Kinderen tekenden op unieke kopstukken Geen nieuwe vaten op gifbelt gevonden Zeldame borstbeelden van Socrates en Euripides in Leiden Directeur van afvalbedrijf in december voor rechter Toneelvereniging Utopia viert 25-jarig jubileum Voetgangerstunnel bij Keukenhof PAGINA 12 REGIO VRIJDAG 25 NOVEMBER 1988 LEIDEN Jarenlang hebben de marmeren borstbeelden van Socrates en Euripides in de hal van het gemeentehuis van het Betuwse plaatsje Valburg gestaan. Niemand was zich kenne lijk bewust was van hun zeldzaamheid en grote historische waarde. Kinderen hebben in alle vrolijkheid getekend op de in de tweede, respectievelijke derde eeuw na Christus vervaar digde koppen van de Griekse filosoof en de eveneens Griekse tragedie-dichter. door Simone van Driel Sinds ze echter kortgeleden als zodanig zijn herkend, worden de borstbeelden met de grootst mo gelijke zorg omringd. Ze krijgen een passende plaats in het Rijks museum van Oudheden aan het Rapenburg in Leiden, waar ze vanaf dinsdag voor het publiek zijn te zien. "Ik denk dat het wel pu bliekstrekkers zijn en dat er ook internationaal belangstelling voor is", zegt drs. H.B. Halberts- ma, conservator van de klassieke afdeling van het museum, die het zeer wonderlijk vindt dat de kop pen nu pas zijn herkend en op hun juiste waarde geschat. "Ze hebben geloof ik zo'n 25 jaar in dat gemeentehuis gestaan. Voor Nederland zijn ze uniek en er zijn er misschien maar twintig van op de hele wereld. Londen, Kopen hagen, Rome en Napels zijn ste den die ook dergelijke beeldenln hun bezit hebben". Halbertsma is bijzonder in zijn nopjes met de 'herontdekking'. "Hier gaat je archeologisch hart wel sneller van kloppen, ja. Voor het museum is het ook zo leuk omdat dit beelden zijn van men sen die 'inhoud' hebben: we we ten wie het zijn en kennen het verhaal dat bij ze hoort. In het museum staan ook veel koppen waarvan we niet weten wie ze voorstellen". Italië Het museum werd anderhalve week geleden op het spoor van de 40 tot 50 kilo wegende beel den gezet. Hal' jrtsma: "We kre gen een tip van iemand dat die beelden zouden bestaan en in het bezit waren van een baron Van Lijnden uit de Betuwe. Iemand van ons museum is gaan kijken en heeft ze herkend als de kop pen van Socrates en Euripides. De nu gepensioneerde baron is burgemeester geweest van de ge meente Valburg en de borstbeel den hebben jaren in de hal van het gemeentehuis daar gestaan". "Ze zijn eeuwenlang in het be zit geweest van de familie van de baron die in Hemmen een huis had, dat in de Tweede Wereld oorlog is verwoest. De beelden zijn toen in veiligheid gebracht en later in het Valburgse ge meentehuis geplaatst. De baron weet ook niet hoe ze in het bezit van zijn familie zijn gekomen". Nadat hem duidelijk was 'hoe waardevol de koppen zijn, heeft hij ze aan het Rijksmuseum van Oudheden verkocht. "Hij wilde graag dat ze in Nederland zou den blijven en voor iedereen te zien zouden zijn". Volgens de conservator ko men de koppen waarschijnlijk uit Italië - "Romeinen hadden graag van die Griekse koppen in hun bibliotheek" - en zijn wel licht door een voorvader van de huidige baron Van Lijnden naar Nederland gebracht. "Het zijn kopieën van bronzen standbeel den die, zoals antieke geschriften ons vertellen, in de 4de eeuw voor christus van zowel Socrates als Euripides in Athene zijn op gericht. Die bestaan overigens De fraaie kopstukken van Socrates (links) en Euripides, die het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden voor tienduizenden guldens verwierf van de baron Van