Steeds 'We hebben nooit hoeven dreigen met acties Woningbouw nabij Vliet mag van Raad van State VRIJDAG 2 SEPTEMBER 1988 LEIDEN Oud-voorzitter Abva Arie Van Rossen publiceert zijn memoires: LEIDEN De Leidenaar Arie van Rossen (80), oud voorzitter van de ambtena renvakbond Abva, heeft zijn memoires gepubli ceerd. Het boek, dat de titel 'Machtige Jaren' heeft mee gekregen is vandaag gepre senteerd in het hoofdkan toor van de AbvaKabo in Zoetermeer. door Wim Wegman Van Rossen heeft zijn boek ge schreven bijna twintig jaar nadat hij afscheid nam als voorzitter. "Waarom nu pas? Nou kijk, aan vankelijk was ik helemaal niet van plan om een boek te schrijven. Maar bij de presentatie van een boek over de geschiedenis van de AbvaKabo, in 1983. kwam vak bondsmedewerker Bob Reinalda naar me toe met de opmerking dat het zo jammer was dat voormalige vakbondsbestuurders hun herin neringen nooit op schrift stelden. Hij vroeg me of ik er niet voor voel de dat te doen. Ik heb daar een tijd je over nagedacht en uiteindelijk besloten om dat boek te schrijven". De oud-voorzitter heeft in totaal vijf jaar aan zijn boek gewerkt. "Niet voortdurend, hoor. Mijn ge zondheid liet in die tijd af en toe te wensen over en op een gegeven moment overwoog ik zelfs om er maar helemaal mee te stoppen. Maar ik heb ten slotte toch doorge zet". Bescheiden In zijn boek komt Arie van Ros sen naar voren als een gedreven en idealistische vakbondsman, die aan de ene kant behoorlijk eigenge reid is, maar soms ook opmerkelijk bescheiden kan zijn. Maar die bo ven alles, in de goede zin van het woord, eenvoudig is gebleven. Zeker als hij over zijn beginjaren schrijft, lijkt hij zich voortdurend te verwonderen over het feit dat hij dit 'machtige' werk mag doen. En met 'machtig' bedoelt hij in de al lereerste plaats 'machtig mooi'. Daarbij doorspekt hij zijn betoog geregeld met zinnen als 'Wat een dankbaar werk is dit toch' en 'Wat schenkt het veel bevrediging'. Prehistorische mens tot leven LEIDEN - De prehistorische mens komt zondag 4 september weer tot leven. Dat gebeurt in het Rijksmu seum van Oudheden aan het Ra penburg 28, waar de tentoonstel ling 'Nederland onderste boven' wordt gehouden. De expositie geeft een overzicht van het leven van onze voorouders vanaf 250.000 jaar voor Christus tot aan de mid deleeuwen. De Stichting Prehistorische Mens speelt scenes uit het dage lijks leven van een nederzetting uit die voorhistorische tijd. Er wordt uitgebeeld hoe de mensen toen ge kleed gingen, hoe zij hun graan maalden en hoe zij zich bezighiel den met weven en spinnen. De voorstelling is tussen 13.00 en 17.00 Die verwondering blijft, ook als hij het heeft over de tijd dat hij is opgeklommen in de gelederen van de vakbond. Ook in dat deel van het boek is een nuchtere arbeids- zoon aan het woord, die wars is van gewichtigdoenerij en 'moeilijke taal'. En die zich maar voortdurend voor ogen blijft houden dat hij daar zit voor de belangen van de leden, en niets anders. Als hij op een gegeven moment schrijft dat hij als secretaris van de bond alle touwtjes in handen had, klinkt hij bijna verontschuldigend. Alsof hij toch vooral duidelijk wil maken dat hij die macht nu een maal bij zijn functie hoorde; dat hij die 'touwtjes' niet bijeen heeft ge graaid en dat hij er zeker niet ver lekkerd aan heeft getrokken. Het meest typerend is misschien wel de passage waarin hij be schrijft hoe hij destijds geregeld een ommetje maakte, omdat hij dan beter kon nadenken. Daarbij werd hij voortdurend aangeklampt door kinderen die vroegen hoe laat het was. en fietsers en automobilis ten die de weg wilden weten. De tijd was geen probleem, want hij had een horloge bij zich. Maar de juiste weg, dat was wat moeilijker, want hij kende niet elke straat en steeg in Den Haag. En dus stak Van Rossen, op dat moment de voorzit ter van de grootste en machtigste bond in Nederland, maar een stads plattegrond bij zich. Zodat hij al die voorbijgangers niet teleur hoef de te stellen. Toeval Arie van Rossen is van 1958 tot 1970 voorzitter geweest van de Ab va, de Algemene Bond van Ambte naren - die in de jaren '70 na een fu sie werd omgedoopt tot AbvaKa bo. Dat hij voorzitter werd, was voor een groot deel te danken aan toevallige omstandigheden, meent hij. "Niet voor niets ben ik mijn boek begonnen met een uitspraak van de Franse schrijver Paul Léau- taud, die ooit heeft gezegd dat men in het leven niets kiest. Niemand kiest zijn ouders, zijn karakter, zijn loopbaan, zijn vrienden, geliefden of zijn dood. Alles is toeval". - Van Rossen trad in 1938 in dienst van de Nederlandse Bond van Per soneel in Overheidsdienst (NBPO) als assistent-bestuurder, na in de crisistijd enkele jaren werkloos te zijn geweest. Toen in 1942 het Ar beidsfront werd opgericht, waar mee de vakbonden in feite buiten spel werden gezet, gaf Van Rossen er de brui aan. Hij kon het ten slotte niet langer met zijn geweten vere nigen om het vakbondswerk onder de Duitse bezetting voort te zetten. Na de oorlog - kennelijk was niet alles toeval - zegde hij de goede baan op die hij inmiddels had ge kregen, om weer in dienst te treden van de NBPO. Min of meer tot zijn eigen verbazing werd hij enkele maanden later gekozen in het dage lijks bestuur van de bond. Vier jaar later - de NBPO was inmiddels om gedoopt tot Abva - werd hij, alweer tot zijn verbazing, gevraagd secre taris te worden. Die functie vervul de hij tot 1956. Jammer Zijn tijd als secretaris van de bond noemt hij zijn mooiste jaren. "Als secretaris was je van alles op de hoogte, je was bij wijze van spre ken het middelpunt van de organi satie. En als je een voorzitter had met wie het goed samenwerken was, en die had ik telkens, dan wa- Redactie: Simone van Drie) en Mernctert van der Kaaii, telefoon 161422. Afgeschreven 'Nieuwe kansen voor academici en HBO-ers!' zo staat met grote letters boven een schrijven van het Gewestelijk Arbeidsbureau Leiden (GAB) aan mensen die staan ingeschreven als werkzoe kenden. "Het GAB organiseert dit najaai opnieuw voor u enkele zeer aantrekkelijke projecten". Dat leek de 46-jarige Leidenaar Adriaan Bos wel wat. Hij is sinds 1980 werkloos en loopt daardoor al enkele jaren bij de sociale dienst in Leiden. "Die werkloosheid ben ik al heel lang spu jgzat. Ik ben bereid alles aan te grijpen om aan werk te komen. A.'fijn, dat is een oud verhaal". Bos was zeer blij met het schrijve-1 van het GAB. Hij is vorige week donderdag snel naar het kantoor in Voorschoten ge fietst. De GAB-mede\yerker die over de cursus gaat was niet aan- .wezig en dus probeerde Bos het de volgende dag opnieuw. Hoe wel het hem toen wel lukte de be treffende man te spreken te krij gen, wachtte hem toch een te leurstelling. Eén van de voorwaarden tot het volgen van de cursus was dat kandidaten niet ouder mogen zijn dan 45 jaar. Het betrof een zogenaamde heroriënteringspro ject, waarbij academici en hbo'ers 'helder zicht krijgen op eigen kwaliteiten en kansen scheppen op de arbeidsmarkt om vervolgens de overstap naar werkervaring in bedrijfsleven, non-profit en de overheid te kun nen maken'. Verleidelijke taal, maar wel bestemd voor mensen die niet ouder zijn dan 45 jaar. Beatrixschool Lusthoflaan heropend LEIDEN De protestants- christelijke Beatrixschool aan de Lusthoflaan is gistermiddag feestelijk heropend. De school werd officieel in gebruik geno men door de oudste en de jong ste leerling van de school, die samen een papieren barrière met daarop het vignet van de school namen. Daarna lieten de leerlingen ballonnen op voor een wedstrijd. De Beatrix-school is voor een bedrag van een half miljoen verbouwd. De verbouwingen waren noodzakelijk om in het gebouw plaats te maken voor het kleuteronderwijs dat in de basisschool is ondergebracht. De verbouwing heeft ongeveer een half jaar in beslag geno- alle voorwaarden aanwezig zinvolle en voldoening ge vende dagtaak", schrijft hij. Met enige spijt nam hij in 1956 af scheid van zijn functie, nadat hij was gevraagd om tweede voorzitter te worden. In 1958 kreeg hij het ver zoek voorzitter te worden. Ook een mooie baan, maar het secretaris schap vond hij toch het allermooi ste. "Waarom? Als secretaris zit je als een spin in het web", licht hij nu toe, "terwijl je als voorzitter toch wat verder van de mensen afstaat. Natuurlijk word je op de hoogte ge houden, maar niet alles gaat meer door je handen. En dat vond ik we) eens jammer". Toen hij secretaris werd, maakte Van Rossen een eind aan een, wat hij noemt, idiote praktijk. "We groeiden in de jaren heel sterk. En wat deed de toenmalige secretaris: die hield elk jaar een paar honderd nieuwe leden achter. Op die manier wilde hij een 'voorraadje' kweken voor de slechtere tijden. Als het le dental weer zou dalen, wilde hij die achtergehouden leden opvoeren, zodat het net leek of we toch waren gegroeid. Van dat soort gesjoemel houd ik niet. Als het slecht gaat met de bond, dan moet je dat meteen toegeven". Niet bescheiden Als voorzitter liep Van Rossen, vooral in het begin, wat al te hard van stapel. "Niet iedereen was bij voorbeeld gelukkig met de i waarop ik mijn eerste congres leid de. De vorige voorzitter. Blom, was een man die de zaak nogal streng in de hand hield. Toen ik de voorzit tershamer van hem overnam, wilde ik meteen tonen hoe goed ik was. De congresleden mochten wel wat zeggen, als ze maar deden wat het bestuur wenste. Dat werd me door sommigen niet in dank afgenomen. Ik heb de volgende dag maar mijn excuses gemaakt en beloofd dat ik wat 'gemoedelijker' zou worden. Dat lukte niet meteen, maar ik heb mijn lesje uiteindelijk geleerd". Inspraak was in die jaren nog geen gemeengoed. "Het bestuur wist wel wat goed was voor de le den", schrijft van Rossen in zijn boek. "Kritiek op het bestuur werd nauwelijks geduld". Hoewel juist bij het aantreden van Van Rossen voorstellen werden gedaan om de stem van de leden beter te laten doorklinken, wil hij nu wel toege ven dat zijn ontwikkeling wat dat betreft sneller had gekund. "We hebben er vooral de eerste jaren te weinig mee gedaan". Maar machtig was de bond. "Ik heb in mijn boek met veel plezier een anekdote aangehaald van Ka mervoorzitter Dolman. Die schreef ooit dat ik de toenmalige minister van financiën Vondeling had ge beld en hem had gevraagd: 'Vonde- ling, moet je horen we hebben overleg gevoerd met de minister van binnenlandse zaken - Smallen- broek - en die heeft al onze eisen in gewilligd. Dat kan niet. Vondeling. Doe daar wat aan'". "En hoe zou het tegenwoordig gaan: Jaap van de Scheur belt Ru- ding op en zegt: 'Moetje horen, we hebben met Van Dijk gesproken en die heeft al onze eisen afgewezen. Doe daar wat aan'. Het is overdre ven hoor, zo zijn die gesprekken nooit gegaan". "Maar het tekent wel de verhou dingen zoals die toen en nu lagen. We kregen inderdaad ontzettend veel voor elkaar, zonder dat we ooit hebben hoeven dreigen met acties. Maar ja, de tijd was toen ook veel gunótiger". Kater Van Rossen de vader overi gens van de nieuwe PvdA-wethou- der Marietje van der Molen laat zijn lezers uitgebreid in de keuken van de ambtenarenbond kijken. Grote onthullingen doet hij echter niet. Ruzies, conflicten en affaires stipt hij aan, maar hij houdt zich daarbij zeer op de vlakte. Even zo goed is Van Rossen soms opmerke lijk kort over de 'beroemdheden' die hij gedurende zijn loopbaan is tegengekomen. Aan Drees wijdt hij bijvoorbeeld twee zinnen: "Aan mijn eerste contact met Drees sr. hield ik een ongelooflijke kater over. Hij liet jou praten en zei zelf niets dat tot enige discussie kon lei den". Een wel heel erg kernachtige typering van de later zo bejubelde staatsman. En wanneer hij het heeft over minister Mosje Dajan (toch ook niet de eerste de beste) schrijft hij: "Ik kwam - tijdens mijn bezoek aan Israël - naast Mosje Dajan te zitten. We hebben meer gepraat dan gegeten". Waarom zo kort? Van Rossen: "Ik weet niet meer precies wat ik destijds met hem heb besproken. Het ging over poli tiek, dat wel, maar ik heb het niet durven opschrijven. Ik heb name lijk gemerkt dat mijn geheugen niet onfeilbaar is. Toen ik docu menten uit die tijd nalas, kwam ik tot de ontdekking dat sommige dingen toch net iets anders zijn ge gaan dan ik me kon herinneren, zelfs dingen waarvan ik dacht dat ze in mijn geheugen waren gegrift. Vandaar dat ik voor dit boek nogal wat archiefstukken heb doorgele zen. Voor de zekerheid". Actie tegen bezuiniging op medisch-technisch personeelsleden LEIDEN - De Leidse hoogleraar fy siologie, prof. dr. P.H. Quanjer, is volgens het universiteitsblad Mare een actie begonnen tegen de bezui nigingen op het medisch-technisch personeel. Hij heeft de steun van collega-wetenschappers gevraagd voor een concept-brief aan het fa culteitsbestuur. Volgens Quanjer is dat bestuur veel te optimistisch over de moge lijkheden om technisch werk uit te besteden. In de meeste gevallen gaat het volgens hem immers om onderzoek waarbij ook de appara tuur experimenteel is en geduren de het onderzoek nog wordt gewij- zgd. Als hiervoor steeds van buiten personeel moet worden ingehuurd zal. dat aldus Quanjer, niet alleen tot grote vertraging leiden, maar ook enorm veel geld gaan kosten. Bedrijven zijn, zo is zijn ervaring, slechts geïnteresseerd in appara tuur waarmee een produktielijn kan worden opgezet en niet in stukwerk. Burgerlijke Stand LEIOEN - Geboren: Bas zv. J.B. de Groot en B.E. Koome, Fadoua dv. M. Mensori en S. Boukharie, Emma Alexandra Carmen- Chia dv. P.A.C. Teunissen en M. Michels. Luc André Jacob zv. M.A.P. Veram en H.H.M. Stals, Alexander Hugo zv. H. Schouten en E.G.T. Kranenburg. Aafke Ariene dv. O. de Jong en J.A. van Beelen, Ikrame dv. H. Zou- baa en F. Aoulad Said Bos maakte zich vervolgens erg kwaad. "Het is toch te gek om los te lopen", meent Bos. "Ik ben al jaren tevergeefs bezig om werk te krijgen. Zo'n 'heroriënterings project' - wat dat ook precies mo ge zijn - verhoogt misschien mijn kansen op een baan". Hij" vraagt zich ook af wat dat ene jaar nu uitmaakt. De leeftijdsgrens van 45 jaar is volgens Bos volstrekt willekeurig en dus concludeert hij dat er sprake is van discrimi natie. "Ze hebben me gewoon helemaal afgeschreven. Ik moet maar wachten op mijn pen- Afgeschreven (2) Waarnemend directeur C.A.J. van der Zwet van het GAB kan aan de ene kant de reactie van Bos wel begrijpen. Hij wijst ech ter ook op de beperkte middelen die het GAB heeft. "Sommige mensen denken dat we hier een toverhoed hebben, waaruit we even een greep kunnen doen. We proberen zo veel mogelijk ieder een aan werk te helpen. Daarbij hebben we een hele reeks van in strumenten. Dat kan zijn een cur sus, een project of een loonkos ten-subsidie voor werkgevers". Volgens Van der Zwet wordt voor elke werkzoekende het best passende middel gezocht. -"We laten niet iemand die op school weinig wiskunde heeft gehad een cursus systeem-analist vol gen. Dat kan zo'n iemand nooit behappen en dus is die cursus in dat geval weggegooid geld. Met meneer Bos is iets soortgelijks aan de hand. Het heroriënte ringsproject is niet geschikt voor "Moet ik grijnzen?' talenten hij beschikt. iemand die al een heel arbeids verleden achter zich heeft. Een bioloog die zo van de universiteit komt heeft daar veel meer baat bij", aldus Van der Zwet. Het is volgens Van der Zwet noodzakelijk dat er toelatings eisen worden gesteld. "Het gaat daarbij niet zozeer om de leeftijd, maar om de vraag of iets effect kan hebben. Soms zijn mensen het niet eens met de gestelde ei sen of onze keuze van middel om die persoon weer aan het werk te krijgen. Dan ontstaat er wel eens een meningsverschil". "Het is jammer dat die meneer zo emotioneel reageerde", ver volgt Van der Zwet. "We weten dus nog niets van hem, omdat hij niet meer aanspreekbaar was. Misschien hadden we we een programma kunnen opstellen in :gt Adriaan Bos bij het maken van de foto waarop hij laat zien over welke teken de vorm van een drietrapsraket. Een beroepskeuzetest, omscho ling en bijvoorbeeld een subsidie voor een werkgever. We zouden hem op die manier in een baan kunnen parachuteren, om maar even in de beeldspraak te blij- Afgeschreven (3) Adriaan Bos erkent dat hij boos werd toen hij hoorde dat er niet aan de leeftijdsgrens getornd kan worden. "Dat 'nee, dat kan niet' klonk zo radicaal en bits. Ik dacht op dat moment: 'Barst maar. Jullie zitten hier maar een beetje je status op te houden. Het kan jullie geen moer schelen dat al jaren werkloos ben'. Het was een kwade gedachte van me", zo erkent Bos achteraf. Ook ziet hij in dat de heroriën-. (foto Henk Bouwman) teringscursus niets voor hem was geweest. Hij heeft 3 jaar' MULO, 3 jaar handelsschool, een typediploma en 5 jaar academie der beeldende kunsten achter de rug. Bos' laatste werkgever was het Rijksmuseum van Natuurlij ke Historie aan de Raamsteeg. Daar moest hij dieren natekenen. "Maar na tien jaar ging het te kenen van mestkevers me danig de strot uithangen. Daar is het dus fout gegaan. Ik had kunnen blijven, maar wilde iets anders gaan doen. Voor dat initiatief ben ik keihard gestraft Het begon goed want ik kreeg een opdracht van een uitgeverij voor een paar tekeningen. Daarna was het afge lopen". Nu wil Bos aan het werk omdat het hem inmiddels erg ontbreekt aan geld: "Ik wil mijn huis opknappen voordat het in stort". DEN HAAG/LEIDEN - De bouw van zes woningen op de locatie Vliet-Conscienticplein-Kampers- teeg mag doorgaan. Een verzoek om de bouwvergunning voor dat project te schorsen is vanmorgen door de afdeling rechtspraak van de Raad van State afgewezen. Omdat zij wilden voorkomen dat het karakteristiek Leids stadsge zicht langs de Vliet "nogmaals zo wordt aangetast als dat is gebeurd bij de bouw van de Lucas van Ley- denschool", zijn enige Leidenaars naar de afdeling rechtspraak van de Raad van State gestapt in de hoop dat die het bouwproject zou tegenhouden. De oude gieterij die daar nu staat, zal worden gesloopt. "We zijn er niet tegen dat er nieuwbouw komt. Alleen moet nu voorkomen worden dat het Leidse gemeente bestuur te hard met de mode mee loopt", zo zei woordvoerster Thea Koppenaal van de tegenstanders van de bouwplannen. Vooral de bebouwing aan de Vliet zou volgens de plannen veel te massaal worden. "De plaatsing en orde van de ramen en deuren, zo karakteristiek voor de bestaande gevels langs de Vliet, wordt niet voortgezet in de nieuwbouw. Dit doet ernstig afbreuk aan het histo risch stadsgezicht ter plaatse", stelt Koppenaal. Zij wees erop dat er tijdens de discussies rond de Lucas van Ley- denschool van de zijde van de Raad van State ernstige kritiek is geuit op het uiterlijk van de school. Staatsraad Van der Lee zou tijdens de behandeling van een zaak uit zijn slof zijn geschoten en hebben gezegd dat hij "de bouwmassa ten zeerste betreurde". Hij liet de school onder meer toch staan om dat afbreken een te grote financiële strop zou opleveren. Van de zijde van de gemeente werd donderdag naar voren ge bracht dat er van alle kanten des kundig advies is ingewonnen over de inpasbaarheid van de nieuw bouw langs de Vliet. De Rijks dienst voor de Monumentenzorg zou zonder meer akkoord zijn ge gaan met de plannen van de ge meente. "Ook de welstadscommis- sie stemt in. Het beschermd stads gezicht laat wel degelijk moderne nieuwbouw toe. Gelukkig wel. We hoeven niet alleen te bouwen wat men in vroeger eeuwen bouwde", aldus de woordvoerder van de ge meente. De Raad van Sate stelde de gemeente in het gelijk. Film In het Rijksmuseum voor Volkenkunde, Steenstraat 1worden zondagmiddag 4 september twee films vertoond. 'Senti nels of silence' toont schitterende opna men van de meest interessante monu menten van de pre-Columbiaanse be schavingen van Mexico. Oe film biedt een goede achtergrond voor de tentoon stelling over het balspel bij de Maya's en de Azteken. Vervolgens is 'Ulama' over het balspel in Mexico te zien. Het is een filmreportage van een wedstrijd: de spelers bereiden zich voor, het veld wordt uitgezet en de wedstrijd gespeeld. Aanvang van de filmvoorstelling: 15.00 uur. Sportinstuif Op maandag 5 september begint in de Drie Octoberhal aan de Smaragdlaan de sportinstuif 55+ voor dames en heren, die van elf tot twaalf uur 's ochtends wordt gehouden. Aanmelden kan maan dag van half tien tot tien voor elf bij de sporthal. De kosten zijn 2,50 gulden per keer. Men heeft sportschoenen en sportkleding nodig. De lessen houden gymnastiekoefeningen en spelvormen, gebaseerd op conditie-opbouw in. Molenfietstocht De Leidse Toerfietsvereniging Swifttoer houdt zaterdag 3 september in samen werking met de Rijnlandse Molenstich ting een molenfietstocht. Er kan gereden worden over twee afstanden: 30 of 50 ki lometer. Inschrijving bij Molen de Valk aan de Lammermarkt tussen 9.00 en 13.00 uur. De kosten bedragen voor een volwassene 3,50, voor een kind 2 50 en voor een gezinskaart 10 gulden. Droomfabriek In art center De Droomfabriek aan de Oude Singel 56 worden het komende weekeinde verschillende activiteiten ge houden. Vrijdag 2 september is er vanaf 21.30 uur swingavond met dj Malena Romantica. Zondag 4 september houdt het centrum open dag van 11.00 tot 19.00 uur om bezoekers gelegenheid te geven kennis te maken met de cursus sen die in De Droomfabriek worden ge geven. Om 14.00, 16.00 en 18.00 uur treedt Paola Tuin op.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 15