TAD LEIDEN
Proef met volgens oud recept
gebrouwen Leids bier geslaagd
LEIDSCH
DAGBLAD
Juridische strijd auteursrechten
van wetenschappelijk naslagwerk
llgi g|
Van Gend Loos verzet zich tegen verhuizing
Weer overlast vocht
in huizen Irenestraat
s
ZATERDAG 23 JULI 1988
Ruim 8000 liter vanaf 3 oktober verkrijgbaar
LEIDEN - De proef met vol
gens oud recept gebrouwen
Leids bier is geslaagd. Bij
een brouwerij in België lig
gen enkele honderden va
ten - elk met een inhoud van
30 liter - opgeslagen met in
totaal 8000 liter bier. Rond 3
oktober is het bier verkrijg
baar in een groot aantal
Leidse kroegen. De prijs zal
komen te liggen tussen de
twee en tweeënhalve gul
den. Volgens de initiatiefne
mers heeft het bier de kwali
ficatie 'fris terrasbiertje'
meegekregen. Voorlopig
heet het bier de naam 'Het
Leidsch Bier' meegekregen.
Het geestrijk vocht, gemaakt
naar oud recept van de verdwenen
Leidse brouwerij De Posthoorn
aan de Oude Vest, is een wit biertje
(uit tarwe). "Een speciaalbier, van
daar dat de prijs ook wat hoger is
dan voor een gewoon biertje. Maar
gezien de prijzen voor speciaalbie-
ren, vaak meer dan drie gulden,
valt de prijs voor het Leidse bier
nogal mee. Het is op ambachtelijke
wijze gebrouwen zonder kleurstof
fen. Er zit vijf procent alcohol in",
aldus Peter van Dam (22), die sa
men met zijn kameraad Diederik
Arcel (20) heeft gezorgd dat het
Leidse bier weer wordt gebrou-
Aanvankelijk kregen de beide
Leidenaars een flinke tegenslag te
verwerken. Zowel in Amsterdam
als in België werden proeven geno
men met het bier. "Het proef-
brouwsel in Amsterdam is evenwel
volledig mislukt. Het is onduide
lijk waardoor dat precies komt. Bij
de Amsterdamse brouwerij was 50
liter bier aangemaakt in flessen.
Het spul smaakte nergens naar. Er
kwam geen schuimkraag op en het
alcoholpercentage bedroeg meer
dan zeven procent, veel te hoog
dus", licht Peter van Dam toe.
Traditie
De massaproduktie in Belgie -
8000 liter - is geheel geslaagd. "In
België hebben ze een veel langere
traditie en meer ervaring met het
maken van speciaalbieren, en voor
al met witte bieren. In Nederland
hebben bedrijven daarmee nauwe
lijks ervaring. Het was ook vrij ge
makkelijk voor de Belgische brou
werij om ons produkt te maken,
omdat het een variant is op andere
witte bieren die zij reeds maken".
Het bier is straks ook verkrijg-
DEN HAAG/LEIDEN - Twee au^
teurs en de Leidse drukkerij v/h
E.J. Brill leveren een juridische
strijd over de auteursrechten van
een wetenschappelijk naslagwerk.
Het gaat om een een register met
daarin verwijzingen naar vele
plaatsen en personen in de Islami
tische literatuur. Het boek, waar
aan zestien jaar is gewerkt, maakt
deel uit van een serie die Brill uit
geeft. Het is geschreven in het Ara
bisch en heeft een Franse inlei
ding.
De twee auteurs, dr. J.J. Witkam
en dr. W. Raven, eisen dat Brill in
het boek de aanduiding opneemt
dat het auteursrecht in hun handen
is. Brill wil dat wel doen, maar eist
een dergelijke vermelding ook
voor zichzelf op. "Brill heeft een
zeer uitvoerige en zeer creatieve in
breng gehad in het boek. Brill heeft
alle teksten vertaald in zetbaar Ara
bisch. Het kreeg geen zetklare
tekst aangeleverd. Het boek kon al
leen maar verschijnen omdat Brill
die specifieke kennis bezat", ver
klaarde raadsvrouw mr. E. Mout de
eis van de uitgeverij.
