TAD LEIDEN
'Behoefte aan opleiding
restauratie-ambachten'
Parttime arts voor
bestrijding van aids
Beaujolais
Primeur
'Buurtbeheer kost op termijn niets'
LEIDSCH DAGBLAD
Extra geld voor Leidse
gemeenteraadsleden
Baby van 8
maanden in
wieg gestikt
Meer warenmarkten
Tegenvallende opkomst
actie Reinwardt-studenten
s
DONDERDAG 17 NOVEMBER 1988
LEIDEN - De gemeenten Leiden en Haarlemmermeer krijgen extra geld
voor het verbeteren van de secundaire arbeidsvoorwaarden van raadsle
den. Leiden krijgt 87.000 en de gemeente Haarlemmermeer 16.000 gul
den. Het geld is vooral bedoeld voor raadsleden die nadelige financiële
gevolgen ondervinden als zij in de tijd van de baas werkzaamheden voor
de gemeenteraad verrichten.
Daardoor verdienen zij soms minder en dat kan bijvoorbeeld gevolgen
hebben voor de pensioensopbouw. Dat kan nu mede met dat extra geld
worden bestreden. Ambtenaren die raadslid zijn mogen het raadswerk
gewoon tijdens hun werk doen. In het bedrijfsleven bestaan dergelijke re
gelingen nauwelijks. Overigens geldt de regeling niet alleen voor Haar
lemmermeer en Leiden. Alle gemeente boven de 80.000 inwoners krijgen
er wat geld bij.
Minister Van Dijk wil gedeputeerden van grote provincies, waaronder
Zuid-Holland, 2000 gulden per maand opslag geven. Met soortgelijke
functies vergeleken verdienen die dagelijkse bestuurders van de provin
cie volgens de minister te weing.
LEIDEN - De provincie is in haar
voorstellen voor bezuinigingen
in ziekenhuizen voorbijgegaan
aan wachtlijsten die voor bepaal
de afdelingen bestaan. Onder
meer voor orthopedie, plastische
chirurgie en oogheelkunde be
staan flinke lijsten. In mindere
mate geldt dat ook voor de keel-,
neus- en oorafdelingen voor kin
deren.
Dat schrijft de Provinciale
Raad voor de Volksgezondheid
in Zuid-Holland. De raad advi
seert de provincie over de bezui
nigingsplannen in de gezond
heidszorg. De raad bepleit dat
ziekenhuizen die beschikken
over de genoemde specialismen
worden ontzien.
In het kader van die bezuini-
Provincie gaat
voorbij aan
wachtlijsten
ziekenhuizen
gingen - minder bedden en min
der specialisten - schrijft die in
stantie ook dat er zeer voorzich
tig moet worden omgesprongen
met het uit elkaar halen van goed
op elkaar ingespeelde teams (art
sen, verplegend en ondersteu
nend personeel. Een goed team
moet in het kader van bezuini
gingsplannen eigenlijk niet uit
Het adviesorgaan vindt dat de
provincie rekening moet houden
met samenwerkingsverbanden
die tussen ziekenhuizen reeds
bestaan of met contacten die tus
sen ziekenhuizen groeien om die
samenwerking te verwezenlij
ken: "De overheid moet dat niet
opleggen".
De raad houdt voorts een
pleidooi om specialisten die zich
met kindergeneeskunde bezig
houden bij elkaar te houden. Op
die wijze kan worden gewerkt
aan de kwaliteitsverbetering van
de zorg voor kinderen. Dat is
moeilijker als afdelingen in ver
schillende ziekenhuizen zijn on
dergebracht.
'Vakmensen worden een zeldzaamheid'
LEIDEN - Het Leidse ge
meentebestuur moet samen
met het bedrijfsleven en het
onderwijs het voortouw ne
men om te komen tot een re
gionaal centrum in Leiden
waar onderwijs kan worden
gegeven in oude restaura
tie-ambachten. Dat vindt de
voorzitter van de gemeente
lijke monumentencommis
sie, mr. P. Olivier.
De afgelopen jaren is er in Neder
land van verschillende kanten een
tekort geconstateerd aan goed op
geleide vaklieden op het gebied
van de restauratie. Op bijna alle
vakgebieden signaleert men een
behoefte aan een gerichte oplei
ding. Olivier is dan ook bezorgd
over de toekomst van het restaura
tie-ambacht. "Het is duidelijk dat
als timmerlieden of stucadoors die
het oude ambacht nog in de vin
gers hebben nu al dun gezaaid zijn,
dat deze vakmensen in de toe
komst nog veel meer een zeldzaam
heid zullen worden.
