Leidsch Dagblad | 1988 | 25 oktober 1988 | pagina 18

'Zuinige' systemen niet veel beter

Ton Sijbrands
naast Tsjizjov

Anti-vries wordt
twee keer zo duur

'Toezicht moet blijven'

TlU I VENTI L

Boks-slachtoffer in China

CONSUMENT-

Chocola zonder suiker

PAGINA 18

SPORT

DINSDAG 25 OKTOBER 1988

ZAALVOETBAL

C.-Wally sp. i

RGC 5-8 LB/Verbaan

Martin C. 4-7 Wally sp.

Jong Boys 5-7 Altior

Sleutels 5-6 KRV

Noordwi|k 5-6 Eigenbrood

de WW 5-5

TWEEDE KLASSE A: Tav/AAB Boys-tl
13-2, VNA-Hanepoel 5-8, v. Goozen-Ouweh. Vis.
Ouweh. Vis n.o., A. Heemskerk-Rolleman 1-1

TWEEDE KLASSE B: Stool-Warmunda 4-4, Gr.
Rest OI.-Stomp.Boys 6-2, McDonald's-SJZ 4-4,
Bola Raga-Heulboys 4-4, korr Stoof-Bola Raga

VIERDE KLASSE B: VNL-Croneste.n 13-2.

Madonna
McDonald's
Bola Raga

3-0

DERDE KLASSE A: fc Pieca-Hoogvhet 1-3, korr

Hoogvliet-Alphia 8-3, Arbouw-vd Poel 4-2,
Leidsch D.-vd Geest 4-5, Alphia-TAVV 1-7

Arbouw 4-8 vd Geest 5-3

fc Pieca 5-8 vd Poel 5-3

TAVV 3-6 Alphia 4-2

Hoogvliet 3-4 Leidsch D. 4-0

DERDE KLASSE B: Cha Cha-Koudekerk 5-8,
NDDV-TIB de Boer 4-4, SCGW/AVVC-Kulit Bia 4-
2, EBR-Woubrugge 12-3
EBR 4-6 SCGW/AVVC 4-4

TIB de Boer 3-5 Kulit Bia 3-2

NDDV 3-5 Woubrugge 4-2

Koudekerk 2-4 Cha Ch3 4-0

VIERDE KLASSE A: Coret-Goheba 4-2, v
Raamsdonk-Querelle 4-2, West End-Ceres 2-2,
nagek Auto Home-Ceres 4-11, Auto Home-Burg
Utd 2-3

v. Raamsdonk 4-8 Querelle 4-3

Ceres
Coret
Burg Utd

5-5 Goheba
3-4 West End
5-4 A Home

Boereiibiirg
houdt stand

KATWIJK Eigeman heeft gister
avond een fraaie inhaalrace tegen
Boerenburg niet bekroond gezien
met winstpunten. In Lisse werkte
de thuisploeg een 3-6 achterstand
weg tot 6-6, maar in de laatste se
conden haalden de Noordwijkers
alsnog de volle buit binnen: 6-7.
Perry Berk (3) en Guus Herkströter
(3) maakten de doelpunten voor
het verliezende Eigeman.

In sporthal Ter Specke leverde
de derby tussen Lisse en THB
Boys veel spanning op, legio kan
sen, maar slechts één doelpunt.
Dat kwam van de voet van Ed van
der Putten, die daarmee de 'dorps-
strijd' in het voordeel van de bezoe
kers besliste. Cleijn Duin en
Landwer Johan deelden de pun
ten: 3-3.

WK

Sijbrands (Ned) - Sadiek (Sur) 2-0, Van Aalten
(Ned) - Alfaisi (Sur) 1-1, Leandro (Bra) - Baljakin
(Sov) 1-1, Jansen (Ned) - Autar (Sur) 1-1, Is-
salene (Fra) - Tsjizjov (Sov) 1-1, Van der Zee
(Ned) - Gantwarg (Sov) 1-1, Kemp (Sur) - José
Mana (Bra) 0-2, Valneris (Sov) - Clerc (Ned) 1-1.
Mamina N'Diaye (Mal) - Bonnave (Fra) 1-1 Wal
len (CRi) en Korenevski (Sov) vrij.

