grote lijnen hetzelfde zijn als dat
van het uitgaande kabinet van na
tionale eenheid. Het zal geen mel
ding maken van een internationale
vredesconferentie.
De ministers Peres en Rabin, die
op defensie zou aanblijven, hebben
gisteravond na de bijeenkomst met
Shamir overleg gepleegd met hun
socialistische collega's in het kabi
net. Op die bijeenkomst is besloten
het partijbureau te vragen om toe
stemming voor serieuze onderhan
delingen met de Likud.
Binnen het bureau overheerste
tot voor gisteravond de overtuiging
dat de Arbeiderspartij voor de op
positie moet kiezen. Peres en Ra
bin zullen morgen proberen het
partijkader tot hun zienswijze over
te halen. Zij wijzen er daarbij op
dat zij binnen het kabinet meer
kunnen doen voor de economische
belangen van de partij en de vak
bond en voor het streven naar een
vredesproces.
2 kans zou worden gege
ven "in het landsbelang". Er werd
niet op gewezen dat de Likud geen
regering zou kunnen vormen met
de religieuze partijen en klein
rechts.
De dappere taal kon geenszins
de indruk wegnemen dat forma
teur Shamir het water tot aan de
lippen was gestegen bij zijn pogin
gen tot overeenstemming te ko
men met de ultra-orthodoxen. Bin
nen het religieuze blok woedt hevi
ge onenigheid. Het is de vraag of
Shamir nog wel een rechts-reli-
gieuze meerderheidsregering kan
Dat de Likud bereid
vergaande concessies
terochtend duidelijk geworden
Intussen heeft het Israëlische le
ger verscherpte maatregelen ge
troffen in de bezette gebieden met
het oog op de verwachte onlusten
op de dag dat 41 jaar geleden (29
november 1947) door de Verenigde
Naties een resolutie werd aangeno
men waarin tot de deling van het
Britse mandaatgebied in een jood
se en ëen Paletijnse staat werd op
geroepen. Leiders van extremisti-
zijn tot sche Palestijnse facties riepen van-
gis- daag op tot een staking op de ver
deze resolutie.
WASHINGTON (GPD/AP) - De bekendgemaakt dat de Algemene
Verenigde Staten zullen zich niet Vergadering naar Genève zal gaan
verzetten tegen een zitting in Genè- om Arafat aan te horen, tenzij de
ve van de Algemene Vergadering Amerikanen binnen 48 uur hun be-
van de Verenigde Naties om PLO sluit om Arafats visumaanvrage af
leider Arafat aan te horen. Volgens te wijzen, wordt herroepen,
de woordvoerder van het ministe
rie van buitenlandse zaken, Red- In het congres is de weigering
man, is het een onnodige maatre- om Arafat een visum te verlenen
gel, omdat de PLO vertegenwoor- positief ontvangen, maar in privé-
digers in New York ook zonder de gesprekken noemen huidige en
aanwezigheid van Arafat in staat voormalige regeringsfunctionaris-
zijn het PLO standpunt uiteen te sen heeft het een vreemd besluit en
zetten. Bovendien noemde de zegs- wordt van een ernstige fout gespro-
dan anders het geval zou zijn ge
weest, zo is een veel gehoord ver
wijt.
werd Abu Abbas onlangs gevraagd
naar de gang van zaken bij die ka-
ping. Zijn antwqord was spottend
De aanstaande Amerikaanse pre
sident George Bush (rechts) moet
lachen om een grap van een der
aanwezige journalisten als hij be
kendmaakt dat hij van plan is de
Witte Huis woordvoerder, Marlin
Fitzwater, onder zijn president
schap aan te houden. (fotoANP)
Bush behoudt
Fitzwater als
woordvoerder
WASHINGTON (AP) - De toe
komstige Amerikaanse president
George Bush zal de woordvoerder
van president Reagan, Marlin Fit
zwater, benoemen als zijn eigen
woordvoerder als hij eenmaal in
functie is. Bush zei gisteren dat hij
Fitzwater had gekozen "omdat hij
de beste is."
Bush maakte geen andere benoë-
mingen bekend, maar in het circuit
in Washington gonst het nog steeds
van de geruchten dat hij oud-sena
tor John Tower spoedig zal benoe
men als minister van defensie.
