'Het liefst bouwen we een nieuwe school voor duizend leerlingen' 'Arts aansprakelijk bij geboorte na sterilisatie' Flinke boete voor politieman in onverzekerde automobiel DINSDAG 8 NOVEMBER 1988 LEIDEN Stedelijk Gymnasium groeit tegen verwachtingen in: LEIDEN - "Het verbaast ons dat onze school nog steeds groeit, maar dat maakt het wel noodzakelijk dat er nieuwe lo kalen moeten komen. En dan het liefst op eigen terrein", al dus G. Desar, conrector van het Stedelijk Gymnasium in Lei den. Op dit moment gebruikt het Stede lijk Gymnasium veertien lokalen buiten het eigen gebouw aan de Fruinlaan. "Het is voor de leerlin gen niet prettig om de hele dag heen en weer te sjouwen tussen de school en de verschillende depen dances". Daarom wordt er in febru ari volgend jaar begonnen aan de bouw van nieuwe lokalen tegen het bestaande pand aan. Dit jaar is het leerlingental op het Stedelijk Gymnasium weer toege nomen met 48 personen tot een to taal van 907. De groei van het Leid- se gymnasium gaat eigenlijk in te gen de ontwikkelingen op andere scholen. De laatste jaren daalt het aantal leerlingen op de scholen als gevolg van de geboortedaling in de jaren zeventig. "Dat geeft wel iets aan", aldus rector O. Roefs, "wij bieden een stukje kwaliteit en bovendien zijn leerlingen hier graag". De rector en de conrector gaan prat op de dege lijke kwaliteit van hun school. Ze bestempelen hun onderwijs als ou derwets, maar dan in de positieve zin: leerlingen krijgen een vrij beT hoorlijk pakket aan kennis mee. "Wij vragen bij wijze van spreken net als bij de slager of het een ietsje meer mag zijn?" Huiver Als gevolg van allerlei nieuwe plannen die in het onderwijs wor den toegepast, ontstaat er huiver bij de mensen over de kwaliteit van het onderwijs. "Onze school heeft de storm nog kunnen doorstaan en kan daarom degelijk onderwijs bie den", stelt de conrector. Roefs vult hem aan met de uitspraak: "Wij zeggen altijd: deze school is niet modegevoelig, maar wel bij de tijd". Met dat laatste doelt hij op de computerlessen en de praktijkles- FNV De werkgroep Uitkeringsgerechtigden van de FNV houdt woensdag 9 novem ber een bijeenkomst in de zaal van club huis De Klinker aan de Berlagestraat 1 Spreekster is arts Maria Muijzenberg. Aanvang 14.00 uur. Na afloop is er kaar ten en sjoelen. Schaken Iedere maandag van 14.00 tot 17.00 wordt in buurthuis De Vogelvlucht aan de Boshuizerlaan geschaakt door clubleden en door thuisschakers. De kosten bedragen een gulden per mid dag. Kinderen van 7 tot en met 12 jaar kunnen 's woensdags van 14.30 tot 16.30 (leren) schaken. De mogelijkheid bestaat om een diploma te halen. Het kost 75 cent. Meer informatie op tele foonnummer: 313648 Of 760038. sen bij natuurkunde, scheikunde en biologie. Volgens de heren is dat de reden waarom ouders vertrou wen hebben in het Stedelijk Gym nasium. Ze weten wat hun kind te wachten staat. Vaak is er sprake van een hechte relatie tussen basisscholen en mid delbare scholen en staat vast welke basisscholen leerlingen afleveren aan bijvoorbeeld het gymnasium. In dat geval zou de groei van het gymnasium louter op toeval berus ten. Desar ontkent dat. "Het tegen deel is eerder waar. Veel onderwij zers staan gereserveerd tegenover het gymnasium en al helemaal om school niet lid is van een scholen gemeenschap en dat de leerlingen geen uitwijkmogelijkheid hebben naar atheneum of havo. Ze moeten zich dus waarmaken, omdat ze an ders blyven zitten of naar een ande re school moeten". Ook dat is een stukje waarborg voor kwaliteit vin den rector en conrector. Leerkrachten van basisscholen zijn dan wel terughoudend tegen over het Stedelijk Gymnasium, maar volgens hen is deze presta tierace juist een stimulans voor de leerlingen. "De brugklassers pak ken meestal even harder aan om dat ze ernaar streven over te