Oegstgeester Curium begint
afdeling voor dove kinderen
Zoeterwoudse oppositie
boycot nieuw raadhuis
Uitzicht op bar kost 155.000 gulden
Fusie Schakenbosch nog niet rond
Nieuw Wassenaar uit isolement
TROUWPLANNEN? VUL IN!
~i7i
dove kinderen met psychiatrische
problemen bij de doveninstituten.
"Dat kan niet", besefte eenieder.
"Er werd ook al heel snel afwijzend
gereageerd op de mogelijkheid
ruimte te creëren binnen de zwak
zinnigenzorg. De verklaring is
heel simpel: als je doof bent, ben je
niet zwakzinnig".
"In principe zijn dove kinderen
even intelligent als horende kinde
ren", stelt hij. "Dove kinderen ko
men op het intellectuele niveau
moeizamer vooruit, al zijn er doven
die op hbo-niveau functioneren.
Maar doven doen in onze ogen raar.
Ze praten met hun handen en wek
ken daardoor de suggestie dat er
iets mis met ze is".
"Maar dat is niet natuurlijk niet
alles", vervolgt Tso. "Het wordt in
gewikkelder als er problemen
voortkomen uit die gedragsafwij
kingen. Het misschien wel tref
fendste voorbeeld is het probleem
dat ontstaat wanneer het dove kind
er niet in slaagt om genegenheid
van zijn ouders te verwerven. Het
komt veel voor dat ouders met hun
dove kind een heel neutrale ver
houding hebben. Die ouders kun
nen eigenlijk niet verdragen dat ze
een doof kind hebben. Overwint
zo'n kind dat, dan is het al een heel
eind op weg naar onafhankelijk- -
heid en geluk".
Tso is heel nuchter over zijn af
deling, net als algemeen-directeur
Waltz. "Ons succes zal vaak heel
beperkt zijn. Het is niet zoals in de
garage waar de boel wordt opge
knapt en de gerepareerde auto
even later naar buiten komt rijden.
En al wordt een doof kind hier psy
chisch gezond verklaart, dan nog
voldoet het niet aan het naïeve ide
aalbeeld dat mensen hebben. Dat
geldt trouwens voor alle kinderen
die Curium verlaten. En helemaal
voor doven. Doofheid is nu een
maal een zware handicap".
Tso zegt dat het streven erop is
gericht "vooruitgang te boeken
binnen de mogelijkheden van het
kind". "Dat is niks nieuws of bij
zonders, dat is het criterium dat we
in deze kliniek altijd hanteren".
"Hoe ik kan zien dat zo'n doof
kind vooruit gaat? Bij voorbeeld
doordat het op een gegeven zegt
dat het boos is in plaats van dat het
een ander een knal geeft. En verder
gaat het om simpele dingen. Bood
schapjes doen, omgaan met geld,
zelfverzorging, het vergroten van
de zelfstandigheid. Het ultieme
streven is dat het autonome indivi
duen worden die zowel in de
dovenmaatschappij als de horen
denmaatschappij functioneren.
Dat zal niet iedereen halen, maar
datzelfde kun je ook van de horen
den zeggen".
INBRAKEN Bij twee woningen
in Voorhout is gisteravond inge
broken. Zowel bij een woning aan
de Spoorlaan als bij een woning
aan de Essenrode werd de achter
deur geforceerd. Uit beide huizen
werden betaalkaarten en de video
recorder ontvreemd. Uit de woning
aan de Essenrode werd tevens
ruim honderd gulden meegeno-
WASSENAAR - In een plannetje van B en W om de financiële toestand van het Wassenaarse culturele cen
trum 'Warenar' te verbeteren, is een belangrijke rol weggelegd voor de bar. Die moet meer worden ge
bruikt. B en W willen daarom de kolom verwijderen die de bar aan het zicht onttrekt. Daarmee is maar
liefst 155.000 gulden gemoeid.
In de witte kolom zijn namelijk diverse leidingen aangebracht, die moeten worden omgelegd. Volgens B
en W is de situatie nu "weinig uitnodigend" waardoor er in pauzes van voorstellingen "relatief weinig ge
bruik van de bar wordt gemaakt".
