Verdwijnen
ozon: meer
huidkanker
In antwoord
op dit
schrijven.
Accountant wijst
begroting WVC af
'Strains 7000 gevallen extra
Emari ontbindt kabinet, Aruba
nu vervroegd naar de stembus
Onderzoek Oude Pekela
zonder succes afgesloten
Amsterdams ziekenhuis biedt
alle patiënten eten a la carte
De Nutsspaarbank doet meer
voor (ex) studenten.
'Nederland moet zich
aan Rijnverdrag houden'
DINSDAG 18 OKTOBER 1988
L-..
PAGINA 3
DEN HAAG/WASHINGTON (GPD/ANP/UPI) - Weten
schappers gaan ervan uit dat de ozonlaag de komende ja
ren tien procent dunner zal worden. Daardoor zal het aan
tal huidkanker-patienten in Nederland met zo'n 15 procent
toenemen, wat betekent dat er bij het huidige aantal van
20.000 zo'n 7000 bij komen.
AMSTERDAM (GPD) Patiënten
van het nieuwe ziekenhuis Boven
't IJ in Amsterdam-Noord kunnen
vanaf 1 januari zelf hun maaltijd sa
menstellen. Deze service biedt het
ziekenhuis aan alle gasten, onge
acht de klasse. Deze Europese pri
meur levert behalve tevreden pa
tiënten naar verwachting ook een
besparing van 20.000 gulden per
jaar op over een totale begroting
van 800.000 gulden.
De keuken van het ziekenhuis,
die ruim een jaar geleden officieel
geopend werd, is voorzien van de
allermodernste apparatuur, waar
door het keukenpersoneel uit 7500
menu-variaties de wensenlijst van
de gasten kan vervullen. Hoofd
voedingsdienst Helga Lelieveld:
„Er is gebleken dat patiënten die
goed eten veel sneller genezen. Bo
vendien is het voor een patient
i de keuken van een zie-
AMSTERDAM - Ongeveer duizend Chinezen houden momenteel een grote sportmanifestatie in de sporthallen
Zuid in Amsterdam, waar vijf verschillende sporten worden beoefend. De man ifestatie, die dit jaar voor de vier
de keer wordt gehouden, werd gisteren geopend met een Drakendans, de uiting van Chinese vreugde in het Jaar
van de Draak (1988). Woto anp>
Dat zei gisteren prof. dr. Van der
Leun van de Rijksuniversiteit
Utrecht, die momenteel de effecten
onderzoekt van het dunner worden
van de ozonlaag op het afweersys
teem in het menselijk lichaam. Ul
traviolet licht, dat wordt tegenge
houden door ozon, heeft hier een
grote invloed op. Uit onderzoek
blijkt dat vooral tropische infectie
ziekten sneller optreden, als het
menselijk lichaam meer aan ultra
violet licht wordt blootgesteld.
Toch hebben Van der Leun en
collega's goede hoop dat deze le
vensgevaarlijke ontwikkeling
wordt tegengegaan. De regeringen
tonen de bereidheid om iets eraan
te doen en dat is verheugend, ver
klaart de wetenschapper. Ter gele
genheid van de twee weken duren
de ozonconferentie in Den Haag
ondertekende de Europese Ge
meenschap gisteren in New York
een internationaal verdrag over de
bescherming van de ozonlaag.
Daardoor wordt het mogelijk per 1
januari 1989 al eerder gemaakte af
spraken na te komen, die moeten
leiden tot vermindering van de
produktie van stoffen die de ozon
laag om de aarde aantasten.
De toetreding van de Europese
Gemeenschap tot het zogeheten
Verdrag van Wenen is van groot be
lang. De Europese landen zijn de
grootste producenten van chloor
fluorkoolwaterstoffen (cfk's), die
de afbraak van de ozonlaag mede-
veroorzaken. Voor het van kracht
worden van het verdrag is het
noodzakelijk dat het wordt onder
tekend door een hoeveelheid lan
den die samen twee derde van de
wereldproduktie verzorgen. De EG
neemt 40 procent voor haar reke
ning. Overigens hadden zeven EG-
staten, waaronder Nederland, het
verdrag al individueel onderte
kend.
BONN (AP/DPA) De Westduitse
minister voor milieubescherming
TBR
Vier TBR-patiënten van de Van
Mesdag Kliniek in Groningen heb
ben gisteravond voor tienduizen
den guldens schade aangericht in
een recratiezaal. .De aanstichter
was een 28-jarige patiënt die te ho
ren had gekregen dat zijn verzoek
voor een soepeler bezoekregeling
was afgewezen. Drie gedetineer
den sloten zich bij hem aan. Ze ga
ven zich pas over toen 12 agenten
vafti de Groninger gemeentepolitie
samen met de veiligheidsdienst
met wapenstok en schild de afde
ling betraden.
