Protest VN tegen plastic kogels Israël Kapitaalmarkt- renterekening 6,42% Oppositie baart Thatcher geen zorgen Reagan wil conferentie over jassen GOED>?:BEKEKEN? Soldaten openen sneller vuur Moord op rechter Sicilië is waarschuwing van mafia VS beëindigen escorte in Golf Opvallend positief getinte toespraak in VN België maakt begin met monsterproces tegen CCC Topontmoeting in Zaïre tussen Botha en zwarte leiders Belangrijk lid presidium Joegoslavië neemt ontslag De Nutsspaarbank doet meer voor spaarders. DINSDAG 27 SEPTEMBER 1988 BUITENLAND PAGINA 5 JERUZALEM (AP/GPD) - Functionarissen van de Vere nigde Naties hebben bij het Israëlisch leger geprotesteerd tegen het wijdverbreide gebruik van nieuwe plastic kogels om de Palestijnse opstand in de bezette gebieden te onder drukken. Door die nieuwe kogels zouden soldaten veel sneller het vuur openen op betogers, waardoor het aantal slachtoffers drastisch toenam. ROME - De mafia op Sicilië heeft opnieuw een rechter vermoord. Gisteren werd de 66-jarige voorzit ter van het Hof van Appèl van Pa lermo, Antononino Saetta, samen met zijn zoon Stefano, om het leven gebracht. Vader en zoon reden in de auto, in de buurt van de stad Caltanisetta, toen een mafia-com- mando onverwacht het vuur op door Marjon van Royen hen opende. De Hoge Commissaris voor de strijd tegen de mafia is on middellijk naar Sicilië gevlogen om het onderzoek naar de aanslag te leiden. De moord op rechter Saetta komt precies een week nadat het team van rechters in Palermo, dat zich met de bestrijding van de ma fia bezighoudt, een belangrijke overwinning heeft geboekt. Deze zomer dreigde de anti-mafiabriga- de, die onder leiding staat van rech ter Giovanni Falcone met opstap pen, "omdat het werken ons op alle manieren onmogelijk wordt ge maakt". Het nieuwe hoofd, van de onderzoeksrechtbank van Paler mo wilde namelijk de anti-mafia- brigade ontbinden, en gaf de rech ters banale winkeldiefstallen en auto-ongelukken op te lossen. Fal cone zette zijn anti-mafiabrigade op, nadat een collega Rocco Chin- nici in 1983 de zoveelste rechter was die werd vermoord, omdat hij iets tegen de mafia probeerde te ondernemen. Deze zomer woedde er binnen de rechterlijke macht een heftige strijd, waarvan het anti-mafiateam van Falcone het mikpunt was. In al deze maanden heeft de mafia zich muisstil gehouden. "De overheid doet nu het werk voor hun", zei de burgemeester van Palermo verbit terd. Vorige week echter trokken Fal cone en zijn team hun aanvraag tot overplaatsing in, nadat ze van het hoogste Italiaanse orgaan van de magistratuur gelijk hadden gekre gen. De aanslag van vannacht wordt door de autoriteiten dan ook uitgelegd als een 'wraakneming' van de mafia op deze beslissing. Het slachtoffer dat de mafia heeft uitgekozen, Saetta, is bovendien degene die de moordenaars van rechter Chinnici drie jaar geleden veroordeelde tot levenslange ge vangenisstraf. De rechter sprak zijn vonnis uit in Caltanisetta, de zelfde stad waar hij nu is vermoord. Bij nieuwe gewelddadigheden vie len gisteren twee doden en 67 ge wonden. Het aantal gewonde Pa- lestijnen was het een na hoogste sinds het begin van de opstand op 8 december 1987. De botsingen van gisteren vielen samen met een al gemene staking onder de Palestij- nen op de Westelijke Jordaanoever en in de Gaza-strook als protest te gen de gevangenneming van dui zenden Arabische activisten door Israel. Bij gevechten tussen Palestijnen en de oproerpolitie in Jabal Muka- ber in Oost- Jeruzalem werd een 19- jarige Palestijnse jongen doodge schoten. In Gaza-stad werd een 27- jarige Palestijn dodelijk in de borst getroffen toen militairen het vuur openden op stenengooiers. Van de 67 gewonden van gisteren vielen er 43 in de Gaza-strook en 24 op de Westoever. De scherpe toename van het aan tal