HOEIANG
AARZELT U
Speculaties over
gezondheid Dukakis
ÉsHii
China niet gebrand op snelle oplossing voor Kampuchea
Zenuwinstortingen ontkend
Mathias Rust mag van
Gorbatsjov naar huis
Rechtse partijen in Israël
willen Westoever inlijven
BUI I kIMLAIMU
WASHINGTON - De campagneleiding van de Democratische Partij ontkent geruchten
dat presidentskandidaat Michael Dukakis tweemaal wegens een zenuwinstorting opgeno
men is geweest in een psychiatrische inrichting. De eerste keer zou zijn geweest in 1973,
toen zijn broer Stelian bij een verkeersongeluk om het leven kwam. De tweede keer in
1978, toen Dukakis niet werd herkozen als gouverneur van Massachusetts
President Reagan probeerde giste- Het gerucht gaat al geruime tijd
ren de geruchten over Dukakis' in het roddelcircuit in en buiten
psychische toestand politiek uit te Washington, maar niemand heeft
buiten door Dukakis een „invali- het tot dusver hard kunnen maken,
de" te noemen. Hij wilde niet nader De krant Boston Globe kwam er
toelichten wat hij daarmee bedoel- het afgelopen weekend
de. Later gaf hij toe 'grappig' te
door
Jaap van Wesel
hebben willen zijn. Dukakis nam
het incident grootmoedig op: „We
doen allemaal wel eens een ver
keerde uitspraak".
Buitenland kort
Griekenland
De Griekse regering heeft ver
klaard dat ze na afloop van het con
tract op 31 december, de Ameri
kaanse luchtmachtbasis Ellinikon
bij Athene wil sluiten. Ellinikon is
een van de vier militaire bases die
de VS in Griekenland hebben. Het
bericht kwam als een volslagen
verrassing, aldus Westerse diplo
maten.
Gif
De Westduitse politie heeft het
publiek gewaarschuwd dat in pak
jes Maggisoep gif kan zitten. De po
litie heeft de kopers gevraagd ze te
rug te sturen. Zowel de politie als
het bedrijf verklaarde dat de onbe
kende gifmenger geen poging had
gedaan om geld af te persen. Of hij
in zijn brief een beweegreden voor
zijn gedrag had gegeven, zeiden zij
niet.
Oorlogsmisdadigers
In de VS is onderzoek ingesteld
naar zo'n 600 personen die ervan
worden verdacht tijdens de Twee
de Wereldoorlog oorlogsmisdaden
te hebben gepleegd. Voorts zijn bij
Amerikaanse rechtbanken 30 pro
cedures inzake uitwijzing en in
trekking van het Amerikaanse
staatsburgerschap aangespannen.
Hongarije
De Hongaarse regering heeft een
wet in voorbereiding die het moge
lijk maakt de geëxecuteerde lei
ders van de opstand van 1956 een
waardige herbegrafenis te geven.
In Hongarije wordt steeds meer ge
discussieerd over de vraag of de of
ficiële versie van de gebeurtenis
sen van 1956 moeten worden her-
Argentinië
Een Argentijnse militaire aan
klager heeft tien jaar gevangenis
straf geëist tegen militairen die op
18 januari dit jaar samen met een
groep burgers waren betrokken bij
de mislukte staatsgreep. De straf
fen zijn lager dan die waartoe de
burgers zijn veroordeeld.
Mozambique
Het Mogambiquaanse verzet
Renamo maakte bekend dat bij ge
vechtsacties deze week veertien
Mogambiquaanse en drie Zimbab
waanse soldaten zijn-gedood. Het
Renamo zei in en verklaring, dat de
drie Zimbabwanen en zeven rege
ringssoldaten op 30 juli werden ge
dood bij de verovering van een le
gerkamp in Vila de Mexunge, in de
centrale provincie Sofala.
Schipbreuk
Een Grieks schip heeft in 'de In
dische Oceaan op 400 kilometer te
zuidwesten van de Australische
stad Perth zes opvarenden gered
van een schip dat een maand gele
den was gezonken. De zes behoor
den tot de 25, meest Filipijnse, be
manningsleden van een vracht
schip dat op 4 juli in vliegende
storm verging. Van het schip heeft
men geen spoor teruggevonden.
Libanon
De sinds 19 maanden in Bayrut
gegijzelde Westduitse bedrijfslei
der Cordes heeft in brieven aan zijn
vrouw en het kabinet in Bonne de
wens uitgesproken dat hij spoedig
zijn vrijheid zal herkrijgen. Uit be
trouwbare bron werd vernomen
dat Cordes had laten weten dat het
met zijn gezondheid niet zo goed
ging.
erkende geen bewijzen te hebben.
Dinsdag volgde de zeer conserva
tieve Washington Times, die even
min bewijzen aanvoerde, maar er
op wees dat Dukakis weigert zijn
medische documentatie uit die tijd
vrij te geven, hetgeen volgens het-
blad verdacht is.
De aanvankelijke bron is weinig
geloofwaardig: het is de notoire
Lyndon Larouche, die sinds jaar en
dag een eenmanscampagne voert
voor het presidentschap. Eerder
beweerde Larouche dat de mens
heid het slachtoffer is van een we
reldwijde samenzwering van
drugshandelaren onder leiding van
koningin Elizabeth van Engeland
en voormalig minister van buiten
landse zaken Henry Kissinger.
Psychische labiliteit is een ge
voelige zaak in presidentsverkie
zingen in Amerika. In 1972 moest
de Democratische kandidaat voor
het vice- presidentschap Thomas
Eagleton zich terugtrekken toen
bleek dat hij eerder in zijn carrière
was ingestort en in een psychiatri
sche inrichting behandeld was ge
weest. Sindsdien hebben presi
dentskandidaten altijd hun medi
sche verleden openbaar gemaakt.
Vorig jaar heeft de New York Ti
mes aan alle toenjnalige presi
dentskandidaten een vragenlijst
gestuurd, waaronder een verzoek
om medische gegevens. Dukakis
gaf zijn medische documenten niet
prijs, maar stuurde in plaats daar
van een brief van zijn arts die ver
klaarde dat Michael Dukakis zo ge
zond is als een vis. „U hebt üw hele
leven geen ernstige ziekten gehad
en er is niets in uw medische ge
schiedenis dat uw functioneren als
president in de weg zou kunnen
staan", aldus de arts. Ook de Repu
blikeinse kandidaat, vice-presi
dent Bush, heeft zijn medische ver
leden nog niet geheel geopen
baard.
Het wekt enige bevreemding dat
Dukakis geheimzinnig doet over
zijn medische verleden. Sommigen
in Democratische kring vragen
zich af of Dukakis er verstandig
aan doet zijn medische documenta
tie in de persoonlijke sfeer te hou
den. Het uitgangspunt is dat het
Amerikaanse volk er recht op heeft
om te weten of de president licha
melijk en psychisch in staat is om
te regeren. Zij vrezen dat Dukakis
zichzelf ernstige schade zal berok
kenen als hij niet met zijn medi
sche geschiedenis over de brug
komt.
BONN De Westduitse sportvlie
ger Mathias Rust, die in mei vorig
jaar met een Cessna op het Rode
Plein in Moskou landde, is na een
verblijf van 14 maanden in een
Russische gevangenis weer thuis.
Het Presidium van de Opperste
Sovjet maakte gistermiddag be
kend dat de 20-jarige Rust uit de
Sovjetunie was uitgewezen. Een
lijntoestel van de Lufthansa landde
gisteravond om half tien op de
luchthaven van Frankfurt met aan
door
Anke Pepner
boord de jonge piloot. Onmiddel
lijk na de landing stapte Rust in
een auto en vertrok met onbeken
de bestemming.
Oorspronkelijk was Rust in sep
tember 1987 tot vier jaar dwangar
beid veroordeeld. De officier van
justitie had acht jaar werkkamp ge
ëist wegens illegaal betreden van
Sovjet-grondgebied, schending
van de internationale luchtvaartre-
gels en straatschennerij op het Ro
de Plein. De rechtbank hechtte
weinig geloof aan Rusts verklaring
dat hij met zijn vlucht de interna
tionale ontspanning wilde bevor
deren en meende dat het de jonge
man alleen te doen was zichzelf in
het middelpunt van de belangstel
ling te plaatsen.
