Theater en musea:
geen hogere entree
'Onze muziek is een en al strijd'
Van den Heuvel draagt blijspel
Fusie BV Pop en Kunstenbond FNV
Forse kritiek op plan Brinkman
Tijl Uilenspiegel van onze eeuw
PAGINA 23
AMSTERDAM (GPD) - D66
voelt niets voor het plan van
minister Brinkman om de en
treegelden voor podiumkun
sten (theater en muziek) en mu
sea te verhogen. Het Kamerlid
Aad Nuis vreest dat dergelijke
verhogingen ten koste gaan
van de lagere inkomensgroe
pen die van kunstmanifestaties
kennis willen nemen. Hij gaat
de bewindsman hierover bin
nenkort vragen stellen.
Ook de Nederlandse Muse
umvereniging staat zeer kri
tisch tegenover het voornemen
van de minister. Forse prijsstij
gingen in deze sector zijn strij
dig met cultuurparticipatie en -
spreiding, zo is de opvatting bij
de musuemdirecteuren. De
Nederlandse Opera is 'buiten
gewoon verrast' door het plan.
Minister Brinkman lanceerde
zijn opzienbarende plan gisteren
tijdens de opening van het nieuwe
pand van het Werkgeversoverleg
Podiumkunsten in Amsterdam.
Door verhoging van entreegelden
incasseren de kunstcentra meer in
komsten en kunnen de WVC-subsi-
dies omlaag. Verder stelde de mi
nister voor óm, zoals nu al bij de
Nederlandse Opera gebeurt, abon
nementsplaatsen duurder te ma
ken dan losse kaarten. Doorgaans
is het omgekeerde het geval. Ook
moeten volgens de bewindsman de
prijzen van premièrevoorstellin
gen verhoogd kunnen worden.
Uit onderzoek is gebleken dat
vooral beter gesitueerden gesubsi
dieerde voorstellingen bezoeken.
"Wanneer beter gesitueerden het
plezierig vinden verzekerd te zijn
van een goede plaats, dan mag daar
in financiële zin best wat tegenover
staan", aldus de minister. Wel zou
den er goedkopere plaatsen be
schikbaar moeten blijven voor
'mensen met wat minder geld,
waaronder studenten en CJP-hou-
ders'.
Ook voor musea acht Brinkman
prijsdifferentiatie mogelijk. "Het
valt immers goed te verdedigen om
voor bijzondere en vaak zeer kost
bare tentoonstellingen een hogere
en voor mijn part een aanzienlijk
hogere entreeprijs te vragen". Ook
zou een kaartje tijdens 'spitsuren'
duurder moeten zijn. Hiervan zou
vooral gebruik gemaakt worden
door 'mensen met banen en inko-
Volgens de Nederlandse Muse
umvereniging worden ook nu al
hogere entreeprijzen gevraagd
voor eenmalige grote exposities.
"Dat is dus het intrappen van en
open deur", aldus drs. R.P. Zijp na
mens deze organisatie. Bovendien
leidt prijsverhoging automatisch
tot drempelverhoging. 'Het voor
gestelde onderscheid tussen spits
en daluren heeft een volstrekt on
gewenste differentiatie in publiek
tot gevolg. Bovendien is het alle
maal erg moeilijk in de praktijk te
realiseren", zo zegt Zijp, die op
merkt dat er over dit plan met de
musea geen enkel overleg is ge
weest.
Bij de Nederland Opera zijn dit
seizoen voor het eerst de abonne
menten duurder dan gewone toe
gangskaartjes. Volgens een woord
voerder van de Ned. Opera zijn het
echter niet de rijkere mensen maar
de echte liefhebbers die abonne
menten aanschaffen. Met zeker
heid is dit overigens nog niet te zeg
gen want er moet nog onderzoek
worden verricht.
