FNV PLEIN
m
Hoe de wraak van het leger
in Israël een dorp ontwricht
Reportage
Schuld en boete op de westelijke Jordaanoever
\('i|)li('hte
wiskundetest
onderwijzer
lost niets op'
RK Kerk kan over jaar of vijftien weer groeien en bloeien
PAGINA 2
MAANDAG 3 OKTOBER 198
NABLUS/TEL AVIV - "Een paar dagen voor het beleg
werd opgeheven, probeerden een oude man en zijn zoon
zeven met flessen melk en yoghurt beladen ezels over een
verborgen pad het dorp uit te leiden. Maar de soldaten ont
dekten hen. Ze gooiden de flessen aan stukken en hielden
de ezels vier dagen vast". De economische blokkade van
Kafr Til heeft de Israëlische kranten niet gehaald, laat
staan de wereldpers. Belegeringen en uitgaansverboden
op de Westelijke Jordaanoever en in Gaza zijn immers rou
tine geworden. Als veiligheidsmaatregel of, in veel geval
len, bij wijze van collectieve straf. Tien jongens gooien met
stenen; het hele dorp moet boeten.
door
Ad Bloemendaal
In Kafr Til duurde de wraak van de
Israëli's lang. Meer dan een maand
was het 3000 inwoners tellende
dorp afgesloten van de buitenwe
reld. Aanvankelijk door een uit
gaansverbod, later door strikte be
wegingsbeperking voor de inwo
ners. In 35 dagen vielen er een dode
en verschillende gewonden in con
frontaties met Israëlische militai
ren. De melk van de 400 koeien
mocht het dorp niet uit en de vij-
genoogst verrotte aan de bomen.
Geschatte schade 50.000 Jordaanse
dinar, ofwel 220.000 gulden.
De afgrendeling van Kafr Til is
inmiddels opgeheven, maar de in
woners houden hun hart vast voor
de olijvenoogst. De militaire auto
riteiten hebben laten weten dat ze
bij de minste onrust opnieuw een
economische blokkade zullen afge-
kondigen. En dezelfde maatregel
dreigt voor alle dorpen op de Wes
telijke Jordaanoever die afhanke
lijk zijn van de landbouw. Er zijn
binnen het militair gezag zelfs offi
cieren die zich hebben uitgespro
ken voor het onmogelijk maken
van de olijvenoogst van dit jaar in
het hele gebied, "bij wijze van
maximale afschrikking". Olijven
vormen het belangrijkste land
bouwproduct van de Westoever.
De jonge onderwijzer Moham
med maakte de economische af
sluiting van Kafr Til van het begin
tot het einde mee. Op 13 augustüs.
vertelt hij, kwamen soldaten het
dorp binnen om jongens te arreste
ren die met stenen hadden ge
gooid. Vijf van de verdachten wa
ren niet te vinden en ook hun ou
ders wisten niet waar ze uithingen.
Mohammed wijst erop dat er in de
nabijheid van Til geen Israëlische
nederzettingen zijn en dat het dorp
niet aan een doorgaande weg ligt.
Een woordvoerder van het Israë
lische militaire gezag heeft een an
dere visie. Iedereen die in het dorp
verscheen, werd met stenen beko
geld, zegt hij en maatregelen daar
tegen zijn een zaak van principe,
ongeacht de geografische ligging.
Vijgenoogst
Hoe het ook zijvanaf 13 augus
tus was er vijf dagen lang een uit
gaansverbod van kracht. Daarna
mochten de bewoners weer op
straat. Weer een paar dagen later
mocht voedsel het dorp worden in
gebracht. maar niets mocht naar
buiten en dat kwam hard aan bij
een bevolking die voor haar be
staan is aangewezen op de verkoop
van landbouwproducten.