Lijnden. Restaurateur Sloos leunt op Euripides, conservator Halbertsma staat naast hem. (foto Jan Holvast) niet meer, het brons werd omge smeed tot wapens en dergelijke". Halbertsma zegt dat het museum zeker een speurtocht naar de oor sprong van de beelden zal onder nemen. "Misschien vinden we wel een dagboek van een voorva der van de baron, waarin staat hoe en wanneer hij de koppen in zijn bezit kreeg". Somber Socrates en Euripides ogen thans vrijwel gaaf, wat is te dan ken aan het werk van restaura teur J.P.M. Sloos van het muse um. Hij heeft aan het opknappen van het tweetal naar eigen zeg gen een leuke klus gehad. "Het zijn topportretten. Ik heb ze hele maal schoongemaakt, het moei lijkste werk was om de koppen van het borststuk te krijgen. Dat heeft me dagen gekost. De beel den zijn overigens in waarschijn lijk de achttiende eeuw al eens gerestaureerd. Bij Socrates bij voorbeeld zijn onder meer op de neus, de wang en het oor nieuwe stukjes marmer geplaatst. Dat was goed te zien, want het ge bruikte marmer is van een ander soort dan het originele en in de randen had zich allemaal vuil op gehoopt". De uit ongeveer de derde eeuw na Christus stammende kop van Euripides toont ons een tamelijk droevige tragedie-dichter en dat is volgens Halbertsma geheel in overeenstemming met wat de an tieke geschriften over hem zeg gen. "Een somber mens, dat ge kweld de wereld in kijkt", zegt hij. "Euripides vormde met Aes chylus en Sophocles een groep van belangrijke dichters uït de 5de eeuw voor christus en van die drie was hij de jongste en meest gevoelige. Hij zou verder een vrouwenhater zijn geweest. In zijn tragedies komen inder daad veel 'kwade' - zelfstandige - vrouwen voor, althans kwaad in de ogen van mannen". Voor de drie dichters werden aan het eind van de 4de eeuw voor chris tus grote bronzen standbeelden opgericht in het theater van Athene. De kop van Socrates, die in on geveer de 2e eeuw na Christus is gemaakt, laat de wijsgeer zien zoals hij ook zichzelf typeerde: wat kikkerachtig van uiterlijk. "Ik heb het uiterlijk van een sy- leen (half mens, half dier)", vond hij volgens Plato van zichzelf. Een bronzen standbeeld werd volgens Halbertsma als een soort spijtbetuiging voor Socrates op gericht, tien jaar nadat hij in Athene door een jury tot de dood door het drinken van een gifbe ker werd veroordeeld wegens het 'bederven van de jeugd' en een 'gebrek aan respect voor de staatsgoden'. Socrates had de ge legenheid gekregen om aan zijn dood te ontsnappen door Athene te verlaten, maar de wijsgeer vond dat de jury, als ze hem ter dood veroordeelde, ook voor de consequenties moest opdraaien en nam het gif tot zich. Op de vraag of het museum wel vaker via particulieren op het spoor van belangrijke vondsten komt, zeggen Halberts ma en Sloos eenstemmig la chend: "Na elke zomer". Het mu seum wordt, vertelt de conserva tor, elke zomer overspoeld door mensen die denken dat ze een belangrijk stuk in hun bezit heb ben. "En die verlaten het muse um vrijwel allemaal bijna hui lend, want het is stuk voor stuk nep. Zo was er iemand die voor 2000 gulden een marmeren kop had gekocht in Pamukkale in Turkijë. Maar als wij Pamukkale horen, weten we al hoe laat het is: wat daar vandaan komt is bijna allemaal zo vals als maar k&n". Hazerswoude tegen nieuwe vuilverbranding Zoetenneer HAZERSWOUDE - De gemeente raad van Hazerswoude heeft zich gisteravond unaniem aangesloten bij een motie van de gemeente Benthuizen, waarin de bouw van een nieuwe vuilverbrandingsin stallatie in Zoetermeer wordt