Weerstanden jegens
Thatcher nemen toe
Bij ANDEREN
HEET HET
STATIEGELD,
Bij ONS
KUNSTUITLEEN
Inzake anti-Europese houding
Geheimzinnigheid rond
Israëlische plastic kogels
Mafia-offensief op Sicilië
eist opnieuw aantal doden
China wil vredesmacht in Kampuchea
Betogers wachten Britse
premier op met eieren
VAKMANSCHAP IS MEESTERSCHAP
DONDERDAG 29 SEPTEMBER 1988
BUITENLAND
PAGINA 5
DEN HAAG - Nederlandse wapen
deskundigen tasten in het duister
over de plastic kogels die het Israë
lisch leger sinds kort gebruikt om
de Palestijnse opstand te onder
drukken. De munitie wordt in Is
raël zelf gefabriceerd, naar een ge
ïmporteerd ontwerp. Over de her
komst van het ontwerp hullen de
Israëlische militaire autoriteiten
zich in stilzwijgen.
In Noord-Ierland wordt door het
LONDEN (GPD) In de komende jaren zal meer dan de helft van de nieuwe wetgeving in Britse leger al langere tijd gebruik
Groot-Brittannië afkomstig zijn van de Europese Gemeenschap. Aldus de conclusie van fic™ogelsVMaTrTezTzijn onverge-
een geheim rapport dat door Britse adviseurs en specialisten is samengesteld in opdracht lijkbaar met de veel klemere pro
van de Conservatieve Partij.
door
Margreet Vermeulen
Het is nog maar kort geleden dat de
leider van de Tories, premier Mar
garet Thatcher, in niet mis te ver
stane bewoordingen duidelijk
maakte dat zij zich met hand en
tand zal verzetten tegen elke on
dermijning van de macht in het ei
gen soevereine Britse parlement.
En het ligt voor de hand dat de stu
die voor de Tories opnieuw aanlei
ding is tot heftige discussies over
wat Margaret Thatcher beschouwt
als de 'vreselijke nachtmerrie van
Brussel'.
De bedoeling van het rapport is
om bij te dragen aan het uitstippe
len van de conservatieve strategie
voor de komende Europese parle
mentsverkiezingen in juni. Er is
een tijd geweest dat men zich in
parlementaire kringen van Groot-
Brittannië nauwelijks druk maakte
om dit soort verkiezingen. Het
heette dan dat het ging om de keu
ze van een afvaardiging voor een
volstrekt tandeloos parlement. Het
goede leven in Straatsburg en de
vorstelijke vergoedingen werden
dusdanig afgeschilderd, dat het bij
na pijnlijk werd om je er voor op de
kieslijst te laten plaatsen.
Maar via het Europese Parle
ment zijn er tenslotte ook enthou
siaste Britse Europeanen en zelfs
toegewijde Britse Eurocraten ge
komen. Ze zijn er nu in alle politie
ke groeperingen. En met name bin
nen de Conservatieve Partij roeren
zij geducht de trom om te verdedi-
Felle kritiek van
conservatieven op
leider Hongarije
BUDAPEST (Rtr) - Orthodoxe le-
den van de Hongaarse communis
tische partij hebben afgelopen
dinsdag felle kritiek geuit op het li
berale beleid van partijleider
Grosz, die vier maanden geleden
aan de macht kwam. Op een bijeen
komst van het Centraal Comité
verweten verscheidene sprekers
de partijleiding dat zij een slappe
houding aanneemt tegen het "on
gebreidelde rechtse conservatis
me" in het land.
Eén spreker zei dat veel partijle
den wanhopen bij het zien hoe de
partij afstevent op het 'bourgeois
kapitalisme'. Anderen vergeleken
het politieke klimaat met de stem
ming die voor de anti-communisti
sche opstand van 1956 heerste. Op
de bijeenkomst las Berecz, bekend
als een van de minst hervormings
gezinde leden van het Politburo,
een brief voor waarin een partijaf
deling in Budapest haar bezorgd
heid uitsprak over de kritische
toon van de media en het toestaan
van betogingen in de hoofdstad.
