'Voorsehotense route
racebaan geworden'
Commotie rond Kwakelbrug
Ja-woord leidt
tot fel 'ja en
nee-spelletje'
Verkeerswethouder betreurt maatregelen
paalzitten
DINSDAG 26 JULI 1988
REGIO LEIDEN
PAGINA 11
Open hiri§ in
monumentaal
Witte Kerkje
Liefhebbers van oude kerken
kunnen komende vrijdagavond
in Noordwijkerhout hun hart op
halen. In het bekende hervorm
de Witte Kerkje in het centrum
van de bollengemeente wordt
die avond van zeven tot negen
uur een rondleiding georgani
seerd. Al weigert koster H.A.
Bouwmeester om van een rond
leiding te spreken. "De kerk is
veel te klein voor een echte rond
gang. Zelf houd ik het maar op
een bezichtiging", zegt hij.
De koster van het monumenta
le bedehuis in Noordwijkerhout
is maar wat trots op 'zijn' kerk.
Begrijpelijk overigens, want al
ruim 75 jaar wordt het kosters
ambt van de fraaie dorpskerk
door een Bouwmeester bekleed.
Na zijn grootvader en vader is de
huidige Bouwmeester de derde
van het geslacht die de zorg voor
de kerk draagt.
Dat de eeuwenoude kerk in de
dorpskern van Noordwijkerhout
voor het publiek wordt openge
steld, is een uitzondering. De
kerk is normaal alleen maar open
voor de zondagse erediensten.
"Maar als dorpsgenoten eens
langs willen komen kan dat best.
Een telefoontje is dan voldoen
de", aldus Bouwmeester.
Niet precies bekend is wan
neer het Witte Kerkje is ge
bouwd. Daarover geven in de ar
chieven geen uitsluitsel te vin
den. Deskundigen houden het
erop dat de kerk vermoedelijk al
ver voor het jaar 1000 is gesticht.
De kerk heeft twee bouwstijlen.
Het meest oorspronkelijke deel
is Romaans, terwijl het later aan
gebouwde koor gotisch is.
In 1508 is de kerk in die goti
sche stijl uitgebreid. In dat jaar
wordt ook het stompe torendak
vervangen door een ranke spits
en worden het schip en het dak
verhoogd. Tijdens het beleg van
Leiden in 1573 wordt de kerk
voor een flink deel verwoest.
Rond 1601 wordt de schade pro
visorisch hersteld.
In de periode tussen 1618 en
1620 wordt de kerk gerestau
reerd. Belangrijk hierbij is de
medewerking van de eigenaar
van de buitenplaats Boekhorst,
die tevens baljuw in Noordwij
kerhout is. De baljuw was ver
antwoordelijk voor het bestuur
van de gemeente en de recht
spraak. Hij was voor zijn daden
verantwoording schuldig aan de
vorst.
In de periode van 1730 tot 1740
wordt er wederom veel aan de
kerk gedaan. De toren en spits
krijgen een grote onderhouds
beurt. Het schip krijgt een be-
koepeling en de oorspronkelijke
ingang aan de zuidzijde wordt
vervangen door een entree aan
de noordzijde van het gebouw.
Het in 1508 aangebouwde go
tisch koor wordt in 1800 weer ge
sloopt en pas vorig jaar weer op
nieuw aan de kerk gebouwd.
De in 1878 gegoten klok van de
kerk is in de oorlogsjaren dank
zij een beurtschipper gered. De
ze man was met een lading door
de Duitsers geroofde monumen
tale klokken uit deze streek, op
weg naar Duitsland. In de buurt
van Urk werd zijn schip opzette
lijk tot zinken gebracht om de
klokken voor ondergang te red
den. Tijdens de viering van de
bevrijding in 1946 werd de klok
van het Witte Kerkje weer in ge
bruik genomen.
Koster Bouwmeester voor 'zijn' Witte Kerkje
gebouw voor het publiek geopend.
i het centrum van Noordwijkerhout. Vrijdagavond is het
ter weer het doelwit van rovers.
