LEIDSCH
DAGBLAD
Vervoerkaart
studenten pas
september '89
WAT ER ALLEMAAL TE
DOEN IS TIJDENS DE
LAKENFEESTEN? LEES
HET IN UW DAGBLAD!
Ramp olieplatform kost
verzekering recordbedrag
Verzorging bejaarden in
gevaar door bezuinigingen
North staat in september
terecht in Iran-Contra-zaak
OPRUIMING bij BAALBERGEN
ÜAtlMWiUJUU
OPGERÏC^^TOAARM860
No. 38671
Effectenhandel
stoppen bij grote
koersverandering'
NEW YORK (Rtr) - Het bestuur van
de effectenbeurs in New York
heeft gisteren besloten in perioden
van enorme koersveranderingen
alle handel voor korte tijd stil te
leggen. De Amerikaanse staats
commissie die toezicht houdt op de
effectenhandel, de Securities and
Exchange Commission (SEC),
moet nog een oordeel over het
voorstel geven.
Daalt de Dow Jones-index tij
dens een beurszitting met meer
dan 250 punten, dan wordt de han
del voor één uur stilgezet, zo luidt
het voorstel van het beursbestuur.
Daalt de beursindex daarna nog
eens met 150 punten, dan wil het
bestuur de handel voor twee uur
stilleggen.
WASQUEHAL (GPD) - Breukink
werd verwacht, of Vanderaerden,
maar niet Jelle Nijdam. Toch mag
die coureur vandaag in de gele trui
naar de volgende Tourstad Reims
vertrekken. Zijn ploegleider Jan
Raas stond er versteld van: „Het is
toch ongelooflijk wat er hier in de
Tour allemaal voor Nederland ge
beurt"
In de tijdrit van 52 km, gewon
nen door de Brit Sean Yates, dook
Nijdam naar de beste totaaltijd in
het algemeen klassement. Hij bleef
daarin precies een seconde voor op
Steve Bauer, die de toch ook sterk
presterende Erik Breukink van de
tweede plaats verdrong.
„Het is maar goed dat er geen
prologen meer zijn", concludeerde
Nijdam schalks. „Anders was mijn
motivatie misschien alweer ge
luwd. Maar nu moet ik wel. Harder
trainen in de winter, gretiger zijn in
de zwaardere koersen, en je ziet
waar het allemaal toe kan leiden. Ik
kan dus inderdaad meer, wat Raas
altijd heeft gezegd. Niet alleen vijf
kilometer hard rijden, maar ook
vijftig".
Oranje blijft
Tour regeren:
nu Nijdam geel
Vandaag meegerekend hebben
nu in 75 Ronden van Frankrijk 16
Nederlanders 71 dagen in een gele
trui gereden. Het is voor Nijdam,
na die van de proloog in Berlijn '87,
de tweede in zijn carrière. Het ver
schil met Bauer is minimaal, en zal
vandaag op weg naar Reims wel
licht verdwijen in de catch-sprints,
maar de groei van Nijdam als com
pleet coureur (het hooggebergte
daargelaten) zet zich onmisken
baar voort.
Een domper voor de Nederland
se kolonie was het uitvallen van
Gerrie Knetemann, die met zijn ge
kraakte sleutelbeen na 15 km defi
nitief uit de Tour stapte. Ook de
prestaties van Steven Rooks en Pe
ter Winnen in de tijdrit vielen niet
mee. Zodat alle ogen voor het alge-
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN De verzorging van
bejaarden in verpleeghuizen schiet
ernstig tekort als gevolg van bezui
nigingen van de overheid. "Het
komt voor dat de meest elementai
re zorg nauwelijks nog gegeven
kan worden", schrijft de Genees
kundige Inspectie Zuid-Holland in
haar jaarverslag.
De oorzaak van de problemen in
verpleeghuizen is veelal perso
neelsgebrek. Dit probleem speelt
met name in de grote steden. De
verpleeghuizen moeten zoveel be
zuinigen dat zij minder en slechter
opgeleid personeel in dienst ne
men. In het jaarverslag wordt zelfs
gesproken van ondeskundig perso
neel. Ook is er een uitloop van per
soneel naar ziekenhuizen gecon
stateerd.