Stand na veertien ronden' 1Sijbrands en Tsjizjov
20 (uit 13), 3. Clerc en Gantwarg 18 13). 5 Balja
kin 17 (13). 6. Korenewski en Valneris 16 (12). 8
Jansen en Mamina N'Diaye 15 (12), 10 Leandro
14 (12). 11. Van der Zee 12(12), 12. Van Aalten.
Autar en Jose Maria 12 (13). 15 Kemp 8 (12). 17
Issalene 7 (12). 18 Bonnave 6 (13), 19. Alfaisi 4
(13). 20 Wallen 2 (12).

TOERNOOI REYKJAVIK

Ribli (Hon) - Petursson (IJs) 1-0, Portisch (Hon) -
Speelman (GBr) 1/2-1/2, Hartarson (IJs) - An-
dersson (Zwe) 1/2-1/2, Sokoloy (Sov) - Joesoe-
pov (Sov) 1/2-1/2, Kasparov (Sov) - Nikolic (Joe)
1/2-1/2, Tal (Sov) - Ehlvesl (Sov) 1/2-1/2, Kortsj-
noi (Zwi) - Sax (Hon) 0-,1Nunn (GBr) Timman
(Ned) 1 /2-1/2, Spassky (Fra) - Beljavski (Sov) 1 -0
Eindstand: 1Kasparov 11 (27,5 punt voor we
reldbeker), 2. Beljavski 101/2 (25). 3. Tal 10 (25).
4 HjarlarsQn en Ehlvest 9 1/2 (20), 6. Joesoepov
(20). Sax (20), Nunn (23) allen 9, 9. Andersson
(14,5), Speelman (17), Timman (14,5) allen 8 1/2,
12 Sokolov ((11) en Nikolic (14,5) 8, 14. Ribli 7
1/2 (8.5), 15. Portsich (11) en Spassky (11) 7,17
Kortsjnoi 6 1/2 (6,5), 17. Petruson 6. Stand we-

1 Beljavski 60 1/2 (3 toernooien), 2. Kasparov
56 1/2 (2). 3. Karpov (Sov) 54 1/2 (2), 4. Speel
man 51 1/2 (3), 5. Andersson 50 (3). 6 Sokolov 48
(3). 7. Nunn 45 (2), 8. Ehlvest 44 1/2 (2), 9. Tal 41
(2), 10. Ljubojevic (Joe) 38 1 /2 (2), 11Timman 36
1/2 (3), 12. Spasski 32 (2), 13. Portisch 301/2 (2),
14. Sax 30 (2), 15. Ribli 29 1/2 (2), 16. Hjartarsson
29 (2). 17. Joesoepov 29 (2), 18 Nikolic 27 1/2
(2). 19. Salov (Sov) 25 (1), 20. Nogueiras (Cub)
23 1/2 (2). 21. Hübner (Wdl) 21 (1). 22 Shorl 18
(123 Kodsjnoi 14 1/2 (2). 24. Seirawan (Vst) 13
(1). 25. Vaganjan (Sov) 0(1).

Lotto 42

Eerste prijs: geen winnaar; tweede prijs: 1 win
naar die bruto 300.000 gulden ontvangt, derde
prijs 47 winnaars die elk 5270,80 gulden ontvan
gen, vierde prijs: 3435 deelnemers die ieder
72,10 gulden ontvangen; vijfde prijs- 58.249 deel
nemers die elk 5,00 gulden ontvangen.
Cijferspel 42

Zes cijfers: geen winnaar, vijf cijfers: geen win
aars; drie cijfers- 238

Eerste prijs- 1 winnaar die bruto 27 035,60 ont
vangt, tweede prijs: 34 winnaars die 397,40 ont
vangen; derde prijs: 407 deelnemers die 83,00
gulden ontvangen.

