Leider Haïti
zet burgers
in regering
TOTO
Israël zet eerste belangrijke stap in ruimtevaart
Volk reageert nogal sceptisch
Olifant in Afrika dreigt uit te sterven
Toscaanse haven moet
Karin B toch binnenlaten
Regime Burma stuurt
leger op burgers af
'Regering niet hard genoeg tegen Palestijnen'
11 DINSDAG 20 SEPTEMBER 1988
BUITENLAND
PAGINA 5
MEXICO Generaal Prosper Avril, de nieuwe militaire
dictator van Haïti, heeft slechts één militair in actieve
dienst in zijn regering benoemd. Het gaat om de als gema
tigd bekendstaande kolonel Carl Dauphinville. Hij is met
de portefeuilles van defensie en binnenlandse zaken ook
NAIROBI (IPS) - De olifant dreigt
in Afrika uit te sterven. Afgelopen
jaar is het aantal jumbo's met ruim
tien procent gedaald. De meesten
werden slachtoffer van stropers.
"Onze kleinkinderen kunnen
straks alleen nog in de dierentuin
olifanten zien", waarschuwde on
langs de Afrikaanse Natuurvereni-
ging. De belangenvereniging pleit
voor een volledig handelsverbod
voor ivoor.
Voor veel Afrikanen lijkt de ver
leiding te groot. Bracht een norma
le slagtand in begin jaren zeventig
slechts 50 dollar op, nu is het ivoor
1.000 dollar (ruim 2.000 gulden)
waard, evenveel als het jaarsalaris
van een Afrikaanse boswachter.
Aangemoedigd door de hoge prijs
schuimen stropers de laatste toe
vluchtsoorden van de olifant af. Ze
gebruiken automatische wapens,
motorzagen, door vier wielen aan
gedreven jeeps en zelfs vliegtui
gen. Parkwachters vormen vaak
geen partij voor de zwaarbewapen
de bendes.
Afrika telt nog slechts 750.000 tot
één miljoen olifanten. Het meest
zorgwekkend lijkt de situatie in
Kenya. Het aantal olifanten in Ke
nya's grootste park Tsavo is van
80.000 gedaald tot minder dan
Parkwachters staan machteloos tegenover stropers
de machtigste minister,
door
Rob Sprenkels
De overige leden van het nieuwe
kabinet zijn officieel burgers. Maar
één van hen is een gepensioneerde
militair, Serge Ely-Charles. Deze
vertegenwoordige Haïti ten tijde
van de Duvaliers voor de Verenig
de Naties en is nu minister van bui
tenlandse zaken.
De samenstelling van het kabi
net lijkt vooral bedoeld om zowel
binnen- als buitenland van de goe
de bedoelingen van het nieuwe
6.000. Alleen al in de afgelopen vier
maanden zijn 92 kadavers van oli
fanten geborgen. Bij gevechten
met stropers kwamen drie par-
kwachten om.
De Kenyaanse president Daniel
Arap Moi maakte vorige week op
de radio bekend dat de opzichters
voortaan gericht op stropers zullen
schieten. Vergunningen voor mijn-
bouwondernemingen in de natuur
reservaten zijn ingetrokken om
meer zicht te krijgen op wie precies
de stropers zijn. Er is de Kenyaanse
regering veel aan gelegen de
slachtpartijen te stoppen. Toeris
ten, die in groten getale op de na
tuurreservaten afkomen, brachten
vorig jaar 320 miljoen dollar aan
harde valuta in het laatje.
Stropers hebben het op de oude
re olifantenstieren gemunt, omdat
die de grootste slagtanden hebben.
"Dat is een extra bedreiging voor
de soort", aldus Joyce Poole, een
olifantenexpert die in Kenya
woont. "Olifanten zijn pas op hun
35ste geslachtsrijp. Het is dus cru
ciaal dat de dieren een hoge leeftijd
bereiken".
Zaïre huisvest verreweg het
grootste aantal olifanten van het
continent, 350.000 tot een half mil
joen. Andere Middenafrikaanse
landen, Gabon, Cameroun en Con
go, herbergen naar schatting
100.000 exemplaren. De olifanten
hebben er hun toevlucht kunnen
zoeken in het tropisch regenwoud,
waarmee de landen nog groten
deels zijn bedekt. De oorlog in
Tchad en de enorme stroperij in de
Centraal Afrikaanse Republiek
hebben de olifanten daar vrijwel
uitgeroeid.
Alleen in Botswana, Malawi, Na
mibia, Zuidafrika en Zimbabwe,
samen goed voor 200.000 olifanten.
Prosper Avril. (foto anp)
Pools parlement
aanvaardt ontslag
regering-Messner
BUDAPEST (GPD) Met een ver
pletterende meerderheid (slechts
één stem tegen) heeft het Poolse
parlement gisteren het ontslag van.
de regering-Messner aanvaard. De
Poolse premier had dit gistermor
gen al direct bij het begin van de
plenaire zitting aangeboden. De af
gelopen weken werd Messners re
gering zwaar bekritiseerd, omdat
geen vooruitgang zou zijn gemaakt
bij de realisering van economische
hervormingen. Het is de eerste
keer sinds de Tweede Wereldoor
log dat een Pools kabinet wordt ge
dwongen op te stappen.
Messner, die overigens tot in de
loop van volgende maand een nieu
we regering is benoemd aanblijft
als premier van een interim-kabi
net, zei gisteren duidelijk verbit
terd dat zijn regering vanaf het be
gin had moeten werken in een sfeer
van wantrouwen. "Het uitvoeren
van hervormingen in Polen is altijd
gestuit op grote weerstand", aldus
Messner.
Hij wilde daarmee aangeven dat
in partij en regering wordt terugge
komen op naar zijn mening nood
zakelijke impopulaire maatrege
len, zodra daar in de maatschappij
verzet tegen komt. Het ontslag van
het kabinet is een rechtstreeks ge
volg van de stakingen in mei en au
gustus. Eind vorige maand zei de
Poolse partijleider Jaruzelski dat
"degenen die hadden gefaald bij
het in praktijk brengen van door de
partij voorgestelde hervormingen
daarvan de gevolgen moeten dra
gen".
Jerevan
Legervliegtuigen voerden gister
avond versterkingen aan in de Ar
meense hoofdstad Jerevan na het
uitbreken van nieuwe stakingen en
betogingen als gevolg van de etni
sche botsingen in de Armeense en
clave Nagorno Karabach in Azer-
bajdzjan.
VN
De financiële en politieke druk
die de VS acht jaar lang op de VN
hebben uitgeoefend heeft de orga
nisatie blijvend kwaad gedaan. Dit
is de reactie van verschillende VN-
diplomaten in New York na de aan
kondiging van Washington dat de
contributiebetaling wordt hervat.
Westduitsland
Op de Westduitse staatssecreta
ris van financiën, Tietmeyer, is
vandaag een aanslag gepleegd. Hij
raakteechter niet gewond. De 58-ja-
rige Tietmeyer wilde van zijn auto
naar kantoor gaan toen er drie keer
op hem werd geschoten. Er wordt
nu verband gelegd met de vergade
ring van het Internationale Mone
taire Fonds en de Wereldbank, die
over twee dagen in West-Berlijn
begint, waarbij verscheidene oppo
sitionele groepen aankondigden de
vergaderingen te zullen verstoren.
staatshoofd te overtuigen. Gene
raal Avril heeft beweerd dat hij
voor een spoedig herstel van de de
mocratie zal zorgen, maar tot nu
toe heeft het Haïtiaanse volk daar
nogal sceptisch op gereageerd.
Toch begint het er steeds meer
op te lijken dat het generaal Avril
ernst is. Zo werd gisteren de com
mandant van de zogenoemde
'Leopards', de elitetroepen van het
Haïtiaanse leger, gearresteerd. De
ze kolonel, Dely, zou een belangrij
ke rol hebben gespeeld bij alle ge
welddadige uitbarstingen van de
'Tontons Macoutes' sinds het ver
trek van Jean-Claude Duvalier, in
februari 1986.
Tijdens de beëdiging van het
nieuwe kabinet werd nogmaals
herhaald dat zal worden gepro
beerd om op korte termijn een de
mocratische proces op gang te
brengen. Ook werd in principe de
grondwet van 1987 aanvaard. Die
grondwet is razend populair, om
dat hij onafhankelijke verkiezin
gen voorschrijft en alle vroegere
Duvalier-gezinden uitsluit van
openbare functies.
In de hoofdstad Port-au-Prince
heet het dat de militaire top contac
ten heeft gehad met vooraanstaan
de politici, zowel van de belang
rijkste oppositie-partijen als van de
vroegere Duvalier- kliek. Via 'Ra
dio Soleil', de zender van de katho
lieke kerk, liet de oppositie weten
dat men hoopte dat er nu eindelijk
een periode van democratie en vrij
heid aanbreekt.
ROME (GPD) Het schip 'Karin
B', volgeladen met 2.500 ton Itali
aans gifafval, zal vandaag bin
nenlopen in de Italiaanse haven
van Ravenna. Dit maakte de ha
venautoriteiten gisteravond be
kend, nadat het schip de hele dag
gedwongen was geweest om op
drie mijl uit de kust te blijven. De
toestemming om in de haven
voor anker te gaan, betekent ech
ter nog niet dat het schip ook
mag lossen.
"Zolang de regering ons geen
duidelijke garanties geeft over
wat er met het schip gaat gebeu
ren, komt de Karin B er bij ons
niet in", had de burgemeester
van Livorno gezegd, nadat de
Italiaanse regering afgelopen
vrijdag besloten had om het
schip - dat al meer dan anderhal
ve maand rondzwerft over de we
reldzeeën - naar Livorno te stu-
Burgemeester Benvenuti ver
bood het gifschip de toegang tot'
de Toscaanse haven. Na een dag
onderhandelen met de regering
heeft het gemeentebestuur van
Livorno er gisteren mee inge
stemd de Karin B in de haven te
laten binnenlopen. Maar of de
vaten ook mogen worden uitge
laden, daarover zal er vandaag
opnieuw gepraat moeten wor
den. Intussen werd de Karin B
gisteren letterlijk bestormd door
tientallen journalisten, fotogra
fen en mensen van de Italiaanse
milieubeweging. Het was voor
het eerst dat het 'spookschip',
zoals het hier wordt genoemd,
ook echt gezien kon worden. De
Italiaanse journalisten spraken
later over een 'vieze stank' aan
boord, en zeiden dat de beman
ningsleden klaagden over hoofd-
Maar ook de havencomman
dant van Ravenna, admiraal Ala-
ti, was aan boord. Hij maakte een
inspectieronde, waarna hij ver
klaarde dat de acht Duitse be
manningsleden van de Karin B
in 'uitstekende gezondheid' ver
keren. Alati bevestigde de be
richten dat sommige vaten met
gif zijn lekgeslagen, "maar de
containers waarin de vaten zit
ten, houden het goed", zei hij.
Het ziet er niet naar uit dat de
'Italiaanse gifnachtmerrie', zoals
de nieuwslezer het gisteren
noemde, op korte termijn voorbij
zal zijn. Het argument van de
burgemeester van Livorno om
de gifvaten te weigeren, is dat de
stad niet over een geschikte plek
beschikt, waar de vaten 'op een
verantwoorde wijze' gesorteerd
kunnen worden; en waar de che
mische proeven kunnen worden
gedaan die nodig zijn om te be
slissen waar het afval uiteinde
lijk naar toe moet. De regering
kondigde vrijdag aan dat deze
proefnemingen 12 tot 18 maan
den kunnen duren. Niet omdat
het echt zoveel tijd kost, maar
omdat er momenteel een 'verza
diging' is bij de bedrijven die gif
verwerken.
De angst van burgemeester
Benvenuti is dat Livorno met het
gif in z'n maag blijft zitten. De
zelfde angst hebben ook de 2.000
werknemers van het havenbe
drijf van Livorno. Zij kondigden
gisteren aan dat ze de Karin B
niet zullen lossen totdat er 'wa
terdichte garanties komen dat de
vaten gelijk doorgaan naar hun
eindbestemming'.
JERUZALEM (AFP/AP) - Uit een
opiniepeiling onder joodse inwo
ners van Israël blijkt dat 73 procent
van de ondervraagden van mening
is dat de regering niet hard genoeg
optreedt tegen de Palestijnse op
stand in de door Israël bezette ge
bieden. Dit cijfer werd genoemd in
een onderzoek van het Israëlische
Instituut voor Strategische en Poli
tieke Studies.
Het onderzoek van het instituut
onder 1.882 personen uit 35 plaat
sen in Israël wees uit dat 85 procent
van mening is dat joodse Israëliërs
zich niet vrij kunnen bewegen in
de (door Israël bezette) Gaza-
strook en op de Westelijke Jor-
daanoever, terwijl volgens 95 pro
cent van de ondervraagden de Pa-
lestijnen zich zonder vrees in de
door joden bewoonde streken kun
nen bewegen.
Gevraagd naar hun mening over
de formule, waarbij Israël bezet ge
bied zou afstaan in ruil voor vrede -
een standpunt dat de Israëlische
Arbeiderspartij aanhangt - zei 73
procent dat de Arabische buurlan
den een dergelijke houding als een
teken van zwakte van Israël zou
den opvatten. Van de ondervraag
den was 57 procent van mening dat
de joodse staat daardoor op het in
ternationale toneel in een zwakke
positie zou komen, 34 procent was
de tegengestelde mening toege
daan.
Als middel tegen de aanhouden
de Palestijnse opstand hebben de
Israëlische autoriteiten gisteren
hun maatregelen tegen onderwijs
instellingen in de bezette gebieden
uitgebreid met sluiting van 22 edu
catieve cursussen voor volwasse
nen. Het betreft cursussen in com
puterprogrammering, wiskunde,
scheikunde en Engels in de stad
Nablus op de Westoever. De maat
regel leidde tot protesten van hon
derden Palestijnen. Een functiona
ris van het Israëlische militaire ge
zag verklaarde dat de cursussen
door 'sympathisanten van de PLO'
waren opgezet "om het door Israël
geleide systeem te vervangen".
daalt de populatie niet. In de ande
re Zuidelijk Afrikaanse landen,
Angola, Mozambique en Zambia,
gaat het bestand wel achteruit.
In West-Afrika overleven sinds
de eeuwwisseling slechts in enkele
landen kleine kuddes. In Noord-
Afrika is het olifantenbestand be
perkt tot een paar honderd in die
rentuinen. De afname in Oost-Afri-
ka. met name Kenya en Tanzania,
is drastisch, zegt Ian Douglas Ha
milton, een deskundige die in Tan
zania onderzoek doet.
De Conventie over Internationa
le Handel in Bedreigde Diersoor
ten (Cites), die in 1986 van kracht
werd, heeft exportquota voor ivoor
ingesteld. Cites heeft de illegale
ivoorhandel echter niet kunnen af
remmen, naar schatting gaat tach
tig procent van de handel buiten de
conventie om.
Burundi, dat geen enkele olifant
heeft en de conventie niet heeft on
dertekend, exporteerde volgens
Cites in 1986 zo'n 23.000 slagtan
den. Via Burundi en Oostafrikaan-
se kuststaten verschepen de stro
pers hun buit met 'dhows', kleine
zeilbootjes, naar Dubayy. Hong
kong is het belangrijkste handels
centrum en Japan is de grootste
markt voor ivoor.
Een woordvoerder van de Afri
kaanse Natuurvereniging wijst op
de 'achterdeur' die Cites ongewild
voor stropers heeft opengelaten.
"Handelaren in Hongkong laten
het ivoor elders bewerken en kun
nen dat legaal in Hongkong invoe
ren", aldus de medewerker. Hong
kong is het belangrijkste handels
centrum en Japan de grootste
markt voor ivoor.
De natuurvereniging wil die ach
terdeur sluiten en pleit daarom
voor een volledig handelsverbod
voor ivoor. Andere deskundigen
verwachten hier echter weinig van.
Zij wijzen op het handelsverbod
voor de hoorn van de neushoorn,
dat de bijna volledige uitroeiing
van het dier niet heeft kunnen
voorkomen. In hun ogen kan al
leen minder vraag naar ivoor de oli
fant redden.
Soldaten gebruiken een wegwijzer om zich achter te ste Legerkorps afkomstig zijn. Vandaag keren echter
verschuilen bij de 'verdediging' van een klein dorpje vijfhonderd Nederlandse soldaten terug na een tweede
ten noorden van het Westduitse stadje Hildesheim. geval van nekkramp. Verder nemen aan de jaarlijks
Ruim 44.000 militairen zijn bij de gisteren begonnen terugkerende NAVO-oefening tevens Britten, Ameri-
NAVO-oefening Free Lion in de Bondsrepubliek be- kanen en Westduitsers deel. De oefening duurt tot en
trokken, waarvan zo'n 33.000 van het Nederlandse Eer- met vrijdag. (foto anp)
SINGAPORE - In de Burmaanse
hoofdstad Rangoon heerste van
morgen een zeer gespannen sfeer.
Zwaar bewapende veiligheidstroe
pen bewaken sleutelposities als de
bank, het stadshuis en de Shweda-
gon-pagode. Het leger, versterkt
met politie-eenheden, patrouilleert
in de straten. Studenten hebben de
mensen vandaag opgeroepen „zich
te wapenen voor de voortzetting
van de strijd om de democratie".
door
Bob Mantiri
Ondanks een dringende oproep
van de militaire junta aan stakende
ambtenaren het werk te hervatten,
bleven de ministeries in het cen
trum van de stad vanochtend
dicht. Een studentenleider ver
klaarde dat de „militairen zullen
moeten boeten voor het leed dat zij
het volk hebben aangedaan". De
oppositie heeft gezworen de strijd
voor democratie te zullen voortzet
ten.
Bij de hevige straatgevechten
van gisteren in Rangoon, die tot
laat in de avond voortduurden, zijn
volgens schattingen tenminste 400
mensen om het leven gekomen. De
slachtoffers, onder wie veel stu
denten, vielen toen veiligheids
troepen zonder enige waarschu
wing op een grote menigte mensen
schoten, die zich ondanks een de
monstratieverbod hadden verza
meld voor de Amerikaanse ambas
sade, het algemene ziekenuis, de
Sule-pagode en het stadhuis.
Velen van de in traditionele
'sarong' geklede Burmaanse beto
gers, hadden zich bewapend met
primitieve wapens zoals speren,
zwaarden, messen en pijl en boog.
Ze bestookten de zwaar gewapen
de veiligheidstroepen met zelfge
maakte kogels, die zij afvuurden
met behulp van katapults,
handslingers en bogen. De solda
ten, die ook posities hadden geko
zen op daken, beantwoordden deze
aanval met mitrailleurvuur. In ver
scheidene delen van de stad wer
den explosies gehoord. Ooggetui
gen vertelden dat de troepen luk
raak op de huizen, pagodes en an
dere gebouwen schoten. Soldaten
haalden de doden en gewonden
weg van de straten. Er zijn talrijke
mensen gearresteerd. Diplomaten
spraken van een „complete anar
chie en een bloedbad" in de straten
van Rangoon.
Oppositiegroeperingen hebben
gisteren wat zij noemen „de enig
wettige regering in Burma" opge
richt. Deze regering wordt geleid
door ex-premier U Nu en is ge
vormd krachtens de grondwet van
1947, die in januari 1962 na de
staatsgreep van generaal Ne Win
buiten werking was gesteld. De
groep zegt de steun te hebben van
studentenbewegingen en zeven
tien stakingscomité's.
De oppositie-regering noemt het
nieuwe militaire bestuur een „re-
bellen-regering". Zij doet een be
roep op de VN en andere interna
tionale organisaties haar als de
wettige regering te erkennen. Twee
weken geleden vormde U Nu een
zelfde regering, maar vond toen
echter weinig steun.
Intusen hebben de VS een be
roep gedaan op het Burmaanse le
ger om niet op de mensen te schie
ten. De politieke problemen kun
nen niet worden opgelost door el
kaar uit te moorden, aldus Was
hington. Zij dringen er bij de mili
taire autoriteiten op aan om een
dialoog te beginnen met de opposi
tie over spoedige overgang naar
een meer-partijen democratie.
ADVERTENTIE
Afgelopen zondag had
h niemand 12 goed in de Toto.
Daarom pakt de Toto deze
week twee keer uit. Met 'n beetje geluk wint u de hoofd
prijs incL de jackpot van circa f 70.000,-. tv-vt/S
Dus als u 'ns echt uw slag wilt slaan...
Met de succesvolle lancering van
de experimentele satelliet Ofek-1
heeft Israël gisteren een belangrij
ke eerste stap gezet op weg naar
een eigen stelsel van militaire
waarnemingssatellieten. Het land
is nu het achtste in de wereld dat in
staat is satellieten in een baan om
de aarde te brengen.
door
Ad Bloemendaal
Om half twaalf vertrok de draag-
raket met de Ofek ('Horizon') van
een basis ten zuiden van Tel Aviv,
zichtbaar voor vele ooggetuigen,
waarmee een einde kwam aan en
kele dagen van geruchten en ver
warring. Zondag nog verklaarde
premier Shamir van niets te weten.
Gisteren, vlak na de start van de
Ofek, sprak hij van een zeer belang
rijk technologisch succes.
Kernfysicus professor Yuval
Ne'eman, voorzitter van zowel de
ultra-nationalistische Tchiya-partij
als het Israëlische ruimtevaartbu
reau, omschreef twee dagen gele
den de kranteverhalen over een op
handen zijnde lancering nog als
'science fiction en ver van de wer
kelijkheid'. Gisteren gaf hij een
zeer korte toelichting bij zijn pro
gramma. Volgens Ne'eman zal de
nu om de aarde cirkelende experi
mentele satelliet alleen technische
informatie vergaren en over onge
veer een maand verbranden. Maar
hij kondigde al meteen nieuwe lan
ceringen aan.
