C'
VRIJDAG 11 NOVEMBER 19öö
Het Weer
TWPEL
NICO SCHEEPMAKER
De opkomst van de Amerikaanse
kiezers viel achteraf nog mee:
51% van de stemgerechtigde
Amerikanen ging naar de stem
bus. Nu is de president van Ame
rika in grote lijnen ook de presi
dent van de wereld, of laat ik het,
om de gevoelens achter het IJze
ren en het Zijden Gordijn te ont
zien, een beetje preciserenGeor
ge Bush is de komende vier jaar
niet alleen president van de Vere
nigde Staten, maar in de prak
tijk ook van West-Europa. Wij
gooien natuurlijk wel eens de kop
in de wind en de kont tegen de
krib, maar dat is meer om aan de
andere kant van de oceaan te la
ten zien dat wij ook onze trots
hebben; meer trots dan macht, in
ieder geval. Dat besef dat de
Amerikaanse president op een
ongrijpbare manier ook onze
president is, leeft volgens mij vol
doende in Nederland om het
waarschijnlijk te maken dat de
opkomst bij ons groter dan 51%
zou zijn als wij, als NAVO-land,
de Amerikaaiise vresident mee
mochten helpen kiezen, bijvoor
beeld op een basis van 1 op 10: el
ke 10 Nederlandse stemmen voor
Dukakis zouden dan als 1 Ameri
kaanse stem bij het Amerikaanse
stemmentotaal voor Dukakis
worden opgeteld. Onze behoefte
ons met andermans zaken te be
moeien zou, ruw geschat, toch wel
garant staan voor een opkomst
van 87%...
Toevallig was 87% ook het op
komstpercentage in Nederland
bij de laatste landelijke verkie
zingen. In ITN-Factbook Ameri
ca - the '88 Vote' Michael O'Mara
Books Limited, 3.95 pond), dat ik
dinsdag in Londen kocht, staan
we in een lijstje dat de opkomst
van de kiezers sinds 1983 in 24
verschillende landen aangeeft op
de 10de plaats met 87%. Ziehier
de Top Tien:
1. België
2. Australië
3. Oostenrijk
4. Zweden
5. Italië
6. IJsland
7. Nieuw-Zeeland
8. Luxemburg
9. Westduitsland
10. Nederland
95%
94%
92%
91%
90%
89%
89%
89%
87%
87%
De rest van het lijstje geef ik u
in versneld tempo: Frankrijk
(86), Portugal (84), Denemarken
(83), Noorwegen (82), Grieken
land (79), Israël (78). Groot-Brit-
tannië (76), Japan (74), Canada
(69), Spanje (68), Finland (64),
Ierland (62), Verenigde Staten
(53) en Zwitserland (48).
Dit zijn misleidende per
centages, want van deze landen
kennen België, Australië en Italië
een kiesplicht die bij de andere
landen ontbreekt. U weet, in Ne
derland mag je stemmen maar je
hoeft niet. Tot 1970 hadden wij
nog wel een opkomstplicht, je
moest je melden bij het stembu
reau, maar stemmen hoefde je
niet. Maar sinds 1970 hoeven we
ook niet meer ons gezicht te laten
zien aan de belangrijke dorps- of
wijkgenoten die achter de tafel
op strikt eigen gezag nauwlet
tend in de gaten houden wie van
hun buurtgenoten hun burger
plicht smadelijk verzaken...
Ook om een andere reden is het
lijstje misleidend. Die opkomst
van 53% in 1984 en 51% nu be
treft alle Amerikanen die hadden
mogen stemmen als zij zich ook
hadden laten registreren. Want
dat moet, voordat je echt stemge
rechtigd bent. De Amerikaanse
burger wordt aan een tweetraps-
verkiezing blootgesteld, hij moet
twee keer naar het bureau om een
keer te mogen stemmen! Van de
(meer gemotiveerde) geregi
streerde stemmers kwam de
laatste keer 87% op: evenveel als
in Nederland! Het Comité voor
de Studie van het Amerikaanse
Electoraat zei er dit over:
„De Verenigde Staten zijn van
alle democratische landen in de
wereld het enige land dat van het
kiezen een handeling in twee be
drijven maakt, door van de bur
ger te eisen dat hij zich eerst laat
registreren voordat hij mag
stemmen. In iedere andere mo
derne democratie stelt de staat
(geheel of ten dele) het stembiljet
samen. In de meeste democratie
ën is stemmen het enige wat de
burger hoeft te doen."
