Twee jaar celstraf geëist tegen
ex-boekhouder van 'Cortona'
Stichting Artcol geeft pand
Nieuwstraat nieuwe gestalte
Plan Hema beperkt
tot flinke verbouwing
Slechte werkomstandigheden
bij bureau van universiteit
PONTJE BIJ ZIJLBRUG
LEIDEN
VRIJDAG 11 NOVEMBER 1988
Leidenaar verduisterde 675.000 gulden
Lous Stuijfzand, Kees Dam en Bram Laurier (van I na
in Leiden op een aardig laag pitje en misschien kunnen v
van de stichting Artcol. "Op kunstgebied staat alles
i bijdrage leveren om dat te verbeteren".
Paldiuis wordt expositie- en werkruimte
LEIDEN - Achter de gevel van
Nieuwstraat 10 gaat sinds een half
jaar de stichting Artcol schuil. Een
galeriehouder, een schilderes, een
antiekrestaurateur en twee gra
fisch ontwerpers hebben de han
den ineen geslagen om het voorma
lig pakhuis om te bouwen tot expo
sitie- en werkruimte. Op de begane
grond is in augustus galerie 'Time
is Art' opengegaan, de rest van het
gebouw moet eind van de maand
klaar zijn.
door
Simone van Driel
Dat Bram Laurier (galerie), Kees
Dam (antiekrestaurateur), Lous
Stuijfzand (schilderes), Willem
Mulder en Kathy Stücken (grafisch
ontwerpers) zich in een stichting
hebben verenigd, heeft meer met
noodzaak dan met uitdrukkelijke
wens te maken. "Er waren nog
meer gegadigden voor dit pand en
we meenden dat we meer kans
hadden wanneer we ons als collec
tief konden melden", zegt Laurier.
"Het zou, vonden wij, ook zonde
zijn als het weer als magazijn zou
worden gebruikt, daar zag het een
beetje naar uit. Toen hebben we de
stichting opgericht. We kenden el
kaar allemaal al en we hebben de
zelfde belangen: We zaten allemaal
met het probleem dat we geen of
geen goede ruimte hadden. En dit
is een prima plek".
De gemeente heeft het gebouw
voor een periode van tien jaar aan
het vijftal verhuurd. Sinds de stich
ting er in mei introk, heeft het pand
een kleine metamorfose onder
gaan: beneden kwam de galerie, op
de bovenverdiepingen zijn ateliers
en een gezamenlijke ruimte geko
men. Tot nu toe allemaal op eigen
kosten, maar Laurier spreekt de
hoop uit dat ze een aanloopsubsi
die van 50 procent op de huur kun
nen krijgen. "Het zou mooi zijn als
we in plaats van een regeling voor
bedrijfspanden, in aanmerking
zouden komen voor een regeling
voor culturele panden. Nu moeten
we alles zelf aanbrengen".
Stuijfzand: "Al onze energie is
tot nu toe in het opknappen van het
gebouw gaan zitten. We wilden la
ten zien wat we kunnen. Aan de fi
nanciële kant van de zaak zijn we
nog niet zo toegekomen. Ja, dat is
wel een gok, maar we staan hier
vierkant achter en dat risico willen
we nemen. Het heeft ook wel met
idealisme te maken: op kunstge
bied staat alles hier in Leiden op
een aardig laag pitje en misschien
kunnen wij een kleine bijdrage le
veren om dat te verbeteren".
Samenwerking
De galerie is het pakkie-an van
Laurier. Hij bepaalt wiens werk er
komt te hangen en heeft al tot ver
in het volgend jaar zijn programma
rond. Het gaat om moderne heden
daagse kunst en het streven is on
der meer om met buitenlandse ste
den uitwisselingen op touw te zet
ten. "Eerst was het plan om werk
van jonge Leidse kunstenaars hier
te hangen, maar dat is toch niet het
summum. We willen dus meer op
regionaal niveau gaan zitten, en
eventueel uitwisselen met het bui
tenland".
Op dit moment hangt er werk
van fotograaf Eric Hamelink, win
naar van de Siemens publieksjury-
prijs. Hij mocht drie weken naar
New York en onder meer is een
aantal van de foto's die hy daar
maakte, te zien.
Behalve hun werk naar buiten
brengen, willen de kunstenaars
ook andere activiteiten ontplooien,
zoals het meewerken aan projecten
die Nieuwstraat 10 overstijgen.