afge- In de motie, die in de buurge meente op dezelfde dag werd be sproken, wordt aan de rijksover heid en aan de provincie duidelijk gemaakt dat een installatie aan de Dwarstocht-oost in Zoetermeer 'onaanvaardbaar' is. Dit omdat de luchtvervuiling zal toenemen, waardoor schade wordt aange bracht aan het leefmilieu en aan de sierteelt. Verder wordt verwacht dat de geluidoverlast in het polder en weidegebied erger wordt omdat het verkeer naar de installatie toe neemt. De mogelijkheid dat de vuilver branding bij Zoetermeer komt, is nog altijd aanwezig. Wethouder P. van der Werf, die met milieu-gede puteerde H. van der Vlist had ge sproken, meldde dat de laatste zelf voorstander is van vestiging bij Ypenburg. Dat plan zou echter kunnen worden doorkruist door mensen in verband met mogelijke kantoorbouw bij die locatie. Een procedure voor milieu-effect-rap portage van een installatie bij Zoe- terrpeer is al begonnen. Harley Davidson dag in Katwijk KATWIJK Het Katwijkse hard- rockcentrum Scum organiseert op zondag 27 november een Harley Davidson-dag. Tijdens de dag to nen de importeur en diverse verza melclubs vele modellen van het roemruchte motormerk. Naast de vele motoren wordt er ook bijpas sende kleding getoond. Aan de dag wordt ook meegewerkt aan de van Veronica's Pin Up Club bekende body-painter Paul Verlingen. De motordag wordt gehouden in het Scum-gebouw aan de Helm bergweg in Katwijk. De deuren zijn geopend van 15.00 tot 20.00 uur en de entree is gratis. ALPHEN AAN DEN RIJN - Na de vondst van twaalf tot vijftien vaten van afgelopen woensdag bij het graven op het golfterrein in het recreatiegebied Zegersloot in Alphen, zijn tot nu toe niet meer vaten aangetroffen. Het verder uitgraven van de sleuf waarin de vondst op een diepte van ongeveer drie meter werd gedaan, heeft niet tot verder resultaat geleid. HAZERSWOUDE - De directeur van het Hazerswoudse bedrijf Af val Verwijdering en Container Transport (AVCT) moet half de cember voor de rechter verschij nen omdat hij wordt verdacht van handel in verdovende middelen. Deze week heeft de raadkamer be sloten het voorarrest met dertig da gen te verlengen. De directeur is een van de men sen die begin oktober zijn aange houden in verband met containers met honderden kilo's hasj die in de Rotterdamse haven werden aange troffen door de douane-recherche. De verdachte heeft eind vorig jaar het afvaltransportbedrijf overge nomen van S. Kemp, wiens naam in verband wordt gebracht met ille gale stort in Alphen en in Belgie. 2 eigenaar veranderde de de firma. Noordwijkerhout evenmin lid Lot a NOORDWIJKERHOUT - Even min als de andere gemeenten in de bollenstreek wordt Noordwijker hout lid van de vereniging Lagere Overheden Tegen Apartheid. Dat heeft de plaatselijke gemeenteraad gisteravond besloten. Alleen de PvdA hield een pleidooi vóór aan sluiting bij deze vereniging. D66, CDA en WD zijn tegen. Zowel de christen-democraten als de liberalen vinden de strijd te gen de apartheid geen zaak van de gemeente. Ook het hervatten van de werk zaamheden op de plek waar afgelo pen maandag niet kon worden doorgegraven in verband met het grondwater en het graven van een nieuwe sleuf leverde geen nieuwe vaten op. De gevonden vaten zullen vol gens een woordvoerster van de provincie nogmaals worden schoongespoeld 'om mogelijk toch een naam of logo te vinden van be drijven waarvan het vuil zou kun nen zijn'. Tot nu toe is op de vaten het jaartal 1978 aangetrof fen. In 1978 en 1979 zouden 100.000 tot 150.000 vaten met chemisch af val zijn gestort op