'Jazzmusici zien ons als gedresseerde aapjes'
'Wereldberoemd hoef
ik niet te worden'
'Bouw showtheater
in buurt Leidseplein'
W. nckenprijs-genomineerde Van Boven over jazz op conservatorium:
PAGINA 21
De in Goes geboren pianist Udo van Boven (23) is een van de vier
Nederlandse musici die zijn genomineerd voor de Wessel
Ilckenprijs 1988, een belangrijke jazztrofee die jaarlijks wordt
toegekend aan jong muziektalent. De onderscheiding - groot
drieduizend gulden - wordt aanstaande vrijdag tijdens het
festival in Loosdrecht uitgereikt.
Van Boven doorliep de muziekschool in Goes, waar hij tien jaar
lang klassiek piano-onderricht kreeg van Leen de Broeket.
Daarnaast speelde hij zeven jaar lang cello, onder meer in het
Zeeuws Jeugdorkest. Van Boven studeert sinds zijn achttiende
aan de jazz-afdeling van het Koninklijk Conservatorium in Den
Haag. Hij krijgt les van de pianisten Rob van Kreeveld en Albert
Brussee.
DEN HAAG - Hij zegt verrast te
zijn door de nominatie voor de naar
slagwerker Wessel Ilcken ver
noemde jazzprijs. Maar het is niet
de eerste keer dat Udo van Boven
in aanmerking komt voor een mu-
ziektrofee. "Ik had het al twee keer
eerder aan m'n broek", vertelt hij
laconiek. In 1985 werd hij genomi
neerd voor de solistenprijs van het
NOS-jazzfestival in de Meervaart in
door
Jan-Dirk Scheyen
Amsterdam. Een jaar later was zijn
trio in de race voor de Pall Mall Ex
port Swing Award en bracht het tot
de finale. Uiteindelijk ging zijn
buurjongen er met de award van
door.
Udo van Boven is een van de wei
nige Zeeuwen die een loopbaan in
de jazzmuziek hebben verkozen.
Zeeland is tot op heden vooral een
provincie die klassiek georiënteer
de musici voortbrengt. De in Goes
geboren en getogen muzikant
smaakte vorig jaar het genoegen
om met de bigband van het Haagse
conservatorium te mogen optre
den op het North Sea Jazzfestival.
In april van dit jaar nam hij met
medestudenten deel aan een work
shop die de beroemde Amerikaan
se tenorsaxofonist Michael Brec-
ker aan het conservatorium ver
zorgde.
Van Boven is met klassieke mu
ziek opgegroeid. Hij speelde al op
zijn vierde jaar piano en beheerste
het notenschrift voordat hij kon le
zen en schrijven. Thuis deden ook
de andere gezinsleden op amateur-
niveau aan muziek, maar jazz was
een 'volslagen onbekend' gegeven,
zegt hij. Toch werd deze muziek
uiteindelijk zijn grote hartstocht.
"Langzaam maar zeker druppelde
de informatie binnen. Naarmate ik
ouder werd, ging ik steeds driftiger
op zoek naar alles wat met jazz te
maken had". Maar in een niet echt
op jazz georiënteerde provincie als
Zeeland was dat geen sinecure.
Slechts twee keer in zijn leven
maakte hij er een jazzconcert mee
van grote sterren. In Goes zag hij
pianist Tommy Flanagan, in Vlis-
singen drummer Art Blakey en de
Jazz Messengers.