Rust is woensdagmiddag zonder
tussenkomst van de Westduitse
ambassade van de Lefortovo-ge-
vangenis in Moskou direct overge
bracht naar het vliegveld Sjereme-
tjevo. Anders dan met de vrijlating
van de Amerikaanse journalist Da-
niloff in september 1986 hadden de
autoriteiten de internationale pers
ditmaal niet gealarmeerd.
Dat het plotseling tot een gratie
verlening kwam, is zeker ook de
verdienste van de Westduitse mi
nister van buitenlandse zaken Gen-
schér, die vorig weekeinde in Mos
kou besprekingen voerde ter voor
bereiding van een bezoek van kan
selier Kohl aan Moskou in oktober.
Genscher had bij zijn Russische
collega Shevardnadze gepleit voor
de vrijlating van Rust. Daarover
zweeg Genscher echter tot giste
ren. Ook dat Shevardnadze voor
het vertrek van Genscher de vrijla
ting van Rust in het vooruitzicht
had gesteld, werd pas na de beslis
sing van de Sovjets bekend ge
maakt door het Duitse ministerie
van buitenlandse zaken.
Sinds de veroordeling van Rust
in september vorig jaar is er op ver
schillende niveaus onderhandeld,
maar hierover drong nooit iets
door naar buiten. Door dit resultaat
heeft, Genscher zeker nog aan poli
tiek gewicht gewonnen.
Het was eigenlijk van begin af
aan duidelijk dat Rust niet de hele
straf van vier jaar zou moeten uit
zitten. Rust is namelijk nooit naar
een strafkamp gestuurd, maar ver
bleef de gehele tijd in de Lefortovo-
gevangenis. Eerst wilde Mathias
zelf naar een strafkamp, omdat hij
daar wat beweging zou hebben.
Uiteindelijk besefte hij echter dat
hij het in de gevangenis in Moskou
beter had getroffen. In deze tussen
flatblokken ingeklemde gevange
nis in Moskou heeft Rust Russisch
gestudeerd. Zijn ouders en zijn
Russische advocaat konden hem
meerdere malen bezoeken.
De behandeling in Moskou was
goed, verklaarde Rust steeds op
vragen van ouders, advocaat of le
den van de Duitse ambassade. Het
openbaar ministerie van
Mathias Rust.
Schleswich-Holstein heeft echter
al aangekondigd dat zijn aanklacht
tegen Rust zullen indienen. Het is
ook mogelijk dat hij zijn vliegbre
vet moet afgeven. De familie Rust,
die woont in Wedel, zo'n tien kilo
meter van Hamburg, heeft een ex
clusief contract met het weekblad
Stern afgesloten.
Zuidafrikaanse studenten maakten
geren uit protest tegen de apartheid.
JOHANNESBURG (AP) - Een
groep van 143 mannen heeft giste
ren meegedeeld dat zij niet meer
zullen opkomen voor de militaire
dienst, die in Zuidafrika voor alle
blanke mannen verplicht is. Op
persconferenties in Johannesburg,
Kaapstad, Durban en
Grahamstown beriepen de man
nen zich op religieuze, morele en
politieke gronden voor hun weige-
ring om in de Zuidafrikaanse
krijgsmacht te dienen. Onder de
weigeraars bevinden zich artsen,
juristen en een enkele kapitein.
"Het leger verdedigt niet Zuid
afrika, maar het apartheidssys
teem," zei Efienne Marais, een 26-
jarige psychologiestudent aan de
Universiteit van Witwatersrand.
Groep van 143
Zuidafrikanen
weigert dienst
De student vervulde in de jaren
1980-1982 zijn militaire dienst.
"Duizenden (zwarte Zuidafrika
nen) zijn gevangen gezet, gemar
teld of gedood in wat alleen een
burgeroorlog kan worden ge
noemd." De maximumstraf voor
dienstweigering in Zuidafrika is
zes jaar gevangenis. Voor niet-
ANP)
blanken is de militaire dienst vrij
willig.
Kort na hun aankondiging ont
plofte een autobom in Johannes
burg. Er deden zich echter geen
persoonlijke ongelukken voor. De
auto stond vlakbij een bushalte
waar veel zwarte forenzen op de
bus stappen. Vorig jaar raakten op
dezelfde plek 68 mensen gewond.
TEL AVIV (GPD) Rechts-natio-
nalistische kringen in Israël vinden
dat de tijd is aangebroken de door
Israël bezette westelijke Jordaan-
oever te annexeren. Tijdens het
wekelijkse kabinetsoverleg giste
ren over koning Husayns besluit
de banden met de westelijke Jor
daanoever te verbreken, zei de mi
nister van handel, en industrie
Sharon: „De koning heeft een poli
tiek vacuüm geschapen. Dat moe
ten wij opvullen". Hij riep de rege
ring op onmiddellijk grote delen
van de westelijke Jordaanoever te
annexeren.
Zijn collega Modai (zonder porte
feuille) vond dat Israël vanaf nu
niet meer de bezetter van de weste
lijke Jordaanoever kan worden ge
noemd en dat de Jordaanse wet
daar moet worden vervangen door
de Israëlische. Beide ministers be
horen tot de Likudpartij van pre
mier Shamir.
De rechts-nationalistische Te-
hiyapartij deed daar nog een
schepje bovenop. Tijdens een bij
eenkomst in Jericho vlakbij de Al-
lenby-brug over de Jordaan legden
leiders van de partij het besluit van
de Jordaanse koning uit als een
„cadeau aan Israël". Elyakim Ha-
etzni, ëén van de aanvoerders van
de joodse kolonistenbeweging
Goesj Emoeniem (Blok der Gelovi
gen), riep: „We kunnen nu zeggen
dat het koninkrijk Jordanië dood
is. Leve het koninkrijk Israël".
Gezien de huidige krachtsver
houdingen binnen de regering van
Nationale Eenheid en het parle
ment zou een mogelijk annexatie-
voorstel niet op een meerderheid
kunnen rekenen. In kringen van de
Arbeiderspartij van vice-premier
Peres werd gisteren zeer voorzich
tig gereageerd op de annexatie
ideeën van de Likud en de Tehiya-
partij. „De annexatie van anderhalf
miljoen Palestijnen zou een demo
grafische ramp betekenen", was de
socialistische reactie.
De Amerikaanse diplomaat
Murphy die gisteravond in Cairo
arriveerde voor een nieuwe ronde
van besprekingen met leiders in
het Midden-Oosten zal in het
licht van de recente ontwikkelin
gen zijn vredesbemiddelingspo
gingen moeten uitstellen. Hij zal
zich in de komende dagen voorna
melijk bezighouden met de politie
ke gevolgen van de besluiten van
koning Husayn.
ADVERTENTIE
Iraq en Iran staan lijnrecht tegenover elkaar
TEHERAN/AL-MAN AMAH
(DPA/AFP/Rtr) - Iraq en Iran wil
len geen van beide inbinden in de
besprekingen die zij in New York
met VN-secretaris-generaal Perez
de Cuellar voeren over een bestand
in de al bijna acht jaar durende Gol
foorlog. Aan het front gaat de strijd
onverminderd voort.
In de diplomatieke sfeer is het
wachten op een rapport dat een
groep VN-rapporteurs vandaag
aanbiedt aan de secretaris-gene
raal. De militairen onder leiding
van de Noorse luitenant-generaal
Vadset zijn in Baghdad en Teheran
geweest en hebben er de standpun
ten van de twee regeringen geïn
ventariseerd. De mogelijkheid be
staat dat Perez de Cuellar na bestu
dering van het rapport eenzijdig
een bestand afkondigt.
Maar Iraq heeft al te kennen ge
geven dat het een opgelegd be
stand niet aanvaardt. Baghdad
staat op directe besprekingen met
Iran die moeten leiden tot een wa
penstilstand. Maar Teheran wil
geen enkele voorwaarde vooraf
van de vijand accepteren.
Als Iraq voorwaarden stelt voor
een wapenstilstand, doet Iran dat
ook en zal het om de veroordeling
van de agressor vragen, verklaarde
president Khamenei.
