LEIDSCH
DAGBLAD
Girofraude
daalt sterk
Dak Gamma stort in
ZULLEN WE VANDAAG
EENS IN DE KRANT
KIJKEN WAAR WE
MORGEN GAAN WINKELEN?
Spionagenet opgerold in
Zweden en Westduitsland
Dit jaar 30 miljoen gulden
'Het gaat
goed met
de export'
Chili heft na vijftien
jaar noodtoestand op
Sultan van Brunei de allerrijkste
Protestacties bij V&D
Tijdbom aan
boord toestel
van Aeroflot
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 38711 Prijs fl. 1,20
WASHINGTON/BONN (UPI/D-
PA) - Westduitse en Amerikaanse
functionarissen hebben deze week
in de Duitse Bondsrepubliek een
spionagenet ontdekt dat Westerse
militaire geheimen zou hebben
doorgespeeld aan agenten uit
Hongarije. Dit meldde de New
York Times vandaag.
In de krant staat dat
Amerikaanse regeringsfunctiona
rissen verklaarden dat de politie in
Westduitsland en Zweden dinsdag
8 personen heeft gearresteerd in
verband met de zaak. Zij worden
ervan verdacht documenten te
hebben gestolen met NAVO-plan-
nen over de verdediging van Euro
pa en met bijzonderheden over
Amerikaanse noodvoorzieningen
voor een landoorlog tegen de Sov
jetunie in Europa.
Onderzoekers vermoedden dat
het spionagenet opereerde vanuit
de Bondsrepubliek en dat het in
Zweden koeriers had om de Ameri
kaanse, Westduitse en NAVO-ge-
heimen door te spelen aan agenten
uit Hongarije. Dezen zouden op
hun beurt de informatie weer heb
ben doorgegeven aan de Sovjetu
nie. Volgens de medewerkers van
het Witte Huis zou het netwerk al
zeker tien jaar bestaan. Hoofdver
dachte is een voormalige sergeant
van het Amerikaanse leger die in
de BRD woont.
DEN HAAG (ANP) - Het gaat goed
met de Nederlandse export. Voor
lopige cijfers over de eerste zes
maanden van dit jaar wijzen daar
op. Tot 1 juli werd voor 99 miljard
gulden aan Nederlandse goederen
over de grens verkocht, terwijl de
dienstenuitvoer 20 miljard gulden
bedroeg.
Dat zei algemeen directeur ir.
K.A. de Jong van de Exportbevor-
derings- en Voorlichtingsdienst
van het ministerie van economi
sche zaken vanmorgen op de jaar
lijkse ambasssadeursconferentie
in Den Haag.
Vorig jaar bedroeg de goederen-
uitvoer in het eerste halfjaar 92,6
miljard gulden en kwam uiteinde
lijk uit op 187,6 miljard gulden over
geheel 1987. In 1986 lagen deze cij
fers op respectievelijk 105,3 en
197,4 miljard gulden. Recordjaar
was 1985, toen 226 miljard gulden
aan goederen de grens overging.
De Jong voorziet een voortzet
ting van de groei in de tweede helft
van dit jaar. Hij baseerde zijn posi
tieve verwachting onder meer op
de goed gevulde orderportefeuille
van het Nederlandse bedrijfsleven
en de sterke internationale concur
rentiepositie van ons land.
Vaten op stortplaats?
AMERSFOORT (ANP) - Uit mag
netisch onderzoek op een voorma
lige stortplaats van de gemeente
Amersfoort blijkt dat zich daar gro
te concentraties metaal bevinden.
Daarmee lijken getuigenissen van
oud-werknemers op de stort beves
tigd te worden dat in de jaren 50 en
60 grote hoeveelheden vaten met
chemisch afval op het terrein ge
dumpt zijn.
In het dak van Gamma Bouwmarkt
Blikseminslag of bouwfout: tonnen schade
LEIDEN - Als gevolg van het nood
weer vannacht is een gedeelte van
het dak van Gamma Bouwmarkt
aan de Hallenweg in de Leidse Me-
ïwijk ingestort. De schade loopt
daarvoor zijn er nog niet. Niet uit te
sluiten is dat er tijdens de bouw
fouten zijn gemaakt.
