'Hoge werkloosheid is
gunstig voor werkgevers'
Wie goed in zijn vel zit
kan een heleboel hebben
Reportage
Zusters Franciscanessen verlaten Oegstgeest
PAGINA
DINSDAG 1 NOVEMBER 1988
Onvoorzichtige' Ruud Vreeman nieuwe voorzitter Vervoersbond
Ruud Vreeman: "Veel linkse mensen zijn teleurgesteld over de verande
ringen. Ik niet". ,fotu gpd)
Symposium over geluk op Erasmusuniversiteit
UTRECHT Over twee
weken krijgt de Vervoers
bond FNV een nieuwe voor
zitter. Op het congres van 16
en 17 november zal Ruud
Vreeman Arend Drenth op
volgen, de ex-sleepbootka-
pitein die in 1981 voorzitter
werd om de toen heersende
bestuurscrisis in de bond te
bedwingen. Vreeman. 40
jaar. is geen man van de
werkvloer. Wel zit hij al zes
tien jaar bij de vakbond. In
1972 begon hij, als werkstu
dent. bij het scholingsinsti
tuut van - toen nog - het
NW, de Henri Polak Stich
ting.
door
Nel van Bemmel
Hij studeerde arbeids- en organisa
tiepsychologie in Groningen. Vree
man: ..Waarom ga je psychologie
studeren? Ik was geïnteresseerd in
menselijke verhoudingen, en later
vooral in arbeid en arbeidsverhou
dingen. Niet het soort belangstel
ling van een wetenschapper die
door een loep naar insekten kijkt.
Ik voelde verwantschap met de
problemen, meende dat ik ver
plicht was er wat aan te doen. Wilde
de maatschappij rechtvaardiger
maken".
Vreeman kwam eindjaren zestig
van de middelbare school. In die
tijd bloeide de belangstelling voor
politiek op. Bij velen is die belang
stelling met de tijdgeest verflauwd,
maar niet bij hem. „Veel linkse
mensen uit die tijd zijn cynisch ge
worden omdat de veranderingen
die zij wilden niet zijn gekomen. Ik
ben niet zo teleurgesteld geraakt.
Er zijn zoveel impulsen gebleven,
de spirit is er bij de vakbeweging
nooit uitgegaan".
Natuurlijk
De overstap van wetenschap
naar vakbeweging is voor Vreeman
een tamelijk natuurlijke zaak ge
weest gezien de onderwerpen
waarmee hij zich bezighield. Tij
dens zijn studie deed hij al onder
zoek naar de effecten van ploegen
diensten in de strokartonindustrie.
In 1985 promoveerde hij op het
proefschrift 'Vakbondswerk en
kwaliteit van de arbeid, voorbeel
den van werknemersonderzoek in
de Nederlandse industrie'.
Het contact met de achterban is.
naar zijn eigen zeggen, altijd soepel
verlopen. Hij had, als hoogge
schoolde, geen speciale problemen
het vertrouwen van de leden te
winnen. Ook al niet toen hij na zijn
studie, als doctorandus dus, alge
meen secretaris van het NVV-jon-
gerenkontakt werd: een organisa
tie van werkende jongeren. „Ik heb
dat verschil in achtergrond nooit
zo gevoeld. En nu speelt het hele
maal niet meer: ik ben al zo'n vijf
tien jaar in discussie met leden en
kaderleden van de bond".
Hij praat niet deftig, niet inge
wikkeld, maar ook niet plat. Eigen
lijk heel gewoon en vooral erg snel.
„Ik ben overal een beetje hetzelf
de", zo verklaart hij zijn strategie
op het terrein van contacten. Soms
houdt hij inleidingen voor groepen
werkgevers. „Die vragen me dan
wel eens of ik dat anders doe dan
wanneer ik voor een groep kaderle
den van de bond spreek. Dat is dus
niet zo, en dan zeg ik ze ook dat ik
overal een beetje hetzelfde ben.
Soms zijn ze dan teleurgesteld,
hadden ze gehoopt dat ik het voor
hen wat deftiger had gemaakt".
