Aandacht voor Indonesië tijdens Filmdagen
Paul de Leeuw krijgt hoofdrol
Stijgend bezoek aan filmhuizen
Intellectuele soldatenblues
Biloxi Blues': regie: Mike Nichols; hoofdrol
len; Matthew Broderick en Christopher Wal-
ken; theater: Lido, Leiden
Mike Nichols maakte films waarin
de menselijke relaties in al hun fa-
t j cetten naar voren komen. Noodlot-
i I tig cynisme in 'Who's afraid of Vir-
I ginia Woolf en pijnlijke stappen
i naar volwassenheid in 'The Gradu-
ate'. Zijn twee eerste films waren
meteen zijn bekendste films en dat
is een beetje de tragiek van Ni-,
chols.
Neil Simon is de schrijver van
spitsvondige komedies, waaraan
ook niets menselijks vreemd was.
Alleen: zijn karakters zijn altijd net
iets té leuk om echt leuk te zijn, een
bezwaar dat even sterk geldt voor
Simons eigen bewerkingen voor
film.
Mike Nichols heeft nu een film
gemaakt van Simons memoires.
'Biloxi Blues' heet die film en hij
werd opnieuw door de schrijver
zelf voor film klaargemaakt. 'Biloxi
Blues' is een weerslag van Neil Si
mons soldatenleven. Biloxi is de
naam van het militaire kamp waar
Eugene Jerome (het karakter dat
model staat voor de schrijver)
wordt opgeleid voor de Tweede
Wereldoorlog. Alle hiervoor ge
noemde informatie vormen de in
grediënten voor het oordeel over
deze film.
'Biloxi Blues' is een vertederen
de en soms ontroerende film. De
nieuwe recruten worden nauwge
zet gevolgd in de periode tussen
aankomst en vertrek, een periode
waarin Eugene Jerome belangrijke
levenservaringen opdoet. Bij een
prostituée verliest hij zijn maagde
lijkheid, bij een mëisje doet hij zijn
eerste liefdeservaripg op en in zijn
medesoldaten vindt hij een aardige
dwarsdoorsnede van de Ameri
kaanse samenleving.
Al met al wordt er nauwelijks
iets schokkends in beeld gebracht,
maar het wordt wel op een aanspre
kende manier in beeld gebracht.
En met Matthew Broderick en
Christopher Walken (de laatste
speelt Jeromes sergeant, een wel
gemanierde sadist) zit het ook wel
BIOSCOPEN
Matthew Broderick hangt vol b
Biloxi brengt.
Het enige bezwaar is dat het alle- gaan zonder spitvondig te zijn en zwaar, wel een zwaarwegend be
maal te gelikt is. Jerome en zijn na anderhalf uur begint dat knap te zwaar.
vriendje laten geen gesprek voorbij irriteren. Geen onverkomelijk be- BART JUNGMANN
UTRECHT (GPD) - Het is nog niet
bekend met welke nieuwe speel
film de Nederlandse Filmdagen op
22 september worden geopend,
maar voor de rest is het festival
rond. Het slot, op 28 september,
wordt traditioneel gevormd door
een gala waar de gouden kalveren
worden uitgereikt. De NOS-televi-
sie doet daarvan verslag.
De Nederlandse Filmdagen in
Utrecht staan dit jaar voor een
groot deel in het teken van de cine
ast Johan van der Keuken. Er
wordt een overzicht van zijn werk
vertoond. Bovendien gaat zijn
film 'Het oog boven de put'
in première. In het Centraal Muse
um te Utrecht is een aangepaste
versie te zien van de Van der Keu
ken-tentoonstelling die twee jaar
geleden in het Parijse Centre Pom
pidou werd gehouden. Daarnaast
verschijnt er een boek over deze ci
neast.
De Cinema Militants-lezing over
de levensvatbaarheid van de speel
film in de huidige tijd, wordt dit
jaar verzorgd door de Britse filmer
Peter Greenaway. Zijn laatste film
'Drowning by numbers', bekroond
in Cannes, beleeft tijdens de Film
dagen de Nederlandse première.