de belt. Het on derzoek is bedoeld om bewijsmate riaal te verzamelen tegen de vroe gere Hazerswoudse vuiltranspor- teur Kemp, die ervan wordt ver dacht op grote schaal giftig afval te hebben gedumpt. Vandaag wordt op nog een ande re plaats op het golfterrein een sleuf gegraven. Volgens de provin cie zal dan ook de strategie voor volgende week worden besproken. ZOETERWOUDE - De Zoeter- woudse toneelvereniging Utopia bestaat deze maand 25 jaar. Om dit jubileum te vieren heeft het gezel schap zich gewaagd aan een musi cal. Met het opvoeren ervan is een tien jaar oude wens in vervulling gegaan. Vanavond en morgen avond om 20.30 uur kunnen be langstellenden 'Mexico, oh Mexi co' in het Muziekcenrtrum aan schouwen. Utopia is 25 jaar geleden voortge komen uit de KPJ. De sportieve en culturele activiteiten van deze jon gerenorganisatie werden in afzon derlijke verenigingen onderge bracht, onder de koepel Utopia. De vereniging heeft de afgelopen 25 jaar voor- en tegenspoed gekend, maar de laatste 10 jaar is er sprake van een redelijke stabiliteit. Er is nu een vast kern van 18 leden, ter wijl bij opvoeringen een groot aan tal vrijwilligers paraat staat. Volgens voorzitter Van Leeuwen stijgt het niveau nog steeds. Van de eenvoudige boerenkluchten zijn de leden langzamerhand gegoeid naar het opvoeren van een zwarte komedie, een Franse satire en Pyg malion. Van de spelers heeft dit wel een mentaliteitsverandering gevraagd die niet altijd probleem loos verliep. Toch is de voorzitter van mening dat het gezelschap geestelijk is gegroeid. "Wij hebben de kwaliteit om in het amateurto neel op hoog niveau mee te draai en", is zijn overtuiging. Ook de be langstelling voor toneel is weer stij gende, aldus Van Leeuwen. Ver rassend vindt hij dat de serieuze stukken uit de laatste jaren veel meer indruk maken op de toe schouwers, dan het kluchtwerk. In mei van dit jaar zijn de repeti ties begonnen. Omdat een toneel vereniging geen dans en zang ge wend is, werden ter ondersteuning leden van "kerkkoren aangetrokken en werd er een viermans combo ge vormd. Het bestuur besloot voor de 'aankleding' van de musical bij de gemeente aan te kloppen. De raad reageerde enthousiast en stel de 3500 gulden als aanmoedings- premie beschikbaar. De vereniging zoekt nog mensen van boven de 50 en beneden de 25. Voor deze leef tijdscategorieën zijn er veel rollen beschikbaar. ALPHEN AAN DEN RIJN - Wethouder G. van As (VVD) heeft gister avond de 'hoof d-eerprijzen' uitgereikt voor de mooiste kleine dieren op de keuringsdag van de kleindiersportvereniging Ons Belang in de garage te genover vogelpark Avifauna in Alphen. Op de foto de anderhalf jaar oude Amanda de Rijk met een Vlaamse reus die overigens niet in de prijzen is gevallen. (foto Ben de Bruyn) ARTSEN LISSE Bij de Keukenhof in Lis- se wordt hoogstwaarschijnlijk een voetgangerstunnel gemaakt, zodat de honderdduizenden bezoekers veilig van het parkeerterrein naar de ingang van de bloemententoon stelling kunnen lopen De bouwte keningen worden daarvoor de ko mende maanden gemaakt. Een meerderheid van de gemeente raadsleden was gisteravond bereid om een kwart van de bouwkosten voor rekening van de gemeente te laten vallen. Het plan voor de aanleg van een voetgangerstunnel bij de hoofdin gang van de bloemententoonstel ling de Keukenhof kwam pas op ta fel nadat de plannen voor de recon structie van de Stationsweg gereed waren. Eind volgend jaar wordt met de opknapbeurt van deze weg begonnen, waarbij dan het fietspad naar de ander zijde van de weg wordt verlegd