TAD LEIDEN
A
'We zijn een vergaarbak voor alles wat afwijkt'
Meer ligplaatsen
voor woonschepen
Recordaantal bezoekers bij
Rijksmuseum van Oudheden
LEIDSCH m DAGBLAD
AZL behandelt slokdarm
en maagkanker in 'slikpoli'
Videotheek
kort en klein
geslagen door
feestgangers
s
MAANDAG 28 NOVEMBER 1988
Riagg Zuid-Holland-noord viert eerste lustrum
LEIDEN De Riagg, de Re
gionale Instelling voor Ambu
lante Geestelijke Gezondheids
zorg voor Zuid-Holland-noord,
viert deze week het eerste lus
trum. In de vijf jaar van haar
bestaan zijn de gevoelens over
de doeltreffendheid van deze
instelling vaak van gemengde
aard geweest. Zo zou de Riagg
in acute noodsituaties niet erg
efficient werken en valt de 24-
uurs bereikbaarheid in de
praktijk nog wel eens tegen.
door
Annemiek Ruygrok
Nog onlangs uitte wethouder Kuij-
ers (volksgezondheid) in het open
baar niet mis te verstane kritiek op
de instelling: bij de ondertekening
van het samenwerkingsverband
Werkgroep Hygiënische Pro
bleemgevallen, schitterde de Riagg
door afwezigheid. Wat de wethou
der de opmerking ontlokte dat de
Riagg "het weer liet afweten".
Achteraf bleek het allemaal op
een communicatiestoornis te be
rusten. De Riagg had wel degelijk
steun aan het samenwerkingsver
band toegezegd, maar was niet op
de hoogte van deelname in een
werkgroep. Vandaar de aarzelende
toenadering. Inmiddels is er over
leg tussen de betrokken instellin
gen (politie, Basisgezondheids
dienst, maatschappelijk werk en
Riagg) geweest en zijn er naar ie
ders tevredenheid afspraken ge
maakt.
Drs. M. Tuinenburg, adjunct-di
recteur hulpverlening bij de Riagg,
denkt dat de problemen waar het
acute situaties betreft zijn te herlei
den tot het feit dat tussen de psy
chiatrie en de openbare orde een
vaag grensgebied ligt, dat op dit
moment sterk in discussie is. "De
krankzinnigenwet van vroeger
stond toe dat een patiënt 'voor zijn
eigen bestwil' in bewaring werd ge
steld. Dat 'eigen bestwil' werd be
paald door de behandelend arts.
Sinds patiënten hiertegen in op
stand zijn gekomen, wordt een in
bewaringstelling (IBS) slechts af
gegeven als er onmiddelijk gevaar
is voor de patiënt zelf of zijn omge
ving. Dat is ook lastig, omdat de be
paling verschillend wordt uitge
legd. Wij volgen de lijn om mensen
zo lang mogelijk uit de kliniek te
houden".
Zo kan het gebeuren dat iemand
die niet 'gek' genoeg is na een cri
sissituatie gewoon weer op straat
belandt. Of in de politiecel. Vol
gens politiecommissaris Mostert
komen mensen soms in de cel te
recht, niet omdat ze een misdaad
hebben begaan, maar omdat er ner
gens plaats voor hen is. Ze verto
nen afwijkend gedrag, maar zijn
niet zo gevaarlijk dat ze in een psy
chiatrische inrichting moeten wor
den opgenomen. "Had je nu maar
de bevoegdheid om iemand zonder
IBS-verklaring van tien uur 's
avonds tot tien uur 's ochtends in
een kliniek te laten verblijven.
Want zulke mensen horen natuur
lijk niet in een cel thuis. Maar ze
weer de straat opsturen, is ook ge
vaarlijk. Dus is de enige mogelijk
heid om ze hier op het bureau te
houden".
Mostert is ook niet te spreken
ever het systeem van voor- en ach
ternacht. Dient zich een noodsitu
atie aan, dan komt eerst een sociaal
psychiatrisch verpleegkundige de
toestand bekijken. Vindt deze dat
er wellicht opname mogelijk is,
dan wordt een psychiater opgeroe
pen.
