Audi 80 nu of ooit! Dollar stijgt na meevaller handelstekort Effect van verlaging minimumjeugdloon is dubieus Furness na aantal moeilijke jaren weer op de weg terug Schikking als laiiitfabiiek schuld bekent Aangepast voedsel geeft minder stikstof in mest NZH: hogere winst bij dalend aantal passagiers Verkeersleiders voelen zich verraden //j lik NÜ UIT VOORRAAD LEVERBAAR kamsteeg ZATERDAG 16 JULI 1988 ECONOMIE PAGINA 7 WASHINGTON (GPD) De koers van de dollar is giste ren fors gestegen. Dit als een reactie op het nieuws, dat het tekort op de Amerikaanse handelsbalans over de maand mei opnieuw verhoudingsgewijs is meegevallen. In Am sterdam klom de dollar tot boven de f2.11. Het tekort over de maand mei be droeg 10,9 miljard dollar, aldus gis teren door het ministerie van han del bekendgemaakte cijfers. Dat is weliswaar hoger dan het tekort in april, toen het gecorrigeerde cijfer 10,3 miljard dollar bedroeg, maar toch nog binnen de verwachtingen. Door een samenloop van om standigheden was het tekort over april lager dan kon worden aange nomen. Zo gezien, was het wat gro tere tekort over mei geen tegenval ler, 'aldus Amerikaanse economen gisteren. Drie maanden achtereen is het handelstekort nu aanzienlijk lager geweest dan in andere maanden sinds augustus 1985. De regering- Reagan ziet daarin een bewijs, dat de strategie die is gekozen om het tekort omlaag te krijgen - de scher pe daling van de koers van de dol lar van de laatste drie jaar - heeft gewerkt. Met de eerste vijf maanden van dit jaar als basis, ziet het er nu naar uit dat het tekort op de Amerikaan se handelsbalans dit jaar 140 mil jard dollar gaat bedragen. Dat is een aanzienlijke verbetering verge leken met vorig jaar, toen het nog om 170 miljard dollar ging. De daling van de dollarkoers heeft ervoor gezorgd dat buiten- WAGENINGEN (ANP) - De hoe veelheid stikstof in de mest van kippen en varkens kan door een aangepaste voeding met een kwart worden teruggebracht. Dit bete kent dat ongeveer dertig miljoen kilo stikstof per jaar minder in het milieu terecht komt. De overtollige hoeveelheden van deze stoffen in de grond vormen onder meer een bedreiging voor de winning van MUIDEN (GPD) De Amster damse justitie sluit de mogelijk heid van een schikking met de kruitfabriek over de verdachte le veranties aan Iran niet uit. De di rectie zal dan eerst onomwonden moeten bekennen dat er strafbare feiten zijn gepleegd en bereid moe ten zijn een passage in een dan uit te geven persbericht te schrijven. „Het is geen zakelijk deal, zo van hier heeft u een half miljoen en dan zijn we overal van af. Een schik king hangt dus af van de opstelling van het bedrijf', aldus officier van justitie mr. L. de Wit gisteren. Ook de rol bij de leveranties van de op non-actief gestelde directeur J.U.R.A. de Graaff zal.duidelijk in geschetst moeten worden, meent De Wit. Economie kort Werelddbank De Wereldbank heeft het afgelo pen boekjaar meer ontvangen dan uitgeleend, blijkt uit het gisteren gepresenteerde jaarverslag. De bank inde 15 miljard dollar en ver strekte voor 11,6 miljard dollar aan kredieten aan ontwikkelingslan den. Privatiseren De Nederlandse Staat wordt ei genaar van DSM-aardgas bv, een dochter van DSM die zich concen treert op de exploitatie van aardgas en aardolie in het Nederlands deel van de Noordzee. Dit meldde het kabinet gisteren na afloop van het beraad in de ministerraad. Scheepsbouworder Ter vervanging en uitbreiding van zijn huidige vloot van 40 sche pen heeft Spliethoffs Bevrach tingskantoor in Amsterdam aan twee Nederlandse werven op dracht verstrekt voor de bouw van zes schepen. Met de opdracht is een bedrag van ongeveer 160 mil joen gulden gemoeid. Cao handelsvaart