Mohammed: "De vijgenoogst
valt tussen begin augustus en be
gin november. In die tijd brengen
we per dag gemiddeld vijf ton het
dorp uit voor verkoop. De vijgen
van Kafr Til staan bekend als de
beste van de Westelijke Jordaanoe
ver, met een opbrengst van 30
Jordaanse piaster per kilo. Een
paar keer hebben boeren vergeefs
geprobeerd vrachtwagens met vij
gen het dorp uit te rijden en later
zijn de vier tractors van het dorp in
beslag genomen.
De 400 koeien van Til geven ge
middeld 6400 liter melk per dag,
die in glazen potten wordt ver
kocht in de stad Nablus en de om
ADVERTENT1E
ringende dorpen. De meeste melk
is de afgelopen maand verloren ge
gaan. Wie toch probeerde wat pot
ten naar de buitenwereld te bren
gen. moest toezien hoe de soldaten
zijn handel aan gruzelementen
gooiden.
Diepe sporen
De economische gevolgen van
een beleg zijn voor een kleine
dorpsgemeenschap niet gering.
Maar wat vooral diepe sporen na
laat, zijn de dagelijkse confronta
ties met het leger. Mohammed
"Driemaal per dag reed een Israëli
sche patrouille rond in het dorp.
Op 16 augustus gooiden jongens
met stenen. Er was geen sprake
van een levensbedreigende situa
tie, maar de soldaten schoten toch
Een 14-jarige jongen werd gedood
en er vielen een paar gewonden.
Daarna was er telkens paniek als er
militaire voertuigen het dorp bin
nenreden. Jongens begonnen te
rennen en gingen snel ergens naar
binnen. Dat vonden de soldaten op
zichzelf al verdacht".
"Op een dag klopten soldaten
aan bij een huis, waar ze dachten ie
mand te hebben zien binnenvluch
ten. Een vrouw deed open en ver
telde dat ze geen jongens had ge
zien. De soldaten namen haar mee
naar buiten, wierpen een traangas
granaat naar binnen en draaiden de
deur op slot. De vrouw schreeuwde
dat haar baby en haar oude vader
nog binnen waren, waarna de deur
weer werd geopend. Zowel de ba
by als de oude man moesten in een
ziekenhuis worden behandeld. De
vader van de baby werd later opge
pakt omdat hij de soldaten geen na
men kon geven van jongens die
met stenen hadden gegooid".
Ooggetuigen
Wie iets te weten wil komen over
wat er gebeurt in gebieden die door
het leger zijn afgesloten, is aange
wezen op ooggetuigen. De dorpen
en steden die te maken krijgen met
uitgaansverboden en blokkades
zijn, verboden gebied voor de pers.
En de ooggetuigen die achteraf
hun verhaal willen doen, zijn in de
meeste gevallen de slachtoffers;
zelden de militairen die de acties
uitvoeren.
Maar er zijn uitzonderingen. Op 8
augustus stuurt soldaat Jonathan
Kestenbaum (29) plichtsbewust
twee journalisten weg bij de weg
versperring waar hij de wacht
heeft. Tezelfdertijd besluit hij een
dagboek bij te houden van zijn re-
servedienst in Kabatiya, op de
Westelijke Jordaanoever.
Dit 11.000 inwoners tellende
stadje is een schoolvoorbeeld van
een plaats die mikpunt is van harde
actie door het bezettingsleger. In
februari van dit jaar verzamelde
zich een menigte bij het huis van
een dorpsbewoner die werd ver
dacht van collaboratie. De man
raakte in paniek en opende het
vuur met zijn door de Israëli's ver
strekte Uzi. Een kind werd dode
lijk getroffen en de uitzinnige be
volking lynchte de collaborateur.
Het leger vond het lijk van de man,
bungelend aan een elektriciteits-
mast. Sinds die dag in februari is
Kabatiya het toneel van spanning
en geweld. Van eind juli tot eind
augustus gold er een uitgaansver
bod.