Een ander belangrijk thema van
de Filmdagen vormt de Indonesi
sche speelfilm. In het bijzonder de
films waarin de Indonesische cine
asten hun koloniale verleden be
lichten. Een aantal van hen komt
zijn werk in Utrecht toelichten, on
der wie Eros Djarot. In eigen land
land debuteert hij binnenkort met
een film over Tjoet Nja Din, de vor
stin die zo'n belangrijke rol speelde
in de Atjeh-oorlogen tegen de Ne
derlanders. De film die bijna klaar
is, beleeft binnenkort de première
FILMS OP VIDEO
Echt vernieuwende films zie je
niet vaak, zeker niet in het com
merciële circuit. Het overgrote
deel van de films die jaarlijks
worden geproduceerd kun je be
stempelen als maakwerk, varia
ties op bekende thema's, oude
kost in een nieuw jasje. Zo heel
erg is dat niet. Als oude kost met
vakmanschap wordt opgediend
en als je kunt zien dat er met lief
de aan gewerkt is dan kun je toch
nog heel smakelijk eten.
Maar het blijft natuurlijk leuk
dat er zo af en toe een film op
duikt die je ondergaat als een
verademing. 'I've heard the
mermaids singing' is zo'n film.
Hij is met zoveel zichtbaar ple
zier gemaakt en er wordt door
hoofdrolspeelster Sheila Mc
Carthy zo onbevangen gespeeld
dat je 'Mermaids' met veel ple
zier ondergaat. Het verhaal gaat
over een wereldvreemde vrouw
die zich verbaast over alles en
nog wat en die haar verbazing
vastlegt op foto's. Als ze een baan
krijgt is ze vol bewondering voor
haar werkgeefster, tot ze merkt
dat haar foto's niet worden ge
waardeerd. Droom en werkelijk
heid lopen fraai door elkaar en de
regie van Patricia Rozema (een
Canadese van Groningse af
komst) is fantasierijk. Van RCV
2001.
Van vernieuwing is geen spra
ke in 'Jaws, the revenge', de zo
veelste namaak van het Spiel-
berg-succes 'Jaws'. Van de oor
spronkelijk groep acteurs is al
leen Lorraine Gary over. Zij blijft
bang voor die vreselijke witte
haai. En terecht, want het beest
lijkt alleen nog maar lekker te
kunnen happen in de lichamen
van familieleden van Gary. Het
wordt tussen de haai en Gary een
zeer persoonlijke zaak, al mogen
anderen, onder wie Michael Cai-
ne, zich er ook mêe bemoeien.
Jospeh Sargent regisseerde. Van
Esselte CIC.
Wie nog iets nieuws over de
Vietnamoorlog weet te filmen is
knap. B.J. Davis is het met 'Whi
te ghost' niet gelukt. William
Katt is een Rambo-achtige figuur
die zich 15 jaar in dé jungle schuil
heeft gehouden en moet worden
opgehaald. De leider van de
groep die Katt moet halen deugt
niet en de Vietnamezen deugen
evenmin. Dat wordt schieten. De
kogels vliegen je om de oren en
de enige die niet wordt geraakt is
Katt. Dat is prettig voor hem,
maar niet helemaal geloofwaar
dig. Als acteur komt hij voor de
ze rol iets tekort. Hij is geen killer
zoals Stallone, hij is veel meer de
aardige hulp van advocaat Perry
Mason die voor een leuk bijrolle
tje moet zorgen. Van Vestron Vi
deo.
Heel verwarrend is 'The sur
fer'. Door de titel denkt je aan
een strandfilm. De wervende
tekst op de hoes verwijst echter
naar Vietnam. Maar in 'The sur
fer' wordt niet gesurfd en Viet
nam speelt in het geheel geen rol.
In deze Australische film van
Frank Shields gaat het om een
soort nietsnut die bij een moord
betrokken raakt. Smokkel, cor
ruptie en een niet deugende mi
nister maken het geheel com
pleet. De film wordt goed opge
zet, maar de spanning gaat er
langzaam af als de held weinig
anders blijkt te kunnen dan
vluchten en zich neer laten slaan.
Van Vestron.
PETER DE ZWAAN
in Aceh (Noord-Sumatra) en daar
na volgt Utrecht.
