'Rijke' sieraden
completeren
wintergarderobe
De schoen is kloek en stoer
Kolenboycot splijt PvdA- Rotterdam
EXTRA op maandag
Technici VS noemen
ruimteveer onveilig
MAANDAG 26 SEPTEMBER 1988
PAGINA 7
BINNENLAND BUITENLAND
Dubbel jubileum
nestor couturiers
Mantelpak in
hoofdrol bij
MaxHeymans
AMSTERDAM(GPD) - Meteen
koninklijke onderscheiding,
champagne en een enorme taart
met vuurwerk vierde couturier
Max Heymans een dubbel ju
bileum.
Zelf had hij er liever geen
ruchtbaarheid aan willen geven,
maar zijn vrienden vonden dat
zijn zeventigste verjaardag én
het feit dat de nestor van de Ne
derlandse couture vijftig jaar in
het modevak zit, niet ongemerkt
voorbij kon gaan. De feestelijk
heden vormden het sluitstuk van
de presentatie van Heymans
nieuwe collectie voor herfst- en
winter '88/'98.
De presentatie verliep ge
woontegetrouw zeer chaotisch.
De show begon ruim een half uur
te laat, de geluidsinstallatie liet
het af en toe afweten en er wer
den om onduidelijke redenen on
verwachte pauzes ingelast. Tot
overmaat van ramp viel de bruid
ook nog flauw tussen de coulis-
De nërvepze spanning en de
tropische hitte hadden al veel
van haar gevergd, maar toen Max
ook nog haar ceintuur extra
strak aansnoerde, was dat de
druppel die de emmer deed over
lopen. Een korte flits van groene
tule en kant was alles wat het pu
bliek van haar te zien kreeg.
Heymans kennende, nemen
zijn klanten al het ongenoegen
bij zijn modeshows nog steeds
voor lief. „Zo'n rommelige pre
sentatie heeft eigenlijk ook best
iets charmants", aldus een van
zijn trouwe fans. „En ach, het
gaat tenslotte om zijn creaties en
die zijn nog steeds zeer begerens
waardig."
Heymans onderstreepte in zijn
nieuwe wintercollectie opnieuw
dat hij houdt van vrouwelijke en
elegante kleding en een groot be
wonderaar is van de legendari
sche Franse modeontwerpster
Coco Chanel. Modetendensen
laat Heymans liever voor wat ze
zijn, hij houdt zich aan zijn eigen
klassieke stijl waarin het mantel
pak de hoofrol speelt. Alleen wat
betreft de (korte) roklengte en de
keuze van fraaie herfsttinten liet
hij zich leiden door zijn toonaan
gevende collega's in Parijs.
ROTTERDAM (GPD) - Vijf uur
lang worstelde de Partij van de Ar
beid zaterdag met het vraagstuk:
hoe kan Rotterdam iets doen tegen
de apartheid in Zuidafrika. En nog
was het niet genoeg. Vanavond
gaan leden, bestuur en gemeente
raadsfractie stug door met dit
weerbarstige probleem en zij ho
pen dan wél te besluiten of bestuur
en fractie al dan niet juist hebben
gehandeld met hun instemming
voor de bouw van een nieuwe ko-
lenterminal voor het overslagbe
drijf Frans Swarttouw.
De sfeer zaterdag was héél licht
jes in het voordeel van de fractie.
Maar de lucht blijft zwanger van
morele afkeuring van het gevoerde
beleid rond de nieuwe terminal,
waar vanaf 1990 vooral kolen uit
Zuidafrika zullen arriveren. De
fractie is haar leven nog niet zeker,
de ontknoping volgt morgen.
Het bouwen van die terminal on
der de voorwaarde dat Swarttouw
via deze overslagplaats geen Zuid-
afrikaanse kolen mag aanvoeren,
was een Rotterdamse daad tegen
de apartheid geweest. Dat zéggen
de tegenstanders van het fractiebe-
sluit om de terminal te bouwen
zonder deze eis.