Zowel Shamir als minister van
buitenlandse zaken Peres legden
er in hun verklaringen de nadruk
op dat er gisteren geen nieuwe stap
is gezet in de bewapeningswedloop
in het Midden-Oosten. Niettemin
valt moeilijk aan te nemen dat Is
raël miljarden dollars spendeert
aan een programma voor civiele
ruimtevaart.
Het eerste bericht over een op
handen zijnde lancering verscheen
vier weken geleden in het Ameri
kaanse weekblad Time Magazine.
Volgens het blad zou Israël op zeer
korte termijn een spionagesatelliet
in een baan om de aarde brengen,
waarmee zijn militaire overwicht
over de Arabische landen specta
culair zou toenemen.
Betere motoren
Er heeft de laatste jaren eigenlijk
nooit twijfel over bestaan dat Israël
in staat was satellieten te lanceren.
Professor Ne'eman zei gisteren dat
de Israëlische vliegtuigindustrie al
sinds het begin van de jaren zestig
met raketten experimenteert en
sinds het eind van de jaren zeven
tig geleidelijk betere motoren heeft
ontwikkeld. Toen de juiste raket er
eenmaal was, verliep het volgens
Ne'eman verder allemaal 'heel soe
pel'.
In de zomer van 1987 verschenen
er berichten in de buitenlandse
pers over een succesvolle proeflan-
cering, in mei vorig jaar; van een Is
raëlische raket voor de middellan
ge afstand, die een bereik zou heb
ben van maximaal 1600 kilometer.
De proeflancering leidde tot een
reeks waarschuwingen van de Sov
jetunie, die vreest dat Israël bezig
is met de opbouw van een arsenaal
INF-raketten. Minister Peres zei bi j
die gelegenheid dat de Russen zich
geen zorgen hoefden te maken om
dat Israël niet beschikt over raket
ten die het grondgebied van de
Sovjetunie kunnen bereiken.
Sinds die tijd was de vraag eigen
lijk alleen nog maar of Israël Finan
cieel in staat zou zijn het veronder
stelde ruimtevaartprogramma uit
te voeren. Dr. Gerald Steinberg,
een voormalige Amerikaanse
ruimtevaartdeskundige die sinds
1982 in Israël woont, vertelde eer
der deze week aan The Jerusalem
Post dat de lancering van een enke
le waarnemingssatelliet vrijwel
geen betekenis zou hebben voor Is-
raëls verdedigingssysteem. Vol
gens hem heeft het alleen zin een
heel project uit te voeren met een
groot aantal satellieten. Hij schatte
de kosten van zoiets op tien miljard
dollar.
Uit de beknopte mededelingen
van professor Ne'emen kan wor
den afgeleid dat Israel niet van
plan is het bij een satelliet te laten
en kennelijk heeft het land er dus
financieel heel wat voor over om
zijn militaire voorsprong op de
Arabische wereld te handhaven en
uit te breiden.
Steinberg zei ook dat de ontwik
keling en lancering van een satel
liet in feite het makkelijkste onder
deel van de hele operatie is. Het is
veel moeilijker om van grote hoog
te scherpe, voor militaire doelein
den bruikbare, foto's te maken, de
informatie naar de aarde terug te
seinen, de gegevens te interprete
ren en de satelliet in de juiste baan
te houden. Tot nu toe hebben al
leen landen als de Verenigde Sta
ten, de Sovjetunie, Engeland,
Frankrijk en India daarmee succes
geboekt. Japan en Brazilië zijn nog
bezig met de ontwikkeling v
tellietprojecten.
Het belangrijkste doel van Is-
raëls satellietprogramma lijkt het
verminderen van de afhankelijk
heid van de Amerikanen. Het mi
nisterie van defensie in Tel Aviv
krijgt immers wel veel gegevens
toegestopt, maar niet alles. Onte
vredenheid daarover heeft geleid
tot spionage in de Verenigde Sta
ten, zoals is gebleken uit het proces
tegen Jonathan Pollard, een Ame
rikaanse marine-officier die onder
meer satellietfoto's doorspeelde
aan Israël.
Een eigen stelsel van waarne-
mingssatellieten stelt de Israëli's in
staat de militaire ontwikkelingen
in de Arabische buuurlanden van
minuut tot minuut te volgen en dat
kan in een oorlogssituatie van
doorslaggevende betekenis zijn.
