Aruba werft
landgenoten
in Holland
Er is
zoveel moois
te zien...
WIEL
Bagagepersoneel
KLM stopt acties
PvdA: werkgeverspremies
lager voor minimumloon
Voor morgenavond zijn we hier wel weg'
van der
Habitat: Bukman
komt belofte niet na
MAANDAG 3 OKTOBER 1988
L',
PAGINA 3
Werk voor vertrokken Arubanen
ORANJESTAD/SCHIPHOL (ANP) - Een Arubaanse de
legatie onder leiding van minister-president Henny Eman
is dit weekeinde naar Nederland gekomen om Arubanen
aan te sporen naar hun eiland terug te keren. Aruba voor
ziet de komende jaren een overschot aan vacatures en wil
die graag opvullen met eigen mensen. Nederlanders ko
men pas in laatste instantie aan bod.
In de hotelsector alleen al ver
wacht de Arubaanse regering de
komende twee jaar bijna 3500 men
sen nodig te hebben. De werkloos
heid op Aruba bedraagt nu minder
dan vijf procent en zal naar ver
wachting de komende jaren volle
dig verdwijnen.
Premier Eman verklaarde voor
zijn vertrek nog niet te kunnen
schatten hoeveel Arubanen daad
werkelijk terug willen naar hun ge
boorte-eiland. „Dat is één van de
redenen waarom we naar Neder
land gaan om een exact beeld te
krijgen én om goede informatie te
geven, zodat men niet hier naar toe
komt en dan teleurgesteld is omdat
men niet krijgt waarop is gehoopt",
aldus Eman. De delegatie zal negen
voorlichtingsavonden geven in
Den Haag, Amsterdam, Utrecht,
Breda, Rotterdam, Groningen,
Zwolle, Weert en Nijmegen.
Volgens de Arubaanse minister
van arbeidszaken, Mito Croes, heb
ben de afgelopen vier jaar meer
dan 5000 Arubanen het eiland vaar
wel gezegd. Het merendeel vertrok
naar Nederland, vlak nadat de
Lago-raffmaderij van Exxon de
poorten sloot in maart 1985. Een
klein gedeelte zocht zijn heil op an
dere Caribische eilanden, de Vere
nigde Staten en landen als Vene
zuela en Costa Rica.
Dat Aruba de komende jaren een
tekort aan arbeidskrachten zal heb
ben komt voornamelijk door de ex
plosieve groei van het toerisme.
Door de sluiting van de Lago-raffi-
naderij daalden de overheidsin
komsten met ruim 30 procent en
verloor het eiland jaarlijks 50 pro
cent aan buitenlandse deviezen.
Om dit tekort op vangen werden
belastingen verhoogd en werd be
sloten het aantal hotelkamers (2000
in 1986) te verdubbelen.
Deze doelstelling zal naar het
zich nu laat aanzien ruimschoots
worden overtroffen. Voor 1990 zijn
meer dan 6000 hotelkamers voor
zien. Het aantal toeristen dat het ei
land bezoekt groeit met gelijke
tred. In 1988 zullen naar schatting
300.000 toeristen het eiland hebben
bezocht. In 1986 kwamen 190.000
toeristen naar Aruba.
De expansie in het toerisme
werd bereikt door uitbreiding van
bestaande hotels en de bouw van
nieuwe hotels. Een van de grootste
projecten is de bouw van het Aruba
Hyatt Regency Hotel, dat het
meest luxueuze hotel moet worden
in dit gebied. Met de bouw is een
bedrag gemoeid van ruim 52 mil
joen dollar, waarvan ruim 37 mil
joen dollar wordt gefinancierd
door een consortium van vijf Ja
panse instellingen. Het complex
wordt gebouwd door Ballast Ne-
dam Nederland en zal in het voor
jaar van 1990 worden geopend.
Binnenland kort
Water
Het waterbedrijf Rijn-Kenne-
merland neemt sinds zaterdag
weer water in uit de Lek. De inna
me werd 19 september gestaakt
omdat er de onkruidverdelger di-
chloorfenoxypropionzuur in werd
gevonden. De vervuiling is veroor
zaakt door BASF in Ludwigshafen
na een storing in het produktiepro-
ces. De directie van WRK zal een
schadeclaim bij BASF indienen.
Kosmos
De niet-radioactieve resten van
de Russische satelliet Kosmos 1900
zullen zaterdag in de dichte lagen
van de atmosfeer verbranden. De
satelliet bevindt zich dan niet bo
ven Europa. Daarom heeft het mi
nisterie van milieubeheer (VROM)
besloten de voorbereidingen vcor
eventuele maatregelen te staken.
Brood
Naast het succes met het toeris
me wil Aruba andere pijlers tot ont
wikkeling brengen. Dat zijn op de
korte termijn de olie-exploratie en
de financiële dienstverlening.
„Een tafel kan niet op eéri poot
staan daarom proberen we nog een
paar poten te construeren", aldus
Mansur.
Daarnaast wil Aruba haar vrij
handelszone uitbreiden om nieuwe
industrieën aan te trekken en over
slag van goederen mogelijk te ma
ken. De komende jaren wil het ei
land werken aan het aantrekken
van kapitaalintensieve en schone
industrieën. Gedacht wordt aan de
fabricage van electronica, medi
sche instrumenten, auto-onderde
len en bepaalde soorten meubilair.
Om van Aruba een aantrekkelijk
financieel dienstencentrum te ma
ken introduceerde de regering vo
rige maand een nieuwe rechtsper
soon, de Arubaanse Vrijgestelde
Vennootschap (AW). De AW
hoeft op Aruba geen belasting te
betalen en kan op betrekkelijk een
voudige wijze worden opgericht en
beheerd.
Volgens Eman zijn de afgelopen
week al tientallen AW's opge
richt. „Het slaat duidelijk aan", al
dus de Arubaanse premier.
AMSTERDAM (ANP) In Amsterdam is zaterdag- gelmuziek. Om half elf werd de markt officieel geopend
morgen de bekende Waterloopleinmarkt officieel ge- met een toespraak door Van Thijn.
opend door burgemeester Van Thijn. Dat werd onder Elf jaar geleden verhuisde de markt van de oude plek
meer vereeuwigd met een foto van Van Thijn door een naar een steenworp afstand in verband met de bouw
'ambrachtelijke' fotograaf. Het Waterlooplein, rondom van het stadhuis-muziektheater. Hoewel de marktlie-
het nieuwe stadhuis-muziektheater, bood daarmee de den blij zijn met hun terugkeer, hebben zij ook nogal
aanblik van elf jaar geleden, vóór de verhuizing van wat wensen op hun verlanglijstje staan. Zo zou er op
Nederlands' bekendste rommelmarkt: een lange rij zondag verkocht moeten kunnen worden, moet de
stalletjes met nieuwe en stokoude spullen. In alle vroeg- markt nog verder uitgebreid worden en zou er een op-
te al waren de bijna 200 marktkooplieden bezig met het lossing moeten komen voor collega-kooplieden die geen
inrichten van hun kramen, opgeluisterd door draaior- plek op de markt kregen. (foto anp>
ADVERTENTIE
Wat doet Beethoven
op de nieuwe
Eurocheque-pas?
wetsontwerp ter bestrijding van de
werkloosheid onder laag opgeleide
mensen. PvdA-leider Wim Kok
kondigde dat zaterdag aan tijdens
een partijraad in Utrecht.
Om te bereiken dat langdurig
werklozen met weinig opleiding
weer aan het werk komen, zal de
PvdA voorstellen de werkgevers-
kosten voor mensen met een mini
mumloon en iets daarboven, te ver
lagen. Het netto minimumloon zal
gehandhaafd blijven. Volgens be
rekeningen van het Centraal Plan
bureau kunnen zo tienduizenden
nieuwe arbeidsplaatsen ontstaan.
De PvdA loopt hiermee het risi
co in strijd te komen met de plan
nen van het kabinet, dat al drie
maal zonder succes heeft gepro
beerd het minimumloon te verla
gen. Vooral minister De Koning
(sociale zaken) meent dat een verla
ging van het minimumloon meer
mensen aan werk zal helpen. Kok
vindt dat echter geen sociale ma
nier. Hij wil de werkgevers stimu
leren meer mensen in dienst te ne
men door de premies die werkge
vers betalen voor deze groep men
sen te verlagen.
Kok verweet het kabinet en de
regeringspartijen niet serieus te re
ageren op plannen die al in de afge
lopen jaren door de PvdA zijn ont
wikkeld om de werkloosheid
krachtiger aan te pakken. „Jaren
waarin de PvdA zich in toenemen
de mate heeft laten zien als de crea
tieve leverancier van bruikbare
ideeen die vervolgens door CDA en
WD niet, te laat of verminkt wor
den overgenomen", aldus Kok
voor de PvdA-partijraad.
Milieu
De PvdA-fractievoorzitter ver
weet het kabinet economische be
langen boven milieu-belangen te
plaatsen. Hij ontkende, zoals in de
troonrede werd gezegd, dat het
goed gaat met het milieu in Neder
land. „Dat is echt korte-baan-den-
ken", zei Kok. Hij waarschuwde er
voor dat de kosten om het milieu
schoon te maken in de toekomst
veel hoger zullen zijn, als we nu
niets doen.
Kok verweet overigens niet al
leen de industrie het milieu te ver
vuilen. Ook de landbouw speelt
volgens hem een vervuilende rol.
„Het wordt hoog tijd dat de rege
ring inziet dat met louter techni
sche maatregelen de noodzakelijke
reductie van de vermesting niet
kan worden bereikt. Structurele
maatregelen in de vorm van beper
king van de veestapel zijn noodza
kelijk".
SCHIPHOL (GPD) - De directie
van de KLM en de bonden praten
verder over de eisen van de bagage-
afhandelaars bij de luchtvaart
maatschappij. Die schortten zater
dagmiddag hun stakingsacties
voorlopig op. De bonden hebben
een nieuw voorstel dat met het per
soneel wordt besproken. Met hun
actie zorgden de afhandelaars
vooral zaterdag voor een grote cha
os op Schiphol. Veel toestellen
konden niet vertrekken en anderen
met vele uren vertraging.
De acties kregen zaterdagoch
tend een grimmiger karakter, toen
om elf uur ook de beladers het
werk neerlegden uit solidariteit
Lubbers vaag
over delegatie
naar Hirohito
DEN HAAG (GPD) - Premier
Lubbers is bereid zijn oor te luiste
ren te leggen bij het verzet en dege
nen die geleden hebben onder Ja
panse bezetting van Nederlands-
Indië in de Tweede Wereldoorlog,
voordat bepaald wordt wie er na
mens ons land naar de begrafenis
van de Japanse keizer Hirohito
gaat. De eerste minister dat dit
weekeinde voor de tv gezegd.
Op zich noemde de premier het
niet goed dat er in ons land nog
voordat iemand als Hirohito dood
is, al een publieke discussie wordt
gevoerd over de afvaardiging naar
diens begrafenis. Volgens de pre
mier geeft de publieke discussie
bijkomend verdriet, terwijl er juist
getracht wordt dat te voorkomen.
Lubbers zei bij de uiteindelijke
afweging over de delegatie naar de
begrafenis van de Japanse keizer
de geschiedenis nadrukkelijk te
willen betrekken. „Ik wil dat heel
consciëntieus doen", aldus Lub
bers. Dat moet echter, wat hem be
treft, gebeuren in een vertrouwe
lijk beraad en niet in een publieke
discussie. „Ik ben bereikbaar", al
dus de premier, die verder wilde
zwijgen in de hele affaire. „Daar be
wijzen we velen een dienst mee",
zo meende hij.
