Keiharde verwijten partijtop Joegoslavië >e gouden smaak Advocaten Heizelverdachten vinden aanklachten vaag en vol onjuistheden Tegenstellingen beheersen bijeenkomst Ook politiek rechts in Chili neemt afstand van Pinochet Peres: 'Vrije verkiezingen in bezette gebieden Israël' Rechter vindt traditionele kledij indiaan onfatsoenlijk DINSDAG 18 OKTOBER 1988 PAGINA 5 BELGRADO Het gekijf tussen de Joegoslavische communisten is gisteren op de eerste r vergaderdag van het centraal comité van de partij met volle kracht doorgegaan. Partijpre- de gezamenlijke oppositie sident Sipe Suvar ging in zijn bijna drie uur durende openingstoespraak voluit in de aan val op de Servische partijleiding en daarbij verdwenen alle oproepen tot 'eenheid in de geest van Tito' achter de horizon. De Servische partijleider Slobodan De willen actie. De partij Milosevic sloeg later op de dag ge- houdt zich bezig met marathon- nadeloos terug. Milosevic streeft vergaderingen die geen enkele op lossing brengen, terwijl de mensen naar drastische veranderingen het leiderschap van de partij en armer en armer worden'' vooral naar meer Servische contro le over de beide autonome provin cies op Servisch grondgebied Kos ovo en Vojvodina. Hij zei niet te begrijpen dat de massale demonstraties van de afge lopen maanden in Servië, Kosovo, Vojvodina en Montenegro zo'n 'heisa' bij de leidingen in andere re publieken hadden veroorzaakt. "De mensen geloven niet dat dit leiderschap een einde kan maken aan de terreur van Albanese natio nalisten in Kosovo", aldus Milose- chaos in Joegoslavië. Zijn woorden worden in Belgrado uitgelegd als een waarschuwing voor het uitroe pen van de noodtoestand. SANTIAGO (UPI/Rtr) - Als nieuw teken van een afnemende steun voor de Chileense militaire leider, generaal Pinochet, heeft een in vloedrijke zakenman de president opgeroepen niet deel te nemen aan de presidentsverkiezingen van eind volgend jaar. Het afgelopen weekeinde deelden voormalige bondgenoten in de grootste rechtse partij mee bereid te zijn de eisen van de oppositie te overwegen voor spoedige terugkeer naar de demo cratie. De voorzitter van de invloedrijke Chileense werkgeversorganisatie Federatie voor produktie en han del, Feliu, riep in het dagblad El Mercurio op tot besprekingen tus sen de regering en leiders van de coalitie van oppositiepartijen. Pi nochet leed op 5 oktober tegenover derlaag toen het Chileense volk stemde tegen een nieuwe achtjari ge ambtstermijn voor de generaal. De 72-jarige Pinochet kwam vijf tien jaar geleden aan de macht bij een staatsgreep tegen de gekozen president Salvador Allende. Gevraagd of hij wil dat Pinochet buigt voor de oppositie-eisen dat hij aftreedt of dat hij wil dat de ge neraal in 1989 als kandidaat deel neemt in open verkiezingen, ant woordde Feliu: "Ik wil niet dat hij aftreedt, noch wil ik dat hij wordt herkozen". De zakenman, die di recteur is van een bank met belan gen in de mijnbouw-industrie, vroeg om het aftreden van de Chi leense minister van binnenlandse zaken, Fernandez, die Pinochets campagne leidde. Fernandez heeft na het referendum herhaaldelijk verklaard dat Pinochet eigenlijk won, omdat de generaal 43 procent van de stemmen kreeg en de oppo sitie is verdeeld over 16 partijen. Feliu noemde Fernandez niet met naam, maar leek direct op diens uitlatingen te reageren toen hij zei: "Het is juist en logisch dat de ondergeschikten (in Pinochets campagne) excuses bedenken om hun posities te behouden. Maar door Hans Geleijnse Namen werden er niet genoemd in de wederzijdse aanvallen, maar het is alle afgevaardigden en het Joegoslavische publiek, dat de bij eenkomst via de televisie kan