Hardrijders
De politie neemt steeds vaker au
to's en motoren in beslag van be
stuurders die veel te hard rijden.
Vorige week konden twee automo
bilisten en een motorrijder hun
voertuig inleveren. Zij hadden met
snelheden gereden die ver boven
de 200 kilometer per uur lagen. De
snelste was de motorrijder met 221
kilometer per uur. Volgens de Al
gemene Verkeersdienst worden
dagelijks acht tot tien snelheids
controles uitgevoerd.
Aids
Binnen de seropostieven is een
kleinere groep te onderscheiden
die een verhoogd risico heeft om
binnen korte tijd aids te krijgen. De
aanwezigheid van HIV-antigeen
(een eiwit in de kern van het virus)
in het bloed en de afwezigheid van
antistoffen tegen de kerneiwitten
hebben een voorspellende waarde
voor aids, zo heeft de Amsterdam
se arts De Wolf geconstateerd in
een proefschrift waarop hij 27 ok
tober promoveert aan de Universi
teit van Amsterdam.
Winkeldieven
Halverwege volgen jaar wordt de
gemeentelijke registratie door de
politiekorpsen van winkeldieven
worden gekoppeld aan het centrale
herkenningssysteem (HKS) van de
politie. Staatssecretaris Evenhuis
(economische zaken), die dit giste
ren meedeelde, toonde zich ver
baasd over het initiatief van het
Centraal Bureau Levensmiddelen
handel (CBL) om op korte termijn
een eigen landelijk registratiesys-
tcem op te zetten.
Dank zij de stèun van de Europe
se Gemeenschap kan op 1 januari
1989 het Protocol van Montreal in
werking treden. Dit verdrag be
helst dat de produktie van cfk's in
1990 moet worden bevroren en in
1999 met de helft moet zijn vermin
derd.
Amerikaanse wetenschappers
verklaarden gisteren dat het gat in
de beschermende ozonlaag om de
aarde, dat ieder jaar boven de Zuid
pool wordt waargenomen, dit jaar
het kleinst is sinds 1986. Dit bete
kent overigens niet dat het gevaar
van verdere aantasting van de
ozonlaag afneemt, zo verklaarde de
Nationale Oceaan en Atmosfeer
Organisatie (NOAA). "De metin
gen tónen aan dat van jaar tot jaar
veranderingen kunnen optreden
door natuurlijke processen in de
atmosfeer", aldus NOAA-natuur-
kundige Walter Komhyr. Het klei
nere gat kan veroorzaakt zijn door
atmosferische winden, die gezorgd
hebben voor een verplaatsing van
ozon boven andere delen van de
aarde naar de Zuidpool. Een ande
re verklaring bestaat naar zijn me
ning uit de hogere temperaturen
boven dit continent, waardoor het
ozon minder snel wordt afgebro
ken.
Boven de Zuidpool neemt het
ozon in het voorjaar sinds het mid
den van de jaren 1970 af. De neer
waartse lijn vertoont om het ande
re een jaar een licht herstel. De
grootse verbetering vóór 1988 deed
zich volgens de Amerikaanse orga
nisatie voor in 1986. „Als de huidi
ge ontwikkeling zich voortzet zul
len de ozon-waarden tijdens de
tweede helft van deze maand de cij
fers benaderen, zoals die vóór 1980
bestonden", aldus de NOAA.
Töpfer wil dat Nederland zich als
nog houdt aan het Rijnverdrag,
waarin de zoutlozingen door de
Franse kalimijnen wordt geregeld.
Krachtens het Rijnverdrag uit 1976
zou Nederland 100 miljoen gulden
bijdragen aan de kosten van opslag
van een deel van het Franse zout in
de Elzas.
Minister Smit-Kroes (verkeer en
waterstaat) maakte vorige week tij
dens een conferentie van de
Rijnoeverstaten echter bekend dat
ze dit geld liêver besteedt aan de
vermindering van de watervervui
ling door fosfaten en zware meta
len omdat het zout maar tijdelijk
wordt opgeslagen en in 1998 alsnog
in de Rijn wordt gestort. Ze vindt
de 100 miljoen op deze manier ei
genlijk weggegooid geld en wil dat
liever besteden aan maatregelen
die op langere .termijn wel zoden
aan de dijk zetten. De Bondsrepu
bliek wil haar bijdrage van 60 tot 70
miljoen mark wel blijven betalen.