Het gevolg van deze 'kiesdrem
pel' is, dat afgelopen dinsdag
tientallen miljoenen Amerika
nen niet gerechtigd waren te
stemmen omdat zij zich niet had
den laten registreren. In 'Why
Americans Don't Vote' (Pan
theon Books, 1988) gaven Piven
en Cloward daarop dit commen
taar:
„De Amerikaanse registratie-
procedures zijn byzantijns ver
geleken met die in andere demo
cratieën. De Verenigde Staten
zijn de enige grote democratie
waar de regering geen verant
woordelijkheid op zich neemt
voor hulp aan de burgers bij de
registratieprocedures. In 1980
was 39 tot 40 procent van het
Amerikaanse electoraat niet ge
registreerd, oftewel meer dan 60
miljoen van de 159 miljoen Ame
rikanen die voor stemmen in
aanmerking kwamen. Twee van
de drie niet-geregistreerden kwa
men uit gezinnen met een inko
men beneden het gemiddelde."
In Nederland was het kiesrecht
aanvankelijk alleen toegekend
op grond van huishuur, loonbe
drag, spaarbankrekening of exa
men. Dit werd in 1917 vervangen
door het algemeen kiesrecht. Offi
cieel niet, maar praktisch gespro
ken loopt het Amerikaanse kies
recht dus zo'n zeventig jaar ach
ter op het onze.
INGREDIËNTEN VOOR DE CHINESE KEUKEN
Nu de Indonesische keuken welhaast tot onze nationale cuisine hoort
en de Italiaanse kookkunst ook weinig verrassingen meer voor ons in pet
to heeft, lijkt het erop dat wij ons nu storten op de authentieke Chinese
keukens. Wie daar wel eens in heeft gepionierd weet zich in elk geval ver
zekerd van één avontuur en dat is het bemachtigen der ingrediënten.
Binnen de Randstad wil het nog wel lukken, maar daarbuiten is het
soms zorgelijk. Gelukkig let Albert Heyn ook op de kleintjes wanneer het
gaten of speldeprikken in de markt betreft. Vandaar dat dit levensmidde
lenconcern nu ook, naast de al bekendere Indische produkten, ook ingre
diënten voor het Chinese koken in de schappen heeft staan. Onder het
merk Chinese Chef brengt Albert Heyn sesamolie, oestersaus, hoisinsaus,
sojabonen, gedroogde paddestoelen en sojasaus. Binnenkort komt er ook
een serie van drie kookboekjes uit over de Chinese keuken.
Horizontaal:
1. kleine garnering van bloemen op
kledingstukken; 3. vuurspuwende
berg; 5. orkestinstrument met
klokjes-achtige toon; 7. plezierrei-
ziger; 8. dienstplichtige die zijn mi
litaire opleiding nog niet ten volle
ontvangen heeft; 9. soort hond.
Verticaal:
1. in gereed geld; 2. schouderbeleg
sel op uniformen; 3. tegenstand; 4.
biljartterm; 5. tak van sport; 6.
OPLOSSING 10/11:
1-4 assistent; 2-5 majesteit; 3-6 da
meshoed; 1-2 album; 2-3 maand; 3-
4 debat; 4-5 tapijt; 5-6 tweed; 6-1
delta.
VERWACHTE WEERSITUATIE VOOR: 12 NOVEMBER OM 13.00 UUR
opklaringen hagel
regen ^2 onweer
1010 luchtdruk in millibarer
H hoge-drukgebied
L lage-drukgebted
verplaatsingsrichting
Weekeinde
met tamelijk
somber weer
Er wordt dit weekeind tamelijk
somber weer verwacht. In een
zuidwestelijke stroming wordt
zachte en vochtige lucht naar ons
land gevoerd. Er is vrij veel be
wolking en vooral zondag regent
het af en toe. In de nachten is de
kans op mist groot. De nachttem-
peraturen liggen rond de 10 gra
den en overdag wordt het een
graad of 12.
Na zondag nestelt zich een ho-
gedrukgebied boven de Noord
zee. Daardoor draait de wind
naar het noorden en wordt er
koude en drogere lucht aange
voerd. Er is geleidelijk wat meer
zon, maar de temperaturen ko
men ook op een duidelijk lager
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zuid Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
niveau. De neerslagkansen zijn
dan nog maar klein.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, medege
deeld door het KNMI, geldig
voor zaterdag en zondag:
Zuid-Scandinavië: Veel be
wolking en west van de bergen
regen. Middagtemperatuur rond
7 graden.
