Subsidie verbetering
woningen verscherpt
Zonde dat het snel weer vol staat'
College trekt aan noodrem:
Filmprijs
Rechterlijke belangstelling voor onwettig
gemaakte foto van Leidse Pieterskerk
Wethouder neemt nieuw
wachthuisje in gebruik
DINSDAG 18 OKTOBER 1988
Graffiti-spuiters maken voor straf gevels schoon:
Jongeren tussen de twaalf en achttien jaar die in Leiden op heter
daad worden betrapt op het plegen van vandalisme, kunnen kie
zen tussen een boete of een alternatieve straf. Kiezen ze voor het
laatste, dan komen ze terecht bij het HALT-bureau (Het Alterna
tief). In overleg met officier van justitie, met toestemming van ou
ders en onder begeleiding van één van de HALT-medewerkers
moeten jongeren de schade die ze hebben aangericht zoveel mo
gelijk herstellen. Het Leidse HALT-project draait sinds april 1986
en in februari van dit jaar is besloten dat het wegens gebleken
succes met twee jaar wordt verlengd.
Graffiti scoort hoog op de lijst van overtredingen waarvoor
wordt 'gehalt'. Twee jongens die afgelopen jaar zeer frequent de
spuitbus hebben gehanteerd en werden betrapt, aan het woord
over hun ervaring met de alternatieve straf. "Ik ging vaak zoge
naamd vissen".
LEIDEN Praten willen ze onder
voorwaarde dat ze anoniem blij
ven. Ron en Piet zullen we ze noe
men. allebei veertien jaar ("bijna
vijftien"). Ron woont in Leiden,
Piet in Leiderdorp. Samen werden
ze begin september door de politie
in hun kraag gegrepen toen ze met
spuitbussen winkelpuien en rollui
ken in vooral de Haarlemmerstraat
met hun respectievelijke signatu
ren aan het opsieren waren.
Taggen, noemen de insiders dat.
Het tweetal had al 26 panden onder
handen genomen toen de politie ze
in de gaten kreeg.
"De politie heeft ons eerst nog ach
terna gezeten", vertelt Ron. "Op
het bureau moesten we de cel in
("De wachtkamer", verbetert
HALT-medewerker Frans Bosch)
en opschrijven waar we allemaal
hadden gespoten. We kregen een
folder over het HALT-project en
hebben voor een alternatieve straf
gekozen". Niet eng, wel vreemd
vonden ze de ervaring om opge
pakt te worden, hoewel Piet al eens
wegens fikkie stoken met de poli
tie te maken had gehad.
door
Simone van Driel
Toen Ron en Piet ("Ik was al een
keer gestopt met graffiti, maar toen
begon Ron en ben ik ook weer be
gonnen") werden gepakt, waren ze
niet aan hun eerste gezamenlijke
actie bezig. Ze hebben het afgelo
pen jaar geregeld en door de hele
stad huisgehouden. "Omdat het
spannend is", verklaart Ron. "De
spanning is dat de politie je niet te
pakken krijgt". Spuitbussen kocht
hij stiekem van zijn zakgeld, "daar
hield ik geld voor apart". Omdat
voor dit soort activiteiten uiteraard
zo weinig mogelijk publiek is ge
wenst, was zondagochtend een ge
liefd tijdstip om op pad te gaan. "Ik
ging vaak zogenaamd vissen", ver
telt Ron. "Volgens mij vond je
moeder dat het ergst, dat je die
smoezen verzon", zegt Bosch. Wat
Ron beaamt.
Druk
De ouders waren sowieso alles
behalve blij met de illegale vrije
tijdsbesteding van hun zonen.
Vroeg naar bed, binnenblijven en
minder zakgeld, waren de straffen
die ze van thuis kregen. Ron zegt
dat hij nogal benauwd was voor de
reactie van zijn ouders toen hij op
het politiebureau zat. "Ik dacht dat
ik een jaar binnen zou moeten blij
ven, maar gelukkig viel dat mee".