Boek över twintig jaar Herman van Veen
GRONINGEN - Herman van Veen
is twintig jaar bezig. Rusteloos, ge
dreven, ontroerend, irritant, kwets
baar, zelfbewust, doelloos, fanta
sievol, schaamteloos gevoelig,
adembenemend. Hij is entertainer,
regisseur, schrijver, musicus, com
ponist, acteur, filmmaker, noem
maar op. Waanzinnig produktief
als maker van platen en uiteenlo
pende televisieprogramma's, do
cumentaires en shows. Een Duitse
criticus noemde hem 'een feno
meen, een vat vol mogelijkheden'.
Herman van Veen doet geen con
cessies. Het ligt erg eenvoudig: je
bent vóór hem of tegen hem.
door
Jacques J. d'Ancona
Het mooi verzorgde boek, dat net
over hem uit is bevat stukjes bio
grafie, recensies, geschreven por
tretten en indrukken. Auteurs met
een zekere reputatie beschrijven
hem als zendeling, boodschapper,
tobber, clown of als een van de be
langrijkste kunstenaars van deze
tijd.
Een Tijl Uilenspiegel van onze
eeuw, aldus de Neue Züricher Zei-
tung. De journalist herinnert er aan
dat Van Veen in 1974 debuteerde in
Hamburg en vijf jaar later in We
nen. Droogweg wordt vermeld dat
zijn jongste tournee ongeveer
400.000 toeschouwers trok.
Paul van Vliet schrijft ook in het
boek. Voor hem is Herman van
Veen een vernieuwer die in zijn ex
perimenten tot het uiterste durft te
gaan. "Hij is een vertolker van idee
ën en tegelijkertijd iemand die zijn
creativiteit op anderen overbrengt.
Wij kunnen allemaal van hem le
ren. Hij bekommert zich-niet alleen
om zijn eigen succes en zijn eigen
carrière. Met zijn talent schept hij
ruimte voor anderen die zelf weer
Herman van Veen, Tijl Uilenspiegel van de twintigste eeuw
Zijn taalgebruik, zijn muziek,
zijn organisatie (Harlekijn), zijn
voorstellingen 'aan de andere kant
van de muur' worden belicht. Voor
de kritische beschouwer niet uit
puttend en een tikje flatterend.
Kennelijk is het boek door Harle
kijn Uitgeverij in Westbroek be
doeld als een momentopname.
Ergens wordt in een paar regels:
gezegd dat de firma Harlekijn uit
groeide van een tweemansbedrijfje
tot een onderneming waar zestig
werkten.
Milj oenenschuld
Zakelijk opportunisme, het Ameri
kaanse avontuur van 1982, tegen
vallende opbrengsten van films en
tv-projecten brachten Harlekijn
Holland in zware financiële proble
men. Herman van Veen scheen
zich van de miljoenenschuld nau-
AMSTERDAM Prinses Christina (links) kreeg gisteren uit handen van staatssecretaris Korte-Van Hemel vier
cd's uitgereikt met Nederlandse muziek door de eeuwen heen. Een en ander geschiedde in het kader van het eeuw
feest van het Concertgebouworkest. De reden van de aanwezigheid van mevrouw Korte-Van Hemel was het ten
gehore brengen van werk van haar vader, de componist Oscar van Hemel (1892-1981). (toto anp>
•Gedeelde liefde, halve liefde' ('How the
other half loves') van Alan Ayckbourn. Re
gie: Arnold Gelderman. Vertaling en decor
ontwerp: André van den Heuvel. Gezien op
22 november in de Leidse Schouwburg.
LEIDEN - Als het doek opgaat,
zien we een appartement dat op
het eerste gezicht een wat rom
melige indruk maakt. Al vrij snel
wordt er getelefoneerd, waarbij
de sprekers met de hoorn in de
hand pal naast elkaar staan, zon
der elkaar 'zogenaamd' te zien.
In een klap maakt Ayckbourn de
toeschouwers zijn spelregels
duidelijk: we kijken niet naar
één, maar naar twee huiskamers
die als het ware op toneel ineen
geschoven zijn.
