Steeds 'Verkeer in één richting op Noordeinde getikte beslissing' Bezuinigingsplan AZL ingetrokken Bijzondere tentoonstelling in het Anatomisch Museum Provincie kiest voor drie waterbedrijven KNOV Leiden viert 75-jarig bestaan Elani naar Amphoraweg LEIDEN - "Ondernemers zijn echte individualisten. Ze zijn gewend aan het dra gen van hun eigen risico's en verantwoordelijkheden. Ze nemen altijd hun eigen beslissingen. En dat bete kent dat ze haast niet te or ganiseren zijn. Maar we be staan nu 75 jaar en we heb ben al die tijd niet stil geze ten. Er is genoeg te doen in deze stad". Dit zegt L.J. van Velzen, al bijna 10 jaar voor zitter van het Koninklijk Nederlands Ondernemers Verbond (KNOV) in Lei den, dat deze maand zijn ju bileum viert. door Britta Alink hebben, winkeliersverenigingen en branche-organisaties. De KNOV komt op voor de belangen van alle ondernemers in het mid den-en kleinbedrijf. De leden vari ëren dan ook nogal van beroep: sla gers, bakkers, sigarenhandelaren, drogisten, aannemers en garage houders. "Met zo'n gevarieerde groep kun je het niet iedereen naar de zin ma ken. Maar dat is ook niet onze be doeling. We zijn er voor de meeste ondernemers om hulp en advies te geven. Via ons kunnen ze bijvoor beeld juridisch advies krijgen of hun bedrijf door een bedrijfskun dige laten doorlichten, zonder al te veel kosten", zegt Van Velzen, me de-eigenaar van een smederij- en constructiebedrijf, aan de Varken markt in Leiden. Het KNOV in Leiden besteedt een groot deel van zijn tijd aan het lezen en analyseren van bestem mingsplannen. Een aantal keren per jaar is er samen met de vakbon den overleg met de Leidse wethou ders. Niet alleen over bestem mingsplannen, maar ook over de werkloosheid, het beroepsonder wijs, de sluitingswet en alles wat de LEIDEN - De raad van bestuur van het Academisch Ziekenhuis Leiden heeft de bezuinigingsplan nen voor 1989 ingetrokken. Dat is gebeurd op aandrang van verschil lende overlegorganen in het zie kenhuis. Zij hebben bij de Raad van Bestuur hun ongenoegen geuit over de onzorgvuldige wijze waar-- op reorganisaties worden inge voerd. Volgens de overlegorganen heeft dit geleid tot sociale onrust en demotivatie onder de zieken huismedewerkers. Door middel van de bezuini gingsplannen wilde de directie een besparing van negen miljoen reali seren. Die is noodzakelijk om de te korten van voorgaande jaren weg te werken en geld te reserveren voor de tweede fase van de nieuw bouw. De bezuiniging zou worden bewerkstelligd volgens de zoge naamde kaasschaafmethode, waar bij ieder onderdeel van het zieken huis een bepaald percentage moet inleveren. De overlegorganen van het AZL denken dat de gekozen werkwijze geen structurele oplossing biedt voor de financiële problemen bij het ziekenhuis. De raad van be stuur gaat nu kiezen voor een ande re wijze van bezuinigen. Er wordt een herprofileringsplan opgesteld, waarin afstoten van taken en een reorganisatie wordt opgenomen. Dit plan wordt de komende drie jaar ten uitvoer gebracht. Het herporofileringsplan wordt opgesteld door een speciale com missie. Over de samenstelling daarvan is nog niets bekend. De commissie moet voor 1 april 1989 een rapport uitbrengen. De raad van bestuur heeft tevens aangekondigd de informatievoor ziening aan medewerkers van het AZL en de overlegorganen over de reorganisaties en het sociaal beleid te verbeteren. Ook daarover was door het personeel bij de raad van bestuur geklaagd. Redactie: Simone van Driel en Meindert van der Kaaij, telefoon 161422. Aerobic oma Beweging is goed voor ons. Dat weten we allemaal. Beweging is ook goed voor ouderen om opti maal te blijven functioneren. Kijk: als 65-plusser hoef je na tuurlijk geen nieuw wereldre cord meer te zetten, maar