Volgens hem weten heel veel
mensen op zijn school dat hij is ge
pakt. "Ik heb het aan een paar
vrienden verteld, maar zoiets gaat
zo rond. Hoe zé reageren? De mees
ten normaal, sommigen maken
klote-grapjes, maar dat is uitzonde
ring". Piet heeft daar minder last
van. "Ik heb het maar aan één
vriend verteld".
Als straf voor hun geklieder
moeten Ron en Piet twaalf uur
lang, verspreid over drie dagen,
graffiti van gevels in de Haarlem
merstraat schrobben. Ze kijken er
niet echt naar uit, ook vanwege de
mogelijke reacties van gedupeerde
winkeliers en het publiek. "Het is
wel terecht dat we worden gestraft,
maar de Haarlemmerstraat is hart
stikke druk". Bosch probeert ze ge
rust te stellen met de medemede-
ling dat veel winkeliers allang blij
zijn dat de boel wordt schoonge
maakt. Bovendien blijft hij er
steeds bij, zoals alle jongeren die
schade moeten herstellen niet zo
maar aan hun lot worden overgela
ten. "De straf is schoonmaken, niet
dat ze de Leidse bevolking over
zich heen krijgen", zegt hij.
Zonde
Nog voor ze hun straf hebben on
dergaan, zeggen Ron en Piet dat ze
veel van hun ervaring hebben ge
leerd. Graffiti is er voor hen niet
meer bij, beweren ze stellig. Ron:
"Ik schaamde me best toen ik hier
naar toe moest. Zo leuk is het niet".
Ze zijn allebei geschrokken van het
bedrag waarvoor ze alles bij elkaar
schade hebben aangericht. "Twin
tig-, dertigduizend gulden", zegt
Bosch. "Dat kost het als je dat alle
maal door een bedrijf zou moeten
laten schoonmaken".
Waarna hij vraagt of ze niet bang
zijn voor de reacties van andere
spuiters. Ze moeten immers niet al
leen hun eigen geklieder, maar ook
dat van anderen verwijderen. Ze
zeggen allebei van niet. Ron voor
Ron en Piet onder leiding van HALT-medewerker Frans Bosch c
"Ze doen trouwens hartstikke hun best".
spelt eerst nuchter dat de gevels
die zij zullen schoonmaken, vol
gende week toch wel weer vol
staan. Dan: "Dat is eigenlijk wel
zonde, als wij dat helemaal net heb
ben schoongemaakt". Bosch stelt
tevreden vast dat dat gevoel nou
precies de bedoeling is. "Zo gefrus
treerd voelen die winkeliers zich
ook elke keer".
Gewapend met schoonmaak
middel, sponsen, handschoenen en
mondkapjes staan ze even later in
de Haarlemmerstraat. Ze beginnen
in een steegje, om te wennen. Drie
uur en menig winkel verder zegt
Piet dat het tot dan toe nog is mee
gevallen, ook met de reacties. Veel
mensen blijven wel even kijken
naar het poetsende tweetal, maar
volgens Bosch zijn de reacties niet
agressief. "Ze doen trouwens hart
stikke hun best, dat mag er ook wel
LEIDEN Het college wil
de subsidie-regeling voor
de verbetering van particu
liere woningen verscherp
en. Op die manier hoopt het
college het hoofd te kunnen
bieden aan het toenemende
aantal aanvragen voor een
subsidie uit deze pot. Tege
lijkertijd wil het college zo
meer geld vrijmaken voor
het behoud van woningen
die in bezit zijn van particu
lieren en voor 'gezamenlijk'
uitgevoerde opknapbeur
ten.
De subsidies voor de verbetering
van particuliere woningen, die 25
jaar of ouder zijn, worden betaald
uit het stadsvernieuwingsfonds.