De zeeliedenbond FWZ en de VNRK, de vereniging van reders in de kleine handelsvaart, hebben overeenstemming bereikt over een nieuwe cao. Hiermee is een eind gekomen aan een conflict dat vorig jaar april leidde tot stakingsacties. De reders wilden toen niet tege moet komen aan de eis van de bond dat aan boord van ieder schip een kok aanwezig moest zijn. In ver band met een wetswijziging was de wettelijke verplichting hiertoe ver vallen. landse produkten in Amerika duurder zijn geworden, terwijl Amerikaanse produkten in het bui tenland juist goedkoper zijn ge worden. Maar een uitsplitsing van de cij fers toont aan, dat de daling van de maandelijkse handelstekorten eer der te danken is aan de stijgende export dan aan dalende importen. De eerste vijf maanden van dit jaar steeg de Amerikaanse export met 30,4 procent, vergeleken met de zelfde periode vorig jaar. Maar de importen stegen ook, met 11,4 pro cent. Aan dat patroon zit een gevaarlij ke kant. Want door de expansie van de uitvoer is het Amerikaanse be drijfsleven nu op volle toeren aan het draaien. Zelfs heeft dat be drijfsleven nu bijna z'n maximale capaciteit bereikt. De Federal Reserve Board, het stelsel van centrale banken, heeft daarom herhaaldelijk, onder meer nog deze week, gewaarschuwd voor oververhitting van de econo mie en daaruit voortvloeiende stij gende inflatie. Het is op grond van deze angst voor nieuwe inflatie, dat Wall Street nauwelijks reageerde op het goede nieuws van gisteren van het handelsfrönt. Gisteren aan het be gin van de middag stond de Dow Jones index zelfs 4 punten lager. drinkwater uit grondwaterbron- Tot deze conclusie komt het In stituut voor Voeding en Fysiologie van Landbouwhuisdieren-TNO in Wageningen. De onderzoekinstel ling onderzocht verschillende me thoden om de uitscheiding van stikstof in mest en urine van pluim vee en varkens ^erug te brengen. Een vermindering van het stik stofgehalte in de mest kan worden bereikt door onder andere het ei witgehalte van het voer te verla gen. Het gemiddelde eiwitgehalte van kippenvoer bedraagt momen teel 16,5 procent. Uit het Wage- ningse onderzoek blijkt dat een verlaging tot 14 procent mogelijk is zonder het pluimvee tekort te doen en de eierproduktie te verstoren. Hierdoor daalt de dagelijkse uit scheiding van stikstof via kippen mest van 1,92 naar 1,48 gram, een reductie van 25 procent. Een derge lijke vermindering van het stikstof gehalte van varkensmest is volgens de onderzoekers eveneens moge lijk. Een bijkomend voordeel van de verminderde stikstofuitscheiding is dat ook de hoeveelheid ammo niak in mest daalt. Ammoniak is één van de stoffen die bijdragen aan de vorming van de zure neer slag. De grote mestoverschotten vormen daardoor een groot pro bleem voor de bescherming van het milieu. Koeien zijn in dit opzicht de grootste boosdoeners, maar var kens en pluimvee komen op de tweede en derde plaats. Als de am- moniak-uitstoot bij de twee laatste soorten door een aangepaste voe ding kan worden verminderd, be tekent dit volgens TNO een niet te' verwaarlozen bijdrage aan de be strijding van de luchtverontreini ging met ammoniak. Een andere manier om de stik stofuitscheiding te verminderen, is de verteerbaarheid van het veevoer te verhogen. De aanhouder wint moeten ze in Den Haag denken. Anders valt de koppigheid waarmee minister De Koning (sociale zaken en werkgele genheid) blijft vasthouden aan zijn plan om de minimumlonen voor jongeren te verlagen niet te verkla ren. Twee maal moest hij bakzeil halen, maar De Koning is vastbe sloten het nog een keer te probe ren, zo maakte hij deze week in een interview met deze krant duidelijk. door Nicole Lucas In de eerste variant, die vorig jaar werd