Verder wordt een uitgebreid
overzicht gegeven van bijzondere
documentaires uit de jaren tussen
de twee wereldoorlogen. Er is werk
te zien van mensen als Joris Ivens,
Willy Mullens, Mannus Franken en
Max de Haas. Een aantal van deze
films is speciaal voor de Filmdagen
gerestaureerd. In aansluiting daar
op verschijnt het boek 'De Neder
landse documentaire film 1920-
1940'.
In een talkshow en een speciaal
filmprogramma wordt ingegaan op
de buitenlandse
derlandse acteurs en actrices. Aan
de orde komen namen als Lou Tei
legen, Truus van Aalten, Frits van
Dongen, Wim Sonneveld (naast
Fred Astaire in 'Silk Stockings'),
Maruschka Detmers, Derek de
Lint, Huub Stapel, Rutger Hauer
en Renée Soutendijk.
De kern van het festival bestaat
uit een overzicht van alle Neder
landse films in alle genres die het
afgelopen jaar werden geprodu
ceerd. Daarnaast gaan tientallen
Nederlandse films in allerlei gen
res in première.
TELEVISIE
Richard Burton en Robert
Shawn zijn vanavond te zien in
films, waaraan ze in het hierna
maals waarschijnlijk niet te pret
tige herinneringen bewaren.
Burton, het blijft natuurlijk altijd
leuk om hem te zien, speelt de ti
telrol in 'Bluebeard'. Deze
Blauwbaard, gemaakt in 1972, is
een Nazi die zijn verminkt gelaat
verbergt achter een blauwe
baard. Hij woont ergens in een
kasteel en heeft al heel wat vrou
wen versleten. Zijn laatste echt
genote ontdekt de lugubere bete
kenis van dat woord; al haar
voorgangsters worden keurig ge
conserveerd in een koelcel (Bel
gië 2, 20.20 uur).
'Shwashbuckler' was de
laatste film van Robert Shaw
voordat hij overleed. Op Duits
land 1 wordt hij uitgezonden on
der de titel 'Der scharlachrote Pi-
rat'. Shaw maakt van piraat Ned
Lynch een eigentijdse Errol
Flynn, die een corrupte gouver
neur het leven zuur maakt. Shaw
had zich een passender afscheid
kunnen wensen (20.15 uur).
John Belushi maakte twee jaar
voor zijn dood 'Continental Di
vide', een ouderwets aandoende
komedie die in 1980 niet werkte.
John Belushi speelt een cyni
sche journalist, zijn tegenspeel
ster is Blair Brown en die geeft
gestalte aan een zelfbewuste bio
loge. Twee werelden van verschil
die het toch met elkaar moeten
rooien en dat lukt uiteindelijk
ook (maandag, Nederland 2,
20.29 uur).
Morgen is de interessantste
filmdag van deze tv-week. Twee
films daarbij van John Huston.
Hij regisseerde in 1942 'In this
our life' die wordt uitgezonden
in het Bette Davis-retrospectief
op Nederland 3. Ze speelt een
meedogenloos type dat de echt
genoot van haar zus inpalmt en
hem vervolgens tot waanzin
drijft (20.30 uur).
'The red badge of courage' is
een Huston-drama waarin de
verschrikkingen van de oorlog
worden behandeld. Hier gaat het
om de Amerikaanse Burgeroor
log. Een jonge soldaat ontvlucht
het slachtveld en komt met zich
zelf in de knoop omdat hij daar
mee zijn kameraden in de steekt
laat (BBC 2, 16.25 uur).
Op dezelfde zender 's nachts
om 0.10 uur 'Otto e Mezzo' van
Federico Fellini. In een kuur
oord bereidt een regisseur een
nieuwe film voor, maar echgeno-
te, minnares, jeugdherinnerin
gen en dromen staan het maken
van een scenario in de weg. De
autobiografische lading maakte
'Otto e Mezzo' tot een hoogte
punt in Fellini-'s
Verfilming 'Jan Rap en z'n maat'
(OP)NIEUW
'Biloxi Blues' - Liodo, Leiden
'Like father like son' - vader (Dudley
Moore) kruipt in de huid van zoon en
dat is aanleiding voor allerlei komi
sche verwikkelingen, City, Katwijk
'Ironweed' - Jack Nicholson als de
zwerver die in de boeken van William
Kennedy tot leven werd gewekt. Eu
ro, Alphen
'The Running man' - Arnold Schwar
zenegger in sf-film. City. Katwijk
'Project X' - een aap wordt bevrijd uit
een wetenschappelijk centrum van
NASA, Greenway, Voorschoten
'Can't buy me love' - jongen wil meis-
geld.