Het gevecht in de PvdA is de
strijd van het hart tegen het ver
stand. Het hart zegt nee. Het ver
stand is het eens met het hart, maar
zegt dat het nee helaas niets uit
haalt en zelfs schade toebrengt.
Een groot deel van de Rotterdamse
PvdA-leden volgt het hart, de emo
tie.
De fractie begrijpt alle emotione
le overwegingen van de tegenstan
ders van de Swarttouw-terminal,
maar laat het verstand zegevieren.
De fractie heeft een fors aantal za-
NEW YORK (Rtr) - Drie techni
ci die waren ingehuurd om de
draagraketten te controleren van
het nieuwe Amerikaanse ruimte
veer Discovery hebben gewaar
schuwd dat er mogelijk van alles
aan de raketten mankeert. Dat
meldde zaterdag het Amerikaan
se televisiestation CBS. De waar
schuwing komt vijf dagen voor
de Discovery zal worden gelan
ceerd voor de eerste vlucht van
een Amerikaans ruimteveer
sinds het ongeluk met de Chal
lenger in 1986.
De drie ingenieurs maakten
deel uit van een groep van 25 in
specteurs die door Morton-Thio-
kol, de fabrikant van de draagra
ketten, gevraagd waren een con
trole uit te voeren. In een vraag
gesprek met CBS zeiden de tech
nici dat Morton-Thiokol rappor
ten achterhield voor het Ameri
kaanse ruimtevaartbureau NA-
kelijke argumenten die zeggen dat
een weigering geen enkel effect
zou hebben voor Zuidafrika, maar
wel schade zou toebrengen aan de
werkgelegenheid in de Rotterdam
se haven. De fractie maakt zich te
gelijkertijd kwetsbaar door de
openlijke erkenning dat pas in een
laat stadium tot haar doordrong
dat aan een nieuwe diepwaterkade
voor Swarttouw op de Maasvlakte
dit gevoelige Zuidafrika-probleem
vastzat.
Moeras
Dat laatste leidt mede tot een
peilloos moeras van redeneringen
en beschuldigingen dat normale
overlegprocedures niet gevolgd
zijn, dat de achterban niet geraad
pleegd is, en dat de leden met opzet
niet geïnformeerd zijn omdat an
ders wel eens onrust en tweedracht
in de partij zou zijn ontstaan. Als je
het niet eens kunt worden over de
zaak zelf, kun je natuurlijk altijd
nog blijven bekvechten over de te
genstelling tussen de partijregel
tjes en de gevoerde praktijk.
In de rij sprekers zaterdagoch
tend in de Pauluskerk hielden hart
en verstand elkaar zo ongeveer in
evenwicht. Zij het dat bijna ieder
een wel wat te katten had op de ge
volgde procedures. Ook George
Deibei, voorzitter van de Rotter
damse afdeling Centrum-Noord
die via een niet-aflatende campag
ne tegen het fractiebesluit de dis
cussie in de partij op gang bracht,
kreeg het nog even te verduren van
een partijgenoot. Het zou hem er
vooral om gegaan zijn zichzelf te
profileren, hij was dus op persoon
lijke verkiezingswinst uit! Deibei
ging er wijselijk maar niet op in.
SA, waarin stond vermeld welke
problemen zich zouden kunnen
voordoen met de raketten.
Geen van de technici zou on
der de huidige omstandigheden
durven plaatsnemen in de Disco
very. „Ik zou zelf nooit durven
vliegen met de ruimtependel en
ik ben een avontuurlijke jongen.
Maar ik zou nooit in een ruimte
veer gaan zitten met draagraket
ten van Morton-Thiokol. Ik denk
dat het hele systeem onveilig is",
aldus technicus Steven Agee.