Fitzwater werkte al voor Bush
als woordvoerder, maar verliet de
staf van Bush in februari 1987 om
woordvoerder van Reagan te wor
den. Hij is niet de eerste topfunc
tionaris uit de regering-Reagan die
Bush meeneemt in zijn regering,
maar de vice-president zei zelf gis
teren: "Houdt u gereed voor veran
deringen." Tot Bush' beëdiging als
president zal zijn eigen woordvoer
ster, Sheila Tate, aanblijven.
Voorts sprak het Amerikaanse
publiek zich in een opiniepeiling
uit over waar Bush' prioriteit moet
liggen als hij de scepter van
Reagan overneemt: het terugdrin
gen van het begrotingstekort.
Ierse priester
duikt onder bij
religieuze orde
DUBLIN (AP) - Patrick Ryan, de
Ierse priester die Groot-Brittannië
terecht wil laten staan, omdat hij
zou zijn betrokken bij aanslagen
van het IRA, is gisteren in Ierland
ondergedoken bij een godsdiensti
ge orde.
Ryan (58) werd afgelopen vrijdag
naar Dublin gevlogen door de Bel
gische autoriteiten, die hem niet
aan Engeland wilden uitleveren.
Hij was in hongerstaking gegaan
om zijn uitlevering te voorkomen
en ging in Dublin naar een kliniek
om te herstellen.
Zijn advocaat wilde niet bekend
maken waar Ryan, een voormalige
katholieke geestelijke, na zijn ver
trek uit de kliniek is ondergedo
ken, maar verklaarde dat hij ten al
len tijde door de autoriteiten kan
worden verhoord. Volgens de ad
vocaat was Ryan niet op de vlucht,
maar had hij rust nodig.
De Britse minister van buiten
landse zaken, Sir Howe, heeft zijn
Belgische ambtgenoot laten weten
dat Londen het Belgische besluit
om Ryan niet uit te leveren ten zee
rste betreurt. Ryan werd op 30 juni
in Brussel bij een inval in een wo
ning gearresteerd. Hij zou op een
vervalst paspoort van Spanje naar
België zijn gekomen, en volgens de
Brusselse politie waren in de wo
ning enkele handleidingen voor de
fabricage van bommen gevonden.
Engeland heeft al tal van keren
vergeefs geprobeerd Ierland te be
wegen tot de uitlevering van leden
van het IRA. Maar op technische
gronden zijn deze pogingen ge
strand, waardoor de betrekkingen
tussen Dublin en Londen er niet
beter op zijn geworden. Een be
langrijke reden waarom Ierland
niet tot uitlevering wil overgaan, is
dat veel Ieren van mening zijn dat
een Ier die van terrorisme wordt
verdacht, in Groot-Brittannië geen
eerlijk proces zal krijgen.
BENJEDID De Algerijnse presi
dent Chadli Bendjedid is gister
avond aan het slot van een congres
van het Nationale Bevrijdingsfront
herkozen tot partijleider: Ook werd
een nieuwe centraal comité geko
zen, dat hem waarschijnlijk de be
nodigde steun zal geven om zijn
politieke hervormingen door te
n dergelijke verhuizing
kostbaar.
Hij liet er geen twijfel over .be
staan dat het Amerikaans besluit
om Arafat geen visum te geven de
finitief is. Van Arabische zijde is
Buitenland kort
Zuidafrika
Zeph Mothopeng, de zaterdag vrij
gelaten Zuidafrikaanse verzetslei
der heeft president Botha uitge
daagd alle politieke gevangenen
vrij te laten. Hij deed ook een be
roep op Botha om alle organisaties,
inclusief het PAC en ANC, die nu
verboden zijn, weer toe te laten.
Massagraf
Bij Chimaltenango, 80-kilometer
ten westen van Guatemala Stad,
zijn de lijken gevonden van 20 boe
ren en een burgerwacht, die klaar
blijkelijk waren gemarteld voordat
zij door verwurging waren «omge
bracht. Het Guatemalaanse leger
stelde guerrillastrijders verant
woordelijk voor de moordpartij.
Sri Lanka
Massale stakingen, georganiseerd
door het marxistische volksbevrij
dingsfront JVP, hebben het over
heidsbestuur in bijna de helft van
Sri Lanka lam gelegd. De JVP pro
testeert hiermee tegen het vorig
jaar juli gesloten Indisch-
Srilankaanse vredesakkoord dat
een einde moet maken aan het Ta-
mil conflict. Volgens de JVP heeft
president Jaywardene met dit ak-
koord Sri Lanka aan India ver
kocht.