De afgelopen jaren is gebleken dat
steeds meer mensen een beroep
doen op deze pot. Volgens het col
lege komt dit doordat de rente laag
is, waardoor het aantrekkelijker
wordt om geld te lenen voor een
LEIDEN Het anatomisch-em-
bryologisch laboratorium van de
medische faculteit Leiden heeft
met een videofilm een prijs gewon
nen tijdens het congres van de Bri
tish Association for Pediatrie Sur
geons. De videofilm toont een spe
ciale operatie-techniek bij ratten.
Deze techniek, die bij de medische
faculteit is ontwikkeld, wordt on
der meer gebruikt om het effect
van bepaalde geneesmiddelen te
beproeven.
opknapbeurt, en door de aantrek
kende economie. Mensen durven
het daardoor kennelijk meer dan
voorheen aan om geld in hun huis
te steken.
Tot vorig jaar gold 'wie het eerste
komt, wie het eerste maalt'. De be
langstelling voor de subsidie bleek
echter zo groot dat de pot al vroeg
in het jaar leeg dreigde te raken.
Een aantal interessante projecten
zou dan niet door kunnen gaan. Re
den voor het college om aan de
'noodrem' te trekken en een aantal
subsidies te verlagen of zelfs te
schrappen. Omdat het college niet
elk jaar aan de 'noodrem' kan gaan
hangen, heeft het nu besloten de
hele subsidie-regeling voor parti
culiere woningverbetering te ver
anderen.
Grootscheeps
Gebleken is dat in enkele stads
wijken het aantal verbeterings
plannen naar verhouding te laag is.
Vermoedelijk komt dat, zo stelt het
college, door een opeenhoping van
een aantal 'sociale problemen'. Om
de huiseigenaren in dergelijke wij
ken tot meer activiteiten aan te
sporen, stellen burgemeester en
wethouders voor een extra premie
te zetten op gezamenlijk ingedien
de verbeteringsplannen.
Wanneer ten minste vijf huisei
genaren uit dezelfde buurt geza
menlijk hun woning laten opknap
pen, kunnen ze rekenen op een bij
drage van vijftig procent. Voor de
verbetering van enkele huizen,
stelt de gemeente veertig procent
subsidie beschikbaar, zo is het
plan.
De bewoners van de wijk Groen-
oord hebben de gemeente eerder
dit jaar voorgesteld om wijken aan
te wijzen, waarvoor dan collectieve
verbeteringsplannen zouden moe
ten worden gemaakt. De huiseige
naren in deze wijken zouden daar
bij alle kosten voor de verbetering
van hun woningen vergoed moeten
krijgen. Zo ver wil het college op
dit moment niet gaan. Het sluit
echter niet uit dat een dergelijke
aanpak na 1989 wél wordt gevolgd.
Daarbij is dan van belang hoe groot
de belangstelling is in de wijk voor
een grootscheepse opknapbeurt
van particuliere woningen.
'Woongenot'
B en W willen meer aandacht
gaan schenken aan het behoud van
particuliere woningen op de lange
re termijn. Om dat mogelijk te ma
ken, wil het college voortaan geen
geld meer geven voor werkzaam
heden die alleen maar het 'woonge
not' vergroten. Slechts het herstel
van bouwkundige gebreken en
groot onderhoud wordt nu nog ge
subsidieerd.
Om allelei 'kleine' klusjes als
vanzelf buiten de boot te laten val
len, wil het college geen bijdrage
meer geven voor plannen die min
der kosten dan 5000 gulden. Nu is
het minimum-bedrag nog 3000 gul
den. Het maximumbedrag wordt
op 50.000 gulden gesteld. Dat bete
kent dat de gemeente ten hoogste
20.000 gulden beschikbaar stelt
voor een opknapbeurt, of bij een
gezamenlijke aanpak 25.000 gul
den.