Dit gebrek aan vakmensen kan
volgens Olivier niet zonder gevolg
blijven. Te vrezen valt dat in een
stad als Leiden, met zijn ruim 3000
monumenten, in de jaren negentig
een tekort ontstaat aan ambachts
mensen en dat het onderhoud en
herstel van het historisch erfgoed
daardoor in de knel komt.
Joop du Prie, van het aanne
mingsbedrijf Du Prie, bevestigt dat
in de praktijk een duidelijk tekort
bestaat- aan gekwalificeerde tim
merlieden. "Daar hebben wij het
meest behoefte aan. Maar een stu-
cadoor voor de restauratie van een
geornameerd plafond of een koper
slager, die we laatst nodig hadden
bij de restauratie van het Caecilia-
complex, die zijn in Leiden ook
niet meer te vinden".
De firma Du Prie heeft samen
met 14 andere restauratiebedrijven
in Nederland al het initiatief geno
men om cursussen te verzorgen in
specifieke restauratie-ambachten.
"Die cursussen worden gegeven in
Brabant en de afstand is dan vaak
een probleem. De behoefte aan
dergelijke opleidingen dichter bij
huis is duidelijk aanwezig. Maar de
markt is zeer klein", waarschuwt
Du Prie. "Ik zou eï daarom voor
pleiten dergelijke opleiding bij be
staande scholen onder te brengen".
Tijdens de opening van het Wa
genmakersmuseum aan de Oude
Varkenmarkt, suggereerde Olivier
al dat de gemeente Leiden, in sa
menwerking met de technische
scholen en het bedrijfsleven, een
ambachtscentrum zou kunnen op
richten waar aanschouwelijk en
praktisch onderwijs gegeven kan
worden in alle ambachten die bij
de restauratie van oude gebouwen
van belang zijn. Zo'n centrum zou
de belangstelling van een breed
publiek voor het restauratie-am
bacht kunnen opwekken. Belang
rijk vindt Olivier ook dat zo'n oplei
ding werkloze bouwvakarbeiders
5 toekomst kan bieden.
Volgens Olivier behoort een am
bachtscentrum in Leiden, in een
stad met zoveel monumenten, ze
ker tot de mogelijkheden. "Op rijk
sniveau is onlangs een aanzet gege
ven om te komen tot drie regionale
centra voor restauratie-ambach
ten. "Het is zinvol om te verkennen
of Leiden de vestigingsplaats voor
zo'n regionaal centrum in de rand
stad zou kunnen worden. Het be
drijfsleven en het onderwijs moe
ten daar uiteraard nauw bij betrok
ken worden", vindt ook Olivier.
"Maar de gemeente moet nu het
voortouw nemen".
Leiden zou, volgens de voorzitter
van de gemeentelijke monumen
tencommissie, een voorbeeld kun
nen nemen aan de gemeente 's-
Hertogenbosch waar men al het
initiatief heeft genomen tot de op
richting van een stichting die zich
Volgens mr. P. Olivier van de gemeentelijke monumentencommissie is t
dringend behoefte aan een opleiding in restauratie-ambachten.
(archieffoto Wim Dij kraai
gaat beijveren om een ambachts
centrum binnen de gemeentegren-
te krijgen en daarmee de be
hoefte aan goed opgeleide vaklie
den in de toekomst zeker te stellen.
De gedachten gaan uit naar cursus
sen waarin de leerling een speciali
satie kan kiezen in de volgende
vakken: metselen, timmeren, schil
deren, stucadoren, loodgieten/lei-
dekken, smeden en natuursteenbe-
werken.
"Het initiatief van de gemeente
's-Hertogenbosch zou een voor
beeld kunnen zijn voor Leiden", al
dus Olivier die een en ander bij de
gemeente heeft aangekaart. Wet
houder Van der Molen, die de mo
numentenzorg in haar portefeuille
heeft, laat desgevraagd weten nog
niet gehoord te hebben van het
rijksinitiatief om te komen tot drie
regionale ambachtscentra en daar
om niet in staat te zyn op dit plan te
reageren.
LEIDEN - De Basisgezondheids
dienst (BaGD) krijgt van het minis
terie van welzijn, volksgezondheid
en cultuur 27.000 gulden subsidie.
Hiermee kan in deeltijd een arts
voor aids-bestrijding worden aan
gesteld. De BaGD zal zodoende het
takenpakket kunnen uitbreiden.