vol gen, duidelijk wie er bedoeld wordt. Suvars kritiek op Milosevic en het Servische leiderschap bij voorbeeld kon niet worden misver staan. Milosevic op zijn beurt: "Dege nen die de Servische eisen voor veranderingen in het leiderschap niet wensen, doen dat omdat zij hun privileges willen beschermen. Nancy Reagan liet garderobe gratis aanvullen NEW YORK (AP) - Nancy Reagan, de echtgenote van de Amerikaanse president, heeft ruim zes jaar lang haar garderobe en verzameling ju welen gratis door ontwerpers laten aanvullen zonder daarvan melding te maken by de belastingen, aldus het tijdschrift Time in zijn editie van 24 oktober. In haar kast zou zij ruim één miljoen dollar aan.nieuwe kleding hebben hangen. Mevrouw Reagan kreeg kleding en juwelen in bruikleen, maar placht het merendeel van de haar aangeboden stukken te houden. De exclusieve en kostbare giften hadden moeten worden gemeld krachtens de uit 1978 stammende wet op ethisch bestuur. In 1982 werd een regeling van kracht dat ook bruikleen van dergelijke kost bare stukken moet worden gerap porteerd. Volgens Time is in de belasting formulieren noch in andere toepas selijke aangiftedocumenten van het echtpaar Reagan over de perio de 1982 tot 1987 iets terug te vinden van de in bruikleen afgestane of ge schonken kledingstukken en juwe len. David Hayes, een ontwerper uit Los Angeles, verklaarde dat me vrouw Reagan de afgelopen acht jaar tussen de 60 en 80 kledingstuk ken bij hem heeft besteld waarvan zij ongeveer de helft heeft gehou den. Hayes klaagde niet, hij toonde zich juist opgetogen: "Zij is een re gelrechte sensatie voor mijn zaak geweest." Ook een medewerker van juwelier Harry Winston in Manhattan vertelde dat de first lady nog altijd kostbare stukken van deze zaak in bruikleen krijgt. Vogels Meer dan duizend vogelsoorten worden met uitroeiing bedreigd. Dit staat in een boek dat de Brit Guy Mountford heeft gepubli ceerd. Hij is een van de oprichters van het Wereldnataurfonds. In tien jaar tijd is het aantal bedreigde vo gels verviervoudigd, van 290 naar 1.029, aldus Mountford. In de meeste gevallen is het menselijk handelen, en dan vooral de ontbos sing in tropisch gebied; daarvoor verantwoordelijk. Kampuchea In Jakarta is gisteren een drie daagse bijeenkomst van de werk groep voor Kampuchea van start gegaan zonder de deelname van vertegenwoordigers van de Rode Khmer. De werkgroep probeert een definitieve oplossing voor de kwestie-Kampuchea te bereiken. Tienermoord In het Engelse Chelmsford is gis teren het proces begonnen tegen een 13-jarige jongen die beschul digd wordt van moord op een meis je van twee jaar. De jongen zou het meisje hebben meegenomen van een verjaardagsfeestje en haar heb ben vermoord bij een spoorlijn. Voor of na de moord werd het meisje misbruikt. De Sloveense leider Milan Ku- can, die ondanks gelijke ideeën over economische hervormingen een geharnast politiek tegenstan der is van Milosevic, kantte zich te gen "sociale en nationalistische de magogie". Maar hij waarschuwde vooral tegen "pogingen om op slui pende wijze de noodtoestand uit te roepen teneinde de crisis te bezwe ren". Hij schreef die pogingen toe aan zowel het Servische als het centrale leiderschap en zei dat een dergelijke maatregel niet meer is "dan het oplossen van verschillen door ze te ontkennen". Kucan dreigde ook met het orga niseren van een referendum in Slovenië. Enerzijds om de Servi sche partijleiding aan te tonen dat het "Sloveense volk achter zijn lei ders staat", anderzijds om de par tijtop ervan te weerhouden later deze week akkoord te gaan met een wijziging van de grondwet die de republieken in bepaalde mate on dergeschikt