Toto-gelijk 42
Eerste prijs: geen winna
winnaar; derde prijs: 18
gulden ontvangen;

WK-dammen in Paramaribo

PARAMARIBO (ANP) - De veertiende ronde van het toer
nooi om de wereldtitel dammen in Paramaribo leverde
slechts twee overwinningen op. een daarvan had wel grote
consequenties voor de stand. Ton Sijbrands versloeg de
Surinamer Sadiek en achterhaalde daardoor koploper
Tsjizjov. De Sovjet kwam tegen de Fransman Issalene niet
verder dan remise.

De twee koplopers hebben met
twintig punten een voorsprong van
twee punten op de naaste belagers
Clerc en Gantwarg. De tweede zege
in de veertiende ronde kwam op
naam van de Braziliaan José Maria
die de Surinaamse delegatie een
slechte dag bezorgde door Kemp te
verschakken.

De verrassing vanochtend kwam
van Franse zijde. Daniel Issalene,
die tot nu toe ver onder zijn niveau
was gebleven, werden weinig kan
sen toebedicht in het treffen tegen
koploper Tsjizjov. De in blakende
vorm zijnde Sovjet hield ook al
geen rekening met veel tegenstand
van betekenis. Vanuit de opening
was echter al duidelijk dat de Oost-
europese grootmeester niet zijn be
kende druk-stand op het bord kon
krijgen.

In het middenspel had Issalene
nauwelijks problemen. Alleen zijn
klok scheen harder te lopen dan
die van de Sovjet. „Ik weet niet
waardoor het komt, maar ook nu
kwam ik tijd te kort", meende de
Fransman. Rond de veertigste zet
kreeg hij zelfs meer dan uitsteken
de bordkansen. „Als ik in die fase
wat meer tijd had gehad, dan was
de verrassing mogelijk nog groter

geweestMu kwam hij niet verder javski liet zich verschalken door de

Minstens evenveel waardering jaar. In Reykjavik speelde hij een
mocht er zijn voor Hendrik van der wisselvallig toernooi dat uiteinde-
Zee, die oud-wereldkampioen lijk resulteerde in de gedeelde ne-
Anatoli Gantwarg geen moment de gende plaats. De remise in de slot-
vrijheid gaf en uiteindelijk na 43
zetten een verdienstelijke remise
liet aantekenen. Rob Clerc zag en
kele meters verder geen kans voor
deel te behalen tegen Goentis Val
neris. Hij gaf zijn winstpogingen na
drie uur spelen op. „Een te vlakke
opening. Ik kon er niets van ma
ken", verontschuldigde hij zich.

Teleurstellend was de puntende-
ling die Europees kampioen Ge
rard Jansen aan Eduard Autar toe
stond. De Braziliaan José Leandro
ging door met de reeks van surpri
ses. Dit keer kwam de Sovjet Alek-
sander Baljakin, na bijna vijf uur
spelen, niet verder dan remise.

Gari Kasparov heeft gedaan wat
hij aan zijn stand verplicht was:

Het derde toernooi in de strijd om
de wereldbeker schaken in Reykja
vik winnen. Maar de wijze waarop
de Sovjet het evenement op zijn
naam schreef, had weinig van de
glans van zijn eerdere prestaties in
dit jaar. In de slotronde kreeg hij de
ongedeelde toernooi-zege zelfs in
de schoot geworpen. Mede-koplo-
landgenoot Aleksander Bel-

die elk 5,60 gulden ontvangen.

tweede prijs: geen
ïaars die elk 106,30
prijs: 524 deelnemers

dan een puntendeling, op de 53ste
zet aangeboden door de teleurge
stelde Sovjet.