gaan en niet bevorderd willen worden naar twee atheneum of twee havo. Ze vinden het prettiger om bij hun vriendjes te blijven". Bouw Omdat de groei van de school ook in de komende jaren wel zal doorzetten, wordt er in februari be gonnen met de bouw van twee nieuwe lokalen tegen het oude ge bouw aan. De school, die in '38 aan de EYuinlaan is neergezet, was oor spronkelijk berekend op 350 leer lingen. Later is het onderkomen van binnen aangepast om meer ruimte te scheppen. Op dit mo- Onderzoek EBR naar toepassing zonne-collectoren LEIDEN - Het Energiebedrijf Rijnland (EBR) wil onderzoek doen naar een grotere toepassing van zonne-collectoren. Dat zijn ap paraten waarmee zonne-energie kan worden opgevangen. Die ener- ie kan vervolgens worden ge- •ruikt voor de verwarming van on der meer huizen. Het dagelijks bestuur van het EBR wil nu kijken of zonnecollec toren lonend kunnen worden toe gepast in woningen en bijvoor beeld bejaardentehuizen, zwemba den en sporthallen. Ook wil het be stuur weten welke technische en juridische problemen kunnen op doemen, hoe groot de belangstel ling is voor een dergelijke vorm van zonne-energie en hoe de zon ne-collectoren het best onder de aandacht van het publiek kunnen worden gebracht. Het onderzoek moet ook suggesties opleveren voor proef-projecten. Voor het eerste deel van dit on derzoek heeft het EBR-bestuur voorlopig 12.000 gulden uitgetrok ken. Het plan wordt eind deze maand besproken in de algemene raad van het energiebedrijf. ment zijn er twintig lokalen. Voor het tekort aan lesruimten zijn leerlingen al uitgeweken naar een kleuter- en lagere school. De laatste 'vlucht' leverde tijdelijk nog twee ruimtes op in weer een andere dependance. Als de nieuwe lokalen klaar zijn, kunnen die laatste twee ruimten met ingang van het vol gende schooljaar worden verlaten. "Het liefst zouden we gewoon een heel nieuw schoolgebouw neerzetten met ruimte voor dui zend leerlingen, maar dat blijft een visioen", aldus Desar. "Zeker nu de andere scholen leeglopen, geeft de gemeente daar geen toestem ming voor. Wij moeten eerst het overschot aan leslokalen van ande re scholen opvullen. De toestem ming tot het bouwen van deze nieuwe lokalen hebben we gekre gen, omdat de leerlingen nu echt te veel heen en weer moeten rennen. Dat gaat ten koste van hun pauzes en soms ook van de lestijd". De buurbewoners hadden eerst hun bedenkingen over de uitbrei ding van de school ter plekke. Zij waren bang voor geluidsoverlast en een belemmering in hun uit zicht. Maar onderhandelingen tus sen hen en de architect heeft een oplossing opgeleverd. De nieuwe lesruimten worden nu op zo'n ma nier tegen het bestaande gebouw geplaatst dat ze geen uitzicht weg- nemen van de omwonenden. Hoe de groei in de toekomst wordt opgevangen, is nog onduide lijk. Een tekening van de mogelijk heden laat zien dat er ruimte is voor in totaal acht lokalen. "En anders moeten we maar de zolder op", zegt de conrector, "maar de groei zal toch wel eens ophouden?" Desar en Roefs over het Stedelijk Gymnasium: "De school is niet modegevoelig, maar wel bij de tijd... Promotie van jurist C. Stolker: De Leidse jurist Stolker, die morgen promoveert op het proefschrift 'Aan sprakelijkheid van de arts, in het bijzonder voor mislukte sterilisatie'. Wijzigingen in kaartverkoop Schouwburg LEIDEN - De Leidse Schouwburg gaat de kaartverkoop weer per maand doen en laat die tien dagen voor de betreffende maand begin nen. Voor de maand januari zal de voorverkoop dus beginnen op dinsdag 20 december. Op die dag kunnen belangstellenden van 8.00 Op 26 oktober ontstond bij de kaartverkoop voor de voorstelin gen van de maanden november en december een grote drukte. Die dag werden ruim 3200 kaarten ver kocht. Directie van de Schouw burg wil dat in de toekomst voor komen door op 20 december