gepresenteerd, werd de leef tijd waarop iemand recht heeft op het minimumloon verhoogd van 23 tot 27 jaar. Dat voorstel haalde het niet. In het plan dat in maart op ta fel kwam werd de verlaging van het minimumjeugdloon beperkt tot jongeren tussen de 23 en 27 jaar die nog geen driejaar werkervaring hebben. Ook daar stak de Tweede Kamer een stokje voor. CDA-fractieleider Bert de Vries wist tijdens het paasdebat de verla ging van het minimumloon 'in te ruilen' voor een korting op de uit kering voor jongeren onder de 27 jaar zonder werkervaring. Daar- ROTTERDAM Furness zit weer in de lift. Het Rotterdamse concern maakte in het eerste halfjaar van 1988 een winst van 6 miljoen gul den. De koers van de aandelen Fur ness schoot in de afgelopen weken op de Amsterdamse effectenbeurs met dertig percent omhoog. Voor zitter mr N.J. Westdijk van de raad van bestuur van Furness rekent met dat resultaat af met iedereen, die nog twijfelt aan de kansen van het concern. door Onno Buiter Specialisten raadden beleggers in 1985 aan om aandelen Furness te kopen, nadat de Triton-fusie in het, stukgoed was aangekondigd. Fur ness zou met zijn moderne over slagbedrijf Seaport-Terminals de grootste worden in het nieuwe stukgoedbedrijf, waarin ook Multi Terminals Waalhaven en Muller Thomsen zouden deelnemen. Tri ton ging echter niet door. Furness raakte achterop en maakte schul den. De beleggers verloren het ver trouwen en de beurskoers van Fur ness daalde. Het concern verkocht achtereenvolgens een aantal belan gen, waaronder die in ECT, en deed zijn terminal in Antwerpen van de hand om de schuldenlast te verla gen. Velen vroegen zich op dat mo ment af wat er nog van het concern SCHIPHOL (ANP) - De Europese ministers van verkeer zullen moe ten erkennen dat de arbeidsvoor waarden en de arbeidsomstandig heden van het verkeersleidings- personeel op korte termijn moeten worden herzien. De overheden zelf in plaats van de verkeersleiders zullen moeten erkennen dat ver- keersregulerende maatregelen no dig zijn voor de veiligheid in de lucht. Voorlopig voelt dit perso neel zich verwaarloosd en verra den. Dit stelt de voorzitter van het Ne derlands Luchtverkeersleiders Gilde, H. van Opijnen, gisteren in reactie op de aangekondigde sta kingsactie van de Franse luchtver keersleiders voor aanstaande maandag en de hongerstaking van de Griekse verkeersleiders, die in middels weer is beëindigd. De acties, die tot urenlange ver tragingen en annuleringen kunnen leiden voor de luchtvaartmaat schappijen en hun passagiers, zijn in deze tijd waarop het vakantie- mee werd een bezuinigingspost van 350 miljoen gulden veilig ge steld en kreeg De Kóning in feite toch gedeeltelijk zijn zin. Want het plan om de vloer in het loonge bouw te verlagen wordt in ieder ge val ten dele ingegeven door de wens (verder) te bezuinigen op de uitgaven voor sociale zekerheid. Verlaging van het minimum (jeugd)loon werkt door naar de uit keringen en dat is voor dit kabinet, dat beperking van de overheidsuit gaven als één van de belangrijkste doelstellingen heeft, natuurlijk aantrekkelijk. De Koning denkt met de verla ging van het minimumjeugdloon echter twee vliegen in één klap te slaan. Het moet ook meer jongeren aan een baan helpen. Als jonge vol wassenen goedkoper zijn, worden ze ook aantrekkelijker voor de werkgevers, zo is de simpele rede ring. Om deze bewering te ondersteu nen verwijst De Koning graag naar onderzoek dat de Tilburgse econo men prof. dr. A. Kapteyn en drs. A. van Soest hebben verricht. De re sultaten zijn inderdaad opmerke lijk. Verlaging van het minimum loon met tien procent kan de werk loosheid met dertig procent doen terecht zou komen, mede gezien de spreiding van de