In de Nederlandse kolonie gloor
de toen de hoop op een gedeeld
kopmanschap. In een klassiek
spelgenre had de Sijbrands tegen
John Sadiek slechts licht voordeel.
De Nederlander gebruikte tevens
weer (te) veel denktijd. Sijbrands
hield echter constant het overzicht
en raakte het initiatief nooit kwijt.
Dat bleek toen Sadiek op de 46ste
zet niet de sterkste voortzetting
,vond.

Sijbrands deed dat wel, met een
aantal offers en het halen van een
dam kreeg hij een slotcombinatie
op het bord die Sadiek tot opgave
noopte. De in Suriname gewaar
deerde grootmeester werd van alle
kanten hartelijk gelukgewenst.
Niet alleen voor de zege, maar ook
voor het eindelijk bereiken van de
eerste plaats.

deze week tot Fransman ganatura-
liseerde Boris Spasski.

Voor Jan Timman lijken er maar
weinig leuke dingen weggelegd dit

ronde, tegen Nunn, zorgde ervoor
dat de Amsterdamse grootmeester
anderhalve punt te kort kwam om
zijn toch al aangetaste Elo-rating te
handhaven.

Hij liep tegen vijf nederlagen op,
daar stonden evenveel overwinnin
gen tegenover. De aankondiging
van de Amsterdammer dat hij niet
mee zal doen aan de schaakolym
piade maar zich in alle rust wil
voorbereiden op de tweekamp te
gen de Hongaar Lajos Portisch.
kwartfinale kandidatentoernooi,
lijkt dan ook een logische. De grote
hoeveelheid wedstrijden lijken
hun weerslag te hebben op de
vorm en standvastigheid van de
Nederlander.

Wereldkampioen Gari Kasparov
diende tot aan de veertiende ronde
genoegen te nemen met een rol in
de schaduw van zijn minder geta
lenteerde landgenoot. Slechts een
keer trad Kasparov uit die rol en
wel op een manier die nog nooit ie
mand had meegemaakt. In de ze
vende ronde beging de wereldkam
pioen in de partij tegen Sokolov
een ongekende blunder. Het bleef
zijn enige nederlaag in het toer
nooi. Tegen het verlies stonden zes
overwinningen waaronder op Jan
Timman.

PEKING (Rtr) - Twee jaar nadat de sport weer officieel werd toegestaan,
heeft boksen in China een slachtoffer geeist. De negentien-jarige Li Xiao-
long werd zaterdag bij nationale wedstrijden in de Zuidchinese stad Nan-
chang in de tweede ronde tegen het canvas geslagen. Ondanks directe
medische hulp was het leven van de politieman niet meer te redden.

Xiaolong is het eerste, officiéle, boks-slachtoffer in China in 29 jaar. Van
die periode werd er 27 jaar niet gebokst. Nadat er bij de nationale kam
pioenschappen in 1959 een dode was gevallen, werd de sport verboden. In
1986 werd die ban opgeheven.

Sindsdien is de boksen aan een opmars bezig. Het aantal beoefenaren
neemt nog steeds toe en internationaal worden er aardige successen be
haald. Ondanks de slechte reputatie verwachten bestuursleden van de
Chinese' bond niet dat er weer een verbod aankomt. „Er komt wel een offi
cieel onderzoek", verklaarde een woordvoerder, „maar dat incident zal de
progressie van boksen in China niet belemmeren. De sport heeft hier een
grote toekomst."

Wilt u iets melden? Bel 071-
161424 (Wim van Duivenbode)
zondag tussen 20.00 en 22.00
uur. Of schriftelijk naar Post
bus 54, 2300 AB Leiden.