WASSENAAR/LEIDSCHENDAM
- Het Leidschendamse psychiatri
sche ziekenhuis Schakenbosch
moet alleen fuseren met de Wasse
naarse Ursulakliniek wanneer ze
haar relatie behoudt met de stich
ting De Open Ankh. Deze harde
voorwaarde stelt de onderne
mingsraad van Schakenbosch.
Wanneer de directie blijft bewe
ren dat een dergelijke constructie
onmogelijk is, beraadt de onderne
mingsraad zich. In het uiterste ge
val kan ze naar de Ondernemings
raadkamer in Amsterdam stappen.
Dergelijke procedures vertragen
de fusie met een maand, maar de
directie weigert een reactie te ge
ven op de nieuwste ontwikkelin
gen.
Vanmiddag informeertze het
personeel tijdens een bijeenkomst
in de kerk op het terrein, vanaf vol
gende week dinsdag is er een we
kelijks vragenspreekuur. De on
dernemingsraad vindt een relatie
met de stichting De Open Ankh be
langrijk omdat de stichting met
4500 werknemers veel know how
heeft en over ingangen beschikt bij
rijk en provincie.
In de statuten van deze stichting,
waar Schakenbosch tot 1 januari
deel van uitmaakt, zouden moge
lijkheden worden opengehouden
voor relaties met zelfstandig ge
worden onderdelen. In de statuten
van Schakenbosch wordt gespro
ken over een verplichte goedkeu
ring van de oprichters (uit de Open
Anhk). De ondernemingsraad be
schouwt dat als twee openingen,
de directie lijkt daar anders over te
denken.
WASSENAAR - De Wassenaarse
wijk Nieuw Wassenaar blijft tóch
per bus bereikbaar tijdens de
werkzaamheden aan het viaduct
onder de Landscheidingsweg. Dit
deelde burgemeester P.H. Schoute
gisteravond mee tijdens een verga
dering van de raadscommissie al
gemene bestuurlijke aangelegen
heden.
De pendelbus rijdt vanaf 1 de
cember een rondje: via de
Stoeplaan, Wittenburgerweg,
Buurtweg, Waalsdorperlaan en Be-
noordenhoutsweg Wassenaar uit
(richting NS-station) en via Bezui-
denhoutseweg, Rijksstraatweg en
Buurtweg Wassenaar weer in. Zo
dra de werkzaamheden aan het via
duct over de Rijksstraatweg zijn af
gerond, neemt de bus weer de nor
male route over de Wittenburger
weg en Landscheidingsweg.
De kosten van de extra bus, twee
ton, komen voor rekening van
NZH gedragen en de vervoers
maatschappij voelde daar aanvan
kelijk niets voor. De gemeente
moest voor de extra kosten opdra
gen en over het laten omrijden van
de gewone dienst deed de NZH
"zeer spastisch", zo sprak de bur
gemeester vorige maand. Hij gaf
echter niet .op, denkend aan de
mensen die rond de Wittenburger
weg wonen en werken. Zij worden
sinds enkele weken geconfron
teerd met onoverbrugbare loopaf
standen, nu de bus de Wittenbur
gerweg links laat liggen en bij de
Stoeplaan de Rijksstraatweg al op-
'Blokkade rotonde afstraffen'
WASSENAAR - De Wassenaarse D66-fractie wil hard optreden te
gen die burgers die vorige week maandagmorgen de plaatselijke
rotonde hebben geblokkeerd. Volgens de kleinste collegepartij
maakten de Wassenaarders zich schuldig aan 'vandalisme' en wer
den ook mensen die het openbaar vervoer nemen sterk gehinderd.
Volgens burgemeester P.H. Schoute was het "niet de meest
vriendelijke actie" en ontstonden er lange files. Hij wenst derge
lijke zaken niet te toleren en vindt dat ze niet bijdragen aan het
doel. Het blokkeren van een rotonde is strafbaar omdat dat de
'vrijheid van het verkeer belemmert' en verkeer in gevaar wordt
gebracht. Een volgende keer wil de politie wel optreden en daarin
wordt ze dus gesteund door D66...
