WD mokt na over paspoort Bk td De nieuwe minimumprijs ligt al op de plank. ,]84 Kabinet heeft Kamer bedonderd Machtswoord Lubbers beheerst partijraadsvergadering WD 'Kabinet moet niet naar begrafenis van Hirohito' Bolkestein: geen nieuw defensiebeleid Oppositie in Senaat hekelt haast HEMA 'Lubbers gedroeg zich als spookrijder' UTRECHT (ANP) - De WD wil de rit uitzitten met het CDA, maar premier Lubbers maakt het de liberalen wel moeilijk. Dat is de strekking van de analyse die fractie voorzitter Voorhoeve en partijvoorzitter Ginjaar zaterdag gaven op de partijraad van de WD in Utrecht. Ginjaar laakte de uitspraak die Lubbers vrijdag op zijn wekelijkse persconferentie deed als zou de WD bang zijn voor verkiezingen. „Ik betreur dergelijke uitspraken ten zeerste. Het draagt er niet toe bij dat de trein het eindstation haalt". Voorhoeve herhaalde zijn opvatting dat het dreigement van kabinetscrisis over de paspoortaf faire 'beslist niet nodig en buiten proportie was'. Maar de WD-frac- tie draagt dit kabinet een goed hart toe, zo onderstreepte Voorhoeve. „Premier Lubbers geeft er in het al gemeen goede leiding aan". Procedurefouten justitie komen door werkdruk DEN HAAG (GPD) Het plan van minister Korthals Altes (justitie) om procedurefouten voortaan te herstellen en zo te voorkomen dat verdachten van misdrijven daar door op vrije voeten komen, stuit op ernstige kritiek. Volgens de Am sterdamse rechter-commissaris Van de Pol gaat de minister voorbij aan de oorzaak van de fouten: de grote werkdruk en het gebrek aan moderne apparatuur bij de justitie. De Amsterdamse onderzoeks rechter zei gisteren voor de Avro- radio dat hij geen enkel overzicht heeft over de ruim 150 zaken waar hij tegelijkertijd mee bezig is. Daar door worden gemakkelijk termij nen overschreden en fouten ge maakt tegen procedures. De onder zoeksrechter wees erop dat grif fiers nog steeds werken met kaar tenbakken, terwijl de administra tie gemakkelijk geautomatiseerd kan worden. Ook pleitte hij voor verminde ring van taken. Het werk van de rechter-commissaris is vorig jaar met vijftig procent toegenomen. De werkdruk bij het justitieappa raat kan gemakkelijk verminderd worden door tijdverslindende pro cedures te laten vervallen, wanneer het bewijs in een zaak rond is. Zo wil de onderzoeksrechter af van huiszoeking, die in een aantal ge vallen verplicht, maar volstrekt overbodig is. Voorhoeve rechtvaardigde het zwichten van de WD-fractie voor Lubbers en Van den Broek met een aan het verkeer ontleend voor beeld. Lubbers zit voorin de auto bus aan het stuur. Hij zegt: als wij voorin geen eigen mening mogen houden, rijd ik met opzet die grote sloot in. Daarna gooit hij plots het stuur om. De oppositie vindt dat prima, zo constateerde Voorhoeve. „Wat doet de WD? Die rent door het gangpad naar voren en trekt met kracht aan de handrem". Als de premier daarop zegt: zie je wel dat ik niet aan mijn zetel gehecht ben, denkt Voorhoeve: als ik niet aan die rem had getrokken waren ze door de voorruit gevlogen". Voorhoeve prees ex-minister Van Eekelen van defensie 'die op zo'n aardige manier zijn ambt heeft neergelegd door naar het hol van de leeuw, de Tweede Kamer, te gaan'. Hij sprak tegen dat Van Eekelen's opvolger Bolkestein tweede keus zou zijn geweest. „Hij was na afweging van alle beschik bare kandidaten eerste keus, perspublikaties doen daar niets aan af'. UTRECHT Bovenaan de roltrap vormt zich een erehaag van liberale prominenten. Bewindslieden, frac- tietop en bestuurders klappen be schaafd wanneer mr. drs. Frits Bol kestein, de nieuwe minister van de fensie, arriveert op de WD-partij- raad in het Jaarbeurscentrum te Utrecht. Voor het oog der