Vanavond de eerste halve fi
nale voor de Zilveren Molen bij
LFC. Om 20.00 uur bestrijden
Rijnsburgse Boys en Katwijk el
kaar aan de Boshuizerkade In
het kader van het nederlaagtoer-
nooi van Meerburg, (op kunst
gras) komt Quick Boys van
avond om 20.30 uur op bezoek.
De eerste wedstrijd verloor
Meerburg met 2-1 van RCL De
vrouwenselectie van de Afdeling
Leiden oefent eveneens van
avond. Op het veld van Docos
zijn de vrouwen van KFC '71 uit
Delft te gast. De wedstrijd met
veel speelsters van Ter Leede en
Iduna begint om 20.00 uur
Daan Gijzenij, Mister Leidsche
Boys, ligt al enige tijd in het zie
kenhuis. De periode dat we Daan
op zijn fiets clubbladen zagen rij
den lijkt voorgoed voorbij. De
regio-voetballers in betaalde
dienst zijn weer volop in het
nieuws. Edwin Vurens (bij
Stompwijkse Boys begonnen)
heeft een basisplaats bij Sparta
en mocht tegen Westduitsland
invallen bij Jong Oranje. Alphe-
naar Ardy Oosterlee (SVV) heeft
al zes doelpunten achter zijn
naam staan. Driemaal scoorde
hij uit een strafschop. Wout Hol-
verda pikt bij Haarlem ook weer
zijn goaltjes mee. Frenk van der
Kley (De Graafschap) spoelde Via
een lange periode van afwezig
heid in de basis bij de club uit
Doetinchem. Hennie de Romijn
viel in bij Willem II en speelde
goed De LBA (Landelijke
Bond Amateurvoetbalverenigin
gen) vergadert op zaterdagoch
tend 5 november in Den Haag.
Na afloop is er een forum ovér
voetbalzaken in het algemeen
Met het marathonschaatsseizoen
voor de deur komt er wat nieuws
los over de samenstelling van de
ploegen. De 19-jarige Edward
Hagen (Lisse) vervangt 'Good
Old' Dries van Wijhe in de ploeg
van Wehkamp. Herbert Dijkstra,
Jan Eise Kromkamp en Egbert
Post zijn ploeggenoten Rijns-
burger Aad Grimbergen debu
teert als A-rijder in de ploeg van
Sony. De ploeg van begeleider
Jos Geysel verwelkomde ook Ri
chard van Kempen (Nieuwveen),
in het verleden al goed voor 28
overwinningen De COVS (Cen
trale Organisatie Voetbal
Scheidsrechters) gaat het 60-ja-
rig bestaan groots vieren met on
der andere de organisatie van de
landelijke spelregelfinale. De
COVS Afdeling Leiden heeft op
dit moment 269 leden Lenie
Slegtehhorst is op de Najaarsver
gadering van de KNKV afdeling

Rijnland (korfbal) benoemd tot
lid van verdienste Donderdag
27 oktober begint in zwembad
De Zijl aan de Paramaribostraat
in Leiden een cursus schoon-
springen. De kosten zijn 90.- (10
lessen) en u kunt zich aanmelden
bij Aad van der Luit (071-315601).
De cursus wordt gegeven door
Wessel Zimmermann (kampioen
van Nederland) en Patrick van
der Meer (trainer KNZB) Eind
oktober begint de goalballcom-
petitie. De Leidse vertegenwoor
diger De Sleutels begint met een
uitwedstrijd in Utrecht In het
kader van het jeugdplan Neder
land oefent op maandag 31 okto
ber het Leids voetbalteam onder
15 jaar tegen de Rotterdamse
leeftijdgenoten. Om 19.30 uur
wordt er afgetrapt op het LFC-
terrein De zaalvoetbalcoach
van Saudiarabiëis zaterdag te
gast bij de zaalvoetbalinterland
Nederland-Italië in Katwijk De
episode Vriesekoop/Bakker is
ten einde. Het hoofdbestuur van
de NTTB heeft de ontslagbrief
van Gerard Bakker (tafelten-
niscoach uit Leiden) ontvangen
en aanvaard In februari 1989
organiseert de Leidse tafelten
nisclub Docos de Nationale Ve
teranen kampioenschappen
De Leidse handbalclub Saturnus
heeft in Rob Kortekaas een nieu
we voorzitter Randstad Sport
verloor een oefenwedstrijd tegen
Schoonhoven met 2-1 Flip
Massaar wordt deze week 70 jaar.
Deze strijdbare kracht van LFC
heeft 'zijn' zaalvoetbaltoernooi
(15 januari 1989) al geheel rond.
Zondag om 17.00 uur is de trek
king van de Superloterij van
LFC. Notaris Van Leeuwen ziet
toe dat de prijzen, 17 dagen
Spanje, 9 dagen Spanje en 7 da
gen Sauerland bij de juiste men
sen terecht komen Fietscrosser
Patrick Chen werd tweede en
vierde bij nationale wedstrijden
in Barendrecht Hennie Sleg-
tenhorst (nu nog tweede pen
ningmeester bij Roodenburg)
gaat het na 10 jaar wat rustiger
aan doen. Hing Low, PR-man bij
de Kooiclub, heeft door drukke
werkzaamheden al eerder zijn
activiteiten gestaakt Ex-Alp-
hense Boys speler Mario Captein
scoorde één van de negen doel
punten bij PSV (landelijke
jeugd) tegen RKAW (9-0). Te
gen FC Den Haag schoot het Alp-
hense talentje zelfs driemaal
raak. Ook nu werd het 9-0 Zon
dag a.s. organiseert De Zijl/LGB
zijn Zijlloop. De start bij het
clubhuis is om 11.00 uur Op een
slotgala van de Stichting
Triathlon Alphen is de presenta
tie op zaterdag 5 november in
handen van TV-commentator
Kees Jansma. Het gala vindt
plaats in De Ridderhof in Koude
kerk