alleen voor de maand januari te verko pen. Het plan om op die datum de voorstellingen van de rest van het jaar te verkopen is daarmee van de baan. Bovendien is de aanvangs tijd van de verkoop vervroegd van 10.30 uur naar 8.00 uur. LEIDEN - De geboorte van een kind wordt door de meeste mensen als een zegen be schouwd. Dat is veelal niet het geval indien een van de ouders zich heeft laten steriliseren. Naast de niet gewenste gevol gen als poepluiers en kinderge schrei heeft de geboorte van een kind ook financiële conse quenties. Kunnen ouders nu bij een mislukte sterilisatie hun extra kosten op de arts verhalen? Kunnen zij bijvoorbeeld een vergoeding krijgen voor een verhuizing, een nieuwe sterili satie, hebben zij recht op een fi nanciële bijdrage in de opvoe- dingskosten of moeten zij juist abortus laten plegen? Op de beantwoording van deze en andere vragen promoveert morgen de Leidse jurist C.J.J.M. Stolker (34) aan de Leidse universiteit. 'Aansprakelijkheid van de arts, in het bijzonder voor mislukte sterili satie', is de titel van zijn proef schrift. door Willem Spierdijk Jaarlijks mislukken er in Neder land enkele honderden sterilisa ties. Soms is dat te wijten aan een fout van de arts, in andere gevallen is er sprake van spontane rekanali- satie, eileiders of zaadbuizen groei en 'vanzelf weer aan elkaar. Slecht zelden spreken slachtoffers van zo'n mislukte ingreep de behande lende medicus aan indien er toch een kind wordt geboren. Stolker signaleert een zekere schroom in ons land om artsen voor hun fouten aansprakelijk te stellen. Niet alleen LEIDEN - Alweer een grote op komst bij de rechtbank gister morgen. In de meeste gevallen ging het om onverzekerde wa gens of onjuist verzekerde au to's. Dat de wet ook geldt voor agenten bleek uit de boete die een Katwijkse agent kreeg opge legd wegens onverzekerd rijden. Volledig op de hoogte van de wet en overtuigd van zijn ongelijk, probeerde de politiebeambte een boete te ontduiken. Maar ook voor hem geldt dat het recht ze geviert. Voor hem pakte dat na delig uit, maar een aangeklaagde jager had voordeel van het von nis dat over hem werd uitgespro ken. door Jacoline Steegstra Bepaalde instanties mogen dan meer verstand van verzekeren hebben, de papieren die zij bie den zijn niet altijd betrouwbaar. Een jonge automobilist heeft dat gisteren voor het kantongerecht ervaren. Omdat de mairin het be zit was van vier motorvoertuigen had hij een voordelige rijbewijs- verzekering afgesloten in plaats van een zogenaamde kenteken- verzekering. De man dacht dat met een rijbewijsverzekering zijn voertuigen voldoende verze kerd waren. Officier van justitie Van der Broeke wist te vertellen dat voor de wet niet de persoon, maar het voertuig zelf verzekerd moet zijn. "Want", zo sprak de officier, "Anders zou iemand anders de wagen niet kunnen besturen". De rechter hield in zijn vonnis re kening met de onwetendheid van de beklaagde op dit gebied, maar niettemin kwamen de goedkope verzekeringspapieren de man duur te staan. Het mis verstand kostte hem 200 gulden en voor het te hard rijden, waar voor hij uiteindelijk gepakt werd, moest hij 175 gulden beta len. Asociaal De officier nam tijdens de zit ting meermalen het woord 'aso ciaal' en 'piraterij' in de mond, waar het ging om rijgedrag. Aso ciaal noemde hij de manier van rijden van een man uit IJssel- monde. De man reed onverze kerd en zonder rijbewijs en had daarbij een aanrijding veroor zaakt. Officier noch rechter werden veel wijzer van het onsamenhan gende verhaal dat de man vertel de. Het enige dat duidelijk werd, was dat hij 'de schrik van zijn le ven' had gehad. De rechter ge loofde niet zo in deze schrik, om dat de man herhaaldelijk in de fout was gegaan en bovendien twee maal eerder in hechtenis was genomen.. "Ik leg niet graag een