Als een naakte ridder het strijdperk in
Amerika's hopeloze oorlog tegen drugs
Fietsen in Duitsland: heel veel ergernis, erg weinig lol
ZATERDAG 2 JULI 1988
PAGINA 31
Zaterdagmorgen negen uur. Een
pril voorjaarszonnetje geeft mijn ra
cefiets een zachte glans. De bandjes
keihard, bidon gevuld, de broek in
het vet, kaart in de mini-rugzak. Al
les is klaar voor een fikse tocht dooi
de heuvels van het Zevengebergte.
Langzaam warm draaien, een klein
verzet. Na ongeveer vier kilometer
grote weg duikt een bordje 'fietspad'
op.
door Hans Hoogendijk
Een uitzondering in dit land, waar de
doorsnee fietser zich moet behelpen met
een smalle strook, min of meer uit asfalt
bestaand, wegdek achter de vangrail. En
precies daar belanden na iedere aanrij
ding de resten voorruit of blik. Gevolg:
lekke banden.
Mijdt de fietser deze hindernissen dan
komt hij op de provinciale wegen te
recht. Daar is aan de kant meestal een
vrij brede strook asfalt door een forse,
ononderbroken witte streep gescheiden
van de rest van de weg. Zo'n streep mag
ook in dit land niet worden overschre
den. Geen vuiltje aan de lucht dus. Maar
helaas, doordat zich zo weinig Duitsers
buiten de bebouwde kom op de fiets wa
gen, gebruiken de automobilisten, de
vrachtwagenchauffeurs voorop, die ex
tra meters om van de tweebaansweg een
alternatieve vierbaansweg te maken. Het
gevolg is dat de argeloze fietser het risico
loopt te worden verpletterd door tonnen
staal of de berm in moet duiken om zie
kenhuisopname te voorkomen.
Lekke band
Vanmorgen niets van dit al. Een heus
fietspad. En wat voor één. Na twee kilo
meter vals plat komt de eerste col. Een
stijging van acht procent over drie kilo
meter, zo leert de kaart. Dat is afzien;
maar volgens diezelfde kaart volgt daar
na een kilometerlange afdaling dwars
door het bos. Het klopt precies. Alleen
houdt op de top het asfalt op en veran
dert het pad in een steenslagweggetje vol
kuilen en boomwortels. Toch maar pro
beren. Glibberend en schuivend, inmid
dels lichtelijk balend, vervolgt de lief
hebber zijn tocht. Niet lang. Na een paar
honderd meter is het zo ver: ssss. Lekke
band. En daar sta je dan moederziel al
leen zonder plakspullen in een groot
Duits bos.
Uren later wordt de woonstee weer be
reikt. Te voet. Of het fijn was, vraagt de
argeloze partner. Nee dus. maar wel aan
leiding om eens te onderzoeken waarom
in het Duitse verkeer de fietser vogelvrij
Fietsen zijn er genoeg in dit land. Vol
gens de statistieken vormen fietsers zelfs
een solide meerderheid. In 100 huishou
dens zijn weliswaar 117 auto s, maar ook
134 fietsen, inclusief die apparaten die al
jaren met een lekke band in de garage
staan. En ook de verkoop stijgt. Vorig
jaar werden meer dan vier miljoen nieu
we tweewielers verkocht.
Westduitsland stapt weer op de fiets. De een fietst om de spieren
te ontwikkelen, de ander jakkert zich af voor een beter milieu en
de derde omdat het zo lekker goedkoop is. Maar voor iedereen
geldt dat fietsen in de Bondsrepubliek nog altijd een brok ellende
is. Fietspaden zijn er nauwelijks en de optimist die toch probeert
op een gezonde manier van de ene plaats naar de andere te
komen, heeft een beste kans heel wat minder gezond te
arriveren dan de bedoeling was. Op het gebied van fietsen is
Westduitsland een puur ontwikkelingsland.
Een fietsenhandelaar: ..Vooral specia
le racefietsen uit Japan, Frankrijk of Ita
lië en degelijke Nederlandse toerfietsen
zijn gevraagd. Dat hebben de Duitse fa
brikanten aan zichzelf te wijten. Zij heb
ben met goedkope produkten hun markt
kapot gemaakt". De eigen produktie
daalde vorig jaar met 7,4 procent tot ruim
2,7 miljoen.
