'Ik was die hand achter 't gordijn' Maurice Hermans in voorprogramma van Toons show Overtuigend Speelplezier Uitschieters Computerwijs Maskers af Schot in de roos bij Timdelerclub ZATERDAG 19 NOVEMBER 1988 PAGINA 47 Toon en Maurice Hermans. 'Gemma en ik serveren eerst een dozijntje van die 'oesters' uiten dan komt de hoofdschotel: mijn vader'. (toto Roland dc Btuin> GENT/HILVERSUM - Het is dringen geblazen voor de Koninklijke Opera in Gent., Geen waanzinsaria's maar' een optreden van Toon Her mans. In het bomvolle Gentse theater, waar de toe schouwer zich waant in het binnenste van een uit vele verdiepingen bestaande schuimtaart, zijn zelfs staanplaatsen afgegeven. Op de bovenste galerijen hangen mensen over de ba lustrades. Jonge en oude mensen. Zij komen deze keer niet alleen voor Toon. In het voorprogramma van dit optreden brengen zoon Maurice Hermans en zange res Gemma van Eek 'bal lads' van artiesten als Judy Garland en Dean Martin, maar ook Nederlandse lied jes die behoren tot de cate gorie 'easy listening'. Het tweetal sluit af met een En gelse vertaling van het lied '24 rozen'. Als een soort hommage aan Toon. Omdat er ook wel eens een homma ge gebracht mag worden aan iemand die nog spring levend is. door Cees van Hoore Maurice Hermans: "De liedjes die wij brengen zijn nog niet grijs gedraaid door de disc-jockey's. Noem ze maar exclusief. Gemma en ik serveren eerst een dozijntje van die 'oesters' uit en dan komt de hoofdschotel: mijn vader". Vanavond treedt het drietal op in de Leidsche Schouwburg. Een ge sprek met Maurice Hermans en wat woorden in het voorbijgaan van de 'grand old man' zelf. In de Nederlandse kranten is het optreden van Maurice Hermans en Gemma van Eek niet bepaald en thousiast ontvangen. Vooral Mau rice heeft het moeten ontgelden. De critici wantrouwen deze 'we» derzijdse kruisbestuiving' van va der en zoon. Maar gezien de reac ties in Gent heeft het -publiek daar lak aan. Na elk lied onthaalt het de telg van de beroemde komiek op een klaterend applaus. De mensen genieten. Hier staat een zanger voor hen bij wiens stem je nog kunt wegdromen, een stem voor de late Wat de 'gelijkenis' met Toon be treft - die treedt alleen bij bepaalde Nederlandse liedjes die Maurice brengt af en toe aan het daglicht. Zo zingt hij het woordje 'kroeg' bij na hetzelfde als zijn vader. Dat wordt dan zoiets als: "Krrroe-hoe- oeg". Enkele dagen na het optreden in Gent, in zijn Hilverumse villa, zegt Maurice Hermans: "Wat ze alle maal over me schrijven, dat inte resseert me niks. Nul komma nul. Het is jnaar één meneer die dgt vindt. Ik heb alleen met mijn pu bliek te maken. Als die mensen het goed vinden wat ik doe, dan ben ik in mijn opzet geslaagd. En ze vin den het goed. Elke dag ontvang ik enthousiaste brieven van mensen die schrijven: goh, leuk dat jij nou ook op het toneel staat. Wat ik ner gens in die recensensies aantref is een analyse. Tja, ze mogen je of ze mogen je niet". Geschenk Het huis waarin de zanger woont maakt deel uit van een groter com plex dat 'Huize Hermans' genoemd zou mogen worden. Toon heeft zijn kinderen graag bij zich in de buurt. Maurice woont riant. De inrichting is strak, met veel wit erin. Aan de muren enkele schilderijen: een portret van zijn vader, gemaakt door Charles van Eyck, en twee doeken van Toon Hermans zelf, doeken die met hun frisse kleuren dezelfde vitaliteit bezitten als de schilderijen van Jan Cremer. Er gens in de hoek van de schoor steen: twee uit hout gesneden mis- dienaartjes. Enigszins gramstorig roert Mau rice Hermans in zijn koffie. Het is alsof hij bij zichzelf denkt: nu heb Black - 'Comedy' (A M) 'Wonderful life' van Black, de artiestennaam waarachter Colin Vearncombe schuil