activiteiten. De voorspelling dat het voor een koop je zou worden overgenomen en vervolgens in kleine stukjes zou worden verkocht, werd steeds ster ker. Maar Westdijk heeft nu reden om die kritikasters op hun plaats te wijzen: "Furness slaagde er in om een schuld van 90 miljoen gulden weg te werken en bovendien nog eens 35 miljoen te investeren". Na een aantal moeilijke perioden net een jaar geleden sloten de Vervoersbond FNV en de haven- werkgevers een akkoord in het stukgoed beginnen de grote in vesteringen in de Rotterdamse ha ven voor Furness te lonen. De ter minal in de Brittannië-haven kost te 55 miljoen gulden. De bouw van twee klima-loodsen voor de fruit- overslag in de Merwehaven kostte 12 miljoen en een derde loods is in voorbereiding. De fruitoverslag in Rotterdam is daardoor sterk geste gen. De Amerikaanse rederij West- wood, die vorig jaar door de sta kingsacties dreigde te vertrekken, is definitief terug. vervoer het hoogtepunt heeft be reikt een bron van klachten en el lende, maar het Gilde heeft duide lijk begrip voor deze acties van ver keersleiders in andere Europese landen. „In heel West-Europa is de situatie min of meer gelijk. Overal kampen verkeersleiders met een groot tekort aan personeel, moeten zij werken met verouderde appara tuur en worden zij geconfronteerd met een gigantisch toegenomen verkeersaanbod" „De ministers van verkeer den ken kennelijk dat de noodsignalen die zijn afgegeven loos zijn, in plaats van te erkennen dat de vei ligheid van de passagiers in het ge ding dreigt te komen. Omdat die noodsignalen niet worden gehoord zit er weinig anders op dan met ac ties te dreigen in het belang van de veiligheid van de passagier", zo stelt zij. „Dat is het enige geluid dat kennelijk nog wel wordt begre pen". Acties bij de verkeersleidings diensten in andere Westeuropese dalen, zo blijkt. "Vooral voor de leeftijdsgroep tot 27 jaar lijken de werkgelegenheidseffecten zeer gunstig te zijn", schrijven de on derzoekers in 'Minimumlonen en werkloosheid in Nederland'. Toch zijn bij dit onderzoek een aantal kanttekeningen te plaatsen, wat de betrokken economen overi gens zelf bij verschillende gelegen heden al hebben gedaan. In het model wordt bij voorbeeld alleen het minimumloon gebruikt ter ver klaring van de hoogte van de werk loosheid. Allerlei andere factoren die van invloed kunnen zijn op de werkgelegenheid, zoals de omvang Een kwart van het belang van Furness zit in de overslag in de Rot terdamse haven met Seaport-ter minals en graanoverslagbedrijf Grainwave. Daarnaast heeft Fur ness expeditiebedrijven, een car- gadoorsbedrijf, een aantal auto dealers (DAF, Fiat), een zeevaartre derij en Gunco, een verhuurbedrijf voor hoogwerkers. "Aan de buitenkant lijkt het een versnipperd geheel", zegt West dijk. "Maar er loopt een sterke rode draad doorheen: die van de logis tieke dienstverlening. We bemid delen, vervoeren en nemen in- en verkooprisico's. Ook het dealer schap van vracht- en personenau to's is een logistieke dienstverle ning. We verkopen niet alleen au to's, we leasen ze ook en leveren aan andere laders. Kortom: we zijn een logistiek concern". Fusies In de expeditiehoek is Furness ver gevorderd met 'physical distri bution', het geheel verzorgen van het goederentransport van leveran cier tot klant, inclusief de op- en landen bezorgen de toch al overbe laste Nederlandse verkeersleiders nog meer werk, omdat dan ook vanaf Schiphol voor andere routes moet worden gezorgd. „We aan vaarden deze gevolgen, omdat ook die verkeersleiders door nalatig heid van hun overheden in beroer de situaties terechtgekomen zijn", zo stelt Van Opijnen. De door de Franse verkeerslei ders aangekondigde actie voor aan staande