Naar bebop (Parker, Gillespie,
Powell, Monk) en hardbop (Bla
key, Davis, Coltrane) ging uiteinde
lijk zijn muzikale voorkeur uit. "De
echte ontwikkelingen deden zich
voor tussen 1940 en 1950," vindt
AMSTERDAM (ANP) -.Een aantal
culturele instellingen en hotelbe-
drijven in de hoofdstad heeft en
thousiast gereageerd op het plan,
van Joop v.d. Ende in Amsterdam
een commercieel opgezet theater
voor langlopende theaterproduk-
ties te bouwen. Zij hebben burge
meester en wethouders van de
hoofdstad gevraagd om te bekijken
of dat theater niet op het terrein
van het voormalige huis van bewa
ring aan het Kleine-Gartmanplant-
soen bij het Leidseplein kan ko
men. De brief is ondertekend door
leden van de directie van het Am
sterdams Uitburo, Barbizon Cen
tre Hotel, Barleaus Gymnasium,
Holland Festival, Marriott Hotel,
Theater de Balie en Toneelgroep
Amsterdam.
meld, de mogelijkheid zo'n theater
met ruimte voor 1.600 tot 2.000 be
zoekers in Amsterdam te bouwen.
Genoemde instellingen en be
drijven vinden dat het hier gaat om
een hoogwaardige combinatie van
cultuur en commercie, waarvan
een sterke impuls kan uitgaan om
de zorgwekkende ontwikkelingen
in de omgeving van het Leidse
plein te keren, als dit theater op de
voorgestelde plek wordt neergezet.
Eerder hebben de culturele in
stellingen op en rond het Leidse
plein hun bzorgdheid uitgespro
ken over de 'mayonaisecultuur' die
vanuit de Leidsestraat het Leidse
plein opdringt. Die ontwikkeling,
gekenmerkt door de groei van het
aantal hamburgertenten in de
Leidsestraat, zou volgens de cultu
rele instellingen leiden tot een
kwalitatieve achteruitgang van het
Leidseplein.
waren dik in orde. Maar het spelen
van jazz was helemaal niks. Dat
wilde ik juist leren. Het heeft zich
voor een groot deel gevormd tij
dens het voorbereidende jaar,
waarin ik muzikaal werd klaarge
stoomd voor het conservatorium".
De ontwikkelingen in de jazz
volgt Van Boven op de voet. Hij
heeft niet de indruk - zoals wel door
pessimisten wordt beweerd - dat
deze muzieksoort op sterven na
dood is. "De nieuwe ontwikkelin
gen komen tot uiting in het feit dat
er steeds weer jonge mensen jazz
gaan spelen die hun eigen verhaal
vertellen. In de stijlen zelf is geen
structurele verandering waar
neembaar. Men grijpt vaak terug
naar het oude standaard-repertoire
uit musicals van Rodgers en Ham-
merstein of Gershwin, en naar jazz-
originals van Ellington of
Strayhorn. Het wordt steeds weer
op een andere manier gebracht".
Optreden
de klassieke muziek kun je nooit goed piano spelen
Van Boven. "Bij Charlie Parker en
Dizzy Gillespie begint eigenlijk het
verhaal waarnaar veel moderne
musici van nu steeds teruggrijpen.
In Nederland doen mensen als
Rein de Graaff en Frans Eisen dat
op een prima manier". Verder be
luistert hij alles, getuige de met
cassettebandjes volgepropte kast
in het louter door conservatorium
studenten bewoonde Haagse pand
waar Van Boven domicilie houdt.
Zijn belangstelling voor pianisten
strekt zich uit van Duke Ellington
en Art Tatum tot Herbie Hancock.
"Ik pik van iedereen wel wat mee".
Hij is geïnteresseerd in klassieke
componisten als Ravel en Debus
sy, die indirect - via het oeuvre van
Gershwin - van grote invloed zijn
geweest op de ontwikkeling van de
grote pianisten in de jazz.
Duister
Zijn intrede in de muziek was
een sprong in het duister. Udo van
Boven maakte zijn middelbare
schoolopleiding niet af en tijdens
een vakantie van zijn ouders deed
hij toelatingsexamen voor het con
servatorium. Aanvankelijk werd
deze stap in de huiselijke kring niet
met gejuich begroet, temeer omdat
hij niet voor een 'veilige' klassieke
maar voor een jazz-opleiding had
gekozen. Naar eigen zeggen kon hij
nog niet echt jazz spelen toen hij in
Den Haag aan zijn opleiding be
gon. "Klassieke muziek en theorie
Van Boven gaat dit najaar het
zesde en laatste cursusjaar in. Na
zijn opleiding wil hij 'zoveel moge
lijk' optreden.
"Daar moet je tijdens je oplei
ding mee beginnen en dat moet je
ook volhouden". Het is zaak om
niet in de commerciële circuits van
pop en muziek voor bruiloften en
partijen te belanden. Hij heeft dat
een tijdje gedaan, maar het bleek
'heel vervelend'. 'Voor geen goud'
wil hij daar nog iets mee te maken
hebben.
Het voordeel van de jazz-oplei
ding is, dat er veel meer mogelijk
heden zijn om in de vorm van
schnabbels buiten de deur te spe
len dan bij de puur klassieke oplei
ding. Een klassiek geschoold musi
cus kan daar onmogelijk van leven.
Jazzmusici moeten echter wel
'constant aan de telefoon hangen'
om hun optredens los te krijgen.
LONDEN (DPA) - De universiteit van Sussex in Brighton heeft gisteren
popster Paul McCartney onderscheiden met een eredoctoraat. De 46-jari-
ge ex-Bcatle heeft, aldus de Britse universiteit, als zanger, tekstschrijver,
componist en basgitarist blijk gegeven van een „buitengewone muzikali
teit". McCartney, die tijdens de plechtigheid een rode toga droeg, heeft met
zijn muziek „miljoenen een plezier gedaan." Zijn beste werken zijn „deel
van onze cultuur geworden", heette het in de oorkonde.
(foto ANP)
Enthousiaste reacties plan Van den Ende
VLISSINGEN/LEIDEN
(GPD) - „Het Nederlands pu
bliek ziet in mij nog steeds de
figuur van Pommetje Horle
piep. Bram Biesterveld kennen
ze ook wel, maar procentueel
toch minder. Je komt niet zo
makkelijk van dat typetje af.
En als ik plotseling in een
avondprogramma op een ac
cordeon sta te spelen en een
Kozakkennummer doe waarbij
ze liggen te gieren van het la
chen, dan zeggen ze, hé, jk wist
niet dat u dat ook nog kon.
Maar je moet je daar niet in
gaan verdiepen, want dan zou
het een soort obsessie voor je
worden."
door
Frans Doeleman
„Natuurlijk wil je best ook andere
dingen laten zien, maar die krijgen
een keer één kans of niet, dat zal je
moeten accepteren. Als je dat niet
kunt accepteren, zou je wel eens
zielig kunnen gaan worden. En dat
verdom ik. Maar het is niet zo dat ik
zeg dat dit het enige is dat ik in
mijn leven heb willen bereiken. Ik
heb een fijne carrière, daar gaat het
niet om, maar als straks mijn caba
retprogramma zou slagen...."
Aan het eind van de jaren zeven
tig was Pommetje Horlepiep dank
zij de gelijknamige tv-serie bij de
NCRV mateloos populair in Neder
land en Bram Biesterveld (49) geeft
dat blijmoedig type nog steeds ge
stalte in zijn optredens voor kinde
ren. „Waarom niet? Ik geloof datje
daar nooit op neer moet kijken,
want je hebt er ontzettend veel a
te danken en verdient er nog steeds
een redelijke boterham mee. Daar
buiten kan je ook weer andere din
gen doen. Het is niet zo dat je je
echt helemaal afhankelijk laat v
den van Pommetje Horlepiep".
Bram Biesterveld mag dan wat
de tv betreft - met uitzondering van
een bekende STER-spot van een
meubelzaak in Waalwijk - uit beeld
zijn verdwenen, dat wil niet zeggen
dat hij de laatste jaren stil heeft ge
zeten. Hij speelde in een produktie
van John Lanting en heeft zijn ei
gen voorstellingen voor kinderen
en bejaarden. Voor de Duitse tv
was hij te zien als Nederlandse po
litiecommissaris in een avonturen-
serie, waaraan ook Rudi Falkenha-
gen' en Jerme Reehuis meewerk
ten.