gevangenisstraf op, maar u was gewaarschuwd. Uw belofte om niet meer in een auto te stap pen is voor mij geen garantie dat u dat ook echt niet doet". Over eenkomstig de eis kreeg de be klaagde dan ook twee weken ge vangenisstraf. De boete van 200 gulden die tegen hem werd ge ëist, verlaagde de rechter met de helft. Wraakactie Een ander staaltje van piraterij was de wraakactie van een auto mobilist. Bij een inhaalmanoeu vre door beklaagde seinde de in gehaalde automobilist met groot licht. Verblind door deze lichtte- kens hield de verdachte zijn vaart in om vervolgens op de rechterweghelft achteruit te rij den, waardoor hij een aanrijding veroorzaakte. "Een paniekreactie", verklaar de hij in eerste instantie. "Ik wist dat er een tegenligger naderde, maar doordat ik niks meer zag, kon ik de afstand tussen die wa gen en de mijne niet schatten. Daarom ging ik langzamer rijden en vervolgens achteruit". De officier nam geen genoegen met de verklaring van de man. "Dit is geen paniekreactie ge weest, maar de boosheid die hij afreageerde op een andere weg gebruiker. Wat had het voor zin om achteruit te rijden? Het effect was dat de lichten van de man die hem waarschuwde werden stukgereden. Wraak dus". De beklaagde wierp tegen dat een en ander niet zijn bedoeling was geweest. Volgens de rechter was de man fout geweest, maar het pleitte voor hem dat hij meteen was doorgereden naar de politie van Leiderdorp. Conse quenties van rijn gedrag: 250 gul den boete en een voorwaardelij ke ontzegging van zijn rijbe voegdheid met een proeftijd van twee jaar. Konijnen Meestal is het andersom en velt de jager vonnis over het wild. Maar door het overtreden van de Jachtwet werden drie ko nijnen een jager noodlottig. De man had ze geschoten op een tijdstip waarop dat niet mocht. Omdat én zijn jachtakte én zijn materialen bij die gelegenheid in oktober vorig jaar waren ingeno men, was de schade voor de be klaagde nogal hoog. Zeker nu hij plannen had om van het jagen zijn beroep te maken. In de rechtszaal deed hij uitleg van het gebeurde, omdat dit niet in overeenstemming was met de inhoud van het proces-verbaal. Daarin stond dat de agenten de verdachte hadden aangehouden, nadat zij hem hadden herkend terwijl hij aan het jagen was op het terrein van de Noordwijkse golfclub. Hij zou buiten zijn boekje zijn gegaan door over een afrastering te klimmen en buiten het toegestane gebied te jagen. De verdachte lichtte als volgt toe: "Ik had een akte en een ver gunning van de Noordwijkse golfclub om op hun terrein op vossen te schieten die daar het terrein vernielen. Overdag mocht ik op konijnen schieten. Vier van de zeven konijnen die ik bij me had, waren dan ook eerder geschoten, maar de andere drie inderdaad 's avonds en dat was fout". Als bijzonderheid vermeldde de jager dat deze drie bedoeld waren als lokaas voor de vossen en niet voor eigen gewin. Het 'uitstapje' naar het verboden ge bied had de man gemaakt om te kijken of een mogelijk door hem geraakte vos soms daarheen was gevlucht. Hij had toen wel een lichtbak, maar geen geweer bij zich. De advocate van de jager on derschreef zijn standpunten en betwistte het proces-verbaal. Zy bepleitte verder dat de straf be perkt zou blijven tot een geld boete en de eis om de in beslag genomen materialen verbeurd te verklaren, in te trekken. De rechter nam het pleidooi ter harte en hield in zijn vonnis verder rekening met de schade die de jager al had ondervonden door het missen van zyn akte. "De beslissing heeft waarschijn lijk ook invloed op de nieuwe aanvraag van de akte, daarom zal ik de de omstandigheden meere kenen", zei hij. De jager kreeg een geldboete van 200 gulden voor de overtreding en kreeg toe stemming de jachtspullen weer af te halen. Onderonsje Een Katwijkse agent wilde gis teren door middel van een onder onsje met de rechter onder een geldboete uitkomen. De man er kende dat het fout was om in een onverzekerde wagen rond te rij den, maar hy had gedacht dat zijn status als oom agent hem van deze overtreding vry zou kunnen pleiten. Een collega had hem dan ook beloofd zijn zaak tussen de overi ge overtredingen uit te halen. Dat was niet gebeurd en de Kat- wijker had, vertrouwend op de belofte van zyn collega, de boete niet betaald. "Hij had het beloofd en u weet ook wel hoe dat gaat", zo probeerde hij de rechter te overreden. Maar die bleef onver biddelijk. Wet is wet en ook een politieman moet zich daaraan houden. De aanvankelijke boete van 155 gulden bleef dan ook staan. bij mislukte sterilisaties, ook bij andere ingrepen. "Als slachtoffer van een foutieve operatie moet je een fout van de arts aantonen. Dat is in de meeste gevallen een zeer moeilijke zaak. Degene die een proces begint, loopt daarbij het ri sico dat hij hoge kosten moet beta len indien de procedure wordt ver loren", zegt de promovendus. Rechtsbijstand In Westduitsland ligt het aantal zaken waarbij een medicus aan sprakelijk wordt gesteld veel ho ger. Stolker heeft daarvoor wel een verklaring. "In Westduitsland zijn veel meer mensen tegen rechtsbij stand verzekerd, kunnen daarom ook zonder financiële risico's pro cederen". Nog gemakkelijker stappen in woners van de Verenigde Staten naar de rechter. Advocaten werken daar op basis van het principe 'no cure, no pay'. Dat houdt in dat, als de rechter de benadeelde geen schadevergoeding toekent, de ge dupeerde ook zijn raadsman niet hoeft te betalen. Er bestaat dus nauwelijks een belemmering om een juridische procedure te begin- Bovendien is bekend dat in de VS soms astronomische schade loosstellingen worden toegekend. "Toch circuleren daar indianenver halen over. Het is voorgekomen dat iemand werd veroordeeld tot het betalen van een schadevergoe ding van 56 miljoen dollar. Dat wordt dan in de kranten breed uit gemeten. Nooit meer wordt ver meld dat de schadeloosstelling in hoger beroep aanzienlijk is terug gebracht", stelt Stolker. In Nederland is het niet gemak kelijk voor benadeelden om aan te tonen dat een arts een fout heeft ge maakt. De positie van het slachtof fer zou aanzienlijk verbeteren in dien de rechter de bewijslast zou omkeren. Dit betekent, dat niet de benadeelde de fout van de arts moet bewijzen, maar dat de medi cus moet aantonen dat hem geen blaam treft. "De Hoge Raad heeft onlangs nog eens uitgemaakt dat het de pa tiënt is die moet bewijzen dat een arts een fout heeft gemaakt. De doktoren moet naar mijn mening wel alle informatie aan de patiënt ter beschikking stellen, moeten ook over overzichtelijke dossiers beschikken. Misschien dat de rech ter er ook anders over denkt wan neer dezelfde arts al vaker fouten heeft gemaakt. Wellicht dat de rechter zich in dat geval op het standpunt stelt dat de medicus moet aantonen correct te hebben gehandeld", meent Stolker. Opvoedingskosten Indien de patiënt er in slaagt de fout van de arts te bewijzen, is de omvang van de schadevergoeding het volgendè punt van discussie. Verhuiskosten, extra huur voor een grotere woning en de kosten van een nieuwe sterilisatie dienen vermoedelijk wel door de arts te worden vergoed. Maar heeft de be nadeelde bijvoorbeeld recht op een bijdrage in de kosten van de opvoe ding? Het bedrag dat daarmee is gemoeid, is wel geschat op hon derdduizend gulden. Stolker meent dat de opvoe dingskosten wel verhaalbaar zijn op de medicus. "De omvang van de schadevergoeding is wel begrensd. Ik vergelijk het met alimentatie, de financiële situatie van de ouders moet meewegen. Komen ouders door de komst van het nieuwe kind in de geldelijke problemen, dan is schadevergoeding eerder op zyn plaats". Tijdens procedures over misluk te sterilisaties in de Verenigde