en er een nieuwe brug over de Leidsevaart wordt ge bouwd. Wanneer de Stationsweg toch wordt opgebroken is dat het beste moment om een tunnel aan te leggen bij de Keukenhof. Hoeveel een dergelijk tunnel gaat kosten is nog onbekend. Daar om moeten eerst bouwtekeningen worden gemaakt. Volgens schat ting is minstens een investering van acht ton nodig. Het college is bereid daarvan een kwart te beta len. De rest van het geld moet de Keukenhof zelf op tafel leggen. Te vens wordt geprobeerd subsidies bij de provincie en het rijk los te peuteren. WD-woordvoerder W. Loos ver klaarde dat zijn partij wel met een bijdrage in de kosten van de bouw van de tunnel kan instemmen. Ook het CDA was overtuigend van de noodzaak van de tunnel en de daar bij gepaard gaande gemeentelijke bijdrage. Wethouder mevrouw J. Meule- mans benadrukte nog eens dat de oversteekplaats bij de hoofdingang van de Keukenhof zeer gevaarlijk is. Het verkeer op de Stationsweg merkt de overstekende bezoekers vaak te laat op, omdat die plaats net na een bocht ligt. Ook de bezoekers van de Keukenhof steken soms over zonder uit te kijken. Dat er geen ongelukken zijn gebeurd het afgelopen jaar wil volgens de wet houder niet zeggen dat het geen ge vaarlijke oversteekplaats is. it zaterdag om 8 uur en eindigt zondag om 24 uur. Spreekuur van 12-12.30 uur (alleen voor spoedeisende medische hulp). Voor de patiënten van de artsen: Groep 1 - Tan, Zwijnenburg, Meyer, Van Leeuwen, Verhage, Groeneveld, de Ruiter, Janssen, Maris en Van Schie: za 8 uur tot zo 8 uur: M. Zwijnenburg, tel 412166, Rosmolen 2. zo 8 uur tot 24 uur: R. van Leeuwen, tel Groep12R°Nor?ngnBögel, Van Gent, Taytel- baum, Van Luyk, Klaassen, Rus, Kruis, Berg- meijer.de Lange: za 8 uur tot zo 8 uur: G. Nering Bögel, tel: 124403. zo 8 uur tot 24 uur: A. van Luyk, tel: 122522, Wasstraat 2a. Groep 3 Pleiter, Smit, Lely, W. de Bruyne, J. de Bruyne, Stolk, Jurgens, Fogelberg en Van den Muijsenbergh: za 8 uur tot zo 8 uur: E. Fogelberg, tel: 132877, de Sitterlaan 18. zo 8 uur tot 24 uur- dr. Kalmthout, tel: 212628. Groep 4 - Van Wingerden. Lahr, Vap Rijn, Bé- mt, Nieuwenhuis, Horn, Van der Waardt, J.G. Zaayer en R.E. Zaayer, de Kanter en Lodder: za 8 uur tot zo 8 uur: L. Podzinek, tel: 897577. zo 8 uur tot 24 uur. J. de Kanter, tel: 3311414, Petr. Moensweg 52. Groep 5 Jasperse, Wiersma. Crul. Kooyman. De Jong, Prince, Reinders, D. Hammerstein zo 8 uur tot 24 uur- M. Crobach, tel: 213964. Waarnemingsregeling Homeopatische art sen: I. Cowan, Levendaal 87, tel: 146337; C. Juffermans/D. Koster. Haagweg 41, tel: 315900; via dokterstelefoon 071-122222 kunt u vernemen welke arts dienst heeft. Leiderdorp za 8.00 uur tot zo 24 uur: J.v.d.Beek/J.v.d.Le- den, tel: 894539; spreekuur van 12.30 tot 13.00 uur op Hoofdstraat 8, tel: 894539. Oegstgeest van za 8 uur tot ma 7.30 uur: D.L.P. van Over- vest, Terweeweg 152, tel 173994. Voorschoten za: L. Prescott, Bachlaan 1, tel: 2356; zo: A. Tromp, Leidseweg 305, tel: 766462. Wassenaar za J. Stuyfzand, tel: 12460, Kerkstraat 42; zo M.H. vam Tolingen jr, tel: 15939, Hofcampweg Zoeterwoudse huisarten, tel. 01715-1219 of 1614, verneemt u welke huisarts de weekend dienst waarneemt. apotheken In de regio Leiden, wordt waarge- 77270. tel: 01751-11350. DIERENARTSEN Voor de praktijk van Muurling, Helder, Roest: F. Muurling, Plantsoen 23, Leiden, tel: 071- 125057. Voor de praktijk var H. Vestjens, Rijn- tel: 071-144323. Voor de praktijk van Duijn, Brandt: R.J.W. Duijn, Pres. Kennedylaan 260, Oegst geest, tel. 173266; of D.J. Brandt, Homans- traat 1, Rijnsburg, tel. 173266. TANDARTSEN De weekenddienst voor Lelden, Leiderdorp, Oegstgeest en Warmond wordt waargeno men door: M.A.M. Witkam, Stille Mare 10, Leiden, tel: 071-125860. spreekuur om 13.00 uur. Voor patiënten van tandartsenpraktijk 'Haas- wijk' heeft tandarts G. J.H. de Minjer spreekuur van 11-12 uur. Simon Vestdijklaan 28. 