Reisverzekering

wintersport

uitgebreid

Wintersporters met een toe
slag op de reisverzekering
zijn voortaan ook voor andere
sporten dan alleen skiën ver
zekerd. Het populaire monos
kiën (het skieii op een plank)
en skiboard (een skivariant op
windsurfen) vallen hierdoor
in het vervolg binnen het ver
zekeringspakket.

Ook 'funboard-' en 'freesty
le-' skieh zijn vanaf nu mee
verzekerd, evenals de deelna
me aan informele wedstrijd
jes. Namens de Nederlandse
reisverzekeraars heeft de ad
junct-directeur van Elvia-
verzekeringen A. Kenter dit
bekendgemaakt tijdens de
opening van de wintersport-
beurs Ski-inn '88 in Rosmalen.
Tot nu toe moest men zich
voor bijzondere winterspor
ten apart bijverzekeren. Bob
sleeën, ijshockey en para
(chute)-skien blijven van ver
zekering uitgesloten.

Jaarlijks gaan er 800.000
Nederlanders op wintersport.
Van hen sluiten 720.000 een
reisverzekering af. De toeslag
die een wintersporter op zijn
normale reisverzekering be
taalt, blijft gehandhaafd.
"Redenen hiervoor zijn het
grote risico en de hogere scha-
de-omvang bij wintersport",
aldus Kenter. Eén van de 125
wintersporters krijgt een on
geval. Dit aantal ligt bijna
twee keer hoger dan bij ande
re reizigers. De kosten van
een ziekenhuisopname be
dragen gemiddeld 4700 gul
den;

Een goede voorbereiding op
de wintersportvakantie zou
de kans op lichamelijk letsel
aanmerkelijk doen afnemen.
Ook de extra drukte in de ski
gebieden tijdens de kerst- en
krokuspiek is volgens hem
een oorzaak van veel ongeval
len. Kenter pleitte daarom
voor vakantiespreiding onder
wintersporters.