PARIJS (AP/Rtr) - Met het oog
op de eer van Frankrijk zou een
geheim agent naar een atol in
de Stille Oceaan moeten terug
keren, vanwaar hij tegen de zin
van Nieuwzeeland vorig jaar
december naar Parijs kwam.
Dit heeft premier Rocard vol
gens de krant Le Monde voor
gelegd aan Alain Mafart.
Intussen voert Frankrijk in
het geheim onderhandelingen
met Nieuwzeeland over de
eventuele terugkeer van twee
Franse geheimagenten, Alain
Mafart en Dominique Prieur,
naar het eiland in de Stille Oce
aan. Beiden waren in 1985 be
trokken bij de aanslag in 1985
op het Greenpeace-schip de
Rainbow Warrior in de Nieuw-
Franse premier
vraagt geheim
agent toch straf
uit te zitten
zeelandse haven van Auckland.
De twee geheimagenten lie
ten in Auckland het Greenpea
ce-schip Rainbow Warrior zin
ken, omdat het een protestvaart
wilde houden tegen de Franse
atoomproeven in de Stille Oce
aan. Daarbij kwam de Neder
landse fotograaf Pereira om het
leven.
De twee, die opereerden on
der de schuilnaam Turenge,
werden vorig jaar in Nieuwzee
land veroordeeld tot tien jaar
gevangenisstraf. Na enige druk
van Frankrijk, waarbij het land
dreigde de export van Nieuw
zeeland naar Europa te blokke
ren, werden ze vrijgelaten. Een
voorwaarde was echter dat ze
drie jaar lang niet terug moch
ten keren naar Frankrijk.
In december vorig jaar arri
veerde Alain Mafart op last van
de toenmalige premier Chirac,
toch in Frankrijk om zich aan
een inwendige kwaal te laten
opereren. Vijf maanden later
mocht ook Dominique Prieur
terugkeren, omdat zé zwanger
.U'A O S v> fe
il =mgg|I.ANDSE STAATSLOTERIJ
_JJ12J4S§
Wïe slim is koopt mefeen een lot. Want ook deze maand zijn er meer dan 1 miljoen prijzen te winnen tegenover
zo'n 2 miljoen loten. Verdeeld over3 trekkingen. Alles bij elkaar ruim 33 miljoen gulden aan prijzen. Van een tientje
king volgende week woensdag MÉÉR KANS IN DE STAATSLOTERIJ
PEKING/HANOI - China en de
Sovjetunie zijn overeengekomen
op 20 augustus in Peking bijeen te
komen in een poging een oplossing
te vinden voor het conflict in Kam
puchea, dat al tien jaar duurt. Het is
voor het eerst dat de twee super
machten om de tafel gaan zitten.
De Sovjet-delegatie zal worden ge
leid door onderminister van bui
tenlandse zaken, Rogatsjof.
door
Bob Mantiri
De besprekingen komen een
maand na de historische informele
ontmoeting tussen de bij het con
flict betrokken partijen in de Indo
nesische stad Bogor. Hoewel deze
door Indonesië georganiseerde
conferentie geen concrete resulta
ten opleverde, werd zij toch gezien
als een doorbraak.
Het feit dat de strijdende partijen
om de tafel zijn gaan zitten, er een
concensus is onder de deelnemers
dat de Vietnamese troepen niet
thuis horen in Kampuchea en dat
tegelijkertijd ook moet worden
verhinderd dat de Rode Khmer
weer aan de macht komen, wordt
beschouwd als een basis voor toe
komstige informele contacten.
Maar de conferentie in Bogor
was gedoemd om zonder tastbare
resultaten te eindigen, omdat de
supermogendheden China en de
Sovjetunie, hoewel zijdelings bij
het conflict betrokken, toch de
sleutel in handen hebben voor de
oplossing van het probleem. China
steunt de Rode Khmer van Pol Pot,
terwijl de Sovjetunie achter Viet
nam staat. De aanstaande bespre
kingen zijn voortgevloeid uit de
wens van zowel Sovjetpartijleider
Gorbatsjov en als China's sterke
man Deng Xiaoping om de betrek
kingen weer te normaliseren.