'CDA en WD moeten toch ergens mee pronken'
ZOETERWOUDE - Zodra
het besluit valt een nieuw
gemeentehuis te bouwen,
doet Progressief Zoeter
woude niet meer mee aan de
discussies over inrichting,
opzet en kosten. Volgens
PZ-fractievoorzitter Ooijen-
dijk kan de Zoeterwoudse
oppositiepartij de noodzaak
van nieuwbouw niet onder
schrijven. Ook een eventue
le uitbreiding kan geen ge
nade vinden in progressieve
ogen.
Ooijendijk betoogde dit gister
avond tijdens een vergadering van
de raadscommissie voor algemene
zaken. PZ ziet veel meer in een her
schikking van de beschikbare
ruimte. Een uitgave van drie mil
joen gulden voor nieuwbouw is
volgens Ooijendijk niet verant
woord.
Burgemeester Houdijk gaf toe
dat er in de aanbouw, die uit 1977
dateert, een aantal medewerkers te
ruim is gehuisvest. Een herschik
king van deze ruimte zou echter
"pijpeladen" doen ontstaan, som
mige zelfs zonder raam. "Dat is niet
functioneel en bovendien erg kost
baar", aldus de burgemeester.
Over de kosten merkte Houdijk
voorts op dat renovatie even duur
is als nieuwbouw. Omdat het oude
gedeelte van het gemeentehuis
blijft verzakken, moet eronder
worden geheid. Daarna zal zeker
een opknapbeurt dienen te volgen.
Er is nu gekozen voor sloop van het
oude gedeelte. In de plaats daarvan
komt een nieuw gebouw van drie
verdiepingen.
De gemeenteraad heeft afgespro
ken dat het bedrag van drie miljoen
gulden "taakstellend" is. Over
schrijdingen zijn uit den boze. Als
alles volgens het tijdschema ver
loopt, wordt het nieuwe gemeente
huis in oktober 1990 in gebruik ge
nomen.
Onzin
In een nadere reactie op het PZ-
voornemen de verdere discussie
over het gemeentehuis te boycot
ten, zegt fractie-leider Ooijendijk
een nieuw gemeentehuis "volledi
ge onzin" te vinden. "Als we ons te
gen nieuwbouw uitspreken, maar
vervolgens wel gaan meepraten
over de gordijntjes en de kozijntjes
compromitteert PZ zich tóch en
dat willen we niet".
Ooijendijk wijst erop dat de be
nodigde drie miljoen gulden uit de
reserves van de gemeente moeten
worden gehaald. "Die worden dus
volledig uitgehold en dat terwijl de
financiële vooruitzichten toch
moeilijk rooskleurig kunnen wor
den genoemd. We doen net alsof
we geld zat hebben maar we bin
den ons nu met handen en voeten.
Eén tegenvaller en Zoeterwoude
zit op zwart zaad".
Ooijendijk is er de ochtend na
het gemeentehuis-debat nog altijd
van overtuigd dat "met wat passen
en meten" aan de huisvestingspro
blematiek van de ambtenaren een
Veel te hard op
Rijksstraatweg
WASSENAAR - Bij een snelheids
controle op de Rijksstraatweg re
den gisteravond 34 automobilisten
harder dan de 50 kilometer die ter
plaatste is toegestaan. De snelste
rijder reed 92 kilometer per uur. De
controle werd gehouden tussen
kwart over zes en half acht, langs
de weghelft richting Amsterdam.
Agenten controleerden in die tijd
802 auto's.
Vorige week heeft het Wasse
naarse korps, samen met de korp
sen van Voorburg, Leidschendam,
Rijswijk en Zoetermeer 1000 fiet
sen en bromfietsen gecontroleerd
op verlichting en (zij)reflectie.
Twintig procent van de eigenaren
kreeg een proces-verbaal.