De premier wilde geen reactie
geven op uitlatingen van minister
Van den Broek (buitenlandse za
ken) dat hij in ieder geval naar de
begrafenis van Hirohito gaat.
met de afhandelaars. Daardoor
konden 70 vertrekkende vluchten
en 65 binnenkomende vluchten
niet worden afgehandeld.
De KLM stopte daarop om
twaalf uur zaterdagmiddag het in
checken van passagiers. Dat had
tot gevolg dat zich aan het eind van
de middag duizenden passagiers
met hun bagage in de vertrekhal,
de lounge en de pieren bevonden.
Van alle vluchten moest uiteinde
lijk ongeveer de helft worden gean
nuleerd.
Van de vluchten die tijdens de
actie binnenkwamen, vertrokken
de meeste passagiers van Schiphol
zonder bagage. Die bagage is later
gelost en wordt nabezorgd door de
KLM of kan door de reizigers zelf
op Schiphol worden opgehaald.
Het gaat om vele duizenden kof
fers.
Gisterochtend vertrokken alle
vluchten, ook tijdens de ochtend
spits, op tijd, aldus een woordvoer
der van de KLM. In de vertrek- en
aankomsthal was het rustig. Van
morgen zouden de bonden (FNV,
CNV en Unie BLHP) met de KLM-
directie verder praten over verbe
tering van de arbeidsvoorwaarden
van de bagage-afhandelaars. Daar
na is een vergadering met de leden,
die geraadpleegd worden over het
resultaat van de besprekingen.
De KLM-afhandelaars eisen be
tere arbeidsomstandigheden, meer
kans op promotie en een salarisver
hoging. Zij zeggen te maken te heb
ben met een toenemende werk
druk en te lage beloning. Donder
dag startten rond 200 mensen van
de bagage-afhandeling modelac
ties. Tevens werd de Vervoersbond
FNV ingeschakeld om de onder
handelingen met de KLM te voe
ren.
Het gaat om de mogelijkheid
voor alle werknemers bij de afhan
deling om door te stromen naar een
hogere functie en om een verbete
ring van het beoordelingssysteem.
„Zolang er geen behoorlijk sys
teem is moet de beoordeling voor
iedereen gelijk zijn. De afhande
laars hebben bovendien grote
moeite met het geautomatiseerde
bagagesorteersysteem. Dat sys
teem is voortdurend kapot waar
door de medewerkers grote koffer
puinhopen moeten opruimen", al
dus een FNV-bestuurder.
J Volgens een woordvoerder van
Schiphol is die kritiek onjuist. Het
50 miljoen gulden kostende sys
teem werkt technisch perfect. Pro
bleem is dat het personeel van
KLM onvoldoende is ingespeeld
op het nieuwe systeem.
DEN HAAG (ANP) - Minister
Bukman (ontwikkelingssamen
werking) besteedt nog steeds veel
te weinig aandacht aan het pro
bleem van de verstedelijking en de
daklozen in de Derde Wereld. Hij
komt daarmee zijn toezeggingen
van vorig jaar niet na. Die conclu
sie trekt de Nederlandse Habitat
Staldng zorgt voor chaos op luchthaven Schiphol
SCHIPHOL Schiphol, zaterdag
middag drie uur. In de vertrekhal
hangen, liggen en zitten duizenden
reizigers bij de incneckbalies van
de KLM. De bagage ligt overal ver
spreid. Bij de balies van British
Airways proberen veel mensen op
het laatste moment nog hun KLM-
ticket over te boeken naar de con
currentie. De gevolgen van de sta
king van bagage-afhandelaars en
beladers van de KLM zijn duidelijk
merkbaar.