slachtoffers zou verband hou- Minister in Sri Lanka vermoord COLOMBO (GPD) - De Srilankaanse minister van weder opbouw, Lail Jayateleke, is giste ren in Colombo doodgeschoten. Zijn lijfwacht en zijn chauffeur werden bij de aanslag gewond. Niemand heeft zich tot dusver ver antwoordelijk gesteld voor de moord, maar volgens de politie zijn de moordenaars leden van de mili tante Singalese groep JVP, die te gen het vorig jaar gesloten vredes akkoord met India is. Minister Jayateleke, die niet zo lang geleden werd benoemd, is een krachtig voorstander van de Srilankaans-Indische vredesover eenkomst die een einde moet ma ken aan het slepende guerrillaoor log met de Tamils. Indische veiligheidstroepen in Sri Lanka hebben intussen in de oostelijke provincie, na een staakt- het-vuren van tien dagen, hun of fensief voortgezet tegen de Tamil Tijgers, de belangrijkste militante Tamil verzetsbeweging in Sri Lanka. De Indische troepen heb ben het staakt-het-vuren, dat de vijftiende van deze maand was in gegaan, later met nog eens vijf da gen werd verlengd, opgeheven om dat de Tamil-rebellen geen gevolg hadden gegeven aan de oproep om hun wapens neer te leggen en deel aan het verkiezingspro- i New Delhi meegedeeld. Filipijnen Het leger en de politie in de Fili pijnen hebben vandaag de rechter hand van coupleider Honasan ge arresteerd, aldus een legerwoord- voerder. Het gaat om luitenant-ko lonel Matillano die commandant van de provincie Nueva Ecijca was toen Honasan in aiigustus 1987 een greep naar de macht deed. Panama Volgens het Panamese leger zijn verleden week 26 activisten opge pakt die betrokken waren bij een door de Verenigde Staten gesteund complot dat beoogde generaal No riega omver te werpen. De Ameri kaanse ambassade heeft de be schuldiging verworpen. den met de invoering van plastic kogels in augustus. Deze kogels dringen wel in het lichaam binnen, maar zijn over het algemeen niet dodelijk wanneer ze van meer dan 20 meter afstand worden afge vuurd. De drempel voor het vuur wapengebruik zou zijn verlaagd, omdat Israëlische militairen alleen in levensbedreigende situaties met scherp mogen schieten, terwijl het gebruik van plastic kogels al geoor loofd is tegen stenengooiers. Intussen werd bekend dat Israël, het omstreden Taba - een stuk grond van nog geen vierkante kilo meter aan de Rode Zee - moet over dragen aan Egypte. Dat is het ge volg van de vanmorgen bekend ge worden beslissing van een interna tionale arbitragecommissie, die zich de afgelopen maanden met de juridische aspecten van de zaak heeft beziggehouden. Het besluit van de commissie is bindend. Volgens de diplomatieke corres pondent van de Israëlische radio, die het nieuws vanmorgen bekend maakte, zal de officiële uitspraak - donderdag worden gedaan in Ge- nève. Het is nog niet duidelijk wat er zal gebeuren met het onroerend goed dat onder Israëlisch bestuur in Taba is gebouwd. Het gaat daar bij om het luxueuze Aviya-Sones- ta, het enige vijfsterrenhotel aan Is- raëls Rode Zeekust, en het vakan tiedorp van de onlangs overleden Rafi Nelson. Het politieke geschil over Taba begon na de ondertekening van het Egyptisch-Israëlische vredesver- De begrafenis van de 19-jarige Palestijnse jongen, die door Israëlische mi litairen tijdens gedood. De VN heeft bij het Israëlisch leger krachtig geprotesteerd tegen het gebruik de Palestijnse opstand in de bezette gebieden te onderdrukken. NEW YORK (GPD) - President Reagan heeft besloten een eind te maken aan het escorteren van tan kers in de Perzische Golf. Maar Amerika blijft nog wel een militai re aanwezigheid in het Golf-gebied behouden. Dat is gisteren gezegd door de woordvoerder van de pre sident, Marlin Fitzwater. Het be- sluit, aldus de woordvoerder, werd genomen na een evaluatie van de uitwerking van het staakt-het-vu ren tussen