Buit van 50 mille
bij inbraak flat
OEGSTGEEST - "Binnen de
psychiatrie is er niets voor do
ve kinderen", zegt algemeen
directeur J.W, Waltz van het
academisch centrum kinder
en jeugdpsychiatrie Curium
aan de Oegstgeester Endegees-
terstraatweg. Teneinde dat ga
pende gat te dichten begint het
psychiatrisch ziekenhuis met
een speciale afdeling met een
landelijke functie voor dove
kinderen. Y.H. Tso komt aan
het hoofd van die afdeling te
staan.
door
Wim Koevoet
De benodigde nieuwbouw wordt
gedacht op het weilandje net naast
het huidige complex. De afdeling
zal tien plaatsen tellen. De maxi
male 'opnameduur' is op een jaar
gesteld. Met de afdeling is een in
vestering van twee miljoen gulden
gemoeid. Volgens Waltz is de wel
willendheid bij het ministerie van
wvc "heel groot". "De afdeling is
niet eerst een politiek issue gewor
den. Het is ook de inspectie van de
volksgezondheid geweest die al
snel in positieve zin reageerde. Het
gaat er in dit soort discussies om
dat de noden moeten worden ge
kend en onderkend. Dat is ge
beurd".
Volgens Waltz is het zeker is dat
de afdeling er ook komt. Eén van
de benodigde paperassen, de mi
nisteriële verklaring van geen be
zwaar, "ligt er al een half jaar. De
volgende fase is het bouwkundige
ontwerp van de afdeling. Parallel
daaraan kaarten we het plan aan bij
de gemeente Oegstgeest, die de
bouwvergunning moet verstrek
ken".
Behoefte
Dat er behoefte is aan opvang voor
dove kinderen met psychiatrische
problemen, blijkt uit de voortdu
rende aanmeldingen bij de regulie
re doveninstituten. Aanmeldingen
waarmee die instellingen tot op de
dag van vandaag niets kunnen
doen, omdat ze niet zijn berekend
op een dergelijke opvang.
Tso vertelt dat er in de leeftijds
categorie tot 19 jaar 1650 dove kin
deren in Nederland rondlopen.
"Twintig procent daarvan kampt
behalve met doofheid ook met psy
chiatrische problemen", zegt hij.
"Van die twintig procent is een
kwart ernstig. Laat ik het zo zeg
gen: 250 van die 1650 kinderen zou
den, als ze horend waren geweest,
poliklinisch of by het Riagg zijn
aangemeld".
Tso erkent dat doofheid en psy
chiatrische problemen in eikaars
verlengde kunnen liggen: "Maar
dat wil niet zeggen dat als je doof
bent je dus ook psychiatrische pro
blemen hebt".
Veel van de psychiatrische pro
blemen bij doven zijn het gevolg
van het niet beschikken over een
taal, zoals Tso het uitdrukt. "Maar
ook vice versa: er zijn maar weinig
horende mensen die doventaal
spreken en begrijpen". Het toe
komstige hoofd Tso wijst erop dat
lang niet alle ouders van dove kin
deren zich de doventaal eigen ma
ken. Toch gaat ook de stelling dat
een doof kind maar beter dove ou
ders kan hebben niet op. Tso: "Die
kinderen kunnen dan niet anders
dan op de dovenmanier contact
maken".
De psychiatrische problemen
worden extra nijpend als een doof
kind ook niet goed kan zien of niet
vloeiend schrijft.
Diagnose
De afdeling die Curium wil stich
ten werkt volgens Tso "zowel po
liklinisch (direct onderzoeken,
red.) als residentieel (opname,
red.)". Tso wil de mogelijkheid
scheppen "dat wij ze een dag laten
overkomen en wij in een relatief
kort tijdsbestek de diagnose stel
len en een behandelplan maken".
Tso, nu nog hoofd van de Curi-
um-polikliniek, krijgt een speciaal
op de afdeling toegesneden staf tot
zijn beschikking. Nodig zijn onder
meer een orthopedagoog, een kli
nisch psycholoog, een creatieve
therapeut, een psychotherapeut,
een maatschappelijk werker en een
groepsleider of -leidster.