Hij haalt nog zo'n truc met ver
rassingseffect uit. Op een gege
ven moment vraag je je even af,
of echtpaar A nu bij echtpaar B
of bij echtpaar C op bezoek
komt. Wat blijkt het geval te zijn:
niet alleen twee plaatsen van
handeling vallen samen, maar
eveneens twee achtereenvolgen
de avonden worden gelijktijdig
gespeeld. Hoogtepunt is dan de
scène, waarin echtpaar A simul
taan bij B èn bij C een dineetje
krijgt voorgeschoteld.
Dit stuk 'How the other half
loves' is uit 1969, dat wil zeggen
uit de periode dat Ayckbourn
nog 'light comedy' schreef. Later
(de succesvolle en produktieve
schrijver heeft inmiddels ruim
vijfendertig stukken op zijn
naam staan) is hij zich meer op
'darker comedy' gaan richten,
waarbij de aandacht verschuift
van humorvolle situaties naar.de
meer analytische kijk op mense
lijke relaties.
De hecht doortimmerde con
structie van dit blijspel zorgt al
voor de nodige komische situa
ties. Daarbij komen dan nog eens
de misverstanden over een paar
al dan niet bestaande bui
tenechtelijke affaires. Het stuk
bevat derhalve voldoende ingre
diënten voor een geslaagde blij-
spelproduktie, mits je er maar
omzichtig mee omgaat. Dat luis
tert namelijk heel nauw. Toen
Ayckbourn in april van dit jaar
een week lang in Rotterdam ver
bleef om een regieworkshop te
geven, kon je zien, hoe hij met
grote precisie aan de enscene
ring van zijn eigen stukken
werkt. Als je dan ziet, wat de Ka
trijn Theaterproducties bv met
dit stuk hebben gedaan, is dat af
en toe wat slordig en gemak
zuchtig. Eigenlijk heeft alleen
André van den Heuvel genoeg in
huis om aan de eisen van het stuk
te voldoen. Hij beheerst het vak
van komediespelen, waardoor de
humor tot uitdrukking komt. De
anderen missen dat min of meer.
Rob Fruithof maakt van zijn per
sonage een weinigzeggende fi
guur, zijn personage had wat
meer pit mogen hebben. Hier
heeft regisseur Arnold Gelder
man gefaald, evenals bij Michiel
Kerbosch en Marja Lieuwen die
te veel naar de kluchtige typetjes
neigen. Kitty Janssen en Ellis
van den Brink vallen niet echt
op, maar spelen alleszins aan
vaardbaar.
Gelukkig zit dit blijspel tech
nisch zo goed in elkaar, dat je
niet al te veel kunt verprutsen.
Bovendien is de rol van André
van den Heuvel omvangrijk ge
noeg om het stuk te kunnen dra
gen. Daarom heeft 'Gedeelde
liefde, halve liefde' toch een ple
zierige toneelavond opgeleverd.
