Etnische botsing in een
Joegoslavische uithoek
Tjerkwerd in ban van vleermuizen
Reportage
Escalerende vete tussen Serviers en Albanezen in Kovoso
De EO weigert „bijbelse" Christus-film op tv te brengen
DINSDAG 27 SEPTEMBER 1988
KOSOVO - "Geef ons wapens, wij gaan naar Kosovo!
Tot de laatste druppel bloed zullen wij veehten; Kosovo
geven wij niet op". Een golf van Servisch nationalistisch
sentiment heeft zich meester gemaakt van tienduizen
den betogers in de straten van de stoffige provinciestad
Smederevo. Jong en oud torsen vlaggen en spandoeken.
Er wordt gezongen, gescandeerd. Het protest van de
menigte geldt de etnische Albanezen in de autonome
provincie Kosovo, deel van de republiek Servië en inge
klemd tussen Macedonië, Montenegro en de Socialisti
sche Volksrepubliek Albanië.
In Nis kwamen zaterdag zo'n I.ïO.OOO Serviërs in actie tegen de vermeende Albanische overheersing in Kosouo.l
Op de borden het portret van de ultra-nationalist Slobodan Milosevic, door zijn fanatieke aanhang al uitgeroe-i
pen tot Tito II (foto epaii
door
Frits Schils
De eerste Servische protestbeto
ging vond op 9 juli plaats in Novi
Sad, dat de hoofdstad is van de au
tonome provincie Vojvodina, naar
aanleiding van klachten over de
'"vervolging" van Serven en Monte-
negrijnen door de merendeels Al
banese bevolking van Kosovo.
Inmiddels dreigt de situatie vol
ledig uit de hand te lopen. Afgelo
pen weekeinde demonstreerden
opnieuw, ondanks waarschuwin
gen van de autoriteiten, meer dan
honderdduizend mensen in Nis en
Novi Sad om Kosovo onder recht
streeks bestuur van Servië te plaat
sen. Want, fulmineren de Serviërs,
"wij pikken de Albanese chicanes
en intimidatie niet langer".
Geweld
Geweld, provocaties, intimida
tie. chicanes, wanhoop. Het zijn de
trefwoorden van de Serviers in hun
bittere kritiek op de Albanezen in
Kosovo, die verreweg in de meer
derheid zijn. Tegenover 1.7 miljoen
Albanezen in de betwiste regio
staan nog geen 200.000 Serviers.
Sinds het einde van de jaren zestig
is het Servische bestand gedaald
van 27,5 tot iets meer dan 10 pro
cent. En de demografische curve
blijft zich ten nadele van de Ser
viërs bewegen.
Tal van plaatsen waar voorheen
sprake was van een gemêleerde
Servisch-Albanese bevolking, zijn
gaandeweg herschapen in bolwer
ken van etnische Albanezen. Vol
gens een becijfering van recente
datum worden thans 700 van de
ruim 1400 dorpen en gehuchten in
de provincie door Albanezen gedo
HILVERSUM - De Evangeli
sche Omroep (EO) heeft afwij
zend gereageerd op het verzoek
van een aantal evangelische or
ganisaties de film 'Jesus' uit te
zenden. De EO vertoont geen
films waarin Christus wordt af
gebeeld, aldus bedrijfsdirecteur
J. de Koster gisteren tijdens de
presentatie van hét wintersei-
Evangelische organisaties als
Youth for Christ, de Evangeli
sche Alliantie en Jeugd met een
Opdracht hadden er bij de EO op
aangedrongen de Amerikaanse
film, die in Nederland wordt ver
toond onder de titel 'Alsof het
gisteren gebeurde', uit te zenden
Deze film zou dan als tegen
wicht moeten dienen tegen 'De
laatste verzoeking van Christus'
van regisseur Martin Scorsese,
waartegen zowel de EO als de
evangelische organisaties grote
bezwaren hebben. De alternatie
ve film volgt nauwgezet het
Evangelie volgens Lucas. De
evangelische zendingsorganisa
tie 'Campus Crusade for Christ'
vertoont de film regelmatig.
Het is volgens de voorzitter
van het stichtingsbestuur van de
EO. ds. J.H. Velema. „heel moei
lijk" Jezus Christus tegelijker
tijd als mens en als Zoon van
God af te beelden. Er ontstaat
dan te gauw een te menselijk
beeld van Christus, aldus Vele-
mineerd. In het merendeel van de
dorpen in Kosovo zetelt een Alba
nees als burgemeester. De opmars
van Albanese gendarmes ter plek
ke is navenant.
Over de vete op zich zijn uiter
aard twee versies in omloop, een
Servische en een Albanese. Beide
partijen hebben gelijk, maar fanta
seren er ook op los. al naar gelang
het in hun kraam te pas komt. De
feiten liegen er nochtans niet om.
Sinds Kosovo in 1981 het toneel
werd van bloedige nationalistische
rellen, hebben naar schatting
30.000 tot 40.000 Serviërs de ru
moerige provincie verlaten. Naar
het heet "om niet langer bloot te
staan aan de terreur van en discri
minatie door de Albanese meerder
heid".
Aanrandingen
Servische kranten zitten niet ver
legen om voorbeelden. Regelmatig
verschijnen in de krantekolommen
berichtjes over aanrandingen en
verkrachtingen van Servische
vrouwen en meisjes, over brand
stichtingen en diefstallen. Type
rend voor de stemming ter plekke
is het verhaal van een Servische
onderwijzeres aan een lagere
school, die op haar vragen in het
Servokroatisch aan haar Albanese
pupillen het stereotiepe antwoord
"yes" kreeg en uiteindelijk uit
wanhoop de pijp aan Maarten gaf.
De groeiende overmacht van de
etnische Albanezen in Kosovo
stoelt in belangrijke mate op na
tuurlijke oorzaken. Duidelijk is dat
de Albapese bevolkingaanwas de
Servische royaal overtreft. Zo wor
den er in dit betwiste randgebied
van Joegoslavië zesmaal zoveel ba
by's van Albanese bloede geboren
dan Servische, en die ontwikkeling
duurt al generaties.
De EO zal ook na de „kwalij
ke" uitspraak van de rechter van
vorige week steun blijven geven
aan „alle pogingen" om de film
van Scorsese tegen te hóuden, al
dus Velema. Hij noemde als
voorbeeld het aanbieden van de
handtekeningen tegen de film
aan de regering, maar wilde niet
op andere mogelijkheden van ac
tie ingaan.
De EO blijft ijveren voor een
fatsoenscode voor de omroep,
waar de Bond tegen het Vloeken
om heeft gevraagd. Minister
Brinkman van WVC heeft de om
roepen gevraagd vrijwillig zo'n
code af te sluiten, maar vice-
voorzitter Van den Heuvel van
de NOS heeft daarop negatief ge
reageerd. Volgens de voorzitter
van het EO-bestuur, dr. J. Meu-
link, „zal niemand ontkennen
dat de laatste jaren het aantal uit
zendingen en uitlatingen via ra
dio en televisie met een aanstoot
gevend karakter sterk is toege
nomen". De EO vindt daarom
dat de omroepen zich tot het ui
terste moeten inspannen om het
eens te worden over minimale
normen van respect en fatsoen
waaraan ze zich zullen houden.
Mocht dat niet gelukken dan wil
de EO met de NCRV. KRO en
Joegoslavische sociologen waar
schuwen er voor dat. indien de be
volkingsaanwas in het huidige
tempo doorgaat, Kosovo rond de
eeuwwisseling volslagen etnisch
Albanees is. Aan Servische zijde is
men bevreesd voor de 'systemati
sche albanisering' van de streek. In
sommige kranten wordt dan ook
nauwelijks verholen aangedron
gen op verplicht pilgebruik ter be
perking van het geboortencijfer in
de Albanese gelederen.
Want, aldus redeneren Servische
sceptici, het Albanese geboor-
tenoverschot in Kosovo is niet pri
mair een sociologisch verschijnsel,
maar "een doelbewust gekozen po
litiek wapen in de hand van onze
vijand"
Escalatie
De latente spanningen in Kosovo
leidden zeven jaar geleden tot een
reeks bloedige confrontaties. Alba
nese studenten van de universiteit
van Pristina - Kosovo's hoofdstad -
kwamen in opstand "tegen de stel
selmatige onderdrukking door de
Serviërs". Zij kregen steun van ar
beiders, maar beide groepen leg
den het loodje. Er vielen doden en
gewonden, in allerijl naar de
brandhaard overgevlogen Joego
slavische oproerpolitie verrichtte
tientallen arrestaties.
Sindsdien is het er rumoerig ge
bleven. De laatste maanden is er
zelfs sprake van een gevaarlijke es
calatie.
Olie op het vuur gooide vorig jaar
oktober de vroegere vice-president
van Joegoslavië en decennia lang
de onomstreden leider van Koso
vo. Fadil Hodzja. Berichten over
verkrachtingen van Servische
vrouwen en meisjes in Kosovo
door Albanezen verwees hij naar
de rijk der fabelen verwees en deed
hij af als uitingen van seksuele
frustraties.
Fadil Hodzja wakkerde de zaak
nog aan door te verklaren dat vrou
wen uit andere delen van Joegosla
vië toestemming moesten krijgen
om als prostituee in Kosovo aan de
slag te kunnen. Dan zou, volgens
Hodzja, al dat gezwam over ver
krachtingen onmiddellijk de we
reld uit zijn.
Geen hoeren
De reactie op deze provocatieve
uitlating laat zich raden. Heel Ser-
vie stond op z'n achterste benen
"Knoop hem op, deze souteneur."
nep een uitzinnige menigte tijdens
een demonstratie voor Hodzja's
woning in Pristina. En in Joegosla
vische steden trokken Servische
kinderen door de straten, schreeu
wend dat "onze moeders geen hoe
ren zijn".
Enkele dagen na dit incident ont
sloegen de Joegoslavische autori
teiten Fadil Hodzja en 13 andere et-
nisch-Albanese politici van hun
posten en werden zij uit de partij
gestoten vanwege hun steun aan
het Albanese nationalisme. Hodzja
verloor ook al zijn privileges, tot en
met zijn limousine en de dienstwo
ning.
Ook aan Servische zijde heeft de
ruzie om Kosovo reeds een niet ge
ringe tol geeist. Zo moesten vorig
jaar de Servische president Ivan
Stambolic en een aantal van zijn
medestanders het veld ruimen, na
dat zij de Servische partijleider, de
ultra-nationalist Slobodan Milose
vic van "zwaar overtrokken Ser
visch nationalisme" hadden be
schuldigd.
Nu staat diezelfde Milosevic, in
wie velen een onverzoenlijke stali
VARA tot een Nederland 1 code
trachten te komen, maar Meu-
link gaf toe dat hij de kans op
succes niet hoog aanslaat.
De voormalige Hervormde
predikant dr. J.H. van Leeuwen
wordt zaterdag in Rotterdam
door bisschop R.Ph. Bar tot di
aken gewijd. Ook de priesterstu
denten C. Biesjot uit Leiden en
H. Vergeer uit Den Haag ontvan
gen dan de diakenwijding.
De 40-jarige Van Leeuwen, ge
huwd, werd vorig jaar na een lan
ge periode van voorbereiding op
genomen in de Rooms-Katholie-
ke Kerk. Als Hervormd predi
kant stond hij vanaf 1975 in Ro-
zendaal (Gld.) en vanaf 1983 in
Valkenswaard. In 1985 promo
veerde hij in Brussel.
Sinds vorig jaar is hij pastoraal
medewerker te Oudewater. Na
zijn wijding komt hij als diaken
in Wassenaar te werken.
In het kader van het Samen-
op-Weg proces zullen de her
vormde classicale vergadering
Edam en de gereformeerde clas
sis Zaandam een federatie aan
gaan. Daarmee is de eerste classi
cale federatie in het heren igings-
propces van de Nederlandse
nist zien. onder zware druk van de
landelijke communistische partij.
Die wil dat Milosevic, door zijn fa
natieke aanhang al uitgeroepen tot
Tito II. onverwijld een einde maakt
aan de keten van oetogingen van
Serviërs tegen de "vermeende Al
banese overheersing in Kosovo".
Milosevic vindt die eis volstrekt
onredelijk, anders gezegd: "puur
verraad aan de zaak van de Ser-
Oplossing
Een pasklare oplossing voor de
problemen bestaat niet. De Alba
nezen eisen een zelfstandige, ge
lijkberechtigde republiek binnen
de Joegoslavische federatie, terwijl
de Serviërs volledige herwinning
van de politieke gezagsuitoefening
in de opstandige regio nastreven
en wel door herinlijving van Koso
vo bij Servië. Bovendien geloven
de Serviers dat het uiteindelijke
streven van de Albanezen in Koso
vo gericht is op aansluiting van de
regio aan het stalinistische Alba-
Beide partijen baseren hun aan
spraak op 'historische feiten'. Vol
gens de Servische geschiedschrij
ving maakte de vruchtbare hoog
vlakte die Kosovo is. al in de
twaalfde eeuw deel uit van het
Grootservische Rijk. Pas veel later,
voeren de Serviers aan. in 1389.
toen de heerser over dat rijk, ko
ning Lazarus, in de strijd tegen de
Osmanen onder sultan Moerad I
sneuvelde, kwamen de Albanezen
in het spoor van de opdringende
Turken naar Kosovo.
Daarentegen beweren Albanese
historici dat de Serviers Kosovo
binnendrongen, toen de regio al
lang door Albanezen bewoond
werd.
Na de ondergang van het Os-
maanse Rijk in 1913 deelden Grie
ken, Senders en Montenegrijnen
het domein van de Illyrische Alba
nezen op. Slechts een gering deel
van de Albanese bevolking mocht
in een eigen staat leven, de heden
daagse Socialistische Volksrepu
bliek, die inmiddels ruim drie mil-
TJERKWERD (GPD) - "Die
73.800 gulden van Braks is lang
niet genoeg. Als de vleermuizen-
zolder goed moet worden aange
pakt. hebben we het dubbele van
dat bedrag nodig".
Het bestuur van de hervormde
kerk in Tjerkwerd is duidelijk:
als de voor Westeuropa bijzonde
re kolonie van meervleermuizen
op de zolder van de Sint Petrus-
kerk behouden moet blijven,
kost dat heel wat meer dan het
toegezegde bedrag van de minis
ter van landbouw.
Niet dat Tjerkwerd zo nodig
van de kraamkamer van de vleer
muizen af wil Kerkvoogd Hille
Schakel, voorzitter Pier Burgh-
graef en penningmeester Hein
Gietma van de kerkvoogdij zijn
best een beetje trots zijn op de
aanwezigheid van een kolonie
met ruim duizend vleermuizen
op de zolder van hun eeuwenou
de kerkje. Maar de lasten worden
zo langzamerhand ondraaglijk.
De uitwerpselen van de zwer
men vleermuizen zorgen ervoor
dat de zolder in snel tempo ver-
Hervormde Kerk en de Gerefor
meerde Kerken in Nederland
een feit. Vijf jaar voorbereiding
ging eraan vooraf.
Scheuring?
Na de verkiezing van een
vrouw tot bisschop in de Episco
paalse (Anglicaanse) Kerk van de
Verenigde Staten heeft het hoofd
van de Anglicaanse Kerk, aarts
bisschop Robert Runcie van
Canterbury, gewaarschuwd te
gen een scheuring in de Angli
caanse Kerk. In een verklaring
deed hij een dringend beroep op
principiële tegenstanders geen
verklaringen af te leggen die tot
een scheuring zouden kunnen
leiden. Desondanks heeft de con
servatieve bisschop van Londen,
Graham Leonard, reeds zijn gal
gespuwd over de verkiezing van
de zwarte vrouwelijke priester
Barbara Harris tot Episcopaals
hulpbisschop van Boston.
Deze verkiezing zal „verrei
kende gevolgen hebben voor het
karakter van het Anglicanisme
en zijn betrekkingen met andere
kerken." Zowel in de Anglicaan
se Kerk als daarbuiten zijn er bis
schoppen die de wijding van een
vrouw tot bisschop niet erken
joen zielen telt. Een meerderheid
kwam in wat nu Kosovo heet onder
Servische heerschappij en mocht
zich niet langer van de Albanese
taal bedienen
Zelfstandigheid
Gedurende de Tweede Wereld
oorlog liet Tito de Kosovo-Albane-
zen, van wier moed hij onder de in
druk was, in de waan dat zij latei-
mogelijk beloond zouden worden
met zelfstandigheid. In zijn boek
zegt wijlen de Albanese heerser
Enver Hodzja dat Tito in gesprek
ken met hem blijk gaf van zijn be
reidheid over de toekomstige sta
tus van Kosovo te onderhandelen.
Doch niet lang daarna werden Tito
en Hodzja vijanden van elkaar. Ko
sovo verwierf in 1946 weliswaar de
status van een autonome provin
cie. maar bleef in staatsrechtelijke
zin met de deelrepubliek Servie
verbonden.
Om verwacht verzet bij voorbaat
uit te sluiten en te verhinderen dat
de Kosovo-Albanezen materiële
hulp uit het naburige stalinistische
Albanië zouden krijgen, stuurde
Tito de 'Superservier' Rankovic als
handhaver van orde en rust naar de
explosieve regio. Rankovic trad
zeer streng op. Een groot aantal
verdachten en potentiele rebellen
werd gearresteerd en het aantal
executies in die tijd zou hoog ge
weest zijn.
Aangezien de vete onvermin
derd voortduurt en de kans op con
sensus vrijwel nihil is, staat ook het
centrale gezag in Belgrado voor
een onmogelijke taak. Zelfs tussen
komst van het leger in Kosovo lijkt
onwaarschijnlijk, omdat de Joego-
gaat. Beneden in de kerk zijn de
scheuren, gaten en kieren in de
houten gewelven al goed te zien.
Zo en dan moet de koster met de
bezem langs de banken. Ook de
stank, afkomstig van die uit
werpselen, is er soms niet te har
den. Burghgraef: "Vooral 's zo
mers met warm, drukkend weer
stinkt het verschrikkelijk. Dat
kunnen wij de bezoekers van on
ze kerk eigenlijk niet aandoen".
Acht jaar geleden stelde het
ministerie van landbouw en vis
serij al een bedrag beschikbaar
voor het schoonmaken van de
duistere zolder, die verder niet
voor publiek toegankeljk is.
"Een bedrijf is daar toen een
week mee bezig geweest, zo sme
rig was het er", aldus Schakel. Al
enkele jaren is de kerkvoogdij
bezig met het bijeenschrapen
van geld voor een dringende to
tale renovatie van de kerk. De
wegrottende zolder hoort daar
ook bij.
Met veel pijn en moeite is
f400.000 bijeen gesprokkeld:
Slavische strijdkrachten ten aan
zien van dit conflict een volstrekt
onbetrouwbare factor vormen. El
ke derde soldaat is er namelijk een
van Albanese afkomst.
Minister van defensie Branko
Mamula baarde korte tijd geleden
groot opzien met zijn onthulling
dat binnen de Joegoslavische
strijdkrachten sinds 1981 216 sub
versieve Albanese organisaties met
in totaal 1435 leden ontmaskerd
zijn. Ten dele betrof het volgens
Mamula samenzweringen, van
waaruit de Albanese verzetsstrij
ders in Kosovo van wapens en mu
nitie voorzien werden. De illegale
groepen zouden ook massale ver
giftiging van voedsel en drinkwa
ter, gewapende opstand en het ver
moorden van officieren beraamd
hebben.
Inflatie
Tot overmaat van ramp loopt de
escalatie in Kosovo parallel met
een van de ernstigste economische
crises die het land ooit heeft ge
kend. Stakingen om meer loon zijn
de laatste maanden aan de orde van
de dag geweest, er is sprake van
een hollende inflatie (200 procent)
en stijgende prijzen en de buiten
landse schuld is opgelopen tot 200
miljard dollar.
In Kosovo is het economisch ëën
grote malaise. Zowat de helft van
de beroepsbevolking zit perma
nent zondér werk en in geen ande
re streek van Joegoslavië zijn de in
komens zo laag als in deze onder
ontwikkelde uithoek. Een Sloveen
verdient zelfs viermaal zoveel als
een gemiddelde werknemer uit
Kosovo, een Kroaat het dubbele.
naast subsidies van de provincie
en Monumentenzorg moest de
120 zielen tellende gemeente
f 120.000 op tafel leggen. Daarom
is Landbouw en Visserij weder
om verzocht een bijdrage te leve
ren. Met succes, al vindt Burgh
graef het bedrag van f73.800 wel
erg mager. "Wij weten nog niet
hoeveel het zal kosten, maar het
zal vast en zeker het dubbele
zijn".
Eén van de mensen, die de
stank en mesthopen dankbaar
trotseren is bioloog Aldo Voute.
Hij houdt de vleermuizen in
Tjerkwerd al tien lang lang in de
gaten. "Het is van groot belang
dat deze kolonie, de grootste van
in ieder geval Noordwest-Euro
pa, blijft bestaan", meent Voute.
Hij heeft begrip voor de proble
men van de kerkvoogdij. "We
moeten de overlast tot niet al te
grote proporties laten uitgroei-
Voute heeft samen met zijn
werkgroep van de vereniging
voor zoogdierkunde en zoogdier
bescherming f1500 bijeen ge
nen, aldus Runcie. Hij herhaalde
zijn belofte, in juli op de Lam-
bethconferentie gedaan, dat hij
alles zal doen om de eenheid in
de Anglicaanse geemeenschap te
handhaven.
Bisschop Leonard liet echter
weten dat hij samen met vele bis
schoppen niet in staat is een
vrouwelijke bisschop of de gel
digheid van priesterwijdingen
die door haar worden verricht, te
erkennen. Verder wees hij op de
diepgaande en kerksplitsende
gevolgen van de verkiezing.