Tuinenburg: "Ik bemerk dat de
sociaal psychiatrisch verpleegkun
dige wordt miskend. Deze kan een
noodsituatie echter best herken
nen. Bij twijfel wordt een psychia
ter ingeschakeld. Het is natuurlijk
onmogelijk om bij elk noodgeval
een psychiater uit bed te halen.
Daarvoor hebben we te weinig
mensen".
Vergaarbak
De Riaggs zijn indertijd ontstaan
uit het idee van integratie van de
hulpverlening. Vóór die tijd waren
er onder meer sociaal psychiatri
sche diensten, jeugd psychiatri
sche diensten en medisch opvoed
kundige bureaus. De overheid wil
de daar vanaf en er ontstonden
Riaggs, waarin alle psychiatrische
krachten werden gebundeld. Het
gevolg van deze gang van zaken is
dat de overheid nu elk psychia
trisch probleemgeval bij die
Riaggs 'dumpt'. Terwijl daar tegen
over niet genoeg personeel staat.'
Het Riagg voor Zuid-Holland
noord bestrijkt bijvoorbeeld een
populatie van 450.000 mensen. Al
leen voor de psychiatrie zijn elf
psychiaters en 19 full-time sociaal
psychiatrisch verpleegkundigen in
dienst. Aangezien het Riagg 24 uur
bereikbaar moet zijn, is dat volgens
Tuinenburg aan de magere kant.
"Ons gebied wordt niet als grote
stad gezien. Vandaar dat de toebe
deling van mensen erg laag is.
Daarbij komen alle problemen
toch op ons af. Hulpverleners wor
den daar wel eens kriegel van; die
zeggen: "Alweer een nieuwe doel
groep erbij", wanneer we te maken
krijgen met nieuwe specialismen
als autistische kinderen. We vor
men inderdaad een soort vergaar
bak voor alles wat afwijkt. Het is
des te oneerlijker omdat het stre
ven is zoveel mogelijk mensen bui
ten de kliniek te houden. Dat bete
kent extra werk voor ons. Maar we
krijgen er geen menskracht bij".
Elitair
Collega's in de hulpverlening be
weren weieens dat de psychiaters
van het Riagg nogal elitair zijn: een
maandenlange therapie voor pa-
Bar
Drs. M. Tuinenburg, sociaal psycholoog en adjunct-directeur hulpverlening van het Riagg: "Het
dat er goed overleg tussen alle betrokken instellingen is".
tiënten zouden zij prachtig vinden,
maar midden in de nacht te hulp
schieten bij een vervuilde oude
vrouw die danig in de war is, zou er
niet bij zijn.
Tuinenburg: "Dat is niet waar. Ik
heb die verhalen ook weieens ge
hoord. Dan wordt de schuld gege
ven aan het feit dat het Riagg uit
een allegaartje van hulpverlenings
instellingen is voortgekomen. Toe
gegeven: die medisch opvoedkun
dige bureaus hadden oorspronke
lijk een wat elitair karakter. Maar
bij het Riagg is therapie en hulp
verlening bij crises van elkaar ge
scheiden. Voor de crisisdienst heb
ben we sociaal psychiaters en soci
aal psychiatrisch verpleegkundi
gen. Deze hebben voor dit werk ge
kozen".
Tekort
Als toekomstig probleem signa
leert Tuinenburg het steeds voort
durende tekort aan psychogeriatri
sche bedden. "De wachtlijst van
demente bejaarden wordt steeds
langer. Ik zie het als positieve ont
wikkeling dat het overleg hierover
tussen het Riagg en andere instel
lingen goed op gang komt. Ook is
het goed dat psychogeriatrische
huizen extramurale taken (buiten
de kliniek, thuishulp e.d.) op zich
(foto
We hebben een gezamenlij
ke verantwoordelijkheid".
Om op de probleemgevallen te
rug te komen, zegt Tuinenburg het
een goede zaak te vinden als de
openbare orde en de psychiatrie
meer uit elkaar worden getrokken.
Het Riagg heeft al initiatieven in
die richting ontplooid. Zo is er met
de wachtcommandanten van poli
tie gepraat en zijn er plannen om
dat ook met wijkagenten en arres
tantenbewaarders te doen. Naar
aanleiding van deze kwestie werd
afgelopen vrijdag een studiedag
gehouden ter gelegenheid van het
lustrum met als onderwerp 'acting
out', het grensgebied tussen gekte
en onaangepastheid.