Sta ten verweerden artsen zich wel eens met de stelling dat de moeder maar abortus moest ondergaan of het kind ter adoptie moest aanbie den. Dat zou in overeenstemming zyn met de verplichting om de schade zo laag mogelijk te houden. Stolker is het met die opvatting niet eens. "Zowel voor abortus als adoptie geldt dat die in volstrekte vrijwilligheid moeten plaatsheb ben. Daar is geen sprake van indien die zaken zich voltrekken om de schade zo laag mogelijk te hou den". Of schadevergoeding moet wor den toegekend is volgens Stolker verder afhankelijk van de vraag wat het motief van de sterilisatie is geweest. "Is iemand gesteriliseerd omdat de kans op een misvormd kind erg groot is en er wordt dan een volkomen gezonde baby gebo ren, dan vind ik niet dat de ouders recht hebben op schadevergoe ding. Hebben ouders zich laten ste riliseren omdat het financieel niet mogelijk is om meer kinderen op te voeden, dan moet er naar mijn me ning wel een schadeloosstelling komen", stelt de Leidse universi tair docent. Medische wereld Om zich in het onderwerp te ver diepen, heeft Stolker contact ge had met mensen uit alle geledin gen van de medische wereld en zich in binnen- en buitenlandse medische literatuur verdiept. Ook heeft hy een zogenaamde laparo scopic bijgewoond. Door zo'n ope ratie kan worden vastgesteld of een foutieve operatie het gevolg is van foutief medisch handelen of dat er sprake is van het spontaan aaneen groeien van de eileiders. In dat laatste geval is er dus geen sprake van een fout van de arts. Aanvankelijk stelde de promo vendus zich op het standpunt dat een vrouw moest toestaan dat een dergelijke ingreep werd verricht. "Ik vergeleek dat met een bloed proef bij een alcoholcontrole; daar aan moet een verdachte ook mede werking verlenen". Na het bijwo nen van de operatie stelde hij zijn mening bij. "Toen ik had gezien wat een flinke ingreep dat is, dat de patiënt onder meer onder narcose wordt gebracht, heb ik mijn opvat ting herzien", zegt Stolker. In zijn dissertatie pleit de Leidse jurist er verder voor dat artsen en verpleegkundigen een zekere juri dische scholing krygen. Volgens hem is het noodzakelijk dat zij het een en ander weten over hun rech ten en verplichtingen. Zo dienen de behandelende artsen, straks als de Wet inzake geneeskundige be handelingsovereenkomst van kracht wordt de verwachting is over drie jaar schriftelijk infor matie te verstrekken over de risi co's van bepaalde operaties. "Som mige ziekenhuizen geven de pa tiënten wel folders. Maar die ik heb gezien, waren vaak niet te begrij pen". Onroerend goed Stolker interesseert zich nu vier jaar in de medische aansprakelijk heid. Aanvankelijk was zyn inte resse gericht op de juridische as pecten van onroerend goed. "Het is echter heel moeilijk om op dat ge bied een groot onderzoek te doen. Als ik een halfjaar onderwijs moet geven in dat vakgebied, ben ik eerst een half jaar bezig om de laatste ontwikkelingen te bestude ren. Toen ik mijn aandacht verleg de naar de medische aansprakelijk heid, ben ik eerst begonnen aan de vakliteratuur. Die had ik in twee dagen gelezen. In Nederland is het een vrijwel onontgonnen terrein", aldus de jurist. De Leidenaar van geboorte noemt het een goede zaak dat er op het terrein van de medische aan sprakelijkheid voor mislukte steri lisatie nu eens een diepgaand on derzoek is verricht. "In de praktijk is het zo dat overbelaste rechtban ken met problemen op dit vlak worden geconfronteerd. Er is vaak te weinig tijd voor rechters om zich diepgaand in de materie te verdie pen, dat leidt tot ad-hoc uitspra ken. Het is mooi dat het mogelijk is dat onderzoekers zich in alle rust met problemen als deze bezighou den. Rechters kunnen met de on derzoeksresultaten hun voordeel doen".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 15