"Laten wij niet toestaan dat de par
tij wordt vermorzeld", aldus de op
stellers van de brief. "Het ziet er be
slist uit als een tegenaanval van de
conservatieven", zo zei een wester
se diplomaat over de partijbijeen
komst.
Buitenland kort
India
Een boot die inwoners van een
dorpje in de noordelijke Indiase
deelstaat Punjab evacueerde na
een overstroming, is met 25 men
sen aan boord gekapseisd. Alle op
varenden worden vermist. Het
schip sloeg om door de sterke stro
ming, aldus een legerwoordvoer-
der.
Togo
De regering van Togo heeft in
een officiële verklaring categorisch
ontkend ooit toestemming te heb
ben gegeven voor het dumpen van
chemisch afval op zijn grondge
bied, zoals was beweerd door de
Italiaanse firma Jelly Wax. De mi
nister yan volksgezondheid van
Togo zei dat zijn regering nooit met
wie dan ook over welk contract
heeft onderhandeld voor het stor
ten van afval.
Sovjetunie
De Sovjetunie heeft beloofd bin
nenkort 44 dissidenten vrij te laten
die voorkomen op een Amerikaan
se lijst met namen van 48 Sovjet-
russische politieke gevangenen, al
dus de Amerikaanse krant The
Washington Post. De krant schrijft
onder aanhaling van Amerikaanse
zegslieden dat de belofte vorige
week werd gedaan tijdens het be
zoek van de Sovjetminister van
buitenlandse zaken, Sjevardnadze,
aan Washington.
Zuidafrika
In Zuidafrika zijn op drie ver
schillende plaatsen bommen ont
ploft. Een van de explosies deed
zich gisteravond rond zeven uur
voor bij het gemeentehuis van de
kleurlingenwijk Bonteheuvel, bij
Kaapstad. Door de kracht van de
explosie sneuvelden ramen van het
gebouw, werd het dak beschadigd
en raakte een onbekende man ern
stig gewond.
gen dat de nieuwe interne markt
van 1992 in West-Europa moet sa
menvallen met meer supra-natio-
nale macht bij de Europese Ge
meenschap.
Het door de Tories bekostigde
rapport speelt de 'Europa-gezin
den' nadrukkelijk in de kaart met
de opmerking dat het juist in de
ontwikkeling van de interne markt
van groot belang is, dat het Europe
se Parlement meer invloed krijgt.
Dit gaat lijnrecht in tegen de op
stelling, waarmee onder anderen
premier Thatcher de macht van het
eigen nationale parlement wil af
schermen. En het is duidelijk dat
zij het rapport niet in dank zal afne
men. Vooral niet omdat het duide
lijk stelt dat de premier zelf met het
aanvaarden van de Europese Akte
heeft bijgedragen tot een toene
mende wetgevende macht bij de
instituten van de Gemeenschap.
De Belgische premier Wilfried
Martens heeft gisteren de tegen
aanval ingezet op Thatcher. Het
achterwege laten van een reactie
op haar anti-Europese toespraak
zou, zo meende Martens, wel eens
de indruk kunnen wekken dat
meer politieke leiders het met
Thatcher eens zijn dat de Europese
eenwording veel te snel en te ver
gaat.
De Belgische premier is vóór een
grotere politieke eenheid in Euro
pa, als uitvloeisel van de economi
sche eenheid waar nu zo hard aan
gewerkt wordt. Er moet volgens
Martens een echte economische en
monetaire unie komen, met één
centrale bank en één Europese
munt.
Hoewel hij het begrip 'Verenigde
Staten van Europa' - door Thatcher
vorige week nog faliekant afgewe
zen - niet gebruikte, bepleitte Mar
tens een federaal Europa, een soort
bondsstaat met een sterke uitvoe
rende macht en een Europees Par
lement dat die macht effectief con
troleert.
De uitvoerende macht zou verre
gaande bevoegdheden moeten
krijgen op gebieden als de buiten
landse betrekkingen, monetair be
leid en ook de defensie.
Slechts op één punt deelt Mar
tens de mening van zijn Britse col
lega. Het 'Europa-zonder-grenzen'
van na 1992 hoeft niet te betekenen
dat alle grenscontroles verdwijnen.