"Bedenk goed: 11.000
gemiddeld tien per gezin, aangewe
zen op kleine, in de zon gestoofde
onderkomens, vierentwintig uur
per dag", schrijft Kestenbaum in
zijn dagboek, dat vorige week is ge
publiceerd door The Jerusalem
Post. Een verslag van drie weken
frustratie, geschreven door een re
ligieuze jood, die drie jaar geleden
vol idealen vanuit Engeland naar
Israël emigreerde.
13 augustus: "De grootste teleur
stelling vor mij zijn de officieren.
Ik denk dat zij er echt plezier in
hebben, in de macht en boven alles
de vernedering. De vernedering
gaat de hele tijd door, want de
plaatselijke school is een soort mi
litair detentiecentrum geworden.
Iedereen die gedurende de dag bui
tenshuis wordt aangetroffen, moet
zich melden in de school, waar hij
zonder veel omhaal in de kokende
zon moet wachten. De vernedering
van oude mannen, die proberen 's
nachts de akkers te bereiken om
een paar kilo rottende paprika te
redden, betrapt door mijn officie
ren en naar het gevangenenkamp
in Jenin worden gestuurd voor
'correctie'."
De situatie van bezetting weer
spiegelt zich in het door Kesten
baum genoteerde taalgebruik van
de soldaten, dat zo lijkt overgeno
men uit de woordenschat van een
Europees koloniaal leger. "We zul
len ze leren dat ze zich gedeisd
moeten houden". "Je kunt alleen
tegen ze praten in een taal die ze
verstaan". "Het zijn allemaal leuge
naars", vertelt hem een collega-re
servist. "Dus als ze je vertellen dat
ze naar buiten zijn gegaan omdat
hun kind ziek is, verzinnen ze maar
wat". Een bewaker van het gevan
genenkamp in Jenin, waarheen
Kestenbaum een groep teenagers
escorteert, vraagt hem: "Hoeveel
honden heb je bij je"? "Zodra de
man tegenover je een hond is, is al
les toegestaan", reageert hij in zijn
dagboek.
Onnodig te zeggen dat Kersten-
baum onder de maten bekend
stond als een 'softy'. 12 augustus:
"Ik zal nooit vergeten dat soldaten
groenten wegnamen van Arabi
sche akkers en me niet begrepen
toen ik zei dat ze dat niet konden
doen. Je kunt nu eenmaal geen kin
deren van tien jaar aanhouden we
gens het plukken van tomaten tij
dens een uitgaansverbod om die
dan lachend zelf mee te nemen".
Ongeloof
Op 18 augustus schrijft hij, in een
cynische bui: "Ben met de officie
ren op jacht geweest naar oude
vrouwen en kinderen op de akkers.
Ongeloof bij het zien van oude
mannen die op de akkers zijn gaan
wonen om maar een paar tomaten
te kunnen plukken. Een jongen
van zestien, op blote voeten, rent
van ons weg. Tijdens de jacht, jeep
tegen blote voeten, spant de offi
cier zijn geweer en richt op de jon
gen van een afstand van tien meter.
Ik schreeuw tegen hem dat hij
moet ophouden - zo komen de 'sta
tistieken' tot stand".
De harde collectieve strafmaat
regelen van het militair gezag ver
bitteren en radicaliseren de door
gaans passieve agrarische bevol
king van de Westelijke Jordaanoe
ver. Maar ze missen ook hun uit
werking piet op de militairen van
het bezettingsleger.
Het aantal Israeli's dat weigert in
de Gazastrook en op de Jordaanoe
ver te dienen is betrekkelijk ge
ring. Maar de grote meerderheid
die er, uit plichtsbesef of uit solida
riteit met zijn mede-militairen, wel
heen gaat, moet zich een andere
voorstelling hebben gemaakt van
zijn diensttijd, de tentoongestelde
bravoure ten spijt.