In het dak gaapt nu een gat van
40 tot 50 vierkante meter. Door de
in de honderdduizenden guldens.' hevige regenval kwam in het hele
De oorzaak is mogelijk bliksemin- gebouw enkele centimeters water
slag, maar concrete aanwijzingen te staan. Bijna alle kasten en keu-
SANTIAGO (AFP/AP) - De rege- twee vormen van noodwetgeving:
ring van de Chileense dictator ge- de formele noodtoestand en de
neraal Pinochet heeft gisteren de staat van verstoring van de bmnen-
noodtoestand opgeheven die sinds landse orde. Beide vormen zullen
zijn staatsgreep van 1973 in Chili nu worden opgeheven,
gold. Na de staatsgreep van Pinochet,
waarbij de gekozen president Al-
lende 'om het leven kwam, is het
wel voorgekomen dat één van de
noodmaatregelen is opgeheven,
maar het is nog niet eerder gebeurd
dat alle maatregelen nietig werden
verklaard.
Tot
toe
Penningmeester stak
65 mille in eigen zak
President Pinochet.
HAARLEM (GPD) - Een
van Haarlem heeft als penning
meester van de landelijke Stich
ting Kunst in de Kamer een bedrag
van 65.000 gulden in eigen zak ge
stoken. De Haarlemse rechtbank
heeft de man inmiddels tot terug
betaling veroordeeld.
De Stichting Kunst in de Kamer
houdt zich bezig met het organise
ren van huisconcerten in heel Ne
derland. Volgens de stichting trad
de Haarlemmer in 1986 als pen
ningmeester toe tot het bestuur.
Hij kreeg daarbij het volledige be
heer over het vermogen en kon ge
heel zelfstandig over de bankreke
ningen beschikken. Tijdens een
kascontrole bleek dat de kas ge
heel leeg was.
SMARTEGELD - Een Zwitserse
kliniek is veroordeeld tot het beta
len van 900.000 gulden smartegeld
aan de Amerikaanse crooner Frank
Sinatra, omdat zij ten onrechte
heeft gemeld dat deze een "verjpn-
gingsserum" op basis van diercel-
len heeft gekregen.
Af en toe regen
Af en toe zon en vooral in de avond nu
en dan regen. Minimumtemperatuur
omstreeks 12 graden. Middagtcmpe-
ratuur ongeveer 18 graden. Matige
wind uit west tot zuidwest, aan de
kust en op het IJssclmcer af en toe
krachtig.
De vooruitzichten voor zaterdag tot
en met dinsdag: Onbestendig weer
met middagtemperaturen rond 19 gra
den.
Vrijdag 26 augustus
zon op: 06.42 uur, zon onder: 20.40 uur;
maan op: 20.30 uur. maan onder: 04.45
Waterstanden te Katwijk
hoog water: 03.00 en 15.30 uur; laag
water: 11.28 en 23.25 uur.
Volgens de Chileense minister
van binnenlandse zaken, Fernan
dez, kan tot opheffing worden
overgegaan, omdat de regering
erin is geslaagd de orde en de rust
in het land te herstellen. Het is ech
ter zeker dat de maatregel verband
houdt met het referendum over het
presidentschap, dat het komend
najaar zal worden gehouden. Hier
bij kan de bevolking zich uitspre
ken over één enkele kandidaat.
Het is vrijwel zeker dat Pinochet
die kandidaat zal zijn. Als hij in het
referendum een meerderheid van
de stemmen krijgt, begint Pino
chet in maart aan een nieuwe
ambtstermijn van 8 jaar; als hij
geen meerderheid krijgt, moeten er
in 1990 open verkiezingen worden
gehouden.
De katholieke kerk, verscheide
ne buitenlandse regeringen, de po
litieke oppositie, en vele volgelin
gen van de regering hebben erop
aangedrongen om vóór het referen- v
dum de noodtoestand op te heffen, derzoek hebben ingesteld
omdat de stemming anders elke oorzaak v
geloofwaardigheid
lijk dat v
Krachtens de noodtoestand kon- ciale tent het gat dichten zodat snel
den verdachte personen zonder
met de verkoop kan worden
Stge" begoonnen. Maar daarover moet
overleg met de aannemer wor
den gevoerd", aldus de adjunct-di-
houden of worden verbannen.
Volgens een woordvoerder
een katholieke mensenrechten-or- recteur.
ganisatie zullen nu de meeste van
de 504 politieke ballingen naar hun
land kunnen terugkeren.
De mensenrechtenorganisatie
Amnesty International kwam van
daag met een rapport waarin staat
dat in Chili nog altijd de burger
rechten met voeten worden getre
den. Het afgelopen half jaar wer
den ruim 100 Chilenen door mili
ties mishandeld of ontvoerd, ter
wijl honderden andere opponen
ten geregeld met de dood worden
bedreigd.