Thatcher verzet zich daartegen om
dat controles nodig zijn voor de*be-
strijding van de drugshandel, het
terrorisme en de illegale immigra-
jectielen die het Israëlisch leger
gebruikt. De kleinere Israëlische
kogels dringen makkelijker het li
chaam binnen en zijn dus gericht
op het veroorzaken van verwon
dingen.
Grotere rubber of plastic kogels
zoals die in Noord-Ierland gebruikt
worden, ketsen vrijwel altijd op het
lichaam af. De schok die dat te
weeg brengt, is veelal zo heftig dat
men de tegenstander toch heeft
uitgeschakeld.
Alle plastic kogels hebben met
elkaar gemeen dat ze op de lange
afstand niet dodelijk zijn. Dat komt
door de lage snelheid waarmee ze
de loop van het wapen verlaten.
Die is volgens deskundigen zes
keer lager dan de snelheid van nor
male munitie.
Op (te) korte afstand zijn plastic
kogels echter net zo dodelijk als die
van metaal. In het geval van Israël
is het echter onduidelijk wat in dit
verband 'te kort' is. De Israëlische
minister van defensie, Rabin, zei
gisteren dat de plastic kogels voor
al nodig zijn om stenen gooiende
jongeren te treffen die onbereik
baar zijn voor traangas en de wa
penstok.
Hij noemde daarbij een afstand
van 30 tot 50 meter en zei dat het
uitdrukkelijk de bedoeling is de
jongeren alleen te verwonden. Mili
taire bronnen in Israël menen ech
ter dat de plastic kogels die op een
afstand van minder dan 70 meter
doel treffen, dodelijk zijn.
Onduidelijk is ook of met de klei
nere plastic kogels gericht kan
worden geschoten. Met rubber ko
gels kan dat niet, omdat altijd reke
ning gehouden moet worden met
een afwijking van één a twee me
ter. De kans dat men onschuldige
omstanders raakt, is daarom erg
groot. Onder andere om deze reden
is het gebruik van rubber en plastic
kogels in Nederland nooit serieus
ter sprake geweest.
Een vervelende bijkomstigheid
van plastic kogels is dat het lastig is
ze op een zorgvuldige manier uit
het lichaam te verwijderen omdat
de precieze plek zich niet met rönt-
Minister Rabin.
genapparatuur laat opsporen, zoals
met metalen kogels het geval is. De
Verenigde Naties heeft inmiddels
geprotesteerd tegen het gebruik
van plastic kogels door het Israë
lisch leger. Maandag vielen meer
dan zeventig gewonden, tegen ne
gentien in de maand juli.
NEW YORK - De Russische minister van buitenlandse scher. Na afloop werd gemeld dat de twee bewindslie-
zaken Sjevardnadze (rechts), die de afgelopen dagen den een obstakel uit de weg hebben geruimd voor de
in New York verbleef voor het bijwonen van een verga- no9 °Penen onderhandelingen over conventionele
dering van de Verenigde Naties, had vlak voor zijn ver- stabiliteit in Europa. Ze zijn het eens geworden over de
trek naar Moskou nog een vrolijke ontmoeting met de definitie van wapensystemen die zowel conventionele
Amerikaanse presidentskandidaat Dukakis. Ook als nucleaire ladingen kunnen afvuren,
sprak Sjevardnadze met de Westduitse minister Gen- rf"1» AI>>
PALERMO (Rtr/AFP/DPA/AP) -
Terwijl aartsbisschop Luigi Bom-
marito van Catania dinsdag bij het
graf van het zoveelste slachtoffer
van het september-offensief van de
mafia vroeg "Wie is het volgende
slachtoffer?", werden elders op het
eiland zes Sicilianen doodgescho
ten.
In Caccamo bij Palermo werden
drie mannen in de rug geschoten,
onder wie de zwager van de kroon
getuige Salvatore Contorno, een
vroegere huurmoordenaar van de
mafia. Contorno leverde de Itali
aanse justitie met zijn verklaringen
de bevestiging voor de betrokken
heid van tientallen mafiosi bij hon
derden misdaden in de afgelopen
tien jaar op het eiland.
