'Jackson te links om
president te worden'
'Als je je verstand gebruikt,
kun je toch wel feest vieren'
Interview
Zwarte politicoloog Giles:
Apostoüschen in Nederland 125 jaar
Uitzinnige mensen tijdens de Nationale Democratische Conventie in Atlanta. Jackson wist hen tot tranen toe te
roeren met een magistrale redevoering. Ondanks de grote aanhang zal Jackson ook bij een volgende verkiezings
strijd het niet als president halenaldus de Amerikaanse zwarte politicoloog prof. Michael Giles. (foto ap>
Aids-deskundige Van Wijngaarden vertrekt voor studie
ATLANTA "Jesse Jack
son wordt nooit president
van ons land. Ik durf daar
mijn hand voor in het vuur
te stëken". Dit zegt prof. Mi
chael Giles, een vooraan
staande zwarte hoogleraar
politieke wetenschappen
aan de Emory Universiteit
in Atlanta. Giles geldt als
kenner bij uitstek van de rol
van het zwarte bevolkings
deel in Amerika's politieke
bestel. De laatste jaren heeft
hij onder meer een speciale
studie verricht naar de rol
van dominee Jesse Jackson
daarbij.
door
Henk Dam
Jackson heeft nu aan twee ver
kiezingscampagnes meegedaan.
Wat heeft dat betekend voor de
emancipatie van Amerika's zwar
ten?
Prof. Giles: "Ik maak een beetje
bezwaar tegen het woord emanci
patie, want de zwarten waren al
geëemancipeerd toen hij aan zijn
eerste campagne begon. Vanaf het
eind van de jaren veertig nam de
politieke macht van de zwarte
Amerikanen toe en in 1965 was
wettelijk de kwestie van de burger
rechten geregeld. Voor de burger
rechtenbeweging was er dus eigen
lijk niets meer te doen. Wat Jack
son sindsdien heeft gedaan is in de
eerste plaats vechten voor een be
tere economische positie van de
armste zwarten. Hij is door zijn op
treden verder ook een stimulans
geweest voor andere zwarten. Die
hebben door het optreden van
Jackson ingezien dat politieke
macht de sleutel is tot betere eco
nomische omstandigheden en zijn
daardoor zelf ook politiek actief ge
worden".
Jackson zegt zelf, dat hij in de
eerste plaats twee tot drie miljoen
Amerikanen, voor het grootste deel
zwarten, in de Democratische par
tij heeft gebracht.
Prof. Giles: "Ik weet niet of dat
zo is, want de meeste staten hou
den niet bij hoeveel kiezers geregi
streerd staan. En daar hebben we
het hier dus over: over de vraag of
Jackson veel mensen die vroeger
niet stemden, tot registratie heeft
gebracht. Mijn gevoel is, dat het
nogal meevalt allemaal. In mijn
staat, Georgia, zijn de registraties
toevallig wél bijgehouden. En dan
zie je dat in 1984, toen Jackson voor
de eerste keer campagne voerde,
maar 2 procent meer zwarten dan
blanken zich voor de eerste keer als
kiezer lieten registreren. En verder
is het zo, dat Jackson natuurlijk
nooit alleen de eer kan opeisen. Het
zijn de 'werkers' in de buurten die
mensen overhalen om te stemmen,
niet de politieke leiders".
Jackson staat bekend als een
linkse kandidaat. Representeert hij
daarmee de zwarte kiezers. Met an
dere woorden: zijn zwarte kiezers
als groep vooruitstrevender dan de
rest van Amerika?"
Prof. Giles: "Nee, dat is zeker
niet zo. De zwarten hier zijn mis
schien wat meer dan blanken voor
stander van bijvoorbeeld over
heidssteun voor armen en dergelij
ke. Maar dat komt omdat de zwar
ten als groep armer zijn. Maar wat
Jackson zegt over de buitenlandse
politiek, is niet representatief voor
wat de zwarten denken. Als hij zegt
dat hij voor een Palestijns thuis
land is, dan zal dat het overgrote
deel van de zwarten hier eigenlijk
een zorg zijn. Dat soort dingen
houdt hen niet bezig. In vele op
zichten is Jackson extremer dan
zijn electorale basis".
Jackson heeft bij de huidige reeks
voorverkiezingen ongeveer 30 pro
cent van de Democratische stem
men gehaald. Vier jaar geleden
haalde hij bijna 20 procent. Is dat
een groei die u ziet doorgaan?
Haalt hij over weer vier jaar bij
voorbeeld 40 procent?