gaat, was on getwijfeld de meest verrassende debuut-lp van het vorig jaar. De alom geprezen lp/cd en de titel- track waren in ons land dan ook goed voor hoge noteringen op de hitlijsten. Het is dan altijd extra spannend of een artiest in staat is zijn succesvolle debuutprestatie te continueren. Met zijn tweede album 'Come dy' heeft Black niet alleen het overtuigend bewijs geleverd dat hij in staat is de klasse van zijn debuutalbum te evenaren, het nieuwe album is zelfs beter dan zijn eerste. Ogenschijnlijk be staat er een sterke gelijkenis met 'Wonderful life'. Maar na vaker luisteren valt op dat Black niet alleen maar op zijn oude reper toire is blijven voortborduren. Het belangrijkste verschil is dat de nieuwe composities van Black meer zijn gerijpt, minder melancholisch en minder cy nisch zijn geworden. 'Comedy' ademt een veel warmere, lyri scher sfeer. Songs als 'I can laugh about it now' en 'All we need is the money' zijn werkelijk prachtig. Wie van 'Wonderful li fe' houdt zal zonder twijfel ook van alle kersverse nummers op het nieuwe Black-album genie ten. De melodieuze, sfeervolle songs zijn zonder uitzondering fenomenaal. 'Comedy' is een per fecte opvolger. Traveling Wilburys - 'Volume i' (Wilbury Ree. Co.) Naar verluidt kwamen ze min of meer toevallig bijeen voor de keerzijde van een single van ex- Beatle George Harrison, en het gezamenlijke speelplezier was zo intens dat ze besloten sam$n een langspeler op te nemen. Bij wijze van grap, en zo ver doorgevoerd dat ze voor dit bijzondere project ook maar een geestige naam be dachten: The Traveling Wilbu- ik net gezegd dat ik evenals mijn vader nooit kritieken lees en dan ga ik me daar druk zitten maken over diezelfde kritieken. "Weet je wat het is", zegt hij, "als de zoon van een groenteboer ook een groente zaak gaat beginnen, dan zal het zel den voorkomen dat de mensen zeg gen: nou, zijn appels glimmen lang niet zo mooi als die van zijn vader. Maar in het theatervak, als daarin toevallig twee mensen uit dezelfde familie verzeild raken, dan is het geroddel en gekissebis niet van de Traveling Wilbury' Roy Or- bison: ...smartlap... (archieffoto) rys, pseudoniem voor Bob Dy lan, Tom Petty, Roy Orbison, Jeff Lynne en George Harrison. Je kunt niet spreken van een doordacht album dat staat voor een creatieve fase in het ontwik kelingsproces van een groep, daar zijn de songs te haastig voor bij elkaar geraapt. Maar wel is het zalig te horen hoe deze vijf veteranen kans hebben gezien el- kaars bloedeigen (en soms zeer verschillende) muzikale idiomen samen te smelten tot een ver draaid leuk ratjetoe dat nergens echt verveelt. Integendeel, het zeer Brits georiënteerde produk- tieduo Harrison en Lynne heeft ervoor gezorgd dat iedere 'Wilbu ry' vocaal en instrumentaal volle dig tot z'n recht komt, zowel ge zamenlijk als in solovertolkin gen. Bob Dylan moet ongetwijfeld degene zijn die het meeste ple zier aan deze produktie heeft be leefd, want hij klinkt na een paar geflopte plaatprojecten weer als nieuw. Ook Harrison tekende voor twee stukken die op z'n re cente lp 'Cloud Nine' niet zouden hebben misstaan, en Orbison werd door het gelegenheids- groepje in de watten gelegd met een onvervalste smartlap ('Not alone anymore') zoals hij die in zijn hoogtijdagen zelf schreef. Kortom, een geslaagde grap, die nog eens feestelijk wordt af gerond met een uitsmijter ('End of the line') waarin de hele meute beurtelings aan bod komt. Wil burys. keep on travelling. Ik lust er wel pap van. W.S. lucht. En als ik nou hetzelfde wilde doen als mijn vader, maar dat is be slist niet zo. Wat ik eigenlijk graag wil is een 'tour de chant', een pro gramma waarin ik de niet zo be kende songs breng die