"Als er op stedelijk niveau iets
wordt georganiseerd - een anit-
apartheidsweek, bijvoorbeeld
willen wij daaraan ook meedoen",
zegt Laurier. Ook met een buur
man als sociëteit De Burcht kan
worden samengewerkt. "En het
zou leuk zijn als de Kunstuitleen
hier ook in de buurt kwam", doen
ze de gemeente een suggestie aan
de hand.
Artcol hoopt eind november
klaar te zijn in het pand en zal dan
een open dag houden. "Ook voor
de buurt", zegt Stuijfzand. "Want
we zullen best voor wat overlast
hebben gezorgd".
LEIDEN - Het plan voor de bouw
van een nieuw Hemafiliaal aan de
Haarlemmerstraat is van de baan.
De Hemadirectie heeft besloten in
plaats van volledige nieuwbouw
het bestaande pand grondig te ver
bouwen. Binnen de huidige muren
van het Hema-filiaal zal, volgens
een woordvoerder van de Hema,
een zo goed als nieuwe winkel wor
den gebouwd.
Aanvankelijk was de bedoeling
van de Hema om in maart 1989 met
de sloop van het oude pand te be
ginnen en op dezelfde plek een ge
heel nieuwe winkel neer te zetten.
De benodigde vergunningen daar
voor waren inmiddels afgegeven.
Het bouwplan zou in fasen worden
uitgevoerd omdat de Hema er niet
in is geslaagd een tijdelijk onder
komen te vinden. Tijdens de
nieuwbouw had de verkoop in een
deel van de oudbouw dus gewoon
door moeten gaan. Die gang van za
ken is echter zo problematisch dat
men uiteindelijk toch van het plan
heeft afgezien.
De directie van de Hema heeft de
gemeente er twee weken geleden
van op de hoogte gesteld dat het
nieuwbouwplan gewijzigd zal wor
den en aangekondigd binnen een
week met een gewijzigd bouwplan
op de proppen te zullen komen. Tot
op heden heeft de gemeente echter
niets gezien. Wethouder Van der
Molen (ruimtelijke ordening) wilde
gisteravond niets over de gewijzig
de plannen van de Hema zeggen.
Zoals het zich nu laat aanzien zal
de huidige gevel aan de Haarlem
merstraat gehandhaafd blijven,
maar wel worden aangepast. Een
Hema-woordvoerden spreekt van
een grondige verbouwing achter
de bestaande muren waarbij het
winkeloppervlak aanzienlijk zal
worden uitgebreid.
Bij de gemeente rekent men er
op dat de verbouw van de Hema ge
woon in maart 1989 van start zal
gaan. "Zoals de huidige Hema er
uit ziet kan het niet langer blijven.
Op piekuren is de winkel zo vol dat
er geen kip meer bij kan. De Hema
erkent dat de huidige situatie hen
een stuk marktverlies oplevert.
Verder uitstel zou daarom onver
standig zijn", aldus een woordvoer
der van de gemeente. Desgevraagd
deelt de Hema-woordvoerder mee
dat de richtdatum nog steeds
maart 1989 is. Hoelang de verbou
wing zal duren is nog niet bekend.
Lantaarnpalen (2)
Het kan dus kennelijk nog gek
ker. Op het Rapenburg staan
twee verschillende soorten lan
taarnpalen die ten minste nog
iets van elkaar weg hebben. Het
zijn allebij namelijk historische
modellen, alleen is de één rond
en de ander vierkant.
Maar aan de Herengracht staan
aan de evenzijde de vierkante
modellen - kopieën van de gas
lantaarns die in de stad stonden -
die nu Leidse palen worden ge
noemd. Aan de andere kant - die
van het Oudeliedenhuis - staan
echter de moderne lantaarnpa
len met tl-verlichting.
Bewoner L.H.M. Heetvelt van
de Herengracht ergert zich daar
groen en geel aan. "Dat is wel
zo'n stom gezicht. Daar verbaas
ik me nog elke dag over", zegt
hy. Hij reageert naar aanleiding
van Steeds van vorige week over
lantaarnpalen aan het Rapen
burg. "Het voorbeeld van het Ra
penburg is nog heilig als je dat
vergelijkt met de Herengracht",
aldus Heetvelt.