NEW YORK (Rtr/UPI) - Sultan
Hassanal Bolkiah, de leider van
het oliestaatje Brunei, heeft zich
dit jaar gehandhaafd als de rijk
ste man van de wereld. Zijn per
soonlijke vermogen wordt door
het Amerikaanse financiële tijd
schrift "Fortune" geschat op 50
miljard gulden.
De 42 jaar oude oliemiljardair
woont met zijn twee vrouwen, 3
zoons en 6 dochters in een paleis
van 1.788 kamers. De stallen voor
zijn 200 Argentijnse polopaard-
jes zijn voorzien van air-conditio
ning.
Tweede op de lijst is koning
Fahd van Saudiarabië wiens
eveneens aan de olie ontleende
vermogen wordt geschat op 36
miljard gulden.
De rijkste Amerikaan staat op
de derde plaats: de 84-jarige For
rest Mars, van de Marsrepen en
het M&M-snoepgoed. Hij wordt
gevolgd door de Britse koningin
Elizabeth. Haar vermogen wordt
geschat op 17,4 miljard gulden,
wat haar meteen tot de rijkste
vrouw van de wereld maakt.
Koningin Beatrix prijkt ook op
de lijst. Ze is 12de en bezit vol
gens Fortune 9 miljard gulden
aan investeringen. Jongste op de
miljardairslijst is de 32-jarige
Amerikaanse computeronderne
mer William Gates. Hoewel hij
"nog slechts" 2,8 miljard gulden
heeft, kan hij door zijn jonge leef
tijd nog hoog stijgen op toekom
stige lijsten. Hij zit in de klas van
mannen met grote namen in Eu
ropa: de mediabezitters Rupert
Murdoch en Robert Maxwell.
De oudste miljardair is te vin
den in Japan. Hij is de 98-jarige
Tamesaburo Furukawa, die een
vermogen in amusementshol
dings van 3 miljard gulden heeft
opgebouwd.
De familie Brenninkmeijer van
het kledingconcern C&A staat
17de met een geschat persoonlijk
vermogen van 6,8 miljard gul
den.
Het tijdschrift stelt in zijn jaar
lijkse statistiek van de rijkste
mensen ter wereld vast, dat de
129 superrijken in totaal 641,2
miljard gulden bezitten.
kens, die pal on Ier het ingestorte
dak lagen opgeslagen, zijn on
bruikbaar. "Die kunnen we alle
maal weggooien", aldus adjunct
directeur C. Wittkampf van Goed
hart Vastgoed bv uit Alphen aan
den Rijn, die verantwoordelijk is
voor Gamma in Leiden.
De bouwmarkt is een jaar gele
den neergezet door Bouw- en Aan
nemingsmaatschappij Korswagen
uit Alphen aan den Rijn. Woord
voerder Den Hollander van dat be
drijf houdt het er voorlopig ook op
dat blikseminslag de oorzaak is
van de instorting. De brandweer,
die vanmorgen een oppervlakkig
onderzoek hield, zegt echter niets
over blikseminslag. Een woord
voerder houdt het op bouwfouten:
"Of de architect heeft een bereke-
ningsfout gemaakt of de aannemer
een constructiefout".
De bouwmarkt is voorlopig ge
sloten. Wittkampf verwacht dat
over enkele dagen de verkoop weer
kan beginnen. De 25 personeelsle
den houden zich voorlopig bezig
met het schoonmaken van het ge
bouw en het opruimen van de rom
mel. Bouwbedrijf Korswagen be
gon vanmiddag al met het herstel
het dak, nadat experts een on-
r de
AMSTERDAM (GPD/ANP) -
De fraude met girobetaal
kaarten neemt in hoog tempo
af. Vooral het feit dat klanten
hun girokaarten op het post
kantoor moeten afhalen,
heeft het verzilveren van ge
stolen betaalkaarten terug
gebracht. De Postbank ver
wacht dat de schade als ge
volg van deze fraude dit jaar
30 miljoen gulden bedraagt,
minder dan de helft van de 65
miljoen van vorig jaar.
Veel succes wordt ook verwacht
van de ultraviolette lamp, waarmee
winkeliers valse betaalmiddelen
kunnen ontdekken. Hiervan zijn er
inmiddels 20.000 bij de Postbank
(tegen kostprijs) in bestelling. De
Postbank maakt vanochtend in
een toelichting op de halfjaarcijfers
tevens bekend dat de nettowinst
over de eerste zes maanden van
1988 fors is gestegen: 144 miljoen
gulden tegen 114 over de eerste
helft van 1987.