ik daar dan op een rustige en enigszins spiritu ele manier aan elkaar praat. Rust - misschien is dat vooral mijn han delsmerk. Ik ga daar niet staan met zo'n houding van: ik zal en ik móet succes hebben. Succes - dat is van zoveel dingen afhankelijk. Je 'krijgt' succes. Het woord 'krijgen' Julian Cope - 'My nation un derground' (Virgin) Net als de vorige lp van Julian Cope, 'Saint Julian', is 'My na tion underground' een plaat van contrasten. Op kant een staan een aantal fraaie uitschieters, maar de rest van de plaat is mid delmatig tot ronduit zwak. Het titelnummer is een van de betere songs. Swingend, met een prachtig instrumentaal midden gedeelte en een 'namaak' soul- koortje op de achtergrond. De single 'Charlotte Anne' is ook mooi, evenals 'Vegetation': een simpele maar doeltreffende me lodie die blijft hangen. f)e zwakke nummers staan op kant twee. Het oh-la-la refrein in 'China doll' is heel storend. 'Eas ter everywhere' en 'The great white hoax' klinken als afgeraf felde aanvullingen om de plaat vol te krijgen. Rommelig, haastig en zonder de pakkende melodie lijn waar Cope bij tijd en wijle heel goed in is. De balans opmakend slaat 'My nation underground' misschien net iets naar de goede kant toe. Maar ik twijfel, want bijna de helft van de lp is de moeite van het kopen niet waard. E.S. Ellis, Beggs Howard - 'Ho melands' (RCA) Met 'Big Bubbles no troubles' scoorden EB H een beschei den zomerhit. Het simpele maar dwingende ritme, de onheils zwangere zang en de mysterieu ze video-clip vroegen om meer. Op hun debuutelpee bewegen de door Westduitse managers bij een gebrachte heren zich tussen hoop en wanhoop. Ontheemd, berooid, op zoek naar gouden straten. Strakke rit mes, scheurende gitaren, timme rende piano's, oerschreeuwen en slim geprogrammeerde muziek- computers maken de zoektocht spannend en regelmatig swin gend. De heren kunnen pure, aanstekelijke popsongs schrij ven, zoals 'Bad times', 'Say a prayer' en 'Where did tomorrow go', maar ook nietszeggende computerwijsjes als 'Hungry zegt het eigenlijk al. Het is een ge schenk van het publiek. En ik wacht wel af of ik dat geschenk krijg. Of beter gezegd: of ik het mag houden, want er is tot nu toe tel kens behoorlijk geapplaudiseerd. Als er in september een elpee met nieuwe liedjes van mij uitkomt, zal ik het weten. En wordt het allemaal een flop, nou. dan ga ik toch ge woon wat anders doen." Raar gat Maurice Hermans vaart blind op het oordeel van zijn vader. "Mijn vader heeft zijn hele leven al op de bühne gestaan, die is niet achter lijk. Als hij mij in zijn voorpro gramma wil hebben, dan móet er iets goeds in zitten. Ik vertrouw maar op hem. Maar ik besef wel dat ik het allemaal nog waar moet ma ken en dat dit optreden een enorme kans is. Er zijn zo maar dertig top artiesten te noemen die in zo'n voorprogramma zouden willen staan". Maurice was als baby al op het to neel te vinden. Hij mocht Toon toen na een optreden een blos bloe men aanbieden. "Mijn hang naar het theater - je zou dat liefde op het eerste gezicht kunnen noemen. Ik bracht mijn vader later naar elke voorstelling en deed dan wat klei ne hand- en spandiensten. Maar we hebben ook wel grappen samen verzonnen. Zo ben ik als het ware in het theater opgegroeid, al was ik dan maar 'de hand achter het gor dijn'. En als dat theater je eenmaal pakt, laat het je nooit meer los. Ik heb bij mezelf wel eens gedacht: wat is dat toch, dat toneel, dat rare zwarte gat in de muur?" De zanger mag dan onafhanke lijk van zijn beroemde vader opere ren, het is een niet te loochenen feit dat hij veel van hem heëft opgesto ken over 'het vak'. Maurice: "Ja, dat is wel waar - maar 'leren', zo kun je dat niet echt noemen. Je bent