'Geen hogere
vergoeding
raadsleden'
LEIDEN - De Socialistiese Par
tij roept in een brief alle Leidse
gemeenteraadsfracties op om
minister Van Dijk (binnenland
se zaken) te laten weten geen
prijs te stellen op uitbreiding
van de vergoedingen voor
raadsleden.
Onlangs heeft de minister
een voorstel gedaan om de fi
nanciële vergoedingen voor be
stuurders van provincies en ge
meenten te verhogen. Zo zou
den de Leidse raadsleden sa
men 87.000 gulden meer krij
gen voor het verbeteren van de
secundaire arbeidsvoorwaar
den.
De SP-fractie is echter van
mening dat het voorstel van de
minister de kloof tussen 'gewo
ne' mensen en politici vergroot.
"De SP is van mening dat het
niet past wanneer politici zo ge
makkelijk hun eigen verdien
ste verhogen in een tijd dat
door dezelfde politici tegen an
dere groepen mensen wordt ge
zegd, dat er geen geld is en dat
er bezuinigd moet worden", al
dus fractieleider Cor Vergeer in
de brief aan de fracties.
Hij stelt in zijn brief dat er
vanwege de overheidsfinanci
ën onder meer wordt gekort op
de uitkeringen, dat het jeugd
loon omlaag gaat en dat ele
mentaire voorzieningen woor
den afgebroken. "Dan klopt er
iets niet als diezelfde over
heidsfinanciën wèl toelaten dat
de vergoedingen voor politici,
die financieel toch al niet te kla
gen hebben, flink worden uit
gebreid. De SP is van mening
dat politici dienstbaar horen te
zijn aan de samenleving. Poli
tiek hoor je te doen uit idealis
me, omdat je wilt werken aan
een betere maatschappij. Niet
om eraan te verdienen".
LEIDEN Sinds enkele maanden
is er bij het AZL een zogenaamde
'slikpoli', een polikliniek voor pa
tiënten met kanker in de slokdarm
en het bovenste gedeelte van de
maag. Drie afdelingen, maag-,
darm- en leverziekten, heelkunde
en klinische oncologie, hebben in
onderling overleg een richtlijn op
gesteld waarmee iedere patiënt die
aan deze ziekte lijdt kan worden
behandeld, aldus het AZL-perio-
diek Cicero.
De behandeling van deze ziekte
werd tot dusverre voornamelijk be
paald door de behandelend arts.
Werd een patiënt naar de radioloog
doorverwezen, dan werd hij veelal
bestraald, werd hij naar de chirurg
doorverwezen, dan volgde een ope
ratie.
Op de Slikpoli spreken alle drie
betrokken artsen met de patiënt,
waarna in onderling overleg de
beste behandeling wordt afgespro
ken. Niet alleen patiënten die op
het AZL worden behandeld, ko
men in de Slikpoli terecht. Ook
specialisten uit andere ziekenhui
zen kunnen de polikliniek consul
teren. De patiënt krijgt dan een be
handelingsadvies en gaat hiermee
terug naar de verwijzend arts. Te
vens kan worden besloten dat de
behandeling in het AZL wordt
voortgezet.
Het AZL maakt bij de behande
ling van slokdarmkanker trouwens
gebruik van een nieuwe bestra
lingsmethode, waarbij de tumor
van zeer dichtbij wordt bestraald.
Gebruikmakend van een radioac
tief draadje, dat enige tijd dicht in
de slokdarm wordt geplaatst, blijft
de schade voor de gezonde weef
sels tot een minimum beperkt. Het
A^L is het enige Nederlandse zie
kenhuis waarbij deze behandeling
als alternatief voor chirurgisch in
grijpen wordt gehanteerd.
Parkeermeters
gekraakt
LEIDEN - De Leidse. politie van
Leiden heeft gisteravond om half
twaalf bij het Terweepark drie Ha
genaars aangehouden die kort
daarvoor enkele parkeermeters
hadden gekraakt op de Rijnsbur-
gerweg. De drie daders, een van 26
jaar en twee van 23 jaar oud, kon
den worden aangehouden nadat
oplettende buurtbewoners hun
signalement had doorgegeven aan
de politie. Over de omvang van de
buit is niets bekend.