Voor de precieze besteding van het
geld zal advies worden gevraagd
aan het Aids-platform.
Volgens wethouder Kuijers van
volksgezondheid zou de BaGD een
coördinerende functie moeten
hebben wat betreft de aids-bestrij-
LEIDEN - Een acht maanden oude
baby is vermoedelijk door verstik
king om het leven gekomen. De ou
ders van het kindje, woonachtig
aan de Arendshorst in de Meren-
wijk, troffen hun baby gisteroch
tend levenloos aan in het wiegje.
De gewaarschuwde EHD kon niets
meer uitrichten. Het kindje heeft
vermoedelijk tijdens de slaap lig
gen woelen en is gestikt in het dek-
bedje.
Auto te water
LEIDEN - Een 50-jarige man uit
Hazerswoude is gisteravond met
zijn auto in het water langs de
Vlietweg beland. De automobilist
maakte, toen hij wilde wegrijden,
een stuurfout een reed daardoor
het water in. Hij slaagde er in weer
tijdig op het droge te komen. De
auto zou vandaag weer op de kant
worden geholpen.
Bejaarde vrouw
valt met fiets
LEIDEN - Een 77-jarige Leidse
vrouw is gistermiddag met haar
fiets ten val gekomen. Zij schrok
toen er op het Kort Rapenburg
plotseling een auto uit de richting
van de Boommarkt kwam. De be
jaarde vrouw gaf een ruk aan haar
stuur en kwam daardoor ten val.
Zij is, vermoedelijk met een her
senschudding, naar het Acade
misch Ziekenhuis gebracht.
LEIDEN - Begin volgend jaar
start op het parkeerterrein bij
winkelcentrum de Kopermolen
in de Merenwijk een waren
markt. Overwogen wordt om de
ze markt op donderdag of vrijdag
te houden. Een andere markt ligt
in het verschiet voor de Stevens
hof. Beide markten moeten on
geveer net' zo groot worden als
die in Zuid-West en rond de 55
kramen bevatten.
Welke assortimenten op de
markt in de Merenwijk komen, is
nog niet duidelijk. Dat zal in ie
der geval afhankelijk zijn van het
bestaande voorzieningén in de
wijk. Op dit ogenblik is in de Me
renwijk op vrijdag een groente
markt aan het Broekplein. Deze
blijft gewoon bestaan.
De markt in de Stevenshof is
gepland op het parkeerterrein
nabij de Stevensbloem. De wa
renmarkt komt er pas wanneer
die in de Merenwijk helemaal ge
realiseerd is. Men verwacht dat
de wijk dan praktisch voltooid is
en een gevestigd winkelbestand
zal hebben.
De directie reiniging, markt
en havendienst overweegt ook
het opnieuw in gebruik nemen
van, de Hooglandse Kerkgracht
als marktgebied. Tijdens de zo
merperiode zouden daar ver
schillende soorten markten kun
nen komen. Gedacht wordt aan
een markt met oude ambachten,
een banen- en verzamelaars-
markt. Wel zal er voldoende kra
men moeten staan om de gehele
Hooglandse Kerkgracht aan een
kant te vullen.
LEIDEN - Ongeveer 75 studenten
hebben gistermiddag meegedaan
aan een spandoekdemonstratie te
gen de harmonisatiewet van minis
ter Deetman van onderwijs. De de
monstratie is georganiseerd door
studenten van de Reinwardt Aca
demie die zijn verenigd in het actie
comité 'Harpoen'. In optocht ging
het gezelschap vanaf het Stadhuis
plein langs onder meer de Hooi
gracht, de Hogewoerd, de Steen-
schuur en de Vliet. De opkomst
vond Harpoen overigens tegenval
len, vooral ook omdat de deelne
mers bijna allemaal Reinwardt-stu
denten waren.
De Landelijke Studenten Vak
bond heeft studenten in het hele
land opgeroepen deze week te sta
ken omdat het overleg tussen Deet
man en de studentenorganisaties
over de harmonisatiewet voorals
nog niets heeft opgeleverd. Onder
de studenten bestaat groot verzet
tegen die wet, die onder meer een
beperking van de studieduur tot
zes jaar inhoudt. De toegankelijk
heid van het universitaire en het
hoger beroepsonderwijs kan door
de aangekondigde wijzigingen in
de studiefinanciering in het ge
drang komen. De verenigingen van
universiteiten (VSNU) en hoge
scholen (HBO-raad) zeiden giste
ren in een gezamenlijke verklaring
deze zorg te delen met de actievoe
rende studenten.