door
Ineke van der Meer
De meeste reizigers wachten gd-
laten op de dingen die komen. Een
enkeling wordt boos en reageert
Nederlanders eten steeds meer zijn ongenoegen af op de eerste
brood. Acht jaar geleden was dat voorbijganger in een KLM-blauw
nog 56,8 kilo per jaar, vorig jaar was uniform. „Gelukkig houdt het per
dat 59,6 kilo. aldus een verheugde soneel de passagiers goed op de
voorzitter Vervelde van de stich- hoogte. Elk kwartier wordt ons
ting Voorlichting Brood vandaag verteld dat het nog wel even kan
bij de opening van de Week van het duren", vertelt een mevrouw met
Brood '88 in Arnhem. Er is een toe- een onmiskenbaar cynische onder
nemende belangstelling naar luxe toon in haar stem
broodsoorten en naar bruin brood. De stemming onder de KLM-
In 1981 was de verhouding wit- passagiers, die al uren wachten of
/bruin 34 procent tegen 66 procent ze nog wel vertrekken of onver-
richter zaken weer naar huis kun
nen, is niet echt slecht. „Ik geloof
best wel dat ze bagage-afhande-
bruin; in 1987 was dat 26-74.
Hasj
De politie heeft vrijdagnacht op
Drukte op Schiphol. Duizenden mensen wachtten op hun vertraagde
vlucht door de staking van het bagagepersoneel. Een groot aantal van hen
tevergeefs: hun toestel vertrok door de staking niet eens. (foto anp>
de Noordzee een coaster aangehou
den met 4000 kilo hasj. De in Ja
maica geregistreerde kustvaarder
Anne werd aangehouden na een
korte achtervolging op 19 kilome
ter ten noordwesten van IJmuiden.
De vijf opvarenden- werden gear
resteerd: twee Chilenen, een Liba
nees, een Nederlander en een Duit
ser. De drugs zijn vermoedelijk af
komstig uit het gebied rond de
Middellandse Zee. Ze hebben een
straatwaarde van 15 tot 20 miljoen
gulden.
laars en beladers te weinig betalen
voor zo'n rotbaantje", verklaart een
73-jarige mevrouw uit Maastricht
zich solidair met de acties.
Suzanne Jungerhans uit Amers
foort vindt het allemaal maar niks.
„Ik ga voor een jaar als au-pair naar
Engeland. Vanmorgen heb ik met
veel pijn en moeite afscheid geno
men van mijn familie en vriend.
Zoals het er nu naar uitziet, wordt
mijn vlucht geannuleerd en kan ik
weer naar huis. Dan moet ik dat
drama morgen weer opnieuw mee
maken".
Drie keurig in het zwart gesto
ken zakenmensen uit Amstelveen,
met bestemming Zürich, hebben
de bagagekarretjes tegen elkaar ge
zet, met een grote koffer als tafel
blad. Zij doden de tijd met een
spelletje kaart. Tientallen lucifer
tjes doen dienst als inzet. „We zit
ten hier al vanaf kwart voor twaalf.
Maar een prettig alternatief is het
niet. Je kunt je beter niet opwin
den, dat is niet goed voor je hart",
zegt een van hen. Ze blijven opti
mistisch. „Wanneer we vertrekken.
Geen idee, m^ar ik denk dat we
voor morgenavond wel weg zijn".
Over de service van de KLM zijn
ze 'best te spreken', laat een ander
schertsend weten. „We krijgen elk
kwartier te horen dat we een half
uur later vertrekken". Geïrriteerd
voegt hij eraan toe: „We weten ei
genlijk helemaal niet wat er gaat
gebeuren. Dan zit je stevig te ba
len".
Narigheid
Het KLM-personeel achter de
balies is schijnbaar verdiept in tijd-
schiften en boeken en lijkt zich
weinig aan te trekken van de men
senmassa. Het is het beste dat ze
kunnen doen nadat een collega
door een toch wat ongeduldige
passagier hardhandig achter de ba
lie vandaan werd getrokken. „Ik
doe eigenlijk maar gewoon zo'n
beetje of ik er niet ben", zegt een
KLM'er achteroverleunend op zijn
stoel en met de benen languit op de
sorteerband. „Ik heb geen trek in
narigheid".