camera's heerst algemene vreugde. Aanleiding voor de WD-bijeen- komst is de dinsdag verschenen Miljoenennota. Binnen in het zaal tje buigt de liberale achterban zich over het optimistische stuk. Maar een ieder die hoog genoeg is in de WD-gelederen spoedt zich naar de foyer, waar slechts één ge spreksonderwerp heerst: de pas- poortrel en Lubbers' dreigement met een kabinetscrisis. door Peter de Vries Ze zijn er allemaal: fractievoor zitter Joris Voorhoeve, vice-pre mier De Korte en partijvoorzitter Ginjaar. Met elkaar praten ze nau welijks, maar de journalisten die hun ronde doen, begrijpen al snel dat de heren onderling nog een ap peltje te schillen hebben. Lubbers' machtswoord heeft de WD-gele- deren verdeeld. In een hoekje staat minister Neelie Smit-Kroes (verkeer en wa- testaat). Anders zo spraakzaam, zwijgt zij nu. Geen commentaar, is haar enige reactie op het krantebe- richt dat niet Bolkestein, maar zij de eerste keus van de WD was voor Defensie. Haar transfer zou slechts belemmerd zijn door het ontbreken van geschikte kandida ten voor haar departement. Joris Voorhoeve praat er even min graag over. „Bolkestein was onze eerste keus", roept hij. Maar na lang aandringen bekent de frac tievoorzitter overwogen te hebben een WD-minister van stoel te doen veranderen. Korthals Altes? „We hebben acht bewindslieden". Ed Nijpels, met wie Bolkestein in het verleden zulke conflicten had? „Dat hebben ze uitgepraat". Neelie Smit-Kroes? „Op mijn kandidaten- lijstje stonden meerdere bewinds lieden. Maar ik heb geen van hen gevraagd". De aanleiding tot de liberale va cature, de paspoortaffaire, leent zich voor langduriger nabeschou wing. In de zaal heeft Voorhoeve Lubbers' dreigement met een kabi netscrisis zonet 'buiten proportie' genoemd, en zijn vertrouwen in het kabinet als geheel en minister Van den Broek (buitenlandse zaken) in het bijzonder uitgesproken. Partij voorzitter Ginjaar heeft in een kor te rede herhaald dat de WD zich opmaakt voor verkiezingen in 1990. Maar een eerdere uitspraak van de kiezers vreest de eensgezin de partij niet. Lijmen Op de gang licht Voorhoeve toe. Een kabinetscrisis over het pas poort was niet gevolgd door verkie zingen. „Dan was er een lijmpo ging ondernomen, waarbij wat be windslieden zouden zijn vervan gen". Paspoortproducent Baard, wiens plastic omhulsel maar niet aan de pas wil kleven, had die lijm poging mogen ondernemen, grapt Voorhoeve. Hij kijkt sans rancune op het pas poortdebat terug. Dat hij niet was gewaarschuwd voor Lubbers' ma noeuvre, deert Voorhoeve niet: „Het debat was veel opener dan enige jaren geleden mogelijk was. Het was geen machtsstrijd, maar een uiting hoe ver het dualisme tussen Kamer en regering gaat". Toen hij Bolkestein vrijdag aan de premier ging voorstellen, hebben ze het er nog een half uurtje over gehad. „En daarna zijn we over ge gaan tot de orde van de dag". Vijf stappen verderop leunt vice- premier Rudolf de Korte tegen de trapleuning. Officieel deelt hij het WD-leiderschap nog met Voor hoeve, maar voor het eerst spreekt De Korte de partijraad niet toe. Ook op andere punten groeien de liberale leiders uiteen. De Korte is het wel eens met Lubbers' opstel ling met het paspoortdebat. „De premier greep naar een zwaar mid del, niet een te zwaar. Stel je voor dat Van den Broek had moeten af treden. Dat was toch een uiterst waardevolle bewindsman, ook voor de WD. Hij vertolkt de libe rale gevoelens in het buitenland beleid heel goed". De Korte had de spotprenten in de kranten al in gedachten. Na Van Eekelen en Van der Linden zou de val van Van den Broek hebben be tekend dat de hele 'buitenland- hoek' uit de regering was verdwe nen. „Een gehalveerd