Prof. Giles: "Niet tenzij er een
wonder gebeurt. Als je ziet wat
voor soort mensen dit jaar op Jack
son hebben gestemd, dan zie je een
interessant patroon. Het zijn om te
beginnen bijna alle zwarten, net als
vier jaar geleden, en bovendien een
kleine 10 procent aan blanken.
Maar bij die blanken gaat het voor
het overgrote deel om welgestelde
linkse intellectuelen. Als hij werke
lijk had willen doorbreken, dan
had hij juist de arme blanke kiezers
achter zich moeten zien te krijgen,
en dat is niet gebeurd. Dat zai ook
zo blijven, denk ik. Jackson zal
daarom nooit meer stemmen krij
gen dan hij dit jaar haalde. Hij heeft
nu echt wel z'n plafond bereikt".
Hoe komt dat? Waarom stemmen
blanken uit de economisch lagere
groepen niet op hem?
Prof. Giles: "Omdat ze dat niet in
hun belang achten. Ze gaan ervan
uit dat zwarte leiders er in de eerste
plaats voor hun arme zwarte mede
mensen zijn en niet voor arme
blanken. En ze gaan er verder van
uit, dat als die leiders succes heb
ben en bijvoorbeeld programma's
voor positieve discriminatie voor
hun eigen groep erdoor gedrukt
krijgen, dat dan ten koste van hen
gaat".
Als Jackson zijn basis niet kan
verbreden, dan betekent dat dus
dat u hem ook niet de eerste zwarte
president ziet worden?
Prof. Giles: "Dat klopt. Jackson
zal dat nooit worden. Dat komt niet
door de preferentie van arme blan
ken, waarover ik het zojuist had en
zelfs niet in de eerste plaats omdat
hij zwart is. Er is zo'n 3 tot 5 procent
van de blanken dat op racistische
gronden nooit op een zwarte zal
stemmen, maar die groep is niet zo
groot. Waar het vooral om gaat is
dat hij veel te extreem, te links is.
Dat moeten de Amerikanen nu
eenmaal niet".
Zou een andere zwarte dan wel
kunnen doorbreken en president
worden? Iemand met gematigder
standpunten?
Prof. Giles: "Het zal misschien
nog wel 10, 20 jaar duren, maar het
lijkt me heel goed mogelijk, ja. Ie
mand als de burgemeester van At
lanta, Andrew Young, zou bijvoor
beeld kunnen doorbreken. Als hij
over vier jaar vice-president of gou
verneur zou worden, dan zou hij
een redelijke uitgangspositie heb
ben. Wie ook heel goed is, een hele
goede bestuurder en een algemeen
gerespecteerd man, is de burge
meester van Los Angeles, Tom
Bradley".
Nog één vraag, over de conventie
die nu bezig is. Ik heb de indruk dat
Jackson niet zo vreselijk veel heeft
gekregen van Dukakis in ruil voor
z'n belofte niet al te veel herrie te
schoppen. Vindt u dat ook?
Prof. Giles: "Ja, en dat kon ook
moeilijk anders. Jackson kon om
te beginnen zich niet veroorloven
al te veel problemen te maken,
want dan zou hij z'n geloofwaardig
heid en krediet in de Democrati
sche partij verliezen en dat zou het
einde voor hem betekenen. Voor
zichzelf kon hij Dukakis ook niet
veel vragen, en omgekeerd kon
Dukakis hem niet veel aanbieden.
Want vergeet niet dat Jackson de
leider van een politieke beweging
is, een soort zwarte Messias zelfs."
"Had Dukakis tegen hem moe
ten zeggen: je kunt minister van
buitenlandse zaken worden of zo?
Dat zou een lagere baan zijn dan hij
nu heeft. Dat zou voor zowel Jack
son als zijn achterban niet te accep
teren zijn. Ja, Dukakis had hem
kunnen vragen vice-president te
worden. Dat is hoog genoeg, maar
dan zou hij de verkiezingen verlo
ren hebben want Jackson is nu
eenmaal te links. Vandaar dat er
vage toezeggingen zijn gedaan
door Dukakis over een belangrijke
rol in de campagne en zo. Meer kon
Dukakis niet geven. En, wat para-
doxaler is: meer kon Jackson ook
niet vragen. Wat Jackson in zijn
huidige positie, als zwarte Messias,
móet hebben is vrijheid. Alleen
dan kan hij zijn invloed behou-
Er gaat in sommige Aziati
sche landen en in het gebied
van de Stille Oceaan het ge
rucht. dat aids wordt ver
spreid door muggen. Een
kwaadaardig sprookje, dat
aids-directeur Jonathan
Mann van de Wereldge
zondheidsorganisatie ooit
vertwijfeld deed opmerken:
"Het zou tragisch zijn als
het publiek muskietennet
ten in plaats van condooms
ging gebruiken. Het gaat
niet om klamboes, maar om
wat er onder gebeurt...".