"Deze situatie doet zich niet in al
le verpleeghuizen voor", zegt ge
neeskundig inspecteur H. van
Osch: "Sommige huizen slagen er
in er nog wel wat van te maken.
Maar vaak blijkt het budget van de
huizen gewoon te laag. De directies
van deze huizen zitten zelf ook met
de handen in het haar".
De geneeskundige inspectie
bracht het vorig jaar bezoeken aan
58 verpleeghuizen in Zuid-Hol
land. Uit het jaarverslag: "Het dag
ritme van de patiënt wordt ver
stoord omdat de basiszorg wordt
uitgesteld of verschoven naar een
moment dat er tijd voor is. Het ont
bijt wordt op een te vroeg tijdstip
door de nachtdienst verzorgd. Bad
en douchebeurten worden overge
slagen". Van Osch: "Ik heb het zelf
ergens meegemaakt dat mensen
pas om 12 uur 's middags uit bed
gehaald werden en vijf uur later
weer in bed gelegd werden".
(zie verder pagina Leiden)
■kJ£HADDEN DAT TOCH
BETEN HUURMAN KUNNEN
tATEN BOUlHEN"
Wisselvallig
Weersverwachting tot middernacht:
af en toe zon en een enkele bui. Mati
ge, zuidwestelijke wind, kracht 4.
Langs de Hollandse en Zeeuwse kust
vanavond toenemend tot windkracht
6. Middagtcmperatuur circa 19 graden.
Zondag 10 juli
zon op: 05.32 uur, zon onder: 21.58 uur;
maan op: 01.55 uur. maan onder: 19.46
'Waterstanden tc Katwijk
hoog water: 00.52 cn 13.36 uur; laag
water: 08.50 cn 21.37 uur.
Maandag 11 juli
zon op: 05.34 uur. zon onder: 21.57 uur;
maan op: 02.30 uur, maan onder: 20.52
water: 10.21 en 22.47
WASHINGTON (GPD) - Oliver
North moet op 20 september te
recht staan voor misdrijven die te,
maken hebben met zijn aandeel in
de Iran-Contra-zaak. Een rechter in
Washington heeft dat gisteren be
slist.
De rechter gaf ook de speciale
aanklager die de affaire heeft on
derzocht, Lawrence Walsh, op
dracht om geheime regeringsdocu
menten die van belang kunnen
zijn, aan de verdedigers van North
te geven.
North en zijn verdedigers heb
ben tijdens de gesloten zitting aan
gevoerd, dat de documenten bewij
zen dat North steeds met medewe
ten, zo niet in opdracht van zijn su
perieuren handelde.
Letterlijk gaf de rechter Walsh
de opdracht die documenten te
overhandigen die kunnen aanto
nen dat Norths acties 'allemaal op
of in de buurt van kabinetsniveau
werden goedgekeurd, en die aanto
nen dat Norths acties nauwkeurig
op regeringsniveau in de gaten
werden gehouden'.
Als Walsh de documenten niet-
ter beschikking kan stellen - bij
voorbeeld omdat het Witte Huis.
oordeelt dat ze zo geheim zijn dat
ze het landsbelang kunnen scha
den - dan zal North alleen terecht
kunnen staan op minder belangrij
ke aanklachten. Een van die aan
klachten is bijvoorbeeld dat hij do
cumenten vernietigde. Maar, aldus
de rechter, de rechtszaak tegen
North zal in ieder geval op 20 sep
tember beginnen, documenten of
geen documenten.
Nijdam.
meen klassement voorlopig ge
richt blijven op Erik Breukink, nog
steeds drager van de witte trui.
Frans Maassen heeft het rood én,
zo is gebleken uit de tellingen, ook
de combinatietrui. De ploeg van
Jan Raas gaat na het succes van
gisteren (Solleveld vijfde) aan de
leiding in het algemeen ploegen-
klassement, de PDM-ploeg draagt
de groene petten.
Regionale teams
fiscale recherche
DEN HAAG (GPD) - Er komen
acht regionale recherche-teams die
zich richten op het opsporen van
belastingfraude. De teams staan
onder leiding van het hoofd fiscale
recherche van de fiscale inlichtin
gen- en opsporingsdienst (FIOD).
De acht teams tellen 160 tot 230
mensen. De exacte omvang zal na
der bepaald worden op basis van
gebleken behoefte en na overleg
met Justitie.
Staatssecretaris Koning (financi
ën) heeft dit de Kamer in een brief
laten weten. De nieuwe organisatie
moet met ingang van volgend jaar
gaan werken. Het is de bedoeling
dat de regionale teams zich gaan
bezighouden met erg delicate za
ken, zaken die publicitair gevoelig
liggen, boven- regionale of interna
tionale zaken, zaken tegen bedrij
ven en zaken tegen ambtenaren
van de belastingdienst zelf.
DEN HAAG - Met trompetgeschal
van de wereldberoemde Miles Da-
vis (links) is gistermiddag in het
Congresgebouw in Den Haag het
dertiende North Sea Jazz Festival
geopend. Het begint een traditie te
worden dat de eerste noten van dit
driedaagse, internationaal erken
de festival door de vitale Davis
worden gespeeld. De nu 62-jarige
Amerikaanse tandartsenzoon heeft
nu al vier keer het muzikale start
schot gegeven. (foto anp)
Treinongeluk India
MADRAS (UPI) - Meer dan 100
mensen zijn gisteren omgekomen
bij een treinongeluk in zuid-India.
Tweè a driehonderd personen zou
den nog opgesloten zitten in zes
wagons van de trein die in een
meer terecht kwamen doordat een
brug instortte. Voor hun leven
wordt gevreesd.
De locomotief en de eerste coupé
kwamen nog veilig over de brug,
maar zes rijtuigen vielen er vanaf
en stortten in het Ashtamudi-meer.
De geheime documenten waar
de rechter om heeft gevraagd, be
treffen onder meer de notulen van
de dagelijkse vergaderingen tus
sen president Reagan en de ver
schillende topfunctionarissen die
over Amerika's inlichtingendien
sten gaan. Het is mogelijk dat zich
in deze documenten gegevens be
vinden, die nog niet boven water
zijn gekomen tijdens de uitgebrei
de hoorzittingen die het Congres
een jaar geleden in het kader van
de Iran-affaire hield.
Hoe dat ook zij, het is zeker dat
het openrijten van de oude Iran-af-
faire-wonden niet zo goed zijn voor
de aspiraties van vice-president
George Bush die juist vanaf sep
tember volop campagne wil voeren
tegen de Democratische kandidaat
Dukakis in de race naar het Witte
Huis.
UTRECHT (GPD/ANP) - De gratis openbaar vervoerkaart
voor studerenden gaat pas in op 1 september volgend jaar.
Het ministerie van onderwijs en wetenschappen en de ver
voerbedrijven hebben daarover gisteren overeenstem
ming bereikt. Aanvankelijk werd 1 januari als invoerings
datum van de ov-kaart genoemd.
Het contract tussen "het ministe
rie en de vervoerbedrijven geldt
voor vijf jaar. Daarna zal worden
bekeken of het zal worden ver
lengd. Er wordt vanuit gegaan dat
per jaar gemiddeld 520.000 ov-kaar-
ten worden gebruikt. Het ministe
rie betaalt per jaar 380 miljoen gul
den voor de ov-kaart.
In ruil voor deze jaarkaart zullen
studenten die niet thuis wonen
hun beurs met 750 gulden per jaar
gekort zien. Studenten die thuis
wonen, zien hun beurs met 500 gul
den per jaar omlaag gaan.
Dit moet minister Deetman een
blijvende besparing opleveren van
170 tot 180 miljoen gulden per jaar.
Omdat de ov-kaart pas per 1 sep
tember 1989 wordt ingevoerd,
wordt dat bedrag volgend jaar niet
gehaald. Omdat het om een blij
vende besparing gaat, heeft het ka
binet echter toch met de maatregel
ingestemd.
Na afloop van het kabinetsbe
raad gaf premier Lubbers te ken
nen dat de gesprekken met de ver
voerders moeilijk waren. Hij wees
erop dat zij een forse korting had
den moeten geven op de prijs van
de jaarkaart. Tegelijk is er voor hen
het risico dat die nieuwe klanten
niet blijvend van het openbaar ver
voer gebruik zullen maken.
Het ministerie en de vervoerbe
drijven zullen gezamenlijk een or
ganisatie in het leven roepen die
Heijn-ontvoerder
wil behandeling als
'gewone gevangene'
AMSTERDAM (ANPI - Ir. Ferdi E,
tegen wie vorige week levenslange
gevangenisstraf is geëist in de ont
voeringszaak Heijn, wil dat er een
einde komt aan alle beperkingen
die hem in de Bijlmerbajes worden
opgelegd. Hij heeft daartoe een
kort geding aangespannen dat ko
mende maandag in Amsterdam
dient. Zijn advocaat, J. Weermeij-
er, deelde dit gisteren mee.
De begin april gearresteerde Fer
di E. (45) verblijft in een kale iso
leercel met een kleine matras. Er
zijn voortdurend twee camera's op
hem gericht. In verband daarmee
gaat het licht in de cel niet uit, het
wordt 's nachts hooguit gedempt.
E. mag in het huis van bewaring
verder niet zijn eigen kleding dra
gen. Alleen zijn vrouw, kinderen
en ouders mogen hem bezoeken.
Weermeijer acht het dringend
nodig dat er een einde komt aan de
isolatie van zijn cliënt. "De beper
kende maatregelen beginnen
steeds meer hun tol te eisen", aldus
de verdediger. De rechtzaak vorige
week vrijdag in Haarlem tegen zijn
cliënt heeft daar weinig aan veran
derd. E. wil volgens Weermeijer al
een tijd 'als een gewone gevange
ne' worden behandeld.
Volgens het Openbaar Ministerie
is er nog altijd reden om E. te isole
ren en 24 uur per etmaal te observe
ren. Het psychiatrisch team van
het Pieter Baan Centrum spreekt
namelijk over de mogelijkheid van
zelfmoord.
LENING - Joegoslavië krijgt van
het Internationale Monetaire
Fonds een lening van ruim 800 mil
joen gulden om zijn economie weer
gezond te maken.
De lening wordt verstrekt nadat
het IMF had vastgesteld dat Bel
grado een begin heeft gemaakt met
de uitvoering van een door het
fonds voorgeschreven economisch
saneringsplan.
wordt belast met de verwerking, de
aanmaak en de verspreiding van de
ov-kaart. Omdat nu nog niet pre
cies bekend is in welke mate de
studerenden van de ov-kaart ge
bruik maken, zal een gedetailleerd
onderzoek naar hun reisgedrag
worden ingesteld.
Lubbers zei niet te verwachten
dat de vervoerders meer materieel
zullen aankopen nu zij de 520.000
studenten moeten gaan vervoeren.
Hoe NS en andere vervoerders de
opbrengsten van de kaart verdelen
is hun zaak, aldus Lubbers.
'Sovjetunie nog lang geen rechtsstaat'
Nederland ligt bezaaid met gifbelten
VERBODEN TöEGW
chemisch iiïA
VANDAAG 36 PAGINA'S
LONDEN/HILVERSUM
(UPI/GPD/ANP) - Het ziet ernaar
uit dat de verzekeringmaatschap
pijen omstreeks een miljard dollar
(twee miljard gulden) zullen moe
ten uitkeren wegens de schade van
de ramp op het olieproduktie-ei-
land Piper Alpha in de Noordzee.
Volgens een woordvoerder van de
verzekeringsmaatschappij Lloyd
is dat een record.
Het eiland zelf was verzekerd
voor iets meer dan 800 miljoen dol
lar, maar er zijn ook omvangrijke
polissen afgesloten voor het geval
van bedrijfsonderbrekmg. In totaal
kunnen de vorderingen van Occi
dental Petroleum boven het mil
jard dollar uitkomen.
Assurantiemakelaar Willis Faber
voorspelde gisteren dat de verzeke
ringmaatschappijen daardoor ver
scheidene honderden miljoenen
dollars verlies zullen lijden.
Reddingswerkers hebben gister
middag de zoekactie naar verdere
overlevenden opgegeven. Er wor
den nog 149 bemanningsleden van
het platform vermist. Gisteroch
tend was de zoekactie nog voortge
zet met zes schepen, een varend
booreiland en een helicopter. Van
17 slachtoffers is het stoffelijk
overschot geborgen, en er zijn 66
overlevenden.
Zo'n 120 werknemers op het
West Sole-platform van British Pe
troleum hebben naar aanleiding
van de ramp op de Piper Alpha ont
slag genomen, omdat ze niet gerust
zijn op de veiligheidsmaatregelen
bij de oliewinning in de Noordzee.
De president van Occidental Pe
troleum, de Amerikaan Armand
Hammer, is gisteren in Aberdeen
aangekomen voor overleg met de
directie. Daarna heeft hij de ge
wonden in het ziekenhuis bezocht.
Hij deelde mee dat Occidental Pe
troleum een bedrag van 1 miljoen
pond ter beschikking stelt voor een
steunfonds voor de gewonden en
de nabestaanden van de slachtof
fers.
De EG heeft gisteren besloten
560.000 pond ter beschikking te
stellen voor noodhulp. Het bedrag
zal in overleg met de Britse rege
ring worden besteed. De Britse mi
nister van energie Cecil Parkinson
heeft aangekondigd dat het onder
zoek naar de oorzaak van de ramp
zal worden geleid door een 'voor
aanstaand Schots jurist'
Volgens M. Neesen van de In
dustriebond FNV worden de vei
ligheidseisen op de Nederlandse
platforms niet zo erg goed nage
leefd. "In de Nederlandse wetge
ving staat aardig wat op papier,
maar dat is een papieren tijger als
het gaat om de naleving", zei hij
gisteren voor de NCRV-radio.
De bond heeft het idee dat sedert
de economische crisis drie jaar ge-
ledende offshore-industrie heeft
gezocht naar zo goedkoop mogelij
ke krachten en dat die werknemers
bovendien meer taken hebben ge
kregen. Twijfel is er ook over de
kwaliteit van de platforms zelf: "de
afgelopen jaren is het hoogst nood
zakelijke onderhoud verricht,
maar het echte goede onderhoud is
steeds wat op de lange baan ge
schoven."
De NAM toonde zich in een eer
ste reactie zeer boos en veront
waardigd over de opmerkingen
van Neesen. Een woordvoerder
van de NAM sprak van 'stemming
makerij'.
Hoewel de prijs van ruwe olie
donderdag op de wereldmarkt fors
omhoog ging, heeft de brand op het
booreiland Piper Alpha niet tot een
blijvende stijging van de olieprijs
geleid. Gisteren daalden de prijzen
al weer licht. Aanvankelijk gingen
de prijzen fors omhoog van 14,45
naar 15,70 dollar per vat. De olie
handel speculeerde daarbij op gro
te aanvoerproblemen van ruwe
olie, omdat de explosie op de
Noordzee 12 procent van de Britse
ruwe olieproduktie heeft stilge
legd.
NU VEEL EXTRA LAGE MEUBELPRIJZEN
en in Katwijk unieke tapijt - aanbiedingen.
DE KRANT VOOR UW EIGEN STUK VAN NEDERLAND
Neem nu een abonnement en beslis zelf hoe u betaalt' I
O per maand 23 95 per half iaar 141.90
mogelijk met automatische betaling) Q oer iaar 270.25
perkwa,
I De eerste 2 weken kri/gt u de krant natuurlijk gratis m de bus' j
Postcocte/Pia
Telefoon:
2300 VB Liden. In pim» vae> o
hAlphens Oagoied Antwoordnummer 1001
NVkuntuooh even bellen 071-161400