Kestenbaum op 17 augustus:
"Onder gejuich plaatst een groep
soldaten de Israëlische vlag op de
school. Helaas veroorzaakt dit to
neel, dat me ooit met trots vervul-
gevoelens van schaam-
DEN HAAG - Het c
onderwijzers en leraren is niet
meer wat het geweest is. Vroeger
wist de onderwijzer van wanten
en iedereen was daarvan over
tuigd. Maar de tijden zijn veran
derd. Dat onderwijzers niet meer
kunnen rekenen, weten we sinds
vorig jaar. Onlangs werd bekend
dat ze ook al niet in staat zijn een
simpel briefje te schrijven zon
der hinderlijke taalfouten.
Een mens begrijpt niet waar
om ouders hun spruiten nog naar
school sturen. Ook voor minister
Deetman van onderwijs is de
maat vol. De kennis en vaardig
heden van de leraren in het basis
onderwijs moeten weer op het
oude peil teruggebracht worden.
Het imago van de leerkrachten
moet worden hersteld, ook al
weet Deetman nog niet precies
hoe.
door
Theo Haerkens
Vorig jaar liet de minister zijn
tanden al zien: op de pabo's is
geen plaats meer voor jongelui
zonder wiskunde in hun eind
examenpakket. Wie leraar wil
worden aan de basisschool, zo
werd afgelopen donderdag be
kend gemaakt, moet voortaan bij
aanvang van de studie aan de pa
bo een rekenvaardigheidstest en
een wiskundetest afleggen. Wie
onvoldoende scoort wordt ver
plicht tot een bijscholing. Op die
manier moet een eind gemaakt
worden aan het hinderlijke ver
schijnsel dat de onderwijzer zelf
niet in staat is de sommen van de
basisschool te maken.
De HBO-raad, de vereniging
van hogescholen, is er niet van
overtuigd dat de minister met
het verplicht stellen van wiskun
de in de vooropleiding het juiste
antwoord geeft op de problemen
op de pabo's. Woordvoerder H.
Verheijde wijst er fijntjes op "dat
er geen oorzakelijk verband is
geconstateerd tussen beide za
ken". Hij gelooft dan ook niet dat
de maatregel zoden aan de dijk
zet. "Deetman moest politiek ge
zien een daad stellen. Hij moest
wat om te scoren".
Veranderingen
Verheijde ontkent de proble
men niet en bestrijdt evenmin
dat er wat moet gebeuren. Hij is
echter bang dat de bewindsman
zich ook wat het taalonderwijs
betreft laat verleiden tot ad hoc-
beslissingen. "Docenten moeten
natuurlijk zelf de stof beheersen,
daar tornt niemand aan. Maar het
is wel de vraag of Deetman met
de maatregelen die hij treft, zijn
doel bereikt".
Wat is er aan de hand? Hoe
komt het dat aanstaande onder
wijzers zo slecht rekenen en spel
len? De HBO-raad en ook direc
teur A. van der Ende van de Ho
geschool Rijn-/Delfland in Den
Haag verwijzen naar de verande
ringen in het voortgezet onder
wijs. De havo is nu eenmaal geen
hbs. Er is tegenwoordig veel
minder aandacht voor reken-
vaardigheid en spelling. Spelling
is geen examenonderdeel, het
ligt voor de hand dat andere ele
menten dan meer aandacht krij
gen,
Van der Ende vindt het eigen
lijk niet de taak van .de pabo om
hiaten in de vooropleiding van
aanstaande onderwijzers weg te
werken. De vooropleiding moet
verbeteren "maar het verplicht
stellen van een zacht soort wis
kunde is een schijnoplossing. Er
zijn genoeg voortreffelijke on
derwijzers die geen eindexamen
wiskunde gedaan hebben".
Toch wordt op zijn school het
nodige gedaan om te voorkomen
dat er onbekwame leerkrachten
voor de klas komen te staan.
"Wie bij ons aan het eind van het
eerste jaar geen voldoende heeft
voor taal en rekenen, kan een-
Erg populair was hij al niet bij
onderwijzend Nederland. En ook
het invoeren van een wiskunde
test voor onderwijzers levert mi
nister Deetman weinig waarde
ring op. "Een schijnoplossing",
menen de pabo's. (foto anpi
voudig niet verder. Op die ma
nier proberen we te redden wat
er te redden valt".