door
Rob Hirdes
Jan van Wijngaarden, vorige week
vertrokken als hoofd van het bu
reau van de Nationale Commissie
Aids-bestrijding om een jaar te
gaan studeren in Amerika, glim
lacht fijntjes. Want aids is geen on
derwerp voor overdreven vrolijk
heid. De afgelopen vijfjaar heeft de
dodelijke infectieziekte zijn leven
dag en nacht beheerst.
De ziekte aids, die beeldvormin
gen oproept als veenbrand, topje
van de ijsberg, tijdbom en ook Rus
sische roulette, leeft niet alleen al
geruime tijd onder mensen, maar
inmiddels ook in onze taal. "Aids
en sero-positief zijn in betrekkelijk
korte tijd primaire begrippen ge
worden. Het is iets watje kennelijk
je tegenstander toewenst. Dat is
trouwens door de eeuwen al zo ge
weest. Geslachtsziekten, zoals syfi
lis, werden steevast naar de vijand
genoemd. De Spanjaarden spraken
in dat verband over de Franse ziek
te en de Fransen op hun beurt over
de Spaanse ziekte. Uitdrukkingen
als krijg de tering of de pleuris'
duiden ook op maar weinig mede
leven met je naasten".
Van Wijngaarden, nuchter en be
scheiden van huis uit. wordt alom
geprezen voor zijn inzet, doortas
tendheid en de kalme wijze, waar
op hij het Nederlandse publiek
heeft geïnformeerd inzake de aids-
problematiek. Die kwalificaties
wimpelt hij evenwel als nauwelijks
terzake af. "Eigenlijk komt de Ne
derlandse samenleving een com
pliment toe. Er is in ons land, in te
genstelling tot bijvoorbeeld de
massa-hysterie in Amerika en de
overspannen overheidsreacties in
West-Duitsland, op verstandige
wijze gereageerd op de ziekte. Ook
al, omdat er in Nederland geen wet
ten en geen overheidsmaatregelen
aan te pas zijn gekomen, maar een
beroep is gedaan op de eigen ver
antwoordelijkheid van de mensen.
Zonder de positie van individuen
en van groepen mensen van boven
af in haar vrijheid te beperken. Dat
zegt toch wel iets van de Neder
landse samenleving. En mag zeker
als een lichtpuntje in alle ellende
worden beschouwd".
Media
Van Wijngaarden wil aan de
vooravond van zijn vertrek ook de
•aderlandse media in zijn hulde
blijk betrekken. "De media hebben
in deze een grote rol gespeeld.
Want als de kranten, radio en tele
visie hun verantwoordelijkheid
niet zouden hebben gekend, dan
kan je het wel vergeten. En het zou
heel gemakkelijk zijn geweest om
met sappige verhalen op de prop
pen te komen. Want alle ingrediën
ten liggen voor het oprapen. Een
cocktail van liefde, seks, jeugd en
dood".
Hij prijst zich gelukkig dat sen
sationele verhalen achterwege zijn
gebleven. "Want die werken ave
rechts. Van hysterie gaat geen pre
ventieve werking uit. Toen aids
zich in Amerika even sterk had ver
spreid als nu in Nederland, was de
reactie daar vaak inderdaad hyste
risch. Zo'n overdreven reactie
heeft Nederland in al zijn nuchter
heid niet te zien gegeven. En daar is
ook geen reden voor. Je kunt aids-
patienten rustig een hand geven en
je kunt gewoon van hun bord
eten".
Dartel
Hij noemt de landelijke campag
ne ,Vrij veilig. Stop aids', compleet
met een animatiefilmpje van een
dartel van bloem tot bloem vlie
gend honingbijtje geen onder
schatting van de problematiek.