de tijd dat bejaarden alleen maar gezel lig in een kring zaten om elkaar de bal toe te gooien is wel voor- bij. Met de komst van een sportop- bouwwerker bij de directie sport en recreatie heeft de gemeente Leiden enkele jaren geleden aan mensen boven de 55 de mogelijk heid geboden om naast de tradi tionele bejaardengymnastiek en het volksdansen actief deel te ne men aan sporten als bowlen, koersbal, zwemmen, paardrijden en aerobic dancing. Ziet u het voor zich: een omaatje van tach tig in een kanariegeel jogging pak, bewegend op de nieuwste maxisingle van Tina Turner? U misschien niet, maar sportop- bouwwerker Aad van der Luit wel. "Het gaat fantastisch", ver telt hij. Alleen niet op muziek van Tina Turner. Maar wat dacht u van de cha cha cha en de pol ka "Een paar jaar geleden zijn we begonnen met een bowling-uur tje", aldus Van der Luit. "Lang zamerhand hebben we een groot aantal activiteiten ontwikkeld om ouderen deel te kunnen laten nemen aan tal van sporten en op een wijze die is aangepast aan hun behoeften en mogelijkhe den. Zeker 1500 ouderen in Lei den zijn intussen actief gewor den. Om een voorbeeld te geven: een nog zeer mobiele 55-plusser, in de vut en nog nooit aan sport gedaan. Wat zegt zo iemand: "Ik zie me al naar een vereniging gaan. Dan zeggen ze: wat komt die ouwe hier doen. Ik kan im mers geen kampioen meer wor den, dus op mij zitten ze echt niet te wachten". Aad van der Luit is er in ge slaagd om activiteiten te ontwik kelen die voor de doelgroep van 55-plussers zeer geschikt zijn. "En wat ook belangrijk is, is dat het bij uitstek om sporten gaat waar gezelligheid en een presta tie leveren samengaan". Zijn oudere sporters nog wel een beetje fanatiek? "Fanatiek? Goh, hou op joh. Als ze meedoen doen ze het echt om te winnen. De inzet van mensen die met ae robic en fitness bezig zijn is ook heel groot. Ze willen zich echt meten met anderen. Als je ze ziet klojen met apparaten en gewich ten. Da's echt te gek". Gemakkelijk heeft Van der Luit het overigens niet. "Eerst was ik meneer Van der Luit en nu is het: zeg kind, luister is effe. Ja, wat wil je. De gemiddelde leeftijd is 63 jaar, al zijn het soms net kinderen. Dan wil de één niet met de ander in een groep omdat ze slecht ter been is. Of ze hou den bij bowlen de bal bij zich om dat die zo lekker licht is. Nor maal heb je één vervelend jonge tje in een klas, maar nu heb ik er 20 in een groep van 20. De metho diek en didactiek die ik geleerd heb, gooien ze op z'n kop. Maar", weet Van der Luit zeker, "het is altijd wel onwijs leuk". Sportcultuur (1) Tot de groepen die extra aan dacht nodig hebben omdat ze an ders niet tot sporten komen, be horen ook de etnische minderhe den (Turken, Marokkanen, Suri- i anderen). Vooral de i binnen deze groeperin gen zijn niet of nauwelijks tot sporten te bewegen omdat het niet past in de cultuur. Sinds en kele maanden is er bij de directie sport en recreatie een tweede sportopbouwwerker aangesteld, Elly Wulms, die zich voorname lijk bezighoudt met sportstimu- lering van etnische minderhe den. Ook dit blijkt in de praktijk niet gemakkelijk te gaan. Elly Wulms: "Als etnische minderhe den samen sporten, gebeurt dat meestal door mensen van dezelf de nationaliteit. En zelfs als ze dezelfde nationaliteit hebben maar een verschillende politieke voorkeur, dan blijkt men niet in één team te kunnen sporten. Daar moet je dus rekening mee houden". "De culturele achtergrond van etnische minderheden is ook vaak een knelpunt voor vrouwen en meisjes om te gaan sporten. Leidse middenstand aangaat. "Dat regelmatige overleg doen we nou al sinds een paar jaar. En volgens ons werkt het. We praten nu al over zaken die ons aangaan, vóórdat er sprake is van een con flictsituatie. We zijn veel eerder op de hoogte van wat er speelt en zo heb je invloed op plannen die mis schien nog moeten worden ge maakt" zegt Van Velzen. Breestraat Het Breestraatprobleem is een van de dingen waarmee het KNOV zich^al geruime tijd intensief be moeit. De winkelstraat is al jaren een dankbaar gespreksonderwerp voor de middenstand, de politiek, de consumenten en het verkeer. Wel of geen verkeer door de Bree straat. Of alleen bussen en taxi's. Of mogen alleen op bepaalde tijden auto's door de straat. Sinds 17 okto ber mogen auto's en bromfietsen van 19.00 uur tot de volgende dag 11.00 uur en op zondag de hele dag weer door de Breestraat rijden. "Het dikste dossier in mijn stu deerkamer is dat van de Breestraat. Jaren zijn we daarmee bezigge- weest en nu nog steeds. Er moest iets gebeuren in die straat, die be dreigd werd door de verpaupering. Maar dat ze nu meteen van het Noordeinde een éénrichtingsweg maken, vind ik echt een getikte be slissing", zegt de 59-jarige voorzit ter een beetje kwaad. Even later vervolgt hij glimlachend: "Ach, wij ondernemers zijn ook wel eens wat vreemd. Een jaar of vijftien gele den hebben we een rechtszaak aan gespannen tegen het plan om van de Breestraat een winkelpromena de te maken, nu vinden we het ei genlijk wel een goed idee.". Het KNOV is vertegenwoordigd in de Kamer van Koophandel, het arbeidsbureau, de Stichting Werk gelegenheid en de sociale dienst. Ook heeft de bond een zetel in het bestuur van het Rijnlands Instituut voor Ondernemersonderwijs (RIO) in Leiderdorp. Die opleiding is twintig jaar geleden voortgekomen uit initiatief van Leidse onderne- "Met al die vertegenwoordigers hebben we overal waar het ons aan gaat iets te vertellen. We vormen ei genlijk een grote paraplu boven de hoofden van de ondernemers. Zo kunnen we naar buiten toe één me ning brengen. Krakelen doen we wel binnenshuis. Want gekrakeel is er zeker", vindt de voorzitter. De ondernemersbond is de laatste jaren, volgens Van Velzen een 'levende' organisatie gewor den. Er is meer actie gekomen. "Dat zie je wel aan al die bestuurs functies die we vervullen. En aan het overleg". Een andere zaak die de bond zeer aan het hart gaat is het parkeerpro bleem in de stad. "Iedereen denkt dat de meeste ondernemers het liefst alleen maar auto's in de stad zouden zien. Niets is minder waar. Wij zijn voorstander van meer openbaar vervoer en een goede be reikbaarheid van de stad. Het is echt niet zo dat we onze klanten met de auto voor de toonbank wil len laten rijden om zo optimaal te kunnen verkopen. Ik ben dan ook wel blij met die drie parkeergara ges voor het centrum. Helaas staan ze er wel 20 jaar te laat, maar nu kun je je auto tenminste kwijt in de stad. Je moet er wel het een en an der voor betalen, maar vroeger hoefde je het al helemaal niet te proberen je auto in het centrum te parkeren", vindt de voorzitter. Volgens hem is het best mogelijk dat meer mensen die in de stad werken met de fiets of met het openbaar vervoer komen. Het stre ven van het KNOV is dat er geen langparkeerders in het centrum staan. "Je kunt je auto ook even buiten de stad kwijt en dan het laatste stukje met de bus. Uitzon dering blijft natuurlijk de bedrijfs auto. Als een auto steeds vanuit een bedrijf ergens heen moet en de hele dag wordt gebruikt, dan moet de ondernemer hem natuurlijk wel voor de deur kunnen zetten of min stens in de buurt. Hetzelfde geldt voor het laden en lossen. Dat is nu in vrijwel alle winkelstraten nog een probleem". "Gelukkig is winst maken geen vies woord meej en tellen de on dernemers weer mee. We streven er naar om de stad Leiden de regio nale centrumfunctie te laten hou den. Daarom protesteren we ook tegen de uitbreidingsplannen van de Winkelhof in