Vredesrechter nog altijd een leeuw zonder tanden Problemen bij echtscheiding onderschaf Reportage Hoofdstraatkerk Leiderdorp in november weer open PAGINA 2 VRIJDAG 2 SEPTEMBER 1988 Na 75 jaar alleen moreel gezag voor Internationaal Gerechtshof DEN HAAG "Te huur of te koop wegens faillisement" stond in de Eerste Wereldoorlog bij spotprenten van het Vredespaleis in Den Haag. Het imposante gebouw aan wat toen de rand van Den Haag was, stond er nog maar een jaar. Ondanks die onfortuinlijke start viert het Vredespaleis op 6 september zijn 75-jarig bestaan. De plechtigheid zal wor den bijgewoond door koningin Beatrix en de secretaris-ge neraal van de Verenigde Naties, Javier Perez de Cuellar, die woensdag doorreist naar Leiden waar hem een ere-doc- toraat zal worden verleend. Zij krijgen het eerste exem plaar aangeboden van een boek over de geschiedenis van het Vredespaleis, dat bibliothecaris dr. Arthur Eyffinger voor het jubileum heeft geschreven. door Bert Lanting/ANP Het idee voor het Vredespaleis, waar nu het Internationaal Ge rechtshof is gevestigd, dateert van de Haagse Vredesconferenties van 1899 en 1907. De eerste conferentie werd belegd op initiatief van de Russische tsaar Nicolaas II, die zich zorgen maakte over de sterke militaire opbouw in Duitsland on der keizer Wilhelm II. Dat Den Haag gekozen werd als ontmoetingsplaats, is volgens dr Eyffinger niet alleen te danken de neutraliteitspolitiek van Neder land, maar ook aan de banden tus sen het Huis van Oranje en de Ro manovs. "Sommige mensen den ken ook dat de onbeduidendheid van Nederland ertoe heeft bijge dragen", merkt Eyffinger neutraal op. Het was de bedoeling dat op de conferentie, waarvoor koningin Wilhelmina Huis Ten Bosch ter be schikking had gesteld, zou worden gepraat over het oorlogsrecht en methoden om de wapenwedloop te beteugelen. Maar het voornaamste resultaat van de bijeenkomst was een Conventie over de vreedzame beslechting van internationale ge schillen en de oprichting van het Permanente Hof van Arbitrage, dat onderdak zou vinden in het Vre despaleis. Verscheidene landen, waaron der de Verenigde Staten, wilden liever een echt internationaal ge rechtshof. maar dat ging vooral Wilhelm II veel te ver. De Duitse keizer beschouwde zo'n internatio nale rechtbank als een bedreiging voor de soevereiniteit van zijn land. Niets om handen Het Permanente Hof van Arbi trage, dat nog steeds bestaat, was veel minder bedreigend. In feite is het niet meer dan een lijst van arbi ters, waaruit partijen die een ge schil willen laten beslechten de le den van een arbitrage-tribunaal kunnen kiezen. Het Hof heeft vijftig jaar lang bij na niets om handen gehad. In 1981 kon het echter weer zijn nut bewij zen toen het zijn apparaat ter be schikking stelde van het zoge noemde Claims Tribunaal, dat de knoop probeert te ontwarren van de financiële geschillen tussen de VS en Iran rond vroegere Ameri kaanse eigendommen in het land van de ayatollah Khomeini. Het Permanente Hof van Arbi trage kreeg in de eerste jaren van zijn bestaan zoveel zaken te behan delen dat het pand in het centrum van Den Haag al gauw te klein bleek. Daarom besloot men in 1904 een prijsvraag uit te schrijven voor een nieuw onderkomen, dat het Hof tegelijk iets meer aanzien moest geven. De Amerikaanse staalbaron en filantroop Andrew Carnegie, die toentertijd bekend stond als de rijkste man ter wereld, stelde an derhalf miljoen dollar voor de bouw van het Vredespaleis ter be schikking. terwijl de Nederlandse regering beloofde het onderhoud voor haar rekening te nemen. De eerste steen voor het Vredespaleis werd in 1907, kort voor het begin van de tweede Haagse vredescon ferentie, gelegd en op 28 augustus 1913 werd het gebouw geopend. Berlage Ieder jaar bezoeken zo'n twintig duizend toeristen het Vredespa leis. Maar niet iedereen is gechar meerd van het ietwat protserige ge bouw, dat door de Nederlandse bouwmeester J.A.G. van der Steur werd gebouwd naar het winnende ontwerp van de Fransman L.M. Cordonnier. De Nederlandse archi tect Berlage, die ook een ontwerp had ingestuurd, heeft zelfs jaren lang een juridische oorlog gevoerd om de bouw van het Vredespaleis van Cordonnier tegen te houden. Het oorspronkelijke ontwerp van Cordonnier was nog veel barokker dan het huidige gebouw. Zo wilde Cordonnier het gebouw met vier rijkversierde torens bekronen, maar daarvan moesten er tijdens de bouw drie wegens geldgebrek worden geschrapt. Het gebouw is gestoffeerd met allerlei materialen en kunstvoor werpen die door de deelnemende landen van de Vredesconferenties zijn geschonken en heeft daardoor een wat bont aanzien. De statige hal die belegd is met Italiaans mar mer, wordt gedomineerd door een monumentale trap, die weer een verkleinde kopie is van de trappen van de Opera in Parijs, terwijl de ramen erboven met Nederlands glas-in-loodwerk zijn versierd. Het hekwerk van het Vredespaleis is een cadeau van keizer Wilhelm II. terwijl een zijzaal bijna helemaal wordt gevuld door een reusachtige vaas van jaspis, een bijdrage van tsaar Nicolaas. In de tuin staat het Deense geschenk: een fontein met aardewerken ijsberen. In de winter moeten de ijsberen worden inge pakt, vertelt Eyffinger. want ze kunnen niet tegen de vorst. Het ware pronkstuk van het Vre despaleis is de enorme bibliotheek, waar onder meer de protocollen van de processen van Neurenberg liggen opgeslagen. De bibliotheek van het Vredespaleis, die zo'n (500.000 banden telt. was tot het midden van de jaren vijftig de toonaangevende bibliotheek op het gebied van het volkenrecht. Sindsdien is de bibliotheek echter voorbijgestreefd door Amerikaan se en Westduitse bibliotheken. Maar die hebben ook veel meer geld te besteden, stelt Eyffinger met spijt in zijn stem vast. Vrede door recht, luidde de leus waaronder het Permanente Hof voor Arbitrage was opgericht. Maar die mooie belofte werd niet ingelost. Een jaar na de opening van het Vredespaleis brak de Eer ste Wereldoorlog uit. De oorlog be tekende echter niet het einde van het Vredespaleis, zoals sommige kranten voorspelden met spot prenten waarop het gebouw 'te koop of te huur' werd aangeboden. De verschrikkingen van de Eer ste Wereldoorlog vormden juist de aanzet tot de oprichting van de Vol kenbond en een internationaal ge rechtshof, iets waarvoor voor de Eerste Wereldoorlog nog de politie ke wil ontbrak. Het Permamente Hof van Internationale Justitie, dat in 1922 voor het eerst bijeenkwam, overschaduwde al snel het Hof van Arbitrage. Maar het succes van het gerechtshof was van korte duur. Europa raakte in de greep van het fascisme en de Volkenbond viel langzaam uiteen Na de Tweede Wereldoorlog - het Hof nam in de oorlog de wijk naar Genève - wilden de landen van de kersverse Verenigde Naties met een schone lei beginnen. Het Per manente Hof van Internationale Justitie werd ontbonden en in de plaats ervan kwam in 1946 het In ternationaal Gerechtshof, dat sindsdien in het Vredespaleis huist. Het Internationaal Gerechtshof is uitgegroeid tot een instituut dat een aanzienlijk gezag geniet. Mo reel gezag, want de 15 rechters die in het rechtscollege zitting hebben, beschikken niet over middelen om de naleving van hun uitspraken af te dwingen. Alleen de Veiligheids raad van de Verenigde Naties kan sancties treffen tegen een land dat zich niet aan de uitspraken van het Hof stoort. Wassen neus Een ander verschil met de gewo ne rechtbanken is dat het Interna tionaal Gerechtshof alleen klach ten in behandeling kan nemen als het aangeklaagde land ermee in stemt. Tijdens de oprichtingsver gadering van de Verenigde Nafies hebben veel landen hebben de zo genoemde 'Optional Clause' van het Statuut ondertekend. Daarmee geven zij het Hof de bevoegdheid klachten in behandeling te nemen van landen die net als zij de auto matische rechtsmacht van het Hof erkennen. Vaak blijkt deze belofte echter een wassen neus doordat veel lan den een uitzondering maken voor zaken die naar hun eigen oordeel uitsluitend onder de bevoegdheid van de nationale rechter vallen. Zo stak Frankrijk in 1973 met een be roep op zijn veiligheidsbelangen een stokje voor een poging van Australië en Nieuwzeeland Parijs via het Internationaal Gerechtshof te dwingen zijn kernproeven in de Stille Zuidzee te stakep. Dieptepunt in de geschiedenis van het Internationaal Gerechtshof was de afwijzing van de klacht die Etiopië en Liberia hadden inge diend over het bestuur van Zuid- afrika over Zuidwestafrika (Nami bia). Het Hof verwierp de klacht in 1966 op formele gronden, en met de kleinst mogelijke meerderheid: de stem van de president van het Hof gaf de doorslag. Die uitspraak deed de animo voor het Internationaal Gerechtshof in de Derde Wereld, waar het Hof soms toch al gezien werd als een club van behoudende heren die het recht van de rijke lan den spraken, tot het nulpunt zak ken. De laatste jaren lijkt die situatie omgekeerd. Steeds meer ontwik kelingslanden doen een beroep op het Hof. Zo legde Libië het Interna tionaal Gerechtshof een geschil met Malta over de afbakening van het continentaal plat voor en beslo ten Mali en Burkina Faso in 1985 na een korte grensoorlog naar het Hof te stappen. Nicaragua Daar staat tegenover dat de Vere nigde Staten zich de afgelopen ja ren juist steeds meer afzetten tegen het Internationaal Gerechtshof, dat volgens de Amerikaanse rege ring partijdig is en zich met allerlei politieke in plaats van volkenrech telijke zaken bemoeit. Zo weigerde de regering-Reagan de rechts macht van het Hof te erkennen toen Nicaragua de Verenigde Sta ten voor het Hof sleepte, nadat de CIA mijnen had gelegd in Nicara guaanse havens. Het Hof stelde Ni caragua in het gelijk en gelastte de Verenigde Staten hun vijandelijke activiteiten te staken, maar de Ver enigde Staten trokken zich van die uitspraak niets aan. Het Vredespaleis, gebouwd naar een ontwerp van de Fransman Cordonnier. De Nederlandse architect Berlage heeft geprobeerd de bouw van het wat protserige bouwwerk te voorkomen. (foto anpi Rechter kan bloedige drama's rond toewijzing kinderen voorkomen DEN HAAG - Toewijzing van kinderen aan de moeder heeft er binnen amper twee weken toe geleid dat twee vaders hun kinderen doodden. Een derde man was bang zijn kinderen kwijt te raken en beschoot zijn vrouw met een pistool-mitrailleur. De politie wist hier een bloedbad te voorkomen. Kinderpsychiater L. Hageman-Wenselaar en advocate A. Philips menen dat rechter én advocaat herhaling van dergelijke drama's kunnen voorkomen. door Theo Haerkens De tragedies, die zich alle in Lim burg afspeelden, voltrokken zich kort nadat de mannen te horen kre gen dat niet zij maar hun ex-vrouw de voogdij over de kinderen kreeg Dat is voor veel mensen het moei lijkste moment in de hele echt scheidingsprocedure. Het kost tijd zo'n bittere teleurstelling te ver werken. De kinderen werden om gebracht toen ze bij hun vader op bezoek waren. Dat roept de vraag op of in die gevallen niet teveel haast is gemaakt met het treffen van een bezoekregeling. Kinder- en jeugdpsychiater L. Hageman-Wenselaar van het Riagg in Den Haag, die de rechter regel matig adviseert bij scheidingen, vindt dat vaak teveel haast ge maakt wordt om te komen tot een omgangsregeling. Ook de Amster damse sociaal advocate A. Philips, die bij veel zaken de belangen van de vrouw behartigt, vindt dat "rechters echtscheidingen veel te juridisch benaderen". Ook steekt het haar dat het werk overgelaten wordt aan jonge, onervaren juris ten. "Die beschikken niet over de levenswijsheid die nodig is om zo'n zaak goed af te handelen". Toewijzing van de kinderen is niet zelden het dramatisch hoogte punt van een scheiding die vooraf gegaan wordt door jaren van ru zies. jennen en treiteren. De beslis sing van de rechter betekent een keerpunt in het leven van de be trokkenen. Meestal worden kinde ren aan de vrouw toegewezen en voor de man betekent dat dat hij ze voortaan minder zal zien dan hij ge- Ontladingen "Er zijn genoeg mensen die op zo'n moment geen weg weten met hun gevoelens. Alle verdriet, machteloosheid en woede over de hele geschiedenis die aan de schei ding vooraf ging, komt er dan uit", verklaart Hageman. Ze vindt dat Jeugdpsychiater Hageman-Wen selaar. (foto GI'D) problemen tussen de ex-echtelie den onderschat worden. "De rech ter is al heel snel geneigd te zeggen dat kinderen contact moeten heb ben met hun vader. Daarbij heeft hij niet altijd voldoende oog voor agressieve ontladingen van de "Als iemand heel gekwetst rea geert of heel driftig wordt, kan dat een voorbode zijn van meer moei lijkheden. Het wordt extra oppas sen als het ook nog een persoon is die gewend is na teleurstellingen bij anderen zijn gram te halen. Zo'n mens kan in een verdrietige situa tie via het kind proberen de moe der te bezeren "Die mannen zijn razend als ze horen dat de kinderen aan de vrouw zijn toegewezen. En sommi gen reageren heel primitief: 'Ik zal ervoor zorgen dat jij de kinderen ook niet krijgt'. Kinderen maken ook wel speelgoed stuk om te voor komen dat een ander kind er ple zier aan beleeft. Dat is hetzelfde mechanisme", verklaart de psychi ater de tragische gebeurtenissen. Ze vindt dat er bij echtscheidin gen veel beter gelet moet worden op de mensen waar het om gaat, "Ten onrechte wordt er steeds maar vanuit gegaan dat we te ma ken hebben met normale, redelij ke, weldenkende mensen. Het klinkt hard, maar dat is niet zo. Al coholisten. drugsverslaafden en mensen die hun vrouw mishande len, scheiden ook. Daar is veel te weinig oog voor. Als een man tij dens het huwelijk zijn vrouw of kinderen mishandelde, speel je met vuur" De meeste kinderen worden aan de moeder toegewezen. Vrouwen vinden het vanzelfsprekend dat va der zijn kind blijft zien. Des te op merkelijker is het dat mannen die de voogdij over de kinderen krij gen daar wel moeite mee hebben. "Zij gooien het erop dat de vrouw niet geschikt is om voor het kind te zorgen, en düs evenmin om het re gelmatig te bezoeken", aldus Phi lips. Hageman vindt het niet nodig na de scheiding op stel en sprong een bezoekregeling af te spreken. Het is helemaal niet slecht mensen tijd te geven aan de nieuwe situatie te wennen, zeker als al eerder sprake was van gewelddadigheid, "Kinde ren zijn er altijd de dupe van als de ouders nog veel moeten uitvech ten, want dat gaat over hun hoofd heen. Een afkoelingsperiode van een half jaar kan heel heilzaam zijn". Sekreten Toch maakt een omgangsrege ling geen eind aan de narigheid. "Ouders moeten leren daarmee om te gaan en conflicten te vermijden of te verzachten". Hier treft niet al leen mannen blaam. "Vrouwen kunnen echt sekreten zijn. Dan komt zo'n man aan de deur om zijn kind op te halen en dan is moe net vertrokken. Met het kind natuur lijk. Als er over en weer gesard en getreiterd wordt, is het voor som mige mensen moeilijk zich onder controle te houden". "Achter moeilijkheden over de omgangsregeling gaan vaak heel andere problemen schuil. Hoe meer venijn er is, hoe moeizamer het is afspraken na te komen". Toch zijn drama's zoals die zich de afgelopen weken in Limburg heb ben voorgedaan te voorkomen, is Hagemans overtuiging. Er zijn ge noeg manieren om ouders te laten wennen aan de nieuwe situatie. "Afspreken dat de vader zijn kin deren alleen mag zien in gezel schap van een derde, of alleen op 'neutraal' terrein, werkt vaak posi tief'. Starre omgangsregels scheppen duidelijkheid, maar kunnen het kind ook schaden. Bij het opstellen van die regels wordt het belang van het kind vaak ondergesneeuwd door de ouders. "Een kind dat op vaste tijdstippen in het weekeinde naar zijn vader moet, kan niet mee doen aan de voetbalcompetitie. Zijn sociale leven komt dan lelijk in de knel". Om dat te voorkomen moeten kinderen, ongeacht de leeftijd, ook gehoord worden, vindt Hageman. "Ze weten heel goed wat ze willen, maar zij kunnen niet zelf beslissen. Als ze voor vader kiezen zijn ze moeder ontrouw en omgekeerd. Dat kan een kind niet aan, boven dien worden ze dan het mikpunt van de andere ouder. Dat wil ik voorkomen". Psychater Hageman heeft kri tiek op de advocatuur, maar het omgekeerde is ook het geval. Op haar beurt vindt Philips dat de Riagg's (Regionale Instituten voor Geestelijke Gezondheidszorg) wel erg lang pogen een omgangsrege ling te treffen. "Misschien kun je er pas vrede mee hebben dat het niet lukt, als je werkelijk alles gepro beerd hebt". Ook de Raden voor de Kinderbescherming die adviseren over de voogdij, zouden er goed aan doen af en toe te zeggen: "Me- neer, u- bent zo verbeten, zouden we niet eens een poosie wachten?". Dat neemt niet weg dat de juriste de eigen beperkingen ziet: "De strijd om een kind is meer dan die strijd alleen. Vaak ben je verbaasd dat mensen toch nog zo lang een re delijk huwelijk gehad hebben. Het zou helemaal niet slecht zijn als tij dens de opleiding meer aandacht werd geschonken aan de psycholo gische aspecten van het familie recht. Rechters kunnen dat vol gens mij ook best gebruiken. Maar misschien is het wel het beste kin deren tot twaalf jaar automatisch toe te wijzen aan de moeder en als ze ouder zijn aan de vader". Leiderdorp. De gereformeerde gemeente in Leiden hoopt de Hoofdstraatkerk in Leiderdorp enige maanden geleden aange kocht van de Leiderdorpse gere formeerde kerk begin novem ber in gebruik te nemen. Het te genover de kerk staande gebouw 'Irene' kan eind deze maand of begin oktober al in gebruik wor den genomen voor catechisaties en verenigingswerk. De herstel werkzaamheden aan kerk en 'Irene' zijn op het ogenblik in vólle gang. De huidige kerk van de gere formeerde gemeente, aan de Nieuwe Rijn hoek Middelste gracht in Leiden, wordt gesloopt. 'Erica' gaat daar woningen bou wen met behoud zoveel mogelijk van het historische front aan de Rijnkant. De kosterswoning bij de kerk, aan de kant van de Middelstegracht, blijft staan. Koster van de Hoofdstraatkerk in Leiderdorp wordt de heer J. G Scheurwater. Het interieur van de Hoofd straatkerk wordt in lichtere kleu ren overgeschilderd. De vijftien jaar oude banken uit de Nieuwe Rijn-kerk worden naar Leider dorp overgebracht omdat ze be ter zitten dan de oude banken daar. Die zijn inmiddels ver kocht aan een particulier voor f. 30 per stuk. De preekstoel blijft, maar wordt, op advies van een 'kanseideskundige', wel aange past. Hij gaat iets naar achteren. Het podium vóór de preekstoel wordt weggehaald. Ook de gale rij onder het orgel blijft. Het stuc werk aan de torenkant bleek slécht en wordt grondig aange pakt. De bouwcommissie - on der leiding van de coördinator M. van Es - vindt de bestaande ver lichting onvoldoende. Mogelijk gaan de viel' kronen vah de Nieu we Rijn-kerk naar de Hoofd straat. De vloer krijgt een nieuwe houtlaag. Nu cïe banken eruit zijn, is ze minder solide dan men dacht, maar de vloer ligt er dan ook al honderd jaar. Met de oude verwarming blijft het te koud in de kerk, meent de bouwcommis sie. Er komt een andere verwar ming, die rendabel is en toch een hogere temperatuur geeft. Het orgel, dat in goede staat is bevon den, krijgt een onderhoudsbeurt. De ramen van de kerk -zullen worden beschermd met voor zetramen. Rijnsburg. Kandidaat drs. W J. Keesenberg wordt van avond in de vrijgemaakt-gerefor- meerde kerk in Rijnsburg beves tigd tot zendingspredikant. De dienst begint om half 8 en de plaatselijke predikant D. Grutter gaat daarin voor. Ds. Keesenberg wordt uitgezonden naar Cura- Lisse. Ds. P. C. 't Hooft zal op zondag 9 oktober afscheid ne men van de hervormde gemeen te in Lisse wegens vertrek naar Alphen aan den Rijn. De intrede daar is op 23 oktober. Leiden. De doopsgezind-re monstrantse gemeente in Leiden bracht een beroep uit op me vrouw ds. C. M. Vos-Wiegand in Voorschoten, laatstelijk remon strants predikant (deeltijd) in Vlaardingen. Zij heeft dit beroep aangenomen. Ds. Vos (35) hoopt intrede te doen op 25 september, tegelijk met ds. J. Brüsewitz, de nieuwe doopsgezinde predikant. Beiden beginnen hun werk per 1 okto ber. elk voor 8/10 dagtaak. Me vrouw Vos werkte voordat zij in 1980 naar Vlaardingen ging in Oude Wetering, eerst als pasto raal medewerker, later als predi kant (ook parttime) Leiden. Zondagmorgen om kwart over 11 begint de hervorm de zondagsschool 'De Graankor rel' (wijkgebouw 'Irene', Drift straat 49a Leiden) het nieuwe sei zoen met een kennisma kingsuur. Ook ouders en andere belangstellenden zijn welkom. De zondagsschool is bestemd voor de leeftijdsgroepen van 4 tot 7 en 8 tot 12 jaar. Voor verdere inlichtingen: Bert Crama, 071- 414103. Hazerswoude. Van 3 tot en met 8 september wordt in Ha- zerswoude-dorp een tent-evan gelisatiecampagne gehouden, uitgaande van de plaatselijke 'Er is Hoop'-groep. Op het grasveld aan de Hobbemastraat is een gro te tent opgericht. Beroepen Hervormde Kerk: beroepen te Harderwijk G. Mulder Veen, te Oostwold (Oldambt) J. F. Tanghe Baardwijk; aangenomen naar Harich, tevens voor geestelijke verzorging in het bejaardenhuis te Balk, mevrouw W. Wiersma- Kuijt Voorthuizen, laatstelijk predikant van deelgemeente 'Andreaskerk' in Putten. Be roepbaar M. A. Bos Nijland (Fr.). Gereformeerde Kerken Vrij gemaakt: beroepbaar per 1 no vember O. W. Bouwsma, laatste lijk zendingspredikant op Cura cao. Noordzijde 20 Rijnsburg. Nederlands Gereformeerde Kerken: aangenomen naar Al phen aan den Rijn kandidaat M Janssens Apeldoorn. Gereformeerde Gemeenten: beroepen te Sprang-Capelle in combinatie met 'Dovenzorg' J. de Pater Krabbendijke, te Zoe- termeer B. van der Heiden Woerden. Remonstrantse Broeder schap: aangenomen naar Leiden (deelwerk) mevrouw C. M. Vos- Wiegand Voorschoten. Zie ook het desbetreffende bericht in de ze rubriek. Niet naar film. Media-bis schop Bar van Rotterdam, drs. Dorenbos van het 'Rainbow'-in- stituut voor normen en waarden en het kamerlid Leerling van de Reformatorische Politieke Fede ratie hebben de uitnodiging afge wezen om dit weekeinde in be sloten kring de film 'De laatste verzoeking van Christus' te zien. De bisschop heeft andere ver plichtingen en vindt bovendien dat andere bisschoppen in de wereld al voldoende over de film hebben gezegd. Dorenbos noem de het onverstandig, een film te bekijken waarvan je vantevoren weet dat die zondig is. En Leer ling bestempelt de film als gods lasterlijk. Hij ziet geen mogelijk heden politieke stappen te on dernemen. Individuele acties, zoals die van Dorenbos, lijken hem beter Wijdingen. Drie diakens worden volgende week zaterdag in Rotterdam door bisschop Bar tot priester gewijd. Het zijn Theo A. van den Hout (49) uit Eindho ven, Peter A. Owel (28) uit Lei den en Pieter C. Snoeks (59) uit Oudewater. Owel, die aan het groot-seminarie Rolduc van het bisdom Roermond de priester studie voltooide, werd vorig jaar tot diaken gewijd en werkt sinds dien in Zoeterwoude. Op zaterdag 1 oktober wor den Coert Biesjot (24) uit Lei derdorp en Hans Vergeer (33) uit Den Haag tot diaken gewijd, ook in de kathedrale kerk in Rotter dam. Beiden studeerden in Rol duc en hopen volgend jaar pries ter te worden, nadat zij een jaar in het bisdom hebben gewerkt. Biesjot begon op 18-jarige leef tijd na zijn havo-examen aan de studie in Rolduc als vervolg op zijn betrokkenheid bij de Leidse Lodewijk-parochie, waar ook zijn ouders actief zijn. Opvanghuis. 'De stichting 'Vriendenhulp voor Joden' wil het 20 ha grote landgoed 'Sonne- vanck' in Harderwijk aankopen voor de opvang van joden uit de Sovjetunie. Ook is het de bedoe ling daar conferenties voor joden en christenen te houden. Directeur F. van Dam wilde niet zeggen welk bedrag met de transactie is gemoeid. De tegen woordige eigenaar, een exploita tiemaatschappij in Zeist, zou dat niet op prijs stellen. De exploita tiemaatschappij kocht het land goed een jaar geleden van de be heerders van 'Sonnevanck', die een verpleeghuis onder die naam zijn blijven exploiteren. Op het terrein vindt men het gebouw van het vroegere streekzieken huis 'Boerhaave' met tien bijge bouwen, huizen, een tuinderij en een sportveld. De stichting 'Vriendenhulp voor Joden' is voorstander van christelijke zending onder joden. Zij noemt zich 'onafhankelijk in terkerkelijk' en heeft, naar Van Dam desgevraagd meedeelde, ongeveer 3000 donateurs, pro testanten én rooms-katholieken. De stichting verwacht binnen af zienbare tijd een uittocht van 2,5 tot 3 miljoen joden uit de Sov jetunie. Die zou vooral via Ne derland en Scandinavië gaan. Van Dam rekent erop, dat op dit landgoed enkele duizenden jo den uit Rusland een tijdelijke verblijfplaats zullen vinden.* De pagina Geestelijk Leven op zaterdag krijgt met ingang van morgen een plaats onmid dellijk na de regionale pagi na's. De dagelijkse rubriek Na- bij en Ver blijft op pagina 2.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 2