Iran en Iraq, dat ruim een maand geleden werd afgekon- De Amerikanen begonnen vorig jaar juli met het escorteren van aanvankelijk alleen 11 onder Ame rikaanse vlag varende tankers uit Kuwayt. Later werd ook andere schepen bescherming geboden. Gevraagd of de intrekking van de escortes wellicht de inleiding is tot betere betrekkingen met Iran, zei Reagan: „We blijven altijd hopen. We kijken nu eerst hoe het staakt- het-vuren verder uitpakt". NEW YORK (GPD) De Ameri kaanse president Reagan heeft gis teren in een rede voor de Verenig de Naties voorgesteld een interna tionale conferentie over het toene mende gebruik van gifgassen te houden. In wat zijn laatste rede voor de Algemene Vergadering van de VN* was, deed Reagan een beroep op de landen die het Ge- neefse Protocol van 1925 (dat het gebruik van chemische wapens verbiedt) getekend hebben, om bij drag. Beide partijen meenden op elkaar te korden. Tijdens deze conferentie zou dan grond van historische documenten en oude landkaarten recht te heb ben op het stuk land in het grensge bied. Het conflict was nog niet op gelost in 1982, toen Israël als conse quentie van het vredesverdrag de Sinaï-woestijn aan Egypte over- Er is nu een goede kans dat de „eens schijnbaar onmogelijke droom" van een eind aan alle totali taire regimes en een eind aan de dreiging van een kernoorlog gerea liseerd wordt, aldus Reagan. Hij merkte verder op dat „voor het eerst" de spanningen tussen Oost en West zijn afgenomen. De ontmoeting die Reagan en de Russische partijleider Gorbatsjov in 1985 in Genève hadden, noemde de Amerikaanse president het be gin van de huidige periode van ont spanning en hoop. „De resultaten van die ochtend in Genève zijn nu te zien in vredesconferenties over regionale conflicten in de gehele wereld", aldus Reagan. Een belangrijke rol bij het bevor deren van de vredesprocessen is de afgelopen jaren ook vervuld door de VN, zo zei Reagan. De president was zelfs opvallend gul in het toe zwaaien van lof aan een organisatie waar hij tot voor kort niets mee op had. Reagan noemde in dit ver moeten worden gepraat over stap pen om de „ernstige erosie van dit verdrag" weer terug te draaien, al dus Reagan. De Amerikaanse pre- _.n«i-.«ei i-. «.c- sidertt doelde met zijn voorstel dui- droeg. Het verdrag bepaalde dat °P *ra<T dat 5, van de on naar een oplossing voor Taba dertekenaars van het Protocol is. moest worden gezocht via bemid- Reagan hield voor het overige deling of door arbitrage. Omdat Is- een °Pya!^en.d positief getinte raël de voorkeurgaf aan de eerste speech. Hij zei dat over vrijwel de methode en Egypte de laatste pre- wereld de vrede en de men- fereerde sleepte de controverse senrechten er nu beter voorstaan zich voort. dan ooit het Seval is geweest. ADVERTENTIE Bekijk dit weekend ons buurmanneke 'ns van dichtbij. Want zaterdag en zondag zijn er in België weer de Trein-Tram-Bus- dagen. Dan reis je voor weinig Francs door 't hele land. Kaart jes zijn te koop op de grotere NS-stations. WAAR ZOUDEN WE ZIJN ZONDER DE TREIN? december Daarbij werden miljoe- BRUSSEL (GPD) - Onder een be veiliging die het Brusselse Paleis van Justitie nog nooit eerder heeft meegemaakt, is gisteren het mon sterproces tegen zes terroristen van de CCC (Strijdende Commu nistische Cellen) en het FRAP (Re volutionair Front voor de Proletari sche Aktie) van start gegaan. Het zestal wordt ervan verdacht verant woordelijk te zijn voor de golf van 30 bomaanslagen die in België tus sen september 1984 1985 werden kwamen twee drie gewond en werd nen guldens schade aangericht. De zes verdachten zitten tijdens het proces in een speciaal voor de ze gelegenheid gebouwde kogel vrije glazen kooi in de grote zaal van het justitiepaleis. Ook de magi straten, de verdedigers en de jury die het schuldig of onschuldig moet