Linkse nota's
In 1978 vroeg de Industriebond
NW hem hoofd te worden van de
afdeling medezeggenschap, onder
nemingsbeleid en scholing. Het
was de tijd van Arie Groenevelt,
van linkse nota's als 'Fijn is anders'
en 'Breien met een rooie draad'. De
Industriebond was trendsetter van
de anti-kapitalistische kritiek, en
daaraan wilde Vreeman graag mee
werken. Hij ging zich bezighouden
met de vraag hoe de bond kon zor
gen dat afdelingen van actieve le
den een tegenkracht gingen vor
men binnen de bedrijven. Die afde
lingen moesten zich inhoudelijk
gaan bemoeien met arbeidsom
standigheden, met de arbeidsorga
nisatie, met technologie. „Dat was
een heel interessant soort proces
dat we toen in gang hebben gezet".
Toen de koers van de Industrie
bond veranderde, voelde Vreeman
zich er niet meer op zijn plaats.
„Anderen wilden meer informeel
met werkgevers overleggen, de in
dustrie helpen opbouwen". Die
aanpak stond lijnrecht tegenover
Vreemans visie die uitging van be
langentegenstellingen tussen
werkgevers en werknemers, en de
noodzaak van een confrontatie.
Zeer tegen Vreemans zin werd ver
volgens Dick Visser voorzitter van
de Industriebond en niet de huidi
ge FNV-voorzitter en meer linkse
Johan Stekelenburg. De verschil
len van inzicht tussen Visser en
Vreeman leken niet te overbrug
gen. Volgens een publikatie in
weekblad De Tijd van begin dit
jaar zou Visser zelfs de Binnen
landse Veiligheids Dienst hebben
ingeschakeld om Vreemans verle
den na te gaan. Vreeman vertrok.
Naar de beleidsafdeling van de
Vervoersbond FNV. Daar werkte
hij onder meer aan nieuw beleid
voor het beroepsgoederenvervoer.
Toen de rechter in 1985 de blokka
de door vrachtwagenchauffeurs
verbood, waren de vakbondseisen
nog vooral gericht op lonen en toe
slagen. „Sindsdien", vertelt Vree
man, „is de bond het beleid gaan
verbreden en zich meer gaan rich
ten op sociale moderniseringen".
Gezondheid
Daarmee doelt hij op zaken als
regelmatiger en korter werken. Op
gezondheid: zo'n zeventig procent
van de chauffeurs verlaat voor zijn
veertigste het beroepsgoederen
vervoer. Op de belasting bij laden
en lossen. Op de gewoonte chauf
feurs in een soort kist op de cabine
te laten slapen om zodoende laad
ruimte voor de wagen uit te sparen.
Op het tot nog toe ontbreken van
een sectorale gezondheidsdienst -
die er nu wel komt. Op de instelling
van de arbeidspool - waarmee nu
een experiment start.
Vreeman verwacht dat de onre
gelmatigheid bij de komende cao-
eisen aan de orde zal komen. Niet
alle leden vragen daarom. Sommi
ge jongeren voelen de vermoeid
heid nog niet zo, en concentreren
zich liever op meer loon. Of man
nen die geen behoefte aan enige re
gelmaat in hun gezinsleven heb
ben. Vreeman: „De bond voelt het
als een verantwoordelijkheid om
dergelijke problemen op de agenda
te houden".
Hardop vraagt Vreeman zich af
waarom het zo gewoon is dat een
vrachtwagenchauffeur in zijn wa
gen slaapt. „Uit een oogpunt van
gezondheid is het beter om in een
bed te slapen. Maar chauffeurs zelf
komen met allerlei argumenten
waarom ze per se in de auto moeten
slapen: te weinig logies, op de wa
gen moeten passen, 's morgens lek
ker vroeg weer wegkunnen. De
vrouwen van de chauffeurs vinden
we in die discussies aan onze kant.
Ik heb er eens een tegen haar man
horen zeggen: Waarom slaapje niet
in die auto als-ie voor het huis
staat?".
Milieu
De verbreding van beleid waar
de Vervoersbond mee bezig is, is
volgens Vreeman een van de ma
nieren waarop de hele Nederlandse
vakbeweging haar gedeeltelijk ver
loren invloed moet zien terug te
winnen. Dus: naast de aandacht
voor verdeling van lonen en sociale
zekerheid meer kijken naar ar
beidsomstandigheden in een be
drijf, naar scholing. En zelfs nog
breder: naar milieuvraagstukken.
Zijn strategie is die aandacht
voor milieu te verbinden aan ar
beidsvoorwaarden. de hoofd
kracht van de bonden. Milieu op
zichzelf spreekt de leden te weinig
aan. Maar het lozen van chemisch
afval heeft te maken met het wer
ken met gevaarlijke chemicaliën.
Die link begint werknemers aan te
spreken. Vreeman wijst op arbei
ders in Italië die er niks voor voelen
een gifschip te lossen.
Hij wil dat de bond via de ar
beidsvoorwaarden helpt milieu
problemen op te lossen. Bij voor
beeld door het openbaar vervoer
voor woon-werkverkeer te stimule
ren. Door betere verbindingen te
eisen, en ov-jaarkaarten in plaats
van dienstauto's. Belangrijk voor
de kracht van de vakbeweging
vindt hij de hoofdstroom, in dit ge
val de directe belangenbeharti
ging, goed in de gaten te houden en
daar vervolgens wat aan toe te voe
gen. „We moeten het verband goed
vasthouden", vindt hij. „Dat geldt
ook voor de werving van nieuwe le
den. Ik zie liever dat een typiste bij
Aegon vakbondslid wordt dan een
systeemanalist. Die typiste sluit
beter aan bij onze traditie, daar
kunnen we ook meer voor doen".
Niet voorzichtig
Vreeman toont zich geen man
van voorzichtige standpunten. Zo
stelde hij na Prinsjesdag de vraag
of het wel waar is dat het kabinet
de werkloosheid wil terugdringen.
Vreeman: „Je kunt je heel goed
voorstellen dat werkgevers baat
hebben bij een hoge werkloosheid:
die zorgt voor een overschot aan ar
beidskrachten, voor druk op de lo
nen, en bevordert de flexibele inzet
van werknemers. En de werkge
vers hebben veel invloed in dit ka
binet. Je mag Nederland weliswaar
niet met een ontwikkelingsland
vergelijken, maar het is wel een feit
dat veel ondernemingen dochter
bedrijven vestigen juist in landen
waar de werkloosheid hoog is. Ik
zie in het Nederlandse beleid niet
veel feiten die erop wijzen dat het
kabinet de werkloosheid serieus
wil bestrijden. Scholing is bijna het
enige wat je hoort. Maar scholing
naar iets wat er niet is, biedt weinig
perspectief'.
Dat perspectief ziet Vreeman wel
in de ideeën en plannen van de
FNV. Hij vindt het belangrijk dat
de FNV daarmee 8 oktober in Am
sterdam massaal de straat opging.
„Dat heeft effect op onze interne
kracht en op het resultaat van onze
invloed". Niet dat Vreeman daar
onmiddellijk wonderen van ver
wacht: „Daar ben ik een veel te er
varen vakbondsman voor". Maar
toch is hij niet somber over de toe
komst: „Misschien krijgen we de
tijd wel mee, en komt er na deze
tijd van boekhouders weer een pro
gressief klimaat".
Ziet hij dan tekenen die daarop
wijzen? „Nee, niet echt, alleen mijn
intuïtie".
„Wie zich vaak afvraagt wat geluk
kig zijn is. die is het waarschijnlijk
niet". Een uitspraak halverwege
het gesprek met sociaal-psycho
loog en organisaro van een vier
daags symposium over dit thema
aan de Rotterdamse Erasmusuni
versiteit Ruut Veenhoven. Geluk is
er in soorten en definities. Voor zo
ver een mens daar zelf niet op
komt, wordt dat wel duidelijk ge
maakt door Veenhoven. „Het
woord geluk wordt in een 'brede'
en in een 'smalle' betekenis ge
bruikt. In brede betekenis wijst het
op allerlei dingen die te maken
hebben met hoe goed het met je
gaat. Het is dan een overkoepelend
woord dat onder meer je geestelijk
en lichamelijke gezondheid omvat.