Contomo's verklaringen en die
van ex-mafiabaas Buscetta leidden
uiteindelijk in december vorig jaar
na een 'maxi-proces' tot lange ge
vangenisstraffen voor 338 crimine
len. In Palermo zelf werden even
later nog eens twee met kogels
doorzeefde lijken gevonden. Het
waren die van een vermeende ma-
fiabaas en zijn vrouw. Zij werden
in hun villa aan de rand van Paler
mo op Sicilië door onbekende in
dringers doodgeschoten. Volgens
de politie was de moord op de 42-ja-
rige Bontade en zijn echtgenote
kennelijk zorgvuldig voorbereid.
Bontade was een van de beklaag
den in het massa-proces tegen de
mafia en werd in december tot acht
jaar veroordeeld wegens criminele
vereniging. Hij was in hoger be-
NEW YORK (AP) - De Chinese
minister van buitenlandse za
ken, Qian Qichen, heeft ér giste
ren in een toespraak tot de Alge
mene Vergadering van de VN
voor gepleit een internationale
vredesmacht naar Kampuchea te
sturen. Deze zou moeten toezien
op de terugtrekking van de Viet
namese troepen uit dat land en
op het houden van vrije verkie
zingen.
Qian Qichen zette het uit vijf
punten bestaande Chinese
standpunt uiteen inzake een op
lossing van de kwestie-Kam-
puchea. De sleutel hiertoe ligt
volgens Peking in de terugtrek
king van de Vietnamese troepen
uit Kampuchea. Hiertoe zou
Hanoi zo spoedig mogelijk met
een tijdschema moeten komen,
dat voorziet in een snelle afmars
van de Vietnamezen.
Tijdens de terugtrekking van
de Vietnamese troepen zou in
Kampuchea een voorlopige coa
litieregering moeten worden ge
vormd.
Deze zou moeten bestaan
uit vertegenwoordigers van het
Kampucheaanse verzet
- de Rode Khmer, de Nationalis
tische Khmer van oud-premier
Son San en de aanhangers van
prins Norodom Sihanouk - en uit
vertegenwoordigers van de hui
dige door Vietnam gesteunde re
gering. Prins Sihanouk zou deze
regering moeten leiden. Over de
kandidaten van de verschillende
fracties zou volledige overeen
stemming moeten bestaan en
geen van de partijen zou in de
nieuwe regering een dominante
positie mogen innemen.
Zodra de voorlopige regering
een feit is, zouden de legers van
de vier partijen hun wapens
moeten neerleggen. Voorts zou
den de militaire formaties zich
ver moeten houden van de poli
tiek. Wellicht zouden de legers
kunnen worden ontbonden en
op kunnen gaan in een verenigd
nationaal leger, waaraan elke
partij een gelijk aandeel zou
moeten leveren.
roep gegaan en stond onder huisar
rest, na het grootste deel van zijn
gevangenisstraf van acht jaar te
hebben uitgezeten. Gisterochtend
werd tevens een zesde slachtoffer
bij Messina ontdekt.
Een deel van de moorden lijkt
het werk van opkomende nieuwe
clans in de slechts door tijdelijke
bestanden getekende 'eeuwige'
strijd om een deel van de koek, die
op Sicilië voornamelijk bestaat uit
percentages over bouwopdrach
ten, EG-subsidies. afpersing van
bedrijven, drugs- en wapenhandel
en prostitutie.
Op Sjcilië zijn tot dusver deze
week tien personen vermoord.
Zakenlui geven
anti-Aquino
militairen steun
SINGAPORE (GPD) - Prominente
zakenlieden en politici op de Fili-
pijnen geven financiële steun aan
voortvluchtige militaire rebellen
die de regering van president Cory
Aquino ten val willen brengen. Dat
is gisteren door de militaire bevel
hebber van Manila, generaal Bia-
zon, onthuld.
Wie deze zakenlieden en politici
zijn, is niet bekendgemaakt. De
mededeling van de generaal kwam
een dag na de aanhouding van lui
tenant-kolonel Eduardo Matillano,
een van de leiders van de mislukte
staatsgreep van augustus vorig jaar
tegen president Aquino. Hij voerde
samen met de nog steeds voort
vluchtige kolonel Gringo Honasan
de bloedige couppoging uit. Matil
lano, die in april uit gevangen
schap ontsnapte, zou hebben be
kend dat hij bezig was met het re-
cruteren van dissidente militairen
voor een nieuwe staatsgreep tegen
Aquino.