Enige tijd terug werden de 200
jaar oudé kroonluchters uit de
kerk geroofd. Aanvankelijk
dacht Bouwmeester aan een wat
uit de hand gelopen carnavals-
grap, maar al snel werd hem dui
delijk dat onverlaten aan het
werk waren geweest.
Ook het ongeveer 150 jaar ou
de Lohmanorgel wordt tijdens
het 'kerkepad' bespeeld. In 1842
betaalde de kerkeraad aan de fir
ma Lohman een bedrag van bij
na 3500 gulden voor het instru
ment. Tijdens een grote restaura
tie in 1974 moest 120.000 gulden
worden opgebracht.
Koster Bouwmeester rekent er
vrijdagavond op dat het vooral
de Noord wij kerhouters zullen
zijn die een kijkje in de kerk ko
men nemen. "Vaak hoor ik van
mensen die al tientallen jaren in
het dorp wonen, dat ze nog nooit
in de Witte Kerk zijn geweest.
Die kunnen nu de kans benutten
om dit deel van de Noordwijker-
houtse historie te bezichtigen".
Overigens kunnen degenen
die vrijdagavond niet in staat zijn
de kerk te bekijken, ook zater
dagmiddag in het gebouw te
recht. Op die dag is het Witte
Kerkje opgenomen in een van de
orgelroutes van de Orgelkring
Noord-Holland. Om 14.15 uur be
gint de orgelbespeling door Wim
Poot in de Witte Kerk.
n
Bijdragen-
Kees van Kuilenburg
en Agaath Garschagen
Verder zijn ook de rooms-ka-
tholieke St. Agthakerk en de her
vormde kerk in Sassenheim in
deze route opgenomen. Om 11.30
uur is de bespeling van het Ade-
ma-orgel in de Agatha en om
15.15 uur die van het Goltfusz-or-
gel in Sassenheim. Deelname
aan de 'orgeltoer' kost 7,50 gul
den. Daarvoor krijgen de deelne
mers uitgebreide informatie over
de te bezoeken kerken en de or
gels.
Welverdiende
rustdag Tour
de Materna
ZOETERWOUDE - De Zoeter-
woudse Casa-Materna wieler
ploeg, die hard op weg is naar het
gelijknamige kindertehuis in Na
pels, had gisteren een rustdag.
Die was hard nodig, want er is in
tussen al 1533 kilometer afge
legd. Het ging niet altijd even ge
makkelijk.
Waren er in de eerste dagen
wat regenbuien die de spieren
verstijfden, later kwamen er heu
vels en echte bergen. De route
van Stuttgart naar Baden werd
verkort tot 'slechts' 215 kilome
ter, zodat men 's avonds nog fijn
kon barbecuen. De weg naar
Brig, afgelopen donderdag, werd
voor velen een echte martelgang.
Om de Grimsel-pas te bereiken
moest men veertig kilometer
achter elkaar stijgen. Leonard
Vogelaar kreeg vlakbij de top
een heuse black-out en moest de
volgwagen in. Ook Joke de
Groot en Rob Hose moesten uit
geput de bezemwagen in.
René van der Salm bereikte als
eerste de top, gevolgd door Her
man de Jong. Astrid van Leeu
wen kwam als vierde boven, een
geweldige prestatie voor de eni
ge dame in het gezelschap. Grote
bewondering en dankbaarheid
zijn er in het peloton voor Ben
Versteegen, die zeer sterk rijdt
en iedereen helpt.
Opvallend was dat elke deelne
mer snel hersteld was van alle
vermoeienissen. De volgende
dag stond iedereen welgemoed
aan de start om via de Simplon-
pas Italië in te gaan. Herman de
Jong was het eerste op pashoog
te, omdat hij René van der Salm
voorbij kon rijden. Deze laatste
had zijn benen stilgehouden, om
dat hij dacht er al te zijn.
In Milaan werd de groep opge
wacht door twee Italiaanse leden
van Casa-Materna. Deze mensen
begeleiden de groep tot aan Na
pels. Van Milaan naar Parma
ging het snel, ondanks de toene
mende hitte. Het lijkt erop dat de
spieren wat soepeler worden
door de warmte. De rustdag
werd gebruikt om wat extra te
slapen, want het valt niet mee om
elke dag om vijf uur op te staan,
na een zeer korte nachtrust.
Concreet valt er nog niet veel
te zeggen over de financiële re
sultaten. In Duitsland en Zwit
serland is in de pers aandacht be
steed aan deze toer. En ook in Ita
lië worden contacten gelegd met
dé pers in de aankomstplaatsen.
Natuurlijk rekent de organisatie
erop dat alle vijftien deelnemers
meedoen aan de 24 uur van Zoe-
terwoude op 16 september aan
staande. Er hebben zich ook al
enkele andere koppels aange
meld.
Vandaag gaat de tocht naar
Sperzia en hoeft slechts 115 kilo
meter gefietst te worden.
Giftige vloeistof
weg uit woning
OEGSTGEEST - Bij een in
braak in een woning aan de
Poelgeesterweg, gistermiddag
om 13.15 uur, zijn twee jerry
cans gestolen. In de jerrycans
zit twintig liter houtwormbe
strijdingsmiddel. Dat is een
zeer giftige vloeistof. De daders
hebben een raampje boven de
voordeur ingeslagen en zijn zo
het huis binnen gekomen.
OEGSTGEEST - Het is nog maar
de vraag of de voltrekking van het
huwelijk tussen Onno Gout en
Franka van der Vlis uit Oegstgeest
wel de plechtigheid wordt zoals de
bruidegom zich dat in een rond
schrijven aan de pers voorstelt.
Gout schrijft dat het bijzondere
van zijn huwelijk is dat het niet zal
worden voltrokken door een daar
voor beëdigd ambtenaar van de
burgerlijke stand maar door zijn
schoonvader. Ten gemeentehuize
beweren ambenaren echter dat zo
iets niet mogelijk is.
Gout op zijn beurt beweert in de
brief dat hij voor een dergelijke af
wikkeling de persoonlijke toe
stemming van niemand minder
dan de Oegstgeester burgemeester
mr. S. Scheenstra heeft gekregen.
Tussen haakjes voegt de aanstaan
de bruidegom eraan toe dat er wel
een ambtenaar van de burgerlijke
stand aanwezig zal zijn "om het een
en ander toch rechtsgeldig te ma
ken".
Woordvoerders van de afdeling
burgerzaken alsmede de gemeen
tevoorlichtster wijzen erop dat de
gemeenteraad na nogal wat discus
sie juist heeft besloten om de lijst
van ambtenaren van de burgerlijke
stand op te schonen, juist om de
lijst te vrijwaren van Oegstgeeste-
naren die alleen huwelijk van fami
lieleden willen voltrekken. Het is
dus heel wel mogelijk dat Gouts
schoonvader het woord mag voe
ren, de 29ste juli, maar de eigenlij
ke voltrekking zal door een ambte
naar van de burgerlijke stand wor
den afgehandeld. Het staat al vast
welke ambtenaar dat zal zijn.
Zodat het ernaar uit ziet dat het
meest bijzondere aan Gouts huwe
lijk het vervoermiddel zal zijn
waarmee de bruid zal worden afge
haald. Gout wil dat voorlopig een
verrassing laten zijn.
VOORSCHOTEN - De
Voorsehotense verkeerstra-
verse Trompweg/Admiraal
de Ruytersingel/Van
Beethovenlaan is een race
baan geworden nadat ze is
uitgeroepen tot voorrangs-
weg. De sluiproute Prins
Berhardlaan, die in het ver
lengde van de traverse ligt,
is niet rustiger geworden
door het smal, onaantrekke
lijk en onlogisch maken van
de aansluiting.