gaat maken aan het centrale gezag. Opvallend was dat de vertegen woordigers van de legertop die gis teren aan het woord kwamen hun instemming betoonden met de woorden van staatspresident Di- zdarevic van afgelopen zondag. Di- zdarevic had gezegd dat een 'nood situatie' dreigde wanneer geen halt zou worden toegeroepen aan de ADVERTENTIE druppel voor druppel tot leven gekomen. ROME (GPD) De grote vlie gramp die in de nacht van zondag op maandag plaatsvond op het vliegveld van Rome en aan 31 men sen het leven kostte, is vrijwel ze ker het gevolg van een menselijke fout. De Italiaanse minister van binnenlandse zaken Gava sprak gisteren over een 'misverstand' in de communicatie tussen de contro letoren van het vliegveld en de pi loot van de Ugandese Boeing 707, die in dichte mist en met 52 inzit tenden neerstortte op enkele hon derden meters van de landings baan. Het Italiaanse vluchtleidersbe- drijf ontkende gisteren tén stellig ste dat er fouten of zelfs maar 'mis verstanden' van hun kant zouden zijn geweest. Op de vraag van een televisie-journalist of het niet de taak van de controletoren is om bij mist een piloot door te verwijzen naar een ander vliegveld, ant woordde de president van het be drijf: "Als de piloot ons toestem ming had gevraagd om door te vlie gen naar een andere luchthaven, dan had hij die gekregen.". Ook op de vraag hoe het komt dat de controletoren niet heeft in gegrepen, toen bleek dat het lan den al twee keer was mislukt, luid de het antwoord, dat de verant woording hiervoor bij de piloot Menselijke fout oorzaak van vliegramp Rome ligt. "Als de piloot ziet dat hij niet kan landen, dan moet hij weer op trekken". Op het moment dat de Ugandese Boeing, om ongeveer half één 's nachts, toestemming vroeg aan de Romeinse luchthaven om te lan den voor een tussenstop, hing er boven het Italiaanse vliegveld een dichte mist. Twee keer probeerde het vliegtuig op het automatisch besturingssysteem te landen, maar omdat de mist dat onmogelijk maakte, moest de piloot weer op trekken. Uiteindelijk dirigeerde de Ro meinse controletoren de Boeing naar een derde landingsbaan, waar het zicht beter leek, maar waar geen technische mogelijkheden zijn aangebracht om met een auto matisch besturingssysteem te lan den. De piloot zou het toestel ei genhandig aan de grond moeten zetten. De metingen van de contro letoren gaven echter aan dat er op BRUSSEL (GPD/Rtr/UPI/DPA) - Voor de zwaar bewaakte Brusselse rechtbank is gisteren het proces van start gegaan tegen 33 mensen die verantwoordelijk worden ge acht voor het Heizeldrama op 29 mei 1985. "Een symbolisch en prin cipieel proces, waarbij vele schul digen vrijuit gaan", zo kenschetste een van de advocaten het proces al meteen. Tijdens aan de zitting kwa twee bommeldingen binnen, niemand verliet daarvoor de rechtszaal. In elk geval een lang en moei zaam proces. De beklaagden be strijden .de aanklachten en het zal voor de openbare aanklager nog een hele klus worden om met af doende bewijsmateriaal te komen. In gerechtelijke kringen in Brussel wordt de uitspraak niet meer voor het einde van dit jaar verwacht. Dan zal al bijna vier jaar zijn ver streken sinds de dramatische ge beurtenissen in het Brusselse Hei- zelstadion, voorafgaand aan de fi nale van het Europacup-1-toernooi tussen de Britse voetbalploeg van Liverpool en het Italiaanse Juven- tus. Bij de rellen die toen ontston den vielen 39 doden, vooral Italia nen, en meer dan 400 gewonden. De verrassing van de eerste pro cesdag, die grotendeels werd ge bruikt voor procedurezaken, was de aanwezigheid van maar liefst 24 van de 26 Britse 'hooligans' die te recht staan. Algemeen werd