Brill meent verder dat een au
teursrechtelijke bescherming voor
de typografie, de lay-out en het zet
werk noodzakelijk is vanwege'de
waarde van het boek. Het naslag
werk is in een oplaag van zeshon
derd exemplaren gedrukt en kost
vierhonderd gulden. In het verle
den is bij andere delen uit de serie
gebleken dat er in het Midden-Oos
ten allerlei 'roofdrukken' versche
nen. Het boek wordt dan fotogra
fisch vermenigvuldigd en voor veel
minder geld op de markt gebracht.
Om de roofdrukken tegen te
gaan heeft Brill een exclusieve li
centie verleend aan een Turkse uit
geverij. Die mag een goedkope uit
gave maken van het boek en be
taalt daarvoor slechts een gering
bedrag. Voorwaarde is dan wel dat
de Turkse uitgeverij optreedt tegen
roofdrukkers. Advocate Mout
noemde dat in het belang van de
auteurs. Zij zijn er bij gebaat dat er
op de markt geen boeken verschij
nen van minderwaardige kwaliteit.
Veel roofdrukken zijn namelijk
ernstig verminkt en daardoor on
wetenschappelijk, aldus Mout, die
toegaf dat Brill geen enkel overleg
had gepleegd met de auteurs over
de goedkope uitgave.
Advocate mr. K. Salomons,
raadsvrouw van de twee schrijvers,
wees de verdediging van Brill vol
ledig van de hand. "De auteurs zijn
wetenschappers. Ze hoeven niet
onder curatele te worden gesteld",
stelde Salomons in een reactie op
de mededeling dat alles in het be
lang van haar cliënten was. Ze
wees rechtbankpresident mr. R.
Portheine op het feit dat de twee
schrijvers aanzienlijke inkomsten
mislopen door de licentie die voor
zeer weinig geld in verkocht. Bo
vendien zou Brill via een van haar
bedrijven in Duitsland wel veel
geld verdienen aan de goedkope
uitgave. Deze constructie is be
dacht, zo stelde Salomons, omdat
het boek is gemaakt met bijna een
ton subsidie die moet worden te
rugbetaald als er aan de uitgave
wordt verdiend. En bovendien zou
Brill via de Turkse omweg geen
royalties aan de schrijvers hoeven
te betalen. Advocate Mout be
streed dat.
Salomons eiste dat Brill de licen
tie-overeenkomst met de Turkse
uitgeverij opzegt. Probleem is dat
er inmiddels al 9000 exemplaren
zijn gedrukt en daarvan al zo'n 7000
boeken zijn verspreid. Daarom
bood Salomons Brill ook de moge
lijkheid een en ander af te kopen
middels'een schadevergoeding van
25.000 gulden. En hield zij vast dat
alleen haar cliënten op de titelpagi
na's komen te staan als bezitters
van het copyright.
Over een week beslist mr. Port
heine of hij deze vorderingen toe
wijst.
baar in flessen van 30 tot 33 cl.
"Hoe die flessen er uit gaan
weten we nog niet. We hebben de
keus uit drie mogelijkheden".
Alle mensen die inmiddels
het witte vocht hebben geproefd
zijn dik tevreden. Van Dam: "We
hebben 35 mensen, mannen en
vrouwen, laten proeven. Daar za
ten bouwvakkers en wetenschap
pers bij. Ze waren allen zeer te
spreken over het Leidse bier".