aanwezig bij die optredens en dat zuig je in je op. En daar blijven natuurlijk dingen van hangen. Wat ik op het ogenblik van mijn vader zo knap vind is dat hij zijn show op zo'n ontspannen manier brengt. Vroeger maakte hij zich zo gewel dig druk op het toneel, nu is alles veel rustiger geworden. Of hij het er gewoon maar even bij doet. Goed beschouwd is het ook eigen lijk allang geen show meer. Ie mand heeft eens een omschrijving gegeven van wat mijn vader doet; hij zei: 'Toon heeft een ontmoeting met duizenden mensen die hij alle maal persoonlijk kent'. Dat is het. Dat is de mooiste typering die ik ooit heb gelezen". Bollenveld Bij het afscheid nemen van Mau rice komen wij de maestro zelf te gen op het tuinpad. Zijn glimlach weifelt tussen zuur en zoet. Hij is gekleed in een witte trenchcoat. Hij heeft een hoedje bij zich voor Het gitaarspel is regelmatig wondermooi en doet het simpe le, ingetogen 'I would die for you' uitgroeien tot een briljantje. Zoals zoveel popartiesten spelen ook EB H hier en daar leentje buur om er net die originele of productionele draai aan te geven die alle kritiek doet verstommen. Een goede dosering van rust en onrust doet de rest en zanger Austin Howard is een aanwinst voor de popmuziek met zijn stem vol soul en schuurpapier. Hope lijk brengt de platenmaatschap pij de heren weer eens snel onder in een kerk in Noord-Londen, waar het vorig jaar zomer alle maal begon. P.K. R.E.M. - 'Green' (Warner) Op de achtste plaat van dit mysterieuze kwartet uit het Amerikaanse Georgia zakken de maskers nog verder naar de on derkanten van de gezichten van Stipe (zanger), Buck (gitaar), Mills (bas) en Berry (drums). We wisten al dat ze geworteld zijn in de jaren zestig, niet eens weten hoe ze 'synthesizer' en 'di gitaal' spellen, snoeiharde rock afwisselen met antieke folk, country western en dat ze een broertje dood hebben aan trends. Onbekend was waar de tek sten over handelden. Stipe is na melijk niet te verstaan en REM levert nooit teksten bij. 'Green' is de meest directe plaat en daardoor ook het meest toegankelijk. Wat niet wil zeggen dat alles nu zo klaar is als een klontje. De plaat heet 'Green' omdat dat woord in 'You're the everything' drie keer opduikt. Maar de hoes is overwegend geel. Sleutelsong is het melancho lieke 'Word leader pretend', één van de mooiste REM-stukken. Hier maken de vier duidelijk dat het de hoogste tijd is om het heft weer in eigen hand te nemen en dat de idealen van de jaren zestig meer dan ooit geldig zijn. Óp opener 'Pop song 89' wordt de nietszeggendheid van de huidige popmuziek belachelijk gemaakt en op 'Stand' klinkt opstandig heid door. het geval het ophoudt met zachtjes regenen. Hij wil net zijn dagelijkse wandeling gaan maken. Als we hem vragen naar zijn gezondheid, antwoordt hij: "Ik voel me sterker dan ooit. Prima zo'n bypass. Je hebt dat toch gezien hè, wat ik weer allemaal doe in de show". Wat in die show opvalt, is dat de humor van Toon steeds meer de kant van het absurde opgaat. Je lacht je rot, maar de volgende dag weet je al niet meer waarom je hebt gelachen. Typetjes zoals de hoog waardigheidsbekleder tijdens het gala-bal of 'de voorzitter' tref je niet meer aan in zijn optreden. "Ja", zegt Toon. "die typetjes, ik heb dat eigenlijk altijd al hopeloos ouder wets gevonden. Mijn moeder zei vroeger al: hè bah, dat moet je niet doen, dat is zo gewoon. Bij de feest winkel kon je toen voor bruiloften en partijen van die standaardtoe spraken en -conférences kopen. Dan zag je, in een ovaaltje in de rechterbenedenhoek, zo'n koddig mannetje staan, een boertje van buuten of een scharensliep. Meestal kwam er dan even zo'n rooie zakdoek uit zijn broekzak gluren. En in de