De Associatie voor een aposto
lisch priesterschap, de interna
tionale Anglicaanse beweging te
gen de wijding van vrouwen,
heeft de Episcopaalse Kerk op
geroepen uit de Anglicaanse ge
meenschap te treden. De aarts
bisschoppen van Sydney, Do
nald Robinson, en van Londen,
Leonard, zijn voorzitter van deze
Associatie.
„Zonder meer fantastisch", zo
reageerde Caroline Davies, se
cretaris van de Beweging voor de
wijding van vrouwen, op de ver
kiezing van Barbara Harris. „Dit
wijst er op dat zwarten en vrou
wen eindelijk hun plaafts in de
Anglicaanse gemeenschap krij
gen die hen toekomt."
Om überhaupt kans te maken oh
een baantje, hebben de laatste ja
ren hele kolonies van etnische Alj
banezen noodgedwongen de ver
pauperde provincie de rug toegej
keerd.
De Westduitse Gesellschaft fun
Bedrohte Vólker in Gottingen be
schikt over gegevens waaruit blijkt
dat gedurende de laatste vijftien
jaar een kwart miljoen etnische Al
banezen om economische en poli
tieke redenen Kosovo hebben
moeten verlaten. Volgens deze Ge
sellschaft is de Servische beschul-1
diging dat de etnisch Albanezen de
Servisch-Montenegrijnen "door
massieve psychische druk" tot
emigratie dwingen, volledig uit de
lucht gegrepen.
Achter tralies
In een reactie op de Servische
aantijgingen zegt de Gesellschaft
dat in Kosovo sinds 1981 minstens
3000 Albanezen om politieke rede
nen tot gevangenisstraffen veroor
deeld zijn. Op dit moment zitten
volgens de Westduitse instantie in
Kosovo 474 etnische Albanezen als
politieke gevangenen achter tra
lies. Onder hen zijn 72 kinderen on
der 18 jaar.
En wat zegt Albanië? Tirana ont
kent materiele steun te verlenen.
Maar politiek en ideologisch staan
de Skipetaren in de Socialistische
Volksrepubliek onomwonden ach
ter hun soortgenoten in Kosovo.
"Niet de Serviers worden gedwon
gen Kosovo te verlaten", schreef
onlangs het Albanese partijblad
Zeri i Popullit, "maar onze etni
sche broeders".
bracht om ook een steentje aan
de restauratie bij te dragen. Het
is de bedoeling van dit geld een I
plastic laag op de zolder aan te i
brengen, zodat de uitwerpselen
niet meer op de houten onder-
grond terechtkomen.
De bioloog is blij met het geld.
"Het is van groot belang dat de
kolonie blijft bestaan. De vleer- j
muis is een beschermd dier, i
maar de laatse jaren gaat het toch j
wat minder. Om deze diersoort
niet helemaal te laten verdwij
nen, zijn zulke inititieven brood
nodig".
Het is nog niet bekend wan
neer de zolder zal worden opge
knapt. Gewoonlijk verblijven de
meervleermuizen vanaf april in
Tjerkwerd. Eind september rei- j
zen de paren met hun jongen af
naar de mergelgroeven van Zuid-
Limburg om daar te overwinte
ren. Voute: "De verbouwing
moet dus in de periode novem- j
ber tot eind maart helemaal ge- I
reed komen. Anders verstoor je I
de parende en jongende vleer-
BEROEPINGSBERICHTEN
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te De Lier (toezeg
ging): A. C. Verweij, kandidaat te
Amsterdam;
Bedankt voor Harderwijk: G.
Mulder te Veen.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Utrecht als geeste
lijk verzorger van het Diacones-
senhuis: drs. Tj. Hamstra te Oos
terhout die dit beroep heeft aan
genomen.
Gereformeerde kerken vrijge
maakt
Beroepen te Rozenburg: drs. J.
M. Batteau, laatstelijk zendeling-
hoogleraar in Zuid-Korea wo
nende te Bunschoten.
Gereformeerde Gemeenten
Beroepen te Apeldoorn: J. J. van
Eckeveld te Zeist;
Beroepen te Lelystad: A. B. van
der Heiden te Doetinchem.
Baptistengemeenten
Beroepen te Hengelo-'t Venster:
N. A. van der Leer te Rotterdam-
Zuid.
Vrije Evangelische Gemeenten
Aangenomen naar Amsterdam-
West (part-time): E. van der Berg,
kandidaat te Baarn.
Barbara Harris.