De brede betekenis wordt ook wel
aangeduid met het woord welbe
vinden. Voor de smalle betekenis
gebruik ik zelf liefst het woord le
vensvoldoening".
door
Henk Drent
De brede en de smalle betekenis
van het begrip geluk vallen dus
niet altijd samen. Iemand kan bij
voorbeeld een slechte gezondheid
hebben, maar toch voldoening
hebben in zijn bestaan. Om verwar
ring te voorkomen: dit gesprek
gaat over wat mensen meestal on
der hun geluk verstaan: hun le
vensvoldoening. Geluk in de smal
le betekenis.
Bestaat geluk bij de gratie van
ongeluk?
„Dus de vraag of je meer voldoe
ning in je leven schept als je slech
ter hebt gekend? Dat blijkt in het
algemeen niet het geval. Mensen
die een moeilijke jeugd achter de
rug hebben of die in een concentra
tiekamp hebben gezeten, blijken
juist minder plezier in het leven te
scheppen. De theorie achter die
vraag is dat geluk een kwestie van
vergelijking is. Die theorie is ech
ter maar ten dele juist. Mensen ba
seren het oordeel over hun bestaan
ook op hoe prettig zij zich meestal
voelen. Een moeilijke jeugd of
traumatische kampervaringen ko
men De stemming meestal niet ten
goede".
„Als geluk helemaal een kwestie
van vergelijken is, zouden de mees
te mensen zich gelukkig noch on
gelukkig moeten noemen. Bij de
meeste vergelijkingen komen na
melijk evenveel mensen onder
streep als erboven. In de literatuur
staat dit bekend als de nul-som
theorie. Bij enquête-onderzoek
blijkt echter steeds dat de overgro
te meerderheid van de mensen in
ons land redelijk tot zeer voldaan is
met hun eigen leven".
„Die wisselwerking tussen ge-
luks- en ongeluksgevoelens is er
wel als je geluk definieert in hevige
emoties. Na door een dal te zijn ge
gaan, kun je hevige blijheid erva
ren. Top- of piekervaringen noem
ik dat. Dus betrekkelijk kortston
dige gevoelens. Die heeft iedereen
wel eens. Zo kan bijvoorbeeld fiet
sen bij opgaande zon voor sommi
ge mensen in een bepaalde situatie
zo'n piekervaring teweeg brengen.
De kans daarop is'groter als je bij
voorbeeld kort daarvoor ziek bent
geweest."
Tevreden
Van vragen over levensvoldoe
ning of tevredenheid kom je uit op
vragen als: hoe krijg je een tevre
den en leefbare maatschappij? De
tevredenheid van de samenleving
meetje ook niet af aan enkele hoog
tepunten als Sinterklaas-avond.
Een samenleving moet worden be
stuurd. Dat betekent dat voortdu
rend wordt gelet op de vraag hoe
goed die samenleving het doet, of
er reden tot tevredenheid is.
„Dan kun je bijvoorbeeld de
vraag stellen: Kan Nederland ge
lukkiger? Dat is ook de centrale
vraag op de publieksdag over ge
luk, op 4 november. Dat lykt een
belachelijke vraag, maar allerlei
onderzoeken, zoals van de Europe
se Commissie en het Sociaal en
Cultureel Planbureau (SCP), heb
ben aangetoond dat de doorsnee-
Nederlander tamelijk tevreden is;
dat loopt door alle sociale lagen en
inkomensgroepen heen. Wij geven
onszelf gemiddeld bijna een acht
als het om tevredenheid gaat".
„In de meeste landen van de Eu
ropese Gemeenschap ligt dat cijfer
lager. De Denen komen ongeveer
hetzelfde uit, de Engelsen ietsje la
ger. Ook de Duitsers komen lager
uit; dat zal ook wel iets met de oor
log te maken hebben. Duidelijk
minder staat het met de tevreden
heid in Frankrijk, Italië en Spanje.