linkerbovenhoek zag je dan zo'n deftig heerschap met een gesteven frontje en haren die glommen van de pommade. Dat waren al van die typetjes, dat vond ik toen al zo gek. Dat is niks voor mij. Je moet niemand meer willen zijn. Dan ben je pas jezelf'. Als we op weg gaan naar de herf stige tuin om vader en zoon op de foto te zetten, passeren wij de vrouw van Toon Hermans. Ze staat op het terras een fototoestel uit te proberen. Toon: "Hé, wat is dat, ef- fe stiekem een fotootje van de foto graaf nemen?". Na dit korte intermezzo infor meert hij naar de schouwburg in Leiden, waar hij vanavond samen met zijn zoon en Gemma van Eek voor een uitverkochte zaal zal op treden. "O, fijn, dat is dus nog een ouderwets theater, met van die bal kons en zo. Ik vond dat in Gent ook zo heerlijk. Het gelach daalt dan vanaf het balkon neer over de hoof den van de mensen die in de zaal zitten. Een soort Heilige Geest van de Humor. Geef mij dat soort thea ters maar. Beter dan die langgerek te, moderne barakken. Als je dan op het toneel al die hoofden in de zaal ziet, is het net alsof je over een bollenveld staat uit te kijken". Pianomarathon Martha Noguera Tweede (en laatste) concert van de Cho- pin-cyclus door de pianiste Martha No guera op 18 november in de Kapelzaal van K&O. LEIDEN - Martha Noguera is in Leiden al bekend door haar integrale uitvoering vorig jaar van alle 32 pianosonates van Beethoven. Ook het nog uitge breidere oeuvre voor piano van Frédéric Chopin heeft ze in zijn geheel op haar repertoire staan en al eerder in Italië op 6 con certen uitgevoerd. In Leiden waren er maar twee avonden gepland, waarop de pianiste nog zoveel mogelijk liet horen. Zo kon het publiek zich gister avond te goed doen aan twee keer een vol uur pianomuziek van Chopin. Afgezien van de pauze speelde Martha Noguera alles achter elkaar uit het hoofd zonder even te buigen of zich terug te trekken tussen de stuk ken door. Een hele marathon dus met zo'n programma van 2 polonaises. 7 mazurka's, 1 bal lade, 1 barcarolle, 1 scherzo. 2 walsen, 2 nocturnes, 3 ecossais- ses en als klap op de vuurpijl al le 12 etudes opus 10. Met groot uithoudingsver mogen speelde ze de genoemde etudes energiek tot het einde. Dat dan door haar tempera ment en het hoge tempo som mige noten onder tafel vallen is dan geen ramp; ook een korte storing in de voorlaatste, arpeg gio-etude, waar ze gewoon een paar maten terug opnieuw be gon, is dan niet het belangrijk ste. Het hele optreden is eigen aan haar persoonlijkheid: vrij klein van stuk, lang haar naar achteren over de schouders, met soepele handen gaat ze van het ene stuk naar het andere. Veel Poolse dansvormen in ge- styleerde vorm, dus geen polo naises om op te dansen, maar concertstukken met vaak een ritmisch vrijer karakter zoals de weinig gespeelde Polonaise- Fantasie op. 61. In het algemeen gebruikt Martha Noguera meer rubato dan bijvoorbeeld Alwin Bar in zijn Chopin-programma's, die minder tempowisselingen heb ben. Toch speelde ze de ritmi sche vrijheden heel beheerst uit en schilderde in de diverse stukken ook de verschillende karakters: de eenvoud van de mazurka op. 24 nr. 2 in C (met de bekende kwintparallellen), het geheimzinnige van de ma zurka op. 24 nr. 4 in bes, het he roïsche van de polonaise in As, het sarcasme aan het eind van de nocturne op. 32 nr. 2 in B en de poëzie in de daaropvolgende nocturne in As. Kortom een af wisselend en uitgebreid pro gramma en voorlopig weer het laatste optreden van deze Ar gentijnse pianiste. FRANK DEN HERDER 'Eens in de duizend jaar' van John Dole door De Timdelerclub. Regie: Riet Krispijn- de Wolf en Nico van Leeuwen. Met: Ernst Jan van Heijningen, Auke Krispijn. Robert Emmen, Jolanda van Gorkum, Renate