Ontspanning
Ruim 80 procent van de mensen koopt
een fiets voor ontspanning en fitness,
meer dan 60 procent wil er ook wel bood
schappen mee doen of het rijwiel voor
het woon-werkverkeer gebruiken. Daar
van komt in de praktijk weinig terecht,
ondanks het feit dat een officieel onder
zoek heeft uitgewezen dat fietsers in de
grote steden bij afstanden tot vier kilo
meter veel sneller hun doel bereiken dan
automobilisten. Files worden omzeild, er
bestaat geen parkeerprobleem en je rijdt
van deur tot deur.
Kortom, in een land waar de binnen
steden nog meer verstopt zijn dan bij
ons, zou de fiets de oplossing zijn. De
Burgerinitiatieve Umweltschutz (BBU)
schrijft dan ook wervend: „Stap op de
fiets, want zo kunnen ecologie en ver
keer naast elkaar bestaan, terwijl aan de
verspilling van grondstoffen een halt
wordt toegeroepen".
Bij de ADFC. de Algemene Duitse
Fietsclub, wordt heel wat realistischer
geredeneerd. Deze alternatieve club
werd tien jaar geleden in Bremen opge
richt om de belangen van de fietser te be
hartigen. Tot dat moment was de fietser
aangewezen op de ADAC, de Algemene
Duitse Automobiel Club en daar gaat de
aandacht uiteraard meer uit naar de auto
dan naar de fiets. De ADFC heeft inmid
dels 17.000 leden, en de groei zit er nog in.
Een ADFC-woordvoerder: „De fiet
sers zijn de lastige stiefkinderen van de
automaatschappij. Voor deze gemotori
seerde samenleving zijn we de luizen aan
de wand van de verkeerswegen". Ieder
een die het advies van de BBU zou opvol
gen, ondervindt aan den lijve hoe ver de
leus „Stap op de fiets" van de realiteit is
verwijderd.
„Fietspaden", zo zeggen ze bij de alter
natieve fietsclub, „zijn voor veel planolo
gen nog steeds een afvalprodukt van de
planning. In uw land schaamt een plano
loog zich diep als hij niet tegelijk bij de
planning van een nieuwe straat een fiets
pad heeft meegetekend. Hier hebben ze
daar vele jaren nooit bij stil gestaan. Het
gevolg is dat de fietser geen kant op kan.
Natuurlijk zijn er wel uitzonderingen.
Denk aan Bremen en Munster, maar dat
zijn dan ook steden met een lange
fietstraditie".
Dodelijk gevaar
Van de 180.000 kilometer buitenwegen
in Westduitsland is minder dan 18.000
fietspad. In de steden is de situatie hele
maal rampzalig. Mocht de fietser op een
stuk voor hem gereserveerd gebied te
recht komen, dan is het helemaal oppas-
In de eerste plaats staat zo'n pad vol
auto's. In de tweede plaats dient de blik
cosequent vooruit te zijn gericht, niet al
leen om de scherven van de laatste bot
sing te omzeilen, maar vooral om het do
delijke gevaar van openslaande portie
ren te voorkomen. Bij rechts uitstappen
hoefje niet te kijken, denken ze. Het is
een schone illusie dat je het gevaar bel
lend kunt neutraliseren. In het lawaai
hoort niemand het ijle geluid.
Gillende fluitjes, waarmee fietsers in
New York de Fith Avenue, hun 'bike-la-
ne' vrij blazen, zijn hier verboden. De
meeste fietspaden eindigen volslagen
onverwacht. Vaak is het einde gemar
keerd door een zware betonnenbloem-
bak, die de gemeente als concessie aan
de Groenen had aangeschaft en die men
toch ergens kwijt moest.
De volhouder rest dan niets anders
dan zich tussen het gemotoriseerde ver
keer te wagen. Zonder kreukelzone be
treedt hij als een naakte ridder het strijd
perk. Hij balanceert op de rand van twee
afgronden: aan de ene kant het, nu van
rechts komende, gevaar van openslaan
de portieren, aan de andere kant het min
stens drie maal zo snelle blik.
..Het is onvoorstelbaar hoe weinig re
kening automobilisten met fietsers hou
den". zegt de man van de ADFC, „ze
slaan zonder te kijken rechts af. omdat ze
geen fietsers verwachten". Een andere
routinier: „Het beste is je in dat verkeer
te gedragen alsof een automobilist je ab
soluut niet kan zien. Aan de verandering
van het geluid van de uitlaat kun je horen
of een chauffeur wil stoppen of van rich
ting wil veranderen. Als op een kruising
de motorkap naar beneden gaat, kun je
moed vatten, want de wagen remt. Gaat
de motorkap daarentegen weer omhoog,
dan is het oppassen geblazen. De chauf
feur heeft dan besloten gas te geven".