Een collega van hem, Aroon
Gastspreker Kees Marges, ha
venbestuurder van de Vervoers-
bond FNV, bracht een nieuw ele
ment in. Krijgt Swarttouw de ter
minal en dus de Zuidafrikaanse ko
len niet, dan komen die gewoon via
de Rotterdamse concurrent EMO
aan de wal. EMO heeft daar vol
doende uitbreidingscapaciteit
voor, zei Marges.
Voornaamste reden voor ge
meente en PvdA tot nu toe om
Swarttouw zijn gang te laten gaan,
was dat bij een weigering die ko-
lenaanvoer zich zou verleggen naar
havens als Le Havre, Duinkerken
en Bremen. Daarmee zou van een
effectieve boycot geen sprake zijn
en zou Rotterdam ook nog eens de
concurrent-havens in de kaart spé
len, was de redenering.
Maar nu kwam Marges vertellen
dat de Zuidafrikaans kolensche
pen slechts een paar kilometer ver
der hun verdoemde lading kwijt
kunnen. En daar kan de gemeente
helemaal niets tegen ondernemen.
Hij wilde maar zeggen: „Je wil die
kolen niet, omdat je zo de Zuidafri
kaanse regering economische
schade wil toebrengen, maar je
krijgt ze toch nog in je maag ge
splitst. Is dat geen schoolvoorbeeld
van ineffectief politiek handelen?
Vijf minuten lunchpauze, want
de tijd dringt: om twee uur moet de
zaal ontruimd zijn. De pauze duurt
toch nog 25 minuten, want de frac
tie heeft meer tijd nodig voor be
zinning op een antwoord. Hoewel
Yvonne de Rijk, die het verhaal
moet doen, bekent dit voor het
grootste deel al tevoren thuis op
papier te hebben gezet. Het bevat
dan ook niet veel nieuws, maar ze
krijgt er later wel veel lof voor.
Murthi, zei dat bij het ontwerpen
van de raketten de kosten en het
tijdschema centraal stonden en
niet de veiligheid en betrouw
baarheid. De derde ingenieur,
Ron Clary, verklaarde in het
vraaggesprek dat rapporten
waarin de mogelijke gevaren
werden opgesomd, de zogeheten
risico-analyses, spoorloos ver
dwenen of niet mochten worden
vrijgegeven.
Clary is bang dat Morton-Thio
kol en de NASA niets geleerd
hebben en dezelfde fouten ma-
Fractievoorzitter Jan Janse deed
tamelijk veel boete. Het contact
van de fractie met het gewestelijk
bestuur had anders gemoeten.'
"Dat zullen we in het vervolg beter
doen". Janse stelde voor dat de
fractie voortaan twee keer in het
jaar schriftelijk verslag zou doen
van alle andere inspanningen te
gen de apartheid in Zuidafrika, nu
een weigering voor Swarttouw niet
effectief was gebleken.
Wethouder Roel den Dunnen
(Haven en Economsice Ontwikke
ling) legde uit dat het voor hem on
mogelijk is met Swarttouw alsnog
een afspraak te maken tegen de
Zuidafrikaanse kolen. ,,Ik heb ru
zie met ze", vertelde hij. „Ik heb het
geprobeerd maar ze willen er met
mij niet over praten. Op dit punt
kan ik dus geen zaken doen, ik kan
Swarttouw niet overhalen vrijwil
lig af te zien van die.kolen",
Pvd A-Kamerlid en Rotterdam
mer Hans Kombrink ruimde het'
misverstand uit de weg als zou de
landelijke PvdA voor een eenzijdi
ge Nederlandse boycot1 zijn. De
Rotterdamse opstelling dat alleen
een EG-boycot effectief is, klopte
dus met het partijstandpunt. Zijn
verhaal overtuigde de tegenstan
ders niet. Er kwamen twee moties
op tafel om alsnog voorwaarden
aan Swarttouw te stellen en om nu
snel te werken aan zo'n eensgezin-
'de Euro-boycot.
Maar toen was het half vier, de
tfaal al half leeg en de stemming zo
dat de overgeblevenen het best
vonden om het tweede antwoord
van de fractie en de stemming over
de moties uit te stellen tot morgen
avond.
ken als die in januari 1986 leid
den tot de dood van de zeven be
manningsleden van de Challen
ger. Ook toen leverde Morton-
Thiokol de draagraketten. Een
presidentiële onderzoekscom
missie trok achteraf de conclusie
dat de afdichtringen tussen de
verschillende onderdelen van
die raketten niet op hun taak be
rekend waren geweest. Zowel
het bedrijf als de NASA zouden
al tien jaar lang op de hoogte zijn
geweest van het probleem, maar
er niets aan gedaan hebben.
Een woordvoerster van de NA
SA weigerde zaterdag commen
taar te geven op de uitlatingen
van de technici. Maar zij zei dat
de NASA er volledig op ver
trouwt dat de draagraketten die
donderdag bij de lancering van
de Discovery zullen worden ge
bruikt, aan alle veiligheidsnor
men voldoen.
De schoen heeft deze winter een
ronde, bolle neus, maar ook de
vierkante of carré-neus, de 'stoere'
schoen is veel te zien in de etalages
van schoenwinkels. Op hakgebied
is het vooral de barok- öf diabolo-
hak, de hak met een 'knik' erin die
een belangrijke plaats inneemt.
En voor het overige kan er heel
veel aan onze voeten. Elegant,
sportief, stoer, klassiek of opval
lend. Zeer gewild zijn de elastische
inzetten, soms met leer bekleed,
modellen met bandjes en rijgve
ters. Pumps met een hoog front
hebben strikken of gespen.
De vier belangrijkste thema's
zijn: Nuovo Informale, Country
Shock, Retro Sport en Stars en
Heroes.
Nuovo Informale vond zijn oor
sprong in de informele en tevens
sjieke look uit de jaren vijftig en
zestig. Mooie leersoorten, fijne
prints en suède worden hier ge
bruikt. De damesschoen is semi-
elegant. Vetertrotteurs, platte ve
terschoenen en ballerina's naast
pumps met een hoog front. De hak
is niet echt hoog. De schoen heeft
een ovaal-leest of een vierkante
neus. Voor de mannen heeft Nuovo
Informale hoogopgesneden instap
pers met ook hier de leest ovaal of
in carré-vorm. Schoenen in een
klassieke belijning met veterslui
tingen of verdekt elastiek, soms a-
symetrisch verwerkt. De Engelse
'gaatjesschoen' hoort ook in deze
categorie. En de enkellaars voor
hem is terug.
De naam Barock Shock staat
voor: sportief, nonchalant met een
romantische inslag. In deze groep
horen de enkellaarsjes thuis, de
diabolo-hakken, elegante schoe
nen met rozetten, kant, plissé's,
strikken, knopen en grote gespen
en de platte schoenen zijn er in bre
de, vierkante vormen tot superron
de en bol voor de trendy types. De
herenschoenen hebben sportieve
zolen en een klassieke leest.
In de Retro Sport vieren de ron
de en vierkante neuzen en de pro
fielzolen hoogtij. Hoge knielaarzen
en booties voor haar, booties voor
hem. Platte schoenen hebben een
iets bredere leest dan de laarzen,
matelassé en sierstiksels zijn be
langrijk. Bontgarneringen of -voe
ringen zorgen voor een winters ac
cent en kleppen en gespen geven,
met rubberen stootranden aan de
schoen, een sportief effect.
Het thema Stars en Heroes is ge
ïnspireerd op de beginperiode van
de luchtvaart en de autosport. Dat
betekent 'zware' schoenen, de zo
genaamde 'bulli's'. Warm en stoer
schoeisel met leuke voeringen
waarop vliegtuigjes, emblemen en
motoren zijn afgebeeld. Het meest
in het oog springende thema, het
meest trendy ook, uitgevoerd in
mat, vettig uitziend leer, gevlekt of
geschuurd.
terlijn is de ketting wat korter, te
gen de hals aanliggend. Daardoor
is dit sieraad goed te combineren
met de coltrui of de ronde hals die
dit nieuwe seizoen actueel is.
De Courrèges-sieraden zijn on
der meer heel ingenieus gemaakt
van hele dunne, gevlochten zilver
draad.
Christian Lacroix is de man van
de rozetten. Nota Bene heeft ze in
allerlei kleurcombinaties. Te dra
gen op de schouder, in de taille,
achteloos op de rok, of waar dan
ook.
Burgemeester Ed van Thijn
kwam de 70-jarige couturier ver
tellen dat hij Ridder in de Orde
van Oranje Nassau was gewor
den, (foto ANP)
Een cirkelrok van zware stof in
kleurig design met bijpassende
shawl. Het lederen jasje met dezelf
de stof gevoerd. Een kardinaals
hoed en gouden bijoux completeren
deze creatie van Max Heymans, al
een halve eeuw in de mode.
(foto ANP)
Een meester als Heymans al
tijd is geweest in het bedenken
van variaties op het thema man
telpak, voerde hij ook nu weer
vele twee-delige combinaties ten
tonele. Zijn jasjes zijn kort en ge
tailleerd tot net op de heupen
met een ronde of reverskraag en
opvallende koperen knopen. Hij
maakt gebruik van ceintuurs of
goudkleurige kettingen om de
taile extra te benadrukken.
Heymans combineert de jasjes
met zowel strakke rokken - al of
niet met stolpplooien -, als geren
de rokken, maar ook met over
slagmodellen en opvallende bal-
onvormige rokken. Wat deze rok
ken gemeen hebben, is dat de
zoom op de knie valt of net er bo-
Tweed is deze winter een ge
liefkoosd materiaal in de collec
tie van Heymans. Fraaie beige of
olijfgroene tweed, maar ook rui
ten met paars en pied-de-Coq-
dessins in blauw/wit of zwart/wit
hebben zijn voorkeur. Veel jasjes
en cape-achtige modellen ver
sierde hij rijkelijk met een bont
kraag of bontgarnering langs de
mouwen.
Voor cocktailparty's combi
neerde hij eenvoudige glanzende
zwarte jurkjes met een verlaagd
aangezette rok en witte kraag en
manchetten met een kort recht
jasje met elegante bontkraag.
Tweedelige combinaties met bal-
lonrok van taftzijde en straskno-
pen in grijs of cyclaamrood zijn
ook geschikt voor dergelijke
feestjes.
Voor gala tooit Heymans zijn
klanten in zwierige wijde panta
lons a la Dietrich en korte kleuri
ge jasjes of in kleine pailletten-
jurkjes met pikante doorkijk-
blouse. Voor de bruid vervaar
digde hij een dramatische japon
van groene kant en een satijnen
voering. Een paillettenhoedje en
een gifgroene tule sluier comple
teerde dit bruidstoilet.
Voor gala tooit Heymans zijn
klanten in zwierige wijde panta
lons ao la Dietrich en korte kleu
rige jasjes of in kleine pailletten-
jurkjes met pikante doorkijk-
blouse. Voor de bruid vervaar
digde hij een dramatische japon
van groene kant en een satijnen
voering. Een paillettenhoedje en
een gifgroene tule sluier comple
teerden dit bruidstoilet
Groot en glinsterend, met
klassieke tendensen en
barokke accenten. Zo zien de
sieraden er voor komende
winter uit. Heel opvallend,
ook heel feestelijk voor de
jonge vrouw die helemaal
'trendy' wil zijn, is er het
kleine hoedje van voile en
zijde dat met een kam koket
opzij of middenachter in het
haar wordt vastgestoken.
door
Mia Mol
"Het is een ware overdaad", zegt
Ank Nusselein van Nota Bene in
Den Haag. En ze wijst op een serie
barokke sieraden, waarbij de goud
kleur de boventoon voert. Grote
oorbellen met bijpassende rinke
lende armbanden en kettingen met
roosjesmotief, met pareltjes en
strass-steentjes. De haarspelden
hebben hetzelfde motief.
