Definitieve breuk in Britse vakcentrale 5Alleenstaanden zijn de dupe van Chaos door staking bij post Vergaande inspraak ambtenaren Zwolle Geen beperkingen meer aan nachtarbeid voor vrouwen Deeltijdarbeid op 90 procent basisscholen Pernod koopt Ierse whiskey gouden smaak •- Stichting komt op voor nieuwe samenlevingsvormen DINSDAG 6 SEPTEMBER 1988 ECONOMIE PAGINA 7 Conflict over overeenkomst om niet te staken LONDEN (GPD/Rtr/AFP/DPA) - De Britse vakbondsfederatie TUC heeft gisteren met overweldigende meerderheid besloten de vakbond van elektriciens (EETPU) buiten te sluiten. ZWOLLE (ANP) - De Zwolse ge- meenteambtenaren hebben een uitzonderlijk sterke positie ver worven in het arbeidsvoorwaar denoverleg met burgemeester en wethouders. Zonder instemming van de ambtenarenbonden mogen B en W geen wijzigingen in de rechtspositie van de Zwolse amb tenaren doorvoeren. In een ak koord, dat B en W en de bonden gisteren tekenden, is dit vastge- Het Zwolse convenant wordt dan ook ondertekend door de FNV-ambtenarenbond AbvaKabo, die zowel op landelijk als op geza menlijk gemeentelijk niveau niet meer meedeed, aan het overleg. r"Zwolle steekt zijn nek duidelijk de Zwolse ambtena- verder uit dan het College van Ar beidszaken van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, dat op gemeentelijk niveau het recht De plaatselijke ambtenarenbon den hebben nu in Zwolle tot 1990 in het overleg over de rechtspositiere gelingen Vc ren een gelijkwaardige positie. B en W van Zwolle doen in de reste rende zittingsperiode geen stellen aan de raad waarover geen eenzijdige besluiten door B t W Dit gebeurde omdat de elektri ciens, tegen de zin van een meer derheid in de TUC, blijven vast houden aan hun beleid contracten te sluiten met bedrijven waarin de EETPU zich, in ruil voor erken ning van de bond als enige verte genwoordiger van de werknemers, verplicht geen stakingen te organi seren. De EETPU heeft al met twee bedrijven dergelijke contracten lo pen en is met andere fabrieken in onderhandeling. hebben met de basis. "Geen enkele vakbond zal overleven als we de ideeën van het gemiddelde, norma le lid blijven negeren. De TUC dwingt ons nu een onafhankelijke vakbond te worden," zei Ham mond. Volgens Hammond heeft de lei ding van de TUC een gebaar willen maken tegenover extreem links in de federatie 'om de activisten te vreden te stellen'. Bill Jordan van de grote bond AEU noemde de uit vakbonden zijn een heet hangijzer in Groot-Brittannië sinds het Ford- concern afzag van de bouw van een nieuwe fabriek omdat de TUC erop tegen was dat er maar één vakbond zou worden erkend. Het zijn vooral buitenlandse bedrijven zijn die met de Britse bonden tot stakings verboden willen komen als voor waarde voor investeringen. De TUC heeft ongeveer negen miljoen leden in 90 verschillende bonden. overeenstemming is bereikt tussen gemeentebestuur en bonden. De Zwolse overeenkomst gaat hiermee veel verder dan het lande lijke convenant, dat weliswaar wat landelijk 'overschot' voor gelijk waardig overleg naar de gemeen ten doorschuift, maar de eenzijdige bevoegdheid van B en W vrijwel in tact laat. De gezamenlijke gemeen telijke werkgevers gaan in hun convenant ten behoeve van de ge meenten eveneens veel minder ver dan de Overijsselse hoofdstad. rijwel geheel intact laat. Dit is een stap vooruit en dat juichen wij toe", aldus woordvoerder G. Veth van de FNV-ambtenaren. Vice-voorzitter L. Poell van de CNV-ambtenaren (CFO) verwacht dat er nu meer (van de 714) ge meenten zullen volgen. "Zwolle loopt met dit akkoord, waarin spra ke is van volledig overeenstem- mingsrecht voor de ambtenaren bonden, voorop. In zo'n tien tot vijftien gemeenten bestaan wel af spraken over een overeenstem- mingsvereiste op bepaalde gebie den als bijvoorbeeld de reorganisa tie van een dienst, maar dit gaat veel verder. De VNG, die dit najaar de leden-gemeenten gaat polsen over een meer gelijkwaardig'over leg, kan nu Zwolle als voorbeeld opvoeren". De Zwolse regeling betekent dat het hele personeelsbeleid van de gemeente valt onder het instem mingsrecht tussen gemeentebe stuur en bonden. Lukt het niet om overeenstemming te bereiken, dan wordt het daarmee gerezen conflict an de arbitragecom- de gemeenten (de Commissie-Van der Grinten), de uitspraak bindend is. "Alles wat onder het personeels beleid valt kan aan de orde ko men", zegt Poell. "Dat kan gaan om zwangerschapsverlof of extra belo ning voor onregelmatig werk, maar ook over de gevolgen van reorgani saties of verzelfstandiging van ta ken". De primaire arbeidsvoor waarden, sociale zekerheid en pen sioenen blijven een zaak van het landelijke overleg tussen minister en ambtenarencentrales. CFO'er Poell wijst erop dat in Zwolle al goede ervaringen zijn op gedaan met gelijkwaardig overleg. Voorbeelden daarvan, die B en W ook in de toelichting op de wijzi ging van de Overlegverordening noemen, zijn het sociaal statuut re organisatie, een overplaatsingsre glement, de afstoting van het Sophia Ziekenhuis en de nieuwe overlegverordening zelf. Burgemeester Loopstra van Zwolle en zijn wethouders vrezen geen problemen met de gemeente raad die, ondanks de nieuwe over- legafspraken, zijn beslissingsbe- voegheid houdt. B en W zien dan ook geen reden het aantal onder werpen dat aan instemmingsrecht moet worden onderworpen te be perken. Behalve de AbvaKabo en de CFO zijn in Zwolle de Neder landse Bond van Gemeente-Amb tenaren (NBvGA) en de Bond van Technische Ambtenaren partner in het georganiseerd overleg. De TUC begon gisteren aan haar zetting van de EETPU 'rampzalig' jaarlijks congres in Bournemouth in het zuiden van Groot-Brittannië. De leiders van de 330.000 leden tel lende EETPU verlieten de zaal voordat over de uitsluiting met hand opsteken werd gestemd. De kwestie houdt de gemoederen in de TUC al maanden bezig. De EET- omdat het een verzwakking i TUC zou betekenen. De EETPU-contracten met het zelfopgelegde stakingsverbod zijn in strijd met de regels en de poli tiek van de TUC, aldus TUC-voor- zitter Norman Willis. Als de TUC die contracten accepteert, PU wordt gezien als een 'rechtste' juist het begin van het ondermij- vakbond, terwijl de EETPU zegt te gehoorzamen aan wat er onder de leden leeft. Na afloop van de stemming zei voorzitter Eric Hammond van de EETPU dat de TUC werd gere geerd door 'niet-representatieve politicos' die geen contact meer j de TUC'. Sommige vakbondsvertegen woordigers menen dat de rivaliteit zal toenemen tussen bonden die achter de ideeën van de EETPU staan en de bonden die het beleid van het TUC-bestuur volgen. Af wijkende contracten met aparte DEN HAAG (ANP) - Industriële bedrijven die vrouwen 's nachts willen laten werken hoeven hier niet langer een vergunning voor aan te vragen bij de arbeidsinspec tie. Sedert 1986 is nachtarbeid voor vrouwen in de industrie met ver- gunning toegestaan. Nachtarbeid blijft verboden voor vrouwen die zwanger zijn, tenzij de arbeidsin spectie hiervoor een vergunning afgeeft. Vrouwen kunnen niet wor den verplicht tijdens de zwanger schap vóór 07.00 en na 21.00 te wer ken. De bepalingen voor zwangere werkneemsters gelden overigens ook voor andere sectoren dan de industrie. 'Verlies van Muiden Chemie maar klein' MUIDEN (GPD) - Het verlies van kruitfabriek Muiden Chemie over 1988, als gevolg van de verboden Portugal-order, lijkt binnen de per ken te blijven. De Koninklijke Ne derlandse Springstoffen Fabrie ken, vijftig-procentaandeelhouder in Muiden Chemie, gaat uit van een eigen winst van vier ton en dat is slechts één ton minder dan over 1987. "Onze verwachting is dat Mui den Chemie aan het eind van dit jaar op nul uitkomt. De Springstof fen leunt echter op drie poten. De andere twee zijn de opbrengsten uit de verhuur van onroerend goed en uit de belegde reserves van het aandelenfonds", zegt president-di recteur mr. B. R. Frerichs van de KNSF. Springstoffen sloot het eerste halfjaar af met een winst van 200.000 gulden. In 1986 gaf het be- drijfsresultaat nog een winst van 1,73 miljoen gulden te zien, wat vooral te danken \yas aan Muiden Chemie. De kruitfabriek, voor de andere helft in handen van Dynamit No bel, leed de eerste helft van dit jaa: verlies en zal dat ook in de tweede Dat staat in een wetsvoorstel tot wijziging van de Arbeidswet 1919, dat gisteren door staatssecretaris De Graaf (sociale zaken en werkge legenheid) bij dl Tweede Kamer is ingediend. De aanpassing is nodig om in de pas te lopen met EG-bepa- lingen over gelijke behandeling In wijzigingsvoorstellen van De Graaf wordt ook het algehele ver bod op zondagsarbeid door vrou wen ongedaan gemaakt, krijgen zij gelijke mogelijkheden wat betreft arbeidsduur en overwerk en mo gen zij voortaan werk doen dat tot nu alleen aan mannen was toege staan (bewakingsdiensten, sto ringswachtdiensten). Het ministerie werkt momenteel aan een algehele herziening van de Arbeidswet uit 1919. De parlemen taire behandeling van de nieuwe wet zal niet voor 1990 zijn afgerond. Omdat de regeling met een vergun ningenstelsel voor nachtarbeid voor vrouwen in de industrie af loopt o? 11 april van het volgend jaar, is besloten het opheffen van de bestaande bperkingen via een apart wetsvoorstel te regelen. Te vens is van de gelegenheid ge bruikt gemaakt de discrimineren de bepalingen te schrappen. TDV De verpakkingsindustrie Thomassen Drijver-Verblifa heeft over de eerste helft van dit jaar een nettowinst van 10,6 mil joen gulden geboekt tegen 10,3 mil joen over de eerste zes maanden van 1987. De omzet steeg van 471,5 miljoen gulden tot 474,0 miljoen. De marktomstandigheden in de tweede helft van het jaar kunnen enigszins verbeteren. Deze ontwik keling en de voortgang van de reor ganisatie kunnen een positieve uit werking hebben op de winst over LONDON - De onbezorgde post stapelt zich hoog op in de sorteercentra, onder meer in het kantoor Mount Ple asant in London, van de Britse PTT. Het einde van de poststaking is nog lang niet in zicht. (foto ap) LONDEN (AP) - In 32 grote post- sorteercentra in Groot-Brittannië is zondag een staking uitgebroken, waardoor de postbezorging giste ren een chaos is geworden. Naar schatting 65 miljoen poststukken zijn door de staking blijven steken. In de door de staking getroffen ge bieden kunnen poststukken niet worden gepost, gelicht, gesorteerd of bezorgd. Het postverkeer uit en naar het buitenland is tot nader or der volledig gestaakt. De Neder landse PTT heeft het publiek en het bedrijfsleven gevraagd voorlo pig geen post naar Engeland te ver zenden. Volgens-Alan Tuffin, de secreta ris-generaal van de vakbond van werknemers in de communicatie bedrijfstak, werd er gisteren door meer dan 40.000 werknemers ge staakt; de posterijen stellen het aantal stakers op 45.000. Tuffin zei dat als het moet de hele postbezor ging, waarbij'in totaal 140.000 men sen werken, in de loop van deze week kan worden stilgelegd. In Li verpool werden drie stakers gear resteerd, omdat zij met flessen had den gegooid naar werkwilligen. Met de staking protesteert de bond tegen het inzetten van tijde lijke krachten door de posterijen om de achterstand in de bezorging weg te werken. Door dit arbeids conflict is een loongeschil dat afge lopen woensdag tot een 24-uurssta- king leidde naar de achtergrond gedrongen. De bond verzet zich te gen het plan van de posterijen om in Londen en het welvarende zuid oosten van Engeland, waar men onvoldoende arbeidskrachten kan krijgen, het weekloon te verhogen om meer belangstellenden te trek ken. De bond is het oneens met re gionale verschillen, en wil dat loonsverhogingen alleen landelijk worden ingevoerd. Los van het conflict over meer betaling in een aantal districten overwegen de loketbeambten van de Britse PTT een gezamenlijke ac tie om te voorkomen dat de directie een aantal grotere postkantoren gaat degraderen tot bijkantoren. Wat ongetwijfeld tot salarisvermin- dering zal leiden en tot verlies van banen. Volgens de bond gaat het hier om minstens 5000 arbeids plaatsen. Normaal verwerkt de Britse PTT 51 miljoen brieven en pakjes per dag. De actie van de postbeambten komt op de dag dat de Britse PTT een verhoging van haar posttarie- ven doorvoert. Het gaat onder meer om een verhoging van ruim 15 cent in het briefverkeer. Particu liere óndernemingen denken er reeds over zelf de bezorging in han den te nemen. NIJMEGEN (ANP) - Deeltijdar beid heeft de afgelopen jaren vaste voet in het basisonderwijs gekre gen. Op negen van de tien basis scholen komt deze vorm van ar beidstijdverkorting voor. In hoofd zaak vrouwen (90 procent) hebben een deeltijdbaan. Ongeveer drie procent van de leerkrachten werkt in een duo- of tweelingbaan. Zij zijn op 15 procent van de scholen te vinden. Dit zijn enkele uitkomsten van een onderzoek dat het Insti tuut voor Toegepaste Sociale We tenschappen (ITS) in Nijmegen vandaag heeft gepubliceerd. Volgens de onderzoekers achten besturen, directies, leerkrachten en ouders de regeling van de ar beidsduurverkorting zeer nadelig voor school en onderwijs. De maat regel is in hoofdzaak gebruikt voor het opvangen van verlies van ba nen en heeft in zeer beperkte mate geleid tot het aanstellen van nieu we leerkrachten. Een derde van het onderwijzend personeel op de basisscholen werkt in deeltijd. Leerkrachten met een deeltijdbaan van minder dan twaalf uur per week (voorna melijk vrouwen) besteden meer tijd aan lesgeven dan is toegestaan. Zij zijn ook veel minder bezig met andere taken dan lesgeven. Vooral jongeren onder de 25 jaar werken langer dan twaalf uur in deeltijd. Zij geven vaak in meer dan één klas les. Wat deeltijdarbeid en duobanen betreft voeren de scholen nauwe lijks beleid. Ook het schoolwerk plan geeft volgens de onderzoekers zelden mogelijkheden voor deel tijd- en tweelingbanen. De scholen vinden dat duobanen over het alge meen minder nadeel voor onder wijs en schoolorganisatie opleve ren dan deeltijdarbeid. Besturen en directies zijn pessi mistischer over de onderwijskun dige gevolgen van deeltijdwerk dan leerkrachten. Maar beide groe pen zijn van oordeel dat aan veel voorwaarden moet zijn voldaan voordat deeltijd en duobanen doel treffend op school kunnen worden benut. Directies en leerkrachten hebben een negatief oordeel over de gevolgen van deeltijdarbeid voor de schoolorganisatie. De vele regelingen voor de omvang van het personeel en overheidmaatregelen bemoeilijken het omgaan met deel tijdarbeid, aldus de onderzoekers. Ouderraden en afzonderlijke ou ders zien weinig heil in deeltijdar beid voor het onderwijs. Volgens hen komen vooral de continuïteit en de effectieve leertijd in het ge drang. ADVERTENTIE DUBLIN/LONDEN (DPA/Rtr/ANP) - Irish Distillers, verreweg de grootste whiskeyfabrikant in Ierland, heeft het bod van het Franse drank enconcern Pernod-Ricard aanvaard. Pernod-Ricard liet gisteren weten van aandeelhouders Irish Distillers toezeggingen tot verkoop van hun stukken te hebben gekregen die voldoende zijn voor een belang van 51,8 procent. Het bod dat Pernod-Ricard gisteren uitbracht bedraagt 4,50 pond per aandeel, in totaal 284 miljoen pond. De concurrerende hotelketen Grand Metropolitan verhoogde zijn bod zondag fors