De fietser is in Westduitsland vogelvrij. Zelfs i
meisje daarom op de stoep.
i het niet druk is fietst dit
Veel fietsers vinden dit allemaal te ge
vaarlijk en wijken uit naar de voetgan
gerszones. Maar dat levert ook weer con
frontaties op. Hoewel veel mensen de
ene keer te voet zijn en zich de andere
keer per auto verplaatsen en soms ook
fietsen, gaan ze er consequent van uit dat
ze in elke rol het gelijk aan hun kant heb
ben. Met andere woorden de voetganger
en de autombilist dulden de fietser niet
op 'hun terrein'.
,.In het gehele verkeer moet de fiets
meer worden gerespecteerd", schrijft de
officiële Bundesanstalt fur Strassenwe-
sen. Achter deze onschuldige zin ver
bergt zich de zorg voor handtastelijkhe
den tussen de diverse verkeersdeelne
mers. In enkele gevallen is het al tot
vechtpartijen gekomen. In een geval
kwam een man voor de rechter omdat hij
een fietser die op de stoep reed een draai
om zijn oren had gegeven. De man sloeg
terug en verweerde zich voor de rechter
met hei argument dat hij zijn leven niet
waagde op de straat.
In Westduitsland zijn gemiddeld per
jaar 60.000 fietsers betrokken bij onge
lukken. Het aantal doden bedroeg vorig
jaar 730, ongeveer tien procent van het
totale aantal verkeersslachtoffers. Het
aantal dodelijke fietsongevallen is overi
gens de laatste jaren duidelijk gedaald.
Tien jaar geleden lag het nog boven de
1400. Vooral kinderen zijn kwetsbaar. Ze
fietsen dan ook bijna uitsluitend op de
stoep. Kinderen onder de acht mogen
zelfs niet eens op straat fietsen.
De ADAC organiseert speciale fiets-
cursussen voor kinderen. De woordvoer
der: „Het zwaartepunt ligt bij de kinde
ren tot 14 jaar. We organiseren overal
tests waar kinderen leren hoe ze moeten
fietsen en wat ze moeten oefenen. Daar
bij richten we ons ook zeer nadrukkelijk
op de ouders, want het is echt niet zo dat
een kind kan fietsen als het er niet meer
afvalt. Want vergist u zich niet. leren fiet
sen is een zeer lang proces. Als een kind
op een verkeersvrije plaats kan rijden,
betekent dat nog lang niet dat het de fiets
ook kan beheersen op het trottoir waar
de snelheid voortdurend moet worden
aangepast om voetgangers te ontwij
ken".
De folders waarin dit allemaal wordt
uitgelegd, zijn van een naief aandoende
Duitse .grundlichkeit'Illustratief daar
voor is bijvoorbeeld dat de ADAC het
toejuicht dat de minister van verkeer
heeft besloten dat met ingang van 1 okto
ber kinderen die op de stoep fietsen bij
het oversteken moeten afstappen en met
hun fiets aan de hand de straat over moe
ten. De ADAC-expert: ..Een prima maat
regel". Maar geen kind houdt zich toch
aan zo n regel? De ADAC: ..Dat moet ze
dan worden geleerd. Aan het eind van
zo'n trottoir moet ook een soort drempel
komen, waardoor het kind gedwongen is
af te stappen".
Zijn collega van de ADFC heeft geen
goed woord over voor de regeling: „Het
is een belachelijke maatregel. In plaats
van na te denken over concrete verande
ringen die het fietsen veiliger maken,
willen ze nu borden plaatsen om hun ge
weten te sussen. Wij hebben net als bij
jullie in Nederland meedenkende be
stuurders nodig. Nu is het zo, dat als er in
een dorp een nieuwe weg moet worden
aangelegd, de bestuurders het belang
daarvan op alle mogelijke manieren pro
beren te overdrijven. Desnoods rijden ze
zelf dag in dag uit over de oude straat om
aan te tonen hoe druk die is. Als ze name
lijk kunnen aantonen dat het niet om een
plaatselijke straat gaat. maar gezien de
intensiteit om een landstraat, dan krij
gen ze 80 procent subsidie bij de aanleg.
Het gevolg is wel dat zo n straat veel bre
der wordt en er dus veel harder over
wordt gereden".
Lobby
De ADFC strijdt desalniettemin onver
droten voort voor het belang van de fiet
ser. Directeur Horst Niehuser: „We heb
ben zelf regelmatig contact met de ver
keersminister. Wij horen nu immers ook
tot de lobby". ADFC-voorzitter Anne
Moersohn: „We hebben ook al eens een
fietstocht met de minister door Bonn ge
maakt om hem met zijn neus op de feiten
te drukken. Voor ons hoort een fiets op
een makkelijk te berijden oppervlak. De
ADFC pleit voor autovrije zones in de
binnensteden, het opheffen van het een
richtingsverkeer voor fietsers en 30 kilo-
meterzones"
De regering in Bonn is er niet erg van
onder de indruk. De fiets is nog altijd
niet erg in bij de politieke bazen. Zelfs de
Groenen die in 1980 na hun entree in het
parlement dienstfietsen eisten en kre
gen, zijn uit praktische overwegingen al
lang overgestapt op de dienst-Mercedes.
En mocht er eens een minister met zeer
houterige bewegingen op de fiets stap
pen. dan kun je er gif op innemen dat het
voor een goed doel is.
Voor de miljoenen, die om andere re
denen willen fietsen, blijft het behelpen
Met de presidentsverkiezingen in
zicht raakt politiek Amerika een
beetje overstuur als het gaat om
drugsbestrijding. Sommigen menen
dat het nu maar eens afgelopen moet
zijn, dat hier sprake is van een echte
oorlog, en dat derhalve het leger
moet worden ingezet. Maar in andere
hoek wordt zelfs voor het eerst
zachtjes gesproken over legalisering.
Men lijkt er niet uit te komen.
door Henk Dam
De Attica-gevangenis in de staat
New York werd in 1971 wereldbe
roemd. Toen braken er rellen uit die
zo gewelddadig werden beëindigd
dat er 40 mensen bij om het leven
kwamen. In de Attica-gevangenis
zitten de zwaarste misdadigers uit
de staat. Als er dus één plaats zwaar
wordt bewaakt en potdicht wordt
gehouden, dan is het wel deze ge
vangenis.
Niettemin, wat is het grootste pro
bleem in Attica? Drugs. Hoe ze de gevan
genis binnenkomen weet niemand echt
goed, maar feit is en blijft dat een gevan
gene die er verdovende middelen wil ge
bruiken, nooit lang hoeft te wachten.
Het is een gegeven waarvan presi-
dents-kandidaat George Bush onlangs
dankbaar gebruik maakte. "Als drugs al
in de Attica-gevangenis zo ongeveer vrij
voorhanden zijn, dan begrijpt u wel hoe
moeilijk het is om verdovende middelen
uit ons land te houden", zei hij tijdens
een van zijn campagne-toespraken.
Waarna hij uitlegde wat hij dan wel zou
doen. Hij zou een internationale ge
vechtsmacht samenstellen waarmee hij
drugs in de landen van produktie zou be
vechten. "Want als ze eenmaal onderweg
zijn naar ons land, dan is het te laat".
Het was weer een nieuw voorstel in de
reeks van plannen, ideeen en gedachten
die de afgelopen maanden uit politiek
Amerika zijn voortgekomen. Het heeft
allemaal te maken met 8 november, als
het volk een nieuwe president mag kie
zen en een deel van het Congres zal wijzi
gen. Want als op dit moment aan de ge
middelde Amerikaan wordt gevraagd
waarover hij zich het meest zorgen
maakt, dan is het antwoord niet de eco
nomie of de Sovjets, maar drugs. Verdo
vende middelen vormen hét belangrijk
ste issue van de huidige verkiezings
strijd.
En dus bieden de vrijwel zekere Repu
blikeinse presidentskandidaat George
Bush en zijn Democratische rivaal Mi
chael Dukakis tegen elkaar op waar het
gaat om vernuftige en vooral harde ma
nieren waarop zij de drugskraan willen
dichtdraaien. Dat wordt versterkt door
een kakofonie van geluiden uit het Con
gres, want in november moet tenslotte
ook een heel Huis van Afgevaardigden
en een halve Senaat worden gekozen.
"Verplichte doodstraf voor drugsmoor-
den", roept de een. "Zet militairen in",
suggereert de ander. "Verplicht testen
van alle federale werknemers", is het vol
gende idee. "Meer geld voor voorlich
ting", Wordt geopperd.
De ijver waarmee op papier en met de
mond drugs worden bestreden is de
laatste tijd zelfs zo groot datje haast van
lichte hysterie kunt spreken. Een hoog
tepunt daarin werd enkele weken gele
den bereikt toen van overheidswege
'Operatie Nul Tolerantie' werd voorge
schreven. Als gevolg van die operatie
werd een jacht met een waarde van 2,5
miljoen dollar geconfisqueerd omdat
daarop, na een grondige inspectie, zegge
en schrijve 3 gram marihuana werd ge
vonden. De inbeslagneming is inmiddels
weer teruggedraaid, maar het incident
tekent de opwinding.
Is daartoe ook aanleiding? Hooguit
voor een deel. Want het gebruik van bij
voorbeeld heroïne en marihuana is ge
stabiliseerd, en onder jongeren zelfs aan
het dalen. Cocaine is haar aantrekkings
kracht op Amerika's yuppies duidelijk
aan het verliezen. Maar aan de andere
kant is het gebruik van 'crack' (een van
cocaïne gemaakt produkt dat wordt ge
rookt) snel aan het toenemen. Met name
in de zwarte ghetto's is crack binnen de
kortste keren uitermate populair gewor
den.
Goedkoop
Door een grote aanvoer van cocaïne uit
landen als Colombia en Peru is het snel
werkende en krachtige crack goedkoop.
Een portie kost 5 tot 10 dollar en is dus
voor vrijwel iedereen betaalbaar. Dat,
plus het schokkende geweld dat bij de
handel in crack hoort, is de belangrijkste
reden voor de opleving van de discussie
over drugs.
Twee elementen vallen in de debatten
op. Op de eerste plaats wordt de strijd te
gen drugs meer en meer als een echte
oorlog gezien, die dan ook door specialis
ten op dat terrein, militairen dus, zou
moeten worden gestreden. Zowel in het
Huis van Afgevaardigden als in de Se
naat is een motie aangenomen, waarin
van het Pentagon een aanzienlijk groter
aandeel in de bestrijding van de drugs
handel wordt geëist. De motie van het
Huis ging erg ver. Er werd op hoge toon
in geëist dat militairen de grenzen slui
ten met de bedoeling binnen 45 dagen
voor een 'aanmerkelijke' vermindering
van de drugsaanvoer te zorgen.
De Senaat was wijzer en voorzichtiger.
In de motie wordt gesproken over 'spe
ciale training' van militairen die, samen
met de kustwacht, zouden moeten pa
trouilleren en het recht zouden moeten
krijgen arrestaties te verrichten. Senaat
en Huis moeten het nu eens zien te wor
den over een compromisvoorstel dat in
de vorm van een wet aan de president zal
worden aangeboden Het Witte Huis
heeft al gezegd te voelen voor troepenin-
zet, dus die militaire rol komt er ook.
Zuchtend heeft de Amerikaanse mili
taire top zich al bij deze naderende reali
teit neergelegd. Voorstellen worden in
het Pentagon ontwikkeld over de manier
waarop die militaire assistentie gestalte
zou kunnen krijgen. Zuchtend, want de
generaals en admiraals staan zeker niet
te dringen om te mogen meedoen. Ze
hebben aangevoerd dat hun rol bij de
drugsbestrijding ten koste zal gaan van
de traditionele taken van het leger en dat
ze niet over de juiste middelen beschik
ken. Ze hebben ook al een prijskaartje
aan hun medewerking gehangen. Dat
gaat 2 miljard dollar kosten, is de bood
schap.
Een tweede opvallend element is de
discussies is dat meer en meer mensen,
uit zeer verschillende richtingen, denken
dat legalisering van drugs het antwoord
is. De burgemeesters van Baltimore en
Washington, twee steden met een groot
toe.
De gedachte is als volgt: we geven elk
jaar 8 miljard dollar uit aan de bestrijding
van drugshandel en nog zijn we nergens
gekomen. We moeten aanvaarden dat we
de oorlog tegen drugs nooit kunnen win
nen. Als we drugs legaliseren kunnen we
die 8 miljard dollar plus nog eens miljar
den dollars aan belasting op drugs ge
bruiken voor preventie en onderwijs. Le
galisering maakt ook meteen een eind
aan alle misdaad rond drugs.
Maar de tegenstanders van legaliseren
stellen daar tegenover dat je cocaine en
heroine niet zomaar op één lijn kunt stel
len met bijvoorbeeld alcohol en nicotine.
Cocaïne bijvoorbeeld kan leiden tot ge
welddadig en paranoide gedrag en daar
om is legalisering gevaarlijk. Niemand
kan verder voorspellen hoe groot het
aantal vaste gebruikers van legale drugs
gaat worden. Als dat een groot aantal zou
worden, dan zouden de 8 miljard uitge
spaarde dollars wegvallen tegen de vele
miljarden dollars aan produktiviteitsver-
lies en medische verzorging.