WIJNAND ZEILSTRA
1(1) Teardrops (Remix) - Wo-
mack Womack
2(2) Wee Rule - Wee Papa Girl
Rappers
3(6Orinoco Flow - Enya
4(4) Big fun - Inner City
5 (3) Don't worry, be happy -
Bobby McFerrin
6(8) Kiss - The Art of Noise
and Tom Jones
7(7) Stand up for your love
rights - Yazz
8 (11) Smooth Criminal - Mi
chael Jackson
9(5) Tears run rings-Marc Al
mond
10 (15) Till I loved you - Barbra
Streisand Don Johnson
11 (14) Indestructable Four
Tops
12 (12) Think (about it) - Lynn
Collins
13 (20) Never trust a stranger -
Kim Wilde
14 (18) Take a look - Level 42
15 (10) Mannish boy - Muddy
Waters
16 9) Lovely Day '88 - Bill Wit
hers
17 (28) As long as you follow -
Fleetwood Mac
18 (21) Zijn het je ogen - Koos Al
berts
19 Twist and shout - Salt 'n
Peppa
20 (27) Adieu Cherie - Anny
Schilder
21 (13) Desire-U2
22 )Love house - Samantha
Fox
23 (23) Halt mich - Herbert Gro-
nemeyer
24 (16) Vanmorgen vloog ze nog -
Tsjechov
25 (33) Jack to the sound of un
derground - Hithouse
26 (35) Wheels on fire - BZN
27 Life's just a...-Womack
Womack
28 (17) A groovy kind of love -
Phil Collins
29 (36) TBM Mix - Sample Syndi
cate
30 Kissing a fool - George
Michael
31 (19) Riding on a train - Thq
Pasadenas
32 Handle with care - Trave
ling Wilbury's
33 Twist in my Sobriety -Ta-
nika Tikaram
34 (26) Listen to the voices - Labi
S iff re
35 (25)1 hate myself for loving
you Joan Jett Blackhe-
arts
36 (32) Harvest for the world -
The Christians
37 (22) Domino Dancing - Pet
Shop Boys
38 (24) I wish you heaven - Prin-
39 (31) One moment in time -
Whitney Houston
40 (29) This feeling - Sam Brown
welijks iets aan te trekken. De zor
gen doofden zijn creativiteit niet.
Hij trok verder.
Het economische succes van zijn
voorstellingen in diverse Europese
landen, de steun van zijn platen
maatschappij en een vertrouwen
wekkend bankkrediet hielpen de
bv met de hakken over de sloot. De
zaak rendeert weer.
Het nieuwste werk over Herman
van Veen is een lees- en kijkboek in
kleuren, zwarte, witte en grijze tin
ten. Binnen het geheel is het ver
haal van een moeder over haar
zoon een element dat de magie van
succes en optreden terugzet op de
natte Hollandse aarde. Uiteraard
bevat het boek ook een bibliografie
en een discografie. Een fascine
rend relaas voor de fans. Voor hen
die niet tot deze categorie behoren,
biedt het een blik op wat Herman
teweeg brengt.
AMSTERDAM (ANP) - De be
roepsvereniging voor popmusici
BV Pop en de Kunstenbond FNV
zullen vanaf 1 januari 1989 inten
sief gaan samenwerken in de vorm
van een associatie. Het ligt in de be
doeling dat deze samenwerking
binnen een jaar uitmondt in een fu
sie van deze twee organisaties, die
beide de belangen behartigen van
mensen die werken in de pop- en
amusementssector. Dit hebben de
twee organisaties gisteren bekend
gemaakt.
De associatie houdt in dat onder
behoud van de zelfstandigheid van
beide organisaties zij wel hun be
leid op elkaar gaan afstemmen.
Daarbij zal de Kunstenbond FNV
een deel van de belangenbeharti
ging van BV Pop overnemen zoals
de individuele rechtshulp aan le
den.
De popmuziek in Nederland ver
keert al jaren in een zeer moeilijke
situatie en door verdergaande in
ternationalisering van deze sector
zijn de vooruitzichten volgens de
twee bonden zo mogelijk nog som
berder. Het aandeel van het Neder
landse produkt in de verkoopcij
fers van grammofoonplaten is in
middels gezakt tot ongeveer 5 pro
cent (dat was in 1983 nog 25 pro
cent).
BV Pop en Kunstenbond FNV
zijn van mening dat deze dramati
sche terugval voor een groot deel te
wijten is aan het beleid van pro
grammamakers bij de omroep, dat
sterk gericht is op het buitenland.
Er is volgens de twee organisaties
een vicieuze cirkel ontstaan die
moet worden doorbroken. Dit
geldt te meer omdat het omroepbe
leid en de mogelijkheden van de
pop-musici bij de platenindustrie
in sterke mate bepalend zijn voor
de vraag naar optredens op de Ne
derlandse podia. In Nederland is er
volgens beide organisaties mo
menteel werkgelegenheid voor
maar een handjevol popmuzikan
ten in een markt die jaarlijks een
omzet behaalt van meer dan 1 mil
jard gulden. BV Pop en Kunsten
bond FNV constateren verder dat
de weinige optredens voor de Ne
derlandse omroep nauwelijks zo
den aan de dijk zetten omdat de ar
tiesten geacht worden voor een
grijpstuiver en een koffiebon op te
treden.
Beide organisaties zijn tot de
krachtenbundeling overgegaan
om, wat genoemd wordt, de crisis
in de Nederlandse popmuziek te
bestrijden. Met gerichte acties wil
de associatie in 1989 al proberen
druk uit te oefenen op de overheid
en op de private sector teneinde de
positie van dit onderdeel van de
Nederlandse muziekcultuur aan
zienlijk te verbeteren. Daarbij zul
len de gevolgen van de Europese
integratie en de ontwikkelingen op
het gebied van auteursrecht in het
gezamenlijk beleid worden betrok
ken, aldus BV Pop en Kunsten
bond FNV.
Urban Dance Squad: buitenbeentje van de Nederlandse hip hop
UTRECHT - Vijf verschillende
(muziek)karakters werden in janu
ari 1986 bij elkaar geveegd om als
gelegenheidsformatie op te treden
tijdens het Gup-festival in Utrecht.
De Utrechts-Amsterdamse Urban
Dance Squad was direct onver
wacht succesvol. De VPRO-radio
nodigde hen uit voor een kort live
radio-optreden en daarna kwamen
de aanbiedingen van platenmaat
schappijen en zaaleigenaars van
zelf binnen. Maar de band heeft
nog steeds geen plaat gemaakt.
"Juist omdat we in de uitzonderlij
ke situatie zitten dat er veel belang
stelling voor ons is hoeven we niet
elk snoepje aan te nemen. We wil
len ons eigen plan trekken, wat er
ook gebeurt", aldus Silvano Mata-
din, bassist van Urban Dance
Squad.
door
Erna Straatsma
Maar die plaat komt er, stelt Sil
vano, al kan hij niet vertellen wan
neer en bij welke platenmaat
schappij. Ondanks succesvolle op
tredens tijdens Poppark in Rotter
dam, Éurorock en het Noorderslag-
festival in Groningen en als voor
programma van onder anderen de
Red Hot Chili Peppers en House of
Love is Urban Dance Squad pas
sinds kort een serieuze band. "Het
is een periode heel onduidelijk ge
weest of we nou een band waren of
niet", zegt Silvano, die eerder als
bassist bij GaGa werkte. "Pas de
laatste tijd is er sprake van een ze
kere structuur. Maar het is allemaal
nog in een pril stadium".
In eerste instantie bestond de
Urban Dance Squad uit twee ver
schillende formaties, die in wisse
lende bezetting opereerden: een
kleine (rap)squad en een grotere
gogo-groep, die was uitgebreid met
blazers. De vijf muzikanten speel
den en spelen ook in andere bands.
Drummer Michel Schoots speelt
bijvoorbeeld ook in de Div en gita
rist René Barneveld heeft tijdelijk
een vacature bij Fatal Flowers ver
vuld.
Urban Dance Squad is het bui
tenbeentje van de Nederlandse hip
hop-scene. Silvano: "We worden
wel eens gepresenteerd als een
echte hip hop act en dat is niet
juist. Wij gebruiken in onze muziek
allerlei stijlen door elkaar. Veel
mensen denken bij hip hop aan éen
dj en een rapper, en wij zijn een
echte band. Je zou onze muziek
kunnen omschrijvei) als trash rap
of noise rap. Zware jams met beu
kende bassen, snijdende gitaren en
snoeiharde raps".
Rauw
Alle bandleden houden van uiteen
lopende muziek en die zijn in Ur
ban Dance Squad samengevoegd.
