'Het Mandela-concert heeft niets opgeleverd'
Amerikanen verwoesten molen
Trompettist Breuls wint Wessel Dekenprijs
Jazz in
Rotterdam
Turner niet in trek
bij Christie's
Britse reggaeband UB 40 op tournee door Europa:
Roberto
Scooters
gaan niet
uit elkaar
RH I KUNST
18 JULI 19iP
LONDEN- De prins en prinses van Wales hebben in het afgelopen weekeinde een concert van Michael Jackson in
het Londense Wembley-stadion bijgewoond. Voordat het concert begon wisselden Lady Diana en Michael Jackson
wat grapjes uit (links).
Michael Jacksons manager Frank Dileo tracteerde zich zelf (zie boven) na het eerste van de drie concerten in de
Engelse hoofdstad op een grote sigaar. (foto's gpd>
DEN HAAG (GPD) - De Neder
landse popgroep Roberto Jacketti
en The Scooters gaan niet uit el
kaar. Vrijdag is de nieuwe single
Love Cat uitgebracht en nog voor
het einde van dit jaar zal een nieu
we, elpee verschijnen.
Berichten in deze krant als zou
de groep uiteen gaan, berusten op
een misverstand, dat werd veroor
zaakt door opmerkingen van
groepsleider Erik van der Hoff
over een rustpauze van drie maan
den. Die langdurige 'stilte' biedt de
bandleden de mogelijkheid om an
dere activiteiten op te pakken cl' af
te ronden. Saxofonist Barend Mid-
delhoff zal bijvoorbeeld een stuk
van zijn opleiding aan het conser
vatorium kunnen afmaken.
Daarna zal de groep weer optre
den in Nederland. Verder staan er
optredens op stapel in Oost- en
Westduitsland en de Sovjetunie.
LOOSDRECHT (ANP) - De Wessel
Ilckenprijs is dit jaar toegekend
aan de 25-jarige trompettist Ruud
Breuls uit het Zuidlimburgse Ur-
mond. De prijs, 3000 gulden, werd
afgelopen weekeinde uitgereikt
aan Breuls tijdens het Loosdrecht
Festival. Dit heeft de organisatie
van het festival bekendgemaakt.
De jury, die bestond uit Yvonne
Siemons, Jasing Chu (beiden van
de organisatie van het Loosdrecht
Festival), Joop de Roo (muziekpro
ducent), Jan Rensen (muziekjour-
nalist) en Ruud Jacobs (musicus),
noemt Ruud Breuls een uitzonder
lijk talent. "Hij paart een boeiende
muzikale inventiviteit aan een in
drukwekkende instrumentale be
heersing", aldus het juryrapport.
Verder wordt gesproken van een
heldere melodievoering, een punti
ge ritmiek en een opvallend vol
wassen timing. "Zijn muzikale ge
dachten worden daarmee omgezet
in een beeldend betoog waardoor
elke luisteraar zich zal laten over
tuigen," aldus de jury.
Voor de Wessel Ilckenprijs, een
prijs die sinds 1963 jaarlijks wordt
toegekend om jong talent in het be
gin van zijn carrière een extra
steun in de rug te geven, waren vier
musici genomineerd. De jury geeft
nadrukkelijk te kennen de muzika-
De momenteel in Utrecht
nende Breuls is vorige maand a
studeerd aan het Hilversumse c
ROTTERDAM (GPD) - Het zesde
Heineken Jazzfestival, dat van van
zondag 11 tot en met zondag 18 sep
tember in Rotterdam wordt gehou
den, zal dit jaar grootser worden
dan ooit. De organisatoren denken
zelfs het festival voor het eerst in
ternationale allure te geven door
enkele groten uit de jazzwereld
naar Rotterdam te halen. Voor dit
doel zal het sponsorbudget worden
verdubbeld tot een streefbedrag
van rondom een half miljoen gul
den.
Volgens programmacoórdinator
Adriaan Voogd heeft het bestuur
van de stichting Heineken Jazzfes
tival Rotterdam een geheel nieuwe
opzet gemaakt voor het festivalpro
gramma. Het zal dit keer geen drie
dagen duren, maar een volle week
met internationale jazzacts, optre
dens van gastmusici, samenwer
king met Rotterdamse jazzpodia en
workshops.
Op zaterdagavond 17 september
is er het traditionele hoogtepunt:
de jazznacht in de Doelen. Het fes
tival zal een dag later worden afge
sloten met een gospelconcert in de
Grote of St Laurenskerk. De kroe
gentochten en de Straatparades
worden gehouden in de nacht van
vrijdag 16 en zaterdag 17 septem
ber. Tijdens de festival week rijdt
weer de 'Jazztram' met muziek op
het balkon door de stad en de Spi-
do organiseert een 'Jazzcruise'.