Na Afghanistan wordt Kam
puchea als het belangrijkste gebied
gezien waar de twee landen eikaars
goede wil kunnen aftasten. De be
trekkingen tussen Moskou en Pe
king zijn de laatste maanden aan
zienlijk verbeterd, getuige de fre
quente bezoeken van Russische
ministers en handelsdelegaties aan
China. Intussen lijkt er tussen de
twee grootmachten een overeen
stemming op handen over de
kwestie van de Russische troepen
aan de Chinese grens en in Mongo-
Deng Xiaoping.
lië, omdat krachtens het INF-ak-
koord de Sovjettroepen zich heb
ben teruggetrokken uit de posities
die China als een bedreiging voor
zijn veiligheid ziet.
Ongetwijfeld is China's troef
kaart bij de komende onderhande
lingen de steun die het geeft aan de
Rode Khmer, waarmee de Chinese
regering invloed kan uitoefenen op
de ontwikkelingen in Kampuchea.
Men verwacht niet dat Peking is
gebrand op een snelle oplossing.
Dat wordt mede ingegeven door
dat China zich midden in een eco
nomisch hervormingsproces be
vindt. Zijn economische groei ont
wikkelt zich- snel, het is bezig om
het leger te moderniseren en zijn
positie in de Pacific is sterk. Het
kan zich dus veroorloven om te
wachten met een volledige norma
lisatie van zijn relaties met Mos.-
kou.
Het lijkt ook niet waarschijnlijk
dat China zijn militaire steun aan
de Rode Khmer al meteen zal op
schorten. Deng Xiaoping is het nog
,niet vergeten dat Vietnam begin
1979 zich tegen China keerde door
een grensoorlog te beginnen. Deng
zei toen dat China Vietnam een les
je zou leren, maar het resultaat
bleek andersom.
De Vietnamese bezetting van
Kampuchea heeft twee gevolgen
voor Hanoi. Enerzijds krijgt dat
land, door internationale druk, niet
de kans om zijn ideaal vari een In-
dochinese federatie, te realiseren.
China vreest een Indochina dat
wordt gedomineerd door Vietnam.
Aan de andere kant betekent het
voor Vietnam, dat het zich niet eco
nomisch kan ontwikkelen, omdat
de Westerse landen, met name de
VS. Hanoi geen financiële hulp wil
len geven zolang Vietnamese troe
pen het buurland bezet houden.
China's beleid ten aanzien van
Vietnam is dat land dood te laten
bloeden. Maar ook al zou de Chine
se Volksrepubliek in het kader van
een vredesregeling voor Kam
puchea besluiten om haar militaire
steun aan de Rode Khmer op te
schorten, dan nog is daarmee het
conflict niet uit de wereld. De Rode
Khmer, die nog altijd wordt geleid
door Pol Pot, heeft enorme wapen-
voorraden aangelegd binnen Kam
puchea, daarmee inspelend op de
mogelijkheid dat Peking de wa
penleveranties zal stoppen. Wan
neer de Vietnamese troepen zich
zouden hebben teruggetrokken,
zou het een strijd tussen de Rode
Khmer en leger van Phnom Penh
worden. Het laatste is zo gebrekkig
en zwak, dat het geen partij zal zijn
voor de Rode Khmer.
Prins Sihanouk waarschuwde
onlangs, dat wanneer de Rode Kh
mer weer aan de macht komen er
opnieuw een massale slachting
komt in Kampuchea. Hij waar
schuwde ook voor een deling van
Kampuchea in een door de Rode
Khmer bezet gebied en een regio
dat door de Vietnamezen wordt ge
controleerd.
In Peking zullen wat de kwestie
Kampuchea betreft geen spykers
met koppen worden geslagen. De
ontmoeting met de Sovjetunie
wordt door de Asean-landen gezien
als een vervolg op de Bogor confe
rentie. In deze Indonesische stad
zijn de regionale partijen in het
conflict bij elkaar geweest. In Pe
king komen de twee grootmachten
die de strijdende partijen steunen
bijeen. In de volgende fase zullen
deze twee landen zich bij het regio
nale dialoog aansluiten, waarmee,
volgens Asean-diplomaten, de eer
ste concrete aanzet wordt gedaan
naar een oplossing van het Kam-
pucheaanse conflict.