van 4 tot 5,25 Ierse pond per aandeel, waarmee Irish Distillers wordt gewaardeerd op 332 miljoen pond (een miljard gulden). De strijd om Irish Distillers begon op 30 mei met een bod van ongeveer 200 miljoen Ierse pond (605 miljoen gulden) van het consortium GC and C Brands, waarin Grand Metropolitan samenwerkte met Allied Lyons en Guinness. De Europese Commissie verbood dit bod. GC and C werd daar op volledig ondergebracht bij Grand Metropolitan en kwam op 19 augus tus met een verhoogd bod van 253 miljoen Ierse pond (765 miljoen gul den). Irish Distillers, met als bekendste merken Jameson, Paddy eh Bushmills, bleef zich echter verzetten omdat Grand Metropolitan onder delen van het bedrijf wilde verkopen en haalde Pernod-Ricard erbij als 'reddende engel'. Grand Metropolitan verloor begin dit jaar de strijd om het Franse congnacrhuis Martell van de Canadese concurrent Seagram. druppel voor druppel tot leven gekomen. helft doen. De directie probeert r financiers te vinden voor een n ganisatie en voor het betalen de boete, die het bedrijf wacht v leveranties aan Iran. Vergrijzing Doordat het geboortecijfer daalt en tegelijkertijd de mensen ouder worden ontstaat in alle westerse in dustrielanden een tekort aan werk nemers. Dit kan worden opgevan gen door meer vrouwen te stimule ren te gaar^ werken, door "mensen gedurende hun leven langer te la ten werken en buitenlandse werk nemers aan te trekken. Dit staat in een rapport van de OESO, de Orga nisatie voor Economische Samen werking en Ontwikkeling. Efteling De directeur van het miljoenen- attractiepark De Efteling in Kaats heuvel, Ir. R.G. de Clercq, legt aan het eind van dit seizoen zijn functie neer. Als reden wordt genoemd principiële verschillen van inzicht over het in de toekomst door de vennootschap te voeren beleid, al dus De Efteling, die zich evenals De Clercq van verder commentaar wil onthouden. Joegoslavië Omstreeks 500 stakende textiel arbeiders hebben gisteren een de monstratieve bijeenkomst bij het Joegoslavische parlementsge bouw gehouden ohi kracht bij te zetten aan hun eis tot loonsverho ging. Voorts eisten zij dat de direc tie van hun fabriek de laan uit ge stuurd zou worden. DEN HAAG - "Miljarden hebben de twee kabinetten-Lubbers in middels bij de alleenstaanden weg gehaald". Drs. Lenie de Zwaan, voorzitter van de onlangs opgerich te stichting Centrum voor Individu en Samenleving (CISA), schudt de voorbeelden moeiteloos uit haar mouw. "Kijk naar de individuele huursubsidie. In 1984 werd een speciale éénpersoonstabel inge voerd. Een alleenstaande met een minimuminkomen en een huur van 450 gulden per maand, krijgt nu nog 95 gulden subsidie tegen 230 gulden vier jaar geleden. Ge zinnen in dezelfde situatie zijn er in die periode maar 45 gulden op ach teruitgegaan". door Nicole Lucas Een ander voorbeeld betreft de werkloosheidsuitkering. Tot 1983 gold de zogenaamde 'minimum- dagloonbescherming'. Dat bete kende dat wie zijn baan kwijtraak te, gedurende zes maanden in ieder geval recht had op het netto mini mumloon. "De afschaffing van die regeling heeft tot gevolg dat alleen staanden met een minimuminko men nu meteen terugvallen naar 70 procent, een achteruitgang van bij na 360 gulden per maand", aldus De Zwaan. "Een gehuwde houdt via toeslagen een uitkering van on geveer 1500 gulden in de maand". "Het beleid dat deze regering voert", vat de sociaal-psychologe haar kritiek samen, "is niet geba seerd op solidariteit naar draag kracht, maar naar leefvorm. De ge huwde alleenverdiener is de laatste jaren de grote winnaar geweest en als bijvoorbeeld de belastingher vorming doorgaat zoals voorge steld, is dat ook in de toekomst zo". Het zijn vooral de belastingplan nen geweest die de aanleiding vormden voor de oprichting van het CISA. "Het zou namelijk de zo veelste financiële aderlating bete kenen, onder meer doordat de be lastingvrije voet voor alleenstaan den boven de 27 jaar wordt ver laagd". Opheffing van de financiële achterstand is dan ook een van de belangrijkste doelstellingen van de in Den Haag gevestigde stichting! Woningen Tegen de maatschappelijke ont wikkelingen in wordt op allerlei manieren een stelsel in stand ge houden dat is toegespitst op het traditionele gezin, stelt De Zwaan, als onderzoekscoördinator werk zaam bij het ministerie van volks huisvesting en ruimtelijke orde ning. Steeds meer mensen kiezen immers voor een andere samenle vingsvorm. Het aandeel van de éénpersoonshuishoudingen be draagt inmiddels ongeveer 30 pro cent, dat van de één- en tweeper soonshuishoudens zelfs bijna 50 procent. Volgens diverse onder zoeken zullen die percentages in de toekomst alleen maar groter wor den. "Desondanks bestaat 80 pro cent van de woningvoorraad uit ge zinswoningen", karakteriseert De Zwaan de situatie. Daar moet dringend verandering in komen, aldus het CISA, en poli tieke druk is daarvoor een eerste vereiste. Alleenstaanden zijn tot nu toe echter eigenlijk nog nooit in een pressiegroep naar buiten getre den. Volgens De Zwaan is dat on der meer té verklaren uit het feit dat 'alleenstaan' heel lang is be schouwd als een overgangssitua tie. Het was de periode tussen het verblijf in het ouderlijk huis en het stichten van een eigen gezin. Bovendien stond ongehuwd zijn laag aangeschreven. De* Zwaan: "Een samenleving kan een groep niet beter onderdrukken dan door ervoor te zorgen dat die zichzelf on- derdrukt. Door een negatief beeld te cjeëren van alleenstaanden als egoïstisch of eenzaam, voorkom je dat mensen zich daarmee willen identificeren en organiseren om hun positie te verbeteren". Zorgzaamheid Inmiddels ontdekken volgens De Zwaan echter steeds meer men sen dat Zaken als sociale geborgen heid, zorgzaamheid en liefde niet alleen binnen het traditionele gezin gestalte kunnen krijgen. "Steeds vaker kiezen mensen bewust voor andere leefvormen". Een probleem daarbij is, zo meent De Zwaan, dat er over ande re samenlevingsvormen nog maar nauwelijks iets bekend is. Eind ja ren zestig is door J. de Jong-Gier- veld een boek gepubliceerd, geti teld 'De ongehuwden', maar dat is zo ongeveer het enige onderzoek dat naar alleenstaanden is verricht. Het CISA wil dan ook wetenschap pelijk onderzoek naar de rol en po sitie van alleenstaanden stimule ren, zo staat in het vandaag ver schenen beleidsplan. Er zijn daar over inmiddels contacten gelegd met de Universiteit van Leiden. De stichting, die voorlopig nog geheel steunt op vrijwilligers, wil bovendien andere organisaties van alleenstaanden ondersteunen bij het voeren van actie en het uitoefe nen van politieke druk. Uiteinde lijk doel is ervoor te zorgen dat de 'individuele leefvorm dezelfde maatschappelijk waardering krijgt als andere leefvormen'. Op korte termijn overweegt het CISA onder meer juridische stap pen te ondernemen in verband met wat zij noemt 'discriminatie in de algemene wet bijzondere ziekte kosten (awbz)'. "Als een alleen staande jonger dan 65 jaar wordt opgenomen in een verpleeghuis, moet na een half jaar, afhankelijk van het inkomen, een eigen bijdra ge worden betaald die kan oplopen tot 1350 gulden per maand. Voor ie mand die gehuwd is, is dat, onaf hankelijk van het inkomen, slechts 180 gulden", aldus De Zwaan. Verder eisen de belastinghervor mingen en de veranderingen in het stelsel van ziektekosten de komen de maanden alle aandacht. "We zullen heel duidelijk moeten ma ken wat dit kabinet voor alleen staanden in petto heeft. In de hoop dat mensen volgende keer een meer bewuste politieke keuze zul len maken".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 7