Leiderdorp. Als die doorgaan krijgt dat dorp een veel te grote zuigkracht op de plaatsen in de omtrek. Die bewo ners komen nu naar Leiden om te winkelen en ze gaan misschien lie ver naar Leiderdorp, als ze daar net zoveel kunnen krijgen in de Win kelhof als bij ons in het centrum. Ik heb aan de gemeente Leiderdorp uitgelegd wat onze bezwaren zijn tegen hun plannen. Het plan is nu om verschillende redenen in de ijs kast gelegd. Het kan best zijn dat het er over een paar jaar weer wordt uitgehaald. Nou, dan gaan we er weer tegenaan. Onze bond gaat gewoon stug door", zegt Van Velzen. Een aantal jaar geleden is er door L. J. van Velzen, voorzitter van de afdeling Leiden i (KNOV). De afdeling bestaat 75 jaar. i het Koninklijk Nederlands Ondernemers Verbond het KNOV Leiden ook flink gepro testeerd tegen de bouw van het Leiderdorps Meubelplein. Uit angst dat de meubelzaken in Lei den er aan kapot zouden gaan. Het heeft heel anders uitgepakt. De voorzitter: "De eigenaar van een meubelzaak zei laatst tegen me dat hij sinds de komst van het plein weieens klanten heeft uit de Ach terhoek. Dat had hij voor die tijd nog nooit meegemaakt. Het blijkt uit het hele land naar Leiderdorp komen voor de meu bels. Maar daarna gaan ze ook nog even naar Leiden om er te vergelij ken of gewoon een beetje lopen. Prima toch voor de stad". LEIDEN In de tentoonstellings ruimte van het Anatomisch Muse um is het komend weekeinde de expositie 'Prognose van de Pro gressie, Gezondheidszorg in de Toekomst' te zien. Deze expositie laat een aantal aspecten op me disch wetenschappelijk gebied zien, waarvan in de toekomst nog veel vooruitgang valt te verwach ten. Zo is te zien hoe met behulp van dna-onderzoek een diagnose is te stellen over bepaalde ziekten zoals spierdystrofie, hemofolie en de Ziekte van Huntington. Met be hulp van een miscroscoop, die op een computer is aangesloten, wordt het vruchtwater onderzocht van een zwangere vrouw. In een zeer vroeg stadium kan worden be paald of de vrucht dezelfde erfelij ke eigenschappen - en dus de afwij kingen - heeft als één van de ou ders. In dat stadium kan een in greep nog overwogen worden. Een ander zeer geavanceerd mid del om een diagnose te stellen is het zogenaamde mri-onderzoek. De Magnetic Resonance Imaging (mri) is een apparaat dat afbeeldin- i der Luit soms fanatieke sporters: "Als z Om een voorbeeld te meisjes moeten als maagd het huwelijk ingaan. Omdat bij som mige etnische minderheden het idee bestaat dat tijdens het spor ten het maagdenvlies kan scheu ren, is sporten voor deze meisjes uit den boze. Het sportbeoefenen door vrouwen is ook alleen mo gelijk als er les gegeven wordt door vrouwen aan vrouwen. Er mogen absoluut geen mannen bij zijn. In het zwembad De Zijl hebben we speciaal daarvoor gordijnen opgehangen zodat men bij de zwemlessen voor Turkse vrouwen niet vanuit het restaurant het zwembad in kan kijken". Aad van der Luit: "Ik heb eens meegemaakt bij een zelfverdedi gingscursus voor Marokkaanse meisjes dat er op een gegeven moment niemand meer kwam. Daar moet wat achter zitten, denk je dan. Toen bleek dat er een man de zaal in was geweest om koffie te brengen. Als zoiets gebeurt, kunnen we dat nooit meer recht praten". "Meedoen aan sport is ook vaak afhankelijk van de financië le mogelijkheden", vertelt Elly Wulms. "Turken of Marokkanen hebben meestal geen geld over voor het sporten omdat ze niet gewend zijn dat sport geld kost. Eigenlijk vinden ze het raar. Zoals ze ook raar vinden om spe ciale kleding of sportschoenen te dragen. We hebben twee Turkse vrouwen die vrij progressief zijn en komen tennissen. De eerste keer kwamen ze in een broek en een trui, zonder sportschoenen. Nu komen ze al in een jogging broek en op