Consumentenbond test wasmachines

KERSTDINER - Wie met de
kerstdagen de familie eens wil ver
rassen met iets bijzonders kan bij
de Zuivelkeuken in Leidschen-
dam. Berberis 10, een kijkje ne
men. Voor een tientje mag u de ex
perts op hun vingers kijken 's och
tends van 10.00 - 12.00 uur op 7 en 9
december, 's middags 14.00 - 16.00
uur 29 november en 6,8, en 13 de
cember, 's avonds 20.00 - 22.00 uur
2, 7, 14 en 20 december.
Aanmelding tel. [phone] van
9.00 - 13.00 uur en van 16.00 - 17.00

Het laboratorium van de Keuringsdienst van Waren in Alkmaar: deze
diensten worden ingekrompenterwijl ook de hoofdinspectie levensmidde
len van wvc wordt opgeheven. (foto anp>

De Consumentenbond, Konsumenten Kontakt en de levensmiddelen
producenten hebben bij minister Brinkman (welzijn, volksgezondheid en
cultuur) geprotesteerd tegen het plan om het toezicht op de levensmidde
len op te heffen. Door bezuinigingen moet de hoofdinspectie levensmid
delen bij het ministerie van wvc verdwijnen.

De taken worden verdeeld over afdelingen van het departement en de
Rijkskeuringsdienst van Waren. Zowel van consumentenzijde als uit het
bedrijfsleven is daar bezwaar tegen gemaakt. Men is bang dat door de be
zuiniging het toezicht op en de voorbereiding van wetgeving verslechte-

De consumentenorganisaties en de levensmiddelenproducenten wij
zen Brinkman erop dat ook de Keuringsdienst van Waren al wordt afge
slankt. Tegelijkertijd is er voortdurend sprake van nieuwe toevoegingen
aan levensmiddelen, waarop controle moet worden uitgeoefend. Ook het
toezicht op bestrijdingsmiddelen is al te gering.

Bij dit protest heeft zich de chemische industrie gevoegd. De Vereni
ging voor de Chemische Industrie (VNCI) maakt zich zorgen over het
wegvallen van een deskundige tegenspeler. Zij wijst erop dat het werk op
het terrein van indeling, etikettering en verpakking van gevaarlijke stof
fen zowel nationaal als internationaal voortdurend toeneemt.

Wasmachinefabrikanten
hebben weer een nieuwe
bespaarsnufje aan hun
apparaten toegevoegd. Bosch
en Siemens hebben het water
en stroom besparende 'aqua-
systeem' geïntroduceerd. De
Consumentenbond komt
echter tot de conclusie dat de
machines met dit systeem
wel zuiniger zijn, maar niet
veel beter dan de meeste
andere wasmachines.

Samenstelling
Raymond Peil

Wasmachinefabrikanten zijn al ja
ren bezig stroom en water te bespa-
ren: Met E-knoppen en twee kilo
gram-knoppen zou minder worden
gebruikt, terwijl öko-sluizen, ko
gelventielen of sopcirculatiesyste-
men het gebruik van wasmiddel
zouden terugdringen. Volgens de
bond zijn het allemaal lapmiddelen
die moeten verdoezelen dat wasau
tomaten nog lang niet volmaakt
zijn.

Nog niet zo lang geleden laneer-
de Zanussi met veel bombarie het
'jet-systeem': dit zou de hoeveel
heid water automatisch aanpassen
aan de hoeveelheid water in de
trommel en aldus zowel water,
stroom als wasmiddel besparen.
De schromelijk overdreven belof
ten werden vorig jaar in de Consu
mentengids doorgeprikt.

Aqua-systeem

Het aqua-systeem komt er niet
veel beter af. De machines met dit
systeem hverken volgens hetzelfde
principe: de was neemt een bad en
krijgt ook een douche. De 'meene-
mers' of'keerribben' in de trommel
zitten vol gaatjes waardoor het sop
of spoelwater van boven in de
trommel over de was sproeit.

Door deze douche is er minder
water in de trommel nodig en dat
betekent minder stroomgebruik.
De meeste elektriciteit wordt im
mers gebruikt voor het opwarmen
van het sop. Hoe minder water in
de machine, des te sneller het wa
ter op temperatuur is.

Bovendien zou volgens Bosch en
Siemens het watergebruik automa
tisch worden aangepast aan de

hoeveelheid wasgoed in de machi
ne. Daardoor zouden kleine wasjes
economisch worden gedraaid en is
een spaarknop voor kleine wasjes
overbodig. Bovendien zit er een
'kort'-knop op de machines, waar
door het programma van de was
machine met de helft van de tijd
kan worden bekort.