BLIJVERS
'Crocodile Dundee 2' - argeloos na
tuurmens raakt opnieuw in de clinch
met Newyorkse gangsters, Lido, Lei-
'Half Moon Street' - moderne Ameri
kaanse vrouw wordt via escort-ser
vice slachtoffer van boze mannen,
Trianon, Leiden
'Honneponnetje' - naïef meisje laat
erotische fantasieën van oudere he
ren overkoken, Luxor, Leiden en Eu
ro, Alphen
'Cry freedom' - levensverhaal van
Zuidafrikaanse verzetsleider Steve
Biko door de ogen van blanke journa
list gezien, Euro, Alphen
'Police Academy 5' - vijfde zomer van
politie-onderbroekenlol, Lido, Lei
den en Euro, Alphen
'Bright lights big city' - Michael J. Fox
gaat ten onder aan grotestadsleven,
Lido, Leiden
'The last emperor' - episch verhaal
over laatste keizer in China, Green-
way, Voorschoten
'Alexandria de onweerstaanbare' -
Rex, Leiden
'Three men and a baby' - succesvolle
komedie van Franse makelij ging nog
eens door de gehaktmolen van Holly
wood en het resultaat is best aardig.
City, Katwijk en Lido, Leiden
'Jungle Book' - Walt Disney-film vol
komische avonturen van het jongetje
Mowgli - Lido, Leiden, Euro, Alphen
'No way out' - intrigerende spionage-
DEN HAAG
'Honneponnetje' - Asta (463500), al.
'Biloxi Blues' - Asta, al.
'Ruimte Academie, Asta, al.
'Three men and a baby' - Babyion
'Police Academy 5' - Cineac (630637),
al.
'No Man's Land' - Cineac, 16 jr.
'Crocodile Dundee 2' - Cineac, al.
'Cry Freedom' - Metropole (456756),
al.
The Last Emperor' - Metropole. al.
'Crocodile Dndee 2' - Metropole, al.
'Maurice' - Metropole. 16 jr.
Filmzomer '88 - Metropole
'Honneponnetje' - Odeon (462400). al.
'Throw momma from the train' -
Odeon. al.
'Blue Jean Cop' - Odeon, 12 jr.
'Police Academy 5' - Odeon. al.
'No Way Out' - Studio 656402), 12 jr.
'Fatal Attraction' - Studio, 12 jr.
'Oci Ciornie' - Studio, 16 jr.
AMSTERDAM
'Moonstruck' - Alfa (278806). al.
'Bright lights, big city" - Alfa, 12 jr.
'Someone to watch over me' - Alfa, 12
jr.
'No way out' - Alfa, al.
'The last emperor' - Alhambra
(233192), al.
'Maurice' - Alhambra, 16 jr.
'De ondraaglijke lichtheid van het be
staan' - Bellevue Cinerama (234876),
al.
'Police Academy 5' - Cinerama, al.
'Biloxi Blues' - Calypso (234876), al.
'Hamburger Hill' - Calypso, al.
The Dead' - Cinecenter (236615), 16 jr.
'Barfly' - Cinecenter, 12 jr.
'Der Himmel über Berlin' - Cinecen
ter, 16 jr.
'Oci Ciornie' - Cinecenter, 16 jr.
'A prayer for the dying' - Cinecenter,
16 jr.
'Honneponnetje' - Cinema Int., al.
'Crocodile Dundee 2' - Cinema Int., al.
'Honneponnetje' - City (234579), al.
'Amsterdamned' - City, 12 jr.
'Gooi mamma uit de trein' - City. al.
'Three men and a babv' - City, al.
'Raw' - City, 16 jr.
Blue Jean Cop' - City, 12 jr
'No Man's Land' - City 16 jr.
'Paths of glory' - Kriterion, (231708),
16 jr.
'II Conformista' - Kriterion, 16 jr
'Mad about you' - Parisien (246540), 18
jr.
'Josefine Mutzenbacher wie Sie heute
ward" - Parisien, 18 jr.
'Bellv of an architect' - The Movies
(245790), 16 jr.
Filmzomer '88 - The Movies. 16 jr.
'Bird now' - The Movies, 16 jr.
'Maurice' - Tuschinski (262633), 16 jr.
'House of Games - Tuschinski. al.
'Cry Freedom' - Tuschinski, al.
'Crocodile Dundee 2' - Tuschinski, al.
'Ruimte Academie' - Tuschinski, al.
'Fatal Attraction' - Tuschinski, 12 jr.
'Police Academy 5' - Tuschinski Cine
ac (243639), al.
'Ironweed' - De Uitkijk (237460), 16 jr.
FILMHUIZEN
'Oci Ciornie' nog maar eens in
het Kijkhuis. Voor wie de titel
van deze regelmatige gast in het
Kijkhuis niets zegt het volgende:
Marcello Mastroianni speelt in
deze bewerking van Tsjechov-
verhalen een man die het er van
neemt. Hij is getrouwd met een
rijke vrouw en zijn bedje is ge
spreid. Zijn leven verandert ech
ter ingrijpend als hij verliefd
wordt op een Russische vrouw
en haar tot ver over de steppe
achterna reist. Regisseur is Niki-
ta Michalkov (de hele week om
19.30 en 21.45 uur, behalve zon
dag en maandag).
Van- en morgenavond draait
hier 'The secret of my success',
een luchtige komedie met Mi
chael Fox in de hoofdrol. Hij
speelt een jongeman die in New
York de Amerikaanse droom
verwezenlijkt: van bediende in
de postkamer tot baas bij een
multinational. Regisseur is Her-
bert Ross (20.00 en 22.15 uur).
Op dezelfde tijden is dinsdag
'Una giornata particolare' te
zien. Opnieuw Marcello Mast
roianni in de hoofdrol. Ditmaal
speelt hij een man die verliefd
wordt op een vrouw (Sophia Lo-
Marcello Mastroianni, twee
maal te zien in het Kijkhuis.
(archieffoto)
ren). Het bijzondere van die dag
is dat even verderop in Rome
Hitier wordt ontvangen door
Mussolini.
Woensdag draait 'She's gotta
have it' van Spike Lee. De vrouw
in deze film houdt er drie min
naars op na, kan niet kiezen uit
die drie en wil dat ook niet. Een
vrolijke film, belooft het persbe
richt (20.00 en 22.15 uur). Vanaf
volgende week donderdag is het
Kijkhuis gesloten. Eén septem
ber wordt de vertoning van films
hen-at.
HILVERSUM - Cabaretier en tv-
presentator Paul de Leeuw gaat
een hoofdrol spelen in de ver
filming van het boek 'Jan Rap en
z'n Maat' van Yvonne Keuls. De
vrouwelijke hoofdrol wordt ge
speeld door Heidi Arts, een leerlin
ge van de Amsterdamse Toneel-
door
Frederike Contant
school. Ine Schenkkan zal de film
regisseren voor Riverside Pictures
in samenwerking met Unites Inter
national Pictures.
Naast Paul de Leeuw speelt nog
een aantal bekende acteurs mee in
'Jan Rap en z'n maat'. Zo zijn er
ook rollen weggelegd voor Mare
Hazewinkel (uit Honneponnetje)
Erna Bos, Jaloe Maat (uit de NCRV
tv-serie Switch) Jasperina de Jong,
John Leddy (Zeg'ns AAA), Edwin
de Vries en Jack Spijkerman.
Regisseur Ine Schenkkan werd
tijdens de Nederlandse Filmdagen
in 1987 bekroond met het Gouden
Kalf voor haar speelfilmdebuut
'Vroeger is Dood'. Schenkkan
volgde na haar schooltijd een klas
sieke balletopleiding bij Jennifer
Roders. Ze werd aangenomen bij
het Nederlands Ballet onder lei
ding van Sonia Gaskell. Na diverse
blessures besloot Schenkkan een
verdere balletcarrière op te geven
en les te nemen aan de Filmacade
mie. In 1966 studeerde zij als eerste
camera vrouw af. In de praktijk leg
de zij zich toe op speelfilmmontage
en werd een veelgevraagd editor.
Zo was Schenkkan nauw betrok
ken bij films als 'Spetters', 'De
Vierde Man' en 'Flesh and Blood.
In 1982 debuteerde Schenkkan als
regisseur met de film 'Aanstellen-
tis'.
Producent van de nieuwe Neder
landse film is Gys Versluys. Ver-
sluys startte in 1983 zijn filmbedrijf
Riverside Pictures met de interna
tionale produktie 'Flesh and
Blood'. Daarna volgden 'Blonde
Dolly' en 'Havinck'. Begin dit jaar
produceerde Gys Versluys de film
'Shadowman' met in de hoofdrol
len Tom Hulce en Jeroen Krabbé.
Deze film wordt internationaal uit
gebracht.
Overleven
'Jan Rap en z'n Maat' vertelt het
verhaal van vijftien 'zwerfkinde
ren' die onder leiding van een arts
en een psycholoog plotseling on
der één dak komen te wonen. De
strijd die de kinderen leven om te
overleven is zowel dramatisch als
komisch om te zien. Als rode draad
door de film loopt het verhaal van
Gemma, vertolkt door Heidi Arts.
Gemma is 18 jaar, heeft een grote
mond en een klein hartje. Ze werd
op haar twaalfde jaar verkracht en
sindsdien opgevoed door 'Jan Rap
en zijn maat', omdat haar moeder
prostitueerde.
De schrijfster van het boek,
Yvonne Keuls, heeft al een groot
aantal van haar romans herschre
ven voor toneel en tv-drama pro-
dukties. Zo werden 'De moeder
van Davis S.\ 'Floortje Bloem' en
ook 'Jan Rap en zijn Maat' al eerder
met veel succes op het toneel ge
speeld. Voor de eerste keer wordt
een boek van Keuls nu gebruikt
voor een echte speelfilm.
De eerste opnamen voor de
speelfilm Jan Rap en zijn maat zijn
gisteren gemaakt. Het is de bedoe
ling dat de film in februari in de
bioscopen in première gaat.
Paul de Leeuw
nu ook in speel
film. Heidi Arts,
leerling van de
Amsterdamse to
neelschool, zal
zijn tegenspeel
ster worden.
Niet-commerciële theaters boekten in '87 bijna half miljoen kijkers
AMSTERDAM (ANP) - Steeds
meer mensen brengen een be
zoek aan niet-commerciele film
huizen en -theaters. In 1987 wa
ren dat er in totaal 473.911, dat is
6,4 procent meer dan in 1986 toen
er 445.300 bezoekers werden ge
teld. Dit heeft de Associatie van
Nederlandse Filmtheaters, de
vereniging van de grootste film
huizen en -theaters in het niet-
commerciële circuit, gisteren
meegedeeld. Ter vergelijking: de
commerciële bioscopen noteer
den vorig jaar 15,4 miljoen bezoe
kers.
Twintig filmtheaters verspreid
over het gehele land en twee cir
cuits van kleinere bioscopen in
Groningen en Friesland, die een
maal per week films van de asso
ciatie draaien, namen in 1987
weer het leeuwedeel (80 procent)
van het niet-commerciële aan
bod voor hun rekening.
Filmdistributeurs Cinemien
en Film International/Internatio
nal Art Film leverden in 1987 een
belangrijk aandeel in kunstzinni
ge films. Daarnaast werd vorig
jaar ook veel filmmateriaal uit
het commerciële circuit ver
toond in de niet-commerciële
filmtheaters.
Dank zij een kleine bijdrage
van het ministerie van welzijn,
volksgezondheid en cultuur kon
een aantal filmhuizen in 1987 de
dienstverlening aan het publiek
verbeteren, aldus de associatie.
Daarnaast begint volgens haar
ook een aantal gemeenten forse
bijdragen in niet-commerciele
filmtheaters te steken in de vorm
van kredieten voor nieuwe zalen,
stoelen en projectors. De associa
tie wil dit beleid van vernieu
wing en professionalisering ver
der uitbreiden en heeft daarvoor
een plan op stapel staan. Dit plan
zal in het najaar worden gepre
senteerd.