Voorwaarde is wel dat de woning
na de renovatie weer voldoet aan
eisen die aan een huis mogen wor
den gesteld. Zoals wethouder Tes-
selaar vorige week al aankondigde,
zal daardoor een bepaalde groep
woningen niet meer in aanmerking
kunnen komen voor subsidie. Deze
woningen worden gesloopt, om
plaats te maken voor nieuwbouw.
Omdat dergelijke zeer slechte wo
ningen in bepaalde wijken zijn ge
concentreerd, zullen hele buurten
'Schuilen in schoonheid'
worden uitgesloten van subsidie.
Een enkel 'slecht' huis in een buurt
kan overigens gespaard blijven.
Het college stelt voor om maximaal
15.000 gulden beschikbaar te stel
len voor de tijdelijke instandhou
ding van dergelijke huizen.
Om beter greep te krijgen op de
verbetering van particuliere wo
ningen, wil de gemeente een uiter
ste datum invoeren waarop plan-
door
Meindert van der Kaaij
en Britta Alink
Nagerecht
De Leidenaar was in oktober
1987 op de Witte Singel op de bon
gegaan omdat hij geen deel III
achter de voorruit van zijn auto
had zitten. "Ja, die had ik natuur
lijk wel. Ik kon hem alleen niet
meer vinden", zei de man. En om
dat te bewijzen liet hij zijn papie
ren zien aan de rechter en officier
van justitie.
"Tja, hier kan ik natuurlijk niet
zien dat u deel III ook daadwer
kelijk had, want er staat geen da
tum op. Die had u dus ook na de
aanhouding gekregen hebben.
Bovendien gaat het erom dat je
zo'n bewijs altijd achter de voor
ruit moet hebben en dat had u
niet", zei kantonrechter Groe
nendijk.
Hij liet er meteen op volgen dat
deze verklaring overigens niet
klopte met die de Leidenaar des
tijds tegen de politie had afge
legd. "Toen zei u dat u bang was
dat hij gestolen zou worden", al
dus de rechter. "Nou nee, ik was
bang dat hij gestolen kon zijn.
Hij was er toch niet meer", ver
klaarde de man.
Officier van justitie Van Kem
pen wond er echter geen doekjes
om: "Meneer zit gewoon perti
nente leugens te vertellen. Hij
werd in oktober aangehouden en
bekeurd. Bij navraag bij kente
kenregistratie bleek dat hij pas
op 17 november een deel III had
aangevraagd. U probeerde
kortom de feiten te verdraaien",
zo pakte de officier uit. Hij eiste
vervolgens 130 gulden boete.
"Wat vindt u daar nu van?"
vroeg de rechter nog op vriende
lijke toon. "Belachelijk", zo luid
de het korte antwoord. De rech
ter bepaalde de boete op 100 gul
den.
Vandalen?
"We zijn ten slotte geen vanda
len," vonden twee Leidse stu
denten. Het tweetal stond giste
ren voor kantonrechter Groe
nendijk, omdat ze in juli op een
bouwterrein aan de Morsweg op
een bouwkraan geklommen wa
ren. Vanaf de kraan hadden ze
een prachtig uitzicht over de stad
Leiden. Daarvan wilden ze 's
avonds om 21.30 uur foto's i
ken. Vooral de verlichte Pieters
kerk had hun warme belangstel
ling.
De jongelui werden echter
door de politie opgemerkt en ge
vraagd naar beneden te komen.
Snel bleek het de agenten dat ze
niet met rotzooischoppers van
doen hadden. Maar of ze nu goe
de of slechte plannen hadden, ze
bevonden zich op een bouwter
rein dat verboden voor onbe
voegden was.
En dat bestreden de studenten
nu net. "Het hek was open," zei
den ze, "maar omdat over het
muurtje de kortste weg was, zijn
we daar overheen geklommen.