Het elektronisch betalen blijkt bij
de Postbank een enorme vlucht te
nemen. Van de 7 miljoen rekening
houders zijn inmiddels tussen de
2,5 en 3 miljoen voorzien van de pas
met magneetstrip. Met deze giro
maatpas zijn ook puur elektroni
sche afrekeningen mogelijk en het
aantal daarvan steeg ook opzienba
rend. Vooral het gebruik van de
geldautomaten (giromaten) nam
toe. Als deze ontwikkeling zich
voortzet zullen in 1988 vier keer zo
veel betalingen elektronisch zijn
verricht als in 1987.
Het uitbreiden van de elektroni
sche betaalmogelijkheden gaat
door. Voor het einde van dit jaar
moeten 25 winkels van Albert
Heijn van elektronische betaalap-
paratuur zijn voorzien. In de loop
van 1989 moet het mogelijk zijn in
"al deze apparaten van de Postbank
ook met passen van andere banken
betalingen te verrichten, aldus het
halfjaarverslag van de Postbank.
ANP»
Morgen begint in de RAI
het grote tweejaarlijkse
elcktroijica-spektakel de
Firato. Onder meer is daar
de nieuwe DAT-recorder
te zien
PAGINA'S 9,10 en 11
'Industrie en wetenschap
beschouwen proefdieren
als wegwerpartikel'
PAGINA 3
Brits defensieblad zegt
dat Cubanen in Angola
gifgas gebruiken tegen
Unita
PAGINA 5
1 VNO is tegen beperking
van bescherming bedrij
ven tegen overvallen
PAGINA 7
Hoekstra leest Feyenoord
de les: gelijkspel tegen
RKC
PAGINA 17
Bronzen plak voor sprint
ster Monique Bron bij de
WK op de baan in Gent
PAGINA 18
HEROINE-IMPORT - In Amster
dam zijn twee mannen aangehou
den wegens de import van ruim 11
kilo heroïne met een waarde van
bijna een miljoen gulden.
de instorting. "Moge
met behulp van een spe-
Het noodweer heeft in Leiden
voor nog meer, zij het minder ern
stige, overlast gezorgd. Vannacht
strandde een politiewagen onder
het viaduct bij de Dr. Lelylaan. De
wagen kwam vast te zitten in een 60
centimeter diepe plas water die
daar lag. Er moest een tweede poli
tiewagen aan te pas komen om de
auto weer vlot te trekken. Tijdens
de hevige regenbui kwam de Wil
lem de Zwijgerlaan goeddeels
blank te staan. Het noodweer was
er verder de oorzaak van dat talloze
inbraakalarmen afgingen.
UTRECHT (ANP) - Via korte werk
onderbrekingen hebben tientallen
personeelsleden van het waren
huisconcern Vroom Dreesmann
in Utrecht en het Brabantse Sint
Oedenrode vanmorgen geprotes
teerd tegen eventuele gedwongen
ontslagen.
De actievoerders maakten dui
delijk dat er aan de al weken duren
de onzekerheid snel een eind moet
komen. Als de directie zich aan
haar beloften houdt moet een her
ziene versie van het reorganisatie
plan, dat aanvankelijk voorzag in
1400 ontslagen, uiterlijk volgende
week woensdag op tafel liggen.
In Utrecht legde ongeveer de
helft van de 60 werknemers in het
distributiecentrum het werk neer.
Ook in de centrale bakkerij onder
braken de bakkers hun werk.
Voorzien van spgndoeken togen de
actievoerders naar het warenhuis
in het winkelcentrum Hoog Catha-
rijne. Toen het warenhuis om half
tien de deuren opende, hielden de
actievoerders voor de ingang een
korte demonstratieve bijeen
komst.
Ook een handjevol verkopers en
verkoopsters voegde zich bij de de
monstranten. Korte tijd later ging
men weer aan de slag. In het distri-
WALLENBERG GEZIEN - Raoul
Wallenberg, de Zweedse diplomaat
die sinds 1945 in de Sovjetunie
wordt vermist, is anderhalfjaar ge
leden gesignaleerd in een Russisch
werkkamp. In 1978 werd hij nog
gezien in een psychiatrische inrich
ting. De Zweedse schrijver Kenne
Fant maakte dit gisteren bekend.
