Leger kiest opnieuw
voor oude Pinochet
Kent u de Hatéma
Direct Prijs?
Hatéma
Zuidafrïka trekt zijn laatste troepen uit Angola terug
Dode en honderden arrestaties in Chili
Britten weigeren schip met
Europees industrieel afval
Marokko en Polisario akkoord over Sahara
Beieren stelde vliegverbod
in voor ander stuntteam
Iraakse krijgsgevangenen
'lopen' naar Iran over
SANTIAGO (Rtr/AFP) - Bij protesten die gisteren uitbarstten toen bekend werd dat gene
raal Augusto Pinochet was aangewezen als enige kandidaat voor het presidentschap, is
één jongen doodgeschoten en zijn ongeveer 700 mensen gearresteerd. Tegelijk werd be
kendgemaakt dat het referendum, waarbij de Chilenen zich met "ja" of "nee" moeten uit
spreken over de presidentskandidatuur van Pinochet, zal worden gehouden op 5 oktober.
Volgens artsen van een ziekenhuis
in Santiago werd een 15-jarige jon
gen doodgeschoten in de arbei
derswijk Nunoa van de hoofdstad.
Hij werd in de maag getroffen door
een kogel die werd afgevuurd
vanuit een ongeïdentificeerde au
to, waarna nog meer schoten wer
den gehoord. De artsen verklaar
den tevens dat nog een man en een
jongen wegens schotwonden be
handeld. De politie zei dat er 21 ge
wonden zijn gevallen tijdens de
protesten in de straten van Santia
go.
De 72-jarige Pinochet, al sinds 15
jaar de militaire leider van het land,
werd gisteren door de chefs van de
krijgsmachtonderdelen en politie
aangewezen als enige kandidaat.
Deze benoeming werd verwacht,
ondanks oproepen van de opposi
tie en van de rooms-katholieke
kerk iemand anders aan te wijzen.
Leiders van de 16 oppositiepartij
en, die zich hebben verenigd in een
campagne tegen de militairen, had
den hun aanhang opgeroepen
vroeg naar huis te gaan en thuis ui
ting te geven aan hun ongenoegen
door lawaai te maken met potten
en pannen.
Pinochet maakte zijn benoeming
gisteravond zelf bekend voor een
menigte van enkele duizenden aan
hangers die hem voor het presiden
tieel paleis waren komen toejui
chen. Daarna braken de rellen uit.
Ook eerder op de dag hadden te
genstanders van het militaire regi
me in de stad gedemonstreerd,
vooral vrouwen die rechtvaardig
heid eisen voor de verdwenen ge
vangenen en vermisten. Daarbij
werden ongeveer honderd arresta
ties verricht.
Als Pinochet in de volksraadple
ging meer dan 50 procent van de
stemmen krijgt, zal hij vanaf 11
maart 1989 nog eens acht jaar rege
ren. Als hij verliest zal hij echter
niet meteen opstappen, maar nog
een jaar aanblijven tot hij presi
dentsverkiezingen uitschrijft
waaraan meer kandidaten kunnen
meedoen'. Deze verkiezingen zou
den samenvallen met parlements
verkiezingen.
Volgens opiniepeilingen leidt de
oppositie thans in de grote steden,
terwijl Pinochet voor ligt in de klei
nere steden en op het platteland.
De regering hoopt op een gunstige
uitslag op basis van de snel groei
ende economie, waarbij de werkge
legenheid toeneemt en die tot ge
volg heeft dat de inflatie veel lager
is dan in de andere Latijns-Ameri
kaanse landen.
Burma
Diplomaten in de hoofdstad van
Burma zeggen dat zij 'uit zeer goe
de bronnen' hebben vernomen dat
de militairen een staatsgreep voor
bereiden en slechts op een ge
schikt moment wachten om in te
grijpen. Er wordt gespeculeerd dat
de regering het land doelbewust op
een anarchie aanstuurt om een mi
litair ingrijpen te rechtvaardigen.
Westduitsland
In Münster is het partijcongres
van de Westduitse sociaal-demo
craten (SPD) begonnen. Na een le
vendig debat werd met grote meer
derheid besloten dat op zijn laatst
in 1998 veertig procent van de par
tijfuncties en afgevaardigden-ze
tels moeten worden gereserveerd
voor vrouwen. Tegen de zin van het
partijbestuur werd het aantal vice-
voorzitters van de partij door de
congresgangers ten gunste van een
vrouw van twee op drie gebracht.
Sudan
Enkele duizenden mannen,
vrouwen en kinderen die waren ge
vlucht voor de burgeroorlog in het
zuiden van Sudan, zijn de afgelo
pen weken van honger gestorven
in de vluchtelingenkampen. Dit
heeft de internationale hulporgani
satie Oxfam verklaard. Veel vluch
telingen uit het zuiden hebben de
vluchtelingenkampen echter niet
eens gehaald.
NAVO
Niet minder dan 45.000 militai
ren uit acht NAVO-landen (onder
welke Nederland) nemen vandaag
deel aan een grootscheepse mari
ne-oefening onder de naam Team
work '88. De manoeuvres, waarbij
verder 200 schepen en 500 vliegtui
gen en helikopters zijn betrokken,
duren tot 21 september. Ze worden
gehouden in het noorden van de
Atlantische Oceaan tussen de kust
en van de Verenigde Staten en
Noorwegen.
Arafat
De leider van de Palestijnse Be
vrijdingsorganisatie PLO, Arafat,
is gisteren in de Libische hoofd
stad Tripoli aangekomen. Het pers
bureau JANA meldde dat Arafat
zich in gezelschap bevond van on
der andere Habash van het Demo
cratisch Front voor de Bevrijding
van Palestina en leden van El Fa
tah en de Palestijnse Communisti
sche Partij. De Palestijnen zijn in
Libië voor de viering van de jaar
dag van de Libische revolutie op 1
september.
LONDEN Een vrachtschip met
2.100 ton gevaarlijk chemisch afval
aan boord, is gisteren op twintig
mijl ten zuiden van Plymouth voor
anker gegaan nadat de Britse auto
riteiten toestemming weigerden de
lading daar te lossen. Het door de
Italiaanse regering gecharterde
schip Karin B., dat illegaal in Nige-
door
Lia van Bekhoven
ria gedumpt industrieel afval uit
Italië en diverse andere Europese
landen vervoert, mocht enkele da
gen geleden de haven van Neath in
Zuidwales niet in.
Eerder werd de lading geweigerd
in Spanje, Westduitsland en Italië.
Dit laatste land zegt het afval aan
boord van de Karin B. niet op een
veilige manier te kunnen vernieti
gen.
De huidige Britse houding bete
kent een kentering in het rege
ringsbeleid inzake de verwerking
van chemisch afval uit het buiten-
land. Sinds 1982 is de import van
gevaarlijke stoffen in Groot-Brit-
tannie vertienvoudigd. Een groot
deel daarvan wordt, tegen zeer ho
ge bedragen, vernietigd in onder
meer de nucleaire opwerkingsfa
briek in Sellafield. Ruim de helft
van al het Nederlandse industriëel
afval wordt in Engeland verwerkt.
De Karin B. vertrok eind juli uit
Nigeria nadat autoriteiten in Lagos
beweerden dat de lading illegaal in
Koko aan de Niger was gedumpt.
Met het aan de ketting leggen van
een Italiaans schip werd de Itali
aanse regering gedwongen de zaak
op te ruimen. Een onderzoek door
de milieuorganisatie 'Friends of
the Earth' toonde aan dat een deel
van de vracht uiterst giftige PCB's
bevat.
De Britse staatssecretaris voor
milieubescherming, Virginia
Bottomley, heeft de Italiaanse am
bassadeur la^en weten geen prijs te
stellen op "wat in feite een Itali
aans probleem is". Bottomley zei
daarbij dat de lading van de Karin
B. niet legaal ingevoerd kan wor
den. Die opmerking zorgde bij
Britse milieuorganisaties voor op
getrokken wenkbrauwen, daar de
Britse reglementen voor de ver
werking van buitenlands afval soe
peler zijn dan waar ook in West-Eu
ropa.