Aansluitend bij de nieuwe win-
Verleden
Het verleden herleeft in de parel
kettingen en -armbanden èn in de
bedelarmband. In tegenstelling tot
vroeger, is zowel de parel als de be
del nu groot. Tot zeer groot zelfs,
zodat de draagster van een bedel
armband anno 1988 zich rinkelend
aankondigt.
Naast de parelketting is er weer
de parelarmband in de vorm van
een 'druiventros': een armband die
in diverse lagen letterlijk vol parels
hangt en daartussen goudkleurige
roosjes. Weer anders is de parel
armband die sluit met een zwart sa
tijnen strikje, waaraan ook nog een
gouden hart hangt.
Om nog even bij de parels te blij
ven: het bijou-horloge heeft, behal
ve uit een met strass afgezet klokje,
een band van parels. Die zit door
het gebruik van elastisch garen,
strak om de pols. Deze 'rijke' siera
den laten zich uitstekend combine
ren met de 'rijke' winterstoffen als
Sieraden in de de Chanelstijl. De ronde schakels aan de ketting worden
door platte schakels met elkaar verbonden. Die platte schakel koynt terug
in de oorbellen en broche met het bekende nummer 5 van Chanel. De arm
band en oorbellen rechts zijn een combinatie van goud en leer.
En de tijd dat een sieraden-set
bestond uit ketting, armband en
oorbel, is ook voorbij. De haar
speld èn de halsband horen er nu
nu wel degelijk bij. Twee laatstge
noemden vaak in zwart satijn met
strass gecombineerd. En daar past
dan het superkleine hoedje bij,
waarmee we in feite de klok zo'n
vijftig jaar terugdraaien. En dat
heeft alles met de barokke invloe
den te maken die deze winter hun
De lingerie is ook dit seizioen
weer luxueus, mooie materia
len en veel kant maken de on-
derkleding het aanzien waard.
Hier een teddy uit de collectie
van H anro. (Foto igcdo>
Het pikante kleine voilehoedje wordt schuin op het hoofd gedragen en
met een kam in het haar vastgezet. Het parelcollier eronder past bij de 'rij
ke' mode voor het nieuwe seizoen, (foto's gpd>
De bijou-horloges zijn uitgevoerd in de stijl van de juweliershorloges uit de jaren vijftig. De parels z ijn gecom-
bin eerd met strass-steentjes in goudkleur gevat.
zuiver wol, flannel en zacht flu
weel.
Naast het 'effen' goud, vaak
zwaar bewerkt, is er de combinatie
goud met leer of met kleurige ste
nen. Stenen in blauw, bordeaux,
groen, rood, paars en fuchsia zijn
verwerkt met gouden schakeltjes,
met strikjes in goud, met pareltjes
en met strass. Dat alles vormt een
kleurrijk geheel met een jeugdig
accent.
Barok
Dat de grote couturiers hun
woordje meespreken in de bijoute
rie-collecties, blijkt ook bij Nota
Bene. Op de Lanvin-stijl zijn de
platte schakel-kettingen en arm
banden geïnspireerd. Maar ko
mend seizoen zijn de schakels wel
drie of vier rijen dik, zowel aan de
hals als om de pols. "Het zijn alle
maal cadeaus", zegt Ank Nusse
lein. "Zo rijk doen ze aan". De Cha-
nel-look vertegenwoordigt het
klassiek beeld. Maar ook zeer op
vallend, door combinaties van
goud met leer en veel strass-ver-
werkingen.
stempel op het modebeeld druk
ken.