Klimaat
De directeur wil het beschuldi
gende vingertje niet alleen wij
zen in de richting van het voort
gezet onderwijs. Ook de over
heid draagt verantwoordelijk
heid. "We hebben de integratie
van pedagogische academies
met de opleidingen voor kleuter
leidsters gehad en toen dat nau
welijks achter de rug was, moest
er weer gefuseerd worden".
Verheijde onderschrijft die
kritiek van harte. "Het klimaat
op de opleidingen is niet opti
maal. De fusies vroegen aan
dacht voor andere zaken dan het
onderwijs zelf'. Die operaties
zijn voorbij, maar er is nog flink
wat oud zeer. Veel pabo-leraren
zijn boventallig en weten hun
rechtspositie gegarandeerd tot
maximaal 1990. Daarna rest on
zekerheid.
In het onderwijs geldt de regel
dat wie het laatst komt er bij pro
blemen het eerst uitvliegt. Dat
heeft geleid tot vergrijzing van
het lerarenkorps "en je kunt van
die mensen niet verwachten dat
ze het hardst lopen op het onder
wijs te vernieuwen." Wat de
Hbo-raad betreft heeft Deetman
met zijn rigoureuze ingrepen de
plank fiks misgeslagen. "Het
wordt tijd voor wat meer reflec
tie. Er is teveel aan politiek ge
daan en te weinig gekeken naar
de invloed daarvan op de scho
len".
Verder moet Verheijde van het
hart dat de rechtspositie en de sa
larissen het leraarschap niet po
pulair maken. "Op de middelba
re school geldt tegenwoordig dat
wie het maken wil, moet voorko
men dat hij terecht komt in het
onderwijs of in de ambtenarij".
Veel onderwijsgevenden leven
van jaar tot jaar in onzekerheid
over hun aanstelling en carriè
rekansen ontbreken. "Wie geluk
heeft wordt ergens directeur of
rector, dat is niet te vergelijken
met de mogelijkheden die een
hts'er heeft in het bedrijfsleven".
Gemotiveerder
Van der Ende en Verheijde
wuiven de kritiek op de onder
wijzers niet weg, maar ze vinden
het onzin te zeggen dat het vroe
ger allemaal zoveel beter was. De
onderwijzer van toen wist pre
cies hoe het allemaal moest,
maar de onderwijzer van nu
heeft veel beter zicht op het ba
sisonderwijs en is pedagogisch
en didactisch beter onderlegd.
Verder is de pabo-student gemo
tiveerder en mondiger dan zijn
voorganger van de kweekschool.
Hij weet meer van intercultureel
onderwijs en snapt beter wat de
school te maken heeft met de
omgeving waar die staat. "Ik sta
achter de opleiding die we nu
hebben", aldus Van der Ende.
"De onderwijzers die de pabo af
levert, zullen hun plaats wel vin
den".
8 oktober
De werknemers van V&D gaan zaterdag
8 oktober ook naar Amsterdam.
En ze nemen Arie van der Zwan mee.
Kom ook om te horen hoe de FNV met haar plannen voor werk,
gezondheid, milieu, bereikbaarheid en jongeren bewijst dat het
anders, beter kan. Vanaf 11.00 uur verzamelen op de Dam. Aanvang
manifestatie op het Museumplein in Amsterdam 13.00 uur.
Over een jaar of vijftien zijn we
over de polarisatie in de Rooms-
Katholieke Kerk in Nederland
heengegroeid. Als de rust in de
kerk is weergekeerd, kan het al
lemaal weer gaan groeien en
bloeien. Maar die geweldige ver
deeldheid is een grote handicap
voor ons kerk-zijn.
