VS denken
aan uitkeren
smartegeld
Vredesoverleg in Suriname zit nog muurvast
Journalistiek in Mexico
een gevaarlijk beroep
'lündemiisbruik moet
zorgvuldiger onderzocht'
DONDERDAG 7 JULI 1988
BUITENLAND
PAGINA 5
Namenlijst Airbus opgevraagd
WASHINGTON (AP/Rtr/UPI/AFP) - De VS zijn bereid om
financieel over de brug te komen met een schadeloosstel
ling voor de neergeschoten Iraanse Airbus en smartegeld
aan de nabestaanden van de 290 omgekomen inzittenden.
Het Witte Huis heeft dit gisteren bij monde van woordvoer
der Fitzwater bekend gemaakt.
MEXICO STAD (Rtr) - Niets was
aan het toeval overgelaten. De da
ders wisten precies welke weg de
journalist Hector Felix Miranda
zou nemen en wachtten hem op
toen hij de Avenida Lopez Velarde
afreed. Toen hij voor een verkeers
licht vaart minderde, openden zij
het vuur.
Felix, een vooraanstaande jour
nalist in het Mexicaanse grensstad
je Tijuana, was op slag dood. Hij
was de zoveelste verslaggever uit
Mexico die door zijn kritische pen
het slachtoffer werd van wraakac
ties. Volgens het ministerie van
binnenlandse zaken zijn de afgelo
pen zes jaar in Mexico meer journa
listen vermoord dan in de Libanese
hoofdstad Bayrut. Volgens Mexi
caanse journalisten zijn er sinds
1982 minstens 29 collega's door
huurmoordenaars geveld.
De journalist Felix had een co
lumn in het plaatselijke weekblad
Zeta. Hierin nam hij de lokale elite
op de hak. Vlak na zijn dood eind
april gonsde het in Tijuana van de
geruchten dat hij in opdracht van
een gekrenkte politicus was ver
moord. Jesus Blancornelas. die
met Felix in 1980 het weekblad
heeft opgericht, denkt dat hij is
vermoord door iemand die in zijn
columns belachelijk werd ge
maakt. Een opgepakte verdachte
trok later zijn bekentenis in omdat
hij die naar eigen zeggen onder
marteling door de politie had afge
legd. De politie is nog op zoek naar
twee verdachten.
In verband met de moord afgelo
pen jaar op Jesus Michel Jacob, de
correspondent van Zeta in de deel
staat Sinaloa, is geen enkele arres
tatie verricht. Michel berichtte
vaak over de welig tierende drugs
handel in deze deelstaat. De jour
nalist kwam nagenoeg op dezelfde
zijn einde als Felix.
Drie gewapende r
to kwamen naast hem rijden en
doorzeefden hem met kogels.
De bekendste onopgeloste zaak
is de moord op Manuel Buendia.
columnist voor het dagblad Excel
sior. dat geldt als de eerbiedwaar
digste krant van Mexico. Buendia
werd vier jaar geleden in de druk
ste winkelwijk van Mexico Stad op
klaarlichte dag doodgeschoten
toen hij zijn kantoor verliet. Zijn
geliefde doelwitten op papier wa
ren corrupte regeringsfunctiona
rissen, rechtse extremisten, het be
leid van de Verenigde Staten in
Midden-Amefika en de CIA.
Onafhankelijke journalisten in
Mexico hebben herhaaldelijk in
open brieven aan president Miguel
de la Madrid geprotesteerd tegen
de wijze waarop journalisten straf
feloos kunnen worden vermoord.
Zij wijzen erop dat tot op heden elk
onderzoek naar de moord op een
journalist wordt weggemoffeld. Op
deze wijze kan er „geen enkele ga
rantie bestaan voor veiligheid en
vrije journalistiek", aldus een open
brief. De enige jeactie van de rege
ring tot nu toe is geweest de mede
deling dat 14 van de vermoorde
journalisten niet 'bonafide' waren.
Volgens westerse diplomaten
versterken de aanslagen op journa
listen de ongeschreven regel voor
de Mexicaanse pers om zelfcen
suur toe te passen. „Het zou onjuist
zijn om te zeggen dat de pers hier
gemuilkorfd en gekneveld is. maar
geheel vrij is zij zeker ook niet", al
dus een Europese diplomaat.
De meeste media in Mexico
staan onder grote druk van de rege
ring. In de provincie komt daar nog
eens de druk bij van drugshandela
ren en rijke zakenlui die er vaak
privélegertjes op nahouden om
'lastige' journalisten het leven zuur
te kunnen maken.
„Schadeloosstelling is een zaak die
we beginnen te overwegen," zei hij,
daaraan toevoegend dat hij niet
kan zeggen wanneer daarover een
besluit zal worden genomen. Hij
kon ook niet zeggen of het geld pas
zal worden betaald als het onder
zoek dat de Amerikaanse marine
naar het noodlottige -incident in
stelt is afgerond.
Het ministerie van buitenlandse
zaken in Washington liet eerder
weten dat het van Iran een comple
te lijst wil met de namen en natio
naliteiten van de inzittenden van
het toestel. Het ministerie wil zich
rechtstreeks wenden tot alle be
trokken landen om spijt te betui
gen over het voorval.
Gehuld in alle denkbare geheim
zinnigheid is gisteren een zes man
sterk Amerikaans team begonnen
met het onderzoek naar de toe
dracht rond het neerhalen van de
Iraanse Airbus door de Amerikaan
se kruiser Vincennes. Het team zal
onderzoeken hoe het mogelijk is
geweest dat ondanks de aanwezig
heid van hoogwaardig materieel de
vergissing kon worden begaan het
burgervliegtuig neer te halen. Het
onderzoek wordt over twee weken
afgesloten en in die tijd mogen
geen mededelingen worden ge
daan aan de media.
De Amerikaanse vice-president
George Bush heeft gisteren gezegd
dat hij Iran geen excuses zou aan
bieden na het neerschieten van een
burgervliegtuig.
Hij zei dat het nog te vroeg is om
nu al te besluiten schadevergoe
ding te betalen aan de families van
de slachtoffers van de vliegramp.
„Wacht maar tot we alle feiten ken
nen". aldus Bush.
Bush sprak met verslaggevers
aan boord van zijn regeringsvlieg
tuig, terwijl hij op weg was naar
een verkiezingsbijeenkomst in
Dallas. Gevraagd of excuses van de
VS op zijn plaats zijn, zei hij: „Nee,
maar we hebben gedaan wat we
waarschijnlijk ook moesten doen:
officeel onze spijt betuigen over
het feit dat onschuldige levens ver
loren zijn gegaan, maar excuses
zou ik, gezien de feiten, niet aanbie
den."
Een pro-Iraanse groep in Liba
non heeft gedreigd twee Ameri
kaanse gijzelaars ter vergelding te
doden. De „organisatie voor revo
lutionaire gerechtigheid" (ORJ),
dié de Amerikanen Edward Austin
Tracy en Joseph James Cicipio
vasthoudt, uitte haar dreigement in
een getypte verklaring die werd af
gegeven bij een westers persbu
reau in Bayrut. Ter identificatie
jvas een kopie van Tracy's pas
poort bijgevoegd.
Maatregelen Britse regering
LONDEN (Rtr) - De Britse minister
van volksgezondheid, Tony New
ton, heeft gisteren in het parlement
nieuwe maatregelen aangekondigd
om seksueel misbruik van kinde
ren tegen te gaan. De Britse rege
ring heeft tot de maatregelen beslo
ten na de publicatie van een juri
disch rapport waarin artsen en so
ciaal werkers in het noordelijke
graafschap Cleveland ervan wor
den beschuldigd overhaast te heb
ben gereageerd toen zij afgelopen
zomer 121 kinderen uit hun ouder
lijk huis haalden.
De kinderen werden aan de zorg
van de plaatselijke autoriteiten toe
vertrouwd, nadat twee artsen van
het Middlesbrough General Hospi
tal in Cleveland hadden vastge
steld dat zij seksueel waren mis
bruikt. Inmiddels zijn 98 kinderen
weer naar huis teruggekeerd.
In Groot-Brittannië is door deze
zaak een nationaal debat over kin
dermishandeling op gang geko
men. Volgens deskundigen komt
kindermishandeling steeds vaker
voor. Uit het rapport blijkt dat in
sommige gevallen inderdaad spra
ke was van seksueel misbruik,
Buitenland kort
Hitte
Italië, Joegoslavië en Grieken
land zuchten onder een ware hitte
golf. In Italië, liep het kwik giste
ren op sommige plaatsen voor de
tweede dag op tot 44 graden. In Pa
lermo op Sicilië stierf een oudere
man op het strand aan een hartaan
val, terwijl in Bari een vrouw aan
de hitte bezweek en dood in haar
woning werd aangetroffen.
Schildpadden
De Turkse regering heeft een
strook van enkele honderden kilo
meters kust langs de Egeische Zee
tot .speciale beschermingszone"
verklaard ter bescherming van een
met verdwijning bedreigd soort
zeeschildpadden dat daar leeft. Al
le bouw moet worden stopgezet.
De dieren komen elke zomer eie
ren leggen op het strand van Da-
lyan, de enige plaats waar zij dat in
het Middellandse Zee-gebied doen.
Mandela
Zuidafrikaanse artiesten en anti-
apartheidsgroepen organiseren op
17 juli een tien uur durend concert
om de 70e verjaardag van de gevan
gen zwarte nationalistische leider
Nelson Mandela te vieren. Ver
wacht wordt dat 25.000 mensen het
concert zullen bijwonen in het re
creatiepark Fun Valley. Dit is gele
gen buiten Soweto, de grootste
Zuidafrikaanse zwarte woonstad,
bij Johannesburg.
Walvisvlees
De Finse minister van milieu
heeft 200 ton walvisvlees terugge
stuurd naar IJsland. Volgens de
minister is de commerciële exploi
tatie van walvisvlees verboden op
grond van een internationale con
ventie.
maar dat een groot aantal ouders
ten onrechte beschuldigd werd.
Volgens het rapport hadden de kin
deren in alle gevallen het meest ge
leden onder de abrupte verande
ring in hun leven.
Het ministerie van volksgezond
heid zal nu een Bureau voor Kin
derbescherming opzetten dat aan
vragen van de lokale autoriteiten
om kinderen bij pleegouders onder
te brengen, moet onderzoeken. Het
ministerie heeft richtlijnen ge
stuurd naar artsen en verpleegsters
in Groot-Brittannië. Volgens die
richtlijnen moeten zij de diagnose
van seksueel misbruik niet alleen
baseren op een lichamelijk onder
zoek, maar moeten zij ook „zorg
vuldig luisteren naar wat kinderen
te vertellen hebben en dat serieus
nemen". In de zaak in Cleveland
hielden veel kinderen vol niet mis
bruikt te zijn. Ook wil de regering
de opleiding van maatschappelijk
werkers en medisch personeel ver
beteren. Daarvoor is ruim 24 mil
joen gulden uitgetrokken.
Dubcek mag op reis
PRAAG (Rtr) - De voormalige
Tsjechoslowaakse partijleider,
Alexander Dubcek, krijgt waar
schijnlijk toestemming om, voor
het eerst in bijna twintig jaar, naar
het buitenland te gaan. Dit heeft de
woordvoerder van de regering in
Praag, Miroslav Pavel, gisteren be
kendgemaakt. Volgens een voor
malige partijcollega heeft Dubcek
het verzoek ingediend naar Italië te
mogen reizen om in september een
eredoctoraat in de politieke weten
schappen van de universiteit van
Bologna in ontvangst tk kunnen
nemen. Woordvoerder Pavel be
vestigde dat de oud-partijleider
een paspoort heeft aangevraagd.
„Ik denk dat dit verzoek gehono
reerd zal worden", zei hij.
Bloedbad in
Colombia een
Vergissing"
BOGOTA (IPS) - Een i
lombiaanse terreurgroep heeft zich
op macabare wijze aangediend. In
een verklaring heeft het „Rood
Fascistisch Leger" meegedeeld dat
zeventien mensen afgelopen zon
dag per abuis zijn vermoord. Het
drama speelde zich af in de oostelij
ke provincie La Meta. Een busje,
dat met 18 personen onderweg was
van het dorp Granada naar El Cas
tillo, werd vanuit een hinderlaag
beschoten. Alleen een achtjarig
kind overleefde de aanslag en is
zwaar gewond in een ziekenhuis
opgenomen.
In de verklaring, die in La Meta is
verspreid, werd gezegd dat de ko
gelregen bedoeld was voor de bur
gemeester van El Castillo. Sal
vador Mazo, die enkele uren later
in een soortgelijk busje de plaats
des onheils passeerde. Mazo is lid
van de linkse partij Vaderlandse
Unie (UP). De afgelopen twee jaar
zijn honderden UP-leden ver
moord door rechtse doodseska
ders.
De politie en journalisten ver
moedden maandag al dat er sprake
was van een vergissing. De burge
meester van Granada, Henry Pa-
checo, verklaarde dat geen van de
17 slachtoffers een strafblad had.
FRAUDE - De Mexicaanse opposi
tiepartijen hebben de regering er
van beschuldigd bij de gisteren ge
houden verkiezingen op grote
schaal fraude te hebben gepleegd.
Volgens de partijleiders stonden er
op de kieslijsten namen van men
sen die allang dood zijn.
ADVERTENTIE
BAYRUT (AP) - De belegerde aan
hangers van PLO-leider Yasser
Arafat in het tot ruïnes gereduceer
de Palestijnse vluchtelingenkamp
Bourj el-Barajneh bij de Libanese
hoofdstad Bayrut onderhandelen
met hun pro-Syrische belagers
over ontruiming van het kamp.
Voor de duur van de onderhande
lingen, die worden gevoerd met Al
gerijnse bemiddelaars, Syrische
militairen en vertegenwoordigers
van linkse Libanese milities, zijn
de beschietingen door de pro-Syri
sche volgelingen van kolonel
Saeed Mousa (de groepering 'Fa-
tah-opstand') gestaakt. Terwijl de
onderhandelingen gisteren gaande
waren, deden zich aan de rand van
het kamp verschillende schermut-
Aanhang van
Arafat moet
kamp verlaten
selingen voor. Een woordvoerder
van Fatah-opstand zei dat de man
nen van Arafat het kamp alleen zul
len mogen verlaten als zij al hun
wapens inleveren. Hij zei dat zij
dan waarschijnlijk zouden worden
overgebracht naar PLO-bases in de
buurt van de zuidelijke havenstad
Sidon. De aanhangers van Arafat
zijn ver in de minderheid bij de met
artillerie, raketten en zware mortie
ren bewapende manschappen van
Mousa, die het kamp voortdurend
hebben gebombardeerd. De neder
laag in Bourj el-Barajneh, na de
ontruiming van het kamp Chatilla
op 27 juni, betekent dat voor Arafat
nu de kansen verkeken zijn dat hij
een nieuwe machtsbasis in de kam
pen bij Bayrut kan opbouwen. Van
de kampen zelf is weinig meer
over. Tachtig procent van Bourj el-
Barajneh is verwoest en van de oor
spronkelijk 20.000 bewoners zijn er
17.000 naar elders gevlucht. De vol
gelingen van Mousa werden in mei
door de PLO de kampen uitge
gooid, maar met Syrische hulp
konden zij zich reorganiseren en de
tegenaanval inzetten, die nu succes
blijkt te hebben.
RAWALPINDI (Rtr) - Een Pakis
taanse rechtbank heeft vijf Pales-
tijnen ter dood veroordeeld we
gens kaping van een Amerikaans
vliegtuig in september 1986, waar
bij 22 mensen de dood vonden. De
rechter Mohammad Zafar Babar
verklaarde alle vijf Palestijnen
Doodstraf voor vliegtuigkapers
schuldig aan de kaping van de
Boeing 747 van de Amerikaanse
luchtvaartmaatschappij Pan Am,
die met 390 mensen aan boord op
het vliegveld van Karachi stond.
Vier van de vijf werden gevangen
genomen toen Pakistaanse com
mando's het vliegtuig bestormden.
Een vijfde man werd later gearres
teerd. De kapers zullen in hoger be
roep gaan. Eén van de kapers ver
klaarde na afloop van het proces:
„Als we vrijkomen, zullen we weer
een Amerikaanse vliegtuig kapen.
We zullen doorgaan met kapen tot
dat ons land vrij is."
Goedhart voor een
topmerk keuken
Goedhart voor een
kookklare oplevering
van uw keuken
Hoeft u niet te zorgen voor loodgieter
elektricien tegelzetter en overige
vakmensen.
Goedhart ook voor een
betaalbare keuken
Keuze uit ruim 40 keukenopstellingen
in diverse merken van 3000,— tot
30.000,-
Goedhart Bouwhuis
Hoorn 126a (tegenover Avifauna) Alphen a/d Rijn Tel 01720-22100
Openingstijden 8 30-12 30 uur - en 13 30-17 30 uur Zaterd 10 00-16 00 uur
Vrijdag koopavond tot 21 00 uur
PARAMARIBO De Surinaamse
regering is er na de eerste onder
handelingsronde met het Jungle
commando van Ronnie Brunswijk
niet in geslaagd een stap verder te
komen op de weg naar vrede in
oost-Suriname. Er liggen nu twee
protocollen over 'stopzetting van
de vijandelijkheden' en het 'instel
len van controleposten op de nale
ving van die stopzetting'. Die pro
tocollen zijn door het Junglecom
mando en de Surinaamse onder
handelingsdelegatie ondertekend.
door
Marie-Annet van
Grunsven
En dan is er ook nog een 'aanhang
sel', dat slechts geparafeerd is door
de regeringsdelegatie. Daarin
wordt een internationale vredes
macht als noodzakelijke voorwaar
de gesteld voor een wapenstil
stand.
Dat aanhangsel heeft voor grote
verwarring gezorgd. Want toen pre
sident Shankar de resultaten van
de vredesbesprekingen bekend
maakte, zei hij er niet bij dat de re
gering hoegenaamd niets voelt
voor het inschakelen van een inter
nationale vredesmacht, omdat
men zich wil houden aan de rege
ringsverklaring, waarin Brunswijk
„een Surinaams probleem" ge
noemd wordt, dat door Surinamers
opgelost moet worden.
Als Shankar wat minder cryp
tisch was geweest, had hij zich veel
verbaal geweld' van vakbondslei
ders en politieke tegenstanders
kunnen besparen. Legerleider
Bouterse opende de rij in een rede
voering ter gelegenheid van het
eenjarige bestaan van zijn NDP, al
nam hij daarin een gematigd stand
punt in over de vredesonderhande
lingen. Bouterse moet dus al op de
hoogte geweest zijn van de weige
ring van de regering vreemde troe
pen in te schakelen.
Granmans
Vakbondsleider en aanvoerder
van de Surinaamse Partij van de
Arbeid, Fred Derby, was dat een
dag later niet. Hij ging hevig tekeer
tegen een vredesmacht, „waar Su
riname geen controle over heeft en
die na verloop van tijd zijn eigen
gang kan gaan". Weer een dag later
verdacht de politieke leiding van
de NDP de regering ervan een in
ternationale vredesmacht in te zet
ten „tegen het Nationaal Leger, dat
zal weigeren zich tegen de bevol
king te keren als deze in opstand
komt tegen devaluatie en massa
ontslagen van ambtenaren".
Shankar maakte gisteren tijdens
een persconferentie een eind aan
de verwarring die hijzelf mede had
gesticht: „Ook de regering zag
niets in internationale interventie".
De protocollen over „stopzetting
van de vijandelijkheden" zijn in de
ijskast gestopt. Getekend of niet
door de officiële regeringsdelega
tie. „Ik zou niet weten wie dat zou
moeten controleren", zei Shankar.
De regering laat het Junglecom
mando nu even links liggen en gaat
eerst praten met de granmans en
kapiteins uit het binnenland, de
traditionele stamhoofden. Dit is
een marsroute die bij eerdere gele
genheden al is voorgesteld door het
Nationaal Leger. Ook de laatste re
geringen „onder Bouterse" hebben
geprobeerd het conflict te stoppen
door de invloed van de granmans
aan te wenden. Tot nu toe is dat
niet gelukt.
De granmans kunnen alleen
maar beslissingen nemen over het
houden van een grote volksverga
dering (Grankrutu); iets wat maan
den voorbereiding vergt. Probleem
is ook dat twee van de vier gran
mans hoogbejaard zijn en daardoor
niet naar Paramaribo kunnen rei
zen. En dan is er nog de vraag in
hoeverre de stamhoofden een apart
gesprek met Paramaribo niet zul
len zien als 'verdeel en heers-poli
tiek' indien het Junglecommando
er niet bij betrokken wordt.
Uit een verslag van de Utrechtse
antropoloog Thoden van Velzen is
bekend dat granman Gazon van de
Auganers (waar Ronnie Brunswijk
toe behoort) zich volstrekt afzijdig
heeft gehouden van het conflict
tussen het Junglecommando en de
regering. Maar tegelijkertijd meldt
Thoden van Velzen dat Brunswijk
in het stamgebied van de Auganers
geen feest of begrafenis overslaat,
zodat zijn mvloed op de stamleden
groot zal zijn. De regering loopt dus
het risico geen stamhoofden maar
afgevaardigden te ontmoeten, die
uit beleefdheid overal ja op zullen
zeggen, maar die niet bij machte
zullen zijn Brunswijk te stoppen.
Hoe langer het conflict duurt,
hoe meer de Boslandcreolen de du
pe worden. De situatie in de kam
pen in Frans-Guyana is uitzicht
loos geworden nu
Brunswijk tot hun woordvoerder
hebben benoemd en eisen dal Bou
terse berecht wordt of uit Surina
me vertrekt. Bouterse liet daarop
prompt weten dat „mensen die de
ze eis stellen nog heel lang in
Frans-Guyana zullen blijven".
Ook de toestand van de duizen
den vrouwen en kinderen die, de
gevechten ontvlucht, in Paramari
bo terecht gekomen zijn, wordt
steeds moeilijker. Zij huizen in
overbevolkte woningen bij familie
en velen hebben in aanbouw zijnde
volkswoningbouwprojecten ge
kraakt waar ze ieder moment uitge
zet kunnen worden. Voor de over
heid is een bijkomend probleem
dat vluchtelingen die in de stad een
baantje gevonden hebben, niet
snel bereid zullen zijn terug te ke
ren naar het primitieve binnen
land.
ven van een oplossing, zijn de Sara-
magganers aan de bovenloop van
de Surinamerivier. Van de gevech
ten tussen Brunswijk en het leger
is in dat gebied al geruime tijd niets
Maar wel hapert
nog steeds de bevoorrading, zijn de
scholen gesloten en zijn overheids
diensten nog niet naar het gebied
teruggekeerd.
Een spoedige oplossing is niet in
zicht. VN-gedelegeerde voor
vluchtelingenzaken Gordon Len
nox heeft zich, na enige weken in
Frans-Guyana en Paramaribo
doorgebracht te hebben, hoofd
schuddend uit de voeten gemaakt.
Een medewerker van de Frans-
Guyanese prefect, na 3000 pagina's
literatuur gelezen te hebben over
de verhouding stad-binnenland in
Suriname: „De regering in Para
maribo realiseert zich niet hoe diep
dit conflict is en hoe moeilijk het is
op te lossen. Voorlopig vindt men
het wel blijkbaar wel makkelijk dat
de mensen bij ons zitten".