Nog voor het zomerreces weiger
den ministers een EG-richtlijn in
de nationale wetgeving op te ne
men die de invoer van gevaarlijk
afval verbiedt. Berichten dat vaten
aan boord van het schip lekken,
Kapitein Leitner van het West
duitse gifschip Karin B. spreekt
vanaf het dek de journalisten toe.
wat zou kunnen leiden tot een
ramp als bij het Italiaanse Seveso,
konden niet worden bevestigd.
GENÈVE (GPD) Marokko en de
bevrijdingsbeweging Front Polisa
rio zijn gisteren in Genève in prin
cipe akkoord gegaan met een vre
desvoorstel dat vorige maand door
de VN en de Organisatie van Afri
kaanse Eenheid werd gepresen
teerd. De inhoud van dat voorstel is
tot dusverre angstvallig door alle
partijen geheim gehouden. Een
staakt-het-vuren en de organisatie
van een referendum in het omstre
den gebied van voormalig Spaans
Sahara zijn de twee basiselemen
ten die naar buiten zijn uitgelekt.
De principe-uitspraak door
Marokko en het Polisario om een
eind te maken aan de oorlog om
westelijk Sahara, die sinds 1975
aan ongeveer 150.000 mensen, me
rendeels Marokkaanse soldaten,
het leven heeft gekost, is slechts
een eerste voorzichtige stap. De be
langrijkste obstakels
condities, waaronder het referen
dum gehouden moet worden.
Het Polisario heeft altijd als eis
gesteld, dat alle Marokkaanse mili
tairen en ambtenaren zich uit het
omstreden gebied moeten terug
trekken om de eerlijkheid van het
referendum te garanderen. In die
eis wordt het Polisario gesteund
door de VN en de Organisatie van
Afrikaanse Eenheid. Marokko lijkt
echter op voorhand niet bereid zijn
hele militaire en administratieve
infrastructuur in het gebied te ont
mantelen, zelfs niet tijdelijk om het
referendum mogelijk te maken.
Maar niet minder problematisch
is de kwestie wie in feite stemrecht
hebben in het referendum. De
laatste volkstelling over de voor
malige autochtone bevolking da
teert uit het begin van de jaren ze
ventig. destijds nog uitgevoerd
door Spanje. Zowel Marokko als
het Polisario vechten de juistheid
van die census aan. Marokko is van
oordeel dat veel van de toenmalige
nomaden die het gebied van weste
lijk Sahara bevolkten, tot andere
stammen behoorden. En het Polis
ario houdt bij hoog en bij laag vol,
dat het door Spanje getelde aantal
inwoners van rond de 70.000
slechts eenderde of nog minder is
dan de werkelijke omvang van de
toenmalige nomadenbevolking.
Het zal daarom nog wel even du
ren voordat de onderhandelingen
over de inhoud van het referendum
resultaten zullen opleveren. Te
meer, omdat Marokko hardnekkig
blijft weigeren het Polisario te er
kennen en met de bevrijdingsbe
weging rond de tafel te gaan zitten.
De onderhandelingen moeten
daarom noodgedwongen via be
middelaars verlopen en dat is uiter
aard veel tijdrovender dan directe
gesprekken.
Maar ondanks de nodige reser
ves over het te verwachten trage
verloop van de onderhandelingen
werd gisteren het beginselakkoord
over het vredesvoorstel van secre
taris-generaal van de VN. Perez de
Cuellar, alom toegejuicht. De door
braak, hoe voorzichtig ook, kan
men aan een aantal factoren toe
schrijven. Voor Marokko is een
vredesregeling in verschillende op
zichten een bittere financiële nood
zaak.
De oorlog kostte Marokko
naar verluidt meer dan één miljoen
dollar per dag. Het Polisario had
minder te verliezen, maar alle prik-
stoten via aanvallen achter de zes
aarden beschermingswallen rond
de stedelijke centra en de erken
ning van de RASD, de Sahara-re-
publiek, door meer dan 60 landen,
hadden het Polisario nog altijg
geen vierkante meter van het ge
claimde gebied opgeleverd.
Direct na de bekendmaking van de herbenoeming van Pinochet door het
leger gingen de Chilenen de straat op om te betogen tegen het dictatoriale
bewind. (loto aP,
NEURENBERG (DPA/AP/ANP) -
Op de dag van de ramp op de vlieg-
show in het Westduitse Ramstein
heeft een ander Italiaans vliegend
stuntteam, de Alpi Eagles, tijdens
een vliegdag in Regensburg her
haaldelijk de veiligheidsvoor
schriften geschonden en opdrach
ten van autoriteiten genegeerd.
Een aanwezige waarnemer van de
luchtvaartdienst van Noord-
Beieren gaf daarna - terwijl de vijf
propellorvliegtuigen van het type
Siai Marchetti SF 260 nog in de
lucht waren - tot het afbreken van
de voorstelling. Dit hebben de au
toriteiten in Neurenberg gisteren
meegedeeld.
Het privé team luchtacrobaten,
waarvan de piloten vaak worden
gerecruteerd uit het bij Ramstein
verongelukte team Frecce Tricolo-
ri, hebben tijdens hun kunststuk
ken ondanks twee via de radio ge
geven waarschuwingen van de or
ganisatie herhaaldelijk over het pu
bliek gevlogen. Dit is streng verbo
den, verklaarde een woordvoerder.
De Alpi Eagles mogen als gevolg
van de overtredingen met hun hui
dige programma niet meer in
Beieren optreden, verklaarde de
woordvoerder. Het besluit is niet
genomen naar aanleiding van de
catastrofe in Ramstein, maar we
gens het herhaaldelijk negeren van
opdrachten door het Italiaanse
vliegteam, zei de woordvoerder.
In Zwitserland heeft de regering
van het kanton Freiburg besloten
dat een luchtshow die het komen
de weekeinde onder de naam Air
'88 in Ecuvillens zou worden ge
houden, zal doorgaan. De Zwitsers
menen dat de veiligheidsvoor
schriften voldoende waarborg bie
den voor een goed verloop. De
Frecce Tricolori zullen echter niet
de
Italianen is ingetrokken.
Intussen is in Westduitsland de
identificatie van de vliegramp bij
Ramstein begonnen. Deze verloopt
erg moeizaam. Slechts twaalf do
den zijn geïdentificeerd. Het aantal
doden is inmiddels gestegen tot 49
nadat vier gewonden aan hun ver
wondingen bezweken. Onder de
slachtoffers van de vliegramp in
Ramstein bevindt zich ook een Ne
derlander. Het gaat om een 41-jari
ge man uit Middelstum (Gronin
gen).
Schoonzoon van
Brezjnev kan de
doodstraf krijgen
MOSKOU (AP) - In Moskou begint
maandag het proces tegen Joeri
Tsjoerbakov, de schoonzoon van
wijlen partijleider Brezjnev, en
acht andere voormalige regerings
functionarissen. Volgens de
woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken, Gerasi-
mov, die dit gisteren op een pers
conferentie bekend maakte, kan
Tsjoerbakov de doodstraf krijgen.
Tsjoerbakov was de sleutelfiguur
in een organisatie in de republiek
Oezbekistan, die in westerse con
text een mafia-bende zou heten.
Het proces zal anderhalf tot twee
maanden duren en zal worden be
handeld door een militaire kamer
van het Hooggerechtshof; er zullen
meer dan 200 getuigen worden ge
hoord.
NEW YORK (AP) - VN-u
mers die kampen van Iraanse en
Iraakse krijgsgevangenen be
zochten, hebben gezegd dat veel
gevangenen bang zijn dat zij bij
terugkeer in hun land worden
vervolgd. In sommige kampen
van Iraakse gevangenen zullen
mogelijk opstanden uitbreken
als wordt gepoogd hen te repatri-
De Irakezen in de kampen in
Iran worden overheerst door fa-
natiek-islamitische mede-gevan
genen die in gevangenschap vol
geling zijn geworden van de
Iraanse ayatollah Khomeini, zo
blijkt uit een verslag van de VN-
waarnemers dat morgen ver
schijnt.
",In ieder Iraans kamp dat we
bezochten hielden de gevange
nen vanachter het prikkeldraad
fanatieke, hysterische en soms
gewelddadige betogingen", al
dus de VN-medewerkers. De de
monstranten schreeuwden ver
wensingen aan het adres van de
Iraakse president Saddam Hus
sein, en prezen de Islam en Kho
meini. In de kampen Arak en Da-
voudieh waren de samenscholin
gen dermate explosief dat het
Bij de betogingen was onge
veer de helft van de gevangenen
betrokken, maar zij stonden dui
delijk onder invloed van een
minderheid van de krijgsgevan
genen, zo'n tien tot twintig pro
cent, aldus het VN-team dat de
kampen eind juli en begin augus
tus heeft bezocht. Onder de
Iraakse gevangenen in Iran zal
mogelijk opstand uitbreken zo
dra maatregelen worden geno
men om hen te repatriëren, zei
den de onderzoekers.
In de kampen in Iraq gedragen
de Iraanse krijgsgevangenen
zich ordelijker en oefenen de
Iraakse autoriteiten het gezag
uit, maar volgens de VN-waarne-
mers zijn veel gevangenen huive
rig om naar Iran terug te keren.
De meesten zeggen wel terug te
willen, mits hen zekerheid wordt
gegeven dat zij bij thuiskomst
niet aan vervolging zullen wor
den blootgesteld. Door het ont
breken van dergelijke garanties
ziet de toekomst er voor hen
evenwel somber uit, aldus het
team.
ADVERTENTIE
De Hatéma Direct Prijs ligt altijd lager dan een
normale prijs. Deze prijs, inclusief leggen of
maken, kunnen wij u bieden, omdat wij tapijten
gordijnstoffen rechtstreeks uit onze fabriek
aan onze winkels leveren. Dus waarom
stapt u voor alle zekerheid niet
eens een Hatéma-winkel binnen?
WINKELS
Stationsplein 214-216, Leiden.
Dagelijks geopend vanaf 10.30 uur. Zaterdag vanaf 9.30 uur. Koopavond. Maandag gesloten.
RUNDU/JOHANNESBURG - De
laatste 1.000 Zuidafrikaanse solda
ten die zich nog op Angolees
grondgebied bevonden, zijn gis
terochtend in Namibia terugge
keerd. Met deze slotfase van een te
rugtrekkingsproces, dat drie we
ken geleden werd ingezet, is Zuid-
afrika zijn deel van een overeen
komst nagekomen die het begin
deze maand in Genève afsloot met
Angola, Cuba en de Verenigde Sta
ten.
door
Ruud de Wit
De terugtrekking van de Zuid
afrikaanse troepen uit Angola werd
voltooid voor de overeengekomen
datum van 1 september. Volgens
het toonaangevende Jane's Defen
ce Weekly bevonden zich vorig jaar
zeker 6.000 Zuidafrikaanse militai
ren in Angola. De regeri'ng-Botha
houdt vol dat het er nooit meer dan
3.000 zijn geweest.
De Zuidafrikaanse soldaten as
sisteerden de Angolese bevrij
dingsbeweging Unita in de strijd
tegen een gecombineerde Ango-
lees-Cubaanse legermacht. Ook be
streden de Zuidafrikaners guerril
lero's van de Namibische bevrij
dingsbeweging SWAPO, die
vanuit Angola opereren.
Na het gedeeltelijk mislukken
van een offensief tegen Unita door
de Angolese en Cubaanse troepen,
in de tweede helft van vorig jaar,
wat leidde tot een patstelling bij
het strategisch belangrijke plaatsje
Cuito Cuanavale, slaagde de Ame
rikaanse staatssecretaris voor Afri
kaanse zaken, dr. Chester Crocker
er in de loop van dit jaar in om on
derhandelingen tussen de betrok
ken partijen op gang te brengen.
Dit resulteerde op 10 augustus in
Genève tot een staakt-het-vuren,
terwijl tevens 1 september als da
tum werd overeengekomen voor
de vertrek van alle Zuidafrikaanse
troepen uit Angola.
De volgende stap in het onder
handelingsproces, dat uiteindelijk
moet uitlopen op een beëindiging
van de Angolese burgeroorlog en
een onafhankelijkheid van de door
Zuidafrika bezette, voormalige
Duitse kolonie Namibia, is nu het
vaststellen van een schema voor
het vertrek van de circa 50.000 Cu
baanse troepen uit Angola, die het
MPLA-regeringsleger bijstaan in
de strijd tegen de bevrijdingsbewe
ging Unita.
Officieel moest dit vertreksche-
le, werd besloten daar verder over
te praten in een nieuwe gespreks
ronde. Deze zal op 5 september,
eveneens in Brazzaville, plaatsvin
den. Nu de Zuidafrikaners zich dus
daadwerkelijk uit Angola hebben
teruggetrokken, moet een akkoord
over een gefaseerde vertrek van de
Cubanen geen probleem meer zi jn.
De terugtrekking van de Zuid
afrikaanse troepen uit Angola.
(foto AP)
ma eveneens voor 1 september ge
reed zijn, maar na de laatste onder
handelingen een week geleden in
de Kongolese hoofdstad Brazzavil-
De terugtrekking van de laatste
Zuidafrikaanse troepen via een
pontonbrug over de Cubango-ri-
vier bij het grensplaatsje Rundu
werd bijgewoond door Cubaanse
en Angolese legerofficieren, die
deeluitmaken van een gemeen
schappelijk commisie van toezicht.
Deze commissie moet controleren
of alle betrokken partijen zich aan
het staakt-het-vuren houden. Na
dat de laatste Zuidafrikaanse truck
over de pontonbrug was getrok
ken, werd deze weggehaald.
De adjunct-directeur van het
Zuidafrikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken, Glenn Babb, ver
klaarde na afloop in Pretoria, dat er
vorige week sprake is geweest van
mogelijke nieuwe gewelddadighe
den tussen Cubaanse en Zuidafri
kaanse troepen. Volgens Babb wa
ren de Cubaanse troepen in staat
van paraatheid gebracht, toen
bleek dat de delegaties in Brazza
ville het niet eens konden worden
over het vaststellen van een tijd
schema VQor het vertrek van de Cu
baanse troepen uit Angola.
Babb sprak zijn teleurstelling uit
over het uitblijven van een duide
lijk schema voor het vertrek van de
Cubanen: ,,Wij verwachten van
hen en de Angolezen nu eenzelfde
betrokkenheid bij het realiséren
van een vredesregeling als wij heb
ben getoond". Hij liet merken, dat
als de delegaties het volgende
week in Brazzaville niet eens wor
den over het vertrek van de Cu
banen, er opnieuw spanningen in
het gebied kunnen ontstaan.
Intussen worden in politiek
Zuidafrika de geruchten steeds
sterker dat president P.W. Botha
aanstaande vrijdag vervroegde ver
kiezingen voor het uit drie geschei
den kamers bestaande parlement
zal aankondigen. Nu Botha voor
vrijdag een gezamenlijke zitting
van de drie kamers heeft ingelast,
zonder daarvoor een reden te ge
ven, is dit vermoeden nog ver
sterkt.
Vorige week nog weigerde de
Zuidafrikaanse minister voor in
formatie, Stoffel van der Merwe, in
te gaan op geruchten dat president
Botha zou overwegen vervroegde
algemene verkiezingen uit te
schrijven.
Gisteren citeerde het toonaange
vende dagblad Bussiness Day een
anonieme regeringsbron op haar
voorpagina. Deze zei dat het meer
dan waarschijnlijk is, dat Botha
vrijdag vervroegde verkiezingen
zal aankondigen. Deze zullen dan
mogelijk op 26 oktober plaatsvin
den. Op die dag staan al lokale ver
kiezingen op de agenda.
Volgens de grondwet hoeft Bo
tha pas volgend jaar september tot
ontbinding van het parlement over
te gaan. Maar de crisis deze week in
het drie-kamerparlement over een
nagenoeg door alle politieke partij
en afgewezen wijziging van de wet
op gescheiden woongebieden,
schijnt Botha tot het inzicht te heb
ben gebracht dat hij bij verkiezin
gen overeen jaar mogelijk de meer
derheid in het blanke parlement,
dus ook de regeringsmacht, zal ver
liezen aan de ultra-rechtse Konser-
vatieve Partij.
De gedachtengang achter ver
vroegde verkiezingen, waarbij ove
rigens wel de overgrote zwarte
meerderheid in het land volledig
uitgesloten blijft, is dat de Nationa
le Partij nu nog wel haar meerder
heid in het parlement kan behou
den. Dat betekent weer dat Botha
en zijn Nationale Partij ook de ko
mende vijfjaar de lakens in Zuid
afrika zullen blijven uitdelen.