Reagan
Ronald Reagan zal deze week voor
een vierdaags bezoek naar Moskou
gaan. Dat is gisteren uit welinge
lichte bron in Londen vernomen.
Gesprekken met Sovjetleider Gor-
batsjov staan echter niet óp het
programma, aangezien genoemde
Reagan niets heeft uit te staan met
de Amerikaanse president Reagan.
Genscher
De Westduitse minister van buiten
landse zaken, Genscher, heeft tij
dens zijn bezoek aan Iran, de lei
ders gevraagd te bemiddelen bij de
vrijlating van de westerse gijze
laars in Libanon. Een functionaris
uit de delegatie van Genscher heeft
dit gezegd.
Afghanistan
Afghaanse verzetsstrijders zijn be
reid vier Sovjetrussische krijgsge
vangenen te ruilen tegen 100 ge
vangengenomen verzetsstrijders.
Dit heeft een woordvoerder van
het verzet in Islamabad verklaard.
Er was nog geen reactie uit de Sov
jetunie.
ken, die de reputatie van Amerika
als gastland van de VN in de toe
komst veel schade kan berokke
nen. Door het afwijzen van het vi
sum zal de toespraak van Arafat in
Genève veel meer aandacht krijgen
In Amerikaanse regeringskrin- dat Klinghofer kennelijk had ge-
gen wordt gezegd dat het besluit probeerd zich zwemmend in red-
om de visumaanvrage af te wijzen, ding te brengen. In werkelijkheid
een persoonlijk, emotioneel besluit is Klinghofer met rolstoel en al
is geweest van de scheidende mi- over boord gegooid. Abbas maakte
nister van buitenlandse zaken, deel uit van het uitvoerende comité
Shultz. Shultz heeft zich vooral la- van de PLO, reden waarom Shultz,
ten leiden door uitspraken in Al- Arafat als voorzitter mede verant-
giers van een medewerker van
Arafat Abu Abbas, die drie jaar ge
leden verantwoordelijk was voor
de kaping van het Italiaanse schip delegaties bij de VN het plan
ADVERTENTIE
woordelijk stelt voor deze terreur-
laad.
Intussen hebben de Arabische
de Achille Lauro, waarbij
resolutie in te dienen
lide Amerikaan Leon Klinghofer Amerikaanse ministerie van bui-
werd vermoord.
Tijdens de zitting var
tijnse Nationale Raad
tenlandse zaken wordt opgeroepen
de Pales- PLO-voorzitter Arafat alsnog een
n Algiers visum te verstrekken.
JOHANNESBURG (GPD) - Gis
teren is in de Mogambiquaanse ha
venstad Beira Zuidafrikaans mili
tair materieel aangekomen. De zen
ding is bestemd voor het Frelimo-
regeringsleger. De militaire hulp
middelen, die niet nader gespecifi
ceerd zijn, zullen worden gebruikt
in de oorlog tegen de vroeger door
Zuidafrika gesteunde rebellenbe
weging Renamo (ook wel bekend
als de MNR).
Het is de eerste keer sinds de on
afhankelijkheid van Mozambique
in 1975, dat Zuidafrika militaire
goederen levert aan het marxis-
tisch-leninistische buurland. Bij de
overhandiging van het materieel,
dat een waarde van 4,5 miljoen dol
lar vertegenwoordigt, waren drie
Zuidafriaanse staatssecretarissen
aanwezig.
Mogambiquaanse regeringswoord
voerder gaat het hier om militaire
hulpmiddelen, die zullen worden
aangewend voor de bescherming
van de elektriciteitsmasten tussen
de Cahora Bassa-dam in het noor
den van Mozambique en Zuidafri
ka. Deze elektriciteitsmasten wor
den al jarenlang om de haverklap
door Renamo-rebellen aangevallen
en opgeblazen.
Van beide kanten is benadrukt,
dat het gaat om logistieke militaire
hulpmiddelen en dus niet om wa
pens. Maar desondanks kan deze
leverantie van Zuidafrikaans mili
tair materieel aan Mozambique als
een opvallende doorbraak worden
.beschouwd. Want tot voor kort be
schuldigde de Mogambiquaanse
regering Zuidafrika er steeds weer
opnieuw van, de Renamo-rebellen
te ondersteunen ondanks het
Nkomati-accoord van 1984.