Wallenberg redde in de oorlog
100.000 Hongaarse joden. Volgens
de Russen stierf hij in 1947 in een
gevangenis.
MOSKOU (AP) - De Sovjetunie is
een vliegramp bespaard gebleven,
doordat een zelfgemaakte tijdbom
boord van een lijnvliegtuig van de
luchtvaartmaatschappij Aeroflot
niet afging. Het persbureau TASS
meldde vandaag dat het toestel een
vlucht van Kiev naar de stad Koey-
bysjev aan de Wolga maakte.
De bom werd gevonden, toen de
vrouw na de reis bij een familielid
waar zij op bezoek was haar koffers
uit pakte. Zij waarschuwde onmid
dellijk de politie en experts werden
ingezet om de bom onschadelijk te
maken. De tijdbom was vervaar
digd met onderdelen van een wek
ker.
Volgens TASS had de bom 35
minuten na het vertrek van het
vliegtuig uit Kiev moeten explode
ren, maar het mechanisme werkte
klaarblijkelijk niet. Naar de oor
zaak hiervan is een onderzoek in
gesteld.
De politie vermoedt dat de echt
genoot van de vrouw de bom voor
haar vertrek in haar koffer heeft ge
stopt. Toen de politie in Kiev de
woning van de vrouw doorzocht,
trof zij materialen aan die ook ge
bruikt waren voor het maken van
de bom.
De echtgenoot van de vrouw, een
oud-kolonel van het Rode Leger en
technicus van beroep, bleek spoor
loos te zijn verdwenen, aldus
TASS.
Marcos wil terug
MANILA (AFP) - De voormalige
Filipijnse president Ferdinand
Marcos heeft een rechtbank in Ma
nila toestemming gevraagd om te
rug te keren naar zijn land. Hij wil
zich voor de rechtbank persoonlijk
verweren tegen de beschuldigin
gen dat hij geld verduisterd zou
hebben.
Marcos deed zijn verzoek enkele
dagen nadat de rechtbank bekend
had gemaakt dat op 7 november
het verhoor zal beginnen van Mar
cos' vroegere minister van openba
re werken, Baltazar Aquino (geen
familie van de huidige president).
butiecentrum in Sint Oedenrode
hebben ongeveer 70 van de 100 per
soneelsleden het werk een half uur
onderbroken.
Bestuurder B. van Zweden van
de Dienstenbond FNV: „Bij V&D
gaat men niet zo snel over tot ac
ties. Dat het nu dan toch zover
komt moet de directie aan het den
ken zetten".
Op de foto: Ben van Zweden
spreekt in Utrecht het personeel
toe. (foto ANP)
Tentamen deugt
niet, student
deugt ook niet
UTRECHT (ANP) - Een 26-jari-
ge student wis- en natuurkunde
in Utrecht heeft tegenover de
politie bekend dat hij heeft ge
tracht zijn studietempo te ver
snellen op een manier die alle
wetten tart, ook de omstreden
harmonisatiewet die een snelle
studieduur beoogt.
Onlangs kwam hij tot de slot
som dat hij zijn doctoraal tenta
men had verpest. Hij leverde
het verknalde werkstuk niet in
doch brak een week later in in
de burelen van zijn professor,
tikte een tentamen over van een
studiegenoot die een zeven had
gescoord en legde zijn nepproe-
ve van bekwaamheid weer vol
daan in de stapel werkstukken
van zijn afgestudeerde lotgeno
ten.
De actie bleek uiteindelyk
toch niet zo geslaagd. De pro
fessor rook onraad toen bleek
dat het werkstuk in tegenstel
ling tot de andere tentamens
niet in de computer, waarvan
hij zich als rechtgeaard wiskun
dige bediende, was opgeslagen.
De computer zat dus uiteinde
lijk de aspirant-doctorandus
dwars. De student hoeft zich
waarschijnlijk niet voor de
rechter te verantwoorden. Hij
mag zich vermoedelijk nooit
meer op de universiteit verto
nen en daarmee is hij al genoeg
gestraft, aldus de politiewoord
voerder.
DE KRANT VOOR UW EIGEN STUK VAN NEDERLAND
I Neem nu een abonnement en beslis zelf hoe u betaalt!
per maand 23 95 Q Per half iaar 141.'
(alleen mogeli|k mei automatische betaling) q per jaar 270.25
De eerste 2 weken kri/gt u de krant natuurlijk gratis m debus' 1
Postcode/Piaais
Telefoon:
M leirt»ch. Alphen» Oagpiad
controle berorgtng)