uitspreken, zijn bij dit proces door middel van een glazen wand afgescheiden van de publieke en perstribune. Ook buiten zijn veilig heidsmaatregelen getroffen. Wie het proces wil bijwonen, kan pas na grondige fouillering de recht zaal betreden. Buiten het gerechtsgebouw pa trouilleerden tientallen zwaarbe wapende rijkswachters. Gepar keerde auto's werden door de ont mijningsdienst van het leger op eventuele explosieven onderzocht. Het proces begon met het samen stellen van de jury (negen vrouwen en drie mannen) en het voorlezen van de 134 pagina's lange akte van inbeschuldigingstelling, de aan klacht. De procureur van de recht bank gaat vandaag verder met het voorlezen. De zes verdachten, de CCC'ers Pierre Carette (36), Bertrand Sas- soye (25), Didier Chevolet (33) en Pascale Vandergeerde (30), en de twee leden van het FRAP, Luc Van Acker (26) en Chantal Paternostre (45) waren niet onder de indruk van alle maatregelen. Tijdens hun voor arrest, dat bijna drie jaar heeft ge duurd, zijn zij wel wat gewend ge raakt. De afgelopen weken gingen zij al in hongerstaking om te pro testeren tegen de slechte behande ling in de gevangenis. Onder de aanwezigen in de rechtszaal waren ook 50 Brusselse brandweerlieden. Zij steunden op die manier de we duwen van de twee brandweer mannen die op 1 mei 1985 bij een CCC-aanslag om het leven kwa men. Gebruik was dat de CCC'ers steeds waarschuwden bij een op hand zijnde bomaanslag, maar op 1 mei 1985 ging er wat mis. De politie was te laat met de waarschuwing aan de brandweer die een branden de auto ging blussen. Het bleek een bomauto. De CCC'ers die nooit hebben ontkend voor de golf van bomaanslagen verantwoordelijk te zijn hebben de schuld voor die daad steeds in de schoenen van de politie geschoven. In de aanklacht wordt hen 'vrijwillige doodslag' ten laste gelegd. band .speciaal secretaris-generaal Perez de Cuellar van de VN, aan wiens „doorzettingsvermogen, ge duld en wilskracht" hij het beëin digen van de conflicten in Afgha nistan en de Perzische Golf toe schreef. In dezelfde positieve geest spre kend, zag Reagan ook een wereld wijde verbetering van de situatie van de mensenrechten. Zelfs Cuba toont op dit vlak verbetering, zo merkte hij op. Maar voor Nicara gua maakte Reagan een uitzonde ring. In dat land verslechteren de mensenrechten alleen maar door „de weigering van een kleine elite om beloften over democratie te ho noreren die aan de bevolking van Nicaragua en de wereld zijn ge daan". Nederland steunt van ganser harte het voorstel van president Reagan om een conferentie te be leggen over het gebruik van chemi sche wapens. Dat heeft minister Van den Broek van buitenlandse zaken gisteren in New York ge- JOHANNESBURG (GPD) - De Zuidafrikaanse president Botha zal, volgens hardnekkige geruch ten, aanstaande zaterdag een top ontmoeting hebben met een viertal vooraanstaande zwarte Afrikaanse leiders. De ontmoeting, die al twee weken wordt voorbereid, zou plaatsvinden in Zaïre. Volgens bronnen in Pretoria en Kaapstad zal Botha daar gesprekken voeren met de Zaïrese president Mobuto Sese Seko, de Zambiase president Kaunda, de president van Angola Dos Santos, en die van Mozambi que, Chissano. De ontmoeting zou vooral het werk zijn geweest van Kaunda en Chissano. Deze laatste had twee weken geleden reeds een onver wacht gesprek met Botha in het Mozambiquaanse plaatsje Songo. Sese Seko noemde vorige week de mogelijkheid van zo'n bijeenkomst van zwart-Afrikaanse leiders en Botha ook al in een interview met de New York Times. Aangenomen mag worden dat de belangrijkste punten op de bijeen komst in Zaïre - de eerste van Bo tha met meerdere zwarte Afrikaan se leiders tegelijk - de vredesonder handelingen in Angola en de onaf hankelijkheid van Namibia zullen zijn. Met name zal er dan gespro ken worden