Een bed voor f 1100 per dag
Bevallen in Engeland en in Amerika
Particuliere ziekenliuizen floreren in Groot-Brhtannië
Dialoog met RK kerk 9krabben met spijker in beton
PAGINA 2
VRIJDAG 26 AUGUSTUS 198
Het Eindhovense Catharina-
ziekenhuis heeft
toestemming gevraagd om
een proef te mogen nemen
met een commerciële
afdeling. Vooralsnog mikt het
ziekenhuis daarbij
uitsluitend op buitenlanders,
die hier een hartoperatie
willen ondergaan. Het geld
dat aan de rijke
buitenlanders wordt
verdiend, kan worden
gebruikt om de
gezondheidszorg in de
'gewone' afdelingen van het
ziekenhuis op peil te houden.
De pijn van de bezuinigingen
op de gezondheidszorg zou
daarmee kunnen worden
verminderd.
Als het Catharina-ziekenhuis
de toestemming krijgt, is de
eerste privé-kliniek in ons
land een feit. In het
buitenland zijn particuliere
ziekenhuizen allang
gemeengoed. In de Verenigde
Staten, Engeland, Frankrijk,
West-Duitsland, en
Zwitserland wordt goed
verdiend aan de commerciële
gezondheidszorg. Jos
Ileymans ging naar Londen,
waar het grootste
particuliere ziekenhuis in
Europa, het Humana Hospital
Wellington, is gevestigd. Een
reportage.
door
Jos Heijmans
LONDEN - Het vermoeden dat een
behandeling in een particuliere kli
niek alleen is weggelegd voor de
rijken, wordt versterkt door het
wagenpark voor de ingang van het
Humana-ziekenhuis in de Londen-
se wijk Wellington. Bij de verblin
dend witte Rolls Royce drentelt de
chauffeur wat rond in afwachting
van de terugkeer van zijn baas.
Naast de Rolls staat een sportieve
Jaguar geparkeerd en daarnaast
weer een van de duurste types van
de Rover.
De entreehal van het ziekenhuis
lijkt op de lobby van een met veel
sterren onderscheiden hotel. Dure
tapijten op de vloer, kunstwerken
aan de muur. bloemstukken op de
salontafels en leren bankstellen
voor de wachtende gasten. Die zien
er trouwens niet uit als de gemid
delde inwoner van het Verenigd
Koninkrijk. Hun uiterlijk en accent
verraden een oosterse afkomst.
"Veel patiënten komen uit de
Golfstaten", zegt mevrouw E. Bir-
nie, de directrice die verantwoor
delijk is voor de verpleging. In de
veel te kleine directiekamer - de
luxe is blijkbaar alleen bestemd
voor de patiënten - steekt zij en
thousiast haar verhaal af.
Kennelijk gewend om aarzelen
de patiënten met een verkoop
praatje definitief over de streep te
trekken, vertelt zij over de sterk
groeiende belangstelling voor het
hospitaal. In 1987 verbleven 7300
patiënten in het Humana-zieken
huis, duizend meer dan het jaar er
voor. "Tot voor kort bestond de
helft van ons bestand uit buiten
landers. Maar sinds vorig jaar ko
men er meer Engelsen; 57 procent
van onze patiënten is afkomstig uit
het Verenigd Koninkrijk".
Van de overige 43 procent komt
het merendeel uit het Midden-Oos-
ten (duizend patiënten), de rest uit
Een eenpersoonskamer in het Londense Humana-ziekenhu
zijn voor 1100 gulden per dag.
5 met telefoon, kleurentelevisie, bad en douche. Ziek
de Verenigde Staten, Griekenland.
Westduitsland, Noorwegen en Ita
lië. Nederlanders zijn er de laatste
jaren nauwelijks meer geweest.
"Vroeger kwamen er veel voor een
open-hartoperatie. Ik denk dat ze
daarvoor nu ook in eigen land te
recht kunnen", veronderstelt me
vrouw Birnie.
Privé-kliniek
Het Londense ziekenhuis dat
aanvankelijk Wellington heette,
werd in 1974 geopend en kwam
drie jaar later in handen van het
Amerikaanse bedrijf Humana In
ternational Hospitals Incorpora
ted. Deze onderneming bezit 85 zie
kenhuizen in de Verenigde Staten,
Engeland en Zwitserland. De nieu
we eigenaar besloot onmiddellijk
tot uitbreiding. Er kwam een twee
de gebouw met 120 bedden bij,
waardoor het totaal aantal tot 225
steeg. En onlangs werd een derde
pand in gebruik genomen voor po-
li-klinische behandeling.
5 daar-
Het Humana-ziekenhuis
mee het grootste particuliere zie
kenhuis van Groot-Brittannië. De
Britse hoofdstad telt twaalf privé-
klinieken, naast de tientallen 'ge
wone' ziekenhuizen van de over
heid (National Health). Algemeen
directeur Ronald Hytoff van Hu
mana: "Ze werken op commerciële
basis en zijn eigendom van verze
keringsmaatschappijen of andere
particuliere ondernemingen. Ver
der zijn er nog de bijzondere zie
kenhuizen, die door nonnen wor
den gerund. Maar die zijn niet com
mercieel ingesteld".
Het marktaandeel van de parti
culiere klinieken in de gezond
heidszorg in Groot-Brittannie be
draagt zo'n vijftien procent. Door
het chronisch tekort aan zieken
huisbedden (momenteel tien- tot
twaalfduizend) wordt verwacht dat
dat aandeel nog verder zal groeien.
Bovendien is de tijd voorbij dat pri-
vé-klinieken slechts in ëén discipli
ne, bijvoorbeeld hartchirurgie, wa
ren gespecialiseerd.
Wachttijd
Het Humana-ziekenhuis met zijn
zeven 'theatres' (operatiezalen)
heeft verschillende afdelingen, on
der meer voor hartchirurgie, nier
transplantaties, hersenonderzoek,
oogoperaties, orthopaedie en be
vallingen. Een van de belangrijkste
voordelen van een particuliere kli
niek is dat de patiënten doorgaans
zelf kunnen bepalen, wanneer ze
opgenomen willen worden.
Directeur Hytoff: "In de gewone
ziekenhuizen is een wachttijd van
één maand tot twee jaar heel ge
woon. En als je dan aan de beurt
bent, moet het je wel schikken. Zo
niet, dan kom je weer onderaan de
wachtlijst te staan". Uiteraard gaat
het dan niet om spoedgevallen.
Daarvoor kunnen patiënten altijd
terecht in de ziekenhuizen van de
National Health.
Een ander verschil met de gewo
ne ziekenhuizen is de persoonlijke
medische behandeling. De patient
heeft tijdens zijn verblijf te maken
met ëén en dezelfde arts. De dokter
die even komt waarnemen, is in de
particuliere ziekenhuizen een on
bekend fenomeen. Maar in de kwa
liteit van de behandeling is geen
onderscheid, zegt mevrouw Birnie.
"Ook in de gewone ziekenhuizen
krijg je een goede behandeling, zo
lang je erg ziek bent. Maar zodra je
redelijk hersteld bent, wordt de
aandacht en de zorg minder. Bij
ons is dat uitgesloten".
Het Humana-ziekenhuis werkt
alleen met gekwalificeerd perso
neel. "Wij-leiden geen mensen op.
Hier kunnen alleen gediplomeer
den in dienst treden. We hebben in
tegenstellingïtot de gewone zieken
huizen geen leerling-verpleeg
sters".
De privé-klinieken staan onder
nationaal toezicht.
Oogoperaties
Niet alle disciplines mogen wor
den uitgevoerd. "Harttransplanta
ties zijn voorbehouden aan de Na
tional Health-ziekenhuizen", ver
telt Birnie. "Ook verlenen wij geen
EHBO. De wet schrijft voor dat al
leen de ambulances van National
Health slachtoffers van bijvoor
beeld verkeersongelukken mogen
vervoeren. We doen hier alleen
maar de grote operaties. Voor klei
ne ingrepen moet men naar de ge
wone ziekenhuizen".
De meeste behandelingen in het
Humana-ziekenhuis betreffen oog
operaties, op de voet gevolgd door
hartchirurgie. "We voeren duizend
hartoperaties per jaar uit", zei Hy
toff. Daarnaast houdt hét zieken
huis zich vooral bezig met or
thopaedie (600 operaties per jaar)
en neurochirugie (250 operaties).
Het meest in het oog springende
verschil met gewone ziekenhuizen
is natuurlijk de luxe, waarmee de
patiénten in privé-klinieken wor
den omgeven. Een rondleiding
leert dat elke kamer is voorzien van
een ruim balkon met uitzicht op de
velden van Lords Cricket Club. Za
len zijn er niet. Het zijn bijna alle
maal éénpersoonskamers, uitge
rust met fauteuils, kleurentelevi
sie, telefoon, bad en douche. De ka
le huur bedraagt gemiddeld 1100
gulden per dag. Maar voót dat be
drag heb je alleen nog maar een
bed, exclusief dokterskosten, me
dicijnen. operatiekamer, maaltij
den en consumpties.
Je kunt het zo duur maken, als je
zelf wilt. Wie een eenpersoonska
mer te klein vindt, kan voor 2160
gulden een suite huren. En wie de
pech heeft te belanden op de inten-
sive-care-afdeling, betaalt voor een
bed 1820 gulden. Naast de 1100 gul
den voor de 'gewone' kamer moet
er in ieder geval 60 gulden per dag
voor de verpleegster worden be
taald. En er is ook een escortser
vice, voor wie behoefte heeft aan
gezelschap. Kosten: 420 gulden per
dag, exclusief btw.
Gratis
Het gemiddelde verblijf van een
patient in het Humana-ziekenhuis
is zeven dagen. Dat kost ze dus mi
nimaal 10.000 gulden aan kamer
huur en maaltijden. De kosten voor
de specialist worden apart afgere
kend. "Dat is een zaak tussen arts
en patiënt. Daar bemoeien wij ons
niet mee", vertelt mevrouw Birnie.
Het financiële contrast tussen pri-
véklinieken en gewone ziekenhui
zen is enorm. Want wie een nor
maal hospitaal prefereert, betaalt
helemaal niets. De gezondheids
zorg is Groot-Brittannië is gratis en
wordt betaald uit de belastingop
brengsten.
De personeelskosten van een
particulier ziekenhuis wijken
weli.iks af van die in een Nation;
Health-ziekenhuis. "Het basissal;
ris van de verpleegsters is hier i
hoger, twee tot drie procent. M
in dat bedrag zitten alle onregelm;
tigheidstoeslagen. In een gewoo
ziekenhuis kun je door overuren
maken en veel weekenddiensten
draaien, zo'n tien procent meer v<
dienen", vertelt mevrouw Birnie
De prijzen in het Humana-zi
kenhuis zijn niet laag, geeft dire<
teur Hytoff toe. "Maar we staa
hier voor enorme uitgaven. Dit gt
bouw met z'n 120 bedden heeft 16
miljoen gulden gekost". Het H'
mana-ziekenhuis doet dan ook ni
mee met de prijzenoorlog, die tu
sen de particuliere kliniekei
woedt. "Ze proberen klanten
trekken door de beddenprijs te v
lagen. Het klinkt misschien v
waand, maar wij hebben dat r
nodig. We zijn de beste, we hebber
een uitstekende reputatie. Maa
daar werken we ook heel hare
Verzekeren
Hytoff houdt vol dat iedereen fi
nancieel in staat is een verblijf
een particulier ziekenhuis te beta
len. "De mensen kunnen zich te
gen die kosten verzekeren
premie voor het ziekenhuisverblij
(de kosten van de arts zijn dus
meeverzekerd) bedraagt - afhanke
lijk van leeftijd en gezondheidstoe
stand - gemiddeld 50 pond pe
maand, zo'n 2400 gulden per jaar
"Dat bedrag geven de mensen top
ook aan een vakantie uit. Het
toch helemaal niet raar om vanv
ge een operatie je vakantie een ld
over te slaan".
Hytoff zegt zijn gelijk te vindei i
in de cijfers. "Het aantal Britten da
voor een particulier ziekenhui;
kiest, neemt elk jaar toe. In 1985
verbleven hier 2800 inwonei
het Verenigd Koninkrijk. Vorig
jaar waren dat er al 4100. Het
niet waar, dat ons ziekenhuis al
leen te betalen is door rijke olies
heiks. Het aantal patiënten uit he
Midden-Oosten neemt juist af. Vai
1600 in 1985 tot een kleine duizem
in 1987".
Directeur Ronald Hytoff: "We
zijn de beste, maar daar werken we
ook heel hard voor...(foto gfoi
WASHINGTON - "Twee landen,
gescheiden door een gemeen
schappelijke taal", wordt wel eens
over Engeland en Amerika gezegd.
Maar veel meer scheidt de vroegere
en de huidige wereldmacht: de zie
kenzorg bijvoorbeeld.
Correspondentschappen voor
deze krant in eerst Londen en nu
Washington hebben mijn vrouw en
mij in staat gesteld ook dat verschil
tussen de twee landen van zeer na
bij mee te maken. We hebben zelfs
een vergelijkend warenonderzoek
kunnen doen: in beide landen
werd een van onze kinderen gebo-
Maria, de oudste, is een produkt
van de National Health Service
(NHS). Die NHS is de ruggegraat
van de Britse ziekenzorg. Het is zo
iets als ons ziekenfonds met dit
verschil dat iedereen die in Enge
land woont recht heeft op (gratis)
behandeling.
Op de jaarvergaderingen van de
Britse Labour-partij werd, in de
tijd dat ik in Engeland zat, steevast
over de NHS gesproken in termen
van "die prachtige organisatie,
waar alle andere landen ter wereld
jaloers op zijn".
Dat was een overdrijving, die
overigens goed te begrijpen is. Im
mers: het was een politicus van de
Labour-partij die de-socialistische
droom van gratis staats-ziekenzorg
voor iedereen enige tientallen jaren
geleden gestalte gaf.
Maar niettemin: een overdrij
ving, want het is voor de Britten
lang niet altijd een feest om hun li
chamelijk welzijn aan de doktoren
en ziekenhuizen van de NHS te
moeten toevertrouwen.
Voor een deel heeft dat te maken
met de tekorten die aan elke grote
staatsinstelling kleven: de service
gedachte staat zelden voorop, er is
nogal wat onverschilligheid, nogal
wat tijd uitdienen en de kantjes er
van aflopen.
Maar voor een minstens even
groot deel is premier Thatcher ver
antwoordelijk. voor de meer Dic-
kens-achtige kanten aan de NHS
Doordrongen als ze is van de ideo
logie dat alles aan het particuliere
initiatief moet worden overgelaten,
en dat staatsbemoeienis zover mo
gelijk moet worden teruggedron
gen, staat ze bepaald niet sympa
thiek tegenover die instelling.
En dus zorgt ze ervoor dat er
geen cent teveel naar de NHS gaat.
Onderbezetting en te weinig inves
teringen in noodzakelijke moder
niseringen zijn daarvan de noodlot
tige gevolgen.
En dat betekent vaker wel dan
niet. lange wachttijden bij de dok
ter, menigmaal onverantwoord
lange wachttijden voor wie een
operatie moet ondergaan, tekorten
aan bijvoorbeeld kunstledematen.
Engeland is een klassenmaat
schappij, en dat blijkt ook bij de
ziekenzorg. Degenen die het zich
kunnen veroorloven, rennen weg
uit de NHS en laten zich bij licha
melijk ongemak, gedekt door een
particuliere verzekering, lekker
verwennen in mooie en moderne
ziekenhuizen.
Voor die groep geprivilegeerden
is er ook zoiets unieks als Harley
Street, een straatje in Londen dat
geheel gevuld is met peperdure
specialisten. Ik ben daar wel eens
gaan kijken: je zag er de ene Bent-
ley na de andere Rolls voorbijzoe-
Voor het gewone volk is een der
gelijke luxe behandeling niet weg
gelegd, en dat is dan ook de reden
dat onze dochter in het Queen
Charlotte's ziekenhuis in West-
Londen. een NHS-ziekenhuis, ter
wereld kwam.
Het was zeker geen slecht zie
kenhuis, maar voor mijn vrouw
was het behelpen. Het was een
beetje een kazerne met grote zalen,
een strak regime, harde regels rond
bezoekuren en maaltijden die de
ergste vooroordelen over Engels
eten bevestigden.
Het verschil met het Fairfax zie
kenhuis in de buurt van Washing
ton, waar vorig jaar onze zoon Ar
thur werd geboren, kon niet groter
zijn. Hier was het: twee moeders-op
eén kamer, elk met een "eigen"
zuster, telefoon en televisie naast
het met een knop.in allerlei stan
den te brengen bed. perfecte ver
zorging.
De nieuwe moeder die aan de uit
gebalanceerde en smakelijke maal
tijden niet genoeg had, kon naar
het keukentje gaan waarvan er zich
een op elke verdieping bevond. Al
lerhande verstandige snacks en
drankjes waren daar te vinden. Een
magnetron-oventje stond klaar om
soep of iets dergelijks te
Credit Card
Het verschil met Engeland was,
dat ik voor dit luxe hotel voor moe
ders betaald had. Het eerste dat mij
werd gevraagd, op de gedenkwaar
dige dag dat Arthur werd geboren,
was of ik even naar de boekhou
ding wilde gaan teneirjde daar een
voorschot van vele honderden dol-
-lars te betalen - "zeker meneer, per
credit card betalen kan ook. Ameri
can Express, Visa. Mastercard, we
acceptéren alles".
Onze ervaringen met de twee ge
boortes onderstrepen het cruciale
onderscheid tussen de Britse en
Amerikaanse gezondheidszorg. In
Engeland wordt die zorg als een
recht voor iedereen gezien. In
Amerika is gezondheidszorg een
bedrijf, met klanten die betalen
voor geleverde goederen en dien
sten.
Net als bedrijven maken zieken
huizen, klinieken en specialisten
reclame voor zichzelf. Plastisch
chirurgén plaatsen grote adverten
ties waarin ze hun fraaiste kunst
werken (voor en na behandeling)
afbeelden.
Er zijn specialisten die klanten
lokken met gratis testen op bij
voorbeeld hoge bloeddruk, borst
kanker en andere verborgen kwa
len. Enige voorwaarde: van dege
nen bij wie een afwijking wordt
vastgesteld, wordt verwacht dat zij
zich door de ontdekkende specia
list ook laten behandelen.
Omgekeerd kijken de patiënten
ook naar een dokter als naar een
handelaar. Ze vragen prijzen op, en
vergelijken die met elkaar. Als je
een kinderarts zoekt, kun je naai
een dienst bellen waar jouw specia
le wensen (het moet een man zijn
ongeveer zo oud, getrouwd, zeli
kinderen hebben, de tijd voor je ne
men, 's avonds te consulteren zijn
etcetera) in een computer worder
ingetikt, waarna een rijtje namer
eruit rolt.
Het is die vrijheid om te kiezen
die de Amerikanen boven alles wil
len. Daarom- zou zoiets als de NHS
nooit in de Verenigde Staten kun
nen. Maar de vrijheid van keuze
moet wel worden betaald. Ziekte
kostenverzekeringen zijn duur, en
vaak is er. sprake van een zeer be
hoorlijk eigen risico.
Bankroet
Een kleine 20 procent Amerika
nen (40 miljoen mensen) is niet ver-
zekerd, en gaat dus bij een medi
sche calamiteit onvermijdelijk
bankroet. Ik ken een Belgische
journalist die zichzelf met behulp I
van medische boeken heeft geleerd
hoe bevallingen toegaan, en met
die kennis gewapend thuis zijn I
'dochter ter wereld heeft helpen ko
men. Dat spaarde hem - hij is niet
verzekerd 4000 gulden uit.
Voor de allerarmsten bestaat
overigens wel een soort zieken
fonds. Maar de medische zorg die
daaronder valt, is uitgesproken
slecht. Amerika heeft nu eenmaal
geen tijd voor verliezers, zelfs al
zijn ze hard ziek.
"Het is niet in het belang van
de bisschoppen, gesprekken af
te kappen die tot vruchtbare re
sultaten kunnen leiden. Door er
zo sterk de nadruk op te leggen
dat de Acht Mei-beweging hun
gezag moet accepteren, doen de
bisschoppen afbreuk aan hun el-
gen gezug. Gezag kan veel beter
functioneren in diuloog, en dat
hoeft helemaal niet ten koste van
het gezag te gaan, integendeel".
Zo reageerde secretaris-gene
raal dr. K. Blei van de Neder
lands Hervormde Kerk gisteren
in het KRO-radioprogramma
'Kruispunt' op het besluit van de
bisschoppen óm de gesprekken
met 'Acht Mei' te stoppen omdat
ze op dit ogenblik 'onvruchtbaar'
zijn. Eerst zal de beweging (die
meer dan negentig vooruitstre
vende rooms'kathölieke organi
saties omvat) haar 'onjuiste en
onvolledige' kerkvisie moeten
wijzigen.
Blei respecteert de opvatting
van de bisschoppen dat paus en
bisschoppen in de organisatie
van de Rooms-Katholieke Kerk
een geheel eigen plaats hebben.
Maar, zei hij, kerk-zijn is niet al
leen in strikt juridische bepalin
gen te vatten. Het besluit van de
bisschoppen heeft, naar zijn me
ning. ook een negatief effect op
het beeld dat protestantse ker
ken van de Rooms-Katholieke
Kerk hebben. "Het maakt wel
wat uit of je nu met een Rooms-
Katholieke Kerk te maken hebt
waar een lekenbeweging buitëh
de lijnen wordt gezet, óf dat je
een kerk tegenover je hebt waur
het gesprek gaande ls tussen lei
ding en kerkvolk".
De hervormde secretaris-gene
raal heeft de indruk dat de stop
zetting van het gesprek moet
worden gezien tegen de tendens
binnen de Rooms-Katholieke
Kerk om de puntjes Op de i te zet
ten en scherpe lijnen te trekken
tussen wat wel en niet door de
beugel kan.
De voorzitter van de synode
van de Gereformeerde Kerken in
Nederland, ds. E. Overeem. om
schreef de dialoog met de
Rooms-Katholieke Kerk, gezien
de structuur van deze kerk, als
'krabben met een spijker in be
ton'. Hij prees de samenwerking
met deze kerk in de Raad van
Kerken, maar was daaf naast dui
delijk in zijn sympathie voor de
Acht Mei-beweging. Hij zou een
uitnodiging voor deelneming
aan een manifestatie van deze
beweging van harte aannemen
"omdat je hart daarnaar uitgaat
en je met iedereen met wie je je
verbonden weet graag het heil
wilt vieren". Het zou, naar syno
de-praeses Overeem verzekerde,
in dë Gereformeerde Kerken on
mogelijk zijn dat de leiding het
gesprek met een bepaalde groep
gelovigen uit de weg zou gaan.
De hervormde secretaris-gene-
raal was op het punt van deelne
ming aan een manifestatie van
de Acht Mei-beweging minder
stellig. Hij vreesde dat zijn aan
wezigheid daar door de bis
schoppen als een soort 'oorlogs
verklaring' zou worden uitge
legd. "In de Raad van Kerken
hebben wij contacten met de bis
schoppen, en die kunnen wij niet
Predikanten
De regeling in de hervormde
kerkorde die predikanten kan
losmaken van hun gemeente an
ders dan op eigen verzoek, moet
in toenemende mate worden toe
gepast, meldt de hervormde
commissie voor het beroepings-
werk in haar tweejaarlijks ver
slag. De commissie noemt dat
een 'teken aan de wand'. Er mag
uiteraard niet worden getornd
aan de rechtspositie van predi
kanten, maar de commissie
vraagt zich wel af in hoeverre
ook gemeenten beschermd moe
ten worden tegenover predikan
ten "die helaas niet de geschikt
heid blijken te bezittén om hun
opdracht op bevredigende wijze
te vervullen".
De commissie noemt de muta
tie van predikanten die om wel
ke reden dan ook moeten omzien
naar een andere gemeente een
'bijzonder probleem'. Sommige
predikanten zouden in een ande
re gemeente beter op hun plaats
zijn, maar de commissie slaagt er
bepaald niet altijd in, de betrok
kenen in een andere gemeente
beroepen te krijgen.
Hoewel de commissie het aan
tal reële predikantsvacatures
voor de toekomst op 213 stelt -
ruim 100 meer dan was verwacht
is ze wat betreft het zoge
naamde 'kandidatenoverschot'
niet erg optimistisch. Er zijn
geen aanwijzingen dat de belang
stelling voor de theologische stu
die afneemt. Binnenkort kan dan
ook een nieuwe stroom kandida
ten (afgestudeerden) worden
vgerwacht. Overigens wijst de
commissie erop, dat er gemeen
ten zijn waar een nieuwe predi
kantsplaats zeker mogelijk is.
Van de gelegenheid tot ver
vroegd uittreden (vut) wordt
veelvuldig gebruik gemaakt.
Wat betreft het beroepen van
homofiele predikanten wijst de
commissie de suggestie af om al
aan het begin van het beroe-
pingswerk een kerkeraad te vra
gen of die bereid is een homofiel
predikant te beroepen. De com
missie vindt het beter, die vragen
in een sfeer van vertrouwelijk
heid aan de orde te stellen als
met een predikant al contact be
staat. "Is de overtuiging gegroeid
dat een bepaalde predikant in
een gemeente past, dan is de
kans groter dat men hem in zijn
geaardheid accepteert".
Gereformeerde Kerken
Vrijgemaakt: beroepen te Vol-
lenhove J. B. K. de Vries Gronin
gen (laatstelijk zendingspredi
kant): aangenomen naar Rood-
eschool kandidaat T. P. Nap Gro
ningen.
Oegstgeest. Morgen wordt
het druk in en om het Zendings
huis in Oegstgeest. Oud-zen
dingswerkers van verschillende
generaties komen daar bijeen
voor een 'dag van ontmoeting en
herinnering'.
Vanuit een nog frisse herinne
ring zal dr. L. Schellevis een in
leiding houden over 'Andere vra
gen na vier jaar Kameroen'.
Daarin vertelt hij over zijn erva
ringen als docent aan de theolo
gische faculteit van Yaounde, de
hoofdstad van dit land. 's Mid
dags krijgen de deelnemers in
formatie over actuele ontwikke
lingen in het werk van de Raad
voor de Zending zowel in buiten
als binnenland.
Sassenheim. Zondagmor
gen om 10 uur wordt ds. R. W.
Biewinga uit Kamerik door de
plaatselijke predikant K. E. Bras
bevestigd tot predikant van de
gereformeerde kerk in Sassen
heim. Ds. Biewinga (32) zal in de
zelfde dienst intrede doen.
Om te delen
Onder het motto 'Gaven de
len wereldwijd' houden protes
tantse kerken en de Oud-Katho
lieke Kerk op zaterdag 10 sep
tember van 10 tot omstreeks 4
uur in Amersfoort een bijzonde
re manifestatie. Verspreid over
de oude binnenstad zullen de
naar schatting 6000 deelnemers
(ruim 5000 hebben zich al aange
meld) op velerlei manieren aftief
betrokken worden bij theater, le
zingen, viering, cabaret, muziek,
dans, ontmoeting en gesprek.
Onder anderen verlenen me
dewerking ds. A. Boesak uit
Zuidafrika, voorzitter van de We
reldbond van Hervormde en Ge
reformeerde Kerken, ds. F. Chi
cane, secretaris van de Zuidafri-
kaanse Raad van Kerken, en de
Argentijn dr. J. M. Bonino, een
van de bekendste bevrijdings
theologen uit protestants La-
tijns-Amerika. Onder de deelne
mers zijn ook vertegenwoordi
gers van de Wereldraad van Ker
ken, gasten uit Oost-Europa en
in Nederland verblijvende mi
granten en vluchtelingen. Voor
zitter van de dag is prof. dr. B.
Goudzwaard.
Er zijn in totaal bijna veertig
programma's voorbereid. De
deelnemers kunnen dus naar
hartelust kiezen. Tussen en in de
gebouwen wordt een 'markt' ge
organiseerd. De dag wordt beslo
ten met een viering in de open
lucht.
De 'Dag om te delen' is opgezet
door de commissies Zending en
Werelddiakonaat, Ontwikke
lingssamenwerking en Vrouw-
Man van de Gereformeerde Ker
ken, de Generale Diakonale
Raad. de Raad voor Overheid en
Samenleving en de Raad voor de
Zending van de Hervormde
Kerk. de Stichting Oecumeni
sche Hulp (aan kerken en vluch
telingen) en de Interkerkelijke
Coordinatie-Commissie Ontwik-
kelingsprojekten.