Veel KLM'ers tonen begrip voor
de acties. „De directie heeft de zaak
duidelijk onderschat. Het gaat om
veel meer. Het sociale beleid bij de
KLM deugt niet. Dat is de afgelo
pen tijd ook gebleken bij de acties
van de trekkerchauffeurs. En op
dit moment broeit het ook bij de ca
tering", zegt een medewerker van
de ticketverkoop.
De tijdschriftenstands doen goe
de zaken. De mensen staan bela
den met tijdschriften in lange rijen
voor de kassa's. Met lezen wordt de
tijd gedood. Anderen verdrinken
hun verdriet. Bij sommige groepjes
reizigers vloeit het bier rijkelijk.
Ook de restaurants en de Brain-
box-bar op de luchthaven hebben
over belangstelling niets te klagen.
De passagiers die aankomen op
Schiphol kijken nog wat vertwij
feld naar de bagageband, die uiter
aard niet draait en besluiten maar
zonder koffer naar huis te gaan.
„Mijn drank en sigaretten heb ik
bij me. Dat is het belangrijkste, die
koffer haal ik wel een keer op".
KLM-personeel dat nog een po
ging waagt om koffers uit het vlieg
tuig te halen, wordt door de actie
voerders op het platform direct
duidelijk gemaakt, dat ze van de
bagage af moeten blijven. Alleen
vier potige Amerikaanse soldaten,
die eigenhandig hun bagage en die
van hun medepassagiers uit het
ruim halen, worden met rust gela
ten.
Boven in de vertrekhal is enige
beroering ontstaan. Om 16.00 uur
zijn de onderhandelingen afgelo
pen en wordt duidelijk wat er gaat
gebeuren. Dan komt het laatste
nieuws. De acties worden opge
schort. De bagage-afhandelaars en
beladers gaan weer aan de slag. Wel
wordt de helft van de vluchten ge
annuleerd. Het KLM-personeel
gaat nog voor de laatste keer rond
met belegde broodjes. „Het is pap
pen en nat houden, in de hoop dat
we niet al te moeilijk gaan doen",
sist een woedende man, die zes uur
op Schiphol heeft doorgebracht
om vervolgens te horen dat zijn
vlucht naar Los Angeles niet door
gaat.
Commissie in een notitie ter gele
genheid van Wereld Habitat Dag
1988. De commissie is vorig jaar op
gericht ter gelegenheid van het in
ternationale Jaar van de Daklozen
en heeft besloten tot en met 1990 te
blijven voortbestaan.
Tijdens een congres vandaag in
Den Haag stelde de commissie vast
dat in het afgelopen jaar veel door
organisaties, instituten en univer
siteiten ingediende Habitat-projec
ten door Ontwikkelingssamenwer
king voor financiering zijn afgewe
zen. De enorme groei van de steden
in de Derde Wereld en van het dak-
lozenprobleem zou in het Neder
landse beleid geen voorrang heb
ben. Dat beleid geeft immers prio
riteit aan de ontwikkeling van het
platteland, mede omdat daarmee
de trek naar de "steden zou kunnen
worden afgeremd.
De commissie zegt in de notitie
dat dit een hardnekkige misvatting
is. Stad en platteland worden in het
Nederlandse ontwikkelingsbeleid
ten onrechte als tegenpolen be
schouwd. Er is eerder een nauwe
verwevenheid. Plattelandsontwik
keling kan daarom nooit het enige
antwoord op het probleem van de
stedengroei zijn. Projecten die de
produktiviteit van de landbouw
verhogen, kunnen de trek naar de
stad zelfs stimuleren, aldus de
commissie. Daarom is een beleid
noodzakelijk dat zowel aan de ver
stedelijking als aan het platteland
aandacht schenkt.
ADVERTENTIE
ANVC-CONTACTLENSSPECIALIST
OPTOMETRIST OV.
Nieuwe Rijn 62, Leiden. Tel. 071-12.41.08.
Teijlingerlaan 2, Sassenheim. Tel. 02522-33.11.1