Het 'nieuwe' bier wordt 7 augus
tus ten doop gehouden. Tijdens
een bijeenkomst in een horecabe
drijf - die naam is alleen aan geno
digden bekend om te voorkomen
dat alle Leidenaars die dag komen
proeven - zullen de notabelen van
de stad er voor het eerst van kun
nen proeven. Eind september wor
den de vaten geleverd aan een
groot aantal Leidse horecabedrij
ven zodat het tijdens de festivitei
ten rond Leidens ontzet rijkelijk
kan worden uitgeschonken.
Spelletje
Het is begonnen als een spelletje.
"Het leek een leuk idee om naar
oud Leids recept bier te laten ma
ken. Ik denk dat we inmiddels vier-
tot vijfduizend gulden in deze klus
hebben geïnvesteerd en het project
is danig uitgegroeid", vertelt Peter
van Dam.
Het is volgens hem zeker niet de
bedoeling dat het een eenmalig
avontuur blijft. Integendeel. De
initiatiefnemers willen dat het bier
straks het hele jaar door te verkrij
gen is in de horeca. "We hebben in
middels contacten met Heineken
Initiatiefnemers Peter van Dam (links) en Diederik Arcel met tussen hen i
flessen Leids bier. Het ontwerp is gemaakt door Martina Ammeraal.
in Zoeterwoude, die overweegt het
bier te gaan brouwen. Maar daar
over meten nog verder besprekin
gen worden gevoerd".
Er is een tendens bespeurbaar op
de biermarkt dat steeds meer men
sen overgaan op de zogenaamde
speciaalbieren. Vooral de Belgi
sche soorten zijn de laatste jaren
flink in opmars. "Het is te hopen
dat Heineken het Leidse speciaal
bier wil maken. Dan zou het de
naam Sleutelbier kunnen krijgen,
BROEK- EN SIMONTJESPOLDER
- .5,
V
I 'H
A -• l
xiVk'- u
iaN>.mm
«V'
PI
LEIDEN/OEGSTGEEST - De Broek- en Simontjespolder vanuit de lucht
gezien, met op de achtergrond de Merenwijk. De polder blijft naar het zich
laat aanzien voorlopig groen, hoewel wethouder Peters onlangs zei per
soonlijk liever daar woningen te zien verrijzen dan in de Oostvlietpolder.
Bebouwing van de Broek- en Simontjespolder, die op grondgebied van de
gemeenten Oegstgeest en Warmond ligt, is nu het ministerie van verkeer en
waterstaat de bouw van een NS-station aan de Gooimeerlaan in de Me
renwijk toestaat, wel iets actueler dan vroeger. Maar concrete plannen in
die richting zijn er voorlopig niet. Voor bebouwing heeft de gemeente Lei
den trouwens wel de medewerking van de buren nodig, (foto Frans Rombout)
DEN HAAG/LEIDEN - Van Gend
Loos Leiden zal zich met alle mo
gelijke middelen verzetten tegen
pogingen van het gemeentebe
stuur het bedrijf te dwingen zijn
vestiging aan de Haagweg op het
spoorwegemplacement te verla
ten. Binnen het bedrijf bestaat
geen enkele behoefte om die plaats
te verlaten
Mr. J.M. de Munnik, advocaat
van de Leidse Van Gend Loos-
-vestiging, heeft dat gisteren be
toogd tijdens een hoorzitting van
de afdeling voor de geschillen van
bestuur van de Raad van State in
Den Haag. Voor die afdeling dien
de de beroepsprocedure die H. Nij-
hoff uit Leiden heeft aangespan
nen tegen de weigering van het ge
meentebestuur om de Van Gend
Loos-vestiging te sluiten. Nijhoff,
die in de Genestetstraat woont,
dringt daarop aan omdat hij vooral
's nacht veel geluidshinder van het
bedrijf zou ondervinden.
Het gemeentebestuur vindt slui
ting van de vestiging echter niet re
ëel omdat er met Van Gend Loos
onderhandeld wordt over een mo
gelijke verhuizing naar een andere
locatie. Die onderhandeling heb
ben echter nog geen resultaat op
geleverd. Raadsman De Munnik
maakte tijdens de zitting van de ge-
schillenafdeling van de Raad van
State duidelijk dat ook in de toe
komst daar niet al te veel verwacht
van moet worden.