Denemarken: Zaterdag veel
bewolking en regen, zondag wis
selend bewolkt en buien. Mid
dagtemperatuur ongeveer 7 gra
den.
Britse Eilanden: Zaterdag in
het noorden een bui, elders zon
nige perioden. Zondag zonnig,
maar in het noorden meer bewol
king en regen. Middagtempera
tuur 9 tot 11 graden.
Benelux en noord-Frankrijk:
Zaterdag veel bewolking en af en
toe regen, zondag zonnige perio
den. Middagtemperatuur onge
veer 10 graden.
Midden- en zuid-Frankrijk:
Toenemende bewolking en over
wegend droog. Middagtempera-
Bordeaux
Brussel
Cyprus
Dublin
Frankfurt
Genève
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
Malta
Moskou
München
Oslo"
Parijs
Praag
Stockholm
Warschau
Wenen
Zürich
r bew. 14 11 3
r bew. 14 13 0.1
waar bew. 15 13 0.1
regen 14 12 0.5
waar bew. 14 13 0.1
regenbui 13 12 7
waar bew. 14 12 0.2
regen 14 13 4
onbewolkt 13 5 0.1
zwaar bew. 13 8 0
motregen 20 16 0.1
r bew. 14 13
r bew. 13 1
zwaar bew. 19 16 1
zwaar bew. 10 5 0
grondmist 16 9 0.2
half bew. 23 13
jvvaar bew. 20 16 164
r bew. 11 4
onbewolkt 16 10
zwaar bew. 1 -4
zwaar bew. 16 12
onbewolkt 16 4
tuur 15 tot 17 graden, in het bin
nenland enkele graden lager.
Bondsrepubliek Duitsland:
Naar het zuiden wegtrekkende
bewolking gevolgd door zonnige
perioden. Middagtemperatuur 9
tot 11 graden.
Spanje en Portugal: In het
noorden wolkenvelden, elders
zonnige perioden. Middagtem
peratuur 16 tot 18 graden, in het
zuiden rond 21 graden.
Alpenlanden: Bewolkt en ne
velig. Middagtemperatuur in de
dalen en het laagland 7 graden in
het oosten, tot 10 graden in het
westen.
Italië, Joegoslavische- en
Griekse kust: Bewolkt en buiig.
Middagtemperatuur in het noor
den 11, meer naar het zuiden 17
tot 20 graden.
Leiden
LUXOR (121239): 'Die hard', dag.
19.00 en 21.15 uur, za., zo. en woe. ook
14.30 uur, 16 jr.
LIDO 1, 2, 3, 4, en STUDIO
(124130/133210): 'Big business', al.
'Midnight Run', al.
'U 2', al.
'Coming to America', dag. 14.30,19.00
'Good morning Vietnam', dag. 19.00
en 21.15 uur, do., vr., ma. en di. ook
14 30 uur, al.
TRIANON (123875): 'The last em
peror', dag. 20.00 uur, za. en zo. ook
14.00 uur. 12 ir.
REX (125414): Geen opgave ontvan-
'Het oog boven de put', do. t/m v
19.30 uur.
'A space Odyssey', 21.45 uur.
'L' Ami de r
22.15 uur.
'Oei Ciornie', di. 20.00 en 22.15 uur.
'Hersenschimmen', woe. 20.00 en
22.15 uur.
Alphen
(voor reserveringen 01720-20800):
EURO 1, 2, 3, 4, 'Coming to America',
dag. 18.45 en 21.30 uur, za. en woe. ook
13.45 uur, zo. ook 13.45 en 16.15 uur,
al.
'Good morning Vietnam', dag. 18.30
en 21.15 uur. za. en woe. ook 13.30 uur,
zo. ook 13.30 en 16.00 uur, al.
'Schitterlichten, grote stad', dag.
18.30 en 21.00 uur, zo. ook om 16.00
uur, al.
'Die Hard', dag. 18.30 en 21.15 uur. za.
en woe. ook 13.30 uur, zo. ook 13.30 en
16.00 uur.
Kindervoorstelling: 'Speurneuzen',
'Manon des
s', dag. 20.45 i
'Three man and a baby', do. t/m zo.