Dat zegt mgr. H.J.A. Bomers,
die vijf jaar geleden door paus
Johannes Paulus II werd be
noemd tot coadjutor met het
recht van opvolging van de toen
malige bisschop van Haarlem,
dr. A.J. Zwartkruis. Deze over
leed nog diezelfde dag. De laza
rist Bomers, die lange tijd als
missionaris en bisschop in Etio-
pie had gewerkt, werd in januari
1984 als bisschop van Haarlem
geïnstalleerd.
„Die verdeeldheid merkte ik al
op het moment dat ik hier bin
nenkwam. Het is natuurlijk dui
delijk dat ik hier niet met groot
gejuich ben binnengehaald. Mijn
benoeming staat eigenlijk nog
steeds een beetje in die span
ning. Dat hangt niet per se samen
met mijn persoon maar meer met
de hele kerkelijke situatie in Ne
derland."
"Van meetafaan is de vraag ge
stéld: is deze man progressief of
conservatief. Alles wordt in het
licht van die verdeeldheid beke
ken. Dat doet ontzettend veel
kwaad. Zo kunnen wij geen kerk
zijn. Een ontspannen klimaat
waarin je kunt spreken en wer
ken, is van groot belang".
Hij voegt er echter aan toe:
„Met pluimstrijkerijen alleen
kom je er ook niet. Een bisschop
moet leiding geven. In de bijbel
staat: de herder leidt de schapen
naar grazige weiden, en niet: hij
loopt achter de kudde aan. Som
migen zouden graag zien dat de
bisschoppen zich koest houden.
In mijn bisdom geef ik ruimte ge
noeg voor het ventileren van al
lerlei meningen, maar ik houd er
altijd aan: ook ik mag mijn me
ning geven."
„Neem de Acht Mei Beweging.
De bisschoppen móeten er ko
men en móeten hun mond hou
den. Als ik iemand zou uitnodi
gen, zou ik hem vragen: zeg nou
ook es een woordje, maar dat
hoort er niet bij."
De beweging zegt altijd dat ze
de leiding van de bisschoppen
wil volgen. Het omstreden tafel
gebed waarvan de bisschoppen
twee jaar geleden duidelijk heb
ben gezegd dat het wezenlijk niet
is goed te keuren, is toch op
nieuw gebruikt. „Wat betekent
het dan nog dat je de leiding van
de bisschoppen aanvaardt? Dat
is dan toch puur theorie gewor
den."
De Acht Mei Beweging leidt in
de parochies tot grote verdeeld
heid. Daarom is het een heel ern
stige zaak. „Waarom houden ze
niet op met die polarisatie," zo
vraagt mgr. Bomers zich af. Als
de Acht Mei Beweging niet meer
zou bestaan, zou dat zeker een
gunstige factor zijn. „Wat mij be
treft mogen de gesprekken met
de Acht Mei Beweging morgen
weer beginnen maar dan moeten
wij wel van de leiding weten dat
zij het kerkbeeld van het Tweede
Vaticaans Concilie aanvaardt."
De Concilie-uitspraak 'de kerk
is het volk van God' is volgens
mgr. Bomers niet goed begre
pen. Sommige mensen hebben
toen gemeend dat zij op grond
daarvan zelf konden bepalen wat
kerk-zijn betekent als een soort
democratisering van de Kerk.
Dat is nooit de bedoeling ge
weest. Met 'de Kerk als volk van
God' wordt gewezen op de ver
antwoordelijkheden die iedere
christen op grond van de doop
heeft! De waarheden en waarden
die Christus heeft aangereikt,
moeten door de hele gemeen
schap worden uitgedragen.
Pluriform
Het begrip pluriformiteit
wordt volgens bisschop Bomers
ook vaak niet goed begrepen.
"Het betekent veelvormigheid.
Het gaat daarbij uitsluitend over
de vorm en niet over de inhoud.
Liturgie bij voorbeeld kan in het
Nederlands of het Latijn, kan ge
sproken of gezongen worden.
Maar het wezen blijft hetzelfde.