Ook al wilden anderen wel eens an
ders doen geloven. "Die aanpak is,
als ik het goed heb was dat Gerrit
Kom rij, wel vergeleken met de BB.
die zich met houten geweertjes
voorbereidt op de oorlog. De cynici
onder ons hebben, zo blijkt nu,
toch geen gelijk gekregen. Want de
campagne en de vervolgen erop
hebben hun vruchten inmiddels af
geworpen. In Groot-Brittannië
hebben ze de mensen omvallende
grafzuilen en weerzinwekkende
zweren op het scherm gepresen
teerd. Maar je hebt geen grafzuilen
en sikkels nodig om een zo aangrij
pende boodschap als aids over te
brengen. De Nederlanders hebben
die boodschap maar al te goed be
grepen. Hun kennis over aids is
met de jaren aanmerkelijk toege
nomen. De Nederlander weet meer
over aids dan de gemiddelde En
gelsman".
Dat komt ook tot uiting in de wij
ze, waarop de ziekte om zich heen
grijpt. Het aantal aids-patienten be
droeg in ons land per 1 juli 539. "En
daarmee zijn we duidelijk onder de
voorspellingen gebleven", consta
teert Van Wijngaarden. "De stij
ging van de curve gaat minder snel
dan de prognoses deden geloven".
Van meet af aan is hij betrokken
geweest bij de aids-problematiek
in ons land. Aanvankelijk nog
vanuit de homoseksuele artsenor
ganisatie. "Dat was al in de tijd, dat
een nog in Nederland onbekende
ziekte in Amerika even plotseling
als snel slachtoffers eiste. Het ging
toen nog louter om homoseksue
len". In 1982 maakte hij deel uit van
het team dat het eerste slachtoffer
begeleidde. "Dat was nog vóór de
periode, dat ook Nederland echt
zenuwachtig begon te worden. Die
aanloopperiode is in ons land trou
wens, opnieuw vergeleken met
Amerika, heel kort geweest. Er is
vrij snel op ingespeeld. Dat is onze
winst geweest. Want alles draait bij
deze ziekte om tijd. Dat vertaalt
zich, anders dan bijvoorbeeld bij
reuma en vaatziekten, direct in
doodgaan".
Tropenjaren
Van Wijngaarden heeft er inmid
dels een vijftal tropenjaren op zit
ten. "De problematiek biedt je wei,
mg gelegenheid om er werkelijk
los van te komen. Je bent er 24 uu:
per dag mee bezig. De ziekte be'
heerst je leven. Het is heel emotioi
neel. Ook al, omdat het allemaa)
leeftijdsgenoten zijn die aan aids
doodgaan".
"Ik geloof ook niet, dat je eeij
dergelijke functie vele jaren ach
tereen moet bekleden. Want jt
brandt als je dat lang zou doen ech
op. Daarbij moetje oppassen, dat ja
met afhankelijk wordt van de pro!
blematiek, omdat die in wezen na.
tuurlijk ondanks alles heel fascintl
rend is. Daarnaast krijg je ook een
bepaalde mate van naamsbekend!
heid. Onder andere doordatje voon
tal van televisie-panels wordt ge
vraagd. En dat aspect werkt in zej
ker zin toch ook verslavend".
De gedragsverandering in de ho
mo-wereld is trouwens volgens zijn
zeggen indrukwekkend. "Er wordt
kennelijk nauwelijks meer buiten'
de deur gevreëen. Dat is vooral af te
leiden aan het aantal geslachtsziek'
ten, dat bijna tot nul is teruggelo
pen. De Nederlandse homo-wereld
heeft de uitdaging goed opgeno
men. Dat is bereikt door meer te|
doen dan alleen te zeggen dat het!
anders moet. Geen bier, geen lever-:
aandoeningen. Dat weet heel Ne
derland, maar er wordt wel steedii
meer gedronken. Dus moetje voor
lichten en alternatieven bieden. En
zoals blijkt, hoeft een herbezinning
op de homoseksuele cultuur niet
verarmend te zijn".
"Voor er sprake was van aids'
leidde het als een nieuwe verwor
venheid geldende seksuele gedrag
tot een hausse van geslachtsziek
ten. Het mocht dan allemaal bij-i
zonder spectaculair en heel vrolijk
zijn; de gevolgen logen er ook niet
om. Iemand, die nog nu veel wisse
lende, anonieme contacten heeft,,
speelt met zijn leven. Niet alleen in
het Amsterdamse, maar ook daar
buiten. Want daarvoor is Neder
land gewoon te klein. Het is meer
dan een spelletje Russische roulet
te. Maar als je je verstand gebruikt,
kan je toch wel feest vieren".