sportschoenen. En ze vinden het hartstikke leuk. Zoiets motiveert ook andere vrouwen om te gaan sporten". Sportcultuur (2) Elly Wulms is heel tevreden over wat in enkele maanden is be reikt. "Ongeveer 150 mensen, vooral Turken en Marokkanen zijn al aan het sporten geslagen. "Maar ik ben er ook voor Chine zen, Chilenen of noem maar op", vult ze aan. "Die hebben we nog niet zo goed kunnen bereiken". Maar is het sporten in afzon derlijke groepen nu wel de beste manier om etnische minderhe den in de Nederlandse samenle ving te integreren? "Door met Nederlanders samen te sporten zou integratie eerder plaatsvin den. Maar in de praktijk blijkt dat niet te gebeuren", aldus Elly Wulms. "De aanpak die we nu hebben gekozen is vooral een middel om de oudere generatie aan het sporten te krijgen. De tweede generatie die op Neder landse scholen zit en Nederland se vriendjes heeft, sport veel eer der waar.hun vriendjes ook spor ten. Met de meeste ouderen zal het nog wel een hele tijd duren voordat ze zich bij bestaande ver enigingen aansluiten". Aad van der Luit: "We kunnen het natuurlijk ook proberen om te draaien. Kijk, je moet bijvoor beeld niet proberen om Turkse mannen aan atletiek te laten doen. Dat is niet cultureel gebon den. Worstelen is iets dat ze ken nen en dat wel aanslaat. Als we nu eens een paar Nederlanders hebben die willen worstelen, kunnen ze zich bij de groep van etnische minderheden aanslui ten. Dat is ook een leuke basis voor integratie". Het is wel dui delijk volgens de sportopbouw- werkers dat de sportstimulering van etnische minderheden een langdurig proces is. JAN RIJSDAM gen maakt van het lichaam met be hulp van magneetvelden. Veel be ter dan bij het gebruikelijke rönt genonderzoek zijn bij mri-afbeel- dingen weefsels zoals bot, been merg, kraakbeen en pezen te on derscheiden. Doordat de rmi-platen veel dui delijker zijn, is voor artsen nauw keuriger te bepalen wat er aan de hand is. Toepassingen zijn er bij tu moren, ontstekingen, doorbloed ingsstoornissen en andere afwij kingen. Een ander voordeel boven röntgenfoto's is dat het volkomen onschadelijk is voor de patiënt. Op de tentoonstelling is ook een aantal praktische vindingen van het Academisch Ziekenhuis Lei den te vinden. Een nieuwe metho de waarbij kinderen met een gebo ren hartafwijking zonder operatie worden geholpen, was laatst nog op televisie. Met behulp van een catheter wordt een via een bloedvat een 'pa- raplutje' in het hart gebracht. Hier door wordt een gat in het hart afge sloten, dat bij gezonde kinderen vanzelf dicht groeit. Er zijn jaar lijks ongeveer honderd pasgebo ren kinderen die op deze wijze kun nen worden geholpen. Zij hoeven dus niet een zeer ingrijpende ope ratie te ondergaan, waarbij de hele borstkas wordt opengehaald. Een andere nieuwe methode, die mogelijk dit jaar nog zal worden toegepast, is een chirurgische tech niek waarbij de lever een eigen bloedsomloop krijgt. Slechts bij een beperkt aantal mensen (zes procent) is een tumor in de lever operatief te verwijderen. De behandeling met medicijnen om de celgroei te remmen is niet ef fectief omdat de lever die afbreekt. Daarom is eigenlijk een vier keer zo grote dosis medicijnen nodig. Dat zou echter de rest van het li chaam niet aan kunnen vanwege de bijwerkingen die een dergelijke dosis met zich meebrengt. Door de lever tijdelijk een eigen bloedsom loop te geven en dus te isoleren, kan de concentratie daar vier keer zo hoog worden zonder de rest van het lichaam te beschadigen. Op de tentoonstelling wordt ook het een en ander verteld over de studie gezondheidswetenschap pen. Deze jongste loot aan de medi sche faculteit leidt studenten op als medisch onderzoeker. Anders dan de medicijnenstudent, die voor arts studeert, richten