"Als 's avonds de straatverlich
ting is ontstoken, dan stralen de
palen een warm oranje-geel licht
uit, dat echt sfeer brengt op de
gracht", zegt Heetvelt over de
Leidse palen. "Aan de andere zij
de staan echter palen vervaar
digd van lichtmetaal, voorzien
van een koplamp, die tl-verlich
ting uitstraalt waarvan je zo eng
bleek gezicht krijgt. Gespeend
van elk gevoel van sfeer en har
monie en beslist niet passend
voor zo'n gracht".
De verklaring van deze dishar
monie is net als bij het Rapen
burg heel voor de hand liggend.
De walkanten van de- Heren
gracht zijn enkele jaren jaren ge
leden hersteld. Aan de de even-
zijde is dat echter een paar jaar
eerder gebeurd dan aan de one
venzijde. In het jaar dat de one
venzijde onder handen werd ge
nomen, was er kennelijk meer
geld voor straatverlichting dan
een paar jaar daarna.
Gevolg is simpelweg dat aan
dezelfde gracht er twee verschil
lende soorten lantaarnpalen ver
schenen. Woordvoerder Jan Ver-
duijn van Energiebedrijf Rijn
land (EBR) zegt dat als ergens in
Leiden wordt gewroet, ook
wordt bekeken of er wat aan de
verlichting moet worden gedaan.
In het geval van de walkanten of
vernieuwing van de riolering ligt
de straat toch open dat is dus wel
zo handig.
Is een straat aan vervanging
toe dan gaat naar de gemeente de
vraag welke verlichting terugge
plaatst moet worden. "Die wen
sen van de gemeente verschillen
nogal. De ene keer willen ze
sfeerverlichting en de andere
keer wordt weer prioriteit gege
ven aan veiligheid en moet er
modern, helder licht komen.
Daarnaast speelt ook mee hoe
veel geld ze te besteden hebben.
In het geval van de Heren
gracht lijkt het erop dat de even-'
zijde in een gunstiger tijd is gere
noveerd dan de overkant. "Elk
jaar is de filosofie anders en is er
meer of minder geld beschik
baar", aldus Verduijn.
De kans dat de verlichting aan
de Herengracht gelijk wordt ge
trokken is niet erg groot. "Het
Bewoner Heetvelt van de Herengracht met rechts de Leidse Paal en links aan de overkant de moderne
lantaarn paal "Dat is toch een stom gezicht". (foto Jan Holvast)
lijkt me niet dat ze zo even geld
neerleggen om de ene kant van
de Herengracht te 'rooien' en
vervolgens te vervangen door
Leidse palen. Aan het EBR ligt
het niet. Als we morgen opdracht
krijgen doen we het meteen",
zegt Verduijn.
Dubbelop
Het lijkt er soms op dat er een
ware concurrentieslag om de
liefdadigheid gaande is. Zo blijkt
dat er nu twee acties zijn om kin
deren uit Torufi een leuke kerst
te bezorgen door ze cadeautjes te
schenken. De grap is bovendien
dat ze helemaal niets van eikaars
actie af wisten.
Onze eigen 3 October-Vereeni-
ging heeft tijdens de afgelopen
viering van Leids ontzet een
grootse actie gevoerd om pakjes
bij elkaar te krijgen die bestemd
zijn voor kinderen in het door
crisis getroffen Polen. Die actie
is een niet gering succes gewor
den. Maar liefst 6000 pakjes zijn
gistermiddag in een grote vracht
auto richting Polen gegaan.
Door stom toeval is gebleken
dat er nog een andere organisatie
in Nederland is die precies het
zelfde doet. De Holland-Poland
Express uit Utrecht organiseert
al een jaar of zeven acties voor
het Toruri. Zo hebben ze kinde
ren uit een ziekenhuis geaddop-
teerd en geven ze pakjes aan een
weeshuis voor kinderen van 0 tot
4 jaar.
Bestuurslid R.J. Veldhuyzen
van Zanten van de 3 October-
Vereeniging zegt het jammer te
vinden dat het zo gelopen
"Het is voor ons een eenmalige
zaak. Maar als we het nog een
keer doen, dan zal ik zeker c
tact opnemen met die organisa
tie uit Utrecht. Afgezien van het
feit dat zoiets moet worden geco
ördineerd, is het ook heel handig
als je met elkaar kunt samenwer
ken, zodat je de krachten kunt
bundelen".
Het is volgens hem niet uitge
sloten dat er nu kinderen zyn die
twee pakjes krijgen. Hebben
een dubbele leuke kerst.