Hoewel al lang duidelijk is dat
aids geen exclusieve homo-ziekte
is, vormen homoseksuelen wel een j
van de risicogroepen."Evenals de
drugspuiters", vult Van Wijngaar
den aan. "Dank zij hecht opge
bouwde netwerken zijn er goede
contacten in die werelden en is de;
zaak beheersbaar. Die blauwdruk
ligt ook klaar als er onverhoopt
sprake is van nieuwe risicogroe
pen. Om het even of het nu gaat om
bijvoorbeeld de tweede generatie
Marokkanen of om een bepaalde
disco in Arnhem".
Van Wijngaarden: "Nederland heeft nuchter gereageerd op aids".
De Nieuw Apostolische Kerk
in Nederland bestaat 125 jaar.
Dat wordt op 4 september in 'De
Doelen' in Rotterdam gevierd.
Onder het thema 'Alles, Heer, zijt
Gij" zullen 700 jongeren uit alle
delen van ons land daar zingen
Dit kerkgenootschap telt meer
dan 100 gemeenten met ruim
12.500 leden. Wereldwijd zijn er
in meer dan 170 landen in totaal
31.600 gemeenten met ruim 3
miljoen leden.
Een belangrijk onderscheid bij
de apostoüschen met andere
kerkgenootschappen is hun leer
van de ambten. Het apostelambt
neemt daarbij de voornaamste
plaats in (volgens Efeziërs 4 vers
11). Andere ambten zijn die van
profeet, evangelist en herder.
Ook de verwachting van een
spoedige terugkeer van Christus
en het sacrament van de Verze
geling naast die van de Doop
en het Heilig Avondmaal zijn
kenmerkend voor deze gelovi
gen.
Apostolisch noemt zich een
groot aantal geloofsgemeen
schappen die bijna alle zijn ont
staan uit de Albury Conferences,
een charismatische opwekking
in Schotland, en het optreden
van de predikant Edward Irving
(1792 tot 1834). Op het landgoed
Albuïy bij Londen werden van
1826 tot 1830 conferenties gehou
den voor bezinning op de conse
quenties die een spoedige weder
komst van Christus had voor de
kerk. en op de rol van Israël daar
bij.
In ons land begon de apostel F.
W. Schwarz in september 1863
met zijn apostolische zending.
De eerste gemeente ontstond in
1867. Na veel moeilijkheden,
splitsingen en fusies werd in
1964 de Nieuw-Apostolische
Kerk opgericht.
Joodse christenen
Joodse christenen in Israel
stuiten voortdurend op onbegrip
en vijandschap, terwijl hun de
mocratische grondrechten on
voldoende worden beschermd.
"Alle middelen om ons te dwars
bomen zijn blijkbaar geoorloofd:
intimidaties, valse beschuldigin
gen, laster en wetsvoorstellen".
Dat zegt Baruch Moaz, een van
oorsprong Amerikaanse jood,
die in 1963 naar het christendom
overging. Hij is voorganger van
de Grace and Truth Christian
Assembly' in Israël en betrokken
bij de Lausanne-raad voor predi
king onder joden.
inzet voor vervolgde christenen,
schrijft hij de vijandige houding
toe aan de bijna 2000 jaar duren
de gespannen relatie met christe
nen. Verder wijzen de orthodoxe
joden de democratische rechts
staat af, waarin de rechten van
minderheden worden be
schermd. Ook spreekt Moaz van
een dubbelzinnige houding van
de regering. "De overheid doet
zo min mogelijk om ons tegen
vijandschap van de orthodoxen
te beschermen".
CSI Nederland heeft de Israëli
sche ambassadeur in Nederland,
E. Z. Sufott, gevraagd, bij zijn re
gering erop aan te dringen dat de
godsdienstige minderheden in
Israël gelijkwaardig worden be
handeld.
Nieuwkoop. De hervormde
kerkeraad van Nieuwkoop heeft
besloten, bij de avondmaalsvie
ringen voortaan geen wijn meer
te gebruiken maar druivesap.
"Dit met het oog op gemeentele
den die medicijnen gebruiken
die absoluut niet met alcohol zijn
te verenigen, en gemeenteleden
die in het verleden verslaafd wa
ren aan alcohol", schrijft de
diakonie vandaag in een mede
deling in het kerkblad.
Leiden. In het kader van het
thema 'gerechtigheid, vrede en
heelheid van de schepping'
houdt het (rk) jongerenpastoraat
Leiden 'Op Tocht' op maandag 1
augustus van 6 uur tot half 8 's
avonds een maaltijd op water en
brood. Jongeren en andere geïn
teresseerden kunnen op het
adres Lorentzkade 16a deelne
men aan een sobere maaltijd in
de openlucht. Tijdens de maal
tijd kunnen ervaringen en ideeën
worden uitgewisseld over deze
thema's.