deze studen ten zich van begin af aan op het doen van onderzoek op medisch gebied. Dit is slechts een greep uit de aanwezige onderdelen op de expo sitie 'Prognose van de Progressie' in het gebouw van het Anatomisch Museum aan de Wassenaarseweg 62. De tentoonstelling is op zater dag 5 november van 10.00 tot 17.00 uur en op zondag 6 november van 11.00 tot 17.00 uur toegankelijk. Bovendien is die dagen ook het Anatomisch Museum voor publiek geopend. LEIDEN Het plan om de water leidingbedrijven in Zuid-Holland samen te voegen tot vier bedrijven, lijkt weinig kans meer te maken. De Staten-commissie voor water huishouding en waterschappen heeft vanmorgen unaniem inge stemd met het plan van de provin cie, dat voorziet in de oprichting van slechts drie nieuwe waterlei dingbedrijven. Het plan voor vier bedrijven is opgesteld door een groep drinkwa termaatschappijen, waar onder de LDM. Ze vinden dat de drinkwa tervoorziening in deze provincie beter is gewaarborgd met de op richting van vier bedrijven, vooral ook omdat elk bedrijf dan kan be schikken over ten minste twee af zonderlijke bronnen. In geval van een calamiteit kan de waterleve ring dan langer worden gewaar borgd. Bovendien is deze opzet volgens bedrijven goedkoper en ook snel ler te verwezenlijken. Verschillen de waterleidingmaatschappijen voelen er weinig voor om samen te gaan met de bedrijven die de pro vincie voorstelt. Zo verzet de LDM zich tegen de door de provincie ge wenste fusie met het Haagse duin- waterbedrijf. Het plan van de drinkwaterbe drijven was voor een aantal Staten fracties enkele maanden geleden reden om tegen het plan van het provinciebestuur te stemmen. Dat heeft daarop een adviesbureau op dracht gegeven de beide plannen met elkaar te vergelijken. Uit dat onderzoek kwam naar voren dat de twee plannen elkaar niet veel ont lopen, maar dat het provinciale plan op sommige punten toch de voorkeur verdient. Voor 'dwarslig gende' Statenfracties was dit aan leiding om hun verzet tegen het voornemen van het provinciebe stuur te staken. De provincie geeft de komende tijd belanghebbenden de gelegenheid hun oordeel over het plan te geven. Daarna zal het in Provinciale Staten worden vastge steld. De directeur van de Leidsche Duinwatenmaatschappij, J. Ha- ijkens, kon vanmorgen nog niet zeggen wat de waterleidingbedrij ven nu gaan ondernemen. De be stuurders van die bedrijven zullen daar de komende week over over leggen. Wel erkende Haijkens dat het plan voor vier waterbedrijven nu weinig kans meer lijkt te ma ken. LEIDEN Renault-dealer Elam, die nu is gehuisvest aan de Haar lemmerweg, gaat verhuizen. Het bedrijf krijgt de beschikking over een nieuw gebouw aan de Ampho raweg. Het automobielbedrijf komt op de plaats waar voorheen watersportbedrijf De la Bije was gevestigd. De gemeente wil aan de Haarlemmerweg woningbouw rea liseren. De verhuizing van de Elam is volgens directeur W. van der Kroft noodzakelijk omdat het huidige bedrijfspand niet meer aan de ei sen voldoet. "Ook met verbouwin gen zouden we het gebouw niet zo kunnen inrichten, als we het graag willen". De bouw van een nieuw pand is een rechtstreeks gevolg van de overname van de Elam door het Alphense bedrijf Hemcar bv. "Dat is een compleet andere firma met een klantvriendelijkere opstel ling", aldus Van der Kroft. Het is de bedoeling dat Elam met ingang van volgend jaar Hemcar gaat he ten. De verhuizing moet naar de me ning van Van der Kroft uiterlijk 1 september 1989 zijn gerealiseerd. De nieuwe vestigingsplaats vlak bij de Doctor Lelylaan is volgens de directeur uitermate geschikt voor zijn bedrijf. "We zijn dan goed bereikbaar, we liggen vlakbij be langrijke uitvalswegen".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 15