In Leiden heeft alleen de Rein-
wardt Academie, de HB O-oplei
ding voor museummedewerkers,
aan de oproep tot stakingsacties
gehoor gegeven. De hele week
wordt op de academie alternatief
onderwijs gegeven en worden de
nodige demonstraties gehouden.
Voor dinsdag stond een sit
down-actie op het Stationsplein op
het programma, maar een sponta
ne ingeving bracht de studenten
ertoe in plaats daarvan een tocht te
maken langs een aantal plaatsen
waar zich veel studenten ophou
den, zoals de Universiteitsbiblio
theek, sociëteit Minerva en mensa
De Bak. Het protesterend gezel
schap groeide daardoor aan tot on
geveer 100 man.
De demonstratie van vandaag
behelsde een dodenmars, com
pleet met trommels en fakkels, die
begon op het Stadhuisplein en
waarbij ook roeibootjes werden in
gezet.
ding in de regio Leiden en Alphen.
Dit zei hij naar aanleiding van kri
tiek van de kant van de aids-werk-
groep LWH/COC. Kuijers hoopt
dat de subsidie van WVC zal wor
den gebruikt om de coördinatie bij
de BaGD te kunnen verbeteren.
Deelnemers aan het Aids-plat
form in Leiden vinden dat de groep
met 27 personen te groot is om
goed te kunnen functioneren. Bin
nenkort is er een vergadering waar
op zal worden bezien of de werk
wijze kan worden veranderd.
Raadslid Hoekema "an D66 stel
de tijdens de gisteren gehouden
vergadering van de commissie
voor volksgezondheid voor om aan
de gevels van het Stadhuis en Stad-
bouwhuis een condoomautomaat
te bevestigen. Dit zou volgens hem
een belangrijke voorbeeldfunctie
kunnen hebben voor andere instel
lingen. Zodoende zou er een bijdra
ge worden geleverd aan de preven
tie van aids. Wethouder Kuijers zei
het een aardig idee te vinden, maar
toch aan andere zaken voorrang te
willen geven.
Overvaller
overmeesterd
LEIDEN - Een 49-jarige man heeft
gistermiddag een gewapende over
val gepleegd op de damesmode
winkel Kukler aan de Haarlemmer
straat. De man stapte omstreeks
één uur de winkel binnen met een
luchtdrukpistool en eiste geld van
de vrouw van de winkelier die op
dat moment in de zaak stond. De
vrouw weigerde aan de eis van de
overvaller te voldoen. Haar man en
een familielid overmeesterden de
overvaller en droegen hem over
aan de politie. De man, zonder vas
te woon- of verblijfplaats, wordt
nog verhoord. Hij maakt volgens
de politie een verwarde indruk.
Samenwerking
ORAP en TNO
voor opleidingen
wasserijbranche
LEIDEN - Het Leidse bedrijf
ORAP Organisatie adviseurs gaat
opleidingen van de Nederlandse
wasserij-industrie verzorgen. Dit
bedrijf gaat hierbij een samenwer
kingsverband aan met het Insti-
tuuut voor Reinigingstechnieken
TNO in Delft. De cursuspakketten
die ORAP samenstelt variëren van
chauffeurstrainingen tot en met
hogere managementsopleidingen
binnen de wasserij sector.
De Nederlandse Vereniging voor
Wasserijen, Nationale Ziekenhuis
raad en de Nederlandse Herstrutu-
rerings Maatschappij willen een
verbetering van de wasserijbran
che. De technische cursussen moe
ten werknemers onder meer theo
retische kennis verschaffen over
het wassen en controleren van de
het wasproces.
De ORAP is een adviesbureau
waar 12 mensen werken en dat aan
de Schipholweg is gehuisvest.
Naar schatting zullen 7 perso
neelsleden betrokken worden bij
de verzorging van de cursussen
voor de wasserij-industrie. Het be
drag dat met deze opdracht is ge
moeid, is afhankelijk van het aan
tal cursussen dat wordt afgeno
men.
ADVERTENTIE
Beaujolais 1988,
nimeur zonder weerga.
Vanaf vandaag bij uw
slijter/wijnhandel.