De consumentenbond heeft nu
de twee aqua-machines, de Bosch
WFK 5000 en de technisch gelijke
Siemens WM3700, vergeleken met
de 'gewone' wasautomaten. Water
en energiegebruik werden geme
ten en vergeleken en het nut van
het grote programma werd onder
zocht.

Uit het onderzoek blijtk dat de
aqua-machines 40 tot 45 procent
minder water gebruiken dan hun
voorgangers zonder dit snufje. Dat
scheelt per wasbeurt, bij een volle
machine, ongeveer 45 liter water.
Bij een prijs van twee gulden per
kubieke meter water bespaart dat
18 cent per wasbeurt op het water.
Een grote was vergt 20 tot 25 pro
cent minder elektriciteit, dat
scheelt twee tot drie dubbeltjes
elektriciteit per wasbeurt.

Kleine wasjes

Kleine wasje blijven, ondanks
het aqua-systeem oneconomisch.
De machines passen de hoeveel
heid water niet goed aan aan de
hoeveelheid was. De nieuwe ma
chines gebruiken bij een was van
tweekilo even veel water en
stroom als de oude die een kleine
was verwerkten.

De kort-toets is volgens de Con
sumentenbond vrij zinloos. Het
sop wordt namelijk direct na het
bereiken van de ingestelde tempe
ratuur weggepompt. Grondig we
ken en vlekken verwijderen is er
dan niet meer bij. De was wordt
dan ook niet schoon, maar hooguit
even opgefrist.

Een wereldwijd tekort aan het che
mische produkt etheen heeft de
prijs van het goedje enorm opge
schroefd. Vooral automobilisten
zullen dit merken: etheen wordt
gebruikt voor anti-vries (ethyleen-
glycol) dat inmiddels in prijs is ver
dubbeld. Etheen is sinds kort ook
een basisstof voor tuinstoelen, ver
pakkingsmaterialen (folie) en po
lyester.

Dutch Cocoa Chocolate in
Haarlem brengt sinds kort een
suikervrije chocolade voor dia
betici, waarvan de smaak niet
onderdoet voor die waarin wél
suiker is verwerkt. De nieuwe
produkten, waarin de kunstmati
ge zoetstof lactitol zit, worden
onder het merk Ringers op de
markt gebracht.

Chocolade voor diabetici was
voorheen geen lekkernij. In

plaats van suiker zit er vaak sor
bitol en saccharine in. Het be
drijf gebruikt nu lactitol, dat als
bijkomend voordeel de helft
minder calorieën bevat dan bij
voorbeeld suiker of sorbitol.
Overigens is het aantal calorieën
in de repen, chocolaatjes en
broodpasta nog wel zo groot dat
Ringers de aanduiding 'light'
niet op de verpakking mag zet-

Het tekort aan etheen, dat als bij-
produkt van olie in zogeheten naf-
takrakers wordt gemaakt, is vol
gens deskundigen ontstaan door
de vele nieuwe toepassingsmoge
lijkheden voor het chemisch pro
dukt. Die markten waren er vroe
ger niet. Vooral de fabricage van
tuinstoelen met etheen als grond
stof heeft een vlucht genomen om
dat werd ontdekt datje de tuinstoe
len dan gewoon buiten kunt laten
staan. Weer en wind hebben er
geen invloed meer op.

Het tekort volgt op een over
schot in de begin jaren tachtig.
Olieproducerende landen begon
nen zelf met het produceren van
etheen. De vraag heeft de produk-
tie inmiddels meer dan ingehaald.
Waar de mensen vorig jaar nog zo'n
zes tot zeven gulden betaalden,
kost een liter anti-vries nu zestien
tot achttien gulden. Etheen is
schaars en andere industrieën krij
gen voorrang boven de auto-indus
trie bij de levering.