LEIDEN - De werkomstandighe
den op het bureau van de universi
teit aan de Stationsweg 46 en Sta
tionsplein 10-20 zijn slecht. Het ge
bouw wordt slecht schoonge
maakt, zo is een van de klachten
die in een rapport van een werk
groep arbeidsomstandigheden
staan opgesteld. Het vuil leidt tot
gezondheidsklachten en schade
aan de kleding, aldus de werk
groep.
Ook de kantine krijgt een veeg
uit de pan: het brood is er slecht, de
maaltijden weinig gevarieerd en
men moet lang op zyn hapje wach
ten. Verder constateert de werk
groep dat het magazijn niet doel
treffend werkt: het is vaak dicht en
bestellingen worden traag afgele
verd.
Door het College van Bestuur is
al eerder de wens geuit om het bu
reau van de universiteit te verhui
zen naar een nieuw gebouw. Geld
daarvoor is echter voorlopig niet
beschikbaar.
Kostuum gestolen
LEIDEN - Een 24-jarige man uit
Noordwyk is gisteravond beroofd
van een kostuum dat hy even tevo
ren had gekocht. De man passeer
de op de Vollersgracht twee jon
gens die by het voorbijgaan de
plastictas uit zyn handen trokken.
Het tweetal ging er vervolgens als
een haas vandoor. Het kostuum
heeft een waarde van byna 900 gul
den.
LEIDEN - Terwijl het autoverkeer na de afsluiting van de Zijlbrug elders
sers en voetgangers druk gebruik van een pontje dat naast de brug heen en
de spitsuren echter rekening te houden met wachttijden. Het pontje vaart dagelijks tussen
LEIDEN - Ruim vijfhonderd vo
gels zijn te zien op de vogelshow
die van 18 tot en met 20 november
wordt gehouden. De vereniging
van vogelliefhebbers Avibus houdt
deze tentoonstelling in de zaal van
postduivenvereniging De Blauw-
kras aan de Voorschoterweg.
De vogels zijn ingedeeld in kleur,
zang en postuur kanaries, tropi
sche vogels, wildzangbastaarden
en parkieten. Voor de eigenaars
van mooiste exemplaren is een
bondskruis beschikbaar van de
Nederlandse bond van vogellief
hebbers. De gemeente geeft een
legpenning weg. De openingstij-
de file staat, maken üet- den zijn op vrijdag van 20.00 tot
22.00 uur, zaterdag van 10.00 tot
22.00 uur en zondag van 10.00 tot
de stad
vaart. Ook de fietsers dienen
ochtends
(foto Wim Dijkman) 16.00 l.
Vogelshow
DEN HAAG/LEIDEN - Te
gen de ex-boekhouder van
de Cortonastichting, een 53-
jarige Leidenaar, is vanmor
gen voor de Haagse recht
bank twee jaar onvoorwaar
delijke gevangenisstraf ge
ëist. De man heeft bekend
een half miljoen gulden te
hebben verduisterd, dat
toebehoorde aan het op
vangcentrum voor mishan
delde vrouwen. Officier van
justitie, mr. F. van Straelen,
concludeerde dat er zelfs
675.000 gulden was verdwe
nen.
Van Straelen uitte verder forse kri
tiek op zowel de Cortonastichting
als het ministerie van welzijn,
volksgezondheid en cultuur (wvc)
dat de subsidie verstrekte. Er was
geen enkele controle op het doen
en laten van de boekhouder, zodat
de verduistering wel erg gemakke
lijk kon plaatshebben, meende de
aanklager.
De Cortona Stichting is door de
verduistering in de financiële pro
blemen gekomen. Vier van de 34
opvangplaatsen voor vrouwen
kunnen niet worden gebruikt om
dat er geen geld voor is.
De Leidenaar trad in 1976 in
dienst bij de Cortonastichting als
boekhouder. In de avonduren ver
zorgde hij verder de boekhouding
van andere bedrijven. Daarmee
bouwde de man een hoge levens
standaard op die in gevaar kwam
toen begin jaren '80 een aantal be
drijven failliet ging of rekeningen
niet meer betaalde. Omdat hij toch
die hoge levensstandaard wilde be
houden, leende hij in eerste instan
tie geld uit de kas van Cortona.
Maar op een gegeven moment was
dat zo'n groot bedrag geworden dat
er van terugbetalen niets meer
kwam.