Dat stelt de Voorsehotense ver
keerswethouder J. Visser (PvdA/P
PR) een jaar nadat de maatregelen
werden doorgevoerd op de kilome
ters tussen Leiden Zuid-west en
Voorschoten-dorp, dwars door de
tegen Leiden aangebouwde wijk
Noord-Hofland. Volgens de ge
meente-bestuurder zijn de wegen
niét veiliger geworden, mede door
dat die veiligheid voor een belang
rijk deel afhangt van snelheden.
Klachten heeft hij weinig gehoord
en de wethouder kan zijn bevindin
gen niet met cijfers staven. "Ik heb
al tijden geen cijfers van de politie
gezien", stelt hij.
Het pakket, waar de gemeente
raad zich in 1986 achter schaarde,
zag er als volgt uit. De traverse, die
er al jaren als voorrangsweg uitziet,
kreeg het predikaat voorrangsweg
en werd smaller tussen de Tromp-
weg en de Abraham van der Hulst
laan. Het stuk tussen de Abraham
van der Hulstlaan en de beveiligde
oversteekplaats voor het winkel
centrum werd gereconstrueerd en
het kruispunt EJachlaan/Van
Beethovenlaan gewijzigd. Duide
lijk moest daar blijken dat de Prins
Bernhardlaan een ander karakter
heeft en automobilisten het beste
via de geasfalteerde Bachlaan-oost
kunnen doorrijden.
Don Quichotte
Toen de raad in meerderheid in
stemde met het pakket was de te
genstemmende Visser nog raads
lid. Bij het openen van de wegen
was hij verkeerswethouder en had
hij duidelijk zijn bedenkingen. Hij
noemde het verkeersgedrag on
voorspelbaar en stipte somber aan
dat er de eerstkomende jaren nau
welijks iets aan valt te doen wan
neer de aanpassingen verkeerd uit
pakken.
"Ik denk dat ik gelijk heb ge
had", stelt de wethouder somber.
Hij heeft echter geen zin om als een
soort Don Quichotte te proberen
zijn gelijk te halen: "Ik kom niet
met voorstellen om het profiel van
de traverse te wijzigen. Want die
halen het toch niet". Toen een amb
telijke werkgroep in 1983 voorstel
de om de traverse veiliger te maken
door bomen vlak naast de weg te
planten en verschillende obstakels
te plaatsen, stonden WD en CDA
op hun achterste benen. Ze ver
wachtten veel meer van voorrang.
Een volgend voorstel bevatte een
duidelijke voorrangsregeling, die
volgens ambtenaren wel een na
deel heeft: auto's gaan harder rij
den. Met name voetgangers en fiet
sers zouden het moeilijker kunnen
krijgen. Een vervelende medede
ling voor duizenden wijkbewoners
langs de weg en bezoekers van de
drie basisscholen aan de westkant
van de Admiraal de Ruytersigel.
Verontruste ouders en leerkrach
ten schreven brieven en wezen op
enkele ernstige ongelukken, waar
bij één dode is gevallen.
Bureaucratie
Een vertegenwoordiger van- de
ouderraad van de Noorderwereld-
school, R. Veger, vocht door totaan
de Raad van State. Hij raakte diep
teleurgesteld door de vele bureau
cratie en zijn commissie heeft na
dien geen actieplannen meer ont
wikkeld. Volgens het schoolhoofd
van de Noorderwereld, J. Schou
ten, is het ook "vreselijk moeilijk
om iets te bewijzen, nu er nog geen
dooien zijn gevallen". Toch is hij,
wanneer zijn ouderraad daarover
begint, graag bereid een actie te on
dersteunen.
