TAD LEIDEN
Speciale centra nodig voor
operaties kankerpatiënten
Erfpacht obstakel voor uitbreiding Deckers
LEIDSCH
DAGBLAD
'Niet iedere chirurg van alle facetten op de hoogte'
Restauratie
poortgebouw
Schachtenhof
is voltooid
Eerste Keyfolkfestival
op Vrouwenkerkpleiii
Jubilerend bedrijf verplaatst deel produktie naar Weert
s
LEIDEN De deskundig
heid van chirurgen voor de
behandeling van kankerpa
tiënten vergroten door een
aanvullende opleiding. Het
aanwijzen van gespeciali
seerde centra voor het ver
richten van operaties bij pa
tiënten met gecompliceerde
tumoren en het doen van
operaties met een grote
kans op sterfte. Dit pleidooi
hield prof. dr. K. Welvaart
gistermiddag in zijn oratie.
Een aanklacht tegen de vak
bekwaamheid van zijn col
lega-chirurgen bij de behan
deling van kanker?
"Nee", antwoordt Welvaart zeer be
slist, "ik weet zeker dat er op de
academische en de regionale zie
kenhuizen zeer goede chirurgen
werken, ook die voldoende des
kundigheid hebben bij de behan-
door
Willem Spierdijk
deling van kankerpatiënten. Die
behandeling is in sommige geval
len echter zo specifiek en specialis
tisch, dat ik eenvoudigweg niet
kan aannemen dat iedere chirurg
van alle facetten op de hoogte is".
In zijn oratie noemt Welvaart die
als leeropdracht de evaluatie en de
toetsing van de klinische metho
den in de chirurgische oncologie
heeft als voorbeeld het opereren
van patiënten met slokdarmkan
ker. Volgens de Leidse hoogleraar
moeten beslist niet alle chirurgen
zich aan deze operatie wagen; in
minder ervaren handen is de ope-
ratiesterfte bijna tweemaal zo hoog
dan in handen van chirurgen die de
operatie regelmatig verrichten.
"In de meeste gevallen zijn chi
rurgen zo verstandig om operaties
waarmee zij onvoldoende ervaring
hebben, over te laten aan specialis
ten in het betreffende vakgebied.
Ik sluit echter niet uit dat in som
mige gevallen operaties worden
verricht door chirurgen die over
onvoldoende routine voor een be
paalde ingreep", zegt de Leidse
arts.
Concentratie
Welvaart stelt dat in ons land een
concentratie moet plaatsvinden
van specialistische operaties van
kankerpatiënten bij chirurgen die
kunnen bogen op voldoende erva
ring. Tevens moeten daar ook de
operaties plaatshebben waarbij de
kans op sterfte groot is.
Volgens de Leidse hoogleraar
zou met deze opzet een begin kun
nen worden gemaakt door samen
werking tussen de ziekenhuizen
die zijn aangesloten bij het Inte
graal Kankercentrum West. Later
is het wellicht mogelijk dat ook de
andere kankercentra bij het verwij
zen van patiënten naar gespeciali
seerde ziekenhuizen worden be
trokken.
"Ik pleit er beslist niet voor dat
alle patiënten maar naar het acade
misch ziekenhuis in Leiden moe
ten worden verwezen. In theorie is
het mogelijk om een patiënt uit De
venter naar een ziekenhuis in Oost-
voore door te sturen. In de praktijk
zal het er op neer komen dat de
mensen bij de academische op gro
te regionale ziekenhuizen terecht
komen", zegt Welvaart.
Specialisatie
De chirurg is ook voorstander
van specialisatie binnen de maat
schappen. Binnen de groep chirur
gen die bij één ziekenhuis werk
zaam is, zou er zich een moeten be
kwamen in de behandeling van
kankerpatiënten. Welvaart zegt dat
dat in nog niet alle maatschappen
het geval is.
De hoogleraar wijst er verder op
weer met de slokdarmkanker als
voorbeeld dat de behandelwijze
(bijvoorbeeld de vraag wel of niet
te opereren) in vele ziekenhuizen
door de internist wordt bepaald.
Welvaart noemt dat onjuist. Hij
meent dat door een team van spe
cialisten een 'op maat' gemaakt be
handelplan moet worden ontwor
pen.
Als laatste punt in zijn oratie
werpt de Leidse chirurg een aantal
ethische vragen op. Hoe oud moet
een patiënt zijn om af te zien van el
ke therapie? Hoe lang moet de le
vensverwachting van een patient
zijn om behandeling te rechtvaar
digen. Welvaart meent dat er geen
handleidingen bestaan waarmee
het antwoord kan worden gegeven
op deze vragen. "Wij hebben vroe
ger, wellicht ten onrechte, aange
nomen dat politici zich met beant
woording van deze vragen moeten
bezighouden, maar wij moeten als
direct betrokkenen de discussie
hierover op gang brengen".
Vraagtekens
Niet alleen Welvaart, ook zijn
collega prof. C.J.H van de Velde
zet vraagtekens bij de wijze van be
moeienis van de politiek. Van de
Velde aanvaardde gistermiddag
zijn ambt eveneens met het uit
spreken van een inaugurale rede.
Hij wierp de vraag op of artsen bij
medisch-maatschappelijke keuzes
achteraan moeten staan of zelf
prioriteiten moeten aangeven.
Als voorbeeld noemde de hoog
leraar de kostbare bevolkingson
derzoeken. Onder de groep vrou-
wen tussen 50 en 70 jaar wordt zo n
onderzoek gehouden. Dit besluit
werd door de politiek genomen
voordat medici zich erover konden
uitspreken. Van de Velde vraagt
zich af of het geld voor zo'n bevol
kingsonderzoek niet op een ande
re, betere manier kan worden be
steed.
Hij wijst er verder op dat een on
derzoek als dat naar borstkanker
een grote ongerustheid met zich
meebrengt. "Van de vrouwen die
naar aanleiding van een foto wor
den geopereerd, wordt in ruim 98
procent van de gevallen een
goedaardig gezwel aangetroffen.
Dat betekent dat iemand weken
lang voor niets ongerust is ge
weest. Bovendien gaan mensen
van 49 of 72, die net buiten de groep
vallen, zich ook afvragen of zij geen
kanker hebben".
De bevolkingsonderzoeken lei
den er volgens V^n de Velde juist
toe dat mensen zich zorgen gaan
maken om hun gezondheid. "Wij
leven in een land met de hoogste le
vensverwachting, de mensen wor
den gezonder, maar toch neemt het
ziekteverzuim steeds toe. Men
voelt zich dus niet gezonder". Man
co aan het bevolkingsonderzoek
naar borstkanker is volgens Van de
Velde dat een evaluatie ontbreekt.
Ook zijn de criteria waarom voor
een bepaalde leeftijdscategorie is
gekozen, niet voldoende duidelijk.
Evaluatie en structuring van be
volkingsonderzoek zou naar de
Prof dr. K. Welvaart'Gespecialiseerde centra aanwijzen voor patiën
ten met gecompliceerde tumoren'. (foto Jan Holvast)
mening van de Leidse chirurg een
taak kunnen zien voor de raad voor
de kankerbestrijding. Vergelijkba
re organen bestaan in Engeland en
de Verenigde Staten. Zo'n raad zou
ook kunnen adviseren over de be
steding van de budgetten die er
voor kankerbestrijding beschik
baar zijn. Van de Velde meent dat
aan chirurgisch kankeronderzoek
te weinig geld wordt besteed, tér-
vvijl chirurgie de oudste en meest
effectieve behandelwijze van kan
ker is.
Van de Velde pleit daarom voor
handhaving en uitbreiding van het
patiëntgebonden onderzoek. Dat
zou ook een raad voor de kankerbe
strijding kunnen stimuleren. Bij
een dergelijk onderzoek worden
nieuwe chirurgische behandelme
thoden toegepast op patiënten. Na
verloop van een bepaalde periode
wordt vastgesteld of de nieuwe me
thode effectiever is dan de oude be
handelwijze, die gedurende dezelf
de tijdsspanne ook nog is gehan
teerd.
"Een dergelijk onderzoek kost
echter geld. Chirurgen moeten in
de nieuwe methode worden ge
schoold, er zijn soms extra ver-
pleegkosten aan verbonden. Zie
kenhuizen zijn vaak niet bereid om
aan zo'n onderzoek mee te doen
omdat er geen geld voor is. Een
raad voor kankerbestrijding zou er
voor kunnen zorgen dat dergelijk,
belangrijk onderzoek toch plaats
heeft", aldus van de Velde.
ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1
Interpellatie
Linies Leiden
bezuinigingen
vrouwencentra
LEIDEN - Het Links Leiden-raads-
lid Van Lint wil de Leidse gemeen
teraad vragen steun te betuigen
aan de actie van vrouwenopvang
centra om de door de rijksoverheid
in het vooruitzicht gestelde bezui
nigingen af te wenden. De betrok
ken instellingen hebben aangekon
digd een beroep te zullen doen op
de vaste kamercommissies om te
trachten aan deze forse bezuinigin
gen te ontkomen.
Volgens Van Lint is het van
groot belang dat dit appel op de ka
merleden zo breed mogelijk onder
steund wordt. Het raadslid wil de
Leidse raadsleden via een interpel
latie in de gemeenteraad van maan
dag 26 september een steunbetui
ging aan de actie var
opvangcentra ontlokken.
Bouw nieuwe
vuilverbranding
wellicht vertraagd
LEIDEN De gemeente Rijswijk
heeft bezwaar gemaakt tegen de
bouw van een nieuwe vuilverbran
ding bij Ypenburg. De gemeente
heeft dit gedaan omdat het Euro
pees Octrooibureau er weinig voor
voelt om zijn hoofdkantoor in Rijs
wijk te vestigen als de nieuwe in
stallatie daar komt. Rijswijk heeft
deze plaats aan het octrooibureau
aangeboden. Dat verwacht echter
overlast van de nieuwe vuilver
branding.
Het provinciebestuur betreurt
de houding van Rijswijk. De ge
meente had aanvankelijk welis
waar enige twijfels over de plek
voor de nieuwe vuilverbranding,
maar zij wees die niet af. Nu Rijs
wijk dit alsnog doet, bestaat de
kans dat de voorbereidingen voor
de nieuwe installatie vertraagd
worden. En dat heeft weer grote ge
volgen voor de gemeenten Den
Haag en Leiden. De verouderde -
en vervuilende - vuilverbrandings
installaties in die gemeente kun
nen namelijk pas worden gesloten
wanneer de nieuwe vuilverbran
ding klaar is.
Om de bezwaren van Rijswijk te
gemoet te komen, heeft het provin
ciebestuur de gemeente aangebo
den een andere plaats te zoeken
voor het hoofdkantoor van het Eu
ropees Octrooibureau. Het provin
ciebestuur heeft de verwachting
dat dit zeker zal lukken.
LEIDEN - De restauratie van het
poortgebouw met de regenten
kamer van het Schachtenhof aan
de Middelstegracht is voltooid.
Begin dit jaar werd het startsein
gegeven voor het de opknap
beurt van het monument. De
hofjeswoningen zelf werden tien
jaar geleden al gerestaureerd.
Omdat de toenmalige bewoner
van het poortgebouw er niet toe
was te bewegen zijn woning te
verlaten, moest het opknappen
van de voormalige regentenka
mer worden uitgesteld.
Het bestuur van de Stichting
Het Schachtenhof is er vorig
jaar, na de nodige financiële hin
dernissen te hebben genomen, in
geslaagd voldoende geld bijeen
te vergaren om het monumentale
poortgebouw aan de Middelste
gracht alsnog in oude luister te
herstellen. De restauratie heeft
zo'n kwart miljoen gulden ge
kost. Toch heeft het bestuur van
de stichting voor elkaar gekre
gen dat een woning voor een be
taalbare huurprijs in de voorma
lige regentenkamer is gemaakt.
Het gerestaureerde poortge
bouw is weer een fraaie parel aan
de kroon van de historische
Leidse binnenstad.
LEIDEN Op het Vrouwenkerk
plein wordt van 30 september tot
en met 3 oktober het eerste Leidse
Keyfolkfestival gehouden. Het mu
zikale evenement staat in het teken
van de vriendschapsbetrekkingen
tussen Engeland en Nederland en
is opgesplitst in een Engelse-
/Schotse, een Ierse en een Neder
landse avond. Bands en artiesten
uit zowel Nederland als het buiten
land treden op.