ver wacht dat zij niet zouden kbmen opdagen, omdat zij de reis naar en het verblijf in België niet zouden kunnen betalen. Hun advocaten hadden echter aangedrongen op hun aanwezig heid om te voorkomen dat een eventuele straf anders wellicht zwaarder zou uitvallen. Twee van de Britten ontbreken, omdat zij voor andere delicten in hun eigen land een gevangenisstraf uitzitten. Drie jaar na de ramp in het Heizelstadion. Een onbekende voetbalsup porter uit Liverpool in gesprek met zijn advocaat voor de aanvang van de zitting in de zwaar bewaakte Brusselse rechtbank. (foto anp) De beklaagden hadden onder dak gevonden in een Brusselse jeugdherberg. Het is twijfelachtig dat zij het hele proces zullen bijwo nen. Waarschijnlijk keren zij na de eerste verhoren, die volgende week beginnen, naar Engeland terug en laten zich verder door hun advoca ten vertegenwoordigen. Voor de rechtbank verschijnen behalve de supporters ook twee rijkswachtofficieren, die op de be wuste avond verantwoordelijk wa ren voor de openbare orde in en om het Heizelstadion, en de 72-jarige Albert Roosens, de toenmalige voorzitter van de Belgische voet balbond die voor de organisatie van de Cupfinale zorgde. Daarnaast zijn door de nabe staanden van de slachtoffers door overlevenden nog eens vijf ook mensen voor de rechter gedaagd, met de bedoeling schadevergoe dingen los te krijgen: dë Brusselse burgemeester Hervé Brouhon, als verantwoordelijke voor het sta dion, diens wethouder van sportza ken Viviane Baro, de toenmalige minister van binnenlandse zaken Nothomb, alsmede de Fransman Jacques Georges en de Zwitser Hans Bangerter, respectievelijk voorzitter en secretaris-generaal van de Europese voetbalbond (UE FA). De eerste middag van het proces werd door de advocaten - in totaal zijn er meer dan veertig - gebruikt om kritiek te leveren op de aan- burgers hebben erecodes en die ge ven aan dat de leiders van een mis lukking de verantwoordelijkheid voor hun daden moeten aanvaar den. Als ze dat niet doen met een ei gen besluit, zullen ze harde bestraf fing van de burgerzijde krijgen". Feliu riep op tot overleg tussen de regering en de oppositie, omdat zonder dialoog "er confrontaties kunnen opdoemen die het land niet wenst". De uitlatingen van de Chileense werkgevers-voorman geven aan dat Pinochet sinds zijn nederlaag bij het referendum een groot deel van de steun van de zakenwereld heeft verloren. Maar ook rechtse politieke partijen, tot dusver een natuurlijke bondgenoot van de ge neraal, nemen afstand van Pino chet. De Chileense oud-senator Bul nes, een leider van de grootste rechtse partij, de Nationale Ver nieuwing, verklaarde bereid te zijn de eisen van de oppositie te over wegen tot wijziging van de grond wet voor een spoedige terugkeer naar de democratie. Bulnes en Phillips, een andere voormalige aanhanger van Pino chet, zeiden dat er wijzigingen no dig zijn in de Chileense grondwet, die Pinochet in staat stelt nog 17 maanden aan de macht te blijven na zijn nederlaag bij het referen dum van 5 oktober. Zij zeiden niet aan welke wijzigingen zij denken, maar verklaarden dat hun partijen de hervormingsvoorstellen bestu deren. De coalitie van 16 oppositiepar tijen deed vrijdag een beroep op de Chileense strijdkrachten om Pino chet te passeren en te gaan onder handelen over spoedeisende ver anderingen in de grondwet, die vervroegde verkiezingen mogelijk moeten maken. De coalitie, onder leiding van de christendemocraat Aylwin, zei dat Pinochet een 'ob stakel' is voor een dialoog en riep aanhangers van het bewind op deel te nemen aan onderhandelingen over vrije verkiezingen op kortst mogelijke termijn. JERUZALEM (AP) - De Israëli sche premier Shamir heeft Pales tijnse betogers in de bezette gebie den na een dag van nieuwe onlus ten gewaarschuwd dat er "niets van hen zal overblijven", als zij naar wapens grijpen. Vice-premier Peres liet meer verzoenende woor den horen en zei bereid te zijn tot vredesoverleg met gekozen Pales tijnse vertegenwoordigers uit be zet gebied. "Als Arabieren de strijd met het Twee Italiaanse politiemannen dragen een plastic zak weg met de overblijfselen van een slachtoffer van de vlie gramp nabij Rome. Bij het ongeluk met een Ugandese Boeing 707 kwamen zeker 31 personen om het leven. (foto ANP) de landingsbaan een zicht was van minstens anderhalve kilometer. Zo begon de Boeing aan zijn derde landingspoging, maar kwam we- derofn in een dichte mistbank te recht. "Waarschijnlijk zag de piloot door de mist de lichten van de drukke autoweg vlak bij de lan dingsbaan aan voor die van de lan dingsbaan", zo veronderstelde het Italiaanse televisiejournaal gister avond. In ieder geval begon de Boeing veel te vroeg met dalen. Het vliegtuig ramde drie woonhuizen die vlakbij de landingsbaan staan, brak in stukken en sleurde in de glijvlucht' bomen, auto's en een elektriciteitsmast mee. De motor en één van de vleugels kwamen in een garage terecht waar huurauto's stonden geparkeerd. De 'zwarte doos' het kastje waarin alle vluchtgegevens van een vliegtuig zijn opgeslagen zal uitsluitsel moeten geven of de 'fou ten' die zijn gemaakt bij de landing van de Ugandese Boeing, de schuld zijn van de piloot of van de controletoren van het vliegveld. Gisteravond heeft de Italiaanse regering een onderzoekscommis sie ingesteld die de ware toedracht van de ramp zal onderzoeken. Ook de rechterlijke macht heeft een on derzoek ingesteld. klachten. Vrijwel alle verdedigers betoogden dat de aanklachten vaag zijn en vol onjuistheden zitten. Ook werd door sommige advocaten de bevoegdheid van de rechtbank in deze zaak in twijfel getrokken. De verdedigers van de Britse supporters bestrijden ook het ge bruik van videobanden als bewijs materiaal. Volgens de gisteren 80 jaar geworden Sir Henri Liver- moore, de hoofdadvocaat van de Britten, is in de banden geknipt en gemonteerd, waardoor geen juist en eerlijk beeld van de gebeurte nissen wordt gegeven. De meeste van de hooligans zijn opgespoord aan de hand van beelden die van de televisie zijn opgenomen. Een van de verdedigers stelde dat hier "enkele individuen op het altaar van de alles verterende col lectieve 'waanzin moeten worden geofferd". Hij meende dat niet al leen de supporters maar ook al die genen die de organisatie van de voetbalwedstrijd in het honderd hebben laten lopen, terecht moe ten staan. De Belgische advocaat en parle mentariër Moureaux kondigde dan enkele tientallen ambtena- diverse ministeries, die be trokken zijn geweest bij de voorbe reidingen van de finale, te zullen dagvaarden. Die komen dan bij de vele tientallen getuigen die al zijn gedagvaard. De advocaten beklaagden zich er ook over dat zij slechts kunnen be schikken over één exemplaar van het Heizel-dossier. Voor elk extra exemplaar vraagt de Brusselse jus titie ongeveer 50.000 gulden kopi eerkosten, en dat kunnen de hooli gans niet betalen. Een advocaat noemde 30 frank per gekopieerde pagina "belachelijk, als je weet dat een kopie slechts een halve frank kost". RIO DE JANEIRO (IPS) - In korte broek, met ontbloot bo venlijf en een traditionele ver entooi op zijn hoofd verscheen de indiaan Cubei vorige week donderdag voor de federale rechtbank in Belem, hoofdstad van de deelstaat Para, in het noordoosten van Brazilië. "Een stuitend gebrek aan respect voor de rechterlijke macht", vond