Hundersmarck, Annemarie van Leeuwen, Agnes Ouwerkerk-v.d. Blij en Henk v.d. Reijden. Gezien op 18 november in de Leidse schouwburg LEIDEN - Als amateurtoneel vereniging elk seizoen twee pro- dukties uitbrengen: da's geen kleinigheid. Ook al probeer je het wel, toch kan het niet altijd een topvoorstelling zijn. Maar als 't dan ook lukt, is het succes eens zo groot. Met 'Eens in de duizend jaar' heeft De Timdelerclub weer een keer in de roos geschoten. Het publiek in de goed bezette schouwburg reageerde enthou siast. Deze succesvolle voorstelling komt voor het grootste deel voor rekening van de spelers, die de sterren van de hemel spelen. Let terlijk zelfs, want het stuk gaat over de amateur-astronoom Ge rard Groen en de naar de aarde gekomen ster Lyra. Gerard Groen heeft meer oog voor de Grote Beer en de Melkweg dan voor aards vrouwelijk schoon. Door al dat gegluur naar de he mel echter voelt de ster Lyra zich nogal bespied, en komt daarom op aarde maar eens poolshoogte Als haar eigen avontuurtje niet lukt, probeert zij in de relatie tus sen Gerard en zijn verloofde An drea meer vuur en hartstocht te brengen. Na vele dwaze gebeur tenissen lukt dat, want aan het eind van de avond zien we Ge rard met Andrea in de nelson lig gen. Auke Krispijn kan altijd zo heerlijk laconiek uit de hoek ko men. Dat past goed bij haar rol van de ster, want op deze manier aanvaarden wij als toeschouwers in een mum van tijd dit buiten aardse wezen als gewoon gege ven. Ernst Jan van Heijningen is in zijn element met de rol van Ge rard Groen en steelt dan ook vaak de show met zijn onhandige motoriek en zijn goed-getimede opmerkingen. Niet alleen de hoofdrollen zijn sterk bezet, ook de andere perso nages komen goed tot hun recht. Het is de verdienste van de beide regisseurs, dat de voorstelling een vlot tempo en een goede tekstbehandeling heeft gekre gen. Nog belangrijker is het, dat de regisseurs vanuit hun jaren lange speelervaring er op hebben toegezien, dat men maat houdt en niet in de verraderlijke val van de overdrijving trapt. Eigenlijk zouden er nu nog veertig uitvoeringen moeten vol gen; de voorstelling zou gesti muleerd door de enthousiaste publieksreacties nóg beter worden. WIJNAND ZEILSTRA ATV-omroepen overwegen plan voor commerciële omroep bij te stellen HILVERSUM (GPD) - AVRO, TROS en Veronica overwegen hun plan nen voor een commerciële omroep bij te stellen. Dat laten ze weten in een brief aan minister Brinkman van WVC. Voor de plannen worden aange past willen de ATV-omroepen wel antwoord op een aantal vragen. Zo willen de ATV-omroepen - en de vier uitgevers, Elsevier, Perscom binatie, Telegraaf en VNU - van Brinkman weten of hij een plan voor een duaal omroepbestel alleen dan aanvaardbaar acht indien de commerciële zendgemachtigden, na een overgangsperiode van anderhalf jaar, 'geen aanspraak meer maken op een aandeel in de omroepbijdragen, noch in de opbrengsten van de STER op de niet-commerciële zenders'. Verder willen de omroepen en de uitgevers meer duidelijkheid over het standpunt van de minister ten aanzien van de door hen gewenste reclame zendtijd-exploitatie-maatschappij die de totale reclamezendtijd, zowel op het openbare als op het commerciële net, zou moeten exploiteren. Deze maatschappij zou een deel van haar inkomsten afstaan aan de niet-com merciële omroep. De ATV-omroepen menen aan de eisen van het Regeer akkoord te voldoen wanneer ze het bedrag dat ze aan de openbare omroep afstaan, wordt 'gerelateerd aan de nader vast te stellen reclame-opbreng sten op deze zender'. DHD I biidra9en: I Paul van der Kooij, Willem Schrama, Jan Rijsdam, Erna Straatsma, Wim Koevoet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 47