Bonn is van plan zich schriftelijk
tot de Nederlandse regering te
wenden en Den Haag 'kalm en ge
degen' voor te houden dat het zich
aan het volkenrechtelijk verbin
dende Rijnverdrag dient te hou
den. Daarnaast onderzoekt het mi
nisterie voor milieu in Bonn of het
zich tot het in het Rijnverdrag op
genomen arbitragecollege zal wen
den, dat bij geschilpunten knopen
kan doorhakken. „Ik hoop dat Ne
derland zich alsnog aan zijn ver
plichtingen houdt", zei Töpfer.
Het Wereldnatuurfonds heeft er
bij Töpfer op aangedrongen de ge
stagneerde pogingen van Neder
land, Westduitsland en Denemar
ken tot bescherming van de Wad
denzee nieuw leven in te blazen.
Vooral Nederland houdt momen
teel de voet op de rem, zo meent het
Wereldnatuurfonds. Volgens de or
ganisatie gaat de internationale uit
buiting van de Waddenzee op grote
schaal verder, terwijl de bescher
mingsmaatregelen voor flora en
fauna steeds minder aandacht krij
gen. Vooral de militaire oefenter
reinen die op de diverse Waddenei
landen zijn ingericht leveren groot
gevaar op voor de natuur, aldus de
organisatie.
De Waddenvereniging heeft on
langs nog nul op het rekest gekre
gen bij de Raad van State toen ze
daar om schorsing vroeg van een
vergunning voor Defensie om een
schietterrein op het Lauwersmeer
aan te leggen. De Waddenvereni
ging vroeg de Raad toen tevergeefs
de aanleg van het schietterrein te
verbieden totdat uit een milieu-ef
fectrapportage zou blijken of en
hoe groot de schade is die de mili
taire oefeningen aan met name de
vogelstanc^r^ie^ebie^oebrengt.
WILLEMSTAD (GPD) - „De Aru
baanse regering heeft haar urgen
tieprogramma afgerond. Er is werk
voor iedereen en het levenspeil op
het eiland gaat omhoog. Óm nu
verdere beslissingen te nemen over
de toekomst, moet de regering van
Aruba meer steun krijgen uit het
parlement". Met deze woorden
kondigde de Arubaanse premier
Henny Eman gisteren voor radio
en televisie de ontbinding van zijn
kabinet aan. Op 6 januari worden
verkiezingen gehouden.
De Arubaanse premier bestreed
nadrukkelijk dat zijn kabinet zou
zijn gevallen: de coalitiepartijen
hebben eendrachtig om verkiezin
gen gevraagd, terwijl ook de oppo
sitie instemt met het idee.
Het huidige kabinet-Eman
steunt op een zeer kleine meerder
heid in het parlement, waarbij zelfs
kenhuis. Al voor de opening van
dit ziekenhuis hebben we gezegd
dat de patient als gast beschouwd
moet worden. Geef de gasten dan
ook alle service, zeker op het ge
bied van eten".
Samen met diëtisten en de Does-
burgse firma Stigro werd een com
puterprogramma ontwikkeld,
waarbij van iedere patiënt de nood
zakelijke gegevens worden geno
teerd. Iedere patiënt wordt 's-och-
tends gevraagd een keuze te ma
ken uit bijvoorbeeld zes verschil-
enkele coalitiepartners afgeschei
den zijn van hun oorspronkelijke
partij. Daarom moet de bevolking
nu de gelegenheid krijgen om zich
uit te spreken, zo vindt Eman. De
komende jaren zullen belangrijke
beslissingen vallen over de toe
komstige staatkundige structuur:
wordt het eiland inderdaad vol
gens afspraak in 1996 onafhanke
lijk van Nederland? De Arubaanse
premier houdt het er voorlopig op
dat er eerst een referendum moet
komen waarin de bevolking zich
over deze kwestie uitspreekt.
Volgens Eman zullen de huidige
regeringspartijen een grote meer
derheid halen bij de verkiezingen
op 6 januari. „Inzet van de verkie
zingsstrijd is dan het huidige rege
ringsbeleid", zo verklaarde hij. In
zijn nationale toespraak mat Eman
breed uit welke successen tot nu
toe zijn geboekt. In drie jaar tijd
lende groenten, aardappelen, aard
appelpuree, twee soorten rijst en
gierst (couscous), acht verschillen
de soorten vlees, en vijf nagerech
ten. Ook voor het drinken bij de
maaltijd kan de patient zelf een
keus maken.