Van Gend Loos vindt dat er
geen reden is om naar andere plek
te verhuizen omdat van ernstige
geluidshinder geen sprake zou zijn.
Momenteel beschikt de Leidse ves
tiging nog niet over een passende
hinderwetvergunning. B en W zijn
wel bereid die te geven indien Van
Gend Loos duidelijk maken in
de toekomst te zullen verhuizen.
Als die verhuizing niet doorgaat
een naam die echt bij Leiden hoort.
Die naam kunnen we zonder Hei
neken niet gebruiken omdat het
bedrijf al de naam Sleutelbokbier
voert. Die namen lijken teveel op
elkaar en je krijgt er moeilijkheden
mee als je die naam buiten Heine
ken om zou gebruiken", aldus Van
Dam. Een aantal drankzaken in
Leiden heeft ook belangstelling
om het bier in flessen te verkopen.
Hoe wordt het Leidse biertje uit
flesjes behandeld? Van Dam: "Het
flesje rechtop een kwartier tot
hooguit een half uur in de koelkast
plaatsen. Vlak voor inschenken het
flesje even laten rusten. Vervol
gens het glas schuin houden en
rustig inschenken. Laat een paar
millimeter - een beetje drab - in de
fles zitten". Het bier in de vaten
wordt kouder geserveerd. Tijdens
de bijeenkomst op 7 augustus
wordt er een speciaal voor het
Leidse bier gemaakt glas gepresen
teerd.
Na aanbrengen nieuwe douche
wil het gemeentebestuur dat het
bedrijf een drie meter hoog en
tweehonderdvijftig meter lang ge
luidsscherm neerzet.
Volgens raadsman Munnik zal
dat scherm ongeveer 600.000 gul
den moeten gaan kosten. Munnik:
"Op het eerste gezicht lijkt dat een
behoorlijke stimulans om toch een
verhuizing te overwegen. Een in
tern organisatie-onderzoek heeft
echter duidelijk gemaakt dat daar
aan geen behoefte bestaat".
De afdeling voor de geschillen
van bestuur van de Raad van State
zal in deze zaak over enige tijd een
uitspraak doen.
LEIDEN - Nog geen week nadat de
douche bij zijn buurbrouw is ver
vangen, heeft J. Erades uit de Ire
nestraat weer vochtoverlast. Tot
voor kort liep het badwater van zijn
bovenbuurvrouw, van wie eerder
dit jaar de woning is gerenoveerd,
in zijn elektrische leidingen en
stond daardoor het water in de lam
pen. Hoewel vorige week de firma
Arbouw in opdracht van de wo-
ningbouwverenging De Eendracht
de douche heeft vervangen, heeft
Eradus weer last van vocht.
"Het is minder dan een paar we
ken terug, maar het behang in de
gang was weer nat. Dat is ook niet
zo gek. De bovenbuurvrouw heeft
in de deur naar haar douche een
ontluchtingsrooster dat geen nut
heeft. Bij gesloten deur valt dat
rooster gelijk met de drempel. Het
vocht sijpelt tussen drempel en
deur door en komt uiteindelijk in
mijn gang terecht", aldus Erades.
Eind vorige maand kreeg hij een
stroomstoot toen hij zijn handen
onder de kraan wilde wassen. Zijn
buurvrouw had een rokende was
machine en kreeg het advies maar
een nieuwe te kopen. De emoties
laaiden bij Erades zo hoog op dat
hij met een zwaard de meterkast
kliefde.
Inmiddels zijn de problemen
met de elektriciteit verholpen. In
het huis van Erades zijn in de dou
che en de kamer een paar nieuwe
leidingen gelegd en de meterkast is
vervangen. "Maar dat is allemaal
op een manier gebeurd die mij niet
aanstaat. Ergens in het plafond
wordt een gat gemaakt, er worden
leidingen gelegd en dan zie je nie
mand meer om het karwei af te ma
ken". Erades heeft inmiddels een
heel logboek aangelegd van wat
hem de laatste paar maanden,
sinds de renovatie van zijn woning,
is overkomen.
Waarvan hij vooral moe wordt, is
het aantal lapmiddelen.dat wordt
geadviseerd als er wordt geklaagd:
"Om te voorkomen dat ér vocht
doorsijpelt naar mijn huis, moet
mijn bovenbuurvrouw maar een
douchegordijn kopen. Ik kan in de
keuken mijn handen niet wassen
omdat de kraan te ver naar achte
ren is geplaatst en het kraanwater
bijna tegen de achterkant van de
wasbak terechtkomt. Elke keer als
ik mijn handen was is het aanrecht
doornat. Het advies is dat ik zelf
maar een boogje moet monteren
waardoor het water meer centraal
in de bak valt. De geiser ploft nog
steeds: elke keer als ik die aandoe,
volgt er een steekvlam. Dat was
voor de renovatie niet zo. Nu moet
ik ineens een nieuwe geiser ko
pen".
Zelf gebruikt Erades sinds de re
novatie zijn douche niet meer. "De
ontluchtingsroosters werken niet
en het vocht loopt in mijn kamer.
Voorts zit er geen wasbak in de
doucheruimte", aldus Erades. Hij
wilde aanvankelijk helemaal niet
meewerken aan de renovatie, maar
werd door de rechter daartoe ge
dwongen. "Mijn huis was prima in
orde. Sinds de renovatie heb ik al
leen maar ellende".
Hij eiste via de rechter trouwens
dat er vervangende woonruimte
zou komen tijdens de renovatie.
"Het is verschrikkelijk om elf da
gen in de rotzooi te zitten, terwijl je
wel in het huis moet blijven wo
nen". Overigens is Erades in hoger
beroep gegaan: "Dat is vooral be
doeld om te bewerkstelligen dat
alsnog een aantal klussen in mijn
huis naar behoren wordt uitge
voerd".
Sinds bewoners kritiek hebben
uitgesproken op de renovatie, is er
een en ander verbeterd. Op een
aantal adressen in de Irenestraat
zijn klusjes geklaard aan onder
meer doucheruimten en elektrici
teit, en ook is er inmiddels begon
nen met het verhogen van de voor
tuinen. De brandgang en de achter
tuinen liggen er slordig bij. Vooral
de slechte brandgang steekt de be
woners: "Je kunt 's nachts geen
hand voor je ogen zien en het is er
zo ongelijk dat je dan gemakkelijk
een been kunt breken". De achter-
tuinen liggen zo laag en scheef dat
herhaaldelijk sprake is van water
overlast. Woningbouwvereniging
De Eendracht was niet bereikbaar
voor commentaar. Eerder zei me
dewerker Hogenboom van De Een
dracht "van geen problemen te we
ten in de Irenstraat".
Nieuwe exploitant
voor café Bolle Jan
LEIDEN Café Bolle Jan aan de
Beestenmarkt wordt binnenkort
weer geopend. Ben Luijkx, de eige
naar van Malle Babbe, is de nieuwe
exploitant van de horeca-gelegen-
heid. Het café gaat waarschijnlijk
over vier tot vijf weken open. Dan
is de verbouwing, die momenteel
aan de gang is, gereed.
TEGEN BOOM - Met een flinke
klap kwam vannacht (02.23 uur)
een personenauto op de Witte Sin
gel, ter hoogte van het Leidsch
Dagblad-gebouw, tegen een boom
tot stilstand. De bestuurder, een
Leidenaar, verklaarde tegenover
de politie dat een tegenligger hem
de doorgang had versperd. De auto
werd flink beschadigd en de man
liep borstletsel op.
