Een dag om nooit te vergeten
MAANDAG 27 JUN11988
PAGINA 15
Europese titel grootste triomf uit voetbalhistorie
Platini blijft
topscorer
Van Breukelen: 'Zo wil
ik elke wedstrijd wel een
penalty tegen krijgen
0
BIJLAGE LEIDSCH DAGBLAD
Oranje '88 iets ouder dan in '74
MÜNCHEN (ANP) - Het Neder
lands elftal dat zaterdag in Mun-
chen Europees kampioen werd,
was gemiddeld bijna één jaar ou
der dan het team dat veertien
jaareerder in dezelfde stad bij de
eindstrijd om het wereldkam
pioenschap met lege handen
bleef. Dat elftal, met Jongbloed
als 33-jarige veteraan, was 26,2
jaar gemiddeld. Neeskens, Rep
en Rijsbergen drukten toen met
hun 22 lentes het moyenne aan
zienlijk. Het huidige, op het oog
jongere elftal kwam vooral door
de inbreng van de dertigers
Mühren (37), Van Tiggelen en
Van Breukelen (beiden 31) tot
27,1 gemiddeld. Als Kieft was in
gevallen voor Muhren. dan zou
het moyenne naar 26.0 gezakt
zijn.
De tegenstander van Neder
land, de Sovjetunie, telde in to
taal 297 jaren, Oranje 299. De
Russen hadden wel veel meer er
varing: 445 interlandwedstrijden
tegen Nederland in totaal 285.
Michels mag even bijkomen
LEVERKUSEN (ANP) - Bayer Le-
verkusen, zijn nieuwe werkgever
heeft Rinus Michels een week ge
geven om bij te komen van de festi
viteiten. Bayer Leverkusen hervat
de training vandaag, ongeveer op
het moment dat Amsterdam van
een ongekend Europees voetbalf-
eest ontwaakt.
Leverkusen achtte de aanwezig
heid van de succesvolle Neder
landse bondscoach bij aanvang
van de training niet noodzakelijk.
Michels meldt zich zondag 3 juli in
Leverkusen. In tegenstelling tot de
trainer heeft de winnaar van de
IJEF A-beker een vakantie van
twee en een halve week achter de
rug. Van 4 tot 11 juli belegt Lever
kusen een trainingskamp in Grun-
berg in de deelstaat Hessen. In de
oefencampagne ontmoet de Bun-
desligaclub op 2 augustus PSV in
Leverkusen.
MÜNCHEN (GPD) Zaterdag 25 juni 1988, een dag om
nooit te vergeten. Op dezelfde plek waar het Nederlandse
voetbal veertien jaar geleden een trauma opliep, kraste een
nieuwe generatie voetballers haar naam in de geschiede
nisboeken van het Europese voetbal. Dit was de dag van
Rinus Michels, van de Elf van Oranje en van een uit de bol
geslagen legioen, dat van het Olympiastadion in München
een Hollandse enclave maakte. Het was de dag van Ruud
Gullit en Hans van Breukelen, maar bovenal van Marco
van Basten, de zonnekoning op het Oranje-bal in de Beier
se hoofdstad.
Tot kort voor de finale heette het
nog dat dit zevende EK geen uitge
sproken vedette had opgeleverd,
de weergaloze manier waarop Mar
co van Basten het tweede doelpunt
produceerde brak alle twijfels. Het
was de triomf van de reserve, die in
het openingsduel tegen de Sovjetu
nie nog was gekluisterd aan de
bank, maar die zaterdag werd ge
kroond tot Europees topscorer.
"Het is geen schande", troostte Ri-
nat Dassajev zichzelf, "om te wor
den verslagen door een wereld-
spits".
De gemiste strafschop van Igor
Belanov vormde vanaf dat moment
eigenlijk niet meer dan een hinder
lijke onderbreking van de Oranje
hysterie die vanuit Nederland naar
München was overgewaaid. In en
buiten het stadion, waar duizenden
Nederlanders zich vergaapten aan
de demonstratie van macht die het
Nederlands elftal daarna opvoerde,
was nog slechts het wachten op het
overhandigen van de beker. Als in
trance speelde Oranje het laatste
kwartier uit en voer de Zilvervloot
weer als vanouds het stadion bin-
Dit was de dag van Hans van
Breukelen, Berry van Aerle, Ro
nald Koeman, Frank Rijkaard,
Adrie van Tiggelen, Gerald Vanen
burg, Jan Wouters, Erwin Koeman,
Arnold Mühren, Ruud Gullit en
Marco van Basten. Na de Europa
Cup-successen van PSV en Ajax
schonk de nieuwe Oranje-garde de
bijna 100-jarige voetbalbond de
grootste triomf uit de geschiedenis
van de KNVB. Geen mens die er za
terdag ook nog een moment aan
dacht dat het bomincident in de
Kuip bijna alles in de war had ge
stuurd.
Hartstochtelijk toegejuicht van
af de tribunes vloog Ruud Gullit
als eerste zijn gabber Frank Rijk
aard in de armen om vervolgens
pijlsnel op zoek te gaan naar Rinus
Michels. Met alle respect en waar
dering voor het missiewerk van
Kees Rijvers, Michels' voorganger
en grondlegger van dit Oranje, be
schouwen de spelers de prikkelen
de inbreng van Michels bijna una
niem als de hoeksteen van deze
nauwelijks voor mogelijk gehou
den triomf van het collectief. "Hij
is de enige die ons kampioen kan
maken", stak Hans van Breukelen
al eerder in de week de loftrompet
over de scheidende bondsmana-
ger.
MÜNCHEN (ANP) - Marco van
Basten is er niet in geslaagd de
score van Michel Platini te eve
naren. De aanvoerder van het
Franse elftal was bij de strijd in
1984 negen keer succesvol.
De topscorers van de eindron
den zijn: 1980 Italië: 1. Allofs
(Wdl) 3. 2. Hurbesch (Wdl). Kist
(Ned) en Nehoda (Tsj) 2.
1984, Frankrijk: 1. Platini (Fra)
9. 2. Arnesen (Den) 3, 3. Vóller
(Wdl), Jordao (Por), Elkjaer-Lar-
sen (Den), Maceda (Spa) en Do-
mergue (Fra) 2.
1988, Bondsrepubliek: 1. Van
Basten (Ned) 5.2. Vóller (WD1) en
I Protassov (Sov) 2. 4. Ronald
J Koeman. Kieft. Gullit (Neder
land). Brehme, Klinsmann,
Thon, Matthaus (Westduitsland),
Mancini, Vialli, Altobelli, De
Agostini (Italië), Michel, Butra-
gueno, Gordillo (Spanje), Laud-
rup, Poulsen (Denemarken),
Houghton, Whelan (Ierland),
Rats, Litovtsjenko, Alejnikov,
Mikhailitsjenko, Passoelko (Sov
jetunie), Robson, Adams (Enge
land) allen één doelpunt.
Uitzinnig van vreugde over zijn
tweede grote triomf binnen vier
weken stampte de doelman van
PSV onophoudelijk met zijn voe
ten op de grond. Gezeten aan de
rand van het speelveld konden hij
en zijn Oranje-gabbers nauwelijks
het moment afwachten dat ze wer
den losgelaten op de sintelbaan. De
ereronde die ze vervolgens maak
ten was al even indrukwekkend en
fantastisch om te zien als de manier
waarop het Nederlands elftal in het
anderhalf uur daarvoor de Russen
een kopje kleiner had gemaakt.
Dat is geen sinecure tegen een
ploeg, die ook mondiaal hoog
wordt aangeslagen. En terecht.
Het bewijs daarvoor leverden Li-
tovsjenko en de zijnen in het eerste
half uur, toen Oranje er in feite niet
aan te pas kwam en de Russen de
finale domineerden. De doeltref
fende kopstoot van Ruud Gullit,
twaalf minuten voor de rust kwam
als een geschenk uit de hemel en
kon niet los worden gezien van de
absentie van Koeznetsov. De aan
voerder van Oranje was in die fase
in feite de enige voor wie de Rus
sen een heilig ontzag toonden. Des
te vreemder was het daarom dat hij
de doorkopbal van Marco van Bas
ten ongehinderd met het hoofd
kon verlengen. "Die treffer viel in
een periode", erkende Michels la
ter grif, "dat de Russen beter wa-
Belangrijk
Zonder geluk win je echter geen
finale. Dat kun je navragen bij de
WK-lichting van 1974 en 1978, die
beide keren tevreden moesten zijn
met het zilver. "Op de beslissende
momenten waren wij de gelukkig
ste", ontkende Michels niet. "En
daarmee doel ik niet op die straf
schop, die werd veroorzaakt door
Van Breukelen. Dat was een emo
tionele en domme handeling. Ge
lukkig maakte hij z'n eigen fout
goed. Er is in de hele wereld geen
regisseur te bedenken", greep Mi
chels terug op die 'wonderschone
en ongelooflijk mooie goal van Van
Basten, "die voor een elftal een be
ter script kan maken".
"Ik had de hele wedstrijd al lo
pen kappen en draaien", herinner
de Marco van Basten zich het mo
ment kort na de rust nog haar
scherp. "Daar was ik een beetje
beu van. Ik wilde deze keer de bal
maar eens hard wegschieten. Toen
bleek er plotseling een net voor te
zitten".
De door een enkelblessure
maandenlang revaliderende spits
van AC Milan noemde die treffer
niet zijn mooiste ('dat was die om
haal tegen Den Bosch'), maar wel
de belangrijkste treffer uit z'n loop
baan. Met zijn drie treffers tegen
Engeland en de voortreffelijke
wedstrijd die hij speelde tegen de
Duitsers, stak Marco van Basten de
vooraf als de grote EK-ster geprofi
leerde Ruud Gullit niet alleen naar
de kroon, maar overtrof hij hem
zelfs. "Als ik toch namen moet noe
men", loofde Michels zijn topsco
rer, "schiet Van Basten mij als eer
ste te binnen. Hij scoorde op beslis
sende momenten mooie en belang
rijke doelpunten. Hij was daarom
vreselijk belangrijk in onze ploeg".
Zelfs zo belangrijk dat Michels
de ploeg zaterdag in de finale volle
dig aan hem ophing. "Hij was de
man in vorm", verklapte Michels'
assistent Nol de Ruiter later op de
avond. "De spelers moesten hem
de bal in de voeten schuiven". Dat
verliep in de eerste helft niet hele
maal naar wens, "waardoor wij in
de rust nog eens de puntjes op de i
hebben gezet", gniffelde De Ruiter
na afloop. "Van Basten was van
middag het verschil tussen Neder
land en de Sovjetunie", prees Das
sajev de spits van Oranje. "Hij be
sliste in z'n eentje de wedstrijd".
De meeste aandacht van de bui
tenlandse pers ging echter uit naar
Ruud Gullit, het pronkjuweel van
het Italiaanse voetbal, die de hoog-
Eindelijk! Ruud Gullit heeft gescoord. Marco van Basten, die in de tweede helft van de EK-finale de beslissing
zou forceren, vangt zijn uitgelaten ploeggenoot op. (foto anp>
espannen verwachtingen niet hele
maal kon inlossen. "Voor mij was
dit EK een kwestie van doordou
wen. Het is voor mij niet geworden
wat het had kunnen zijn zoals bij
Milan. Maar eerlijk gezegd zal me
dat een zorg zijn. Het resultaat is er.
Ik ben hier niet het veld opgestapt
om uit te blinken, ik doe gewoon
mijn job".
"Na die eerste wedstrijd tegen de
Russen", bekende hij spontaan,
"merkte ik dat ik gemakkelijk stuk
kwam te zitten. Daarna ben ik meer
in dienst van de ploeg gaan spelen
en heb ik me buiten het veld wat
meer gedistantieerd van de publi
citeit. Nee, met die omschakeling
heb ik het niet moeilijk gehad.
Gaandeweg kreeg ik ook steeds
meer waardering voor mijn dien-
dende rol, van de pers en van oud
voetballers. In dit toernooi heeft
het collectief het ook duidelijk ge
wonnen van het individu. Protas
sov en Zavarov zijn toch grote spe-
Van Basten de
eerste de beste
MÜNCHEN (Reuter) - Marco van
Basten werd na afloop van de fi
nale in München uitgeroepen tot
beste speler van het toernooi om
het Europees kampioenschap.
Hij kreeg van de internationale
pers 1250 punten. Op de tweede ,j
en derde plaats eindigden even
eens Nederlanders: Ruud Gullit
(578 punten) en Frank Rijkaard
(498). Van Basten, ook al topsco
rer van het toernooi met vijf tref
fers, werd onderscheiden met de
gouden bal.
Iers, maar die vielen soms ook niet
op omdat ze zich in dienst stelden
van het collectief. Voor mij geldt ei
genlijk hetzelfde".
Niettemin kan de captain van
Oranje terugkijken op een ook
voor hemzelf geslaagd toernooi.
Zowel tegen de Duitsers als zater
dag tegen de Russen had Gullit een
belangrijk aandeel in het huzaren
stukje van het Nederlands elftal.
Dat vond ook Michels, aan wie het
op de eerste plaats te danken is dat
Gullit zijn eigen ik volstrekt onder
geschikt maakte aan het ploegbe-
lang.
Bindmiddel
"Als je ziet wat hij het afgelopen
seizoen allemaal heeft gedaan aan
zaken, die niks met voetbal te ma
ken hadden", blikte Michels in de
euforie van het succes terug, "dan
is het een wonder dat hij nog zo
heeft kunnen presteren. Het was
ook niet zo moeilijk hem ervan te
overtuigen dat eerst de ploeg
kwam en pas dan het individu. Dat
accepteerde hij zonder morren. Op
die manier moest hij zichzelf terug
vinden. Ruud was het bindmiddel
van de ploeg, vooral buiten het
veld. Als aanvoerder hield hij de
groep samen".
De Europese titel was zijn wel
verdiende loon en voor een ploeg,
die op basis van kwaliteit en karak
ter aansluiting heeft gevonden met
de wereldtop. Uitgelaten als een
stel schooljongens hoste 'Ruud
Gullit Co' met de beker over de
sintelbaan. Op de tribunes barstte
voor de zoveelste keer een orkaan
van gejuich los toen Marco van
Basten de cup eindelijk in zijn han
den kreeg. Daarna was het de beurt
aan Frank Rijkaard, voor Michels
de 'grootste verrassing van het
toernooi'.
"Rijkaard had een sleutelpositie
in de ploeg. Hij is een van de beste
verdedigers die ik op dit toernooi
heb gezien. Maar er zijn ook ande
ren", belichtte de bondsmanager
de zogeheten waterdragers, "die
een groots toernooi hebben ge
speeld. Jan Wouters was in deze
ploeg onontbeerlijk. Zonder hem
zouden we hier niet zijn geweest.
In deze ploeg zaten eigenlijk geen
slechte spelers. Misschien met uit
zondering van de eerste wedstrijd,
maar toen heb ik het elftal ook
meteen omgebouwd". Marco van
Basten dankte er zijn kroning tot
topscorer aan en bracht Oranje
daarmee het succes, waar drie
kwart van Nederland veertien jaar
reikhalzend naar heeft uitgezien.
Filiale in 108
landen op tv
MÜNCHEN (SID) - Televisie
kijkers in 108 landen hebben za
terdag het Nederlands Elftal de
finale van het Europees kam
pioenschap zien winnen. In 105
landen werd de eindstrijd direct
uitgezonden, drie landen ver
toonden een samenvatting. Met
28 landen hadden Europa en
Afrika de grootste kijkdichtheid.
Daarna volgden Midden- en
Zuid-Amerika met 19 landen,
Azie met 13, Midden-Oosten met
10, Noord-Amerika met 8 en Oce-
anië met 2. Hiermee is de finale
van het Europees kampioen
schap de grootste televisiege
beurtenis na de Olympische Spe
len en het wereldkampioen
schap voetbal.
Zaterdag. 25 juni. Na het laatste
fluitsignaal van Vautrot ging ik
door mijn knieën. Ik wilde alles
en iedereen bedanken, de hele we
reld. Wat ik voelde kan ik niet on
der woorden brengen. Voetbal
kan mensen gelukkig maken,
maar dit. dit is ongelooflijk. Ik
besefte meteen dat ik waarschijn
lijk nooit meer in mijn leven zo'n
voetbaljaar zal meemaken. Qua
i sfeer en qua succes. Kampioen,
I bekerwinnaar, Europa Cup en
Europees kampioen. Wat moetje
nog meer
Wat deze titel allemaal heeft
losgemaakt en nog los zal maken,
weet ik niet. Ik kan op dit ogen
blik. als ik deze letters op papier
zet, alleen in een voorbeeld probe
ren weer te geven wat er leeft en
heeft geleefd in onze groep. Mi
chels. toch iemand die vaak nors
kan overkomen, belde op de och
tend voor de wedstrijd zijn
vrouw Wil. Hij vertelde over het
afscheidscadeau (horloge met in
scriptie) dat de groep hem daags
ervoor had gegegeven. Toen werd
het stil. Zijn vrouw aan de ande
re kant van de lijn werd kenne
lijk emotioneel en ook hij begon te
huilen. Zo heb ik hem nog nooit
gezien. Hij is als een vader voor
deze groep geweest. Hij paste er
bij. Vaak heeft er geen elftal ge
staan. maar Michels heeft van
deze hele groep een perfect team
gemaakt.
Na de bespreking drukte Mi
chels iedereen de hand met de op
merking dat we hem het mooiste
cadeau 's middags konden geven.
Ik kan jullie verzekeren dat er
dan wat door je heen gaat als je
die hand vastpakt. En na dat eer
ste doelpunt begint dat gevoel
zich bij je meester te maken. Het
besef dat er iets geweldigs gaat
gebeuren. Dat besef werd ver
sterkt toen Marco die wereldgoal
maakte en Hans vervolgens de
penalty stopte. In '74 en '78 zat ik
voor de televisie toen Oranje op
de valreep van het grote succes
werd afgehouden. Wij hadden
ons heilig voorgenomen dat het
deze keer niet meer fout mocht
gaan. Nu heb ik het warm en
koud tegelijk.
Deze Europese titel vind ik be
langrijker dan de Europa Cup
die we met PSV wonnen. Dit is
een zege voor het voetbal, een
winst voor het hele land. De Eu
ropese beker woog ook zwaarder
dan de Europa Cup. Bovendien
was de Europa Cup beter vast te
houden aan die grote oren.
En dan de fans. Het hele sta
dion zag weer Oranje. De meeste
mensen hebben duizend kilome
ter gereden. Hebben vaak vele
honderden guldens moeten neer
tellen voor een kaartje. Die ge
dachte gaatje als speler niet in je
koude kleren zitten. Zij, al die
fans en de m iljoenen mensen voor
de televisie hebben aan dit succes
meegewerkt. Laten we eerlijk
zijn. Als er rellen of rotzooi wa
ren geweest, had dat toch een
smet geworpen op het feest.
Een feest dat al in Hamburg
was begonnen. Daar hebben we
een belangrijke stap gezet. Een
stap die ons van een mentale
druk bevrijdde, die echter nooit
onze ogen heeft gesloten voor het
karwei dat nog in het verschiet
lag. En geloof het maar van mij,
het was een zware klus. De Rus
sen speelden zeker in het eerste
halfuur bijzonder sterk. We had
den enorme problemen. De ploeg
heeft dat prima opgevangen. We
waren realistischer aan de finale
begonnen dan twee weken gele
den in Keulen tegen dezelfde te
genstander. In die fase merk je
dat het elftal sterk is. Dat het over
voldoende flexibiliteit beschikt
om op die moeilijke situatie in te
spelen. Dan ook kan de kwaliteit
van het individu tot uiting ko
men. Ruud en Marco hebben dat
met hun voetbal en hun doelpun
ten onderstreept.
Als ik dan in deze laatste en
voor mij mooiste aflevering van
dit dagboek de laatste regels op
papier zet, wil ik nog een ding
kwijt aan de lezers en de fans.
Van harte bedankt! Alle suppor
ters van Oranje en van het voet
bal hebben dit seizoen voor mij
onvergetelijk gemaakt. Ik kan
me niet bedenken dat er hierna
nog iets mooiers kan komen. Ik
ben echter te jong om nu al te
stoppen. Bovendien weet ik zeker
dat deze sport mij nog vele mooie
momenten zal gaan bezorgen.
Mede door de supporters. Be
dankt.