Als we het wilden, dan hadden
we zo door de normale ingang
naar binnen kunnen lopen. Die
was namelijk altijd open. De kin
deren speelden er zelfs altijd. Bo
vendien was er nergens een bord
dat we niet het terrein op moch
ten".
De hoofdagent die gisteren als
getuige opdraafde zei er zeker
van te zijn dat het hek dicht vVas.
Ook de uitvoerder van het bouw
project verklaarde dat het hek al
tijd afgesloten is. Daar konden ze
niet tegenop.
De officier van justitie Van
Kempen wilde niet te lang door-
praten over het hek. Hij consta
teerde dat de studenten niet op
het terrein mochten komen.
"Daarvoor hadden ze gewoon
toestemming moeten vragen aan
de eigenaar". De officier eiste
voor elk 20 gulden boete.
De rechter had wel begrip voor
de daad. "Jullie hadden goede
bedoelingen en zijn geen kwa
jongens. Geen straf, geen boete".
De rechter had wel graag de foto
van die mooi verlichte Pieters
kerk willen zien.
Vuilnisbelt
"Ik voerde actie, maar ik hin
derde daarbij niemand", zei een
Leiderdorper tegen de rechter.
Hij stond gisteren voor het hekje
van de kantonrechter omdat hij
zijn auto had geparkeerd voor de
uitrit van de vuilnisbelt aan de
Mauritssingel. Maar die auto
stond daar niet per ongeluk. Het
was in het kader van een protest
actie van actiegroep 'Leefbaar
Leiderdorp'.
Woordvoerster mevrouw R.
Dekkers van de actiegroep was
maar al te bereid het parkeerpro
bleem van de verdachte toe te
lichten. "Kijk, die actie dat
een idee van mij. Ik wilde zelf
wel voor dat hek gaan staan om
de vuilstort tegen te houden,
maar er was mij van alle kanten
geadviseerd een sterke man mee
te nemen. Daarom ging hy mee
en zyn auto was nog sterker na
tuurlijk", zei ze op de gedaagde
wijzend.
De rechter had vervolgens
nogal moeite om uit te leggen dat
de zaak niet bekeken wordt in
het kader van de Hinderwet,
maar in het kader van de Ver-
keerswetgeving. Dekkers wilde
aantonen dat de Leiderdorpse
gemeente onrechtmatig vuil
stortte. Het ging de rechter ech
ter om het feit dat voor een uitrit
die nog geregeld gebruikt wordt,
een auto was geparkeerd en dat
mag nu eenmaal niet.
De officier had wel begrip voor
mensen die zich zorgen maken
om het milieu en hij wilde de ver
dachte niet te zwaar straffen voor
de overtreding. Hij eiste een
symbolische boete van tien gul
den. De verdachte meldde daar
op dat hij sowieso tegen het von
nis in beroep zou gaan.
De rechter besloot daarom een
boete van 51 gulden te eisen om
dat voor een lager bedrag niet in
LEIDEN - Wethouder Van der Mo
len heeft gisteren de eerste van 191
nieuwe wachthuisjes voor buspas
sagiers (zogeheten abri's) in ge
bruik genomen. De abri's zullen de
komende weken in sneltreinvaart
over de stad worden verspreid. Met
een plaatsingstempo van 29 per
week zullen over vier weken 116
nieuwe abri's in de stad staan. De
resterende 75 wachthuisjes wor
den in het najaar van 1989 ge
plaatst.
De gemeente heeft met de firma
Publex uit Amsterdam een over
eenkomst gesloten voor vernieu
wing en uitbreiding van de Leidse
wachthuisjes. In ruil voor plaatsing
en onderhoud ontvangt Publex in
komsten van reclames op de
wachthuisjes. Bovendien mag het
bedrijf nog 110 zuilen in de stad
plaatsen waarop naast een zijde
voor reclames ook een zijde be
stemd is voor de gemeente die deze
kan vullen met stadsplattegronden
en andere niet-commerciele infor
matie.