19.00 uur, za., zo. en woe. 15.45 uur.
'Biloxi Blues', do. t/m zo. 19.00 uur,
za., zo. en woe. 15.45 uur.
Kindervoorstelling: 'Bambi', za., zo.
en woe. 14.00 uur, al.
Kindervoorstelling: 'Peter en de vlie
gende autobus', za., zo. en woe. 14.00
Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075):
City I: 'Red heat', do., vr., za., zo. e
woe. 14.45, 19.00 en 21.15 uur, ma. e
di. 19.00 en 21.15 uur.
City II: 'Poltergeist III', dag. 19.00 e
©uöiteuto#
10 november 1988
Honderd jaar geleden stond er in
de krant:
- Gisteravond begaven zich ver
scheidene ingezetenen van War
mond naar het lokaal „de Zon"
om het eerste concert der muziek-
vereeniging „Harmonie" van
Warmond bij te wonen. De ver
schillende muzieknommers wer
den net uitgevoerd, vooral „Mon
Rëve, valse", „Der Wanderer, Ro
mance pour Baryton", en „Fan
tasie sur des motifs de l'Opéra
Freischütz." Het laatste nommer
van het programma: Kermisch-
marsch over de liederen „Sur le
bi du bout du banc", „de meisjes
van Breda" en „das Fischer-
Madchen", was wel geschikt om
allen in een feestelijke stemming
te brengen, die nog verhoogd
werd door de opvoering van het
blijspel met zang: „Schuiven
gaan ze." De feestvierenden keer
den dan ook vergenoegd huis
waarts met de overtuiging dat
het dien avond gebleken was dat
„Oefening kunst baart."
- Een aardbeving is op til voor de
bewoners van de Oostenrijksche
provincie Carinthië, althans,
volgens den bekenden professor
Novak, die uit onmiskenbare ver
schijnselen afleidt, dat de aard
beving (die waarschijnlijk van
gasontploffingen in die mijnen
vergezeld zal gaan) voortdurend
in oost-westelijke richting na
dert, ongeveer 60 mijlen ten zui
den van Weenen.
- POEDER-CHOCOLADE
VAN
J.C. BLOOKER:
ANIJSTABLETTEN,
5 cents het stuk
SLEMPPOEDER,
1 pakje van 10 cents
voor drie pint melk.
BISSCHOP, KARDINAAL.
Roode en Witte Bessenwijn.
N.K. SWEMER,
Eenige Drogist. Mare 56.
- Dinsdag-avond bracht een kof
fiehuishouder, te Zutfen woon
achtig, een zijner vrienden met
den trein naar Deventer. Daar
werd nog eens gedronken en ge
klonken en de man besloot huis
waarts te keeren. Te Gorssel viel
hij echter ir\ eene sloot; hij kroop
er uit, doch kon niet verder ko
men. Hij viel neder en des ande
ren daags vonden voorbijgan
gers zijn lijk. Hij was in zijn nat
te kleeren doodgevroren.
- Wegens de ingevallen sterke
vorst, vormt zich langs de Tes-
schelse zeedijken reeds veel ijs.
Indien de vorst bleef aanhouden,
verwachtte men reeds heden be
lemmering bij het in- en uitvaren
der haven. Naar de „Haarl. Crt.'
verneemt, is voor zeilschepen de
Zuiderzee zoogoed als onbevaar
baar. - het Pampus is vol ijs.
Vijftig jaar geleden:
- VOOR GEESTELIJKE en
MORELE HERBEWAPENING
van ons volk is degelijke
OPVOEDING en ontwikkelend
ONDERWIJS onontbeerlijk
Verbeteringen der leerlingen-
schaal
is noodzakelijk. K.O.V. (ing.
med.)
LEIDSCH
HOOFDKANTOOR
Witte Singel 1. Leiden 071-161400.
Directeur G. Koopman
Adjunct-directeur: N. Oüakernaat.
REGIOKANTOREN
Julianastraat 19. 2405 CG.
Alphen a/d Rijn. 01720-93961
Vuurbaakplein 11. 2225 JB.
Katwijk. 01718-12383.
Grachtweg 53a, 2161 HM.
Lisse. 02521-13634.
NABEZORGING
POSTADRESSEN
Postbus 54. 2300 AB Leiden
Postbus 83. 2400 AB Alphen a/d Rijn.
TELEFAX
Leiden 071-143480.
Alphen 01720-73933.