Keltisch/Engelse muziek staat
vrijdagavond 30 september cen
traal. Tussen 20.00 en 24.00 uur tre-
-ien op Kalis, Trefoil, Davie
letcher en Leidenaar Bert Haas-
es. Zaterdagmiddag tussen 12.00
en" 15.00 uur geven plaatselijke
volksdansverenigingen acte de
presence, terwijl The Village Band
en The Square Diehl Band optre
dens verzorgen. Ierse kroeg- en
zeemansliederen worden van 15.00
tot 16.00 uur ten gehore gebracht
door Ouwejan en Makkers. Van
16.00 tot 19.00 uur staan 'ludieke
spelletjes' met medewerking van
Leidse sportscholen en de YMCA
Doedelzak- en Drumband op het
programma. Tussen 20.00 en 24.00
uur volgen optredens van Double
Double You, Phil Jackson, Ber
nard Joyce and the Exiles en Jo-
sien Valk.
Workshops, sessies en straatmu
zikanten vormen de hoofdmoot
van het dagprogramma op zondag,
de dag van de 'muziek uit de Lage
Landen bij de zee', 's Avonds vanaf
20.00 uur brengen Folkcorn, Kode
II, Rob Hinse en Klaas van Rijt elk
onderdelen van wat onder die noe
mer valt ten gehore.
Maandag 3 oktober volgt de 'Al
les mag-dag'. Het programma be
helst sessies van straatmuzikanten
(12.00 tot 20.00 uur) en optredens
van The Village Band, The Ofali-
no's, Jean-Paul Piquard en Paul
Stephenson (van 20.00 tot 24.00
uur). Aansluitend is er folkkroeg.
Tijdens het hele festival is er een
folkmarkt waar t-shirts, boeken,
platen, bladen, muziekinstrumen
ten enzovoorts te koop zijn. Uiter
aard ontbreken ook de biertappen
niet. Het programma wordt zoveel
mogelijk in de open lucht afge
werkt, maar voor het geval dat de
weergoden niet meewerken, wordt
op het plein ook een tent neergezet.
LEIDEN - Deckers Carrosserie-
bouw bv wil in Leiden niet uitbrei
den. De erfpacht is voor het aan de
Lammenschansweg gelegen be
drijf een te groot obstakel. Vandaar
dat is gekozen voor uitbreiding van
de activiteiten in de andere vesti
ging in Weert. Dat heeft overigens
geen gevolgen voor de werkgele
genheid in Leiden. Wel gaat een
stukje nieuwe werkgelegenheid
voor een kleine tien mensen aan
Leiden voorbij.
door
Henk van der Post
De in opbouw van vrachtwagens
gespecialiseerde onderneming is
nu van plan halffabrikaten te laten
maken in Weert en die vervolgens
af te bouwen in Leiden. Daarvoor
zijn ook aan de Lammenschans
weg verbouwingen nodig. Boven
dien wordt een deel van het terrein
overkapt.
Directeur C.B.A. Deckers: "Ons
bedrijf ligt thans helemaal inge
klemd door andere ondernemin
gen. Wij hebben in Leiden uitgeke
ken naar een andere vestigings
plaats, maar daarvan vanwege de
erfpacht afgezien. Gebouwen die
wij gebruiken zijn bij verkoop voor
een ander niet veel waard. Als ons
bedrijf investeert in nieuwbouw is
het zakelijk gezien interessant als
in ieder geval de grond eigendom
Het bedrijf heeft nog even over
wogen Leiden te verlaten. "Daar
van hebben we toch afgezien. We
zouden bijvoorbeeld best in Zoe-
termeer kunnen gaan zitten. Dan
had het hele bedrijf verplaatst
moeten worden. Uiteindelijk heb
ben we gekozen voor een oplossing
in Weert. We moeten vanwege onze
regionale functie trouwens wel een
vestiging in het westen van het
land hebben".
Specialisme
Daarmee doelt directeur Dec
kers op een aantal grote klanten in
Een luchtfoto van het terrein van D
deze regio. Deckers Carrosserie-
bouw verzorgt voor vele grote
klanten de opbouw van de vracht
wagens. De vrachtwagens komen
kaal - alleen bestaande uit chassis
en cabine - van de fabriek en wor
den overeenkomstig de wensen
van de opdrachtgever opgebouwd.
Dat heeft Deckers onder meer ge
daan voor de luchtmacht, de NOB.
Van Gend en Loos en C&A.
Het bedrijf houdt zich zowel be
zig met systeemopbouw als specia
le projecten. "De klemtoon van de
werkzaamheden in Leiden ligt op
de speciale karweien. In Weert
worden vrachtwagens in serie op
gebouwd", aldus C.B.A. Deckers
die met zijn broer L.M.J. de direc
tie voert over de bedrijven in Lei
den en Weert. Speciale projecten
zijn bijvoorbeeld de bouw van ge
luidswagens voor de NOB en
woonunits voor onder meer de
ckers Carrosseriebouw bv in Leiden.
landmacht en booreilanden. Het
carrosseriebedrijf beschikt daartoe
over een eigen ontwikkelingsafde
ling.
Deckers behoort wat de carros
seriebouw betreft tot de grootste
van Nederland. Het bedrijf heeft
een omzet van circa 15 miljoen gul
den. De winst ligt om en nabij de
vijf procent netto. "Binnen de
branche is dat een aardige score.
Als ondernemer zeg ik dat de winst
te laag is. Daaraan proberen we al
les te doen, onder meer door de
kosten te drukken. Maar omdat we
zelf aan ontwikkeling doen worden
we met tamelijk hoge kosten ge
confronteerd". Het marktaandeel
van Deckers is vrij stabiel. De con
currentie spitst zich vooral toe op
het gebied van het seriewerk. Bij
de beide bedrijven werken 100
mensen, waarvan ongeveer 40 in
Leiden. In tijden van drukte wordt
dat aantal aangevuld met zo'n tien
uitzendkrachten.
Op de wat langere termijn zoekt
Deckers een Europese partner. Dat
houdt enerzijds verband met het
verdwijnen van de Europese bin
nengrenzen, anderzijds met be
hoefte de omzet te vergroten. "Ik
denk dan niet aan een fusie, maar
aan een samenwerking met bij
voorbeeld een bedrijf uit dezelfde
branche in Westduitsland. welis
waar met een ander specialisme
Dan kunnen we eikaars produkten
verkopen". De eigen specialiteit is
onder meer het maken van wissel
laadbakken: verschillende bakken
die op een vrachtwagen kunnen
worden geplaatst.
Jubileum
Deckers Carrosseriebouw is
trouwens een 'ouwe jongen' in de
branche. Dit jaar wordt het 75-jarig
bestaan ivierd. Het bedrijf is drie
kwart eeuw geleden gesticht door
grootvader Chr. Deckers in Zoeter-
woude. Hij nam in 1913 een wagen
makerij over waar hij al enkele ja
ren in loondienst was. Een paar
jaar later kocht hij de naastgelegen
smederij.
Er werd voornamelijk werk ver
richt voor boeren. Tot de werk
zaamheden behoorde ook het be
slaan van paarden. De overgang
naar carrosseriebouw betrof een
aantal jaren later de opbouw van
handkarren, wagens en ook bak
fietsen voor zuivelprodukten. De
eerste leveringen van carrosserie
ën op Ford- en Chevroletchassis
begonnen rond 1926.
De grote uitbreiding van het be
drijf werd verwezenlijkt toen Chr.
Deckers door zijn zoon Th. C. werd
opgevolgd. De smederij in Zoeter-
woude werd na de oorlog afgebro
ken om plaats te maken voor een
bedrijfshal van circa 800 vierkante
meter. In de jaren vijftig koos het
bedrijf voor een grotere vestigings
plaats: aan de Lammenschansweg
werd een terrein van 2500 vierkan
te meter gekocht, waar nog steeds
de hoofdvestiging van Deckers is.
In 1954 werd dat bedrijfspand in
gebruik genomen. Dat jaar was
met alleen daarom belangrijk voor
de onderneming, maar ook omdat
de aluminiumbouw werd geïntro
duceerd. Deckers was daarmee een
pionier in de carrosseriebouw. Dat
bewerkstelligde een flinke uitbrei
ding van het afzetgebied. In 1958
breidde de onderneming opnieuw
uit tot het huidige terrein van 6800
vierkante meter.
In 1970 werd een nieuwe vesti
ging in Weert geopend met een ge
bouw van 4200 vierkante meter op
een terrein van 10.000 vierkante
meter. Van invloed op dat besluit
was onder meer de lage grondprijs
van iets meer dan een tientje de
meter, alsmede de gunstige ar
beidsmarkt in Weert. In 1979 werd
het bedrijfspand in Weert uitge
breid met een hal van 4900 vierkan
te meter.
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN