Verkoop bronwater Noordwijk gestegen Gemeenten nog verdeeld over fusie nutsbedrijven DE TIJDi VAN TOE Ni LEIDSE OVERHEERSING VAN REGIO EEUWENOUD Kunstmarkt Noordwijk verliest van EK-finale PAGINA 8 REGIO MAANDAG 27 JUNI 1988 Na berichten over vervuiling grondwater NOORDWIJK Nogal wat Noord wijkers hebben zaterdag extra flessen bronwater in huis gehaald nadat bekend was ge worden dat in het Noordwijkse drinkwater resten van het be strijdingsmiddel atrazin zijn aangetroffen. Bedrijfsleider Vingerling van de Albert Heijn in Noordwijk aan Zee schat dat er 50 tot 60 procent meer bron water is verkocht. Ook de Di- gros-woordvoerder spreekt van een hogere omzet. De omzetstijging betrof met name het koolzuurvrije bronwater. "Dat water lijkt nog het meest op ge woon water. Van Spa met koolzuur kan je geen thee zetten of babyvoe ding maken", aldus Vingerling. Sommige klanten namen volgens Vingerling direct een paar kratten Digros' bedrijfsleider Roos heeft eveneens het idee dat er meer is omgezet: "Het bronwater was bij ons in de reclame, dus is het moei lijk in te schatten welk deel van de omzetstijging wordt veroorzaakt door ongerustheid bij de consu menten". Volgens de bedrijfslei ders sprak slechts een enkeling over de drinkwatervervuiling en de gevolgen daarvan: "Iedereen dacht maar aan één dine, het voetbal". Ook de artsen, het kraamcen- trum en de politie kregen slechts incidenteel vragen van de inwo ners van het dorp te verwerken. "Niemand maakt zich overdreven ongerust", verklaart een woord voerder van de Noordwijkse poli tie. Zaterdag werd hij slechts één keer opgebeld in verband met het drinkwater. Huisarts H. Immerzeel denkt dat de Noordwijkers het nieuws vrij nuchter hebben opgenomen. Hoe wel hij weekeinddienst had en za terdag en zondag doorlopend tele fonisch bereikbaar was. heeft ook hem geen enkele vraag bereikt. "Als de inwoners van het dorp echt ongerust waren geweest, had de te lefoon was roodgloeiend gestaan. Ik neem aan dat de ongerustheid achterwege is gebleven". Een woordvoerster van het Kraamcentrum toonde zich zater dagmiddag verbaasd over het uit blijven van vragen: "Voor minder ernstige vervuilingen wordt het ad vies van de medewerkers van het kraamcentrum wel ingewonnen". Hoewel de volksgezondheid, ook die van baby's, absoluut niet in ge vaar is, adviseert de woordvoerster ouders die zich ongerust maken, tijdelijk bronwater te gebruiken. "Er is waarschijnlijk geen reden voor ongerustheid, maar wat extra zekerheid kan nooit kwaad". gezellige drukte. Alkemade als enige in regio Alphen niet akkoord ALPHEN AAN DEN RIJN/RE GIO - Alkemade gaat als enige ge meente in de regio Alphen nog steeds niet akkoord met de voorge nomen herstructurering van de energiebedrijven in Zuid-Holland noord. B en W kunnen zich niet verenigen met de voorgestelde rechtsvorm en een verhoogde uit kering aan de gemeenten Alphen, Katwijk en Noordwijk. Een meerderheid van de regio gemeenten heeft zich tot nu toe'in beginsel wel positief uitgelaten over de voorstellen, terwijl Wou- brugge, Leimuiden en Boskoop nog twijfelen. Slechts de gemeen teraad van Rijnsaterwoude heeft al een definitief besluit genomen. De ze raad gaat geheel akkoord met de fusie. Naar het oordeel van Alkemade geeft de voorgestelde structuur-nv de deelnemende gemeenten slechts een beperkte mogelijkheid invloed uit te oefenen op het be leid. De extra uitkering aan de drie gemeenten die een eigen bedrijf in brengen - weliswaar in de laatste voorstellen verlaagd tot veertien miljoen gulden - vormt eveneens nog steeds een struikelblok voor Alkemade. Deze uitkering wordt doorberekend aan de verbruikers in alle gemeenten. Het college van B en W vindt dat echter een onaan vaardbare zaak en stelt daarom de gemeenteraad voor om evenals vo rig jaar niet met de voorgenomen fusie akkoord te gaan. Binnen de commissie financien van fcpimuiden bestaat nog ver deeldheid over de fusieplannen. WD'er D. Ekelenburg toont zich voorstander van een gemeen schappelijke regeling. De overige drie commissieleden wensen even wel akkoord te gaan met de voorge stelde structuur-nv, omdat een ge meenschappelijke regeling een te log lichaam zou zijn. Ekelenburg weet zich echter gesteund door fractiegenoot en wethouder J. van Dam, die bovendien tegen de extra uitkering aan de gemeenten Alp hen, Katwijk en Noordwijk is. Hij vindt dat een ongelijke behande ling ten opzichte van de overige ge meenten. Deze week neemt de ge meenteraad een definitieve beslis sing. De gemeenteraad van Boskoop buigt zich ook deze week over de plannen. Tijdens commissieverga deringen werd duidelijk dat er nog maar op kleine schaal inspraak kan worden gegeven en er waren nogal wat vragen over het personeelsbe leid. De directie van het Gemeente lijk Energiebedrijf (GEB) stelt in een nota dat de 'van hogerhand op gelegde fusie de komende drie tot vijf jaar weinig veranderingen met zich zal meebrengen'. Volgens het GEB is de houding van 'alle betrokken personeelsle den' positief. De kans dat mede werkers moeten verhuizen wordt volgens het GEB 'zo klein moge lijk' gehouden. Er zullen geen ge dwongen ontslagen vallen en de rechtspositie blijft gehandhaafd. "Niemand gaat erop achteruit", zo verzekert het GEB. In Boskoop blijft een rayonskantoor, zodat de bevolking terecht kan bij de be kende medewerkers. De gemeente Woubrugge heeft zich in principe akkoord verklaard met de plannen, maar heeft nog wel twijfels. Zij is onder meer van mening dat de watervoorziening niet samen met de energievoorzie ning in het nieuwe bedrijf moet worden ondergebracht. De raad is van mening dat het hier verschil lende bedrijfstakken betreft. Vol gens een woordvoerder van de ge meente kan een beslissing echter niet eerder dan in juli worden ver wacht. De verschillende commis sies zouden nog geen tijd hebben gehad de laatste stukken tdoor te nemen over de voorstellen tot fu- Ook de gemeente Koudekerk kan zich vinden in de fusieplan nen, al plaatst zij daarbij nog enke le vraagtekens. Het college van B en W vindt onder meer dat de fusie geen prijsverhogingen voor de ge bruikers tot gevolg mag hebben. Bovendien menen B en W dat de extra uitkering niet juist is. Een de finitieve beslissing wordt in de ge meenteraadsvergadering van avond genomen. De kaarten in Alphen, Hazers- woude. Nieuwkoop en Ter Aar lij ken allemaal geschud. Hoewel ook hier de gemeenteraden nog een de finitief besluit moeten nemen, lijkt het waarschijnlijk dat zij zullen in stemmen met de fusieplannen. De verschillende commissies toonden zich de afgelopen weken voorstan der van de voorstellen. LEIDSE KRONIEK OVER /MENSEN EN GEDANE ZAKEN j Leiden is zuinig op zijn centrum- i functie. Leiderdorp heeft dat bij voorbeeld nog niet zo larig gele- i den nog gemerkt. Het Leider- dorpse winkelcentrum Winkel- i hof mocht volgens de bestuur- ders van de Sleutelstad niet uit- breiden. Ernstige bezwaren koesterde men ook tegen de komst van de meubelboulevard langs Rijksweg A4. Voor een zo groot mogelijk gebied wil Leiden de plaats blijven waar je inkopen doet, een museum of concert be- i zoekt, waar kinderen na de basis- school verder studeren. Ten aanzien van de centrum- I functie kun je spreken over een grote mate van continuïteit in de politiek van de Leidse bestuur- deren. Beheersing en met name economische overheersing van de regio was eeuwenlang een Leids streven. De dorpen rond Leiden, het de stad omringende platteland, hadden te lijden van de Leidse bemoeizucht, maar profiteren aan de andere kant ook van dat gene wat de stad heeft te bieden. Voor het economische leven in de regio waren bij voorbeeld de Leidse markten gedurende vele honderden jaren bijzonder be langrijk. Als je in de middeleeu wen inkopen wilde doen was je bijna altijd aangewezen op de markt. Er waren wel wat win kels, maar in het economische le ven van stad en regio speelden deze maar een ondergeschikte rol. De middeleeuwse winkels waren weinig talrijk en leken veel meer op een marktkraam. Een luifel voor het huis en daar onder een bescheiden uitstalling van goederen. Daar verkocht de smid wat ijzerwaren en de pot tenbakker zijn potten. In de weg van producent naar consument speelden deze winkels een on dergeschikte rol. Nee, de belangrijkste plaats om in de piiddeleeuwen te kopen of te verkopen was de markt. Lei den kende markten in alle soor ten en maten. Met name de ka den langs de Rijn waren de plaat sen waar verschillende verkoop punten gevestigd waren. Vele straatnamen in Leiden herinne ren nog steeds aan deze activitei ten: de Boommarkt, de Aal markt, de Vis- en Botermarkt,, enz. Nauwkeurig was aangege ven, onder meer in de bestrating, welke produkten op een bepaald stuk kade mochten worden ver kocht. De ligging van deze markten is logisch, de rivier de Rijn speelde een belangrijke rol in de aan en afvoer van goederen. Bijna alle markten werden op zaterdag ge houden, behalve de markten voor turf en vis die elke dag wa ren geopend. Jaarmarkt Naast deze wekelijks te hou den markten, waar je de dagelijk se boodschappen deed, kende Leiden ook twee zogenoemde jaarmarkten. Een werd gehou den op de kermis van St. Pieter (Hemelvaartsdag) en een rond St. Margriet (midden juli). Zo'n jaarmarkt duurde acht dagen. Voor de aanvang van de jaar markt werd het kruis, het teken van marktvrijheid opgericht. Vanaf dat moment en alleen "by staende cruce" mocht er handel worden gedreven. Kocht je op de weekmarkten vooral consumptiegoederen, op de jaarmarkt werden meer duur zame goederen als bij voorbeeld meubels verkocht. De overheid bemoeide zich in tensief met de voor het leven in de middeleeuwse stad zo belang rijke markten. In talrijke stads keuren (stedelijk wetten) waren bepalingen opgenomen die het gewicht, de kwaliteit en de prijs van de goederen vaststelden. De controle op de marktregels werd uitgeoefend door stedelijke ambtenaren. In Leiden werden ook jaarlijks drie "goede, eerbae- re, rijcke, notabele mannen" ge kozen, die onder ede al het voor de markt aangevoerde koren moesten 'wairderen". Om ervoor te zorgen dat de aanvoer van produkten zeker was, trad de stedelijke overheid ook regelend op ten aanzien van het de stad omringende platte land. Leiden dwong als het ware de boer en de visser om voor de stedelijke bevolking te werken. De vissers werden bij voorbeeld gedwongen hun vangsten op de stedelijke vismarkt te verkopen. Om ervoor te zorgen dat er geen overbevissing plaatshad die de aanvoer van vis naar de stad ge vaar in kon brengen, beperkte de Sleutelstad eenzijdig de vangst van vis in bepaalde maanden. Zelfs met de omvang en de aard van de gebruikte netten bemoei den de stedelijke bestuurders zich. En het waren ook stedelijke controleurs die de kwaliteit in. het oog hielden. Begrijpelijk, be dorven vis werd geregeld aange voerd en de gevolgen voor de volksgezondheid waren dan niet gering. Afgekeurde vis moest worden vernietigd. Vis van min dere kwaliteit mocht niet wor den verkocht, maar wel geschon ken aan liefdadigheidsinstellin gen. Vooral mosselen waren in dit opzicht "berucht", vooral om dat ze vaak gemengd waren "mit sculpen wier ende dierlijcke vuylheyt ofte waardeloos zijn". Milieuprobleem Nauwkeurig was verder ook bepaald hoe de vis te koop moest worden aangeboden. Zee- en ri- viervis bij voorbeeld streng ge scheiden. Elke vis moest hangend wor* den getoond en een vis mocht al leen van boven naar beneden in stukken worden gesneden. Deze laatste voorschriften hadden tot doel om de consumenten de aan geboden produkten goed te kun nen laten beoordelen. Moest je op de vismarkt letten op bedorven waar, op de boom- en houtmarkt dreigde weer een ander gevaar. Het regelmatig in het water dompelen van de bo men en de in het water liggende balken leidden heel gemakkelijk tot verontreiniging van het water en tot opeenhoping van vuil. Een milieuprobleem in de middel eeuwen. Wel nu, het Leidse stadsbestuur bepaalde dat de aangevoerde balken niet langer dan drie dagen in het water mochten blijven liggen. Maar niet alleen op gezond heids- en milieuproblemen moesten de vroede vaderen let ten. Brand bij voorbeeld was een ramp want de vele houten huizen waren zeer brandgevaarlijk. Op de Hooigracht, de plaats voor het lossen en verkopen van hooi, werd dan ook streng gecontro- Veel winkels kende de middeleeuwse stad niet en die bestonden uit niet veel meer dan een luifel voor het huis waaronder de goederen werden uitgestald. Zo ook de winkel van de Leidse bakker Oostwaard en diens vrouw aan de Aalmarkt, zoals Jan Steen die schilderde in 1658 of 1659. Rechts op de achtergrond staat een jongetje met de bakkershoorn aan de mond om de klanten aan te kondigen dat het verse brood te koop is. leerd. Hooi en ongedorst koren mocht niet in de huizen opgesla gen worden. Keurmeesters keur den het aangevoerde hooi om te zien of het droog genoeg was. De markt in de middeleeu wen was dus belangrijk, je kocht er bijna alles, behalve brood. Dit artikel kocht je in een bakkerij, waar het brood iedere dag op nieuw gebakken werd. Maar, de bakkers kochten hun koren zelf weer op de markt. Een keur van 1466 bepaalde dat koren alleen op de St. Cornelisbrug'(Koren- brug) verkocht mocht worden. Niet alleen in economisch op zicht, ook in sociaal opzicht was de middeleeuwse markt een on miskenbare instelling. Daar sprak je je kennissen, daar ont moette je vreemdelingen. Op de markt hoorde je het nieuws van buiten de stad en besprak je de echt gebeurde of vermeende schandalen van de Sleutelstad. Deze functie van de markt is ver loren gegaan. Voor het laatste nieuws ben je niet meer aange wezen op toevallige ontmoetin gen op de kaden langs de Rijn. Natuurlijk, de markt is nog steeds gezellig en dat is een goe de reden om ook in onze tijd langs de marktkramen te wande len. Echt nieuws hoor je er echter niet meer. Hoogstens roddelver halen en commentaar op wat de tv gisteren bracht. Een onuitroeibaar verschijnsel de markt en dat zal zo blijven, ze ker zolang de klanten denken dat je gulden er een daalder waard is. BRAM VERHOOG NOORDWIJK De kunst- en an tiekmarkt die zaterdag op het Lin- denplein in Noordwijk-Binnen is gehouden, heeft naar schatting 1500 tot 2000 bezoekers ge- trokkken. Tot een uur of drie 's middags was er volgens organisa tor T van Wingerden sprake van een gezellige drukte. Na dat tijdstip 'verloor' de kunstmarkt het van de voetbalfinale Nederland-Rusland. De kunstmarkt werd voor het derde achtereenvolgende jaar ge organiseerd door de Noordwijkse vereniging De Oude Dorpskern. Voor het eerst was er dit jaar ook een zogeheten 'groene hoek' aan de markt toegevoegd, omdat de kunstmarkt samenviel met de open-tuindagen in het dorp. Overigens hadden de organisato ren van de markt zaterdagmorgen nog de nodige moeilijkheden te verwerken. De gemeente had toe gezegd het Lindenplein te zullen afsluiten voor auto's zodat er zater dagmorgen om 07.00 uur direct met het opbouwen van de stands zou kunnen worden begonnen. "Het plein stond zaterdagmorgen echter vol auto's. Samen met de politie hebben we zo veel mogelijk eigena ren opgespoord en hen verzocht hun auto te verplaatsen. Vijf auto'-s zijn er blijven staan waardoor de toch al geringe beschikbare ruimte nog kleiner werd. Desondanks mo gen we van een geslaagde markt spreken", aldus Van Wingerden. =XDUIVENBERICHTEN/^ P.D.V. "De Zwaluw": Wedvlucht met oude duiven vanaf Moescroen 1P. v. Leeuwen, 2 en 3. H. v.d. Kooy. 4. W. v Ommen, 5. J. Hoogervorst, 6. J. v. Beek, 7. P v. Leeuwen. 8. J. v.d. Kooy, 10 P. v. Leeuwen P.D.V. "De Blauwkras": Gelost te Minderhout 1Comb. Nieuwendijk, 2. A. Houweling, 3. N. Nievaart, 4. Comb. Nieuwendijk, 5, 6 en 7. A. Houweling, 8. J. Schouten, 9. J. Rozier, 10. Comb. Nieuwendijk. P.D.V. "De Reisduif": 12 en 3. N. de Groot, 4. W. Ouwerslcot, 5. N de Groot, 6. G. Jongbloed, 7. P. Kooyman, 8.' A. de Groot, 9. A. Singeling, 10. H. v. Wezel. P.D.V. L.P.C.: 1. P. de Jong, 2. Boelee-Diersman, 3. P.J. Schlagwein, 4. A. Witteveen, 5. J. v.d. Hoogt. P.D.V. "Leiderdorp": 1. J. Knijnenburg, 2. G. Hendrikse, 3. J. Knij- nenburg, 4. E.H. Broug, 5. W. de Roode, 6. R. v.d. Nieuwendijk, 7 en 8. H. Flippo, 9. R. v.d 10. D. van Seggelen. P.D.V. "De Rijnklievers": 1. Mw, Bertha v. Mil, 2. Aad de Vries, 3. C.H Bertha v. Mil, 5. C.H. Kop, 6. J. P.V. "Het Oosten": Gelost te Minderhout 1 en 2. Comb. Putten-v. Weeren, 3 en 4. W, v.d. Hoogt, 5. Comb. Putten-v. Weeren, 6. J. Plug. 7. W. v.d. Hoogt, 8. Comb. Putten-v Weeren, 9. J. Verbaan, 10. A. Pracht. P.V. "Rijnmonders": Gelost in Moeskroen 1 en 2. Comb. Duin/Vreugd, 3. K. van Beelen, 4 Jan Schoonenberg, 5. Comb. Duin/Vreugd, 6 J. v.d. Plas, 7. J. v.d. Plas en zn.. 8 en 9. K. van Beelen, 10. Comb. Duin/Vreugd. Justitie vraagt verlenging voorarrest Simon Kemp DEN HAAG/HAZERSWOUDE - De raadkamer van de rechtbank in Den Haag beslist woensdag of Si mon Kemp - de vorige eigenaar van de gelijknamige Hazerswoudse transportonderneming - en twee ex-directeuren nog langer in hech tenis moeten blijven. De officier van justitie, die met het onderzoek naar de handel en wandel van het drietal is belast, heeft de rechtbank gevraagd het voorarrest met nog eens dertig dagen te verlengen. Een woordvoerder van de recht bank vertelde vanmorgen, dat een verlenging van de hechtenis van de 'drie' noodzakelijk is in verband met het onderzoek dat justitie te gen hen heeft ingesteld. Kemp en de twee ex-directielie- den werden donderdag 16 juni aan gehouden en ingesloten. Zij wor den verdacht van illegale (gifilozin- gen in onder meer Alphen aan den Rijn en in België alsmede het ple gen van valsheid in geschrifte. MAANDAG 27 JUNI zwemvierdaagse in Oe Hoorn, mei demonstratie politiehonden, aanvang 18.45 uur. Katwijk strandloop atletiek vereniging Rijnsoever, starl 19.30 uur bij Paviljoen 't Centrum. Leiderdorp zwem-coopertest, om 18.00 en 19.30 uur in zwembad De Does. Hoogmadeseweg. zwemvierdaagse in De Hoorn, met judo-demonstratie, aanvang 18.45 uur. Leiden oecumenisch avondgebed in de Oud-Katholieke kerk, Zoeter- woudsesingel, van 19.00 tot 19.30 praatavond Borstvoeding- groep, vanaf 20.00 uur bij Ineke van der Leek, H.Schaftlaan 3 (Stevenshof), tel: 312967. Leiderdorp vergadering commissie open bare werken, aanvang 20.00 uur in het gemeentehuis. Voorschoten rondleidingen in Kasteel Dui venvoorde, om 14.00 en 15.30 ballet-demonstratie leerlingen Hans Gies, in lokaal Lüpinesingel 13, aanvang 16.45 uur. introductie-avond onderwater sportvereniging Atlantis, aanvang 21.30 uur in zwembad De Dillen. zwemvierdaagse in De Hoorn, met frisbee-demonstratie, aan vang 18.45 uur. Katwijk duinwandeling ol start om 10.00 uur tempel, Sportlaan. Leiden spreekuur verkeersveiligheid, van 10.30 tot 12.00 uur, Stads- bouwhuis, Langegracht. naturistisch zwembad De Vliet, en 20.30 uur. i 19.30 Leiderdorp record-poging sponsorzwem- men voor Unicef, tussen 18.45 en 19.45 uur in zwembad De Does, Hoogmadeseweg. kindervoorstelling 'De Brullende Brievenbus', door poppentheater Wellus Nietus, aanvang 14.30 uur in Cultureel Centrum, Prinses Marijkelaan. Zoeterwoude braderie op het Watertje, tus sen Schoutenbrug en Bakkers- brug, van 15.00 tot 22.00 uur. DONDERDAG 30 JUNI Alphen •afsluitig zwemvierdaagse in de Hoorn met diverse optredens, aanvang 18.45 uur. Spettershow Roncallischool in de aula van het Ashram College, Marsdiep 289, aanvang 19.00 uur. openlucht-concert Big Band Bollenstreek, aanvang 20.00 uur op de Koningin Wilhelmina Boule- Voorschoten eerste paal multifunctioneel verenigingsgebouw Bloemwijk/ Boschgeest, om 16.00 uur aan de Baron Schimmelpennick van der Oyelaan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1988 | | pagina 8