Uniek in het computersysteem is
de controle voor dieetpatiënten. Is
de keuze van een patient in strijd
met zijn of haar dieet, dan wordt de
voedingsassistent gewaarschuwd
door de handterminal, waar zij het
voorkeursmenu op intypt. De com-
heeft deze regering het eiland uit
een diepe crisis weten te halen. De
economie gaat een ongekende
bloei tegemoet. De hotelcapaciteit
wordt binnen twee jaar verdub
beld. Volgend jaar begint het zoe
ken naar olié voor de kust van het
eiland. Op het terrein waar vroeger
de Lago-raffinaderij stond, komt
nu een olieoverslagbedrijf. Voor de
vele duizenden werklozen van toen
is er nu weer werk.
De Arubaanse premier is juist te
rug van een reis door Nederland
waar hij getracht heeft zijn landge
noten over te halen tot remigratie.
Vandaar dat de Arubaanse Volks
partij (AVP) flink garen denkt te
spinnen bij verkiezingen. Volgens
onofficiële opiniepeilingen door de
partij zelf kan dat zelfs zo gunstig
uitvallen, dat Eman een absolute
meerderheid behaalt.
ADVERTENTIE
putergegevens worden in de cen
trale computer verwerkt, waarna
deze lijsten produceert voor de
keuken. Aan de hand van de lijsten
kunnen de bestellingen bij de leve
ranciers geplaatst worden, zodat er
met vrijwel uitsluitend verse pr<*
dukten gekookt kan worden. De
computer werkt ook voor het keu
ze-ontbijt en de broodmaaltijd bij
de lunch. Overigens is er ook iede
re dag een ander menu voor de
mensen die de keuze van het eten
aan de keuken overlaten.
DEN HAAG (ANP) - De accoun
tants die de begroting over 1987
van het ministerie van welzijn,
volksgezondheid en cultuur (WVC)
hebben gecontroleerd, hebben ge
weigerd er hun goedkeuring aan te
geven. Volgens hen werkt WVC
met onuitvoerbare voorschriften,
die dan ook niet worden nageleefd.
De accountants hebben de contro
le echter wel volgens de officiële
voorschriften verricht.
Overigens signaleren de accoun
tants dat een groot aantal maatre
gelen is genomen om het financiële
beheer te verbeteren, en dat toe
komstige begrotingen daarom wel
kunnen worden goedgekeurd. Mi
nister Brinkman en staatssecreta
ris Dees zeggen in een weerwoord
aan de Tweede Kamer niet verrast
te zijn. De verbeteringen sorteren
immers pas volledig effect vanaf
het dienstjaar 1988, zo schrijven zij.
OUDE-PEKELA (GPD) - Het on
derzoek in de kinderporno-zaak
van Oude-Pekela is opnieuw stop
gezet. Volgens officier van justitie
Blok wordt het onderzoek pas her
opend als er nieuwe tips binnenko
men, zoals dat ook in januari ge
beurde na enkele tips van de ou
ders. Het onderzoek heeft niets op
geleverd.
Eind vorig jaar werd het onder
zoek ook al stopgezet, omdat de
tips allemaal waren verwerkt en er
geen resultaat was behaald. Na een
bijeenkomst met de ouders in janu
ari van dit jaar, werd het onderzoek
hervat. Volgens Blok zijn enkele
tips van ouders en van nationale en
internationale contacten zonder
succes nagetrokken. Er is geen en
kel aanknopingspunt gevonden.
Evenmin is er een spoor gevonden
van een of meer verdachten in deze
zaak, die de gemoederen in Oude-
Pekela anderhalfjaar lang heeft be
ziggehouden.
Justitie heeft de laatste tijd ook
nog via een computer geprobeerd
verbanden te leggen, maar ook dat
heeft geen enkel resultaat gehad.
„Het is teleurstellend, voor ieder
een", aldus Blok.
De ouders van de ongeveer vijf
tig kinderen die mogelijk bij deze
zaak betrokken zijn geweest, zijn
Hoe denkt men met een zo uitge
breide service ook nog eens 20.000
gulden te kunnen besparen? Helga
Lelieveld: „Zelfs als men overgaat
op keuzemenu's, zal het vaak ge
beuren dat de gast van een menu
niet alles lekker vindt en dus laat
staan. Dat wordt weggegooid. Met
een nog verdergaande vrije keuze
bij het samenstellen van het menu
zal er veel minder weggegooid hoe
ven te worden. Bovendien weten
we precies hoeveel er ingekocht
kan worden. Het kost geen enkele
moeite om binnen de voorgeschre
ven twee procent van het totale zie
kenhuisbudget te blijven".