De eerste nieuwe abri stond gis
teren ingepakt, met een strik er om,
bij de bushalte voor het stads-
bouwhuis aan de Langegracht.
Wethouder Van der Molen (ruimte
lijke ordening en verkeer) was ge
vraagd het eerste nieuwe wacht
huisje uit de verpakking te helpen.
Zij deed dat graag en verklaarde
trots te zijn op het nieuwe straat-
meubilair van Leiden. Niet alleen
omdat de buspassagiers straks
droog staan maar ook omdat de
abri's er fraai uitzien en daarom
een aanwinst zijn voor de stad. Het
wachten op de bus wordt "schuilen
in schoonheid", aldus de wethou
der.
Op een aantal plaatsen in het his
torische centrum, zoals voor het
stadhuis, komt een heel luxe type
abri. Bij dit type zijn zowel de wan
den als het dak van glas. Leiden
krijgt als enige gemeente dit model
uitgevoerd in metallic-grijs. De ge
meentelijke welstandscommissie
is overigens helemaal niet ingeno
men met dit luxe model en heeft
het gemeentebestuur negatief ge
adviseerd over de plaatsing. B en W
leggen dit advies naast zich neer,
liet Van der Molen desgevraagd
weten.
Voor de oude wachthuisjes,
waarvan een aantal nog in goede
staat is, heeft de gemeente een
nieuwe bestemming gevonden. De
wachthuisjes zijn aangeboden aan
voetbal- en andere sportverenigin
gen voor plaatsing langs de velden.
In de binnenstad is het plaatsen
van de nieuwe abri's in de eerste
week van november afgerond. Het
gehele werk is in de eerste week
van december klaar.
De bewoners van de wijk Groenoord willen dat de gemeente speciaal
voor hun buurt geld vrijmaakt voor het opknappen van particuliere hui
zen en bovendien dergelijke opknapbeurten voor 100 procent subsidieert.
Daar wil het college echter nog niet aan. (foto Loet Zuyderduin)
nen nog kunnen worden inge
diend. Ook wil ze gaan werken met
streefcijfers. Verder wil ze de mo
gelijkheid openhouden om de
plannen voor duurdere woningen
aan te houden tot bekend is hoe
veel er nóg in de subsidie-pot zit.
De laatste twee plannen zullen ove
rigens zeer waarschijnlijk nog niet
volgend jaar worden ingevoerd.
Wethouder Van der Molen met koters in de eerste nieuwe abri die giste-
'en uit de feestelijke verpakking werd gehaald. (foto Jan Holvast)
Tentoonstelling
Op het Leidseplein van het Academisch
Ziekenhuis is tot 31 oktober de reizende
tentoonstelling Vrijwilligerswerk: liefde
werk. oud papier?' te zien. Deze is geor
ganiseerd door de Vrijwilligerscentrale
Leiden. Twintig organsisaties die met
vrijwilligers werken presenteren zich
door middel van foto's en informatie. De
catologus van de tentoonstelling kan be
steld worden bij de Vrijwilligerscentrale,
Oude Rijn 44c, telefoon 149064.
Inloophuis
Het Inloophuis Psychiatrie, Rapenburg
Japan
In de reeks lezingen over Japan, geor
ganiseerd door het Studium Generale
van de Leidse universiteit, spreekt drs.
J.W. Stumpel van de Nederlandse am
bassade in Japan donderdag 20 oktober
over het onderwijs in Japan. Plaats van
handeling is het Centrale Voorzienin
gengebouw aan de Cleveringaplaats.
aanvang 20.30 uur.
Ruilbeurs
Ruilclub Koningskerk houdt vrijdag 21
oktober in buurthuis 1 Spoortje aan de
Bemardkade 40 een ruilavond voor ver
zamelaars van munten, prentbriefkaar
ten, postzegels, lucifermerken, sigaren-
bandies en suikerzaue^^tanvanQ