maandag zal van grote ne gatieve invloed zijn op het Europe se verkeer van en naar de vakantie landen in Zuid-Europa en Noord- Afrika. VOORZITTER De Teamsters, de vakbond van vooral vrachtwa genchauffeurs in de Verenigde Sta ten, hebben een nieuwe voorzitter. Het is de 69-jarige William Mc Carthy, die de op 9 juli overleden Jackie Presser opvolgt. Het 17 le den tellende algemeen bestuur koos gisteren McCarthy voor drie jaar tot voorzitter. van de vraag naar goederen en diensten, blijven buiten beschou wing. Datzelfde geldt voor een aspect dat bekend staat als 'verdringing'. Als jongeren goedkoper worden, is de kans groot dat ze andere kwets bare groepen, zoals werkloze 40- plussers, definitief in de kaarten bak 'onbemiddelbaar' doen belan den. Buitenlands onderzoek heeft aangetoond dat verlaging van het jeugdloon wel meer jongeren aan de slag helpt, maar pér saldo wei nig extra banen oplevert. Een dergelijk verschijnsel heeft zich ook voorgedaan bij de uitvoe- overslag op de terminal in de Brit tannië-haven. Furness richt zich daarbij vooral op goederen van en naar het Verre Oosten en de Vere nigde Staten. Westdijk zegt dat vooral in die hoek nog de nodige in vesteringen zullen plaatsvinden. De terminal in de Brittannië-haven zal de komende twee jaar verder worden uitgebreid. Het kiezen voor die weg betekent volgens Westdijk ook het bouwen van lood sen en de overname van bedrijven. Aan fusies van Seaport Termi nals met andere havenbedrijven denkt Westdijk voorlopig niet meer. "We hebben nu twee super moderne goeddraaiende terminals en daarom hebben we geen aanlei ding meer om daaraan te denken. Rondom die Triton-fusie speelden een heleboel emoties en toen het mislukte, wilden we vooral rust in de tent. Dat konden we ons ook permitteren want alleen waren we groter dan de twee andere fusie- partners tesamen". Door de fusie van ECT, Quick Dispatch en Müller Thomsen is die HAARLEM (ANP) - De Noord- Zuid-Hollandse Vervoer Maat schappij (NZH) heeft in 1987 58 miljoen passagiers in haar streek bussen vervoerd, een half miljoen minder dan in 1986. De winst van het 2.000 werknemers tellende bus bedrijf steeg licht naar bijna 2,5 miljoen gulden op een omzet van 190 miljoen. Dit staat in het giste ren verschenen jaarverslag van de NZH. De dalinjg van het aantal passa giers schrijft de NZH toe aan het geringere aanbod scholieren en aan het stijgend autobezit. De te ruggang van het reizigersaanbod is geheel veroorzaakt in het provinci ale verkeer. In de steden steeg het aantal passagiers door het groeiend aantal bewoners in nieuwe wijken. De winststijging is geheel te dan ken aan de activiteiten van de b.v. ring van de Wet Vermeend/Moor. Dankzij die wet kan een onderne mer 20 procent loonkostensubsidie opeisen voor iedere langdurig werkloze met wie hij in zee gaat. Uit onderzoek is gebleken dat bijna twee derde van de werklozen die op die manier aan een baan zijn ge komen 'normale' werknemers heb ben verdrongen. Van de ongeveer tienduizenden mensen, die zo aan werk zijn gekomen zijn, hebben er dus in feite maar 3000 een 'nieuwe' baan. Minder kosten voor de onderne mer betekenen niet automatisch meer werk. Bij de beslissing om meer mensen in dienst) te nemen spelen immers meer factoren een rol dan de duurte van hun arbeids kracht. Of zoals een vertegenwoor diger van Albert Heijn het onlangs zei in een interview in de Volks krant: "Als een ondernemer ie mand nodig heeft, dan is dat omdat hij met het in dienst nemen van die werknemer meer omzet maakt, geld kan verdienen". Scholing De praktijk is weerbarstiger dan dit kabinet graag ziet, zoals bij voorbeeld blijkt uit het feit dat de verlaging van het minimumjeugd loon die enkele geleden al