Kinderen
„In mijn kindervoorstelling ben
ik Pommetje Horlepiep met zijn
grappen en grollen, een komisch
programma. Het is geen toneelver-
haal zoals je vroeger op tv zag met
Henk Molenberg en Sylvia de
Leur. Als Pommetje word ik eigen
lijk een kind tussen de kinderen. Ik
doe heel gek, waarbij ik mij niet bo
ven de kinderen plaats, maar mij
echt tussen hen in zet als het ware.
Ze krijgen ook het idee dat ik niet
ouder ben dan twaalf of dertien
jaar, want ik doe vreselijk stom.
Maar ik houd hen een spiegel voor
en ze lachen eigenlijk omdat ze er
steeds intrappen".
„Voor de bejaarden breng ik een
avondshow met liedjes uit de oude
doos, met accordeon en orkestban
den, waarbij ze mee kunnen zin
gen. Er zit ook een onderdeeltje
goochelen in en als je die mensen
dan zo ziet, geeft dat veel voldoe
ning. We zijn nu ook van plan om
een cabaretprogramma te begin
nen, niet zo zeer politiek getint,
maar gericht op de blijheid, die ik
inderdaad van mijzelf heb en met
mijn eigen persoonlijkheid op het
toneel probeer te zetten, echter
toch wel geënt op het grote voor
beeld Toon Hermans. Ik zeg heel
eerlijk, als dat slaagt, zou mijn hart
een vreugdesprong maken. Dat
Voor Bram Biesterfeld is Pommetje Horlepiep geen obsessie
Bram Biesterfeld: uit het tv-beeld verdwenen.
klinkt een beetje sentimenteel,
maar dat is wel zo".
Als kind wilde Bram Biesterveld
dolgraag naar de toneelschool,
maar zijn vader stuurde hem naar
de ambachtsschool. Later meldde
hij zich alsnog bij de toenmalige di
recteur Pos van de Amsterdamse
toneelschool, die hem echter liet
weten dat minstens HBS vereist
was. De jonge Bram toonde zich
bereid om in de avonduren extra te
studeren als hij hem een kans
bood. „Maar dat heeft hij niet ge
daan. Toen heb ik gezegd: ik hoop
dat u lang genoeg leeft om mijn
naam op het scherm te zien komen.
Ik vind het nog altijd iets onrede
lijks, dat mensen vanwege die re
geltjes de toneelschool niet kun
nen bezoeken, hoewel ze wel talent
hebben".
Bram Biesterveld zong in die tijd
het Napolitaanse lied, maar ging
zich ook meer op andere dingen
richten. Dat leidde er toe dat hij bij
het Amsterdamse Volkstoneel
werd aangenomen als decorbou
wer en toneelspeler. Later volgde
de grote sprong naar de Snip en
Snap Revue, waar hij onder meer
een tijdje inviel voor Johnny
Kraaykamp. Bij de NCRV werkte
hij mee aan verschillende tv-pro-
gramma's, zoals mini-musicals met
Marco Bakker en Jenny Arean, en
het kinderprogramma Kijkdoos,
naar aanleiding waarvan hij ge
vraagd werd voor de rol van Pom
metje Horlepiep.
Op tv was hij ook te zien in een
meer serieus stuk als Cyrano de
Bergerac, met Guus Hermus en Ko
van Dijk. Lonkt hij nog wel eens in
de richting van het grote toneel?
„Dan moet je aanbiedingen krij
gen. Maar ik durf het best aan. Ze
zien in ons kleine mannetjes altijd
een beetje de komiekjes. Als ik bij
wijze van spreken met mijn 1.65
meter Hamlet zou spelen, weet ik
niet of dat geaccepteerd zou wor
den. Maar als ik de kans krijg, zou
ik het zeer zeker doen".