schip van Staat. Dat zinkt, dat is onhoudbaar. Als de premier het kabinet echt had willen ontbinden, had ik niet tegengesputterd". Sfeer De sfeer binnen de coalitie is niet beschadigd, vindt hij. „Het gaat niet tussen CDA en WD, maar het is wat meer kabinet versus rege ringsfracties. Die politieke ruimte is er nu het economsch wat beter gaat". De Korte begrijpt Lubbers' har de opstelling. Hij was, in tegenstel ling tot de fractievoorzitters van CDA en WD, door de premier ook ruim te voren geïnformeerd over de naderende aanvaring, 's Mid dags al, zes uur voor Lubbers zijn dreigement uitsprak, kreeg De Korte het telefoontje van zijn pre mier. „Nu ja, de premier was er niet gerust op". Maar de vraag waarom hij zijn eigen partijgenoten niet in lichtte, ontwijkt de vice-premier. „Ik zeg niets over mijn gesprekken met de heer Voorhoeve". De roltrap heeft Frits Bolkestein inmiddels boven gebracht. Han- dendrukkend en zoenend baant de nieuwe bewindsman zich een weg. Op het feestje ontbreken slechts twee prominenten. Zijn voormalig rivaal Ed Nijpels zit in China. Maar waar is Neelie Smit-Kroes geble- Personeel komt voor dichte deur UTRECHT (ANP) - De zeven tien personeelsleden van een restaurant aan de Oudegracht in Utrecht staan letterlijk en fi guurlijk op straat. Toen zij za terdagmorgen aan het werk wilden, bleken de sloten te zijn vervangen. Een briefje op de deur van de eigenaresse ver meldde dat de zaak gesloten Volgens FNV-bestuurder Dreijer was er een schuld van een half miljoen gulden. Het briefje op de deur is inmiddels vervangen door een schrijven van het personeel. De zaak blijft dicht. Leveranciers willen wel spullen leveren, maar de fiscus heeft beslag laten leggen. Die problemen waren abso luut niet bekend bij personeel, aldus Dreijer. De eigenaresse was niet voor commentaar te bereiken. HILVERSUM/TOKYO (ANP/AP) Een groot aantal organisaties van Indische oorlogsslachtoffers heeft een dringend beroep op de re gering gedaan om geen minister of staatssecretaris af te vaardigen naar de begrafenis van de Japanse keizer Hirohito, die op dit moment zeer ernstig ziek is. Deze oproep deed kolonel Boekholt van de Stichting Herdenking 15 augustus 1945 (Japanse capitulatie, red.) gis teravond voor de Vara-tv. „Laat Nederland maar een ambassadeur sturen", aldus Boekholt. De Rijksvoorlichtingsdienst liet in een reactie weten dat het kabinet over deze zaak nog geen standpunt heeft ingenomen. Het ligt in de ver wachting dat Nederland een minis ter naar Japan afvaardigt, omdat het gaat om een bevriende natie, al dus de woordvoerder. Boekholt sloot niet uit dat de or ganisaties via een of andere vorm van protest zullen proberen de re gering van een dergelijk besluit af te houden. Volgens kolonel Boek holt zal de dood van de keizer voor veel slachtoffers van de Japanse bezetting van Nederlands-Indië als een bevrijding worden ervaren. „Pas als Hirohito dood is, is de oor log voor ons verleden tijd. De aan wezigheid van een Nederlandse minister of staatssecretaris bij de begrafenis zou de emoties weer hoog doen oplaaien". Er zijn naar schatting 500.000 Nederlanders die direct of indirect nog schade on dervinden van de Japanse bezet ting. De 87-jarige Hirohito heeft giste ren opnieuw een bloedtransfusie gekregen, nadat hij zaterdag al drie keer nieuw bloed had gekregen. Sinds afgelopen maandag heeft de keizer nu meer dan 2,5 liter bloed gekregen. Een gevolg van de vele transfusies is volgens paleisfunc tionarissen dat het stollingsvermo gen van het bloed afneemt, zodat het steeds moeilijker wordt de in wendige bloedingen in de darmen te stoppen. Woordvoerders van het paleis wilden berichten dat de kei zer