Geheim bezoek Noord-Ierland
ADVERTENTIE
LONDEN De Britse premier
Margaret Thatcher is gisteren in
Noord-Ierland bekogeld met eie
ren en uitgejouwd. De premier
bracht een eendaags bezoek aan
Noord-Ierland, dat uit veiligheids
overwegingen tot het laatst toe ge
heim was gehouden. In Lisburn,
een voorstadje van Belfast, kwam
zij met een bezorgde echtgenoot
Dennis oog in oog te staan met een
groep betogers tegen haar beleid
voor Noord-Ierland.
door
Haye Thomas
Premier Thatcher is niet bijzon
der populair in de kop van het groe
ne eiland. Voor vele katholieken
geldt zij als het symbool van de
Britse machtspositie in Ulster en in
kringen van de protestantse meer
derheid is men sterk gekant tegen
het Anglo-Ierse akkoord dat voor
ziet in een dialoog met de regering
van de Ierse republiek in Dublin.
Uit angst voor gewelddadige ac
ties waren er voor haar bezoek de
meest stringente veiligheidsmaat
regelen getroffen en had de politie
de betoging in Lisburn ook snel on
der controle. "Dit is een prachtig
land dat welvarend kan zijn als wij
er in slagen de veiligheid te verze
keren", sprak premier Thatcher tot
leden van de Noordierse politie en
het eigen Ulster Verdegings Regi
ment. "Omdat de democratie sterft
als het terrorisme succes heeft",
voegde zij er grimmig aan toe.
De bedoeling is dat premier
Thatcher minstens één keer per
jaar de moeilijke trip naar Noord-
Ierland maakt. Al was het maar om
daarmee het politieke punt duide
lijk te maken dat Noord-Ierland
deel zal blijven van het Verenigd
Koninkrijk, zolang de meerderheid
van de bevolking dit wenst. Niette
min geldt haar bezoek telkens als
een uiterst riskante onderneming,
die de politie en het Britse leger ter
plaatse in verhoogde staat van
alarm brengt.
Maar dat geldt allang niet meer
alleen voor Noord-Ierland. Op dit
moment wordt bijvoorbeeld de
laatste hand gelegd aan een gigan
tische veiligheidsoperatie in de
badplaats Brighton aan de Engelse
zuidkust, waar over twee weken
het jaarlijkse congres van de Con
servatieve Partij begint. Niemand
is daar vergeten hoe vier jaar gele
den de IRA een zware bomaanslag
pleegde op het Grand Hotel in
Brighton met de bedoeling om pre
mier Thatcher en haar kabinet om
het leven te brengen.
De sporen van deze bloedige
aanslag zijn allang uitgewist. Al
hangt er in het hotel nog wel een fo
to van de geweldige ravage, die de
explosie veroorzaakte met als on
derschrift de verklaring van de
IRA: "Vandaag hebben wij geen
geluk gehad. Maar bedenk maar
dat wij maar één keer geluk nodig
hebben. En jullie altijd".
Daarom is er nu sprake van een
gigantische operatie, genaamd
Radcot, die onder meer voorziet in
een vliegverbod boven Brighton,
controle door de marine in Het Ka
naal, kikvorsmannen langs de kust
en scherpe bewaking door een le
ger van politieagenten. Scherp
schutters worden verdekt opge
steld en de meest moderne elektro
nische apparatuur is ingeschakeld
voor deze operatie, die al in maart
is begonnen en in totaal meer dan
vijf miljoen gulden zal kosten.
Al sinds jaar en dag beschouwen we
statiegeld voor bierflesjes als de gewoonste zaak
van de wereld. Maar soms is het meer dan dat.
In één geval zou je zelfs kunnen spreken van een
bescheiden vorm van kunstuitleen.
Een mooie traditie, die het beugelflesje
en het bier van Grolsch met ere voortzetten.
Al meer dan 300 jaar brouwt Grolsch haar bier
op natuurlijke en ambachtelijke wijze.