Woensdrecht. Na 3000 stille
tochten zijn er nu geen vredes-
wachters meer bij de vliegbasis
Woensdrecht. Er worden daar
geen kruisraketten geplaatst. De
eerste aanleiding voor de stille
tochten is daarmee vervallen.
In september zal bij de Fran
ciscaanse werkgroep K 750 het
boek 'Wachters van Woensd
recht' verschijnen. Het telt 108
pagina's en bevat verhalen, erva
ringen, gedichten, gedachten,
prenten en foto's. "Prettig lees
baar en naar verwachting her
kenbaar voor Jan en allemens",
belooft de aankondiging.
Het boek (f 15) kan besteld
worden bij de Franciscaunse Sa
menwerking/K 750, Oude Gracht
23, 3511 AB Utrecht.
Tussen haakjes: het is winds
til in domineesland: er waren
vandaag geen beroepingsberich-
ten.
Jubileum. Het Christelijk
Jongeren Verbond (CJV) in Ne
derland bestaat 135 jaar. Dat
wordt op 22 oktober, de laatste
dag van de herfstvakantie, in de
Flevohof gevierd 'met een groots
feest voor kinderen, jongeren en
ouderen'. Voor elke leeftijds
groep is er een boeiend program-
Minister Nijpels zal een van de
gasten zijn op die dag. Hij wil
met deelnemers in gesprek gaan
over het milieu. Jongeren die
daaraan willen meedoen kunnen
zich individueel of als groep aan
melden bij het CJV, postbus 115,
3970 AC Driebergen. Dat moet
vóór 1 september.
Standje
De Westduitse studentenpre
dikant Richard Weisskopf uit
Würzburg, die aan de rand van
een Beiers meer een duurzame
relatie van twee lesbische vrou
wen inzegende, heeft een standje
gekregen van de Evangelische
Kerk in deze staat. Dit optreden
van de predikant is, volgens de
kerkleiding, geen vorm van pas
torale begeleiding van mensen
met een homoseksuele aanleg
die in overenstemming is met
zijn kerkelijke opdracht. Het
kerkbestuur vindt het vooral on
juist dat de openbare inzegening
leek op een kerkelijke trouw-
dienst. Dat is strijdig met de leer
en de kerkorde.
Geen navelstaarderij.
Rooms-katholieke lekenorgani
saties in Europa willen minder
aan binnenkerkelijke navelstaar
derij doen en zich meer op maat
schappelijke vraagstukken toe
leggen. Dat is het voornaamste
resultaat van een vijfdaags Euro
pees lekenforum, dat gisteren in
de Beierse stad Freising werd af
gesloten. Daaraan namen 130 af
gevaardigden uit 18 landen deel,
onder wie bisschop Móller van
Groningen, als vertegenwoordi
ger van de Raad van Europese
Bisschoppenconferenties, en dr.
A. G. Weiier, voorzitter van de
Katholieke Raad voor Kerk en
Samenleving.
De politicus Hans Maier, voor
zitter van het Comité van rooms-
katholieke lekenorganisaties in
de Bondsrepubliek, vroeg de af
gevaardigden niet alleen energie
te steken in problemen van de
kerk, maar ook in te gaan op de
uitdaging van een eenwordend
Europa.
Het lekenforum zal de wereld
synode van bisschoppen voor
stellen, zich met het thema
'priesters' bezig te houden (nadat
vorig jaar over de leken is ge
praat). Nederlanders, Belgen en
Skandinaviërs wezen in dit ver
band op het groeiend priesterte
kort. Het aantal kerkleden zal
nog teruglopen zolang dit niet is
opgelost. Priesters en leken moe
ten hiervoor samen zorg dragen.
Handgranaat. De Zuidafn-
kaanse politie moest gisteren een
handgranaat onschadelijk ma
ken die verborgen zat in een
postpakket voor ds. Frank Chi-
kane, secretaris van de Zuidafri-
kaanse Raad van Kerken.
Te koop. Het gebouwencom
plex van het Centrum voor Bij
belse Vorming België in Hever-
lee staat te koop. De kosten van
exploitatie zijn te hoog gewor
den. Binnen protestants-christe
lijke kring bestaat wel belang
stelling voor overneming, maar
ook buiten die wereld wordt ge
keken naar eventuele kopers.
Voor de instituten die hier zijn
ondergebracht zoekt de leiding
van het centrum andere huisves
ting.