Aanhouding in
de Narmstraat
LEIDEN Twee Leidenaars zijn
zaterdagnacht rond één uur aange
houden nadat zij kort daarvoor
twee jongens uit Leiderdorp had
den geslagen in de Narmstraat in
Leiden. Eén van de slachtoffers
moest zich met kaakletsel onder
tandartsbehandeling laten stellen.
De daders, 15 en 17 jaar oud, maak
ten deel uit van een groep van acht
knapen. Zij sloegen de Leiderdor
pers zonder enige aanleiding.
LEIDEN Een keurend oog wordt geworpen op de tijdens de vierde mi-
neralenbeurs te koop aangeboden waar. De beurs, die gisteren werd ge
houden in de Groenoordhallen, trok tussen de 600 en 700 bezoekers. Dat is
wat meer dan in vorige jaren. De ongeveer 25 standhouders konden na af
loop tevreden naar huis, want er zijn goede zaken gedaan, aldus de orga
nisatoren. (foto Henk Bouwman)
Het echtpaar Vermaesen neemt bloemen in ontvangst van museumdirecteur Schneider. (foto Henk Bouwman)
LEIDEN - Een vergunning voor
woonboten of bedrijfsvaartuigen
moet voortaan worden gekoppeld
aan een ligplaatsenplan. Dit stellen
B en W de gemeenteraad voor in de
woonbotennota, waarin een nieu
we verordening op de woonsche
pen en bedrijfsvaartuigen alsmede
een ligplaatsenplan zijn uitge
werkt.
In de nota constateren zij een
aantal knelpunten als de verontrei
niging van het oppervlaktewater,
aantasting van het landschaps- of
stadsschoon, profielvernauwing
van het water, brandgevaar door
dat de boten te dicht op elkaar lig
gen en ontsierende bergingen op
de walkant. Op grond hiervan stel-
LEIDEN - De videotheek El Arab
aan de Lange Mare is gisteravond
kort en klein geslagen door een
grote groep feestgangers. Aanlei
ding was vermoedelijk dat één van
de vrouwelijke feestvierders op
straat door een passerende jonge
man in haar billen was geknepen.
De man zou vervolgens de video
theek zijn binnengegaan. Zo'n 100
feestvarkens kwamen daarop het
Antonius Clubhuis uit en begon
nen de videotheek grondig te ver
bouwen. Ongeveer 15 politie-agen-
ten hebben de groep feestvierders
weer de feestzaal in gedreven.
LEIDEN - Een 24-jarige Hagenaar
is na een vechtpartij en een latere
val in het politiebureau met ver
moedelijk ernstig hoofdletsel in
het Academisch Ziekenhuis opge
nomen.
Tegen twee uur vannacht was de
man betrokken bij een vechtpartij
op het Stationsplein. Volgens om
standers zou de Hagenaar, die een
flinke borrel op had, klappen heb
ben gehad van een drietal perso
nen. De man had een wond aan zijn
slaap. Na verbonden te zijn door de
EHD wilde hij naar huis.
len B en W voor ernaar te streven
dat woonschepen in Leiden op de
meest daartoe geschikte plaatsen
worden gehandhaafd, eisen te stel
len aan esthetische, milieuhygiëni
sche en veiligheidsaspecten en bij
herzieningen van bestemmings
plannen aandacht te besteden aan
bergingen en openbaar groen.
B en W wensen vast te houden
aan het collegeprogram 1986-1990,
waarin woonschepen als een aan
vaardbare vorm van huisvesting
worden beschouwd en waarin
wordt bepaald dat het huidige aan
tal tenminste gehandhaafd zal blij
ven. In de nota wordt aangegeven
waar het aantal woonschepen kan
worden uitgebreid en waar zij juist
moeten verdwijnen. Zo moet op de
Morssingel één woonschip ver
dwijnen in verband met de plaat
sing van de Japanse brug. Tevens
zullen twee plaatsen tegenover de
scheepswerf Tijssen, één in de
Spoorhaven en twee bij het viaduct
Rijksweg 44 worden opgeheven. In
overleg met de woonschipbewo
ners zal tot verplaatsing worden
overgegaan.
Nieuwe ligplaatsen komen er in
de Rijn (12), in de Rijn bij de Haag-
weg (2), in de Boshuizerwetering
(3), in de Binnenoostsingel (2), in de
Trekvliet bij de Wouterenbrug (1),
in het Galgewater (18, historische
haven) en in de Oude Herengracht
(1).