rechter Ivan Velasco do Nascimento. Hij wilde het ver weer van de verdachte niet aan horen, voor deze zich degelijk kleedde in pantalon en over hemd. Cubei weigerde en na twee uur wachten schorste de rechter de zitting. "Een blanke is een blanke, een indiaan is een indiaan. Ik ben een indiaan en wil geen overhemd", zei Cubei. "Ik heb weinig geld. De reis hierheen was me al duur genoeg. Als de rechter me nog wil spreken moet hij me maar in mijn dorp op komen zoeken", aldus de in diaan. Hij hoort tot de Caiapos, die in de Amazone wonen, ruim 200 km van Belem. De zaak tegen Cubei is op merkelijk. Hij moet terecht staan omdat hij de goede naam van Brazilië in het buitenland te grabbel zou hebben gegooid. Begin dit jaar hield hij op de Universiteit van Florida een toespraak over de kwalijke ge volgen van de bouw van twee elektriciteitscentrales in de Amazone. Een gebied waar nu tienduizend indianen wonen maar dat onder water dreigt te verdwijnen. Mede door deze le zing zou de Wereldbank twee grote leningen hebben opge schort met een totale waarde van 250 miljoen dollar. leger met vuurwapens aanbinden, dan zal er niets van die terroristen overblijven en zal er ongetwijfeld een einde komen aan de opstand," betoogde Shamir in de zuidelijke stad Sderot, waar hij voor zijn Li- kud-partij campagne voerde voor de algemene verkiezingen over twee weken. Lijsttrekker Peres van de Arbei derspartij gaf daarentegen aan, dat hij bereid is om in de bezette gebie den vrije verkiezingen te houden, als de rust daar weerkeert. Die ver kiezingen moeten ertoe leiden dat de Palestijnen vertegenwoordigers kiezen voor een politieke onder handelingsdelegatie voor vredes besprekingen met Israël, aldus Pe- Peres' partijgenoot, minister van defensie Rabin, viel hem in dat voorstel bij, maar koppelde daar aan wel de voorwaarde dat het ze ker drie maanden rustig moet zijn in de bezette gebieden voordat er sprake kan zijn van verkiezingen. Bij botsingen tussen Israëlische militairen en Palestijnse jongeren in de bezette gebieden vielen giste ren 18 gewonden. Bij verschillende incidenten liepen 16 Palestijnen schotwonden op, terwijl twee mili tairen letsel werd toegebracht in het dorp Azzun op de Westoever door een naar hen gegooide molo tovcocktail. In Nablus werd een 13-jarige jon gen in de rug geschoten door mili tairen, die het vuur openden op jongeren die met stenen gooiden. In de Gaza-strook werd een jongen door een plastic kogel in het oog getroffen. Bij rellen rond vier vluchtelingenkampen in de Gaza- strook liepen nog eens acht andere jongeren schotwonden op. In Jeruzalem pleegden activis ten de tweede aanslag binnen een maand op het huis van de rechtse Israëlische minister Shafon, die demonstratief in het Arabische oosten van de stad is gaan wonen. Er werd een bom naar het huis ge gooid die slechts geringe schade aanrichtte. De rechtlijnige Likud- bewindsman, die momenteel de portefeuille van industrie beheert, was niet thuis. Hij brengt een pri- vé-bezoek aan Hongarije. Radio Israël meldde gisteren dat bij de tien maanden oude Palestijn se opstand 575 militairen en 321 Is raëlische burgers gewond waren geraakt. Aan Palestijnse kant zou den meer dan 7.000 gewonden zijn gevallen. EXECUTIE Twee voormalige lijfwachten van president Sukar no, die twintig jaar geleden ter dood zijn veroordeeld wegens me- deplichtgheid aan de mislukte communistische staatsgreep in 1965, zijn vorige week terechtge steld. Dit is gisteren bekendge maakt door het hoofd van een in Jakarta gevestigde mensenrechten organisatie, Princen. ADVERTENTIE BIJ DE BIJENKORF BEN JE BETER AF

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 5