DAGBLAD - ALPHENS m DAGBLAD
KABELKRANT
ABONNEESERVICE
«vijzigingen. betalm-
ABONNEMENTEN
per post (binnenland) 402.25
losse nummers (alle dagen) i .20
Abonnementsgelden dienen bij vooruitbeta
ling te worden voldaan Restitutie is niet mo
gelijk.
Abonnementen kunnen op elke gewenste
dag ingaan. Indien éón maand voor het ver
strijken van de abonnementsperiode geen
opzegging is ontvangen, wordt het abonne
ment automatisch verlengd.
Betaling van abonnementen op giro 3203571
ADVERTENTIES
(behalve Sleuteltjes) ma.-vrij. van 8.00-17.1
uur 071-161393.
SLEUTELTJES
ma.-vrij. van 8.00-17.30 uur 071-143545.
REDACTIE (071-161424)
(na kantoortijd, zie telefoonboek)
Hoe
Adj.
Alg.
Plv. aig. reoactiecnet: h. Houtman.
Stad: H.G. van der Post.
Regio Leiden: M. de Graaft.
Duin- en bollenstreek- H.I.J. Veldhuizen.
Alphen J.P.A. Preenen.
Bin./Buitenl./Econ.- W. Fortuyn.
Sport: A. van Kaam.
Features/Extra W. Schrama.
Foto-red. W. Dijkman.
Aangesloten bij de GPD. de Gemeenschap
pelijke Persdienst, met correspondenten in
Westduitsland, Belgié. Frankrijk. Groot-
Brittanniè. Italié. Spanje. Gi
Azië. Zuid-Afrika. Verenigde Staten.
Zuid-Amerika/Mexico. Nederlandse Antillen
Ongevallendienst
Elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 tot woensdag
13.00 uur (Diaconessenhuis) en van
vrijdag 13.00 tot zaterdag 13.00 uur
(Elisabeth Ziekenhuis) EHBO zieken
huis Rijnoord elke dag geopend.
Bezoekuren
Diaconessenhuis (tel. 071-178178):
dagelijks 16.00-17.00 uur en
18.30-19.30 uur. Afdeling intensieve
zorg 10.30-11.00 uur en 19.00-19.30
uur en na overleg.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur en
na overleg.
Jongerenafdeling: 14.30-15.30 uur en
.18.30-19.30 uur.
Ziekenhuizen
St. Elisabeth
071-454545):
14.00-14.45 uur
Klasse afd.
14.00-14.45 uure
Kraamafdeling
Ziekenhuis (tel.
volwassenen
?n 18.30-19.30 uur.
11.15-12.00 uur,
n 18.30-19.30 uur.
gynaecologie:
15.00-15.45 uur en 18.30-19.30 i
alleen voor vaders bovendien van
19.30-21.00 uur.
Kinderafdeling- 15.00-18.30 uur.
Voor ouders de gehele dag mogelijk.
Afdeling CCU (hartbewaking):
kinderen) 14.15-15.00
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Prematurenafdeling in overleg door
lopend bezoek mogelijk.
Ernstige patiënten: wanneer doorlo
pend bezoek wordt toegestaan kun
nen speciale kaarten worden ver-
Kinderafdelingen: voor ouders van
opgenomen kinderen is er een ruime
bezoek mogelijkheid in overleg met
de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de vol
gende tijden: keel-, neus- en oorheel-
heelkunde 14.15-15.00
18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters,
kleuters en grote kinderen:
15.15-17.00 uur; babyzaal en boxen-
afdeling: volgens afspraak met de
hoofdverpleegkundige.
Rijnoord (tel. 01720-33771):
14.30-15.15 uur en 18.30-19.30 uur.
Extra bezoek hartbewaking:
11.00-11.30 uur.
Kraamafdeling: bezoek voor vaders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.15 en van
18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: bezoek voor ouders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.30 uur.
ALS WE OP
KANNEN WEC
VEOOOSPEiA C
INFU
U WILT
UITERAARD
WETEN WAT
VOOR CONCRETE
BELEIDSPLANNEN
DE REGERING
DAAR OP
STOELT
OPGELET. OLUE. PAK.
CE BAL/ KLAAR?
PAAf?<5AA7-/E...
EEA/... TWEE...
UAAK1L3PEEUM4Ó t
APHBTaifeAAlP,
AVAR N/er IN CE
eiAP.wWtövE I
HAM,*?/