De groep beweegt zich op het ter
rein waar ook bands als Living Co
lour (zwarte hardrock) en Red Hot
Chili Peppers (witte funk) zich be
vinden. Rauwe, onconventionele
popmuziek. "Mensen klagen wel
eens dat onze muziek te hard is",
zegt Silvano. "Onze muziek is nog
net zo rauw als twee jaar geleden
toen we begonnen. In andere soor
ten muziek mis ik die rauwheid
vaak".
Elk optreden van Urban Dance
Squad is weer een verrassing, want
op het podium wordt vooral veel
geïmproviseerd. Silvano: "Als we
staan te spelen is er een soort che
mische reactie, zo ontstaan ook on
ze nummers. In Tivoli (Utrecht)
stonden de mensen van de Red Hot
Chili Peppers ineens op het podi
um en begonnen met ons mee te
jammen. Heel leuk. Ze waren heel
enthousiast en vonden het vreemd
dat we nog geen plaat hadden ge
maakt. In Amerika is dat ook heel
anders, daar pakken ze zoiets eer
der op. De platenmaatschappijen
hier hebben bijna alle Nederlandse
bands uit hun pakket gegooid. Ie
dereen richt de blik overzee. Als
iets uit Engeland of Amerika komt
is het gelijk interessanter".
Paspoort
"Maar het ontbreken van een plaat
maakt het voor ons wel eens moei
lijk. Een plaat is toch een paspoort
naar succes", aldus Silvano. Urban
Dance Squad heeft inmiddels wel
een demo gemaakt van een optre
den in de Vrije Vloer (Utrecht)
maar niet zozeer om daarmee geïn
teresseerde platenmaatschappijen
te benaderen. In eerste instantie is
de tape bedoeld als een tastbaar be
wijs van het bestaan van de band.
Maar, zou je denken, moet je het
ijzer niet smeden als het heet is?
Diverse platenmaatschappijen
hebben belangstelling voor de
band getoond en hip hop is de gro
te rage. Nee, zo moet je het niet
zien, vindt de bassist, het ijzer is
nog niet heet genoeg. Op de opmer
king dat rap waarschijnlijk van tij
delijke aard zal zijn reageert hij
kwaad: "Dat is gewoon onzin. Vind
ik heel bekrompen van je om zo te
denken. Rap is nu wel een hype
maar het is er altijd al geweest en
ontwikkelt zich steeds. Nu is het in
omdat groepen als Public Enemy
er een nieuwe vorm aan hebben ge
geven, het is veel harder geworden.
Maar ik denk niet dat rap 'over
gaat'. Rock 'n roll is toch ook niet
over?"
Slaatje
De raps van Urban Dance Squad
zijn niet, zoals bij veel andere hip
hoppers, politiek getint. Kritisch
zijn ze wel. De platenmaatschappij
en die een slaatje willen slaan uit de
belangstelling voor rap krijgen een
veeg uit de pan en in 'Big Apple'
wordt de overwaardering voor
Amerikaanse produkten bekriti
seerd. "Je moet niet alleen kijken
naar wat aan de andere kant van de
oceaan gebeurt", legt Silvano uit.
"Je moet vanuitje eigen identiteit
Urban Dance
Squad: Scratcher
DNA (zittend) en
v.l.n.r.: Rene van
Barneveld (gi
taar), Michel
Schoots (drums)
en Silvano Mata-
din (bas). Het op
getilde bandlid is
rapper Rude Boy.
(foto pr)
te werk gaan, een originele stijl ge- ziek is al een en al strijd, omdat wij Urban Dance Squad treedt za-
bruiken. Politieke raps zullen er bij vijf verschillende karakters zijn terdag 26 november op in het
Patrick (Rude Boy) wel eens uitrol- met andere muzikale achtergron- Leids Vrijetijdscentrum; aan-
len, maar het hoeft niet. Onze mu- den". vang 23.00 uur.