Pluriformiteit is een zeer aan
vaardbaar iets in de Kerk.
Groepen als de Acht Mei Be
weging en de Mariënburgvereni-
ging laten die pluriformiteit
slaan op het wezen der dingen.
Dat kan niet. Als zij met een be
roep op dat begrip zeggen dat.
echtscheiding mogelijk moet
zijn in de Kerk, dan zeg ik: dat
kan niet. Dan gebruik je echt het
woord verkeerd. Dan gaat het
niet over twee verschillende vor
men, maar dan gaat het over de
inhoud".
Mgr. Bomans tot slot over de
omstreden film 'De Laatste Ver
zoeking van Christus'.
„Dat een filmmaker zo ver
komt, vind ik nog tot daaraantoe.
Maar dat de officiële Nederland
se rechtspraak het goedkeurt dat
zo'n totaal vals beeld van Jezus
Christus mag worden vertoond,
vind ik eigenlijk veel ernstiger.
De vrijheid van meningsuiting
moet er inderdaad zijn. Voor dat
grote goed moeten we allemaal
ontzettend waken. Maar hoe zou
den het publiek en de recht
spraak reageren op een film
waarin Hitier als weldoener van
de mensheid wordt afgebeeld?
Zou dat ook mogen met een be
roep op de vrijheid van menings
uiting", zo vraagt mgr. Bomers
zich af.
De rechter heeft die film over
Christus waarschijnlijk ook
goedgekeurd omdat niet te vre
zen valt dat een massaal verzet
ertegen zou komen. Maar dat
maakt het niet minder ernstig, zo
meent mgr. Bomers. „Als de bis
schoppen en de kerken in Neder
land vinden dat dit een funda
menteel verkeerd beeld is van
Christus, dan moet de rechter
zich laten leiden door de uitspra
ken van deze kerken en die film
verbieden".
3 Ondanks al jaren durende
'samensprekingen' is er op de
weg naar eenheid tussen Neder
lands Gereformeerden en Chris
telijke Gereformeerden nog
maar weinig vooruitgang ge
boekt. Dat constateerden de af
gevaardigden van de Nederlands
Gereformeerde Kerken zaterdag
in Dronten tijdens de laatste zit
ting van de tweejaarlijkse lande
lijke vergadering.
De geringe vooruitgang werd
vooral geweten aan het feit dat
de deputaten van Christelijke
Gereformeerde zijde steeds weer
de gemeenschappelijke verkla
ring over de toeéigening van het
heil die in 1975 door beide ker
ken werd aanvaard, aan de orde
stellen. Daardoor voelt de Neder
lands Gereformeerde commissie
zich steeds weer op herhalings
oefening. Zo verzucht ze in haar
rapport: „De meeste vragen die
van Christelijke Gereformeerde
zijde worden gesteld, kunnen uit
notulen van voorgaande jaren
beantwoord worden
De Christelijke Gereformeer
de Synode meent echter, zo
blijkt uit een brief aan de lande
lijke vergadering, dat de ge
meenschappelijke verklaring te
weinig in Nederlands Gerefor
meerde kring functioneert: „De
generale benadering van de ge
meente in de prediking is anders
dan in de verklaring als gemeen
schappelijke overtuiging wordt
aangegeven. Soms leeft bij ons
de gedachte dat u woorden en
begrippen uit deze verklaring an
ders verstaat, vult en verklaart
dan wij".
Kort gezegd komt het verschil
in opvatting erop neer dat voor
Nederlands Gereformeerden de
gemeente in haar geheel kan
worden aangesproken als beho
rend tot de kerk van Christus,
terwijl in Christelijke Gerefor
meerde ogen er onderscheidelijk
gepreekt dient te worden: niet al
len behoren tot het volk van het
verbond.
De landelijke vergadering gaf
haar deputaten de opdracht de
vragen rond de toeëigening des
heils zo goed mogelijk te beant
woorden, maar tegelijkertijd te
pogen het gesprek ook verder te
brengen.