Vijftig
Bram Biesterveld wordt dit jaar
vijftig. „Leeftijd zegt mij heel wei
nig. De jaartallen zijn uitgevonden
door de mensen. Ik accepteer wel
dat ik ouder word, maar bepaal zelf
wel hoe ik mij voel. Als je gaat zeg
gen, oh mijn hemel, ik word vijftig,
dan ga je er ook uitzien als vijftig.
Ik heb een dochter van elf, dat
houdt mij ook jong. En tijdens de
voorstellingen geniet ik ontzettend
van de kinderen. Natuurlijzit er
wel eens een etterbakje tussen,
maar hoe zijn we zelf geweest toen
we klein waren? Nee, het doet me
niets dat ik vijftig word".
Vanaf zijn negentiende reist
Bram al langs de Nederlandse the
aters, waarbij hij veel leerde van
oudere collega's. „Ik had het doel
voor ogen om iets te bereiken in de
showbusiness en hoopte dat ik nog
eens een leuk one-man-program-
ma zou maken. Dat staat nu op sta
pel met pianist Stefan Proning en
misschien een vrouw die als inter
mezzo af en toe even opkomt. Ei
genlijk is dat het enige wat ik nog
wil bereiken. Als dat slaagt, hoeft
er voor mij verder geen succes
meer te komen. Ik hoef niet we
reldberoemd te worden, als het
maar in mijn eigen landje is. Dat
meen ik echt, want roem is zo be
trekkelijk".
Zomerfestival 'Bruzzle in Brussel
BRUSSEL (GPD) Een zomers
muziek- en theaterfestival met een
uitstraling als dat van Avignon,
Edinburgh of Amsterdam, waar
voor de groten uit de culturele we
reld zich zullen verdringen om er te
mogen optreden. Dat is de wens
van de organisatoren van 'Bruzzle',
het gloednieuwe veertien dagen
durend zomerfestival in Brussel,
dat morgen van start gaat.
Op diverse plaatsen in de stad -
vooral op de Grote Markt en op het
Muntplein voor de Opera - zullen
tot het eind van deze maand dage
lijks voorstellingen gegeven wor
den van theater- en muziekgroe
pen, van zang en dans voor vele
duizenden Brusselaars en toeris
ten. En dat alles vrijwel voor niks.
'Bruzzle' is het resultaat van de
samenvoeging van twee al langer
bestaande openlucht-festivals,
Mailemunt en Piazza. Door samen
werking hoopt men meer geld van
de overheid te kunnen loskrijgen
Zaaleigenaren en jazzclubs worden
overspoeld met demobandjes van
enthousiaste jonge musici die zich
zelf aanbieden omdat ze wel eens
en plein public iets van hun kun
nen willen tonen. Maar "als ze hon
derd demo's binnenkrijgen zijn er
misschien vijf die goed zijn", weet
Van Boven.
Aapjes
In zijn geval is een bijkomend
probleem, dat vooral in avant-gar-
dekringen rond de Amsterdamse
Bond van Improviserende Musici
(BIM) een zekere aversie bestaat te
gen het bop-idioom van de 'acade
mische' groep jazzmusici die aan
het conservatorium heeft gestu
deerd.
"Ze zien ons als een soort gedres
seerde aapjes", vertelt Van Boven.
Dat maakt het krijgen van optre
dens in de hoofdstad er niet mak
kelijker op. Hij kwalificeert deze
opvatting overigens als onzin. "Ze
draaien de zaken om. Als je een ge
degen opleiding hebt gehad zou je
in hun ogen dus niks meer kunnen.
Ik denk eerder dat zij een degelijke
ondergrond missen, maar daar kan
ik niet wakker van liggen".
Naast de concerten gaat Udo van
Boven binnenskamers - 'het is pure
studie' - door met het spelen van
klassieke muziek op zijn vleugel.
Dat is van belang voor het op peil
houden van zijn speltechniek. "Ik
ben nu druk Bach aan het stude
ren", zegt hij.
"Men maakt wel eens de vergis
sing dat er bij een jazz-opleiding
geen klassieke muziek aan te pas
hoeft te komen. Dat is zeker niet
het geval. Als je geen kennis van
klassieke muziek hebt kun je nooit
goed piano spelen. Toen ik aan de
ze opleiding begon was ik blij dat
ik tien jaar klassieke ervaring had.
Het is een goede ondergrond en het
geeft je een mooie voorsprong".
en daardoor uiteindelijk ook grote
re namen en dus nog meer publiek
te kunnen aantrekken.
Op 'Bruzzle' komen alle muziek
stijlen aan bod, van pop tot jazz en
van afro tot klassiek. Enkele na
men: The Nits, Bart Peeters, Ray
mond van het Groenewoud, Nick
Lowe, Tom Robinson en de
Hothouse Flowers en nog een
handvol andere groepen treden op
op de Grote Markt en het Munt
plein.
Een evenement wordt ook het
optreden op 15 en 16 juli van het
Nederlandse Ricciotti Ensemble,
een gezelschap van 38 klassieke
musici die in het Vlaams Cultureel
Centrum de klassieke muziek op
een weinig klassieke manier bena
deren.
Het Britse theaterduo The Bri
tish Events voert op 21 juli op de
trappen van de Muntschouwburg
een anarchistische versie op van de
opera 'De stomme van Portici' op.
1(1) Fast Car-Tracy Chap-
Push it-Salt 'n Pepa
South Africa-Revelation
Time
Perfect-Fairground At
traction
Nothing's gonna change-
Glenn Medeiros
Love will save the day-
Whitney Houston
Wij houden van oranje-
A Hazes Ned elftal
Wild world-Maxi Priest
Pamela-Toto
Do you love me-The Con
tours
Chica Cubana-Tatjana
Breakfast in bed-UB 40
with Chrissie Hynde
The twist-Fat Boys with
Chubby Checker
Dirty Diana-Michael
Jackson
Het Oranjelied-De Hol
landers
Check this out-L A Mix
Circle in the sand-Belin
da Carlisle
I owe you nothing-Bros
Doctorin' the tardis-The
Timelords
Aanv alien-Holland
4 3)
5 2)
8 7)
9 9)
10 (10)
13 (25)
14 6)
15
20
21 (24)
22 (33)
23 (12)
24 (14)
25 (13)
26 (30)
27 (35)
28 (19)
34 (18)
35 (23)
36
37
38 (31)
Born to be alive-Patrick
Hernandez
Tougher then the rest-
Bruce Springsteen
Theme from s express-
The S Express
Ma che bello-Eros
Ramazzotti
Blue monday-New Or
der
Hotel California-The
Eagles
Oh what a night-Four
Seasons
Ponte a cantar-Jose Feli-
ciano
Oh patti-Scritti Politti
Never teart us apart-
Inxs
Be gentle-BVSMP
My one temptation-Mica
Paris
Tomorrow people-Ziggy
Marley
Divine emotion-Narad
The race-Yello
Don't go-Hothouse Flo-
Stop your fussin'-Toni
Childs
A love supreme-Will
Downing
Paradise-Sade
My love-Julio lglesias en
Stevie Wonder
SONY IN FILM - De elektronica
gigant Sony gaat films produceren
onder de naam Sony Pictures. Het
nieuwe bedrijf gaat de films ook
distribueren in de bioscopen. John
Odonnell, voorzitter van Sony Vi
deo Software, verklaarde dat het
bedrijf seriematig speelfilms van
,top-kwaliteit' gaat maken en daar
bij zal samenwerken met gevestig
de filmmakers, acteurs en bedrij
ven in de filmbranche.