LONDEN - De kunstveilingen blij
ven voor verrassingen zorgen. Ter
wijl maanden achtereen het ene re
cord na het andere sneuvelde, is
vrijdag bij Christie's in Londen een
schilderij van Turner onverkocht
gebleven omdat het minimumbod
niet werd gehaald. Tegelijkertijd
ging een doek van de relatief onbe
kende Zwitser Jacques-Laurent
Agasse voor een miljoenenprijs
weg.
De Turner, een van de laatste
schilderijen die de Engelse artiest
maakte, trok een hoogste bod van
6,2 miljoen pond en dat was minder
dan het minimumbedrag dat de
verkoper, Evelyr. de Rothschild,
ervoor wilde hebben. Verwacht
werd dat het doek 'Cicero bij zijn
villa', een dromerig landschap, met
gemak de recordprijs van 7,37 mil
joen pond zou-breken. De verwach
tingen waren hoog gespannen, om
dat het uit 1839 stammende schil
derij een van de weinige Turners is
die in particuliere handen zijn.
Intussen ging een in 1808 ge
maakt schilderij van 'twee spelen
de luidpaarden' van de Zwitserse
artiest Agasse weg voor het onge
kend hoge bedrag van 3,85 miljoen
pond. Dat was zestien maal zoveel
als de hoogste prijs die ooit voor
een Agasse was betaald. Er werd
druk op het schilderij geboden en
het werd gekocht door een anonie
me, telefonische bieder.
Première Survival Research Laboratories
AMSTERDAM - Enkele ty
pisch Nederlandse symbolen
moesten het gisteravond ontgel
den bij de Europese première
van de Survival Research Labo
ratories. Dit uit San Fransisco af
komstige kunstenaarscollectief
had op het uitgestrekte Oosten-
lijk haventerrein in Amsterdam,
tegen de achtergrond van grote
havenkranen, onder meer een
kerkje en molen nagebouwd die
het doelwit waren van verwoes
tende, rondrijdende machines.
Gevaartes van enkele meters
hoog waarvan onderdelen deden
denken aan landbouwmachines
en oorlogstuig. De één op af
stand bestuurbaar, de ander ge
heel zelfstandig functionerend.
Niet alleen de doelwitten bin
nen de hekken bezweken onder
de kracht van de alles vernieti
gende staalconstructies, ook het
publiek kreeg haar portie. De
vlammenwerpers spuwden hun
lading tot ver over de hoofden
van de bezoekers waardoor on
der meer een regenkap van een
camera smolt. De aanwezigen
kregen een voelbare dreun van
de luchtdruk.
Het optreden dat vanwege de
regen een dag was uitgesteld, be
gon zondag weliswaar te laat
maar was indrukwekkend. En
kele treinwagons die de vecht
machines van het publiek
scheidden, kwamen langzaam in
beweging om zo vrij zicht op de
arena te geven. Terwijl de trein
langzaam wegreed, stak een gro
te vlammenwerper op de wagons
bevestigde affiches in brand.
Aanzwellende muziek op de ach
tergrond benadrukte de dreigen
de atmosfeer die versterkt werd
door een donkerblauwe hemel
waaraan zowaar wat sterren
stonden.
Vervolgens kwamen eén voor
één de gevaartes in beweging.
Eerst rustig rondzoekend, maar
ook al snel met belangstelling
voor elkaar en gericht op vernie
tiging. Het was tegelijk een in
drukwekkend en beangstigend
schouwspel.
Doordat de handelingen zich
op verschillende plaatsen tege
lijk afspeelden en veel 'gevech
ten' gepaard gingen met oorver
dovende herrie, hoge vlammen
en dreigende muziek bleven
ogen en oren gespannen, zonder
dat er sprake was van een drama
tische opbouw. In het begin was
er nog enige lijn in het vernieti-
gingsleger te ontdekken: eerst
moest een klein gebouw en ver
volgens de kerk het ontgelden.
Maar naar het einde toe werd het
geheel steeds meer een oorlog
van autonome machines.
Een sfeer die goed aansloot bij
de Amsterdamse werkelijkheid
van drie straten verderop. Daar
waren op hetzelfde tijdstip men
sen bezig zich voor te bereiden
op de komende veldslag in de
Conradstraat. Pamfletten met
het laatste nieuws werden tij
dens de laatste minuten van de
voorstelling uitgedeeld. Toen
zag het er nog even naar uit dat
de molen het zou moeten ontgel
den, maar nadat dit uit olieton
nen opgebouwde symbool
kortstondig vlam had gevat,
bleek de aanval voorbij. Niet al
les werkte nog even perfect. De
technici wekten de indruk steeds
meer macht over hun machines
te verliezen. Uiteindelijk liep de
oorverdovende Europese pre
mière letterlijk en figuurlijk met
een sisser af.
GERDIE SNELLERS
LYON - De Britse reggaeband UB 40 geeft een aantal concerten
in ons land. De uit Birmingham afkomstige groep, die bekend
staat om haar felle politieke uitspraken, heeft sinds haar debuut
in 1980 nagenoeg zonder onderbreking in de hitlijsten gestaan en
kreeg een aanzienlijk aantal gouden en platina platen uitgereikt.
Verslaggever Wierd Duk woonde een concert van UB 40 bij in het
Franse Lyon en sprak met de muzikanten over de nieuwe elpee
'UB 40' die deze week werd uitgebracht, de gevangenisstraf van
bassist Earl Falconer, hun reis naar de Sovjetunie, de toekomst
van de reggae en het verlies van hun politieke idealen.
UB 40 mag dan in Nederland voor
uitverkochte zalen spelen, in
Frankrijk is de populariteit van de
multiraciale band sinds de eerste,
gouden single 'Food For Thought'
alleen maar gedaald. Het jonge
Franse publiek mist elke aanslui
ting met de mentaliteit achter de
muziek van UB 40. De kennis van
wat er zich in Engeland onder Mar
garet Thatcher afspeelt, is nihil, de
- vaak geëngageerde - teksten drin
gen niet door. Ondanks moeizame
pogingen van zangergitarist Robin
Campbell en toasterzanger Astro
om contact te maken, hing over het
concert -in Lyon- een vreemd waas
van wederzijds onbegrip.
UB40 werd opgericht in 1978.
Eerst zeven, later acht werkloze
vrienden uit de arbeiderswijk Mo-
seley in het Engelse Birmingham
die op een verloren maandagmid
dag besluiten een bandje te begin
nen. Een instrument bespelen kun
nen ze dan nog geen van allen,
maar de muzieksoort waarin ze
zich willen begeven, staat onmid
dellijk vast. Reggae moest het wor
den, want daar waren ze immers
mee opgegroeid. In 1980 debuteert
de groep met de elpee 'Signing
Off. De plaat slaat in als een bom
en niet veel later is UB 40 de popu
lairste reggaeband ter wereld. Zo
simpel wordt een mooie droom
werkelijkheid.
Auto-ongeluk
"Reggae is voor mij de meest
vanzelfsprekende muziek die ooit
aan de mensheid is gegeven", zegt
de met indrukwekkende dread
locks getooide voormalige d.j. As
tro, die ooit de aankondiging ver
zorgde bij een van de eerste concer
ten van UB 40 en sindsdien niet
meer van het podium is verdwe
nen. Astro en Robin Campbell zijn
geanimeerde gesprekspartners.
Ondanks het succes zijn de leden
van UB 40 vriendelijke buiten
staanders gebleven in de vluchtige
wereld van de showbusiness. Be
trokken jongens die er voor waken
afstand te nemen van de mensen
door
Wierd Duk
uit hun jeugd. De veroordeling van
bassist Earl Falconer, die vorig jaar
onder invloed van alcohol een au
to-ongeluk veroorzaakte waarbij
z'n broer Ray om het leven kwam,
betekende voor hen een grote
schok. Ray 'Pablo' Falconer was ja
renlang de geluidstechnicus van de
band. Aan hem hebben de
groepsleden het nieuwe album 'UB
40' opgedragen.
"Een paar dagen voordat onze
tournee van start ging", vertelt Ro
bin, "werd Earl tot 18 maanden ge
vangenisstraf veroordeeld, waar
van hij er zes moet uitzitten. We wa
ren in paniek omdat we tot het
laatste moment hoopten dat het al
lemaal wel mee zou vallen. Het is
moeilijk om daar over te praten,
het raakt niet alleen hem, maar ons
allemaal. Earl is een van onze beste
vrienden. Natuurlijk besef ik, en
hijzelf ook trouwens, dat hij een
misdaad heeft begaan maar door
de dood van z'n broer heeft hij al le
venslang."
"Earl heeft een bekend gezicht",
vult Astro aan. "Met zijn veroorde
ling heeft de justitie waarschijnlijk
een voorbeeld willen stellen." Ro
bin gedecideerd: "In elk geval
heeft dit voorval ons nog meer tot
elkaar gebracht. We hebben de rij
en gesloten." Als tijdelijke vervan
ger van Falconer is de donkere bas
sist Laroy Bushell aangetrokken.
Hij is sessiemuzikant en speelde
met de groep Osibisa. "Bij zijn vak
manschap vergeleken zijn wij nog
steeds beginnelingen", verldaart
Robin, "Hij kwam langs, luisterde
een keer en speelde, zo maar..." As
tro glimlacht als hij aan de eerste
sessies met Bushell denkt: "Yeah
man, it was incredible".
Op het repertoire dat UB 40 ge
durende deze wereldtou mee
brengt, staan zeven composities
van de nieuwe plaat, aangevuld
met nummers "die de mensen
Robin Campbell (links) en Astro van UB 40: vriendelijke buitenstaanders in een vluchtige wereld
(foto GPD)
graag willen horen": oude en meer
recente hits als Red Red Wine, Rat
In The Kitchen, Cherry Oh Baby en
natuurlijk de laatste single Break
fast In Bed, een song die in samen
werking met de zangeres van The
Pretenders, Chrissie Hynde, werd
opgenomen. Haar rol wordt pro
bleemloos overgenomen door ach
tergrondzangeres Dee Johnson.
"Maar toch lukt het maar niet om
die song live goed te spelen", ver
telt Robin, "er ontbreekt iets, al
leen weten we niet wat."
Hoewel de groepsleden zelf 'UB
40' zonder enige twijfel' omschrij
ven als de beste elpee uit hun loop
baan, is de nieuwe plaat weinig ver
rassend. Ook al werd de groep de
laatste jaren door de muziekpers
overstelpt met bijtende kritiek we
gens hun risicoloze koers, de Brit
ten blijven volharden in gemakke
lijk in het gehoor liggende, dansba
re reggae met vaak sterke melodie
ën. Canpbell en Astro verklaren na
tien jaar nog over voldoende com
positorische ideeën te beschikken.
"Vergeet niet dat reggae een rela
tief jonge muziekstijl is", zegt Ro
bin, "die nog een lange weg te gaan
heeft. Bovendien leren wij in tech
nisch en compositorisch opzicht
steeds meer. We hebben dan ook
geen enkel gebrek aan muziek.
Waar we wel gebrek aan hebben, is
aan teksten. Het blijkt steeds moei
lijker te zijn dezelfde problemen in
een andere vorm aan te snijden".
Sovjetunie
Thematisch borduurt UB 40 al
jaren voort op hetzelfde onder
werp: de strijd tegen onrecht. Af
komstig uit een armoedige woon
wijk leverden het gebrek aan rede
lijke huisvesting, het gemis aan op
leiding en het uitzichtloze bestaan
van werkloze jongeren de directe
inspiratie voor protestsongs als
One In Ten en Madame Medusa.
Niet voor niets had men als naam
voor de band het codenummer op
het werkbriefje (Unemployed Be
nefit Card) van Britse werklozen
gekozen. Het symboliseerde de
strijdbaarheid van acht jongens die
hadden besloten het leven op hun
voorwaarden tegemoet te treden.
Die houding bezorgde hen vorig
jaar nog een uitnodiging van het
Russische staatsimpresariaat Gos-
concert voor het geven van een
aantal concerten in de Sovjetunie.
De Sovjet-autoriteiten gingen er
van uit dat de Engelsen zich zou
den laten verleiden tot het spuien
van hevige kritiek op het westerse
politieke systeem.
"Maar we hebben hen snel dui
delijk gemaakt dat daar geen spra
ke van kon zijn", zegt Robin. "We
eisten dat we dezelfde show kon
den geven als elders. Uiteindelijk
gingen ze daarmee akkoord".
Een plezierige reis werd het ech
ter niet. Communicatieproblemen
zorgden voor surrealistische toe
standen. Astro zucht als hij eraan
terugdenkt. De fans mochten bij
voorbeeld niet dansen omdat men
bang was dat de concerten dan uit
de hand zouden lopen. "Toen ben
ik maar de zaal ingelopen om men
sen uit hun stoelen te trekken. Op
een gegeven moment zit er een oud
vrouwtje van een jaar of tachtig in
de zaal, met op haar borst van die
onderscheidingstekens. We ruil
den, zij een UB 40 badge, ik zo'n
speldje. Ze gaf me een kus en be-
gon te huilen". Robin: "Dat bleek
telkens weer. Als we door die om
heining van veiligheidsmensen
heen konden breken en werkelijk
in contact kwamen met ons pu
bliek dan ging van die mensen een
enorme hartelijkheid uit".
Stellingname
Ook deze reis naar een totaal an
dere wereld versterkte het bij de
bandleden al lang sluimerende be
sef dat de wereld anders in elkaar
steekt dan ze aanvankelijk ver
moedden. "Als je naïef bent en
jong", zegt Robin Campbell nu,
"denk je altijd dat je met je bandje
systemen kunt veranderen. V/ij
wilden vroeger krachtige, politieke
songs schrijven omdat we dachten
dat we iets te vertellen hadden dat
miljoenen mensen nog niet hadden
gehoord. Maar als je ouder en poli
tiek cynischer wordt, besef je dat
het in het leven uiteindelijk draait
om de relaties die jij zelf onder
houdt met mensen". Daarom zijn
de teksten op 'UB 40' volgens de
zangergitarist intiemer, minder al
gemeen. "Vroeger hadden we ook
veel meer moeite met het schrijven
van teksten die handelen over per
soonlijke problemen omdat we die
niet zelf hadden ervaren", ver
klaart Robin, maar we hebben nu
meer geleefd en schamen ons niet
langer om te zingen over liefde,
over onze familie en vrienden. We
zijn meer gericht op de mensen
waar we mee leven".
De overgang van een algemene
naar een meer particuliere stelling-
name wordt gesymboliseerd door
het enigszins pretentieuze hoes-
ontwerp dat beeldend kunstenaar
Steve Masters maakte voor 'UB 40'.
Acht anonieme portretten schil
derde hij, als herinnering aan de
talloze naamloze slachtoffers van
de repressie en terreur die de ge
schiedenis van de mensheid bepa-i
len. Het lijkt een laatste, fluisteren-!
de poging van UB 40 de wereld een
spiegel voor te houden.
Hufter
Want dat popmuziek geen wer
kelijke invloed kan uitoefenen opj
de politiek blijkt volgens Campbell
wel uit de gebeurtenissen rond het
onlangs gehouden concert in het
Wembley stadion in Londen, waar
door een groot aantal artiesten, on
der wie UB 40, de vrijlating van
ANC-leider Nelson Mandela werd
geëist. "Wat denk jij dat dat concert j
nu helemaal heeft opgeleverd?",'
vraagt Robin retorisch, "Juist, he
lemaal niets". In de Verenigde Sta
ten werd het gepresenteerd als een
willekeurig vrijheidsfeest. In zes
uur tijd werd daar de naam Mande- i
la niet een keer genoemd (slaat met
z'n vuist op tafel). Niet-een-keer.
Dat is obsceen. Wat overbleef was
zo'n Whitney Houston, je kent 't
wel, die kraait: We love you and we
all know why we are here. Bullshit.
Little Stevie Van Zandt die namenj
noemde van bedrijven die in Zuid-
Afrika investeren en van muzikan-1
ten die daar ondanks de boycot
hebben opgetreden werd wegge-
censureerd. Dat heeft voor mij heel
veel dingen duidelijk gemaakt..."
Hij zwijgt even, kijkt naar Astro die
z'n betoog doorlopend met woord
('Yeah, yeah, that's right') en ge
baar heeft ondersteund. Dan: "Cy-1
nische hufter ben ik, hè?"
Campbells cynisme weerhoudt
hem er in elk geval niet van zich te
blijven uitspreken over zaken
waartegen hij in verzet komt. "Nee,
als ik me ergens over opwind, zal
niemand me beletten daar een
song over te schrijven. Sing Our
Own Song gaat over Zuid-Afrika,
right, en ik ben trots op dat num
mer. Ik word er nog altijd emotio- 1
neel van als we het spelen. Hairs in
the back off my neck and stuff like
that. Maar het kan me niets meer
schelen als het voor iemand anders
geen betekenis heeft. Uiteindelijk
heb ik het voor mijzelf geschre
ven". Diezelfde avond vraagt Ro
bin het publiek in Lyon tijdens het
bewuste lied de kreet 'Amandla
Awetu' te scanderen. Het is Afri
kaans en betekent zoiets als de
macht behoort aan het volk. Zijn
poging loopt op niets uit. "Begrij
pen jullie dan werkelijk niets van
wat ik zeg?" schreeuwt hij ontmoe
digd. De toeschouwers lachen,
klappen en joelen. Nee, ze begrij
pen hem niet.