Een ziekenhuis in Winterswijk
gaat het computerprogramma ook
gebruiken. De computer met de
handterminals en de programma
tuur heeft nog geen 500.000 gulden
gekost.
De accountantsdienst wijst er op
dat de vele reorganisaties binnen
het ministerie, gekoppeld aan het
personeelsverloop en inkrimping,
een grote aanslag plegen op de
spankracht van de organisatie op
het departement. Dat vormt een
bedreiging voor het slagen van de
verbetering van de financiële en
administratieve organisatie en de
automatiseringsplannen.
Detailkritiek wordt onder meer
geleverd op de uitvoering van de
wet uitkering vervolgingsslachtof
fers 1940-45, waar onvoldoende ze-'
kerheid werd verkregen over de
juistheid van de in 1987 toegeken
de en uitbetaalde uitkeringen, de
afrekening van subsidievoorschot
ten, de uitgaven van diverse depar
tementale directies, inclusief de
keuringsdienst van waren en de di
rectie voorlichting, en de verreke
ning van opbrengsten van een aan
tal musea, die onduidelijk bleef.
telefoni§ch op de hoogte gebracht
van het overigens niet onverwach
te besluit van justitie. Er is onder
de ouders over het algemeen be
grip getoond voor de maatregel.
„Men beseft ook wel dat we hier
niet eindeloos aan kunnen blijven
werken. Men had het liever ook an
ders gezien", aldus Blok.
Een van de ouders zegt blij te zijn
dat de rust in het dorp is terugge
keerd. „We waren het al weer ver
geten. Er wordt totaal niet meer
over gepraat", aldus een van de ou
ders. Ook op de vertrouwensartsen
die tijdelijk spreekuur hielden in
het dorpshuis in Oude-Pekela,
wordt al enige tijd geen beroep
meer gedaan.
De kinderseksaffaire kwam vo
rig jaar mei aan het licht, nadat en
kele kinderen hun ouders vertel
den over seksspelletjes met vol
wassenen. Uit de verklaringen van
de kinderen is gebleken dat ze
daarbij zijn misbruikt en dat er vi
deo- en/of foto-opnamen zijn ge
maakt. De kinderen hebben wel di
verse panden in de omgeving aan
gewezen als mogelijke locaties,
waar een en ander heeft plaatsge
had, maar onderzoek van justitie
leverde in al die gevallen niets op.
„Het boek is nu gesloten", aldus
Blok.
Ministerie van tenschapPen
Onderveen
Menige ex-student heeft
onlangs interessant nieuws van
het Ministerie van Onderwijs
en Wetenschappen ontvangen.
We bedoelen natuurlijk de
voorgestelde korting die men
kan krijgen als de restantschuld
uit hoofde van renteloze studie
voorschotten voor 1 december
a.s. vervroegd wordt afgelost.
Afhankelijk van het kor-
bank gewend bent, tegen een
lage rente en een minimum aan
tijd en formaliteiten.
Bijgaand rekenvoorbeeld
zal duidelijk maken waarom
dat zo is.
Natuurlijk is dit een fiktief
voorbeeld. Maar waarschijnlijk
kunt u er wel uit afleiden dat
óók als u de benodigde afkoop
som leent, het voordeel nog
- Oorspronkelijke schuld
f 10000-
- Reeds afbetaald (bijv. 30%)
f 3.000-
- Restschuld per 1-1-1989
f 7.000,-
- 32% korting o.b.v. een resterende looptijd van 84 maanden
f 2.240,-
- Ineens te betalen afkoopbedrag (vóór 1-12-88)
f 4.760-
- Te financieren met een Persoonlijke Lening
(looptijd 48 maanden)
f 4.760-
- Totale rentekosten (né aftrek belastingvoordeel')
f 595,-
De door de overheid aangeboden korting
levert u dus op f 2.240,- f 595,-
f 1.645,-
Stel gemiddeld fiskaal voordeel 50%
tingspercentage en uw persoon
lijke omstandigheden kan dit
een fantastisch aanbod zijn.
Ook als u niet over voldoende
"eigen middelen" beschikt.
Wat is namelijk het geval?
Door een Persoonlijke Lening
bij de Nutsspaarbank aan te
gaan, kunt ook u gebruik maken
van deze korting.
Zoals u van de Nutsspaar-
aanzienlijk kan blijven.
Als u dus even 't antwoord
op het ministeriële schrijven
schuldig blijft, bedenk dan dat
de Nutsspaarbank dat al voor u
geformuleerd heeft.
Loop daarom even binnen
bij één van de kantoren van
de Nutsspaarbank en vraag naar
de Persoonlijke Lening voor het
aflossen van de studieschuld.