lijdt aan kanker aan de dunne darm niet bevestigen. Na zijn beëdiging door de koningin nam Bolkestein zaterdagmorgen van zijn collega Bukman met een handteke ning het ministerie van defensie over. Bukman nam Defensie waar na het aftreden van Van Eekelen. (foto anp» met lagere vennootschapsbelasting UTRECHT (ANP) De minister van defensie Bolkestein is niet van plan de taakverdeling tus sen hemzelf en zijn staatssecretaris Van Houwelingen te veranderen. Hij verwacht op dit punt geen en kel probleem met Van Houwelin gen (CDA), zei hij zaterdag na zijn beëdiging. Bolkestein sluit overigens niet uit dat hij een wijziging in de taak verdeling zal aanbrengen. Nu heeft Van Houwelingen de naar verhou ding rieel- tein z portefeuille met mate- personeelszaken. Bolkes- personeelszaken willen De nieuwe bewnds- zich te kunnen vinden in de hoofdlijnen van het defensiebe leid van zijn voorganger Van Eeke len. De grote beleidszaken waar mee de nieuwe bewindsman de ko mende maanden wordt geconfron teerd zijn het verdedigen van de defensiebegroting, de bespreking van het door Van Eekelen opgestel de tienjarenplan 1989-1989 voor de krijgsmacht en de bijeenkomst van de Nuclear Planning Group van de NAVO eind oktober in Schevenin- gen. Over zijn benoeming zei Bolkes tein dat hij de overgang van het ka merlidmaatschap naar het minis terschap niet als een promotie be schouwt. Hij ziet kamerleden en ministers als collega's die hetzelfde werk doen met een andere hoed op. Hij voegde daaraan toe: „Ik ben be roepspoliticus en hoop dat nog lang te blijven. Als je dan gevraagd wordt voor een ministerspost is het nogal kunstmatig om te zeggen: laat deze beker maar aan mij voor bijgaan. Ik doe het graag, maar ik stond absoluut niet te trappelen". Bolkestein ziet er geen been in eventueel na de komende verkie zingen weer kamerlid te worden. Garanties dat hij na de verkiezin gen in beeld blijft voor een minis terspost zijn volgens hem 'noch ge vraagd, noch gekregen, noch no dig'. Schoon Amsterdam, je bent te mooi om vuil te zijn. Onder dat motto is van daag een actie begonnen om de hoofdstad te bevrijden van honde- poep, graffiti, zwerfvuil en kapot- gescheurde vuilniszakken. Met af fiches op reclameborden, stickers, voorbedrukt toiletpapier, lespro- gamma's en uitzendingen via Ra dio Stad wil de stichting Amster dam Schoon het publiek winnen voor de actie, waaraan ruim 500 be drijven meebetalen. De gemeente heeft er een half miljoen voor uitge trokken. Familiedrama Op een camping in de Noordlim burgse gemeente Maasbree heeft de politie gisteren de lichamen ge vonden van een 61-jarige Westduit ser en zijn 60-jarige vrouw. Gasten troffen de man dood aan in het tuintje voor het vakantiehuisje. In het huisje vond de politie het lijk van de vrouw, die gewurgd bleek te zijn. De politie denkt dat het om een familiedrama gaat. Hormoon De Consumentenbond, het Kon- sumenten Kotakt, Milieudefensie en het Nederlands Agrarisch Jon geren Kontakt hebben minister Braks (landbouw) gevraagd het hormoon BST in Nederland te ver bieden. Bovine Somatotropine is een rundergroeihormoon dat de melkproduktie tien tot twintig pro cent hoger maakt. De organisaties vrezen dat met de invoering de weg wordt vrijgemaakt voor meer van dit soort spullen, waaraan alleen de industrie geld verdient. Slachtvee Bij het internationaal transport van slachtdieren worden wettelij ke voorschriften met voeten getre den. Ongeveer de helft van de var kens en kalveren raakt gewond, en naar schatting tussen de 10.000 en 16.000 varkens sterft tijdens het transport, aldus een rapport van de stichting Lekker Dier. Vorig jaar gingen bijna 4,5 miljoen varkens, runderen, schapen, geiten en paar den levendde grens over. De dieren zitten tot meer dan twee dagen in de volgepakte wagens. PvdA-kamerlid De Visser nog altijd kwaad over paspoort ROTTERDAM „Ik zit niet in de Kamer om elke keer zand in de ma chine te gooien. Dat paspoort zal er natuurlijk toch gewoon moeten ko men. Het is mijn taak de regering te controleren en daarom zal ik ze de komende tijd wel flink op de vin gers kijken. Mijn stemming is er natuurlijk niet beter op geworden. Nee, minister Van den Broek is nog lang niet met me klaar." Het PvdA-kamerlid Piet de Vis ser heeft nog steeds een flinke ka ter na het paspoortdebat. „Kwaad? Ja, ik ben nog steeds erg kwaad," zegt PvdA-kamerlid De Visser ver moeid na de perikelen van de afge lopen dagen. door Annemiek Besseling „Natuurlijk is het paspoort in principe de val var) het kabinet niet waard. Maar daar ging het in het debat niet meer om. De regering heeft ons bedonderd en dat kan niet in een democratie. Als we dat toestaan kunnen we beter meteen met ons werk ophouden." De Visser zal de toekomstige ont wikkelingen rond het paspoort met argusogen volgen. „De regering heeft de Kamer een aantal toezeg gingen gedaan. Van den Broek heeft beloofd dat hij de aanbevelin gen van de enquêtecommissie overneemt. Die beloften, zoals ver anderingen in de top van paspoort- producent KEP, zal hij natuurlijk wel moeten nakomen. Daar zal ik persoonlijk op letten", belooft De Visser. Daarmee zet het Kamerlid een traditie voort. Al in 1985 trok hij aan de bel. In het toen nog prille stadium van de ontwikkeling van het nieuwe fraudebestendige pas poort voorspelde hij al dat de rege ring in zeven sloten tegelijk zou lo- rfjjP De Visser: nog steeds kwaad. opnieuw kwaad. In januari nam het kabinet drie bedrijven in de arm voor de ontwikkeling van het pas poort: Kodak, Philips en drukkerij Elba in Schiedam. Een wetsvoor stel voor de invoering ervan was er echter nog steeds niet. De Visser vond dat de Kamer eerst moet pra ten over een wettelijke regeling en pas daarna over de vraag wie het gaat uitgeven en welke rol het be drijfsleven erbij zal moeten spelen. „Ondernemingen zijn al ingescha keld, nog voordat de overheid uit de problemen is," zei hij boos. Schut „De Kamer werd toen voor het eerst echt voor schut gezet", zegt De Visser nu. En hij is nog steeds boos. „De samenwerkingsovereen komst van buitenlandse zaken met KEP walmde van de verschrikke lijkste bepalingen. De overeen komst was zo in het voordeel van KEP dat het een schandaal was van de eerste orde." Op verzoek van De Visser en zijn pen. In 1986 maakte De Visser zich fractie kwam er in 1987 een onder zoek naar de doelmatigheid van de besluitvorming rond de invoering van het paspoort. Het Kamerlid sprak van een stammenoorlog tus sen Buitenlandse Zaken en Bin nenlandse Zaken. Het laatste de partement had voor 400.000 gulden een eigen onderzoek ingesteld naar een ander model paspoort. Uitein delijk werd toch voor het duurdere model gekozen. Dat model had de voorkeur van Buitenlandse Zaken en was inmiddels door KEP ont wikkeld. Ondanks een onderzoek van de Algemene Rekenkamer werd een voorstel van de Staatsuit geverij voor de aanmaak van de paspoorten tot ongenoegen van De Visser niet nader bekeken. „De regering en de Kamer had den zich veel ellende kunnen be sparen als ze toen naar mijn waar schuwende woorden hadden ge luisterd," zegt De Visser. De balans opmakend vindt het Kamerlid dat al zijn moeite van de afgelopen ja ren niet voor niets is geweest. „Ik mag niet mopperen over het resul taat. Twee bewindsleden zijn ein delijk weg en bleven tenminste niet op het pluche zitten. Verder is het een prima zaak dat hogere amb tenaren een keer onder hun neus krijgen gewreven dat ze het niet he lemaal van eieren kunnen maken als ze de Kamer willen bedonde- De lucht in de Kamer en het ka binet is volgens De Visser nog lang niet opgeklaard. „Er ligt zelfs nog veel meer conflictstof," zegt hij. „Deze week heeft het kabinet een schijnoverwinning behaald. Van den Broek en Lubbers zijn niet zonder kleerscheuren uit de strijd gekomen. Verder heeft deze zaak ook de verhoudingen binnen de re geringspartijen geen goed gedaan. Bij de eerste de beste aanleiding zal daarom een heel gevaarlijke situa tie ontstaan", verwacht De Visser. Het Kamerlid zegt tenslotte dat hij hoopt dat de invoering van het paspoort geen jaren meer op zich laat wachten. Het Kamerlid bekent lachend dat hij met het paspoort opstaat en er mee naar bed gaat. „Ik denk er de hele dag aan. Het wordt daarom tijd dat ik ook eens aan wat anders ga denken, want er zijn nog genoeg zaken die de moei te waard zijn. Maar ach, ik doe dit met liefde en plezier." DEN HAAG (ANP) De senaats fracties van PvdA en D66 maken ernstig bezwaar tegen de spoedbe- handeling van het wetsontwerp tot verlaging van de vennootschaps belasting en de daaraan gekoppel de afschaffing van de vermogens- aftrek. Nadat de Tweede Kamer na af loop van het paspoortdebat op don derdag de belastingsverlaging had aangenomen, zou de Eerste Kamer volgens een anderhalve week eer der gemaakte afspraak het wets ontwerp al morgen moeten afhan delen. Die spoedprocedure werd erdoor gedrukt door de fracties van CDA en WD. „Ik heb ernstige bezwaren als de behandeling gaat plaatsvinden", aldus PvdA-fractievoorzitter Schinck in de Eerste Kamer. „Ik heb niet eens alle stukken", aldus D66-senator Vis. PvdA-woordvoer- der Simons zegt niet te beschikken over de in de Tweede Kamer inge diende amendementen en de aan genomen motie van CDA'er Reits- Vis noemt de spoedprocedure een parodie, en Simons spreekt over de ernstigste vorm van on zorgvuldigheid. Schinck verwijst in dit verband naar de Troonrede, waarin de koningin opmerkte: „Belangrijke beleidskeuzen zullen in gemeen overleg worden gedaan. Gemeen overleg dat behoort te staan in het teken van de bevorde ring van rechtszekerheid en be stuurlijke zorgvuldigheid". Na de recent door Vis gesigna leerde fout in de harmonisatiewet collegegelden, als gevolg van haas twerk bij de parlementaire behan deling, kan de Senaat zich geen tweede blamage permitteren, zo meent Schinck. CDA en WD nemen de bezwa ren tamelijk lakoniek op. Van Graafeiland (WD) toont er enig begrip voor, maar stapt daarover heen om de verlaging al per 1 okto ber te kunnen doorvoeren. Zijn CDA-collega Boorsma vindt de be zwaren onterecht. „Wij wisten van af maart waar het over ging". Voor hem hoeft het debat niet schrifte lijk te worden voorbereid. Vooreen voorbereidend onderzoek resteert vanavond (schriftelijke vragen Eerste Kamer) en morgenochtend (schriftelijk antwoord staatssecre taris Koning van financiën). Tijd voor fractie-overleg daarna is er niet, zo veronderstelt Vis (D66). De oppositie overweegt nu mor gen aan het begin van het debat de principiële bezwaren tegen de spoedprocedure aan de orde te stel len indien niet aan haar verlangen van zorgvuldigheid wordt tege moet gekomen. ADVERTENTIE Als 't van de regering goedkoper mag, dan doet de Hema meteen Vandaag betaalt u voor hoogrond wit en-bruin geen cent meer dan de nieuwe minimumprijs: iSO Ook voor de luxere broodsoorten betaalt u minder: vloerbrood met sesam-2^S"2.50 sesam-, tijger- of maanzaadbolletjes 2 voor 95 ct 2 voor 90 ct Al deze prijsverlagingen gelden zolang Den Haag dat wil. Echt Waar Voor Je Geld

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 3