Prof. Priemus op Leidse studiedag
LEIDEN "Buurtbeheer is geen
oplossing voor alle problemen,
maar biedt goede mogelijkheden
specifieke problemen in een buurt
op te lossen. Er is alle aanleiding
voor een continue zorg voor de
woonomgeving. Ervaring in het
buitenland heeft geleerd dat dit de
overheid op lange termijn bijna
niets kost. De meerkosten van het
beheer worden gecompenseerd
door minder leegstand en minder
vandalisme".
door
Gert Visser
Aldus Prof. H. Priemus (hoogleraar
in de volkshuisvesting verbonden
aan de TU Delft) bij de opening van
een studiedag over buurtbeheer
gisteren in de Stadsgehoorzaal. De
studiedag was georganiseerd door
de Stichting Welzijn in samenwer
king met de gemeente.
Buurtbeheer is het vervolg op de
stadsvernieuwing die door het uit
blijven van voldoende subsidie in
het slop is geraakt. Buurtbeheer is
de laatste jaren in Leiden voorzich
tig van start gegaan in enkele na
oorlogse buurten met veel flatwo
ningen: Fortuinwijk, Agaatlaan en
(kersvers) de Slaaghwijk.
Uit het betoog van Priemus
bleek dat ook in andere steden de
problemen waarop buurtbeheer
het antwoord is, zich met name
concentreren in na-oorlogse flat
complexen. Priemus gaf een tien
tal voorbeelden, waaronder com
plexen die nog geen acht jaar oud
waren maar al voor miljoenen gul
dens moe(s)ten worden verbeterd.
In de meeste gevallen, zo bleek,
betreft het grootschalige com
plexen waarin de bewoners tot vol
strekte anonimiteit zijn veroor
deeld met als gevolg dat het verant
woordelijkheidsgevoel voor de
woonomgeving geheel verdwijnt.
Waardoor de buurt verpaupert, de
leegstand toeneemt en de betref
fende woningbouwcorporatie in fi
nanciële problemen raakt. Soms is
Verloedering in de Slaaghwijk enkele jaren geleden: galerijflats in die wijk werden verbouwd voor studenten
huisvesting Om leegstand te VOOrkomen. (archieffoto Jan Holvast)
sloop van de flats de enige oplos
sing, in andere gevallen wordt -
zoals in Leiden - veel geld in verbe
tering gepompt.
Saamhorigheid
Hoewel er gisteren driftig met defi
nities geworsteld werd, blijkt
buurtbeheer in feite niet meer dan
het inschakelen van de bewoners
bij het opknappen of leefbaar hou
den van hun buurt. Dat beperkt
zich niet tot inspraak bij verbete
ringsplannen, maar bevat ook een
toenemende sociale controle op
straat als belangrijk element.
Zo constateerde directeur A.
Mulder van de Woningbouwvere
niging Leiden (WVL), dat buurtbe
heer ook 'een poging om de burger
zin terug te krijgen' is. De WVL had
volgens Mulder al een fikse voor
sprong in opgebouwd door een or
ganisatie op poten te zetten waarbij
alle complexen over een eigen be
wonerscommissie beschikken.
Burgemeester Goekoop had het
eerder 'het gevoel van saamhorig
heid' genoemd.
Buurtbeheer heeft echter ook te
maken met een terugtredende
overheid - die minder dan vroeger,
daartoe al dan niet gedwongen
door geldgebrek - regelend op
treedt. Dat die overheid niet altijd
bereid is verantwoordelijkheden af
te staan, bleek uit de ervaringen in
Deventer waarover een ambtenaar
van die gemeente zei dat de bereid
heid van het ambtelijk apparaat
om projecten voor buurtbeheer op
te zetten aanvankelijk niet bijster
groot was.
"Buurtbeheer vereist ook dat de
gemeente zich anders gaat organi
seren", aldus een deelnemer:
"Buurtbeheer is een verbetering
van de democratische besluitvor
ming die niet langer beperkt wordt
tot een maal in de vier jaar naar de
stembus gaan". Een Leidse ambte
naar over die nieuwe organisatie:
"De gemeente komt nu te vaak aan
met gelegenheidsargumenten. In
de toekomst moet meer gekeken
worden naar de kwaliteitsverbete
ring voor de bewoners".
Het bleef gisteren vooral bij
theoretische beschouwingen over
een onderwerp dat Leiden toch
niet geheel nieuw moet voorko
men. Jarenlang is immers ruim
schoots ervaring opgedaan met de
stadsvernieuwing waarbij de in
breng van buurtbewoners via daar
voor opgerichte projectgroepen
een belangrijke rol speelde.
Niet ten onrechte stelde een van
de bezoekers vast dat de discussie
gisteren nog teveel in het Biotex-
stadium ('waarover praten wij')
verkeerde: "Terwijl het toch vooral
zaak is gewoon te beginnen in
buurten die zich daarvoor lenen".
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN