'Nederlandse' behandeling
voor Westduitse verslaafde
Soldaat in Ulster ligt altijd in de vuurlinie
Reportage
Minister ldest voor therapie in plaats van straf
Niet protesteren tegen film, maar gewoon negeren
MAANDAWWTJGUSTÜ^98?
BONN De Westduitse minister voor gezondheid, Rita
Sussmuth, wil de afwijzende houding van de regering ten
aanzien van methadon heroverwegen. Verder kondigde zij
aan dat het budget van zes miljoen mark voor een model
programma ten behoeve van verslaafden die een therapie
willen ondergaan, zal worden opgevoerd. Sussmuth zal 2,5
miljoen extra vrijmaken voor ambulante hulp, waarbij ook
ex-verslaafden zullen worden ingezet. Ook wil zij in het ka
binet een lans breken voor het principe 'therapie in plaats
van straf.
Het aantal doden door drugs in Westduitsland stijgt snel.
Terwijl er in heel 1987 442 mensen overleden aan de gevol
gen van harddrugs, zijn er alleen in de eerste zes maanden
van dit jaar al 281 doden gevallen. Nog bedreigender is de
uitbreiding van aids onder en door junkies.
door
Hans Hoogendijk
Opvallend is dat Sussmuth genu
anceerder is gaan denken over het
gebruik van methadon. Tot voor
kort voelde zij. daarin gesteund
door de georganiseerde medici,
niets voor deze therapie. Gevreesd
wordt dat junkies die methadon
gebruiken toch heroine proberen
te bemachtigen om de ontbreken
de kick te krijgen.
Prostitutie en criminaliteit zul
len er niet door dalen en wie deze
alternatieve drug neemt, is volgens
de opvatting van Bonn, ook in staat
de traditionele drugsvrije therapie
te volbrengen. Voornaamste be
zwaar van de tegenstanders is ech
ter dat de patient niet gezond
wordt, maar met methadon slechts
op chemisch wijze kalm wordt ge
houden.
Duivelse cirkel
Sussmuth is na een tiendaagse
verkenningsreis door de VS tot an
dere gedachten gekomen. Zij is
niet de enige bij wie de schellen
van de ogen zijn gevallen. Haar par
tijgenoot en minister van gezond
heid in Nedersaksen, tot voor kort
een fervent tegenstander, wil nu de
behandeling van junkies met me
thadon ondersteunen. Hij wil voor
komen dat steeds meer verslaafden
zich door de injectienaald met aids
besmetten: "De duivelse cirkel van
verslaving en criminaliteit om aan
geld te komen voor drugs moet
worden doorbroken".
In de door de sociaal-democra
ten geregeerde deelstaat Noor-
drijn-Westfalen loopt sinds drie
maanden een methadon-program-
ma voor 28 uitgekozen spuiters.
Ook in Hamburg, West-Berlijn en
het Saarland worden voorbereidin
gen getroffen voor een experiment
met methadon. Voornaamste doel
stelling: verslaafden worden uit de
drugsscene gehaald, de dwang om
elke dag aan geld te komen voor de
volgende shot vervalt, sociale rela
ties kunnen weer worden opge
bouwd en daardoor wordt de kans
op een normaal maatschappelijk
functioneren groter.
De proef in Noordijn-Westfalen
lijkt veelbelovend. In Essen, Düs-
seldorf en Bochum, binnenkort ge
volgd door Keulen en Bielefeld,
krijgen de speciaal uitgezochte ver
slaafden elke dag hun portie me
thadon. Zij staan onder strenge
medische controle. Elke dag moe
ten ze onder meer urine inleveren
opdat kan worden onderzocht of ze
niet heimelijk andere drugs heb
ben gebruikt, hetgeen niet alleen
levensgevaarlijk is. maar ook het
onmiddellijke einde van de thera
pie betekent.
Het zijn in feite hopeloze geval
len. Zij zijn geselecteerd uit hon
derden aanvragers. De criteria
waaraan zij moesten voldoen zijn
niet mis. Ze moeten al zeer lang
verslaafd zijn, minimaal 22 jaar
zijn. minstens twee mislukte
droogleggingstherapieen achter de
rug hebben of eenmaal een thera
pie hebben afgebroken en besmet
zijn met het aids-virus. In gesprek
ken blijkt dat ze zich uitverkoren
voelen, ze zijn er heilig van over
tuigd het ergste te hebben gehad.
Professor Marcus Gastpar, die
het experiment in Essen begeleidt.
is minder optimistisch. Voor hem
gaat het om "een hoogst gespeciali
seerde behandelingsvorm voor
ernstig zieke patiënten". Hij defini
eert het 'wondermiddel' methadon
als laatste mogelijkheid voor bijna
opgegeven verslaafden. Methadon,
of polamidon, zoals het in West
duitsland heet, is per slot van reke
ning een synthetisch opiaat dat in
de Tweede Wereldoorlog door
Hoechst werd ontwikkeld als goed
koop, sterk pijnstillend middel.
De uitverkorenen kunnen er al
leen maar lyrisch over praten. Na
tuurlijk brengt methadon niet de
'kick' van heroine, maar ook de
ontwenningsverschijnselen waar
mee ze bij de onthoudingstherapie
te maken hadden, blijven uit. Geen
'cold turkey', geen kippevel, geen
koud zweet, geen diarree en geen
zelfmoordpogingen meer. Belang
rijker vinden ze echter dat die eeu
wige jacht naar geld voorbij is.
Een gemiddelde verslaafde heeft
tussen de 400 en 600 gulden per dag
nodig. Alleen door prostitutie en
diefstal kunnen ze aan dit bedrag
komen. En dan de ellende om op
tijd aan het spul te komen, de altijd
aanwezige angst voor de politie,
voor aids en voor de kans op een
shot waarmee gerotzooid is.
Sinds drie maanden ontdekken
deze mensen de wereld opnieuw.
Een van hen beleefde voor het
eerst in 20 jaar weer een zonsop
gang, een ander kan beeldend ver
tellen over zijn eerste boswande
ling na vele jaren. Zij praten alle
maal opgewonden en verbaasd
over de charme van het dagelijks
ontbijt, het lezen van de krant, de
aankoop van een kledingstuk en
het gevoel eindelijk weer een paar
centen op zak te hebben, zonder
dat die direct aan drugs moeten
worden uitgegeven.
Levenslang
"Ze moeten opnieuw leren leven.
Ze moeten leren op een bepaalde
tijd op te staan, hun dag in te delen,
hun uitgaven te spreiden en nog
oneindig veel meer. En ze moeten
weten dat de maatschappij echt
niet staat te springen om ze weer op
te nemen", vertelt een medewerker
van het Drugs Adviesbureau, dat
in nauwe samenwerking met de
artsen van het ministerie van ge
zondheid in Düsseldorf, de voorge
schreven en onmisbare psycho-so-
ciale begeleiding uitvoert. Want
ondanks het optimisme van de pa-
op.
De experts in Noordrijn-Westfa-
len hopen dat eenderde van hun
proefpatiënten binnen enkele ja
ren zonder drugs kan leven en dat
mogelijk ook een derde met be
hulp van methadon weer sociaal
geintegreerd kan worden, maar
wel levenslang afhankelijk van dit
middel blijft. Dr. Hans-Joachim
Boschek. die in Düsseldorf het ex
periment begeleidt zei in een
vraaggesprek: "Wij zijn overal in
het defensief in de strijd tegen
drugs. Methadon is weliswaar ook
een verslavend middel, maar het
biedt een kans verslaafden te hel
pen en het beschermt hen tegen
aids. De patiënten hebben dankzij
methadon hun hoofd vrij om over
hun situatie na te denken".
Hoewel het er nu op begint te lij
ken dat na de doorbraak in Noor
dijn-Westfalen andere deelstaten
en Bonn hun sceptische houding
tegenover methadon zullen corri
geren, is de kritiek niet verstomd.
Dr. Walter Kindermann van de se-
mi-officiële therapeutische organi
satie Jeugdadvies en jongerenhulp
in Frankfurt:
"De argumenten van de meeste
politici zijn hypocriet. Ze hebben
eerst de drugs illegaal gemaakt en
beklagen zich nu over de daardoor
ontstane criminaliteit. Ze geloven
echter de steen der wijzen te heb
ben gevonden: we nemen eenvou
dig een drug die bij Hoechst is ont
wikkeld en verdelen die. En nu de
idiote situatie in de praktijk: er
wordt iemand gearresteerd, omdat
hij tien gram hasj op zak heeft,
maar een deur verder krijgt een an
der een zwaar opiaat, namelijk me
thadon, gratis en onbestraft van de
staat. Ik ben bang dat er met me
thadon een alibiprogramma ont
staat, waardoor alle andere thera
pieën verdwijnen".
Medicijn
Kindermann verder: "Wat van de
methadonpatiënt aan orde en disci
pline wordt gevraagd staat in totale
tegenspraak tot de natuur van een
harde junkie. Als deze werkelijk
tot alles, inclusief methadon bereid
is, kan ik ook een drugsvrije thera
pie met hem volbrengen". Kinder
mann vindt wel dat methadon in
bepaalde gevallen kan helpen,
maar "als ik de verhalen hoor, zien
Het aantal
doden door drugs
in Westduitsland
stijgt snel. Alleen
in de eerste zes
maanden van dit
jaar zijn er al 281
doden gevallen.
Nog bedreigender
is de uitbreiding
van aids. Omdat
streng straffen
alleen geen
uitzicht biedt op
proeven genomen
met methadon
(foto ANP)
de meesten het als een medicijn te
gen de verslaving. En dat is het be
slist niet. Methadon is een harde
drug".
Een van de verslaafden, die het
geluk heeft in het methadonpro-
gramma van Noordrijn-Westfalen
te zijn opgenomen, vindt het pro
gramma veel te kleinschalig: "Bui
ten is iedere verslaafde voor ons
een gevaar. Ze vragen of we me
thadon voor hen hebben of ze bie
den ons heroine aan. Trouwens
zonder aids waren ze nooit met de
ze proef begonnen".
De verantwoordelijke politici
ontkennen niet dat de zorg voor de
verspreiding van aids mede voor
deze bescheiden doorbraak heeft
gezorgd. Veel verslaafden en hulp
verleners hopen op een rigoreuze
uitbreiding van het methadonpro-
gramma. Het zou ook een uitweg
kunnen betekenen voor de duizen
den junks die op de vlucht voor de
bikkelharde vervolging in eigen
land, hun toevlucht bij ons zoeken.
Velen van hen denken dat Am
sterdam een paradijs is waar ver
slaafden als zieken worden gezien
en daarom niet worden vervolgd.
Eenmaal aangekomen, ontdekken
ze dat de hoofdstad alles- behalve
een paradijs is en dat ze er bijna net
zo worden opgejaagd als thuis. Ze
leven van diefstal en prostitutie om
aan voldoende geld te komen voor
hun dagelijkse heroinebehoefte.
De helft van de heroine-hoertjes
is inmiddels met aids besmet. Maar
ze willen liever in Nederland kre-
peren dan thuis in de cel belanden,
zeggen hulpverleners.
Gevangenis
Tussen de Westduitse en Neder
landse autoriteiten bestaat sinds
kort een tamelijk nauwe samen
werking op drugsgebied. De pro
vincie Westfalen-Lippe in Nooh-
drijn-Westfalen heeft twee sociaal
werkers naar Amsterdam gestuurd
om de terugkeer van junks voor te
bereiden. Eenvoudig is dat niet.
Een van de hulpverleners: "De
meesten zijn naar Amsterdam ge-
vlucht, omdat hen bij ons de gevan
genis wacht. Als ze terug willen,
zijn er een aantal handicaps. In de
eerste plaats moeten de arrestatie
bevelen ingetrokken worden. In de
tweede plaats moeten we een the
rapieplaats zoeken en een instantie
die de kuur betaalt. Het belangrijk- j
ste is echter, dat er in Duitsland iets I
veranderd, dat de mensen niet j
meer worden gecriminaliseerd en i
dat de wet op de verdovende mid-
delen wordt aangepast. De mees-
ten willen wel terug als er maar al- i
ternatieven zijn voor de harde ont-
wenning of de cel. Helpen in plaats
van straffen, moet het motto wor-
den".
Na de voor Duitse begrippen j
moedige stap van Noordrijn-West
falen breekt bij steeds meer politici
het besef door dat met hoge gevan
genisstraffen alleen, het drugspro- I
bleem nooit effectief kan worden
aangepakt.
BELFAST - "Mijn kleine meid van
vijf begrijpt niet wat ik haar altijd
weer duidelijk probeer te maken -
nooit tegen iemand zeggen dat
pappie soldaat is". Weggedoken
achter in een gepantserde terrein
wagen die patrouilleert in de dode
lijke achterstraten van Belfast,
haalt de soldaat fatalistisch de
schouders op, aanvaardend dat hij
zich constant in de vuurlinie be
vindt. Hij is lid van het Ulster De
fence Regiment (UDR), het groot
ste regiment in het Britse leger,
verantwoordelijk voor 85 procent
van het patrouillewerk in de ver
scheurde provincie Noordierland.
Het afgelopen weekeinde was
het weer goed raak. Bij wijze van
protest tegen de uitlevering door
Ierland aan de Britse autoriteiten
van Robert Russell, een 30-jarige
IRA-activist die in Noordierland
uit de gevangenis was ontsnapt,
spoelde een golf van geweld door
de straten van Belfast. Pas vanmor
gen keerde de rust enigszins terug,
na twee dagen van tientallen bom
aanslagen, schietpartijen en rellen
en het in brand steken en opblazen
van bussen, bestelwagens en au
to's.
De meeste officieren van het
6.500 man sterke UDR-regiment
zijn afkomstig van het Britse vaste
land. De manschappen zijn Noor
diers, in een onderdeel dat voor 55
procent bestaat uit deeltijdsolda
ten, het volmaakte 'zachte' doelwit
voor de guerrilleros van het Ierse
Republikeinse Leger, dat Groot-
brittannië uit Ulster weg wil heb
ben.
Protestanten
Er is een grimmige statistiek
over het bataljon van Belfast: van
de 177 UDR'ers die sinds de op
richting van het korps in 1970 zijn
vermoord, waren 134 op het ogen
blik van hun dood burger. Zij wa
ren aan het werk als postbesteller,
accountant en elektricien, gemak
kelijk af te zonderen mannen in
hechte, naar komaf ingedeelde ge
meenten.
De regimenten die de rest van
het Britse leger vormen hebben
410 man verloren sinds de eerste in
1969 naar Noordierland werden ge
stuurd. Vorige week zaterdag wer
den in eën slag acht van hen ge
dood toen het IRA een bomaanslag
op hun bus pleegde in de buurt van
Omagh, op 90 kilometer ten westen
van Belfast.
Het UDR bestaat vrijwel geheel
uit protestanten en het grotendeels
plaatselijke korps wordt in het al
gemeen hardgrondig verwenst
door de Iers-nationalistische ge
meenschap. Gematigder katholie
ke politici vinden dat het ontbon
den moet worden.
Dit jaar zijn tien r
UDR gedood. De laatste die stierf
werd uit een schoenenwinkel in
Belfast gesleept en voor de ogen
van vrouw en tweejarig dochtertje
doodgeschoten. De boeren in
Noordierland bewerken hun land
met een pistool in de achterzak
Een loodgieter draagt een kogelvrij
jek. Misschien wordt hij die avond,
als deeltijdsoldaat, tot doelwit uit
gekozen.
De soldaat van Belfast, een wijs
geworden man wiens ogen voort
durend op zoek zijn naar.de sluip
schutter op het dak: "Er zit altijd
een gat in je pantser. Je neigt ertoe
om te denken dat het jou niet zal
overkomen. Maar je bent 's mor
gens een keer laat en vergeet onder
je auto te zoeken naar een bom. Je
moet je vrouw naar de deur sturen
wanneer er gebeld wordt. Je moet
uit het bovenraam kijken wie er
staat."
Vrouwenkorps
Ook op patrouille is een lid van
de 'Green Finches', het vrouwen
korps van het UDR. De gescheiden
moeder van twee in het Britse leger
dienende zoons zegt: "Bij elke do
de in het korps neemt je vastbera
denheid toe om verder te gaan. Als
je er teveel over piekert wordt het
moeilijk. Ik sloot me er bij aan om
dat ik iets voor mijn land wilde
doen. Nu is het zo dat ik er plezier
aan beleef."
Een hoge officier uit Grootbrit-
tannié schildert hoe onmisbaar de
kennis van de plaatselijke omstan
digheden van de UDR'er kan zijn
tegen een vijand die opgaat in de
plaatselijke gemeenschap en die er
voor zijn steun op terugvalt. "Deze
jongens zijn met de terroristen op
gegroeid. Het is daar een jungle.
Toen ze nog kinderen waren gooi
den ze elkaar met stenen." zegt hij.
Omdat maar 3 procent van de
UDR-soldaten uit de katholieke
delen van Noordierland komt,
heeft het korps volgens Seamus
Mallon, een leider van de gematig
de katholieke Sociaal-Democrati
sche en Arbeiderspartij (SDLP),
niet het respect van de katholieke
gemeenschap verdiend. "De mees
ten zien het als deel van het pro-,
bleem, niet als de oplossing."
Zestien UDR-leden zijn veroor
deeld wegens moord en de hoge of
ficier geeft toe: "Er zitten rotte ap
pelen in de mand. Wij moeten
schoon schip maken. We moeten
witter dan wit zijn."
Dappersten
In de schilderachtige landschap
pen van het graafschap Antrim,
waar guerrilleros van het IRA hun
wapens verbergen, steekt een Brit
se officier de loftrompet van de
weinige katholieken die iri het
UDR dienst doen. "Zij zijn echt de
dappersten onder de dapperen. Zij
moeten het naar de kerk gaan
waarschijnlijk'opgeven en hun kin
deren waarschijnlijk op protes
tantse scholen doen," zegt hij.
De patrouille passeert een onder
komen brug waar soldaten de
week tevoren onder de afbrokke
lende bogen twee verborgen vuur
wapens vonden. De terreinwagen
remt piepend op een recht stuk
weg en zet een barricade op om
personenauto's en bestelwagens te
doorzoeken, altijd op zoek naar wa
pens die Belfast of Londonderry
binnengesmokkeld worden.
Twee soldaten hurken tegenover
elkaar in de berm, klaar om te
schieten en om eë'n ketting met pie
ken over het wegdek te trekken
wanneer iemand weigert stil te
staan. De korporaal, iemand die er
trots op is'dat hij als UDR'er een
soort psychiater in zijn vak gewor
den is, zegt: "De meeste echte ter
roristen zijn brutaal als de beulen
Hoe aardiger ze zijn, des te voor
zichtiger moet je wezen.
De mobiele barricade is gauw
weer ipgeladen. De kans is groot
dat deze hoek van Antrim nooit
meer daarvoor uitgekozen wordt,
want, zegt..de korporaal met een
grimmige blik over zijn schouder,
"in een gewoonte vervallen is fa
taal. Dan ligt er de volgende keer
dat we komen een bom achter die
muur daar."
Publieke protesten en demon
straties tegen de film 'De laatste
verzoeking van Christus' kun je
beter achterwege laten. Die leve
ren alleen maar meer publiciteit
op en wakkeren het bezoek aan
de film alleen maar aan. Het best
kun je de film gewoon negeren.
Daartoe heeft de voorzitter van
de rooms-katholieke bisschop
penconferentie van Engeland en
Wales, kardinaal Basil Hume, al
le rooms-katholieken en "dege
nen die zich bekommeren om
het christelijk geloof' opgeroe
pen. "Aan degenen die van de
openbare vertoning van de film
profiteren moet op kalme, maar
krachtige wijze worden getoond
dat wij de film afkeuren".
De Britse kardinaal ging uit
van het oordeel van een groep ge
lovigen onder leiding van het
hoofd van het rk bureau voor de
media, monseigneur George
Leonard, die de film tijdens een
besloten voorstelling had gezien.
"De film", zegt Hume, "geeft een
beeld van Jezus' leven dat voort
durend ingaat tegen het beeld
dat door de vier evangelisten
wordt geschetst. De verleidings
scène aan het slot is misschien
niet godslasterlijk, omdat ze dui
delijk fantasie is, maar ze bevat
wel elementen die gelovigen zul
len kwetsen en hun woede zullen
opwekken".
Bisschop John Taylor van St.
Albans, een van de vier angli-
bisschoppen die de film
hebben gezien, zei dat het ver
haal wordt ontsierd door "histo
rische onjuistheden en een sma
keloze bezetenheid van bloed
vergieten". "Dat is nog verwer
pelijker dan de naaktscènes. Als
christen kan ik niet anders dan
betreuren dat de film in dit land
wordt vertoond omdat de combi
natie van fictie en fantasie hem
tot een ernstige verdraaiing van
de christelijke waarheid maakt".
De Britse filmkeuring heeft de
film toegelaten voor personen
van 18 jaar en ouder. Hij zal in
september in de bioscopen zijn
te zien.
DedoordeMediacommissie
van het 'Rainbow'-instituut (drs.
Dorenbos) begonnen petitie
'Stop de film' heeft, volgens een
vandaag uitgegeven persbericht,
"duizenden mensen in beweging
gezet om handtekeningen te ver
zamelen". Dagelijks worden
vanuit het 'Rainbow'-kantoor in
Hilversum stapels petities ver
zonden. 'Rainbow' en een groot
aantal andere organisaties en
personen hebben de advocaten
mr. E. N. Bouwman in Utrecht
en mr. P. W. Rhodius in Soest ge
vraagd juridische stappen te on
dernemen.
Het instituut gaat er nog steeds
vanuit "dat gezond verstand
overheerst bij de filmmaatschap
pij MCA en de bioscopen en dat
de film niét naar Nederland
komt". "Mocht dit wel het geval
zijn, dan ligt een scenario van ak-
ties klaar".
Drs. Dorenbos heeft 'met ver
bijstering' gezien "dat de Wereld
raad van Kerken in zijn bestuurs
vergaderingen in Hannover zich
wel druk maakte over Shell in
Afrika, maar met geen woord
repte over de ernstigste aanval
aller tijden die gedaan wordt op
Jezus Christus, de leidsman van
de christelijke godsdienst". Hij
vindt dat opnieuw een bewijs
"dat de oecumenische kerk zelf
een van de hoofdoorzaken is dat
dergelijke godslasterlijke films
ontstaan".
Dorenbos ziet het als een 'te
ken aan de wand' dat ook kardi
naal en bisschoppen en synodes
zich in stilzwijgen hullen. "Ken
nelijk offeren zij liever hun gees
telijk leider op de meest afschu
welijke wijze op aan hun onder
linge verdeeldheid dan veront
waardigd als eën man op te ko
men voor de goede naam en eer
van de Koning der koningen".
ken en andere godsdienstige
groeperingen een reeks politieke
maatregelen in het vooruitzicht
gesteld die hun meer vrijheid
van handelen geven. De regering
erkent, dat alleen een kerk die in
staat is haar werk goed te doen,
kan bijdragen aan de verwerke
lijking van maatschappelijke
doeleinden.
De maatregelen zullen worden
vastgelegd in een protocol. Het is
de bedoeling dat de kerkleiders
en vertegenwoordigers van het
staatsbureau voor godsdienstza
ken die overeenkomst onderte
kenen.
De kerken krijgen meer vrij
heid om kerken te bouwen en
'geschenken uit het buitenland'
in te voeren. Zij hoeven ook min
der vaak toestemming te vragen
als ze iemand willen aanstellen.
Pastoraal werk in ziekenhuizen
en herstellingsoorden wordt mo
gelijk gemaakt. Wat de toegang
van kerken tot gevangenissen en
opvoedingsinrichtingen betreft
moet 'in samenwerking met de
bevoegde organen' naar een op
lossing worden gezocht. Hoe
godsdienstige groepen meer toe
gang tot de media kunnen krij
gen, wordt onderzocht. In ieder
geval zal voor vermenigvuldi
ging van bisschoppelijke brie-
Joden en Arabieren. In een
oproep van de algemene verga
dering van de Internationale
Raad van Christenen en Joden
(ICCJ) wordt Joden en Arabie
ren gevraagd te stoppen met ge
weld in het Midden-Oosten en
een dialoog aan te gaan in weder
zijds respect. De ICCJ, die de af
gelopen dagen in Montreal bij
een was, nam een desbetreffende
resolutie over van de Raad van
Joden, Christenen en Moslims in
Israël.
Dr. S. Schoon, voorzitter van
het Overlegorgaan van Joden en
Christenen (Ojec) in Nederland,
is bestuurslid van de ICCJ. Het
Ojec vertegenwoordigt Neder
land in de internationale raad.
Filius overleden
Op 63-jarige leeftijd is de
journalist J. Filius overleden. Tot
vijfjaar geleden toen hij door
een hersenbloeding werd getrof
fen kon men zijn bijdragen re
gelmatig vinden in o.a. 'De
Strijdkreet' van het Leger des
Heils en het zendingsblad 'Van
daar'. Jaren was hij perschef van
de hervormde Raad voor de Zen
ding (Oegstgeest). Ook het Ne
derlands Bijbelgenootschap
maakte van zijn adviezen graag
gebruik.
Mede-oprichter en voorzitter
was Filius van de interkerkelijke
actie 'Solidaridad' voor Latijns-
Amerika. Aan de Nationale com
missie voor voorlichting en be
wustwording Ontwikkelingssa
menwerking werkte hij geruime
tijd mee als tweede voorzitter.
Hervormde Kerk: beroepen
te Hoevelaken A. A. Floor Uddel.
Gereformeerde Gemeenten:
bedankt voor Kalamazoo (Vere
nigde Staten) M. Golverdingen
Utrecht.
Steunfonds. De Confessio
nele Vereniging in de Hervorm
de Kerk heeft een 'steunfonds
predikanten'. Doel is hervormde
gemeenten bij te staan waar aan
de wens tot 'confessionele predi
king' door financiële oorzaken
niet kan worden voldaan.
Het steunfonds is ontstaan
naar aanleiding van verzoeken
van gemeenten vooral in 'door
de secularisatie bedreigde' ge
bieden om financiële steun
voor het behoud van een bepaal
de predikantsplaats. Alleen aan
vragen van kerkeraden die voor
de instandhouding van een pre
dikantsplaats de vereiste kerke
lijke goedkeuring hebben ver
kregen, worden in behandeling
genomen. Zo wil het bestuur
voorkomen dat groepjes confes
sionelen voor het stichten van
een predikantsplaats bij het
fonds aankloppen.
Tot de Confessionele Vereni
ging behoren ongeveer 400 her
vormde predikanten. Het fonds
beschikt op het ogenblik over
enkele tienduizenden guldens.
Confessionele gemeenten is ge
vraagd om een bijdrage, bijvoor
beeld via een jaarlijkse collecte.
Oegstgeest. In Oegstgeest
bestaan plannen om volgend jaar
met Pasen de musical 'Jesus
Christ Superstar' ten tonele te
brengen. Hiervoor zijn honderd
mensen nodig. Op de 'startzon
dag' 4 september kunnen belang
stellenden zich in de zaal 'Taber-
na' melden voor deelneming.
Speciale vereisten zijn er niet,
ook geen minimum-leeftijd.