De levering is het direct gevolg
van de onderhandelingen tussen
Mozambique, Portugal en Zuid-
afrikél in juli van dit jaar over een
herstelprogramma voor de voor de
Mogambiquaanse economie vitale
elektriciteitswerken bij de Cahora
Bassa-dam. Dit herstelverdrag
werd later in september bekrach
tigd tijdens een ontmoeting tussen
Botha en de Mogambiquaanse pre
sident, Joaquim Chissano.
Ook op andere terreinen is het af
gelopen half jaar sprake van een
aanzienlijke verbetering in de ver
standhouding tussen de twee lan
den. Zo werken Zuidafrikaanse ad
viseurs op dit moment aan het her
stel van de haven van de hoofdstad
Maputo, terwijl Zuidafrikaanse za
kenlieden alle steun van de Mo
gambiquaanse autoriteiten krijgen
om het door de burgeroorlog zwaar
aangetaste economisch leven van
Mozambique, vooral in het zuiden,
weer van de grond te tillen.
Een cadeau uitkiezen kan heel moeilijk zijn. Zeker als je een beetje verrassend uit de hoek wilt komen.
Geef daarom eens een staatslot cadeau. Je weet nooit hoe 't uitpakt. Tegenover 2 miljoen loten staan
namelijk ruim I miljoen prijzen. Van een tientje tot het half miljoen. Per maand is erzo'n 33 miljoen gulden
in kas. Horen we daar al
"Hiep. hiep. hoera!" roepenMÉÉR KANS IN DE STAATSLOTERI
JOHANNESBURG - Het kon de
afgelopen week niet op: een ver
drag met Angola en Cuba over de
onafhankelijkheid van Namibia;
de omzetting van de doodstraf voor
de 'Zes van Sharpeville' in gevan
genisstraf; een 'veilig en comforta
bel' huis voor Nelson Mandela en
zaterdag tenslotte de onverwachte
en onvoorwaardelijke vrijlating
van twee gerenommeerde anti-
apartheidsstrijders van het eerste
uur, PAC-president Zeph Motho
peng én ANC-voorman Harry
Gwala.
door
Ruud de Wit
En dat is nog niet alles. Want af
gelopen zondag liet de Zuidafri
kaanse staatstelevisie, de SABC,
dominee Allen Boesak maar liefst
twintig aan het woord. Terwijl Boe
sak toch een van de felste tegen
standers is van de Nationale Partij
van Botha.
Wie had dat voor mogelijk ge
houden? Vooral nadat vorige week
een aantal vooraanstaande UDF-
activisten schuldig werden bevon
den aan hoogverraad. Stond bij dat
proces eigenlijk ook niet de be
schermheer van UDF, diezelfde. Al
lan Boesak, op een soortgelijke
aanklacht terecht?
En wie geloofde zijn oren, toen
dezelfde SABC gisteren met veel
begrip een aantal niet-blanke lei
ders uit Boksburg voor de camera
haalde om ze een consumenten
boycot te laten aankondigen. Om
dat in dit oerconservatieve blank-
Afrikaanse plaatsje de gemeente
raad besloot 'de kleine apartheid'
Was dat dezelfde staatsomroep,
die nog geen twee geleden elke op
roep tot een consumentenboycot
zwaar veroordeelde? Iets wat ove
rigens nog steeds op grond van de
noodtoestandswetten verboden is.
Glasnost
De kranten in Zuidafrika, en niet
alleen daar, hebben de afgelopen
week vol gestaan over deze opzien
barende initiatieven. Botha wordt
weliswaar breeduit geprezen, maar
menig commentator weet nog al
tijd niet wat hij aan moet met deze
plotselinge generositeit van de pre
sident. Hebben Botha en zijn NP
plotseling 'het licht' gezien? Is er
soms sprake van een Zuidafrikaan
se 'glasnost'. Handelt hij noodge
dwongen zo, omdat de binnen- en
buitenlandse druk hem te groot is
geworden? Of passen deze stappen
in een door hem uitgestippelde
route, die Zuidafrika alsnog zonder
het door velen voorspelde bloed
bad de volgende eeuw binnen
moet brengen?
Een plausibele verklaring voor
Botha's Sinterklaasachtige optre
den ligt besloten in de uitslag van
de gemeenteraadsverkiezingen
van oktober. Hoewel daarbij onge
veer 80 blanke gemeenten onder de
politieke controle van de ultra
rechtse Konservatieve Partij kwa
men, werd toch duidelijk dat de
KP - landelijk gezien - zijn grootste
groei heeft gehad. En bij de komen
de kamerververkiezingen zullen de
konservatieven geen bedreiging
meer vormen voor de NP. Met als
gevolg dat Botha niet langer
angstig over de schouder hoeft te
kqken naar de reacties uit zijn
rechts-blanke achterban.
Verkramptburg
De recente gebeurtenissen in
Boksburg - door de Afrikaanstalige
pers inmiddels omgedoopt tot
'Verkramptburg' - illustreren dat.
Daar is immers, tenminste in de
ogen van de Nationale Partij, over
duidelijk komen vast te staan dat
niet de partij van Botha dè 'apart
heidspartij' van Zuidafrika is, maar
de KP. Vandaar dat de regerings
getrouwe media met enig leedver
maak elke mogelijkheid aangrij
pen om "het schandalige en onrea
listische apartheidskarakter van de
KP" in geuren en kleuren uit de
doeken te doen.
In NP-kringen leeft dan ook de
overtuiging, dat de KP met zijn te
rugkeer tot de Verwoerdiaanse
apartheid, zichzelf de doodssteek
heeft toegediend. Een tweede mo
gelijke reden voor Botha's 'verras
singspakket'vormt de aanhouden
de economische druk op Zuidafri
ka. Botha heeft de afgelopen jaren
steeds betoogd niet te zullen wij
ken voor de druk van sancties of
van bedrijven die het land de rug
toekeren. Maar er zijn harde bewij
zen dat deze economische druk,
hoe onvolkomen misschien ook in
de ogen van veel anti-apartheidsac
tivisten in Zuidafrika en daarbui
ten, wel degelijk begint te bijten.
Botha's pleidooi bij internationa
le bankiers in oktober van dit jaar,
toen hij op een Europese reis Zwit
serland aandeed, spreekt wat dat
betreft boekdelen. Gezien de posi
tieve reacties in de rest van de we
reld op de de ontwikkelingen van
vorige week, lijkt Botha er - althans
voorlopig - in geslaagd om verdere
sancties af te wentelen.
Eredivisie
Tenslotte kan niet helemaal wor
den uitgesloten, dat ten lange leste
toch de realiteitszin bij Botha en
zijn Nationale Partij-regering de
overhand heeft gekregen. Dat bete
kent overigens geenszins dat het
blanke establishment nu plotse
ling bereid is om de macht in het
land zonder slag of stoot over te
dragen aan de zwarte meerderheid.
Zo makkelijk kan niet worden
weggepoetst, dat sinds Botha drie
jaar geleden aankondigde de Rubi-
con-van-verandering te willen
oversteken, Zuidafrika slechts
meer repressie heeft gekend. En
zolang de noodtoestand van kracht
blijft, duizenden activisten zonder
vorm van proces worden vastge
houden en belangrijke politieke or
ganisaties als het ANC, PAC en
UDF niet legaal kunnen functione
ren, moet worden gevreesd, dat
Zuidafrika een van de zwartste
bladzijden in de huidige wereldge
schiedenis blijft vullen.
Vorige week stelde de minister
van informatie, Stoffel van der
Merwe, op een informele bijeen
komst met de buitenlandse pers in
Zuidafrika, voor het komende jaar
minstens evenveel interessante en
belangwekkende ontwikkelingen
in het vooruitzicht als dit jaar. Deze
ontwikkelingen zouden, in wille
keurige volgorde, kunnen zijn: de
uiteindelijke en langverbeide vrij
lating van Nelson Mandela, algehe
le verkiezingen voor het drieka-
merparlement, zwarte ministers in
de nationale regering, de onafhan
kelijkheid van Namibia, het intrek
ken of aanzienlijk wijzigen van de
wet op gescheiden woongebieden,
en zelfs voorzichtige onderhande
lingen met organisaties als het
ANC.
Wat hiervan - en misschien nog
meer - zal worden gerealiseerd,
weet alleen Botha zelf. De gebeur-
tenisen van de afgelopen week zijn
door sommige commentatoren
vergeleken met een 'hattrick' (hoe-
dentruc). Het is te hopen voor
Zuidafrika, dat Botha zich nu niet
op zijn eigen speelveld terugtrekt,
maar de bal in het spel houdt en
blijft scoren. Misschien dat Zuid
afrika dan alsnog wat plaatsen kan
winnen in de ranglijst van de poli
tieke eredivisie.