De verduistering ging vrij simpel
in z'n werk. De boekhouder haalde
geld op bij de bank en verant
woordde daarvan maar een deel in
het kasboek. De rest stak hij ge
woon in zijn zak. Overigens be
steedde hij een groot deel van het
bedrag niet aan zichzelf. Een van
de bedrijven waarvan hij de boek
houding bijhield en die in financië
le nood verkeerde, leende hij bij
voorbeeld een kwart miljoen.
Laksheid
Officier van justitie Van Straelen
beschuldigde zowel de Cortona
stichting als het ministerie van wvc
van verregaande laksheid. "Het
ontbreken van interne controle
heeft het de verdachte wel erg
makkelijk gemaakt", aldus Van
Straelen. "Hij haalde het geld van
de bank, maar had zelfs geen te
kenbevoegdheid. De directeur (die
overigens met ziekteverlof is, red.)
tekende blanco cheques. Iemand
zonder tekenbevoegdheid geef je
toch geen blanco cheques mee?".
Bovendien, zo is uit het onder
zoek gebleken, werd de kas nooit
nageteld. "De boekhouder van
Cortona kon ongestoord z'n gang
gaan", concludeerde Van Straelen,
die erop wees dat dat ook WVC te
verwijten valt Sinds 1981 is er geen
enkele accountantsverklaring
overlegd, terwijl WVC wel jaarlijks
1,8 miljoen gulden subsidie over
maakte. "Als ik zie dat dit zeven
jaar heeft kunnen doorlopen, dan
vind ik het schrikbarend hoe er
met overheidsgelden wordt omge
sprongen", zei de officier, die ove
rigens direct opmerkte dat een en
ander nu wel is verbeterd.
Van Straelen benadrukte dat het
totale schadebedrag 675.000 gul
den is. In de zeven jaar durende
verduistering is dat het bedrag dat
wel is opgenomen van de bankre
kening, maar nooit in het kasboek
is verantwoord.
De advocate van de Leidenaar,
mr. C. de Jongh, meende dat er
slechts een half miljoen was ver
duisterd door haar cliënt. Zowel de
ex-boekhouder als de advocate zei
den dat ook anderen mogelijk geld
uit de kas hebben ontvreemd. Het
zou dan gaan om een bedrag van
175.000 gulden. "Ik heb wel eens
van de ene op de andere dag een
kastekort van 600 gulden gehad",
zei de verdachte zelf. "Daarvan kon
ik geen melding maken, want ik
had natuurlijk zelf boter op myn
hoofd. En het is wel vaker voorge
komen dat er geld weg was".
Forse bedragen
Zo'n twintig mensen konden bij
de kas, waar dikwijls forse bedra
gen inzaten. "Het was administra
tief gezien een grote puinhoop bij
de Cortonastichting", oordeelde
ook de raadsvrouw. "Omdat er wel
degelijk ook andere mensen bij de
kas konden, is het onredelijk om al
les op het conto van mijn cliënt te
schuiven".
De Jongh pleitte voor een alter
natieve straf. Zij wees de recht
bank erop dat haar cliënt de ver
duistering voor een groot deel had
gepleegd om anderen te helpen.
"Hij wil goed doen en kan geen nee
zeggen", verklaarde ze zijn gedrag.
Ze benadrukte verder dat de Lei
denaar volledige medewerking
verleend aan een schaderegeling.
Hij heeft zo'n 270.000 gulden uitge
leend en de Cortona Stichting kan
deze vorderingen overnemen. Het
is overigens de vraag of dat geld
ooit wordt terugbetaald. Verder is
de Leidenaar bereid al zijn bezittin
gen te verkopen, waardoor er nog
eens zo'n 150.000 gulden beschik
baar komt. Al met al zou Cortona
ongeveer vier ton van het geld kun
nen terugkrijgen.
De Jongh vroeg de rechtbank re
kening te houden met de grote be
reidheid van haar cliënt om terug
te betalen wat hij verduisterde.
Omdat het de eerste keer is dat hij
met justitie in aanraking, de zaak
zijn hele gezin heeft ontwricht en
hij zijn baan heeft verloren, vroeg
zij om een alternatieve straf.
Maar rechtbankpresident mr. R.
van Rossum liet direct weten dat
de rechtbank een alternatieve straf
te gering vindt voor dit feit. "Daar
moet u maar niet op rekenen", zei
Van Rossum tegen de Leidenaar.
Over twee weken uitspraak.