Persoonlijk blijft hij het "zeer
ongelukkig" vinden dat de ge
meente een voorrangsweg maakt
naast scholen en samen met colle
ga's van de andere twee scholen
heeft hij het over het racebaan-ef
fect. Tussen winkelcentrum en
Voorschoten-centrum zouden veel
automobilisten snelheden tussen
de 70 en 80 kilometer halen. Vooral
de oversteek bij de Piet Heynlaan
noemt Schouten "zeer gevaarlijk":
"Veel verkeer komt daar met hoge
snelheid aanrijden, al wordt daar
niet constant gescheurd. Sommi
gen zien de scholen en houden zich
duidelijk in".
Volgens J.G. Verwey van Het
Kompas verleidt het betonlint tot
hoge snelheden en dringt zijn ou
derraad al tijden aan op een mid
denberm tussen het winkelcen
trum en de Piet Heynlaan, net als
aan de andere kant van het winkel
centrum. Dan wordt niet alleen de
oversteek bij de Heynlaan veiliger,
maar ook die bij het Aletta Ja-
cobsplantsoen.
Wat beter gaat het bij de over
steek tussen winkelcentrum en
scholen, compleet met verkeers
lichten en middenberm. De drie
hoofden hebben het idee dat die ze
bra redelijk veilig is en W.C. Post
humus van de gemeentelijke wet
houder Schramaschool heeft het
zelfs over een "duidelijke verbete
ring". Automobilisten wachten
keurig voor het rode licht; het zijn
de (brom)fietsers die doorrijden.
"Het zou mooi zijn als alle kinderen
hier zouden oversteken", zegt hij
vqorzichtig.
C.L.G. Maat, waarnemend
groepscommandant van de rijks
politie, houdt zich verre van het
woord racebaan. Hij denkt zelfs dat
de traverse "veiliger is geworden":
automobilisten hebben meer dui
delijkheid gekregen en hoeven
minder vaak te stoppen. Dat zij
hierdoor wat sneller rijden, noemt
hij normaal.
Wanneer korpsleden in een on
opvallende auto over de traverse
rijden, rijdt tien procent van de au
tomobilisten 10 tot 15 kilometer te
hard en zijn er af en toe flinke uit
schieters (90 tot 100 kilometer per
uur). Dat zou een normaal beeld
zijn op dergelijke wegen en het is
evenzeer normaal dat overstekend
publiek attent is. Op de vraag of het
oversteken een moeilijke klus is
geworden, antwoordt Maat laco
niek: "Mensen moeten overal uit
kijken".
Eind dit jaar zal de gemeente
aantallen auto's tellen om duidelijk
te krijgen of de Prins Bernhardlaan
nog steeds een sluiproute is. Voor
snelheidstellingen op de 'traverse'
is geen geld, hoe jammer de wet
houder dat ook vindt.
ZOETERWOUDE - De nieuwe Kwakelbrug over de
Noordbuurtsevaart in Zoeterwoude is bijna gereed. Er
moet alleen nog wat aan worden geschaafd en er moe
ten nog bollen op de vertikale palen worden geplaatst.
Het resultaat stemt echter niet tot ieders tevredenheid.
Vooral de familie Van der Krogt, wonend aan de
overkant van de sloot, heeft moeite met het bouwwerk
voor de deur. De heer Van der Krogt spreekt van een
grof lomp gevaarte dat het sierlijke mist van een echte
Kwakel. Hij wijst op de dikke paien en de zware liggers
en vraagt zich af of het allemaal niet wat bescheidener
had gekund. "Zo'n bonk hout had ik niet verwacht voor
mijn deur", zegt Van der Krogt.