over het door Zuidafri- ka geëiste vertrek van de ruim 50.000 Cubaanse troepen uit Ango la en de positie van de Angolese be vrijdingsbeweging Unita. De laatste wordt door Zuidafrika ge steund. In verband daarmee zijn gisteren in de Kongolese hoofdstad Brazza ville de onderhandelingen tussen Zuidafrika, Angola, de Verenigde Staten en Cuba over een vertrek- schema voor de 50.000 Cubaanse troepen uit Angola ,-oortgezet. Vo rige week liet de secretaris-gene raal van de Verenigde Naties, Pe rez de Cuellar na een bezoek aan Zuidafrika en Angola weten dat de onafhankelijkheid van Namibia nog nooit zo dichtbij is geweest. Maar hij tekende daarbij aan dat de kwestie van de Cubaanse militai ren in Angola eerst opgelost moet worden. De Zuidafrikaners willen het vertrek van de Cubanen nog voor 1 juli volgend jaar voltooid zien, wanneer Namibia onder supervisie van de VN onafhankelijk moet worden, maar de Angolezen en Cu banen denken eerder aan een ver trek in fasen over een periode van vier jaar. REFERENDUM - Met nog enkele dagen te gaan voor het presidentië le referendum op 5 oktober is in Chili een aantal vroegere naaste medewerkers van president Pino chet vrijwel dagelijks in de media actief om campagne te voeren voor een „nee" tegen de dictator. Uit een opiniepeiling door politieke des kundigen die gelieerd zijn met de oppositie bleek gisteren dat Pino chet slechts op 20 procent van de stemmen kan rekenen. BELGRADO (AP) - Franc Setinc, een vooraanstaand lid van het pre sidium van de Communistische Partij in Joegoslavië, is opgestapt uit protest tegen wat hij de 'waan zin' noemde van de massa-betogin gen van Servische nationalisten te gen het dominante optreden van de etnisch-Albanese meerderheid in de zuidelijke provincie Kosovo. In zijn ontslagbrief betoogt Setinc dat hij vooral bezorgcl is, dat de etnische tegenstellingen door het steeds militantere optreden van Servische nationalisten onder leiding van partijchef Milosevic in Servië zullen uitmonden in een ge wapend conflict dat van Kosovo kan overslaan naar heel Joegosla vië. "We ondernemen weinig om de waanzin te stoppen die ons naar een catastrofe voert," aldus Setinc, een van de meest ervaren politici in "Ik veroordeel de mensen niet die aan de betogingen deelnemen. Ik ben bang voor mensen die de problemen en emoties van de Ser viërs en Montenegrijnen in Kosovo manipuleren," zei Setinc in een duidelijke verwijzing naar Milose vic, aan wiens oproepen om de straat op te gaan om ervoor te zor gen dat Kosovo Slavisch blijft mas saal gehoor wordt gegeven. Ook de Socialistische Jongeren- Unie sloeg gisteren groot alarm over de escalatie van de tegenstel lingen in de autonome provincie, waar de 90 procent van de 2 miljoen inwoners die van Albanese her komst is de kleine Slavische min derheid op grove wijze zou discri mineren en treiteren. ADVERTENTIE Libanon De machtsstrijd in Libanon tus sen de christelijke premier gene raal Aoun en de mohammedaanse waarnemend premier Hoss heeft zich verscherpt. Nadat beide partij en in het weekeinde gezanten van de vijf lidstaten van de Veiligheids raad ontvingen, ontbood Aoun gis teren Arabische diplomaten. De christelijke generaal kreeg echter niet de door hem gewenste Arabi sche steun. Schietpartij In Greenwood in de Amerikaan se staat Zuid Carolina is een gewa pende man een lagere school bin nen gelopen, waarna hij ogen-' schijnlijk in alle rust het vuur heeft geopend. Eén leerlinge werd ge dood en tien andere mensen raak ten gewond. Een gymnastiekle raar wist de verdachte aan te hou den nadat hij zijn vuurwapen had weggegooid en naar buiten liep als of er niets was gebeurd. LONDEN De Britse Sociale en Liberale Democraten heten voortaan gewoon 'De Democra ten'. Deze versimpelde naamsver andering heeft nogal wat voeten in aarde gehad in Blackpool aan de Ierse Zee, waar oude liberale senti menten en gevoelens hoog oplaai den in een niet alleen verwarrend, door Haye Thomas maar ook verhit debat over welke naam nu uiteindelijk de meest ge schikte was voor de samenvoeging van Liberalen en Sociaal Democra ten. De nieuw gekozen leider Pad dy Ashdown heeft er vrede mee, nu een meerderheid van de partijver tegenwoordigers voor de nieuwe naam heeft gekozen. Maar als hij straks met zijn 18 collega-Demo craten in de banken van het Lager huis plaatsneemt, weet hij dat de meesten van hen de nieuwe naam niet over hun lippen kunnen en willen krijgen. Dit zijn de dagen dat de Britse politieke partijen hun jaarlijkse grote bijeenkomsten houden; een laatste wapenschouw als het ware aan de vooravond van het nieuwe parlementaire seizoen. Als regel trekken zij daarvoor naar de kust om langs de vloedlijn nieuwe moed te verzamelen en zoveel mogelijk eensgezindheid te bereiken. David Owen trok met wat er over is van zijn Sociaal Democratische Partij naar de zuid-Engelse badplaats Torquay, waar hij niet veel moeite had om de sterk geslonken gelede ren bijeen te houden. Nog slechts drie Lagerhuiszetels telt zijn SDP en Owens pleidooi voor evenredige vertegenwoordi ging in het Britse kiessysteem, ver oorzaakten geen tweespalt. Veel meer dan het cliché dat David Owen, slagvaardig als hij is, veel beter tot zijn recht zou komen in de frontlinie van een grote politieke partij, is uit het verre Torquay niet vernomen. Zeker is ook dat bij de eerste sa menkomst van de 'nieuwe' Demo craten, premier Thatcher de schrik niet om het hart zal slaan. Het on derlinge gekrakeel in deze moeilij ke partijfusie staat zo ver af van haar onverbiddelijke machtsposi tie, dat zij het zich gemakkelijk kan veroorloven om, zo af en toe lichte lijk geamuseerd, kennis te nemen van de felle onderlinge ruzie over of er nu wel of niet moet worden sa mengewerkt met de eigenzinnige Owen en zijn mini-SDP; of de naamsverandering nu wel of niet de stemmen van oude verstokte Li beralen zal kosten en of ex-com- mando Paddy Ashdown met zijn uitgesproken voorkeur voor een sterke nucleaire defensie niet al meteen zijn leiderschap heeft on dermijnd. Duidelijk is ook dat in dit stadi um Labour als de grootste opposi tiepartij Thatcher geen zorgen baart. Net als de Democraten zoekt vanaf zondag ook Labour in Black pool eensgezindheid. En iedereen beseft dat daarbij vergeleken het onderlinge gestoei van de Demo craten kinderspel is. Is Neil Kin- nock wel de juiste man om kis lei der van de oppositie de regering- Thatcher het vuur na aan de sche nen te leggen? Is het mogelijk om het sterke partijprincipe van een zijdige nucleaire ontwapening - een molensteen om Labours nek tijdens de laatste verkiezingen - te veranderen? En wat moet de nieuwe strategie zijn tegenover de economische op stelling van de regering-Thatcher? Vragen als deze zullen het komen de partijcongres van Labour leven dig genoeg maken. Met name ho pen Kinnock en de zijnen om breu ken in het superieure Thatcher-re gime te slaan als gevolg van de toe nemende inflatie en scherp geste gen rentevoet. Maar voorlopig zijn die uitgebleven en maken premier Thatcher en haar Tories zich op voor hun samenkomst, over ruim twee weken in Brighton, in de we tenschap dat zij voorlopig niet veel van de oppositie te duchten heb ben. De laatste opiniepeiling geeft aan dat de voorsprong van de Con servatieven op Labour sinds juli bijna verdubbeld is tot 9 procent. Een spaarrekening waarbij het tarief is gekop peld aan de rente op de kapitaalmarkt. Dit tarief wordt maandelijks vastgesteld. Het tegoed is dagelijks opvraagbaar met 2% retour rente. Het minimumsaldo bedraagt f1.000,-. Het rentepercentage voor de maand oktober is

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 5