Die tegenstanders hebben duidelijk de
overhand, want in het Amerika van van
daag is legalisering van drugs politiek
eenvoudigweg onhaalbaar. Of Bush of
Dukakis nu de nieuwe president wordt,
bestrijding van drugshandel zal zeker
worden gezocht in meer geld voor opspo
ring, en vooral meer stroomlijning. Dat
laatste is hard nodig, want er zijn maar
liefst 14 overheidsdiensten die zich met
de opsporing van verdovende middelen
bezighouden. Onderlinge rivaliteit heeft
voor grote versnippering van de beschik
bare mankracht en middelen gezorgd.
Vriend en vijand zijn het erover eens
dat in de eerste plaats één centrale in
stantie nodig is, onder leiding van een
machtige 'drugs-paus (Jesse Jackson
wordt wel genoemd), die de activiteiten
van de verschillende diensten op elkaar
afstemt. Als daarbij militairen zouden
worden ingezet, dan moeten die om te
beginnen adequaat worden uitgerust.
Want daar ontbreekt het zeer aan bij de
weinige operaties die Amerika's militai
re diensten nu al in het kader van drugs
bestrijding uitvoeren.
De luchtmacht bijvoorbeeld stuurt el
ke dag opnieuw zeer geavanceerde
AWACS radar-vliegtuigen de lucht in
met de opdracht uit te kijken naar de
massa's vliegtuigjes waarmee drugs
vanuit Mexico de Verenigde Staten wor
den binnengevlogen. Dat leidde vorig
jaar tot de arrestatie van welgeteld twee
drugssmokkelaars. Want naar gebleken
is. zijn de AWACS-vliegtuigen (kosten
179 miljoen dollar per stuk) weliswaar
heel goed in het opsporen van Mig straal
jagers, maar nauwelijks geschikt voor
het traceren van laagvliegende Cessna's
vol drugs.
Crack
Zelfs bij een ruim gefinancierd, goed
uitgerust en effectief opererend opspo
ringsapparaat moet men nog ernstig be
twijfelen of Amerika de oorlog tegen
drugs ooit gaat winnen. Laten we bij
crack, de meest 'succesvolle' drug van
dit moment, blijven. Aan de produceren
de kant heeft men te maken met een
Zuidamerikaanse cocaïne-industrie
waarin miljarden dollars omgaan. Alleen
al het beruchte Medellin-kartel uit Co
lombia is goed voor een omzet van 2.4
miljard dollar per jaar, geld waarmee mi
litairen, politici en zelfs hele landen (het
Panama van generaal Noriega bijvoor
beeld) worden omgekocht.
Aan de consumerende kant is de vij
and al even moeilijk te bestrijden. Want
van veel tieners in de ghetto's kun je
haast niet anders verwachten dan dat ze
bij het gebruik van en de handel in crack
terechtkomen. Dit zijn jongeren uit bijna
altijd incomplete gezinnen, die gevormd
zijn in de amorele en asociale stads
jungle, en die nauwelijks scholing heb
ben gehad. Als ze op het rechte pad blij
ven, dan kunnen ze 3,35 dollar per uur
verdienen met bijvoorbeeld hamburgers
bakken in een snackbar.
Arm zijn ze geboren, en arm zullen ze
dan ook blijven. Crack is zo ongeveer de
enige kans die ze hebben op een ander
soort leven. Met een brokje crack van vijf
dollar ben je snel hoewel maar kort -
van de wereld. En de handel geeft je de
mogelijkheid voorgoed de armoe te ont
vluchten.
Negen- en tienjarige jongens kunnen
al 100 dollar per dag verdienen door als
uitkijk voor dealers te werken. Als 'run
ner', degene die crack van de huisfa
briekjes naar de dealers brengt, verdie-
nen ze gauw 300 dollar per dag en een
beetje ijverige tiener die de volgende
stap op de ladder zet en zelf dealer wordt,
kan 3000 dollar per dag halen.
Grote auto's, peperdure kleren, de bes
te stereo-installaties, zware gouden ket
tingen, huizen in de betere wijken zelfs,
dat alles is binnen bereik. De verleiding
is dan ook enorm. Daar kan geen 'Opera
tie Nul Tolerantie' tegenop. Het maakt
Amerika's oorlog tegen drugs al op voor
hand hopeloos.