2343 KV Oegstgeest. Dienst in eigen praktijk: S. Freeke, Laan van Meerburg 2, Zoeterwou- de-Rijndijk, tel. 071-414547 of 410950. Voorschoten/Wassenaar J. Liem, Zwaluw 24, Zoeterwoude, tel: 01715- 1005 en J. Postma, Buurtweg 113a, tel: VRIJDAG 25 NOVEMBER Leiden vrijdagavond kamermuziek door pianoduo Wyneke Jordans Leo van Doeselaar, aanvang 20.15 uur in de Kapelzaal van K&O, Oude Vest. optreden van Jasperina de Jong met haar musical 'Victoria', aanvang 20.15 uur in de Leidse Schouwburg. voorstelling 'De eeuwige fiet ser' door Orkater, aanvang 20.30 uur in het Lak-Theater, Cleve- ringaplaats. jaarvergadering PvdA over ge meentepolitiek en landelijke rap porten, spreker: Willem Ver meend, aanvang 20.00 uur in 't Parlement, Nieuwstraat. klaverjas- en ^joelavond bij wijkvereniging Aktief, Berlage- straat, aanvang 20.00 uur. klaverjas- en sjoelavond bij voetbalvereniging LDWS, aan vang 20.00 uur in het clubgebouw. Warmond uitvoering van de klucht 'Pen sion drie' door toneelvereniging St. Matthias, aanvang 20.15 uur in 1 Trefpunt, Herenweg. Wassenaar clubtentoonstelling Pluimvee en Vogelspon Verenging, van 20.00 tot 22.00 uur in Cultureel Centrum Warpnar, Kerkstraat. Zoeterwoude jubileumconcert ter gelegen heid van 10-jarig bestaan Zoeter woudse Mandoline Vereniging, aanvang 20.00 uur, Qns Huis, Kosterspad. uitvoering van de musical 'Mexico oh Mexico' door toneel vereniging Utopia, 20.30 uur, Mu ziekcentrum, Schenkelweg. ZATERDAG 26 NOVEMBER Leiden. rommelmarkt in Buurthuis Dijk 33, Apothekersdijk, van 10.00 tot 15.00 uur. dagverzamelbeurs van de Ne derlandse Vereniging De Verza melaar, van 10.00 tot 16.00 uur in het Antonius Clubhuis, inl: 070- 895465. gratis rondleiding langs ten toonstelling 'Klein maar fijn' in de Lakenhal, van 10.00 tot 17.00 uur. voorstelling Jasperina de Jong met haar show "Victoria', 20.15 uur in de Leidse Schouwburg. voorstelling 'De eeuwige fiet ser' door Orkater, aanvang 20.30 uur in het Lak-Theater, Cleve- ringaplaats. uitvoering van 'Der Bettelstu- dent' door Cresendo. aanvang 20.00 uur in de Stadsgehoorzaal. postduivententoonstelling bij 'De Blauwkras' in clubgebouw bij sportpark De Vliet, vanaf 16.00 Voorechoten receptie ter gelegenheid van 10-jarig bestaan CDJA-Voorscho- >(1 dQ Warmond uitvoering van de klucht 'Pen sion Drie' door toneelvereniging Sint Matthias, aanvang 20.15 uur in 't Trefpunt. optreden 'Label', aanvang 22.00 uur in Boerderij Meerrust. Wassenaar clubtentoonstelling Pluimvee en Vogelsport Vereniging, van 10.00 tot 22.00 uur in Cultureel Centrum Warenar, Kerkstraat. optreden The Greenville Crac kerjacks' en Quintet Joop Ver baan in Wassenaarse Jazzclub, Dorpscentrum. Schoolstraat, aan vang 21.00 uur. Zoeterwoude uitvoering van de musical 'Mexico oh Mexico', door toneel groep Utopia, 20.30 uur in het Mu ziekcentrum, Schenkelweg. ZONDAG 27 NOVEMBER Leidon postduivententoonstelling bij bouw Anna Pauwlonastraat, 11.00 tot 17.00 uur. dialezing over 'Kamerplanten in de vensterbank' door A. van der Schaal, aanvang 10.30 uur in de grote zaal van het Volkshuis, Apo thekersdijk. concert Vera Beths (viool) en Stanley Hoogland (piano) met

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 12