De vraag is dan: kunnen we er voor
zorgen dat Nederlanders ooit volle
dig tevreden zijn; zichzelf een tien
geven? Dat zal natuurlijk nooit be
reikt kunnen worden, al was het al
leen al omdat we allemaal een keer
dood gaan".
Moeten we die tien wel nastre
ven? Er is toch ook een opvatting,
en niet alleen van Calvinisten, dat
veel geluk zichzelf op den duur juist
afbreekt? Omdat tevredenheid kan
leiden tot zorgeloosheid en dus risi
co's vergroten.
„Dat is de theorie dat geluk men
sen tot tevreden koeien maakt; dus
tot mensen die zich alles maar kri
tiekloos laten welgevallen. Die
theorie is pas onderzocht. Gelukki
ge mensen zijn geen tevreden koei-
Bestaat tevredenheid of geluk
ook bij de gratie van ons vermogen
allerlei leed te verdringen? Vanuit
onze huiskamer zien we dat miljoe
nen mensen van de honger omko-
„Het weinige onderzoek dat er is
op dit punt, laat zien dat geluk be
trekkelijk los staat van het vermo
gen dat soort grote, ingewikkelde
problemen onder ogen te zien. Er is
onderzocht welke mensen zich al
leen druk maken over dingen die
henzelf raken, zoals file-vorming
op de weg. Ook is nagegaan wie
zich zorgen maakt over wereldpro
blemen als honger en milieuvernie
tiging. Het bleek dat het toch iets
meer gelukkiger mensen zijn die
ook bezig zijn met allerlei grotere
vraagstukken. Ja, dat lijkt een
paradox. Waarschijnlijk is dat zo
omdat ongelukkiger mensen zo in
beslag worden genomen door ei
gen problemen dat er weinig ruim
te is voor andere zaken. Mensen die
beter in hun vel zitten, psychisch
goed functioneren, houden energie
vrij voor allerlei andere vraagstuk
ken. Het je niet bezig houden met
de vraag of je gelukkig bent zou
wel eens een teken van geluk kun
nen zijn".
Hoe werkt de scheiding tussen
werk en pnvé-leven uit? De meeste
mensen hebben geen baan waarin
zij doen wat zij willen. Is er geen ge
luk tussen negen en vijf?
„Inderdaad heeft onderzo'ek ge
leerd dat de meeste mensen zich op
hun werk niet het lekkerst voelen.
Maar dan heb je het over een ande
re categorie van geluk; iets wat ik
'stemming' noem. Dat is wat an
ders dan de levensvoldoening,
waar we het in dit gesprek over
hebben."
Ook de economische recessie
van begin jaren tachtig heeftge
zien eerder genoemde onderzoeken
het leven van de doorsnee-Neder
lander niet vergald.
„Tegenslagen in het leven ma
ken niet altijd ongelukkig. Zelfs
verlies van een b'aan betekent niet
altijd dat je minder plezier in je le
ven krijgt. Zo bezien is het niet zo
vreemd dat de crisis niet veel heeft
afgedaan aan het geluk in Neder
land. Als je goed in je vel zit, kun je
veel hebben. Is dat niet zo, dan is
het effect echter niet alleen omge
keerd maar ook groter dan dat".
De zusters Franciscanessen
van Mariadal (Huize Duinzicht)
gaan Oegstgeest verlaten. Van
1850 af waren zij werkzaam op
velerlei maatschappelijk terrein,
zoals het onderwijs en het bejaar-
denwerk. Ook richtten zij zich
vanuit het Oegstgeester klooster
op de missie, vooral in Curasao
en Suriname en andere landen in
Zuid-Amerika.
Oegstgeest en omgeving zul
len op 19 november afscheid ne
men van de laatste acht zusters.
Na een eucharistieviering in de
St. Willibrordkerk is er een af
scheidsbijeenkomst in 'La Fran
ce' naast de kerk.
