Cursussen-op-maat voor vissers
DE T
VAN TOEN
'Belbuiirtbus' brengt
ouderen uit en thuis
Hazerswoude koopt twee
sekshuizen van Leidenaar
DE ONDERWERPKEUZE
VAN LUCAS VAN LEYDEN
Stichting Visserij Instituut Katwijk opgericht
Nieuwe vorm van ouderenvervoer Katwijk
KATWIJK Voor de aanvul
lende scholing van vissers en
medewerkers van de visver-
werkende industrie is in Kat
wijk de Stichting Visserij Insti
tuut opgericht. Het initiatief
daartoe is genomen door de
plaatselijke School voor de
Zeevisvaart, die in de stichting
al haar opleidingen heeft on
dergebracht die niet direct be
horen tot het gewone dag-on
derwijs.
De Stichting Visserij Instituut be
gint het komende seizoen al met
een groot aantal cursussen die in
de avonduren, op zaterdagen en ge
durende de zogenaamde stilligwe-
ken van de vloot worden gegeven.
Het gaat voor een deel om opleidin
gen die de afgelopen jaren al aan de
School voor de Zeevisvaart werden
gegeven, maar het pakket is inmid
dels aanzienlijk uitgebreid
i de
i het
serijbedrijfsleven. Ook in de toe
komst zal steeds op die behoefte
worden ingespeeld. "Er wordt ge
streefd naar cursussen-op-maat",
zegt directeur A. van Duijn van de
School voor de Zeevisvaart. Hij is
tevens voorzitter van de Stichting
Visserij Instituut Katwijk.
"Op de oprichting van deze
stichting is in feite direct aange
drongen door de plaatselijke Vere
niging van Schipperseigenaren",
aldus Van Duijn. "Bij de schippers
en hun bemanningen bestaat be
hoefte aan mogelijkheden
trouwd te raken met de
technieken die op de vloot hun in
trede doen. Op de School voor de
Zeevisvaart zijn de middelen om
die training te geven aanwezig".
Vooral het afgelopen jaar zijn op
de school grote bedragen geïnves
teerd in nieuwe leermiddelen die
de praktijksituatie op de
vloot zoveel mogelijk moeten be
naderen. Tot de nieuwe apparatuur
behoort onder meer een vissimula-
tor waarmee alle handelingen op
de brug van een vissersschip kun
nen worden nagebootst. Ook is ge
ïnvesteerd in een computerlokaal
en de lesruimte voor motorentech
niek.
Lastechnieken
De cursussen die de Stichting
Visserij Instituut in haar pakket
heeft, zijn verwant met de opleidin
gen die al aan de School voor de
Zeevisvaart worden gegeven. Het
gaat onder meer om cursussen vis-
fileren, viskunde A, haringverwer-
ken en marifonie en opleidingen
voor het algemeen certificaat ra
diotelefonie en het zee- en aanva
ringsreglement.
Voorzitter Van Duijn van de
stichting benadrukt echter dat niet
alleen wordt gewerkt met werkne
mers uit de visserijbedrijfstak. Met
een basisopleiding computerge
bruik, Engels en de introductie las
technieken kan ook worden gere
kend op een breed aanbod van cur
sisten uit overige sectoren van het
bedrijfsleven.
De nog steeds groeiende groep
van eigenaren van pleziervaartui
gen kan bij de Stichting Visserij In
stituut terecht voor een cursus
kustnavigatie en pech onderweg
voor motorjachten. Voor het opzet
ten van die laatste cursus is de
stichting benaderd door gebrui
kers van de plaatselijke jachtha
ven. Van Duijn: "Er wordt uitslui
tend opgeleid voor bestaande en
geldende diploma's of deugdelijke
certificaten. Alleen de cursus intro
ductie lastechniekien wordt niet
met een diploma of certificaat afge
rond omdat de deelnemers hier uit
sluitend vertrouwd worden ge-
Directeur A. van Duijn van de Kativijkse School
tact met het bedrijfsleven niet verliezen
maakt met de eerste beginselen, de School
We mikken dan met name op een
groep die in de dagelijkse werk
zaamheden maar zijdelings met het
lassen wordt geconfronteerd. De
deelnemers kunnen natuurlijk uit
de vissersvloot afkomstig zijn,
maar bijvoorbeeld ook een eigen
bedrijfje aan de wal hebben en van
alle markten thuis moeten zijn".
r de Zeevisvaart: "Als visserij-opleiding moeten wij het c
KATWIJK - Voor het
ouderen in de kustplaats gaat de
Katwijkse Stichting Bejaarden-
werk met ingang van 1 september
een personenbusje huren van de
vervoermaatschappij NZH. Het
busje is op afroep beschikbaar en
wordt bestuurd door vrijwilligers.
Coordinator F.H. Mulder van de
Stichting Bejaardenwerk om
schrijft het initiatief als een combi
natie tussen een bel- en een buurt
bus. In de afgelopen periode heeft
de stichting voor de vervoerdienst
voor ouderen gebruik gemaakt van
de personenauto's van vrijwilli
gers, maar door de toenemende be
hoefte aan deze voorziening moest
naar een andere opzet worden uit
gekeken
De grote vraag naar goede ver-
voermogelijkheden voor bejaar
den werd in juni 1987 ook gecqn-
stateerd in het rapport 'Wijzer voor
ouderenvervoer in Katwijk', dat in
opdracht van de Stichting Bejaar
denwerk is gemaakt door het on
derzoeksbureau Lidesco uit Lei
den. Op basis van de uitkomsten
van dit rapport heeft de stichting
contact gezocht met de NZH.
De Stichting Bejaardenwerk
gaat de komende vier tot zes weken
proefdraaien met het nieuwe per
sonenbusje. In principe wordt in
deze periode nog gewerkt met het
oude gebruikersbestand van de
vervoerdienst voor ouderen. Waar
schijnlijk vanaf half oktober kan
het aantal ouderen dat van de ver
voerdienst gebruikt maakt worden
uitgebreid.
Rittenkaart
De vervoerdienst voor ouderen
is speciaal in het leven geroepen
voor mensen die geen of moeilijk
gebruik kunnen maken van het
openbaar vervoer, niet beschikken
over een auto en geen taxikosten
kunnen betalen. Het 8-persoons-
busjes waarmee de Stichting Be
jaardenwerk nu gaat werken, heeft
een lage instap en goed te bereiken
zitplaatsen. Er kan ook een opge-
rolstoel worden meegeno-
De gebruikers betalen voor elke
rit 1,50 gulden. De Katwijkse stich
ting geeft zogenaamde 10-ritten-
kaarten uit die bij het kantoor in de
Gasthuishof of bij de chauffeur van
de bus kunnen worden gekocht.
De bus van de vervoerdienst
voor ouderen rijdt binnen de ge
meente Katwijk. De gebruikers
worden thuis opgehaald en op de
plaats van bestemming gebracht
en weer opgehaald.
Bakermat
Met de oprichting van de Stich
ting Visserij Instituut Katwijk kan
de Zeevisvaart in
de kustplaats ook haar basis ver
breden. Directeur Van Duijn ont
kent echter dat dit de eerste opzet
is geweest. "Je moet het eigenlijk
omdraaien. Doordat deze school in
Katwijk staat en er zoveel kennis
en lesmateriaal aanwezig is, ga je
kijken naar mogelijkheden om ook
het bedrijfsleven daarvan te laten
profiteren. Het is zeker niet de be
doeling om langs deze weg het
voortbestaan van de opleiding op
langere termijn veilig te stellen. De
garantie dat het dagonderwijs in
Katwijk kan blijven, is namelijk al
gegeven", zegt Van Duijn.
De directeur van de School van
de Zeevisvaart noemt het wel be
langrijk dat zijn opleiding het con
tact met het plaatselijke visserijbe
drijfsleven niet verliest. Van Diiijn:
"Door de oprichting van deze
stichting dragen we daar in belang
rijke mate toe bij. Niet voor niets
wordt wel gezegd dat deze lagere
en middelbare beroepsopleiding
de bakermat van de visserij en vis-
verwerkende industrie in Katwijk
HAZERSWOUDE - De gemeente
Hazerswoude en Leidenaar J.
Stouten zijn het gisteren eens ge
worden over de prijs voor de pan
den Rijndijk 19 en 21, waarin tot
eind vorig jaar een seksclub was
gevestigd. Hoewel beide partijen
het bedrag niet willen noemen,
LEIDSE
KRONIEK OVER
/MENSEN EN
GEDANE ZAKEN
Laat ik maar meteen beginnen
met het verhaal waarover het
gaat in deze prent, een gravure
uit 1507 of 1508.
Aartsvader Abraham had twee
zonen. De oudste, Ismaël, was
van de dienstmaagd Hagar, bij
wie hij een kind had moeten ver
wekken omdat zijn eigen vrouw,
Sara, kinderloos leek te zullen
blijven. Enige tijd later bracht
Sara, wonder boven wonder,
tóch ook een zoon ter wereld,
Isaak.
Sara kon het, toen Ismaël zich
een keer wat brutaal had uitgela
ten tegenover Isaak, niet meer
verdragen de jongen met zijn
moeder steeds in haar buurt te
hebben en ze wist Abraham zo
ver te krijgen dat hij Hagar en Is
maël wegstuurde, de woestijn in.
Een klein familiedrama dus,
zoals ze in de bijbel wel meer
worden verteld. Maar erg veel
van die dramatiek is er op deze
prent toch eigenlijk niet te zien.
Bovendien: ook al zal iedereen
moeten toegeven dat er door de
graveur hard op moet zijn ge
werkt, op al die duizenden lijn
tjes en streepjes, toch lijkt het
wel of hij zich hier en daar heeft
vergist.
Is Ismaël, die rechts vooraan
loopt met een groot brood in de
handen, niet veel te klein voor
zijn leeftijd? Zijn jongere half
broer Isaak, die op de achter
grond vlak naast zijn moeder Sa
ra staat, is verhoudingsgewijs
veel groter van postuur.
Wat erger is: Isaak zou naar de
letter van het bijbelverhaal een
peuter moeten zijn en niet de
grote knul, die hier van hem js
gemaakt.
Wat Hagar betreft, als ze niet
oppast zakt ze door haar enkel.
De snuffelende hond links zit
ook al onhandig in elkaar, alsof
hij zo zou kunnen omvallen.
Ongeveer vierhonderdtachtig
jaar geleden, dat is dus bijna vijf
eeuwen, werd deze gravure ge
maakt door Lucas van Leyden.
Hij was toen waarschijnlijk een
jaar of negentien en hij begon al
naam te maken als kunstenaar.
Geen wonder als je zó goed met
de graveernaald kunt omgaan.
Zijn beginnersfouten en onhan
digheden zag men wel door de
vingers.
Eén ding is wel duidelijk: Lu
cas moet tóen al hebben beseft
dat hij het als hij flink oefende
mettertijd net zo goed zou kun
nen als de beroemde Duitse gra
veur Albrecht Dürer, van wie hij
wel eens wat prenten had gezien.
Dürer was een jaar of vijftien ou
der dan hij en aan het begin van
de zestiende eeuw al wijd en zijd
bekend. Iemand dus om je aan te
spiegelen of je aan op te trekken.
De oudste gegevens willen ons
doen geloven dat Lucas van Ley
den over dit soort dingen al ging
nadenken toen hij een jaar of
twaalf was. In die bronnen wordt
namelijk 1494 als zijn geboorte
jaar genoemd, terwijl het zeker
en gewis is dat zijn eerste pren
ten uit het jaar 1506 dateren.
Duistere punten
Er zijn, als het om hem gaat,
wel meer duistere punten.
Neem nu deze prent.
Heel eenvoudig gevraagd: hoe
komt een aankomend kunste
naar in Leiden er aan het begin
van de zestiende eeuw toe om
zo'n uitvoerige voorstelling, ter
grootte van een velletje A4, te
maken, waarop is te zien hoe
Abraham zijn zoon Ismaël, teza
men met diens moeder Hagar, de
woestijn instuurt, met alleen wat
brood en water als proviand?
Een jaar of tien geleden viel
het de Duitse kunsthistoricus
Werner Busch op dat hij eigen
lijk nergens op een zo'n voor de
hand liggende vraag een ant
woord kon vinden. Hij is toen
zelf maar op zoek gegaan.
Zijn antwoord is nogal inge
wikkeld en of zijn verhaal in alle
opzichten hout snijdt, ik heb zo
mijn twijfels.
Maar toch, de argumenten die
hij aandraagt zijn buitengewoon
interessant en een vermelding
meer dan waard. Een kern van
waarheid moet er toch wel inzit
ten.
Wat je eigenlijk al vermoedde
wordt bewaarheid: Lucas van
Leyden hoorde tot de toplaag
van de Leidse bevolking van dat
moment.
Via zijn vader, zo maakt Busch
duidelijk, had Lucas contact met
de kanunniken van het Augustij
nerklooster Hieronymusdael
(ook wel bekend als "Lopsen"),
dat juist buiten de stadsomwal
ling lag, in de driehoek die tegen
woordig wordt gevormd door de
spoorlijn naar Utrecht, de Mors
singel en de Morsweg.
Lucas' vader (hij wordt in de
bronnen als Huge of Huych Ja-
cobsz. aangeduid) was schilder
van beroep en hij had het vak
omstreeks 1470 geleerd van een
van de klooosterlingen van
Hieronymusdael, broeder Ty-
man. ïn de jaren zeventig en
tachtig moet Huge een goedbe-
klante werkplaats hebben ge
had, waar behalve schilderstuk
ken van allerlei slag ook de bijbe
horende gebeeldhouwde lijsten
werden vervaardigd die toen in
de mode waren. Hier, in de werk
plaats van zijn vader, leerde de
kleine Lucas de eerste beginse
len van zijn latere vaardigheden.
Maar de vraag is nog steeds
wat een negentien- of veertienja
rige jongen ertoe heeft gebracht
beschreven onderwerp uit te
beelden?
Werner Busch is in de richting
van Hieronymusdael gaan den
ken. Zijn 'constructie' ziet er heel
kort samengevat zó uit.
Het staat wel vast dat de Au
gustijnen van Hieronymusdael
in de Moderne Devotie waren ge-
ïnteresserd. Dat is kort g
stroming die ook op i
Thomas a Kempis en Erasmus
invloed heeft uitgeoefend. Men
hechtte aan een aan de ene kant
intellectualistische, maar toch
ook persoonlijk, vrome doorden
king van de katholieke geloofs
waarheden.
Eén van de dingen die men
daarbij uitdrukkelijk voorstond
was de bijbelstudie, zodat de
goddelijke heilsboodschap niet
alleen maar op basis van overge
leverde scholastieke tradities tot
je doordrong, maar ook via het
lezen van de Schrift zelf. (Even
ter herinnering: de beroemdste
van alle Augustijnermonniken,
Maarten Luther, heeft toen ook
hij dat ging doen, daaruit de vèr-
reikende conclusies getrokken
die wij allen kennen.)
Heetgebakerd
De paters van Hieronymus
dael waren niet zo heetgebakerd
als Luther, maar zij moeten een
groep zijn geweest die open
stond voor nieuwe ideeen. Onder
hen bevond zich trouwens, juist
in de tijd dat Lucas zich aan het
ontwikkelen was, een geleerde
van naam, Cornelius Aurelius,
die in 1517 een geschiedschrij
ving van Holland publiceerde.
Ooit had deze Cornelius Aurelius
op dezelfde school gezeten als
Erasmus en ze correspondeer
den nog wel eens met elkaar.
Eén van de dingen, zo heeft
Busch ontdekt, waarmee men
zich in Hieronymusdael moet
hebben beziggehouden, was de
vraag of je de bijbelverhalen nu
alleen maar letterlijk moet ne
men of niet. En wat blijkt: het
verhaal van de wegzending van
Hagar speelt in die discussie
steeds een rol.
In navolging van de kerkvader
Augustinus, die in dezen weer bij
de apostel Paulus aansloot, zei
den de Augustijnen: het is ner
gens voor nodig om in de bijbel
vier betekenislagen te onder-
"Er staat toch geschreven dat
Abraham twee zonen had, één bij
de slavin en één bij de vrije
vrouw? Maar de zoon der slavin'
was verwekt naar het vlees, doch
scheiden (zoals de meer traditie
getrouwe theologen toen deden)
twee is al meer dan genoeg.
Zie maar wat de apostel
Paulus daarover schrijft in zijn
brief aan de Galatiërs, in een om
standige i
die van de vrije vrouw uit kracht
der belofte.
Deze dingen hebben een zin
nebeeldige betekenis, want de
twee vrouwen verbeelden twee
ërlei verbond, het éne, dat van de
berg Sinai, brengt slavenkinde
ren voort, en dat is Hagar; want
de berg Sinai ligt in Arabië, en
Hagar is het beeld van het heden
daags Jerusalem, want deze stad
ligt in de slavernij met haar kin
deren. Maar het Jerusalem uit
den hoge is vrij, en dat is ónze
moeder. Want er staat geschre
ven: "Jubel onvruchtbare, die
niet baart; breek uit in gejuich,
die geen barensnood kent. Want
talrijker zijn de kinderen der ver
latene dan van haar, die aan een
man is gehuwd."
Welnu, broeders, gij zijt als
Isaak, kinderen der belofte. Maar
zoals eertijds hij, die naar het
vlees verwekt was, hem ging ver
volgen, die verwekt was naar de
geest, zo gebeurt het ook thans.
Maar wat zegt de Schrift? "Jaag
weg de slavin met haar zoon.
Broeders, wij zijn dus geen sla
venkinderen, maar kinderen der
vrije vrouw."
Is het niet opmerkelijk dat Lu
cas van Leyden nu juist bij deze
passage, die toentertijd steeds
weer (ook door Luther) werd ge
bruikt om duidelijk te maken
hóe je in de bijbel 'onder de op
pervlakte van de tekst' zou kun
nen lezen en ook moet lezen, een
uitvoerige en zorgvuldig uitge
werkte prent maakte? Cornelius
Aurelius zal er vast wel een
exemplaar van hebben gehad,
misschien wel boven zijn schrijf
tafel aan de wand geprikt.
L.D. COUPRIE
mag worden aangenomen dat het
om ongeveer een ton gaat. Hazers
woude wilde aanvankelijk niet ver
der gaan dan 60.000 gulden, terwijl
Stouten 135.000 gulden vroeg.
"Ik heb heel wat water in de wijn
moeten doen, maar uiteindelijk
hebben we elkaar gevonden. Van
mij zal Hazerswoude nu geen last
meer hebben", aldus Stouten. Eind
vorige week kondigde hij nog aan
elders in de gemeente huizen te ko
pen en die opnieuw te verhuren
aan een seksclub als Hazerswoude
niet aan zijn financiële verlangens
zou voldoen.
De gemeente Hazerswoude wil
de panden nu zo snel mogelijk slo
pen. Op de locatie zijn woningwet
woningen en een weg gepland. Ha
zerswoude kreeg onlangs van de
Kroon toestemming om de pan
den, die op kerstavond vorig jaar
zijn uitgebrand, te onteigenen. De
raad van Hazerswoude drong vori
ge week aan op een gerechtelijke
procedure, waarbij door de recht
bank de schadeloosstelling aan de
eigenaar zou worden geregeld.
Burgemeester J. van der Sluijs
wilde echter eerst nog een poging
doen om tot een schikking te ko
men. "Dat is gelukt. Wat ons be
treft is dit een prima zaak. Ik ben
blij dat deze kwestie nu eindelijk
uit de wereld is", aldus Van der
Sluijs.
Fout provincie:
Geen onderzoek
op stortplaats
in Rijpwetering
ALKEMADE De voormalige ge
meentelijke stortplaats langs de
provinciale weg in Rijpwetering is
ten onrechte-opgenomen in de pro
vinciale, plannen tot nader onder
zoek naar mogelijke bodemveront
reiniging. De vuilnisbelt is al in
1984 onderzocht. De uitslag van die
inspectie was toen zodanig dat de
provincie Zuid-Holland het niet
nodig vond om een nader onder
zoek in tq stellen. Dat de belt nu op
nieuw is genoemd, is het gevolg
van een ambtelijke fout. Alkemade
is daar achtergekomen toen naar
het onderzoek bij de provincie
werd geïnformeerd. Volgens de
provincie bestaat ook er geen enke
le aanleiding om de stortplaats te
onderzoeken. Alkemade zal nog
schriftelijk van de vergissing op de
hoogte worden gesteld.
Link(s) met alcohol
VOORHOUT - Een 54-jarige
man uit Australië heeft van
morgen om vijf uur een frontale
botsing veroorzaakt op de
Leidsevaart in Voorhout. De
man verkeerde onder invloed
van alcohol. Er raakte niemand
gewond.
Volgens de politie schrok de
man ergens van. In Australië
rijden auto's links en de eerste
reactie van de man was dan ook
aan de linkerkant van de weg te
gaan rijden. Daar botste hij
frontaal tegen de auto van een
28-jarige Noordwijkerhouter.
DINSDAG 30 AUGUSTUS
Leiden
oecumenisch avondgebed in
de Oud-Katholieke kerk, Zoeter-
woudsesingel, van 19.00 tot 19.30
Noordwijk
historische rondwandeling
door Noordwijk-Binnen, aanvang
19.30 uur op het plein bij het raad
huis.
ptestatieloop over 2.5 km voor
jongens en meisjes om 19.30 uur;
voor dames en heren om 20.15
Sassenheim
vergadering van de gemeente
raad, aanvang 20.00 uur in het ge
meentehuis.
Voorhout
inschrijfavond van de Volksuni
versiteit Voorhout, aanvang 19.30
WOENSDAG 31 AUGUSTUS
Alphen
straatoptreden door Gebroe
ders Flint met 'Haveloos', aan
vang 15.30 uur op het parkeerter
rein naast de Amrobank, Juliana-
straat.
optreden Gebroeders Flint met
een liederenprogramma in de
Avifauna, aanvang 21.00 uur.
open huis van de stichting
jeugd-, jongeren- en buurtwerk,
van 19.00 tot 21.30 uur, Rhynen-
burghlaan 1a.
activiteiten voor de jeugd van 6
t/m 12 jaar in wijkgebouw De
Boerderij, aanvang 10.00 uur.
boswachter, start 10.00 i
parkeerterrein tegenover de
Soefi-tempel. Sportlaan.
verkoopdag van het Interkerke
lijk Comité voor Woord en Daad,
van 10.30 tot 17.30 uur in het Her
vormd Kerkelijk Centrum, Voor-
woensdagavondzang met me
dewerking van kamerkoor 'Voca-
lis' olv A. van Kapel, aanvang
20.00 uur in de Oude Kerk, Boule-
10.30 tot 12.00
Stadsbouwhuis, Langegracht 72.
informatiepunt gemeenschap
pelijk wonen, van 20.00 tot 22.00
woensdagavondzang met me
dewerking van Christelijk Ge
mengde Zangvereniging 'Evondo'
uit Aalsmeer, aanvang 20.30 uur
in de Nederlands Hervormde kerk,
Hoofdstraat.
Voorhout
start nieuwe zaalvoetbalsei-
zoen in sporthal de Gaasbak, aan
vang 19.00 uur.
presentatie door de Culturele
Raad voor het aankomend sei
zoen, aanvang 21.00 uur in de
boot-theatertent aan de steiger
Noordwijkerhout
vergadering van de commissie
RO, aanvang 20.00 uur in het ge
meentehuis
openbare vergadering
VRIJDAG 2 SEPTEMBER
Alphen
optreden van de groep Flup en
u Bedrijf met 'Metamorfose', aan
vang 21.00 uur in de boot-theater
tent aan de steiger bij Avifauna.
café Alphense Werkgroep Ho
moseksualiteit, Hugo de Groot
straat 100, aanvang 21.30 uur.
Boskoop
vlooienmarkt in de Beurshal,
A.P. van Neslaan 1, 17.00 uur.
opening expositie fotograaf
Ewout Bulk, aanvang 20.00 uur in
de bibliotheek, Babsloot.