werd situatie weer gewijzigd. Van die kant vreest Westdijk de concurren tie niet. "Ze zullen samen niet meer kunnen dan afzonderlijk", zegt hij. "Het enige effect is volgens mij dat ze dubbele investeringen voor con tainerkranen hebben vermeden. De bedrijven zullen hun eigen markten gaan ontwikkelen. Nie mand is zo groot dat hij alles kan doen, dus zoekt ieder het in specia lisatie. Bij Seaport Terminals gaat het onder andere om papier. We slaan dat niet alleen op maar zor gen ook voor distributie tot en met de facturering aan toe", zegt West dijk. "We zoeken naar de nissen in de markt". Samenwerking Westdijk toont zich een voor stander van samenwerking met de haven van Antwerpen om de over slagcapaciteit in de hand te hou den. "Nergens in de wereld liggen twee zulke grote en goede havens met overlappend achterland zo dicht bij elkaar. Er is ruimte voor die twee, maar door de overcapaci teit zijn de overslagtarieven ner gens zo goedkoop als hier. Samen werking met Antwerpen zou ik daarom toejuichen. Daarvoor is het van belang de vele irrelevante op merkingen over elkanders steun en subsidiebeleid in te slikken en respect voor elkaar te tonen. De België-Nederland sfeer moeten we vermijden. De psychologische bar rières zullen we moeten overwin- NZH Travel, die zich met besloten vervoer bezighoudt. De directie van de NZH is tevreden over 1987 ondanks de lagere dekkingsgraad. Dat is de verhouding tussen op brengsten en kosten. Vorig jaar be droegen de opbrengsten 41 procent van de kosten, in 1986 ruim 43 pro cent. De verkoop van strippenkaar ten liep dan ook terug van 77 mil joen gulden naar 74 miljoen. De bijdrage van het rijk bedroeg vorig jaar 106 miljoen gulden tegen 101 miljoen het jaar ervoor. Andere activiteiten waaronder die van NZH Travel leverden de resteren de tien miljoen gulden aan omzet op. De directie verwacht dat het aan tal reizigers dit jaar en komende ja ren zal toenemen. Vooral van de groei van Schiphol heeft de NZH hoge verwachtingen. doorgevoerd nauwelijks zoden aan de dijk heeft gezet. Het maakt jon geren die zich met een lage oplei ding of zelfs zonder diploma mel den op de arbeidsmarkt voor de be drijven nauwelijks aantrekkelij ker. Het aantal zogenaamde 'dro pouts' zal volgens onderzoek van het Centraal Plan Bureau de ko mendejaren sterk toenemen. Voor speld wordt dat tegen het jaar 2000 35 procent van de schoolverlaters in die categorie valt. Over dat probleem heeft het ka binet echter nog maar nauwelijks gedacht. Het woord 'scholing' wordt wel te pas en te onpas ge bruikt, maar hoe dat in de praktijk vorm zou moeten krijgen is nog volstrekt onduidelijk. De werkloosheid in het alge meen en onder jongeren in het bij zonder is een veelkoppig monster. Alleen met een combinatie van maatregelen kan ze worden aange pakt. De FNV deed deze week het voorstel een algemene loonmati ging te koppelen aan herverdeling van werk en scholing. Dat vereist een actieve sociaal-economische politiek. Door de sterke nadruk die dit kabinet legt op het verlagen van het minimum(jeugd)loon lijkt het echter de weg van de minste weer stand te kiezen. Oud-wereldkampioen judo Anton Geesink neemt de Rotterdamse lieverdje in de heupzwaai. Het gebeurde alle maal bij de ingebruikneming van het subtropische zwemparadijs Tropica aan de Maasboulevard. De judoreus kwam voor deze heupzwaai speciaal over van zijn Franse vakantieadres. (foto anp> Reactie op staking in Frankrijk ADVERTENTIE Div. uitvoeringen v.a. 35.325 j" (excl. afl. kosten) Oegstgeest, Leiderdorp, Katwijk, Voorschoten, Lisse, Hillegom, Alphen aan den Rijn Jongeren bekijken de kaartenbakken van het arbeidsbureau, (fotc

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 7