Huize Duinzicht blijft een bol
werk van activiteiten, gericht op
missie- en ontwikkelingswerk.
Daar zijn gehuisvest Cebemo (rk
medefinancieringsorganisatie
voor ontwikkelingswerk), het
Centraal Missie Commissariaat
(CMC) en Justitia et Pax (rk orga
nisatie voor de mensenrechten).
Onderwijsactiviteiten van de
vertrekkende congregatie in
Oegstgeest worden voortgezet
door de IVO-scholengemeen-
schap.
Stevenshof
De protestantse gemeente
in de Leidse wijk 'Stevenshof'
gaat met ingang van 1 januari
mede gebruik maken van de rk
kerk 'Maria Middelares' aan de
Rijndijk (bij Haagsche
Schouw). Het gebouwtje 'Dijk-
hof', gemeentelijk eigendom,
waar de kerkelijke gemeente
tot nu toe haar samenkomsten
hield, zal binnenkort worden
afgebroken.
Toen bleek dat het multifunc
tionele centrum van de gemeen
te niet kon voldoen aan de voor
waarden voor kerkelijke activi
teiten, verschoof de aandacht
van de deelgemeente 'Stevens
hof naar de rk kerk. Eigen kerk
bouw was niet haalbaar, zo lieten
de hervormde kerkvoogdij en ge
reformeerde commissie van be
heer weten. Overleg met de kerk
besturen en de Stevenshof-ge
meente zelf resulteerde in het be
sluit om de rk kerk voorlopig
voor een jaar te huren. Na dat
jaar wordt bekeken of de over
eenkomst kan worden verlengd.
De protestantse kerkdiensten
beginnen na de rk dienst om
11 uur. Voor doordeweekse acti
viteiten is de bijruimte van de
kerk beschikbaar.
Moker. De radio-uitzending
van Moker (Media-overleg van
Kerken in Rijnland en de Bollen
streek) is deze week gewijd aan
het 350- jarig bestaan van de
doopsgezind-remonstrantse
Lokhorstkerk (Pieterskerk
straat) in Leiden. De redactie
heeft onder anderen met ds. J.
Briisewitz een gesprek gehad.
Uitzending donderdag 3 novem
ber van 7 tot half 8 's avonds op
FM 105.7 en via de kabel ook op
FM 88.1.
Orgel. Komende zondag
avond om 7 uur is er weer een or
gelconcert in de Waalse kerk aan
de Breestraat in Leiden. Marco
bij de Vaate, organist van de
doopsgezinde kerk in Haarlem,
zal ditmaal het fraaie Steevens-
Assendelft-orgel bespelen. Op
zijn programma staan onder an
dere werken van Bach, Muffat en
Scheidt.
Wassenaar. Op uitnodiging
van de Nederlandse Protestante-
bond in Wassenaar zal dr. H. J
Witteveen, oud-president van
het Internationaal Monetair
Fonds, volgende week maandag
avond, 7 november, om kwart
over 8 in het gebouw Lange
Kerkdam 46 een lezing houden
over het soefisme.
Zondagmorgen 6 november
(half 11) spreekt dr. G. Quispel
uit Utrecht, oud-hoogleraar in de
vroege kerkgeschiedenis, in een
bezinningsbijeenkomst van de
Protestantenbond over de Gno
sis, met als titel 'Gesprekken met
C. G. Jung'. Behalve een boeken
tafel is er na de bijeenkomst gele
genheid tot gesprek.
Sassenheim. De afdeling
Lisse-Sassenheim van de Neder
landse Protestantenbond telt 39
leden en 3 belangstellenden, zo
meldt het jaarverslag. Gemid
deld bezochten 17 mensen de 25
kerkdiensten die dit jaar in het
kerkje aan de Julianalaan wer
den gehouden. Van deze dien
sten werden er 9 geleid door de
eigen voorgangster, mevrouw J.
A. Brostróm-Bruin. Aan de open
bare basisschool verzorgt me
vrouw Brostrom in alle groepen
het godsdienstonderwijs na
mens de NPB.