Mevrouw Van der Krogt heeft bezwaren tegen de
breedte. De nieuwe brug is ongeveer één meter breder
dan de oude. Voor de twee gezinnen die er gebruik van
maken, vindt zij een breedte van twee meter helemaal
niet nodig. Bovendien is zij van mening dat de brug
vanaf de Noordbuurtse weg veel steiler omhoog loopt
dan de vorige. "Vooral oude mensen, zoals de heer en
mevrouw Van Schagen (88 en 91 jaar) zullen er veel
moeite mee hebben", zegt mevrouw Van der Krogt. "Er
is zoveel ruimte datje midden op de brug met je hele fa
milie een grote barbecue kan houden", vult haar man
Pogingen om via de wethouders Van der Heijden en
Graniewsky de bouw voorlopig te stoppen, liepen op
niets uit. De aannemer verklaarde dat hij gewoon via
het officiële bestek werkte. Als hij moest stoppen dan
zou hij een schadeclaim indienen. De brug zou volgens
de ingenieur voor de bouwvakvakantie klaar zijn. Dat
is niet gehaald.
Straf
Ingenieur Tatipikalawan, chef weg- en waterbouw
van de gemeente, meent dat er voor 37.000 gulden ge
meenschapsgeld een goed bouwwerk is afgeleverd. Hij
betoogt dat een Kwakel een bepaalde vorm is, waarbij
over breedte niet wordt gesproken. "In dit geval is er
voor de breedte van twee meter gekozen, zodat leden
van de twee gezinnen elkaar makkelijk kunnen passe
ren", zegt hij.
De dikke poten zijn volgens Tatipikalawan ook lo
gisch: "Er is gekozen voor Arobé-hout dat bestand is te
gen paalworm. Er bestaan van dit hout niet zulke lan
ge heipalen, zodat zij door een laag zand heen op de
tweede zandlaag terecht komen. Brede palen, die wat
korter zijn, kunnen wel op de eerste zandlaag blijven
staan; smallere zouder er doorheen zakken". Tatipika
lawan vindt een zeer lichte brug op zulke dikke poten
een wanprodukt. Vandaar dat voor de opbouw voor
wat zwaarder hout is gekozen.
De ingenieur bestrijdt dat de nieuwe brug hoger is
dan de vorige, want er hebben nauwkeurige metingen
plaatgevonden. Het hoogteverschil kan hoogstens één
centimeter bedragen. Ook weet hij zeker dat de 'oprit'
vanaf de Noordbuurtseweg niet steiler is dan de oprit
van de vorige brxLg. "Het horizontale bovenvlak is zelfs
iets korter dus van een steilere kant kan geen sprake
zijn".
De heer Tatipikalawan had overigens de opschud
ding niet verwacht. De gedetailleerde bouwtekeningen
zijn door de raadscoinmissie besproken en daar was
gelegenheid genoeg voor inspraak, weet hij. Ook de
welstandscommissie had de tekeningen daarna goed
gekeurd. "Deze commotie zal wel een straf voor me zijn,
omdat ik als goed gereformeerde de bouwtekeningen
op een een zondag heb uitgewerkt", denkt hij. Het doet
hem in ieder geval genoegen dat de bejaarde meneer
Van Schagen, waar de protesterende Van der Krogt zo
voor opkomt, tevreden zou zijn met de nieuwe brug
voor zijn huis.
Mevrouw Van der Krogt legt zich niet neer bij de
nieuwe brug. Zij heeft plaiinen om met de burgemeester
te gaan praten en ook om contact op te nemen met de
fractievoorzitters. Haar man ziet daar weinig heil in.
Wat er ligt, blijft wel liggen, denkt hij.
Volgens de bouwtechnisch ingenieur Tatipikalawan is de commotie rond de nieuwe Kwakelbrug 'zijn straf,
omdat hij alsgoed gereformeerde' de bouwtekeningen op een zondag heeft uitgewerkt. (foto Henk Bouwman)
WIJ ZIJN HET PROMOTIE-TEAM VAN UW DAGBLAD
Om 22.00 vanavond is de start van het
kampioenschap paalzitten in Noordwijkerhout. Wij
zullen morgen de paalzitters een warm hart
toedragen.
Voor u hebben wij bij ons: stickers, zonnekleppen,
vlaggetjes en de ZOMER BEWAARFOLDER. Volop
informatie over de Olympische Zomer Spelen in
Seoul. U maakt kans op een prijs.