RONALD KOEMAN
MÜNCHEN (GPD) - Onwetend
van de ferme kritiek van Rinus Mi
chels op de door hem veroorzaakte
strafschop, hield Hans van Breuke
len bij hoog en laag vol. dat er 'niks
aan de hand was'. "Ik heb die Gots-
manov absoluut niet geraakt. Maar
als ik zou weten dat het elke keer zo
zou aflopen, wil ik elke wedstrijd
wel een penalty tegen krijgen".
Vier weken na zijn droomrol in
het Neckarstadion van Stuttgart,
waar hij ook een strafschop stopte
en PSV daarmee aan de Europa
Cup I hielp, brak hij nu het taaie
verzet van de Sovjetunie. Ook dit
keer was Van Breukelen te rade ge
gaan bij Jan Reker, die hij de avond
tevoren had gebeld om aan de weet
te komen wie bij de Russen de
strafschopspecialisten waren. Zijn
oud-trainer gaf hem de namen en
de favoriete hoek van Protassov,
Michailitsjenko en Belanov.
"Het is opnieuw perfect uitgeko
men", prees Van Breukelen de 'ad
ministratie' van Reker, "al moet ik
er wel bij zeggen, dat Belanov die
bal slecht inschoot. Je kunt de plek
op mijn been latéh inlijsten". Pal
daarvoor trof Belanov de paal. Eer
der in dit toernooi bracht het hout
werk ook al uitkomst in de duels
met Engeland en Ierland. "Voor
mij is dit het kampioenschap van
de paal. In Engeland zeggen ze al
tijd dat alleen goede keepers geluk
hebben. Ik zal dus wel een goede
keeper zijn".
Hans van Breukelen was zater
dag overigens de speler met de
meeste ervaring van het huidige
Nederlands elftal. De 31-jarige Van
Breukelen heeft na de finale veer
tig interlands achter zijn naam
staan. Op de eeuwige lijst van de
voetbalbond bezet Van Breukelen
met dat robijnen jubileum de 24e
positie, die hij deelt met Piet van de
Kuil. De ranglijst wordt al jaren
aangevoerd door Ruud Krol, met
83 interlands.
Van Breukelen zal dat aantal niet
halen. Wel heeft hij een grote kans
de komende jaren de doelmannen
uit de vroegere Oranje's met de
grootste scores achter hun naam,
Gejus van der Meulen (54). Eddie
Pieters Graafland (47) en Piet
Schrijvers (46) te passeren. Ruud
Gullit, na het Europees kampioen
schap op 39 caps beland, heeft
meer mogelijkheden om het record
van Krol omver te werpen. Hij
heeft in vergelijking met Krol op
de leeftijd van 25 jaar en 9 maanden
een voorsprong genomen. Krol
was op dat moment, in het voor
treffelijke voetbaljaar 1974, op 31
interlands gekomen. Frank Rijk
aard is inmiddels op 31 caps geko-
De ranglijst ziet er als volgt uit: 1.
Krol 83 interlands, 2. Jansen 65, 3.
Van Heel 64, 4. Willy van de Kerk
hof 63,5. Suurbier 60,12. Cruijff 48,
24. Van Breukelen en Van der Kuil
40, 26. Henk Groot en Ruud Gullit
39, 40. Rijkaard, Hovenkamp, Pe
ters, Swart, De Munck, Paauwe en
De Korver allen 31.
Sovjetunie - Nederland 0-2 (0-1). 33.
Gullit 0-1, 54. Van Basten 0-2.
Scheidsrechter: Vautrot (Fra), toe
schouwers 72.308 (uitverkocht).
Gele kaarten: Wouters en Van Aer
le (Ned), Tsjidijatoelin, Litovtsjen
ko, Demjanenko (Sov). Nederland:
Van Breukelen; Van Aerle, Rijk
aard, Ronald Koeman en Van Tig
gelen; Vanenburg, Wouters,
Muhren en Erwin Koeman; Gullit
en Van Basten. Sovjetunie: Dassa
jev; Demjanenko, Tsjidijatoelin en
Aleinikov; Litovtsjenko Michai
litsjenko, Zavarov. Rats en Gozma-
nov (69. Baltatsja); Belanov en
Protassov (71. Pasoelko).