Symposium. De Doopsge
zinde Vredesgroep heeft in sa
menwerking met het Vrijzinnig
Protestants Centrum (Nieuwe
Gracht 27, 3512 LC Utrecht, 030-
331549/311463) een symposium
Economie en Theologie gepland
onder de titel 'Is gerechtigheid
economisch haalbaar?' Het is op
zaterdag 19 november om half 11
in de Leeuwenbergkerk aan het
Servaasbolwerk 1 in Utrecht.
Het programma vermeldt on
der meer een forum en vier
workshops. Het forum bestaat
uit professor dr. B. de Gaay Fort
man, politicus, professor dr. A.
Th. van Leeuwen, theoloog, dr.
R. L. Haan, directeur van de
IKON, econoom, Jan ter Laak,
secretaris van de rk vredesbewe
ging 'Pax Christi', theoloog, en
mr. G. A. M. Cramer, manager.
Ter Laak zal de dag om half 4
sluiten.
Doel van het symposium is een
discussie op gang te brengen tus
sen economen en theologen en
belangstellenden voor theologie
en economie over de economi
sche praktijk. "Kunnen wij het
joods-christelijke begrip 'recht
vaardigheid' in praktijk brengen,
en hoe?"
Wie nadere inlichtingen wil,
kan via genoemde telefoonnum
mers naar At Ipenburg vragen.
Beroepen
Hervormde Kerk: aangeno
men naar Franeker en Her-
bayum kandidaat J. van Dalen
Amersfoort; beroepen te Groot-
Ammers L. Wüllschleger Den
Haag, te Nijverdal J. A. Wegerif
Nieuwkoop; toegelaten tot de
evangeliebediening P. J. Verha
gen Gouda; beroepbaar W. J. J.
Glashouwer Tuil en 't Waal, G. de
Jong Rotterdam (per 1 januari),
mevrouw F. A. Kopmels-Ben-
them Delft, G. Oberink Werken
dam, J. W. Roodenberg Rotter
dam, W. Scheufele, Amsterdam,
en mevrouw D. Tanja Amster
dam.
Gereformeerde Kerken: aan
genomen naar Krabbendijke
kandidaat A. A. van der Spek al
daar.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: beroepen te Enschede
J. M. A. Groeneveld Ridderkerk.
Platform. Het bestuur van
de Sint Willibrord-vereniging, rk
orgaan voor oecumene, distanti
eert zich in een verklaring van
het 'platform van oecumenische
groeperingen' en wijst iedere
verantwoordelijkheid hiervoor
af. Vantevoren is er geen contact
met het bestuur geweest over dit
initiatief en ook na de oprichting
van het platform heeft het be
stuur niets gehoord.
Bij de oprichting op 8 oktober
in Leiden werd meegedeeld dat
de Willibrord-vereniging van het
begin af ondersteunend betrok
ken was geweest bij de landelij
ke ontmoetingsdagen waaruit
het platform van zestien groepen
is voortgekomen. Ook zou deze
vereniging de uitgave van het
contactblad 'Oecumenens' mede
hebben verzorgd.
'Vervuiling'. In een rapport
over antisemitisme in Nederland
schrijft de Stichting Bestrijding
Antisemitisme (Stiba), dat open
lijk antisemitisme de laatste ja
ren, dankzij ingrijpen van justi
tie, is teruggedrongen. Maar de
veronderstelling dat het voor
goed de wereld uit zou zijn, ge
tuigt van voorbarig optimisme.
Het grootste gevaar voor Ne
derland schuilt, volgens Stiba,
niet in geweldpleging tegen of
uitsluiting van joden, maar in
'vervuiling van het denkmilieu'.
"Zo hebben de kerken wel
meteen het gedrag van de Goe-
rees veroordeeld, maar pas laat
en niet krachtig genoeg hun
boodschap".
Hoewel Stiba lof heeft voor
justitie, houdt ze haar twijfels
over de wetsbepaling die 'bewe
zen opzettelijkheid' vereist bij
belediging en aanzetting tot haat
wegens ras, godsdienst of levens
overtuiging.