Het advies dat de afdeling geeft,
kan bestemd zijn voor een
doveninstituut. "Daarvan zijn er
vijf in Nederland. Zo'n instituut
geeft onderwijs. Drie van de vijf
hebben ook een internaat. Pakweg
de helft van de mensen zit er omdat
ze anders dagelijks lange reizen
moeten maken. De andere helft om
andere redenen, bij voorbeeld in
verband met gedragsproblemen".
Volgens Tso hoefde er niet te
lang worden gepraat over het on
derbrengen van een afdeling voor
Algemeen directeur J.W. Waltz van het psychiatrisch kinderziekenhuis Curium in Oegstgeest en Y.H. Tso, hoofd
van de polikliniek en beoogd hoofd van de afdeling voor dove kinderen, bij de plattegrond. "Binnen de psychia
trie is er niets voor dove kinderen". (F0to Henk Bouwman)
Het Zoeterwoudse gemeentehuis. Met een herschikking van de vloeroppervlakte kunnen de ambtenaren niet uit
hun ruimtenood worden geholpen, vindt een raadsmeerderheid. Er moet dus nieuwbouw worden gepleegd. PZ
vindt dat "volstrekte c
einde kan worden gemaakt. Dat de
andere fracties daar anders over
denken is het gevolg van "een soort
van mode", stelt de oppositielei
der. "Kijk maar naar de omliggen
de gemeenten, Oegstgeest bij voor
beeld, ze zijn allemaal verwikkeld
in discussies over het gemeente
huis".
Elk zichzelf respecterend college
van B en W wil een nieuw gemeen
tehuis. Prestige-objecten? In die
(Foto Wim Dijkman)
richting denk ik wel, ja. Ach, WD
en CDA hebben in Zoeterwoude
nog niet veel laten zien en met een
nieuw gemeentehuis hebben ze
tenminste nog iets om mee te pron
ken".
OEGSTGEEST - Uit een flatwo
ning aan de Oegstgeester Querido-
laan zijn gisteren sieraden en geld
gestolen. De buit had een waarde
van 50.000 gulden, volgens de eige
naresse. Inbrekers zijn de flatwo
ning binnengekomen door via bal
kons naar boven te klimmen en een
pui aan de achterkant open te wrik
ken. De eigenaresse, die haar wo
ning gistermiddag verliet, ontdek
te de inb-aak om elf uur gister
avond.
Als je van plan bent om te gaan trou- presenteerd door een hostess van de
wen, of je kent iemand die binnenkort Felicitatiedienst.
ook de grote stap waagt, dan moét je Je ontvangt niet alleen cadeau's, maar
beslist de bon hiernaast invullen, uit- ook een Mink aantal waarde- en reduc-
knippen en opsturen. Want daarmee tiebonnen, die je veel, heel veel voor-
bezorg je jezelf of degene die je opgeeft deel opleveren. En dat is nooit weg met
een gratis Felicitatiepakket namens het een dure trouwerij voor de deur.
Leidsch en Alphens Dagblad. Maar ook
namens een groot aantal andere, voor- Vul daarom snel de bon in en stuur hem
aanstaande nationale bedrijven. Ge- in een open enveloppe naar het
Leidsch/Alphens Dagblad
T.a.v. Bs Rietveld
Postbus 54,
2300 AJ3 Leiden
Inleveren aan de balie van het Leidsch
Dagblad, Witte Singel 1 in Leiden of het
Alphens Dagblad, Julianastraat 19 in
Alphen a.d. Rijn mag natuurlijk ook. Als
de bon maar tijdig, vóór de huwelijksda
tum. in ons bezit is. Hoe eerder, hoe
beter!
Graag ontvangen wij/zij nog vóór de huwelijksdag bezoek
i van de hostess van de Felicitatiedienst.
Naam bruidegom:
X
Naam bruid:
1T
m
V
j
*5
Plaats van ondertrouw:
Datum wettig huwelijk:
