NZH móet bezuinigen
of het kost ons de kop'
Offshore eiste al eerder tientallen levens
Interview
Directeur Testa Idaagt over onbegrip vakbonden
Zusters verkopen hun Shell- en Philips-aandelen
HAARLEM - "Als wij verliezen lijden, dan gaat het bedrijf
aan gort". Jonkheer drs. A. Testa, de hoogste baas van het
grootste Nederlandse streekvervoerbedrijf NZH, legt zijn
conclusie bikkelhard op tafel. Aan het eind van een ge
sprek dat twee uur heeft geduurd spreekt er bewogenheid
uit zijn woorden. Betrokkenheid ook. Betrokkenheid bij
het Haarlemse busbedrijf dat hij al sinds 1984 onderne
mingsgeest wil bijbrengen.
door
Jan Kuys en André
Bisschop
De uitgangspunten van het ge
sprek liggen glashelder op tafel.
Buschauffeurs van de NZH leggen
het werk neer, omdat het bedrijf
bezuinigingen wil doorvoeren die
hen direct in hun portemonnee ra
ken. Bestuurders van de vakbon
den FNV en CNV roepen om het
hardst dat er met de NZH niet te
praten valt over het afwentelen van
de dreigende bezuinigingen en ver
wijten Testa een halsstarrige en ar
rogante houding.
Testa op zijn beurt beklaagt zich
over het onbegrip van de vakorga
nisaties, die geen snars begrijpen
van het vernieuwingsproces dat de
NZH doormaakt. De NZH heeft
een ernstig arbeidsconflict in huis.
Een conflict dat gezien de opstel
ling van beide partijen voorlopig
nog niet is opgelost.
De NZH-directie is deze dagen
niet bepaald happig op contacten
met de pers. Volgens de directeur
begrijpen ook de media niet waar
het conflict precies om draait. Ter
illustratie toont de directeur enkele
kranteknipsels, waarin wordt ge
sproken over 'cao-onderhandelin
gen' en over 'het niet-uitbetalen
van overuren'. "Als de mensen dit
lezen, moeten ze daarbuiten wel
denken dat ik hartstikke gek ben,"
verzucht de geplaagde Testa.
Geen grenzen
Om een eind te maken aan de
volgens hem mede door de vak
bond op gang gebrachte geruch
tenstroom. is hij bereid ophelde
ring te verschaffen over de achter
gronden van het conflict. Omstan
dig doet hij een groot stuk geschie
denis van de NZH uit de doeken.
Hij vertelt over de jaren vóór 1970,
toen het bedrijf zichzelf nog kon
bedruipen. Het openbaar vervoer
was in die tijd een winstgevende
onderneming.
Toen de fundamenten van de
verzorgingsstaat in de jaren zeven
tig waren gelegd en de economi
sche groei geen grenzen kende,
was de overheid niet te beroerd de
bij het openbaar vervoer ontstane
tekorten bij te spijkeren. Die tekor
ten waren het gevolg van afgeno
men opbrengsten, gestegen kosten
en het verdwijnen van een deel van
de 'openbaar vervoer-koek' naar
vrijbuiters, zoals bijvoorbeeld taxi
bedrijven. die wel zin hadden een
lucratief graantje van die koek mee
te pikken.
Overigens hoefden directeuren
van busbedrijven zich in deze tijd
nog geen zorgen te maken over de
Financiën. De vrijgevigheid van de
royale overheid kende vooralsnog
geen grenzen. Pas later, toen de te
korten over het hele land in de hon
derden miljoenen gingen lopen,
vroeg een bezorgde minister zich af
of het mogelijk niet wat minder
kon. Omdat oliecrisis en econo
misch verval de rijke jaren een an
der aanzien hadden gegeven, ging
de overheid paal en perk stellen
aan de uitgaven voor het openbaar
vervoer.
Te duur
Zoals overigens ook andere sec
toren van het maatschappelijk le
ven, die tot dan handenvol geld
kostten moesten gaan inleveren.
Minister Smit-Kroes introduceer
de voor het openbaar vervoer ver
volgens de 'niet meer, maar ook
niet minder' maatregel. De streek
vervoerders kregen drie jaar lang
hetzelfde bedrag om hun tekorten
te dekken. Volgens Testa kwamen
de busbedrijven er op deze manier
nog genadig van af.
De boodschap was echter onmis
kenbaar: het openbaar vervoer
werd te duur en het was aan de be
drijven zelf daar iets aan te doen. In
die periode nam Testa het NZH-
roer in handen. Binnen een mum
van tijd waaide er een tot dan onge
kend frisse wind door het bedrijf.
Testa voerde dienstverlening, een
ondernemingsgerichte aanpak en
kwaliteit hoog in zijn vaandel. Bin
nen de NZH kregen nieuwe ideeën
een kans en werd initiatief weer op
prijs gesteld. Bovendien probeerde
Testa de drempels tussen verschil
lende afdelingen en bazen weg te
halen. De NZH moest weer als een
gewoon bedrijf gaan werken.
In 1984 had minister Neelie
Smit-Kroes het adviesbureau
McKinsey in de arm genomen.
McKinsey kreeg de opdracht een
helder beleid uit te stippelen waar
door de streekvervoersbedrijven
duidelijkheid werd geboden over
hun toekomst. Simpel gezegd be
dacht het bureau het volgende: de
bedrijven moeten zo snel mogelijk
terug naar een situatie, waarin on
dernemerschap en winstgevend
heid niet vies meer zijn.
Concurrerend
Volgens Testa een spectaculaire
verandering in het tot dan gevoer
de beleid. Voor het eerst moest het
openbaar busvervoer concurre
rend gaan werken. Een ontwikke
ling overigens, waar de NZH op dat
moment al op inspeelde.
In de door McKinsey ontworpen
regeling geeft de overheid de bus
bedrijven jaarlijks een vergoeding
per 'produktief busuur', dat is elk
werkelijk met de bus gereden uur.
Deze opzet gaat 1 januari 1990
van start. Tot zolang is er sprake
van een tussenoplossing. Smit-
Kroes geeft de busmaatschappijen
nu een X-bedrag en daar moeten ze
het twaalf maanden mee zien te
redden. Eventuele tegenvallers,
zoals een onverwachte stijging van
de benzineprijzen, moeten dus ook
door het bedrijf zelf worden opge
vangen.
Volgens berekeningen van een
landelijke werkgroep, zo stelt het
NZH-management nadrukkelijk,
ziet de financiële toekomst van de
NZH er na 1 januari 1990 allerminst
rooskleurig uit. Wanneer er niet op
zeer korte termijn bezuinigd
wordt, lijdt de NZH vanaf dat mo
ment in het slechtste geval zo'n
slordige tien miljoen gulden verlies
per jaar. En dat op een totale omzet
van 200 miljoen gulden per jaar.
"Zo'n verlies kun je natuurlijk
niet lang volhouden. We moeten
dan ook binnen een tijdsbestek
van twee jaar onze uitgaven bijstu
ren anders kost het ons de kop. Het
blijkt nu dat de NZH een heel duur
bedrijf is," aldus Testa. Vandaar
dat hij nu al met een aantal bezuini
gingsmaatregelen in de perso
neelssfeer op de proppen is geko
men, niet langer de wao-uitkering
uit eigen zak wil aanvullen en de
ruime regeling voor het berekenen
van de door chauffeurs gewerkte
tijd wil terugdraaien.
Extraatje
Testa: "Wij hebben de pech, of je
kunt het ook de rijkdom noemen,
dat we het met onze wao-regeling
zo lang op dit niveau hebben volge
houden. In andere bedrijven be
staat zo'n regeling niet. Die uitke
ring geven we als extraatje boven
op wat al in de cao geregeld is. Vijf
jaar geleden hebben we onder druk
van de bezuinigingen van het rijk
al voorgesteld die regeling terug te
draaien. Maar daar viel toen niet
over te praten.
Dingen zoals de wao-aanvulling
die in het personeelsbeleid aan
Stakende NZH-chauffeurs, gisteren in Leiden. Volgens directeur Testa is er geen sprake van uitholling va\
:ao, en gaan alleen de extraatjes er af (foto anpi
toonbaar teveel zijn, dus bovenop
de cao geregeld zijn, die moeten nu
weg. We zijn heel lang in staat ge
weest leuke dingetjes te doen voor
ons personeel, maar nu kan dat niet
meer. En als de vakbonden deze re
geling zo belangrijk vinden, dan
moeten ze maar zorgen dat dat ex
traatje landelijk via de cao wordt
geregeld. Maar ik vraag me af of het
in de onderhandelingen dan nog
voorrang krijgt."
"In 1983 zijn we er al mee begon
nen het personeel via informatie
bijeenkomsten duidelijk te maken
dat de NZH Oude Stijl niet meer
kon. We hebben voortdurend ge
zegd dat we moesten gaan draaien
als een gewoon bedrijf en dat be
zuinigingen nodig waren. We heb
ben geprobeerd binnen het bedrijf
een cultuur te kweken van het den
ken in winst en verlies, 't Lijkt er
nu op dat het niet is gelukt. Het
management weet exact hoe we
het moeten doen, maar het pro
bleem is: hoe krijg je de grote groep
mee en hoe overtuig je de vakbond!
- De vakbond neemt het te bezui
nigen bedrag van 10 miljoen gul
den. gezien het resultaat van de on
derhandelingen tot nu toe, met een
korreltje zout.
Testa: "De bonden zeiden steeds
maar 'hoe het moet met die bezui-
nigingèn, zien we in 1990 wel weer'.
Dat is mij te linke soep. De bonden
anticiperen niet op komende ont
wikkelingen. Maar ik moét bezui
nigen. Ze weten toch ook dat we als
bedrijfsleiding aan het pezen zijn
om de continuiteit van het bedrijf
recht overeind te houden. Maar de
bonden denken niet mee. Ook die
wao is helemaal geen nieuwe kwes-
We hebben de Ondernemings
raad het hele verhaal al vanaf 1983
voorgehouden. Als die het toen
maar had opgepakt... Ze hebben
gedacht van uitstel komt afstel,
maar zo werkt het niet. Als ze toen
hadden geluisterd, dan hadden we
de regeling geleidelijk kunnen af
bouwen."
Onaanvaardbaar
"Afgelopen maandag hebben de
bonden hun laatste bod ingetrok
ken. Zij wilden dat het wao-extraa-
tje zou doorlopen tot 1 januari 1993.
Dat was voor ons onaanvaardbaar.
Per 1 januari 1990 gaan bij ons de
bezuinigingen in. waardoor we
vanaf dat moment scherp zullen
moeten concurreren. Er zijn nu al
aanvragen voor vergunningen van
touringcarbedrijven om het open
baar vervoer -te gaan doen. Wij
scheppen er een eer in met het
openbaar vervoer de toets der con
currentie te kunnen weerstaan.
Goed concurreren kan echter al
leen, als we financieel 'schoon'
zijn; vrij zijn van in het verleden
uitgedeelde extraatjes.
Tijdens de onderhandelingen
hebben we concessies gedaan,
maar die waren voor de bonden
niet voldoende. Onze manoeu
vreerruimte is echter opgesou
peerd. De vakbonden hebben tij
dens de onderhandelingen zelfs ge
zegd dat we de kosten zo hoog mo
gelijk moesten opvoeren, omdat
het ministerie dan wel met meer
geld over de brug zou komen.
Daarmee verzwak je echter je eigen
concurrentiepositie. Daar pas ik
Testa zegt tien miljoen te willen
bezuinigen, maar heeft al met een
voorstel dat eén miljoen gulden
meteen de vakbonden op zijn nek.
Dat biedt weinig uitzicht op ver
dergaande maatregelen. Testa ech
ter: "We hebben een pakket van
maatregelen die dat bedrag moeten
opbrengen. Voorlopig denken we
aan effectiever onderhoud, effi
ciënter werkën en het verhogen
van de opbrengsten door meer pas
sagiers binnen te halen. Ik weet ze
ker dat wij in een groei-markt zit
ten. Vooral wanneer het kabinet
iets wil doen aan de files in ons
land. Met die maatregelen die we
op dit vlak willen nemen zullen we,
denk ik, weinig te maken krijgen
met de bond. Het gaat hier per slot
van rekening niet direct over de
portemonnee van de chauffeurs."
Testa pijnigt zijn hoofd over een
oplossing, aangezien hij er ook
voor moet zorgen dat de bussen
blijven rijden. Maar toegeven is in
elk geval niet zijn antwoord. "We
zitten boven de norm van de cao en
we moeten vanwege de bezuinigin
gen omlaag waar we kunnen. Ik
doe niet mee aan het uithollen van
de cao. We zijn een fatsoenlijke,
vriendelijke werkgever en dat wil
len we blijven. Daarom betreur ik
het dat het conflict zo hoog is opge
lopen."
Ramp met booiplatform Piper Alpha voor Schotse kust tot nu toe de ergste
ROTTERDAM (GPD) - Naar het
zich laat aanzien is de ramp met het
boorplatform Piper Alpha de erg
ste die zich tot nu toe in de geschie
denis van de booreilanden heeft
voorgedaan. Het trieste record
vormde tot dusver de tragedie, die
zich op 27 maart 1980 voor de Noor
se kust afspeelde. Daar kapseisde
aan het begin van de avond het ho
tel-platform Alexander Kielland,
nadat in een storm een van de vijf
stalen poten zes meter in door
snee - onder het platform was
weggeslagen. Bij de ramp verloren
i het leven.
Een archieffoto van het boorplatform Piper Alpha.
De heer P. Schonfeld, woord
voerder van de Industriële Raad
voor de Oceanologie (IRO) was in
1974 aanwezig bij de installatie van
het booreiland Piper Alpha, waar
zich nu de jongste ramp uit de
offshore-geschiedenis heeft voor
gedaan. Hij noemt het achteraf op
vallend dat het een vol jaar duurde,
voordat alles bij die installatie op
zijn plaats stond. Volgens hem ge
beurde het werk destijds "op een
krakkemikkerige manier". Voor de
eigenaar van het platform, de Ame
rikaanse maatschappij Occidental,
is Piper Alpha echter altijd een
goede melkkoe geweest, aldus
Schonfeld.
Hij noemt het platform tamelijk
oud en ziet dat als een mogelijké re
den, waarom er iets is misgegaan.
Weliswaar zijn in de laatste jaren de
veiligheidseisen voor boorplat-
forms danig opgeschroefd, maar
zoals vrijwel alle booreilanden is
ook de Piper Alpha in de loop van
de tijd steeds verder uitgebreid en
volgebouwd. Dat er meer dan 200
man aan boord van het platform
waren is volgens Schonfeld het ge
volg van het feit. dat het vele men
sen vergende onderhoudswerk aan
boorplatforms voornamelijk in de
zomermaanden wordt uitgevoerd.
Ongelukken
Sinds 1975 hebben zich zeker
vijftien ernstige ongelukken in het
offshorebedrijf voorgedaan. Op 27
december 1965 zonk het Britse
booreiland Sea Gem voor de kust
van Midden-Engeland. Daarbij
kwamen 13 bemanningsleden om
het leven.
Op 25 november 1979 verdween
in de Golf van Bohai een olieplat
form in de golven, terwijl het in een
zware storm naar een nieuwe boor
put werd gesleept. Slechts twee
van de 74 bemanningsleden kon
den worden gered.
Op 2 oktober 1980 kwamen bij
een explosie op een oliebooreiland
in de Perzische Golf 19 mensen om
het leven. De ramp veroorzaakte
een enorme olievlek van 1800 vier
kante kilometer.
Op 15 februari 1982 verging voor
de kust van Newfoundland (Cana
da) het booreiland Ocean Ranger
tijdens een storm. Alle 84 beman
ningsleden verloren het leven.
Op 3 maart 1983 deed zich een
ontploffing voor aan boord van een
Frans booreiland voor de kust van
Congo, die aan dertien mensen het
leven kostte. Bij de brand die op de
explosie volgde raakten 32 mensen
ernstig gewond.
Op 16 augustus 1984 kwamen
voor de Braziliaanse kust 37 be
manningsleden om nadat door een
gasontploffing brand was ontstaan
aan boord van een olieplatform.
Op 21 mei 1985 kenterde het
booreiland Tonkaway in een baai
bij de Amerikaanse staat Louisia
na. Elf mensen vonden de dood.
In juni 1979 ontplofte een put
van de Ixtoc One voor de Mexi
caanse kust. Acht maanden lang
stroomde ruim drie miljoen liter
ruwe olie de zee in, voordat de
ramp kon worden bedwongen. Een
eender ongeluk deed zich in april
1977 in de Noordzee voor waar het
platform Bravo in het Ekofisk-veld
ontplofte. Er waren geen slachtof-
Cursussen
Zowel in Nederland als 111 Enge
land worden cursussen voor
offshore-personeel gegeven, die
verplicht moeten worden gevolgd.
Daar leert men wat te doen m geval
van een explosie of andere ramp,
hoe men op zee kan overleven en
hoe de brandbestrijding moet wor
den aangepakt. In Nederland moet
men een dergelijke cursus drie da
gen per jaan volgen. De regels in
Engeland en Nederland verschil
len nauwelijks van elkaar en wor
den in het kader van het Europa
van 1992 nog verder op elkaar afge
stemd. Bij de cursussen wordt ook
aandacht besteed aan de zogeheten
'blow out', als de oliestraal uit de
boorput vlam vat.
De congregatie van de Zusters
Ursulinen in Bergen (Noord-Hol
land) verkoopt haar Shell- en
Philips-aandelen. Tegelijk vra
gen de zusters de Shell- en Phi-
lips-directies, hun bedrijven als
nog uit Zuidafrika terug te trek
ken "zolang daar geen funda
mentele veranderingen komen
die de zwarte bevolking recht
doen". "Deze daad zou van groot
economisch en psychologisch
belang zijn om het blanke regime
tot verandering te dwingen".
Ondanks herhaalde oproepen
van de Zuidafrikaanse Raad van
Kerken en bisschoppenconfe
rentie en andere zwarte organisa
ties, gesteund door kritische aan
deelhouders en kerkelijke orga
nisaties in Nederland, gaat men
door met investeringen in dat
land. Volgens het bestuur van de
Zusters Ursülihen blijft daar
door een van de laatste vreedza
me middelen om het apartheids
regime omver te werpen onge
bruikt "en moeten we het ergste
vrezen voor de toekomst van zo
wel blank als zwart Zuidafrika".
Bisschoppen
De rooms-katholieke bis
schoppenconferenties hebben
van de Vaticaanse congregatie
voor de bisschoppen een werk
document gekregen over hun
theologische en juridische bete
kenis. Verwacht wordt, dat zij
vóór het eind van het jaar daarop
reageren. De volledige tekst van
het werkdocument is opgeno
men in het laatste informatiebul
letin van het Rooms-Katholiek
Kerkgenootschap.
De Vaticaanse congregatie ziet
de bisschoppenconferenties
vooral als nuttige hulporganen
met een praktisch pastoraal oog
merk. Ze hebben geen collegiale
leerambtelijke bevoegdheid.
Het werkdocument signaleert
ook bepaalde gevaren. Bisschop
penconferenties kunnen uit
groeien tot logge, bureaucrati
sche organen. De vrijheid van
bisschoppen kan al te zeer wor
den beperkt. Ook is denkbaar
dat bisschoppenconferenties
een min of meer onafhankelijke
koers ten opzichte van de 'Heili
ge Stoel' (de paus) gaan varen.
De Amerikaanse bisschoppen
conferentie heeft in een eerste
bespreking van het werkdocu
ment al scherpe kritiek geuit op
de 'erbarmelijke kwaliteit' ervan.
Aartsbisschop John May verde
digt de theologische basis en lee
rambtelijke bevoegdheid van
bisschoppenconferenties. Een
commissie onder zijn leiding zal
de reactie van de Amerikaanse
bisschoppen opstellen.
Euthanasie. Alle hervormde
kerkeraden en predikanten in
ons land krijgen deze dagen het
boek 'Euthanasie en pastoraat'
(158 pagina's) toegezonden. Wat
de laatste jaren in de Hervormde
Kerk en de Gereformeerde Ker
ken op synodaal niveau over dit
vraagstuk is geschreven en ge
zegd, is in dit boek terug te vin
den.
"Het vraagstuk van de eutha
nasie is, pastoraal en ethisch, een
uiterst aangelegen zaak", schrijft
het hervormde synodebestuur in
een 'woord vooraf. "Het vereist
zorgvuldige doordenking". 'Eu
thanasie en pastoraat' is een uit
gave van Boekencentrum BV in
Den Haag en kost in de boekhan
del f. 14,90.
NBG 175 jaar
Het hervormde synodebe
stuur heeft alle kerkeraden ge
vraagd, mee te werken aan acties
van regionale afdelingsbesturen
van het Nederlands Bijbelge
nootschap (NBG) ter gelegen
heid van het 175-jarig bestaan
volgend jaar.
In zijn brief zegt het kerkbe
stuur, "dat onze kerk de arbeid
en deskundigheid van het Bijbel
genootschap niet kan missen bij
de uitvoering van de kerkordelij-
ke taak de bijbel te verspreiden
onder het Nederlandse volk en
hulpmiddelen te verschaffen
voor het lezen en verstaan er
van". "Ons kerkewerk staat of
valt met het beschikbaar hebben
van de bijbel. Daarom verdient
het Bijbelgenootschap de steun
van de gemeente".
Het bestuur van de gerefor
meerde synode zond een soort
gelijke brief aan zijn kerkeraden.
Monumentendag. Zaterdag
17 september is bestemd tot
'Open Monumentendag'. Zoals
het zich nu laat aanzien, zullen
die dag ten minste 850 kerkge
bouwen in 400 gemeenten hun
deuren ontsluiten. Dat is onge
veer een vierde van het totale
aanbod van cultuur- en natuur
monumenten dat men dan kan
bezoeken.
Er komt een krant met een lijst
van alle opengestelde monumen
ten. Die zal verkrijgbaar zijn bij
de plaatselijke comité's en de
VVV- en ANWB-kantoren.
i.ue sticntmg Open Monumen
tendag zetelt in Amsterdam. Sint
Antoniebreestraat 69, 1011 HB.
020-277706).
Fresco's in gevaar. De zeer
waardevolle fresco's en andere
muurschilderingen in de Grote
Kerk van Harderwijk dreigen
voorgoed verloren te gaan als
niet snel maatregelen worden ge
nomen tegen het oprukkende
vocht. Het vochtprobleem is een
gevolg van een verkeerde keuze
voor de waterhuishouding van
de historische kerk bij de laatste
restauratie (van 1968 tot 1980),
Er is toen besloten, een groot
deel van het kerkdak zonder go
ten te laten. Dakgoten zouden uit
historisch oogpunt niet verant
woord zijn. Men heeft zich ken
nelijk niet gerealiseerd welke
hoeveelheden hemelwater al bij
een beetje regen van de grote
dakoppervlakken moeten wor
den afgevoerd.
Secretaris M. Duursma van de
hervormde kerkvoogdij: "Bij
harde wind en door de draaiwin
den rond de kerk spoelen de voe
gen uit het metselwerk. Herstel
is op het hoge dak moeilijk uit te
voeren. De leien gaan er dan af en
zo ontstaat er nog meer schade".
De muren van de kerk worden
door de mosvorming steeds
groener.
Definitieve oplossing is: repa
ratie en alsnog goten aanbren
gen. Dat kost zeker een half mil
joen gulden. De subsidie-aanvra
gen zijn inmiddels verzonden.
De fresco's, die vóór de restau
ratie onder lagen kalk waren ver
borgen, behoren tot de zeldzaam
ste van het land. Bij de kerkres
tauratie zijn ze allemaal weer te
voorschijn gehaald en centime
ter voor centimeter gerestau
reerd. In het lichte interieur met
zijn overdaad aan wit vormen zij
een uitbundige versiering. Het
afbladderen van deze middel
eeuwse pracht heeft het kerkbe
stuur naar de alarmklok doen
snellen, temeer omdat het moei
lijk aansprakelijk kan worden
gesteld voor wat de restauratie
deskundigen destijds, in overleg
met Monumentenzorg, hebben
besloten.
Hervormde Kerk: beroepen
te Hierden W. de Bruin Herwij
nen; aangenomen naar Lange-
zwaag (Fr.) voor deelwerk kandi
daat R. J. Immink aldaar, naar
Gemert en Boekei E. Ockels An-
jurn, naar Wierden (deelgemeen
te 'Kapel') J. Timmers Achlum-
Hitzum (Fr., hervormd-gerefor
meerd); bedankt voor Schoonho
ven H. Veldhuizen Hillegers-
berg.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: beroepen te Bruns-
sum-Treebeek en te Dokkum J.
A. Boersema, laatstelijk zen
dingspredikant, wonend te
Amersfoort, te Helpman H. J.
Siegers Leek; bedankt voor Be-
dum J. van de Wetering Hauler-
wijk.
Mensenrechten. Broeder
Roger Schutz, prior van de oecu
menische gemeenschap Taizé in
Frankrijk, heeft de Verenigde
Naties voorgesteld, een interna
tionaal gerechtshof voor de men
senrechten op te richten. Het zou
in de plaats moeten komen van
de VN-commissie voor de men
senrechten, die jaarlijks in Gene
ve vergadert.