De nota stelt verder dat aan ver
lening van een vergunning voor
waarden zullen worden verbonden
ten aanzien van de openbare orde,
veiligheid, gezondheid, milieu en
aanzien van de gemeente. Voor een
ligplaatsenplan voor bedrijfsvaar
tuigen zullen binnenkort nadere
voorstellen worden gedaan.
Het totaal aantal woonschepen
volgens het ligplaatsenplan zal 246
bedragen. Nu liggen er 200 woon
schepen in Leiden.
Nog geen half uur later kwam bij
de politie opnieuw een melding
binnen van een vechtpartij waarbij
dezelfde man betrokken was. Deze
keer werd de Hagenaar, die een ra
ke klap had uitgedeeld aan een an
dere Hagenaar, in de boeien gesla
gen en meegenomen naar het bu
reau aan de Langegracht.
Volgens een politiewoordvoer
der was de man door het dolle
heen. Eenmaal aan het bureau luk
te het niet hem tot bedaren te bren
gen. De Hagenaar weigerde alle
LEIDEN De heer en mevrouw
Vermaesen uit Scheveningen,
wachtte gisteren in het Rijksmuse
um van Oudheden een blijde ver
rassing: prof.dr. H.D. Schneider,
directeur van het museum, stond
hen met een bloemetje en een ca
deau op te wachten, omdat me
vrouw Vermaesen de honderddui
zendste bezoeker van dit jaar was.
Een absoluut record volgens mu-
medewerking en wilde ook niet in
een kamertje opgesloten worden.
Omdat het de agenten niet lukte de
deur van het kamertje (geen cel) te
sluiten werd de man een paar keer
teruggeduwd. Op een gegeven mo
ment kwam de Hagenaar na een
duw ten val en bleef hij liggen. De
EHD constateerde even later dat
de Hagenaar vermoedelijk ernstig
hoofdletsel heeft opgelopen. Nog
niet duidelijk is of dit het gevolg is
van de eerdere vechtpartij of van
de val in het politiebureau.
seummedewerkster D. van der
Kolk. "In andere jaren behaalden
we alleen zo'n groot aantal, wan
neer er een bijzondere tentoonstel
ling was, zoals bij 'Schatten uit
Turkije'. Nu hadden we weliswaar
'Nederland ondersteboven', maar
het aantal bezoekers aan deze ten
toonstelling beantwoordde niet
aan de verwachtingen. Ondanks
deze flop halen we nu toch dit re
cord. Waarschijnlijk zullen aan het
eind van het jaar 115.000 bezoekers
de ingang zjn gepasseerd".
Mevrouw Van der Kolk ver
moedt dat de belangstelling te dan
ken is aan de toegenomen interesse
voor musea in het algemeen. "En
wellicht heeft ook de Postbus 54-
reclame, waarin de Taffeh-zaal als
decor dient om mensen naar de
musea te krijgen, ook meegehol
pen".
Voor het echtpaar Vermaesen,
dat met zjn museumjaarkaart wel
vaker musea bezoekt, was het de
eerste keer dat zij in het Rijksmu
seum voor Oudheden kwamen.
"Andere musea in Leiden hadden
we al bezocht en nu was dit aan de
beurt".
Behalve de bos bloemen kreeg
mevrouw Vermaesen een blijven
de herinnering aan dit gedenk
waardige bezoek aangeboden: een
vergulden replica van een bij de
middeleeuwse havenstad Dores-
tad (bij Wijk bij Duurstede) opge
graven speld, een zogenaamde ma-
delinus triens van 640 na Christus.
Op de speld is de gestileerde kop
van een Merovingische vorst te
zien. De tekst vermeldt: 'Dorestad
fit', wat 'in Dorestad geslagen' be
tekent.
Rijverbod voor
23 automobilisten
LEIDEN - Bij alcoholcontroles in
de nacht van vrijdag op zaterdag en
in de nacht van zaterdag op zondag
hebben 23 automobilisten een rij
verbod gekregen en is tegen 7 van
hen proces verbaal opgemaakt. In
totaal werden 243 automobilisten
aangehouden.
Hagenaar zeer ernstig gewond bij vechtpartij
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
